Os corpos invisibles

i nv i s i bles
os
Os corp Pedreira
: a
Título Emm
: s
Autor l: Xerai Xogo
ria de
Edito ón: Fóra
ci 84-4
Colec nas: 208 2 1 - 5
º p á xi 7 8 - 8 4-91
N 9
:
ISBN
 A autora
Emma Pedreira (A Coruña, 1978). Filóloga, poeta e narrado-
ra. Membro da Plataforma de Crítica Feminista A Sega. Forma
parte da denominada Xeración Poética dos 90. Como poeta pu-
blicou Diario bautismal dunha anarquista morta (1999, Premio
Johán Carballeira), Grimorio (2000, Premio Eusebio Lorenzo
Baleirón), Corpo (2001, Premio Faustino Rey Romero), As pos-
turas do día (2001), Velenarias (2001, Premio Johán Carballeira),
Os cadernos d’amor e os velenos (2002, Premio Johán Carballeira),
Casa de orfas (2006, Premio Fiz Vergara Vilariño), Xoguetes pós-
tumos (2010), Antítese da ruína (2011, IX Premio de Poesía Nova-
caixagalicia), Libro das mentiras (2012, Concurso de Poesía Concello de
Carral) e s/t (Xerais, 2015, Premio Gonzalo López Abente). Como narradora publicou
Bestiario de silencios (2001), As cinzas adentras (2004), Corazón e demais tripas (2016,
Premio Narrativas Quentes), Bibliópatas e fobólogos (2017, Premio da Crítica de narrati-
va galega 2018), Besta do seu sangue (2018, Premio Xerais de Novela) e As fauces feroces
(2019). Os corpos invisibles gañou o Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil no ano
2019.

Resumo argumental
O libro conta a relación que se establece entre Prometea Stoner, unha muller nacida no seo
dunha familia de avoengo, pero afectada por unha estraña doenza que a obriga a despra-
zarse en cadeira de rodas, e mais Loretta Count, unha traballadora na incipiente industria
téxtil da Inglaterra da Revolución Industrial.

Loretta, vítima de acoso sexual por parte do capataz da empresa, comeza a vestir con rou-
pas de rapaz para evitar sentir a súa liberdade coartada na rúa. Un día, faise cunha carta
perdida por Prometea Stoner dirixida a alguén chamada Mary. Loretta contacta coa dona
da carta e esta propón pagarlle unha moeda de prata semanal a cambio de que entregue
as cartas á súa destinataria. Loretta descobre que a destinataria das cartas é a escritora
Mary Shelley e que esta correspondencia imaxinaria forma parte do particular universo
fantástico de Prometea.

A través das cartas que Loretta vai acumulando na súa casa, Prometea dá conta dun tru-
culento proceso: a muller está substituíndo as distintas partes do seu corpo entumecido e
inmóbil por outras tantas procedentes dos cadáveres de escritoras coñecidas coa finalidade
de crear unha sorte de supermuller.

En paralelo ao proxecto de autorreconstrución de Prometea, Loretta Count experimen-

tará un proceso de empoderamento que lle ha permitir enfrontarse ao capataz acosador.

2
Loretta recibirá entón a solidariedade doutras compañeiras e comezará a participar na
organización sindical das traballadoras da fábrica. É por medio deste empoderamento que
Loretta e as outras traballadoras deixarán de ser criaturas invisibles para pasar a seren
suxeitos da súa propia historia.

Temas e valores
A transformación da muller de mero corpo a suxeito
O libro presenta dous procesos diferentes de autosuperación e de empoderamento de
dúas mulleres moi diferentes.

O acoso sexual e o abuso de poder

Sufrido polo personaxe de Loretta Count.

A solidariedade
Ten lugar entre as mulleres da fábrica onde traballa Loretta Count.

A amizade entre mulleres

Os dous personaxes principais, dúas mulleres, establecen unha relación de gran compli-
cidade.

Homenaxe a Mary Shelley e a outras escritoras

No personaxe de Prometea subxace o universo literario da escritora inglesa Mary She-
lley. Na obra tamén aparecen mencións a outras escritoras británicas do século XIX.

Actividades
Antes da lectura
• Lendo só o título e vendo a ilustración da portada, imaxinar un argumento para o libro.

• Leron algún outro libro de Emma Pedreira? Cal? Cal foi o último libro que leron?

Despois da lectura
• Propor un título alternativo tendo en conta o argumento do libro.

• Coñecían algunha das escritoras que se mencionan no libro? Debater na clase o feito de
que moitas creadoras do pasado tivesen que ocultar o seu xénero para seren considera-
das en igualdade cos varóns.

3
Ficha a1 (antes da lectura)
1. Debuxa a Prometea Stoner partindo desta descrición da páxina 52:

Os seus brazos quedaron dobrados, cos osudos cóbados apuntando coma frechas
en cadanseus arcos tensados para disparar. O seu cabelo branco, axitado e lon-
guísimo, moveuse coma unha cortina, e o seu rostro, nin vello nin novo, nin bonito
nin feo, nin severo nin doce, amosóuselle a L.C. por primeira vez. Daba a sensa-
ción de que todas as luces da casa serían insuficientes para poder ver ben aqueles
trazos tristeiros e indefinidos. Os ollos, entre gris, azul e verde, tornasolados; os
beizos, cun rosado a piques de extinguirse. Dúas engurras profundas nas comisu-
ras dos labios e no cello, coma de quen riu moito na vida ou tamén se contrariou
e sufriu moito. L.C. percibiu nos seus ollos a mesma curiosidade que podía ela
levar nos propios nese momento. A investigación era mutua, pero ela tiña un
punto de desdén que a facía fría, un algo sinistra. Se cadra, as cellas negrísimas
contra o cabelo tan branco. Ou, se cadra, a boca pechada a pedra e cal pero todo
o rostro a preguntar.

4
2. Escribe o argumento dun relato ou dunha novela partindo do título Os corpos invisibles.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Ficha d1 (despois da lectura)

1. Coa axuda do dicionario, define as seguintes palabras.
Trandeira (p. 12)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

5
 Estirpe (p. 13)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Tona (p. 13)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Refugallo (p. 17)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de pa-
labras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

3. Coa axuda do dicionario, define as seguintes palabras.

Luxar (p. 18)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

6
 Furtar (p. 21)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Cismar (p. 25)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Feluxe (p. 26)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

4. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de pa-
labras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

5. Coa axuda do dicionario, define as seguintes palabras.

Arrombar (p. 31)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

7
 Faragulla (p. 32)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Físgoa (p. 35)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Belisco (p. 36)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

6. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible das pa-
labras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Ficha d2 (despois da lectura)

1. Por que se vestía de rapaz e empregaba só as iniciais do seu nome Loretta Count?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

8
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. Escríbelle unha carta imaxinaria a Mary Shelley contando que cambios houbo, e que falta
por mudar, na consideración dos dereitos da muller a respecto dos tempos de Loretta Count
e Prometea.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

9
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

3. Coa axuda do dicionario, define as seguintes palabras.

Brasón (p. 43)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Penico (p. 44)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

10
 Enfeitar (p. 57)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Inerte (p. 60)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

4. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de pa-
labras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

5. Cal é a relación que existe entre o nome de Prometea e a escritora Mary Shelley? Que
outros paralelismos atopas entre Prometea e o libro máis coñecido de Mary Shelley?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

11
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

6. Se puideses reconstruír o teu corpo a base de anacos dos corpos doutras persoas, que
substituirías e a quen pertencerían esas novas partes?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

12
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Ficha d3 (despois da lectura)

1. Quen axuda a Prometea a modificar o seu corpo?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. Comenta este texto da páxina 144:

—Os homes estarían quietos se as mulleres non os provocasen —dixo Mil-

dred, unha matrona desgastada polo tempo, a maternidade e o resto dos
traballos. Loretta virouse cara a ela e colocou os brazos ao longo do cor-
po, estirada o máis que a lonxitude da súa funda de traballo lle permitía.
—Dime que provoco. Que clase de emoción ou de desexo ou do que sexa
pode provocar alguén que se ten que meter embaixo desta cotra, co cor-
po dorido e canso, todo ósos. Que provoco, máis que noxo e compaixón?
Provoco? Provoca ela? E non será que eles ven facilidade nesta manei-
ra de estar atadas ás máquinas, ao xornal, ao feito de non ser ninguén?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

13
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

3. Que usaba Prometea Stoner coma selo para lacrar as cartas? De onde procedía ese
obxecto?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

4. Como se chama o capataz acosador que aparece no libro?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

14
 Pedidos a Autor do proxecto de lectura: David Rodríguez Rodríguez

Comercial Grupo Anaya

Polígono Pocomaco
Avenida 3 Edificio Diana
Nave 4 Baixo • 15190 A Coruña
Tel.: 981 171 641 / Fax: 981 171 647

XERAIS
Doutor Marañón, 12 • 36211 Vigo
Tels.: 986 214 888 / 986 214 880
Fax: 986 201 366
xerais@xerais.gal
www.xerais.gal