Tổ 2 – 12A3 – THPT Trấn Biên

Anh là một người lính Anh là một nghệ sĩ nhiếp ảnh

❖ Dành hết thanh xuân cho cuộc ❖ Chuyên chụp những tấm ảnh
chiến giải phóng dân tộc. nghệ thuật.

❖ Trở về từ vinh quang chiến thắng ❖ Làm việc cho một nhà xuất bản.

❖ Vẫn giữ phong cách lính: ăn nói ❖ Được giao nhiệm vụ chụp ảnh cho
bộc trực, tếu táo, vui vẻ bộ lịch năm sau.
 Anh là một người lính Anh là một nghệ sĩ nhiếp ảnh

❖ Dành hết thanh xuân cho cuộc ❖ Chuyên chụp những tấm ảnh
chiến giải phóng dân tộc. nghệ thuật.

❖ Trở về từ vinh quang chiến thắng ❖ Làm việc cho một nhà xuất bản.

❖ Vẫn giữ phong cách lính: ăn nói ❖ Được giao nhiệm vụ chụp ảnh cho
bộc trực, tếu táo, vui vẻ bộ lịch năm sau.

Hành trình sáng tạo và nhận

thức chân lý của mình
Phùng được khắc hoạ theo kiểu nhân vật tư
tưởng, nhân vật tự nhận thức. Nhà văn đã phát
hiện và ca ngợi vẻ đẹp của người nghệ sĩ nhiếp
ảnh ấy: thiết tha với cái đẹp, tâm huyết với nghề
lại có một trái tim giàu lòng trắc ẩn.
Tổ 2 – 12A3 – THPT Trấn Biên
“Mũi thuyền in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu sương mù trắng như
sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài
bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc
mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ.”

“Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua những cái mắt lưới và tấm lưới nằm
giữa hai chiếc gọng vó hiện ra dưới một hình thù y hệt cánh một con
dơi”

“...toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hoà và
đẹp, một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích khiến đứng trước nó tôi
trở nên bối rối, trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”.
❖ Phùng tinh tế, sắc bén, hiểu rõ về vẻ đẹp tự nhiên: chăm chú,
đắm chìm trong cảm xúc và sự sảng khoái, nhanh nhẹn ghi lại và
say mê quay lại cảnh “đắt” trời cho trong ống kính tài năng của
mình.

❖ Niềm hạnh phúc của khám phá và sáng tạo đã lấp đầy tâm trí
khi Phùng đắm chìm trong suy tưởng về sự kết hợp giữa vẻ đẹp
và đạo đức, về sự hoàn mỹ và thiện lành của nghệ thuật và cuộc
sống.
❖ Người nghệ sĩ hân hoan, xúc
động, thăng hoa trước cái
đẹp: “bối rối”, “trái tim như
có cái gì bóp thắt vào” .

⇨ Nhận ra chân lý: “bản thân

cái đẹp là đạo đức.”
Tổ 2 – 12A3 – THPT Trấn Biên
Hai hình ảnh đối lập nhau:

❑ Chiếc thuyền ngoài xa là chiếc thuyền nghệ thuật với vẻ đẹp

hoàn mỹ
❑ Chiếc thuyền khi lại gần lại vỡ ra một hiện thực nghiệt ngã của
số phận con người:

“…mái tóc tổ quạ, lão đi chân chữ bát, hàng lông mày cháy nắng
rủ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ lúc nào cũng nhìn dán vào
tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới, nửa thân dưới ướt sũng của
người đàn bà”
 ✓ Hình ảnh người đàn bà kém nhan sắc, rỗ mặt, dáng hình
hằn in sự nhọc nhằn, lam lũ, khuôn mặt mệt mỏi sau 1 đêm
thức trắng kéo lưới

✓ Lão đàn ông toát lên vẻ ngoài thô bạo, độc ác

Cảnh bạo lực gia đình vô cùng tàn bạo

Sự thật tàn nhẫn trong góc khuất cuộc

sống của những con người nghèo khổ
 Tâm trạng của Phùng Hành động của Phùng

❖ Kinh ngạc, há hốc mồm ra ❖ Vứt chiếc máy ảnh xuống đất,
nhìn. lao ra bảo vệ người đàn bà.

❖ Từ đỉnh cao của niềm vui, ❖ Bởi vì với anh, cảnh đẹp trời
hạnh phúc, hân hoan - Phùng cho ấy sẽ không còn ý nghĩa gì
rớt xuống tận cùng của sự nếu anh không thể cứu được
cay đắng, thất vọng người đàn bà ấy

Phản xạ tự nhiên của người có bản chất thiên lương, tốt

đẹp (căm ghét cái xấu và sự bất công, bảo vệ kẻ yếu)
 Thấu hiểu người đàn bà
❖ Đó là một người mẹ, người vợ
giàu đức hi sinh cao thượng, với
tình mẫu tử sâu nặng mà sống vì
con.
❖ Người đàn bà ấy hiện ra như
chiếc thuyền với chiếc buồm
căng ra để chịu muôn chiều bão
giông nhưng trong lòng vẫn tạo
ra được bến bờ bình yên để ôm
các con vào lòng.
Thay đổi nhận thức
quy luật cuộc sống
❖ Bởi trước đó anh chỉ nhìn nhận
câu chuyện một cách phiến
diện, cùng vị chánh án Đẩu
thuyết phục người đàn bà ly
hôn
❖ Nhưng sau khi nghe câu
chuyện của người đàn bà, anh
đồng cảm và thấu hiểu cho
hoàn cảnh của chị
Tổ 2 – 12A3 – THPT Trấn Biên
Mỗi lần ngắm kĩ bức ảnh:

❖ Bức tranh : có 2 màu sắc trắng và đen ⇨ hiện thực đời sống khi
Phùng chụp được lúc đó.

❖ Điều đặc biệt: khi ngắm kĩ nhìn lâu thì Phùng thấy hiện lên trong
bức tranh ấy màu hồng hồng của ánh sương mai chiếu vào, và nhìn
lâu bao giờ Phùng cũng thấy người đàn bà bước ra từ trong tranh.

Vẻ đẹp lãng mạn của thiên nhiên, sự trong trẻo tươi sáng;
Ẩn dụ người đàn bà kia lại chính là hiện thân của con người lao
động với bao lam lũ,cơ cực trong cuộc sống mưu sinh
 “Người đàn bà ấy bước từng bước chậm rãi , bàn chân giậm
trên mặt đất chắc chắn hòa lẫn trong đám đông”

Niềm tin của Phùng vào con người, tin vào sức mạnh của con
người lao động chân chính , tin vào sức mạnh của người phụ nữ
sẽ vững vàng trước những sóng gió và phong ba cuộc đời, cũng
như Phùng luôn tin tưởng vào tương lai tươi sáng của nhân vật.
❖ Bức ảnh của Phùng vẫn còn một chút gì đó thiếu sáng,
thực chất nó cũng chỉ là sản phẩm giải trí thuần tuý phục
vụ cho thị yếu của một số người yêu chuộng cái đẹp, đơn
thuần về nghệ thuật.

❖ Nghệ thuật chân chính thì phải là vì con người, phục vụ con
người, có lẽ đây cũng chính là thông điệp của nhà văn
Nguyễn Minh Châu, sự trăn trở đầy tâm huyết của nghệ sĩ
chân chính.
Thông điệp được thể hiện qua nhân vật Phùng của “Chiếc thuyền ngoài xa”
Ta cần nhìn và đánh giá nó bằng một cái nhìn
khách quan, đa chiều, không phải bằng cái nhìn
phiến diện, phải đặt mình vào vị trí của người khác
để thấu hiểu câu chuyện của họ rồi từ đó mới đưa
ra đánh giá, nhận xét để tránh nhìn nhận sai.
❖ Cuộc đời là chất liệu làm nên nghệ thuật nhưng không phải
lúc nào cuộc đời cũng có thể đáp ứng được với tiêu chuẩn
cái đẹp của nghệ thuật
❖ Nghệ thuật phải gắn với cuộc đời, là tiếng nói của cuộc
đời
⇨ Cần rút ngắn khoảng cách giữa nghệ thuật và cuộc đời khi
sáng tạo NT.
❖ Nghệ thuật phải vươn tới chiều sâu cuộc sống, phải xuất
phát từ vấn đề con người và vì con người.
Là một người nghệ sĩ chân chính thì:

+ Phải biết nhìn thấu bản chất bên trong của cuộc sống,
không thể có cái nhìn đơn giản, dễ dãi trước cuộc sống

+ Người nghệ sĩ ấy phải có tấm lòng, có can đảm và biết

trăn trở về con người.
❖ Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo

❖ Xây dựng nhiều hình ảnh, hình tượng vừa chân thực vừa
chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc

❖ Giọng điệu: chiêm nghiệm, suy tư, trăn trở phù hợp với
tình huống nhận thức ⇨ nét đặc trưng trong phong
cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu

❖ Cách khắc họa nhân vật, cốt truyện hấp dẫn kết hợp
với ngôn ngữ sử dụng rất linh hoạt, sáng tạo