TERİMLER

Antrepo – Warehouse ; Fransızca entrepöt kelimesinden dilimize

uyarlanmıştır.
Türkiye’ye girmesi veya transit geçirilmesi yasak olmayan ithalat ve transit
işlemi için gelen yabancı menşeili eşya ile çıkış hükmündeki, ihracat ve
yeniden ihracat için gelen eşyanın konulduğu gümrükçe belirlenmiş şartlara
tabii ve gümrüğün denetimi altındaki depolardır.

Acente – Agency ; İtalyanca agente kelimesinden dilimize geçmiştir.

Ticari temsilci, vekil gibi bağlı sıfata tabi olmadan, sözleşmeye dayanarak bir
ticari işletme adına alım, satım yapan gerçek ve tüzel kişilerdir.

Türk Ticaret Kanunu’na göre irtibat bürolarını da içine alır.

Açık Hesap – Open Account ; Mal ve hizmet satışı sırasında, sözleşmeye

dayanarak peşin para ve bono karşılığı olmadan, ihracatçı tarafından
ithalatçıya bir tür ticari kredi açarak yapılan ödeme şeklidir.
Ad-valoremTarife – Ad Valorem Tariff ; İthal edilen eşyadan alınan vergilerin
ağırlık , hacim, birim gibi fiziksel ölçüler yerine eşyanın birim değeri veya fiyatı
üzerinden alınmasını esas alan vergilendirme listesidir. Eşyanın birim
değerinin belirlenmesindeki güçlükler dezavantaj oluştururken, enflasyona
karşı gücünü yitirmemesi ve daha adil olması avantajdır.
Türkiye ve AB, Gümrük Vergileri’ nin de ad valorem sistemi kullanır.

Akreditasyon – Accreditation ; Eşya ya da hizmetin, standart ve

yönetmeliklere uygunluğunun deney, analiz, belgelendirme ve muayenesini
yapan kuruluşların, 3. bir tarafça belirlenen teknik ve idari kriterlere göre
çalıştığının bağımsız ve tarafsız bir başka kuruluş tarafından onaylanması ve
düzenli aralıklarla denetlenmesi işlemidir.
Akreditif – L/C Letter of Credit ; Bankaların ve finans kuruluşlarının müşterisi
yararına belirlenen şartlar ve belgeler karşılığında kullanılmak üzere, bir başka
banka ya da finans kuruluşunda açtırdığı kredi mektubudur.
Akreditif Amiri ; Applicant for the credit – Applicant ; Akreditif açtırmak üzere
bankasına başvuran ithalatçı.
Akreditif Lehdarı ; Beneficiary of letter of credit – Beneficiary ; Adına akreditif
açılan satıcı, ihracatçıdır.
Aktarma – Trans-shipment ; Yabancı bir ülkeden gelerek bir Türk limanına
çıkarılan eşyanın, vergileri ödenmeksizin ve muafiyete tabi olmaksızın
denizden başka bir yabancı liman ya da Türk limanına sevk edilmesidir.
Amir Banka – Issuing Bank ; Akreditifi açan banka.
Anti-Damping Vergisi – Anti dumping duty ; Dış ticarette damping yaparak
haksız rekabete neden olan ülke ve firmaların mallarına karşılık olarak
uygulanan vergi.
Armonize Sistem Nomanklatürü – Harmonized System
Nomenclature ; Uluslararası bir kuruluş tarafından oluşturulan dünyada tüm
uluslararası ticarete konu olabilecek eşyaları kapsayan 21 bölüm ve 96
fasıldan oluşan eşya sınıflandırma sistemidir.
Armonize Sistem Kodu – Harmonized System Code ; Uluslararası ticarete
konu olabilecek eşyaların, yapısı itibariyle ayrı ayrı kategorilendirildiği, Dünya
Gümrük Örgütüne üye tüm ülkelerde aynı eşyanın 6 rakamla ifade edildiği
uluslararası sınıflandırma kodudur. Akit taraflar kendi ülkelerinde kullanmak
üzere koda rakam ekleyebilir. Ülkemizde 12 rakam kullanılmaktadır.
Asıl Manifesto – Original Manifest ; Konşimentolara göre gemide tutulan yük
defteri ve mahreç limanlardaki yetkili mercilerce tasdik edilmiş, eşyanın cinsi,
kapların adedi, marka ve numaralarını ve zorunlu diğer bilgileri içeren
belgelerdir.
Avarya – Average ; İtalyanca average kelimesinden dilimize uyarlanmıştır.
Deniz taşımacılığında gemi ya da yükün gördüğü zarar ve gemi, yük sahiplerine
ilgili sigortaya düşen paydır.

AKÇT Avrupa Kömür Çelik Topluluğu – European Coal and Steel

Community ; 2.Dünya Savaşı sonrası, 1951 yılında, Belçika, Federal Almanya,
Lüksemburg, Fransa, İtalya ve Hollanda’dan oluşan 6 üye tarafından kömür ve
çeliğin barışçıl amaçlarla kullanılmasını ve topluluk üyesi ülkelerde serbest
dolaşımını sağlamak amacıyla kurulan topluluktur.
Eşya, hizmet, sermaye ve işgücünün serbest dolaşımını amaçlayan Avrupa
Birliği’nin temellerini oluşturur.

Avrupa Toplulukları Entegre Tarifesi TARIC – Integrated Tariff of European

Communities ; Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi ülkelere yapılan
uluslararası ticarette kullanılan vergi ve tarife sistemidir.
Aynı Eşya – Identical Goods ; Fiziksel özellik, kalite ve diğer özellikleri ile her
konuda aynı olan ve aynı ülkede üretilen eşyadır.
Ayni Sermaye – Capital in kind ; Kuruluş aşamasında işletme sahiplerinin
nakdi para dışında ortaya koydukları makine, teçhizat, üretim araçları,
taşınmaz mallar, tahvil gibi değerleri içeren sermayedir.
Ayrıntılı Fatura – Detailed Invoice ; Kıymetleri üzerinden vergiye tabi, birden
fazla kap içinde gelen, çeşitli cins ve kıymetteki eşyanın her kapta aynı cins
ve kıymette ne miktarda eşya olduğunu gösteren, satıcı veya gönderici
tarafından düzenlenen belgedir.
Bağlayıcı Tarife Bilgisi – Binding Tariff Information ; Eşyanın Türk Gümrük
Tarife Cetvelinde sınıflandırılmasına ilişkin olarak, kişinin yazılı talebi üzerine
Müsteşarlık ve Müsteşarlık tarafından yetkilendirilmiş Gümrük ve Ticaret
Bölge Müdürlükleri’nce verilen idari karardır.
BTB verildiği tarihten itibaren 6 yıl geçerlidir.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi – Binding Origin Information ; Kişinin yazılı talebi

üzerine Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından verilen ve eşyanın tercihli veya
tercihli olmayan menşeinin tespitine ilişkin idari kararlardır.
BMB verildiği tarihten itibaren 3 yıl geçerlidir.

Bağlı Muamele – Counter Purchase ; İkiden fazla taraf arasında yapılan

takas işlemidir.
Bandrol – Bandarole ; Eşya ile ilgili devlet tarafından vergi alındığını gösteren
etikettir.
Basitleştirilmiş Usül – Simplified Procedure ; Gümrük işlemlerinde eksik
belge ile beyan, sonradan kontrol gibi kolaylıklar sağlayarak, formalitelerin
basitleştirilmesi amacıyla, belirlenen şartlara bağlı uygulamalardır.
Basel Sözleşmesi – Basel Convention ; Tehlikeli atıkların Sınır Ötesi
Taşınması ve Bertarafının Kontrolüne ilişkin, Türkiye’nin 1994 yılında taraf
olduğu sözleşmedir.
Bedelsiz İhracat – Export without returns ; 2008/12 sayılı Bedelsiz İhracat
Tebliği ile usul ve esasları belirlenen, tebliğ kapsamı düzenlenen, karşılığında
ödeme olmaksızın yurtdışına eşya gönderilmesidir.
Benzer Eşya – Similar Goods ; Her konuda aynı olmamakla birlikte, aynı
işlevi görmelerini ve ticari olarak birbirlerini ikame edebilmelerini mümkün
kılan, benzer özellik ve benzer unsurları bulunan ve aynı ülkede üretilmiş
eşyayı ifade eder.
Beyan – Declaration ; Yurda girecek veya çıkacak eşyanın söz veya yazı ile
ilgili gümrüğe bildirilmesidir.
Beyanname / Tek Tip Gümrük Beyannamesi – Declaration Form / Customs
Declaration ; Gümrük rejimlerinin yazılı beyanı için kullanılan ve rejimlere
uygun olarak 3 ya da 4 nüsha kullanılan, toplam 8 nüshadan oluşan belgelerdir.
Beyan Sahibi – Declarant ; Gümrük Mevzuatı uyarınca beyanda bulunan veya
adına beyanda bulunulan kişi ve kuruluşlardır.
Beyanın Bağlayıcı Olması – Binding Declaration ; Gümrük İdarelerince tescil
edilen beyannamelerin, eşyaya karşılık gelen vergi, resim ve para cezalarından
dolayı taahhüt niteliğinde olduğu kabul edilerek mükelleflerin ilgili bilgilerden
sorumlu olmasıdır.
Bilgi Talebi – Information Demand ; Kişiler tarafından Gümrük
Müsteşarlığı’ndan gümrük mevzuatının uygulanmasına ilişkin yapılan yazılı
bilgi başvurusudur.
Bono – Bond ; Alacaklı adına düzenlenen, belli bir paranın belli bir sürede
ödeneceğini gösteren belgedir.
Brüt Ağırlık – Brut Weight ; Eşyaların tüm iç ve dış ambalajları ile birlikte
oluşturduğu toplam ağırlıktır.
Bunker – Bunker ; İngilizce bunker kelimesinden dilimize geçmiştir.
Gemilere kumanya, yağ ve yakıt vermek üzere kurulmuş firmalardır.

CE (Confirmite Europeenne) İşareti – CE Marking ; Bir ürünün AB tarafından

hazırlanan, ürün gruplarının uyması gereken asgari sağlık, emniyet ve çevre
koşulları mevzuat ve düzenlemelerine uygunluğunu gösteren işaret.
Ciro – Endorsement ; İtalyanca giro kelimesinden dilimize geçmiştir.
Bono, çek, poliçe gibi belgelerin başkasına devredilmesi için arkasının
imzalanmasıdır.

Çarpraz Menşe Kümülasyonu – Cross-Cumulation of Origin ; Aralarında

anlaşma bulunan ikiden fazla ülke menşeli eşyaların, bu ülkelerden herhangi
birinde başka bir eşyanın üretimde kullanılması halinde son ürünün üretildiği
ülke menşeli olarak işlem görmesine izin verilmesidir.
Charter Sözleşmesi – Charter Party ; Deniz ticaretinde kiracı ve kiralayan
arasında düzenlenen, eşyanın taşındığı araç ve sefer bilgilerini, taşıma
şartlarını içeren sözleşmedir.
Dahilde İşleme – Inward processing ; İthal edilen hammadde ve yardımcı
maddelerin, vergi ve diğer mali yükümlülüklerinin, teminata bağlanarak ihracat
eşyası bünyesinde kullanılmasıdır.
Dahilde İşleme İzin Belgesi – Inward Processing Document ; Ekonomi
Bakanlığı tarafından, belirlenen şartlara uygun firmaların , dahilde işleme
kapsamında eşya ithalatı yapabilmelerini sağlayan belgedir.
Dahilde İşleme Rejimi – Inward processing regime ; Serbest dolaşımda
olmayan eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesi içerisinde işleme faaliyetine tabi
tutulmak üzere geçici ithal edilmesi ve işleme faaliyeti sonrası elde edilen
işlem görmüş ürünün yeniden ihraç edilmesi esasına dayanan ekonomik etkili
gümrük rejimidir.
Damga Vergisi – Stamp tax ; Gerçek ve tüzel kişiler arasında düzenlenen,
sözleşme ve resmi belgelerden, belirlenen oranlarda alınan vergidir.
Damping – Dumping ; İngilizce dumping kelimesinden dilimize
uyarlanmıştır.
İhracatçı firmanın malını dış piyasada, iç piyasada sattığından daha düşük
fiyatla satmasıdır.

Dara – Tare ; İtalyanca tara kelimesinden dilimize uyarlanmıştır.

Eşyanın net ve brüt ağırlıkları arasındaki farkı ifade eder.

Demuraj – Demurage ; Fransızca demurrage kelimesinden dilimize

geçmiştir.
Dış ticaret taşımacılığında eşyanın araçtan boşaltılması için verilen sürenin
aşılması halinde ödenen gecikme bedelidir.

Dış Ticaret Sermaye Şirketi – Foreign Trade Corporation ; İhracatın

geliştirilmesi amacıyla yapılan düzenlemeler çerçevesinde, ilgili mali ve idari
şartları taşıyan, bir önceki yıl belirli bir ihracat rakamına ulaşmış firmalara
verilen, çeşitli uygulamalarda sağlanan ayrıcalıklardan yararlanılmasını
sağlayan statüdür.
Dış Ticarette Standardizasyon – Foreign trade standardizaton ; İthalat ve
ihracatın iyileştirmenin sağlanabilmesi için tarafların katkı ve işbirliği ile belirli
teknik kurallar konulması, bu kuralların uygulanması ile uygunluk
değerlendirmesi ve belgelendirme işlemidir.
Doğrudan Temsil – Direct representation ; Gümrük Kanun ve
Yönetmeliklerine uygun olarak gerçek ya da tüzel kişinin kendi adına ve
hesabına hareket etmesidir.
Dolaylı Temsil – Indirect representation ; Gümrük Kanun ve Yönetmeliklerine
uygun olarak kişinin kendi adına ve başkası hesabına hareket etmesidir.
Dökme Eşya – Bulk Items ; Maden cevheri, mineraller, hurda demir, kömür,
hububat, hayvan yemi, küspe, çimento, kilinker, ponza, suni gübre, mucur, gibi
ambalajlanmamış ve genellikle yükleme ve boşaltılması mekanik vasıta ve
tesis gerektiren her türlü gaz, sıvı ve katı maddeleri ifade eder.
Döviz – Exchange ; Yabancı parayı temsil eden çek, poliçe gibi belgelerdir.
Dilimizde yabancı ülke parası anlamını taşır.
Döviz Kuru – Foreign Exchange Rate ; Bir ülke parasının diğer ülke parası
karşısındaki değeridir.
E işareti – E Marking ; Cenevre Anlaşması kapsamında araçların, Avrupa
Birliği karayollarında taşıması gereken şartları gösteren işaretlemedir.
e işareti – e Marking ; Otomotiv ürünlerinin ilgili AB şartlarına uygunluğunu
gösterir işarettir.
EDI – Elektronik Veri Değişimi – Electronic Data Interchange ; Farklı
kuruluşlardaki uygulamalar arasında yapısal veri değişiminin kağıt belge
olmaksızın bilgisayar ortamında gerçekleştirilmesidir.
EFTA Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi – European Free Trade
Association ; Avrupa Birliği’ne alternatif olarak dört ülkenin kurduğu birliktir.
Kurucularının bir kısmı AB ne katılmıştır. Norveç, İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn
aktif üyelerdir.
Ek Mali Yükümlülük – Additional Financial Obligation ; Dış ticaret
işlemlerinde yerli üreticinin korunması amacıyla, işleme tabi ithalat eşyasının
gümrük vergileri dışında alınan vergilerdir. İthalatı Kısıtlayıcı önlemler
arasındadır.
Ek Tahakkuk – Additional Accrual ; Eksik alınan gümrük vergi ve
resimlerinin, gümrük mevzuatı uyarınca fiili ithalat işlemin gerçekleştiği
tarihten itibaren 3 yıl içinde ilgilisinden talep edilmesidir.
Ekspertiz Raporu – Certificate of inspection ; Gümrük mevzuatı uygulanması
sırasında eşyanın özellikleri hakkında belirlenen kuruluşların tespitlerini
içeren Gümrük uygulamalarında esas alınan rapor.
Eksik Belgelerle Beyan – Declared with Missing Documents ; Beyannameye
eklenmesi gereken belgelerden bir yada birkaçı olmaksızın basitleştirilmiş
usul kapsamında yapılan beyandır.
Elleçleme – Handling ; Gümrük denetimi altındaki eşyanın asli nitelikleri
değişmeden istiflenmesi, yerinin veya kaplarının değiştirilmesi, kapların
yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması gibi
işlemlere tabi tutulması.
Eşdeğer Eşya – Equivalant Goods ; Dahilde işleme rejimi kapsamında
işlenmiş ürünlerin üretimi için ithal eşyasının yerine kullanılan serbest
dolaşımda bulunan eşyadır.
Eşyanın millileşmesi – Nationalization of The Goods ; Yabancı eşyanın giriş
rejimi dahilinde gümrük vergi ve resimlerinin ödenmesi suretiyle Türkiye
Gümrük Bölgesi’nde serbest dolaşıma girmesi.
Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış İşlem ya da Kullanıma Tabi Tutulması
– Placing of Goods Under Customs Approved Treatment or Use ; Eşyanın
bir gümrük rejimine tabi tutulması, serbest bölgeye alınması, Türkiye Gümrük
Bölgesi dışına yeniden ihracı, imhası veya gümrüğe terk edilmesi anlamına
gelir.
Factoring – Factoring ; İhracatçının ihracattan doğan alacaklarının bir
sözleşme kapsamında satın alınarak, ihracatçının riskinin düşürülmesini
sağlayan uygulamadır.
FCL (Full Container Load) ; Bir konteyner için yüklenebilecek maksimum
yüklemedir.
FEU – Forty Foot Equivalent Unit ; 40 feet’lik, deniz taşımacılığında yoğun
olarak kullanılan konteyneri tanımlar.
Finansal Kiralama – Leasing ; Yatırım malzemelerinin banka yada finans
kuruluşu tarafından belirlenen kira sözleşmesi kapsamında mülkiyetinin satın
alınarak, sözleşme sonunda ithalatçıya devralınması uygulamasıdır.
Fiziki Muayene – Physical Examination ; Eşyanın gümrük memurları ve
muayeneye yetkili diğer memurlar tarafından fiziksel özelliklerine göre yapılan
kontrolüdür.
Forfaiting – Forfaiting ; İhracattan doğan vadesi gelmemiş alacakların banka
yada finans kuruluşunca satın alınmasıdır.
Forwarder – Forwarder ; Uluslar arası taşımacılıkta, nakliye organizasyonu,
nakliye gümrükleme işlemleri, sigorta gibi operasyonları gerçekleştiren
nakliye acentesidir.
Gabari – Transport Loading Gauge ; Araçların karayolu taşımacılık
kurallarına uygun olarak seyrini amaçlayan, uzunluk, genişlik ve
yüksekliklerini belirleyen ölçüleridir.
Gecikme Faizi – Default Interest ; Dava konusu olmaksızın kesinleşmiş
vergilere, normal vade tarihinden sonra ödenmesi halinde, vade ile ödendiği
tarih arasında gecikme zammı oranında uygulanan faizdir.
Geçici Kabul – Temporary Importation ; Hammadde, mamul, yarı mamul
maddelerin ithal edilerek ihraç eşya bünyesinde tamamlayıcı, değerlendirici,
değiştirici amaçlarla kullanılmak üzere yurda getirilmesidir.
Genelge – Circular ; Yasa, Tüzük ve Yönetmeliklerin uygulanmasını
açıklamak, belirli bir konuda açıklayıcı bilgi vermek üzere yetkili idareler
tarafından ilgili kurum ve kişilere gönderilen yazı.
Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi / Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi GTS –
GPS – Generalized System of Preferences ; Gelişmiş ülkeler tarafından,
gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerden yapılan sanayi malı ithalatına tek
taraflı olarak tarife indirimi uygulanmasıdır.
Geri Gelen Eşya – Returned Goods ; Gümrük mevzuatı uyarınca ihraç edilen
eşyanın veya boyanmak, tamir edilmek gibi çeşitli nedenlerle geçici ihracatı
yapılan eşyaların, geçici olarak yurtdışına çıkan yolcu ve yük araçlarının
Türkiye’ye geri gelmesini ifade eder.
Geri Ödeme Sistemi – Drawback System ; Giriş rejimine tabii tutularak her
türlü vergisi ödenerek millileştirilmiş eşyanın kullanılması ile üretilen Dahilde
İşleme İzin Belgesi kapsamında ihracı halinde ithalatta alınan vergilerin geri
ödenmesidir.
Giriş Gümrük İdaresi – Entry Customs Office ; Eşyanın Türkiye Gümrük
Bölgesine getirildiği, sadece risk analizine dayalı giriş kontrollerinin yapıldığı,
ithalat gümrük işlemlerinin yapılmadığı gümrük idaresidir.
Global Teminat – General Security ; Uluslar arası Nakliyeciler Derneği (UND)
VE Gümrük Müsteşarlığı arasındaki protokol uyarınca C2 belgesi kapsamında,
adi transit uygulaması çerçevesinde yapılan konteynerli veya konteynersiz
karayolu taşımacılığında eşyaların gümrük vergi ve resimleri toplamı için her
yıl yeniden belirlenen tutarlarda alınan teminattır.
Götürü Teminat – Bunched Security ; BİLGE sistemi çerçevesinde gümrük
işlemleri yürütülen gümrük idarelerinde teminat alınması gereken birden fazla
işlem için alınan ve herhangi bir düşüm yapılmaksızın 1 yıl süreyle kullanılan
teminattır.
Grupaj – Groupage ; Küçük miktardaki eşyanın bir araya getirilerek aynı
konşimento altında taşınmasıdır.
Gürmrük Beyanı – Customs Declaration ; Belirlenen usul ve esaslar
çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebidir.
Gümrük Bölgesi – Customs Territory ; Türkiye Cumhuriyeti sınırları,
karasuları, iç suları ve hava sahasını da içeren Bölge’dir. Serbest Bölgeler
Türkiye Gümrük Bölgesi dışındadır.
Gümrük Hattı – Customs Boundary ; Türkiye siyasi sınırlarıdır.
Gümrük Müşaviri – Customs Broker ; Gümrük Kanunu çerçevesinde dış
ticaret işlemlerini gümrüklerde ithalatçı ve ihracatçılar adına dolaylı temsil
yoluyla yürüten ve sonuçlandıran, kendilerine Müsteşarlıkça Gümrük
Müşavirliği belgesi verilen meslek mensuplarıdır.
Gümrük Statüsü – Customs Status ; Eşyanın Türkiye’de serbest dolaşımda
bulunup bulunmamasıdır.
Gümrük Tarife Cetveli – Customs Tariff Schedule ; Uluslar arası ticarete
konu eşyaların Türkiye’de sınıflandırılması için Bakanlar Kurulu’nca kabul
edilen, Armonize Sistem Nomanklatürü’ ne uygun olarak düzenlenen, 12
rakamlı Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu ile eşyaların ifade edildiği
sistemdir.
Gümrük Tarife Cetveli Bölüm – Customs Tariff Schedule Section ; Gümrük
Tarife Cetveli’nde birbirine benzeyen aynı nitelikteki veya çoğunlukla aynı
hammaddeden yapılan eşyayı içine alacak şekilde oluşturulan, 21 başlıkta
toplanmış gruplardır.
Gümrük Tarife Cetveli Bölüm Başlığı – Customs Tariff Schedule Head of
Section ; Gümrük Tarife Cetveli’nde bölümlerin başında yer alan ve tarifenin
nasıl uygulanması gerektiğini anlatan, yorumu bakımından bağlayıcı olmayıp,
gösterici nitelikteki ibarelerdir.
Gümrük Tarife Cetveli Bölüm Notları – Customs Tariff Schedule Section
Notes ; Bölüm başlıklarını takiben, bölümdeki tabirlerin ne anlama geldiği,
eşyaya ile ilgili verilen bilginin hangi eşyaları kapsadığı gibi detayların yer
aldığı anlatımdır.
Gümrük Tarife Cetveli Fasıl – Customs Tariff Schedule Chapter ; Bölümlere
göre daha alt düzeyde ve birbirine daha çok benzeyen aynı nitelikte eşyayı
içine alan, altı basamaklı rakamdan oluşan Armonize Sistem Kodunun ilk iki
rakamıyla ifade edilen kısımlarıdır.
Gümrük Tarife Cetveli Fasıl Başlıkları – Customs Tariff Schedule Head of
Cheapter ; Gümrük Giriş Tarife Cetveli’nde bulunan 99 faslın başında bulunan
ve bağlayıcı olmayan tanımlamalardır.
Gümrük Tarife Cetveli Fasıl Notları – Customs Tariff Schedule Chapter
Notes ; Fasıl Başlıklarından sonra gelen fasıllarla ilgili açıklamaların yer
aldığı kayıtlardır.
Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu GTİP – Customs Tariff Statistics
Position ; Gümrük Tarife Cetveli’ nde pozisyona ilaveten Türkiye’deki
istatistik takibi için pozisyona 11.-12. rakamların eklenmesi ile oluşan 12
rakamlı ifadedir.
Gümrük Tarife Pozisyonu – Customs Tariff Position ; Gümrük Tarife
Cetveli’nde fasıla ilişkin iki rakam ve sonraki iki rakamla birlikte ilk dört
rakamlı ifadedir.
Gümrük Tarife Alt Pozisyonu – Customs Tariff Lower Position ; Gümrük
Tarife Cetveli’nde ilk 8 rakama, vergi uygulamaları ve milli alt açılımı içeren 9.-
10. rakamların eklenmesi ile birlikte oluşturulan 10 rakamı ifadelerdir.
Gümrük Tarifeleri Ve Ticaret Genel Anlaşması / GATT – General Agreement on
Tariffs an Trade ; 1947’de Dünya Ticaretinin önündeki engellerin zamanla
kaldırılmasını ve ticaretin gelişmesini hedefleyen anlaşma.
Gümrük Vergisi – Customs Duty ; İthal ve ihracata konu eşyadan ulusal
mevzuata uygun olarak alınan vergi.
Gümrük Veri Ambarı Sistemi (GÜVAS) – Customs Data Warehouse
System ; T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde oluşturulan, Türkiye
geneli Gümrük İdareleri’nde işleme giren tüm ithalat, ihracat, transit, tarife,
kıymet ve kaçakçılık gibi verilerin bir merkezde toplanarak, analiz edildiği
sistemdir.
Gümrüklenmiş Bedel – Bonded value ; Eşyanın gümrük kıymetine bütün
gümrük vergi ve resimlerinin eklenmesi ile ulaşılan değerdir.
Gümrüklenmiş Piyasa Değeri – Bounded Market Value ; Eşyanın bütün
gümrük vergi ve resimleri ödendikten sonra piyasada ulaştığı değerdir.
Gümrüklü Saha – Customs Zone ; Giriş ve çıkışları gümrük muhafaza
tarafından kontrol altında tutulan, gümrük denetlemesinden geçmemiş eşya ve
kişilerin bulunduğu, gümrük denetimi için yapılmış alanlar.
Haksız Rekabet – Unfair Competition ; Rekabetin, iyi niyet kurallarına aykırı
hareket ve yanıltıcı davranışlarla kötüye kullanılması ve bu yolla bir kişi veya
kuruluş veya ülkenin zarara uğraması, zarara uğrama tehlikesinin doğması.
Hariçte İşleme – Outward Processing Regime ; Serbest dolaşımdaki eşyanın
gümrük bölgesi dışına geçici olarak ihraç edilip, işleme faaliyetleri sonucunda
elde edilen ürünün tam veya kısmi muafiyetten yarar.
IATA ; International Air Transport Association – Uluslar arası Hava
Taşımacılığı Birliği ; Havayoluyla yolcu ve eşya taşımacılığının belirlenen
kurallar çerçevesinde güvenli, ekonomik olarak sürdürülmesini hedefleyen,
dünya genelinde 140 ülkeden havayolu şirketlerinin üye olduğu kurumdur.
İdari Karar – Administrative Decision ; Gümrük İdareleri’nin gümrük mevzuatı
kapsamında belirli bir konuda bir veya daha fazla kişi üzerinde hukuki sonuç
doğuracak idari yazışmalarıdır.
İhracat Sayılan Satış ve Teslimler – Sales and Deliveries Considered as Export
; Eşyanın yurtdışına gönderilmesi dışında, Dahilde işleme kapsamı,
Türkiye’de yerleşik kurumların yurt içinden yaptıkları teslimler gibi bazı yurtiçi
satış ve teslimler ihracat hükmündedir.
İhracat – Exporter ; Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin diğer ülkelere
satılması işlemidir.
İhtisas Gümrüğü – Spesicialized Customs ; Genel işlemler dışında; Gümrük
Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen bazı eşyanın gümrük işlemlerinin
yapıldığı ve bu eşyanın muayenesi için gerekli özel şartları taşıyan gümrük
idareleridir.
İkame Mal – Replacement Product ; Aynı fonksiyonu gördükleri için, birbirleri
yerine kullanılabilen, birinin fiyatlarında olan değişmenin diğerlerine olan
talebi etkilediği mallardır.
İkinci Muayene – Second Inspection ; Gümrük işlemlerinin her aşamasında
denetlemeye yetkili Gümrük Görevlilerince muayenesi yapılmış ve işlemleri
tamamlanmış giriş, çıkış, transit ve aktarma eşyasının ikinci defa muayene
edilmesidir.
İkinci Tahlil – Second Analysis ; Gümrük Laboratuvarlarında yapılan tahlil
sonuçlarına belirlenen süre içerisinde yapılan itiraz sonucu, ilk tahlilden kalan
örnekler üzerinden eşyanın yeniden tahlile tabi tutulmasıdır.
Incoterms – International Commerce Terms ; Uluslar arası Ticaret Odası
tarafından uluslar arası ticaretin düzenlenmesi amacıyla düzenlenen,
kullanılması sözleşmeyle belirlenen kurallardır.
İntaç / Fiili İhraç Tarihi – Actual Export Date ; İhracat eşyasının karayolu ve
demiryolu ile yapılan taşımalarda Türkiye Gümrük Hattı’ndan çıktığı, hava ve
denizyolu taşımalarında aracın yurtdışına çıkmak üzere limandan ayrıldığı,
Serbest Bölge’ye girdiği tarihi ifade eder.
İrsaliye – Letter of Carriage ; Eşya taşınması sırasında eşya beraberi
bulunması zorunlu, eşya bilgileri ve teslim detayını içeren belgedir.
İthalat – Import ; Dış ticaret işlemleri kapsamında bir ülkenin diğer ülkeden
eşya ve hizmet satınalmasıdır.
İthal Eşyasının Gümrük Kıymeti – Customs Value of Imported Good ; Ad
valorem sisteme göre gümrük vergilerine temel oluşturan eşya değeridir.
İthalatta Gözetim Önlemi – Import Supervision Measure ; Bir eşyanın
ithalatının yerli üretim için zarar oluşturması ihtimaline karşı alınan
önlemlerdir.
İtiraz – Appeal ; Gümrük İdaresi’nin aldığı idari kararlar, vergi tahakkukları
veya ceza kararlarının iptali veya değiştirilmesi için belirlenen sürede ilgili
makama yapılan başvurulardır.
İzahname – Registration Statement ; Armonize Sistem’in sistematiğini takip
ederek, her pozisyon için gerekli olan, eşyanın görünüş, özellik, üretim
yöntemi ve kullanım alanı bilgilerini içeren Armonize Sistem Nomanklatörü’nün
ekidir.
Kabotaj – Cabotage ; Fransızca cabotage kelimesinden dilimize
uyarlanmıştır.
Denizyolu ve limanlar arasında yük ve yolcu taşıma hakkıdır.

Kap – Case ; Eşyanın taşınması ve saklanması için, içine konulduğu torba,

çuval, sandık, çanta, gibi ambalajlar.
Katma Değer Vergisi – Value Added Tax ; 3065 sayılı Kanun gereğince her
çeşit eşya ve hizmet ithali ile yurtiçi satış ve teslimi üzerinden alınan dolaylı
vergi.
Kayda Bağlı İhracat – Quota-Constrained Exporting ; Belirlenen eşyalar için,
Gümrük Beyannamesi’nin Gümrük tescil işleminden önce İhracatçı
Birlikleri’nce kayda alınması gereken ihracat şeklidir.
Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu – Resource Utilization Support Fund ;
Ülkemiz kaynaklarının verimli kullanımına katkı sağlamak, ülke ekonomisi için
öncelikli sektör ve yatırımlarda kullanmak amacıyla, vadeli ve mal mukabili
ödemelerde mal bedeli üzerinden belirlenen oranda alınan fon.
Kıymet – Value ; İthal eşyasının GATT kapsamı yönetmelik hükümlerince
tespit edilen kıymetidir.
Kimyagerlik Numune – Chemical Test Sample ; Tahlil, muayene ve benzeri
işlemlerde kullanılmak üzere usulüne uygun olarak alınan ve eşyayı temsil
eden parça.
Kombine Nomanklatör Kodu – CN – Combined Nomanclature Code ; Armonize
sistem kodunu oluşturan 6 rakama, AB ülkeleri ticaret istatistiklerinin takibi
amacıyla 7.-8. rakamların eklenmesi ile oluşturulan ifadedir.
Know-How ; Bir işletmenin geliştirdiği ve sahip olduğu, üretim yöntemlerinin
yada teknolojisi, işletme yönetimiyle ilgili bilgi birikimi.
Konşimento – Shipping Document ; Gemi , kaptanı, sahibi veya acenteleri
tarafından düzenlenen ve eşyanın teslim alınarak, kararlaştırıldığı şekilde
teslim edileceğini ve taşıma koşullarını belirleyen, eşyanın mülkiyetini temsil
eden kıymetli belgedir.
Konsinye İhracat – Export on consignment ; Kesin satışı daha sonra yapılmak
üzere yurt dışındaki alıcılara, komisyoncu, şube ve temsilciliklere eşya ihracat
edilmesi.
Konteyner – Container ; İngilizce container kelimesinden dilimize
uyarlanmıştır.
Eşya ve gereçlerin başka araçlar yardımıyla taşınması amacıyla, uluslararası
belirlenmiş standart ölçülerde, alüminyum, ahşap, çelik kullanımı ile üretilmiş,
yükleme, boşaltma, ambalajlama ve depolama kolaylığı sağlayan kaplardır.

Kontrol Belgesi – Inspection Certificate ; İlgili mevzuat çerçevesinde, yetkili

kamu kurum ve kuruluşunca düzenlenen ve ithalat, ihracat aşamasında bir
eşyanın ilgili standarda uygunluğunu gösteren belge.
Kota – Quota ; Dış Ticarette miktar ve diğer sınırlamaların konulması halinde
bir takvim yılı içinde veya belirlenen dönemde yapılmasına izin verilen miktar
veya değer.
Kur Farkı – Exchange Difference ; Döviz kurlarında değişme dolayısıyla
ulusal para cinsinden yapılacak ödemelerde ortaya çıkan fark.
Küşat – Pre-inspection ; Eşya sahiplerinin, beyanname düzenlenmeden önce
eşyalarını muayene etme, numune alma ve tartma hakkıdır.
Lisans – Liecence ; Ülke ekonomisi, iç ve dış piyasa şartları ve satışın
yapılacağı piyasanın Türkiye ile olan ticari, ekonomik ilişkileri doğrultusunda
Ekonomi Bakanlığı tarafından verilen izin.
LCL (Less container load) ; Bir konteyner için yüklenebilecek maksimumdan
az yüklemedir.
Lojistik – Logistic ; Hammadde, yarı mamul, mamul tüm ürünler ve ilgili
bilgilerin üretim noktasının başından tüketim noktasına kadar, tüm
gereksinimlerle etkin bir şekilde taşınması, depolanması ve ilgili süreçlerin
planlanması, uygulama ve kontrol edilmesidir.
Mahrece İade – Return to country of origin ; Siparişe uygun olmaması ve
arızalı olması gibi nedenlerle alıcısı tarafından kabul edilmeyen eşyaların geri
gönderilmesi.
Matrah – Basis ; Bir verginin miktarını belirlemek için esas alınan değer.
Menşe – Origin ; Eşyanın ekonomik kimliğidir.
Menşe Kuralı – Origin Rule ; Ulusal ve uluslar arası anlaşmalarla belirlenmiş
kurallar temel alınarak geliştirilmiş ve bir ülke tarafından eşyanın menşeini
belirlemek amacıyla kullanılan özel düzenlemelerdir.
Menşe Kümülasyonu – Cumulation of origin ; Anlaşma ile taraf ülkelerden
biri menşeili eşyanın, diğer tarafın menşe statüsünü kazanabilmesi için yeterli
bir işleme tabi tutulması zorunluluğunun kaldırılmasıdır.
Muayene – Examine ; Eşyanın beyana uygunluğunun denetlenmesi amacıyla
gümrük yetkililerinin fiziki muayenesi veya laboratuarca yapılan tahlillerdir.
Multimodal Nakliye – Multimodal Transport ; Yüklerin taşınması sırasında
birden farklı taşıma aracı ve taşıma türü kullanılarak yapılan nakliyedir.
Mücbir Sebep – Force Majeure ; Önceden göz önüne alınmasına ve bunun
sonucu olarak ortadan kaldırılmasına olanak bulunmayan ve dış bir etkiden
kaynaklanan olay.
Mükellefiyet – Legal Obligation ; Türkiye Gümrük Hattı’ndan geçen ve eşya
geçiren herkes Gümrük Kanunu ve ilgili Tüzük, Kararname, Yönetmelik
hükümlerine uyma zorunluluğuna denir.
Navlun – Transportation Cost ; Uluslar arası taşımacılıkta eşyanın taşınması
karşılığı alınan ücretler.
Net Ağırlık – Net weight ; Eşyanın bütün ambalajları çıkarıldıktan sonra
kalan ağırlığıdır.
Numune – Representative Sample ; Belli bir tür eşyayı temsil eden, sunuş
şekli ve miktarı itibariyle sipariş vermekten başka bir amaç için kullanılması
mümkün olmayan her türlü madde veya örnek demektir.
Ordino – Delivery Order ; İthalat işlemi için, konşimento veya yük senetlerini
geminin kaptan veya acentesine ibraz ederek tanzim ettirdikleri teslim
belgesidir.
Ortak Gümrük Tarifesi – Common Customs Tariff ; Avrupa Birliği’nin birlik
dışında kalan ülkelere karşı uyguladığı ve tüm üye ülkeler için aynı olan
gümrük tarife oranlarıdır.
Ödeme Emri – Order of payment ; 6183 sayılı Kanun gereğince borçlarını
vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödeme veya mal bildiriminde
bulunma gereğinin bildirildiği yazı.
Ön Statü Belgesi – Preliminary Status Document ; Türkiye’den serbest
bölgelere gönderilen eşyanın Türkiye’de serbest dolaşımda bulunup
bulunmadığını göstermek üzere düzenlenen belge.
Ödenmiş Sermaye – Paid-in capital ; Taahhüt edilen şirket sermayesinin
ödenmiş kısmı.
Özet Beyan – Manifest ; Eşyanın taşıyıcı ve acentesi tarafından düzenlenen,
taşımaya ve taşıma konusu eşyaya ilişkin bilgilerin yer aldığı form.
Pan Avrupa Menşe Kümülasyonu – Pan European Cumulation of
Origin ; Eşyanın serbest dolaşımını engelleyen farklı menşe kurallarının
ortadan kaldırılması için, AB ve EFTA’nın dahil olduğu, ilgili ülkeler menşeili
ürünlerin dolaşımını düzenleyen ve tercihli ticaretin artırılmasını hedefleyen
oluşumdur.
Palet – Pallet ; Eşyaların paketlenmiş yada paketlenmeden üzerine
yerleştirildiği, transpalet ve forklift aracılığıyla taşınmasını ve depolama
kolaylığı sağlayan ağırlıklı ahşap olmak üzere, plastik ve metal gibi
malzemelerden üretilen parçalardır.
Parsiyel Sevkiyat – Partiel Shipment ; Uluslararası taşımacılıkta, varışı aynı
güzergah olan, bir tır/konteyner gibi aracın tamamı yerine bir kısmını kaplayan
eşyaların, hizmet maliyetinin de düşürülmesi amacıyla bir arada taşınması
yöntemidir.
Patent – Patent ; Bilimsel ve ticari buluşun, üretim, satış, dağıtım ve kullanım
hakkının belli bir süre için buluş sahibi şahıs ya da firmaya resmi bir belge ile
tanımlanmasıdır.
Piyasa Değeri – Market Value ; Bir ekonomik varlığın ya da kıymetin
piyasadaki o gün itibariyle geçerli normal alım satım değeridir.
Rayiç Bedel – Current Value ; Bir ekonomik varlık ya da kıymetin piyasadaki
belirli bir tarihte geçerli alım satım değeridir.
Referans Fiyat – Benchmark Price ; Avrupa Ekonomik Topluluğu’nca taraf
olmayan 3.ülkelere karşı uygulanan fark giderici verginin belirlenmesi için baz
alınan fiyattır.
Rezerv – Reserve ; Akreditif taraflarından amir bankanın, kendilerine ulaşan
belgelerde tespit ettiği, akreditif metni ve genel akreditif kuralları
uyumsuzluklarıdır.
Rezerve eşya – Damaged goods ; Kırık ve tamir gerektiren kaplar içinde
gelen, dağınık ve hasar görmüş eşyadır.
Rezerve tutanağı – Damaged goods report ; Rezerve eşya antrepoya alınması
sırasında ilgili gümrük, depo memuru ve eşya sahibi / temsilcisinin de
imzaladığı, eşyanın durumunun saptandığı belgedir.
Ro-ro ; İngilizce roll on roll off kelimesinden türetilmiştir.
Tır ve konteyner taşımacılığı için özel yapılan gemilerdir.

Royalti – Royalty ; Bir ayrıcalık veya hak karşılığında yapılan veya talep
edilen ödemedir.
Römork – Trailer ; Fransızca kökenlidir. Remorque kelimesinden dilimize
uyarlanmıştır.
Başka bir taşıma aracı tarafından çekilmek üzere yapılmış yük aracı.

Sahte Menşeili Eşya – Goods with False Origin ; Gümrük Kanunu’na göre
gerek üzerlerinde, gerek iç ve dış ambalajlarında üretildiği menşe ülkeden
başka ülke menşeili olduğunu gösteren veya düşündüren isim veya işaret
taşıyan, ithali yasak eşyadır.
Sektörel Dış Ticaret Şirketi – Sectoral Foreign Trade Company ; Aynı
sektörde yer alan Küçük ve Orta Boy İşletmeler’ in dünya pazarlarına
açılmaları, dış ticarette uzmanlaşarak, bu alanda daha etkin faaliyet
göstermeleri, bu yolla ihracat artışına katkıda bulunmalarını sağlamak
amacıyla kurulan şirketlerdir.
Serbest Bölge – Free Zone ; Sınırlar içinde, Gümrük Bölgesi dışında,
ticaretin geliştirilmesi için ülke hukuki ve idari düzenlemelerinin kısmen
uygulandığı, firmaların geniş teşvikler ve vergi istisnalarından faydalandığı ,
ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek amacıyla belirlenmiş
alanlardır.
Serbest Bölge İşleticisi – Free Zone Renter ; Serbest Bölgeleri işleten, yerli
ve yabancı özel sektör veya kamu kuruluşu.
Serbest Bölge Kullanıcısı – Free Zone User ; Serbest Bölge’de faaliyet
ruhsatı olan ve bölgede bir işyeri olan firma veya kişi.
Serbest Dolaşım – Free Circulation ; Kişi, mal ve diğer üretim faktörlerinin
pazarda hiçbir kısıtlama ve sınırlamalara tabi olmadan dolaşma hakkı.
Serbest Ticaret Anlaşması – Free trade agreement ; İki veya daha çok
ülkenin aralarındaki ticaretteki sınırlamaları azaltarak veya tamamen ortadan
kaldırarak ticareti serbestleştirmeleri konusunda yaptıkları anlaşma.
Sondaj Usulü Muayene – Sampling Inspection ; Eşyanın gümrük
muayenesinin yetkililerce belirlenen bazı kapların açılması şeklinde yapılan
incelemedir.
Sözlü Beyan – Verbal Declaration ; Gümrük Kanunu ile belirlenen hallerde,
gümrük görevlilerine gerekli detayların sözle bildirilmesidir.
Spesifik Tarife – Specific Tariff ; Eşyanın ağırlık, hacim , birim gibi fiziksel
özelliklerini esas alarak uygulanan vergilendirme sistemini içerir listedir.
Standardizasyon – Standardization ; Üretim, ticaret veya hizmet alanlarında
faaliyetlerin sistemli kurallara göre düzenlenmesidir.
Supalan – Alongside ; Eşyanın gümrük işlemlerinin herhangi bir depoya
boşaltılmaksızın, eşya araç üstündeyken tamamlanmasıdır.
Şartlı Muafiyet Sistemi – Suspension System ; Serbest dolaşımda olmayan
eşyanın, ihraç edilmek üzere işlem görmüş ürünlerde kullanılması halinde,
ihracat sonrası ithalat işlemi sırasında teminata bağlanan vergilerinin iade
edilmesidir.
Şüpheli İşlem – Suspicious Transaction ; Mali Suçları Araştırma Kurulu
tarafından yayınlanan Tebliğlere göre, banka, sigorta, özel finans kuruluşu,
gibi kurumlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemler
hakkında yasa dışı olması bilgi, şüphesi ve şüphe oluşturacak durum olması
halidir.
Tam Tespit – Thorough Examination ; Eşyanın gümrük muayenesinin tüm
kaplar ve eşyanın tamamını içerecek şekilde yapılmasıdır.
Tahakkuk – Accrue ; Verginin hesaplanarak ödenebilir hale gelmesidir.
Takas – Bartering ; İki ülke arasında, ihraç ya da ithal edilen eşya, hizmet,
teknoloji transferi bedelinin kısmen veya tamamen eşya, hizmet ve teknoloji
transferi ile karşılanmasıdır.
Tam Muafiyet – Full Exemption ; Kati yada geçici olarak girişi yapılan
eşyaların, alınması gereken her türlü vergi ve harçtan muaf tutulmasıdır.
Tarife Dışı Engel – Non-tariff barriers ; Gümrük tarifeleri dışında uluslararası
eşya ve hizmet ticaretinin serbest ticaret koşullarına göre normal gelişmesine
engel olan her türlü amaç ve politikalardır.
Tarife Kontenjanı – Tariff quotas ; Belirli miktar veya belirli kıymetteki
eşyanın düşük tarife uygulanması veya muaf olarak ithaline izin verilirken,
belirlenen sınırları aşan ithalat için normal tarife uygulanması.
Tasarruflu Yazı – Letter of Disposition ; Kanun, Tüzük, Yönetmelik, Tebliğ ve
Genelgeler’in uygulanmasının açıklamaları ve ilgili idarelere gelen çeşitli
konularda, idarenin açıklamalarının duyurulmasını amaçlayan yazılar.
Tasfiye – Liquidation ; Ticari bir kuruluşun faaliyetlerinin son bulması ya da
iflası nedeniyle hesapların kesilerek arda kalan malvarlığının alacaklılara
ödenmesidir.
Gümrük mevzuatına göre; kaçak zannıyla, kaçak olarak yakalanan, el konulan
ya da gümrüğe terk edilen eşyanın belirlenen esaslara uygun olarak Tasfiye
Rejimi kapsamında satılması ya da imha edilmesidir.

Tebliğ – Notification ; Kanun, Tüzük, Yönetmelikler’ in uygulanışını

göstermek veya herhangi bir konuda bilgi vermek amacıyla kamu kuruluşları
tarafından hazırlanarak Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlüğe giren
açıklamalardır.
Tek ve Maktu Tarife – Lump-sum tax ; Yolcu beraberi, posta yoluyla gelen ve
ticari özellik taşımayan eşyalarda alınacak gümrük vergilerinin, Bakanlar
Kurulunca tek oranda ve eşit şartlarda alınmak üzere belirlenerek,
vergilendirilmesidir.
Telafi Edici Vergi – Compensatory Customs Duty ; Üretiminde kısmen ya da
tamamen Üçüncü Ülke menşeili ürünlerin kullanılan eşyanın Gümrük Birliği’ne
üye diğer ülkelere ihraç edilmesi durumunda, Ortak Gümrük Tarifesi üzerinden
alınan vergidir.
Telif Hakkı – Royalty ; Fikir ve sanat eserleri üzerindeki mülkiyet hakkıdır.
Teminat – Quarantee ; Gümrük vergilerinin zamanında ve şartlara uygun
olarak ödeneceğine ilişkin banka ve finans kurumlarından alınan garanti veya
güvencedir.
Teminat Mektubu – Letter of Quarantee ; Birr kurum ya da şahsa karşı bir
borcun ödenmesi için borçlu lehine kanunen kabul edilen banka ve finans
kurumları tarafından verilen ve ilgili kurumun borca kefil olduğunu gösteren
belgedir.
Tercihli Tarife – Preferential Tariff ; İki ya da daha çok ülkenin yaptıkları
ticaret anlaşması uyarınca, aralarındaki ticarete karşılıklı olarak daha düşük
tarife uygulamalarıdır.
Tercihsiz Menşe Kuralları – Rules of Non-preferential Origin ; En çok kayrılan
ülke kuralı uyarınca Dünya Ticaret Örgütü üyesi ülkelere ayrıcalıklı vergi
uygulanabilmesi için esas alınan menşe kurallarıdır.
Tescil – Registration ; Gümrük İdareleri’ne verilen beyanname ve özet
beyanların tarih ve sıra numarası ile EDI sistemine alınmasıdır.
Tescil Onayı – Customs registration ; EDI tarafından bilgisayar ortamında
sisteme alınan beyanname ve özet beyanların , ilgili gümrük idaresi
memurunca onaylanması işlemidir.
TEU – Twenty Foot Equivalent Unit ; 20 feet’lik konteyneri tanımlar.
Konteyner gemilerinde taşıma kapasitesi ile konteyner terminalinin yük
elleçleme kapasitesi de TEU ile ifade edilir.
TIR – Transit International Routier ; Uluslararası Transit Taşımacılığı
kelimelerinin İngilizce karşılığı baş harflerinden oluşmuştur. Karayolu
taşımacılığında kullanılan, uluslararası düzenlemelerle standart ölçülere sahip,
ayrı ayrı taşıcı ve çekiciden oluşan araçlardır.
Ticaret Politikası Önlemleri – Commercial Policy Measures ; Türkiye ile ticari
ilişkilerde, ticaret ve ödeme dengesini bozacak uygulama yapan, anlaşmalara
ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeyen, ithalat rejimimizle bağdaşmayan
işlemler gerçekleştiren, kuruluş ve firmalara karşı taraf olduğumuz
uluslararası anlaşmalar çerçevesinde alınan ve ilgili Mevzuat hükümleri
çerçevesinde yürütülen önlemlerdir.
Transit – Transit ; Fransızca transit kelimesi dilimize alınmıştır.
Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın, gümrük işlemleri tamamlanan ihracat
eşyasının, yabancı bir ülkeden gelerek Türkiye Gümrük Bölgesi’nden geçerek
yabancı bir ülkeye veya Türkiye’ye, Türkiye’den yabancı bir ülke veya bir iç
gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınmasıdır.

Üçüncü Ülke – Third Country ; Avrupa Birliği üyesi ya da Gümrük Birliği

dışındaki ülkeler ve Türkiye Sınırları içinde yer alan Serbest Bölgeler.
VEDOP – Vergi Dairesi Otomasyon Projesi ; Tax Office Automation
Project ; Vergi Daireleri ile diğer kurumlar arası bilgi alış verişini internet
ortamında sağlayan yazılımdır.
Vergi Ödeme Mükellefiyetinin Başlangıcı – Start of Tax Payment
Obligation ; İthalat vergilerine tabi eşya için gümrük idaresine verilen
beyanname yada ticari belgelerin tescil edildiği tarihi ifade eder.
Vergiye Esas Olan Tarife – HS Code subject to Customs Duty ; Gümrük
Kanunu’na göre vergi ödeme mükellefiyetinin başladığı tarihte eşyanın
bulunduğu durum ve içeriğe göre, o tarihte yürürlükte olan Tarife Cetveli’ndeki
oran ve esaslardır.
Yan Sanayici – Subordinate Industry ; Dahilde İşleme İzin Belgesi’nde taahhüt
edilen ihraç eşyasının tamamı veya bir kısmının üretimini gerçekleştiren, belge
sahibi olmayan firma.
Yatık Mal – Obselete Good ; Kullanılmamış olmasına rağmen zamanla
dayanıklılığını yitirmiş eşyayı ifade eder.
Zeyilname – Supplementary Policy ; Düzenlenen poliçeler içeriği konusunda,
sonradan yapılan değişiklik, ilave, iptalleri içeren belgelerdir.
anıtım Metni
Dear Sir/Madam,
I’d like to introduce our company …(Şirketinizin/Markanızın Adı)… dealing in the …(Sektörünüz)…
business since …(Tarih)… .
We have …(yıl sayısı)… of experience in the …(ürün)… trade with (kimlerle ticaret yaptığınız [food
wholesalers, grocery stores, office furniture manufacturers vb.]). Along with our strong position in the
domestic market, we are expanding internationally.
We’d like to provide our services for …(yaptığınız iş)… at competitive prices. Please contact me with
your needs and inquiries you may have.
Looking forward to your response and doing business with you.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… yılından bu yana … işinde faaliyet gösteren firmamız …’ı size tanıtmak isterim.
… ticaretinde … ile … yıllık tecrübeye sahibiz. İç pazardaki güçlü konumumuzun yanı sıra uluslararası
pazarda da genişliyoruz.
Rekabetçi fiyatlarımızla … alanında hizmetlerimizi sunmak istiyoruz. Lütfen ihtiyaç ve bilgi talebiniz
için bizimle iletişime geçiniz.
Cevabınızı bekliyor ve sizinle iş yapmak için sabırsızlanıyoruz.
Saygılarımla,
İmza
Dear Madam/Sir,
We, …(şirket/marka adı)…, are the manufacturer and exporter of …(ürün adı)… . Our company is
located in …(şehir)… , Turkey and dealing the business since …(tarih)… .
Enclosed you’ll find our detailed company introduction informing who we are, what we do, working
terms and product catalogue.
I’ve checked your website and seeing that our businesses are relevant, I’d like to make our offer to
you.
If you would be interested, I’d be happy to send you any further information you may need.
Thanking for your kind interest and I look forward to your early reply.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… olarak … üreticisi ve ihracatçısıyız. Şirketimiz …/Türkiye’de bulunmaktadır ve … tarihinden beri bu
işi yapmaktayız.
Ekte kim olduğumuz, ne yaptığımız, çalışma şartlarımız hakkında bilgilerin yer aldığı ve ürün
kataloğumuzun da bulunduğu detaylı şirket tanıtımını bulabilirsiniz.
Web sitenizi inceledim ve işlerimizin ilişkili olduğunu gördüğüm için size teklifimizi sunmak isteriz.
İlgilendiğiniz takdirde ihtiyaç duyduğunuz detaylı bilgileri iletmekten memnuniyet duyarım.
Nazik ilginize teşekkür eder cevabınızı beklerim
Saygılarımla,
İmza

Ziyaret Öncesi Randevu

Dear Madam/Sir,
We, …(şirket/marka adı)…, are the manufacturer and exporter of …(ürün adı)… . Our company is
located in …(şehir)… , Turkey and dealing the business since …(tarih)… .
Enclosed you’ll find a detailed company introduction informing who we are, what we do, working terms
and product catalogue.
I’ll be in …(şehir ya da ülke)… between …(varış tarihi)… and …(ayrılış tarihi)… During this period I’d
like to visit you to present our services and negotiate possible business opportunities.
I would appreciate if you give me an appointment.
I look forward to your confirmation and meeting you soon.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… olarak … üreticisi ve ihracatçısıyız. Şirketimiz …/Türkiye’de bulunmaktadır ve … tarihinden beri bu
işi yapmaktayız.
Ekte kim olduğumuz, ne yaptığımız, çalışma şartlarımız hakkında bilgilerin yer aldığı ve ürün
kataloğumuzun da bulunduğu detaylı şirket tanıtımını bulabilirsiniz.
… … tarihleri arasında …’da bulunacağım. Bu süre aralığında kendimizi tanıtmak için sizi ziyaret
etmek, olası iş fırsatları hakkında görüşmek isterim.
Bana randevu verebilirseniz çok sevinirim.
Teyidinizi ve sizinle tanışmayı dört gözle bekliyorum.
Saygılarımla,
İmza

Bilgi Talebine Cevap

Dear Mr/Ms…,
Thank you for your inquiry concerning our …(ürün)… .
Enclosed you’ll find our catalogue. Please check our catalogue and reply me with the specific products
you’re interested in. Then I’ll send you our prices asap.
Please let us know if there is any other way in which we can be of help. Thanking you for your kind
interest.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… hakkında bilgi talebiniz için teşekkür ederiz.
Ekte kataloğumuzu bulabilirsiniz. Lütfen kataloğumuzu inceleyin ve ilgilendiğiniz ürünleri bana
bildiriniz. Akabinde en kısa sürede size fiyatlarımızı ileteceğim.
Yardımcı olabileceğim başka bir konu varsa lütfen bildiriniz.
İlginize teşekkür eder saygılar sunarım.
İmza
Dear Mr/Ms …,
Thank you for your interest in our company and products.
Enclosed you’ll find our catalogue and price list. Please contact us for further information you need
any time.
Looking forward to your reply soon.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
Şirketimize ve ürünlerimize göstermiş olduğunuz ilgiden ötürü size teşekkür ederim.
Ekte katalog ve fiyat listemizi bulabilirsiniz. Daha fazla bilgi ihtiyacınız olduğunda istediğiniz zaman
iletişime geçebilirsiniz.
Cevabınızı beklerim,
Saygılarımla,
İmza

Siparişin Kabulü
Dear Mr/Ms …,
We confirm the receipt of your order according to the proforma invoice dated …(proforma tarihi)… and
numbered …(proforma no)… for the shipment of (ürünün ismi).
Shipment will be made in accordance with the conditions agreed and confirmed on the Proforma
Invoice …(Proforma No)… .
We will have your order ready for delivery on (tarih).
Sincerely,
İmza
Sayın …,
… no ve … tarihli proformada onaylamış olduğunuz … için siparişinizi oluşturduğumuzu teyit ederiz.
Sevkiyat … nolu proforma faturada belirtilen ve anlaşılan şartlara göre gerçekleştirilecektir.
Siparişiniz … tarihinde teslim edilecektir.
Saygılarımla,
İmza

Siparişin reddi
Dear Mr/Ms … ,
We have received your order for shipment dated (tarih).
Unfortunately, we are not in a position to deliver your order since our entire production is sold out for
the next (…) months.
We regret not being able to meet your order, but we will be in touch with you as soon as our stocks
are available.
Yours sincerely,
imza
Sayın …,
… tarihinde sevk edilmek üzere talep ettiğiniz siparişinizi aldık. Ancak üretimimiz gelecek … ay
boyunca dolu olduğundan siparişinizi alacak durumda değiliz.
Bu durumdan dolayı üzgün olduğumuzu bilmenizi isteriz, stoklarımız uygun olur olmaz sizinle iletişime
geçeceğiz.
Saygılarımla,
İmza
Sipariş yerine getirilirken yapılan yazışmalar

Üretimin başladığını bildirme

Dear Mr/Ms … ,
We wish to inform you that the goods you ordered are in production and will be ready for shipment by
(tarih).
Best regards,
İmza
Sayın …,
Sipariş ettiğiniz ürünlerin üretimine başlandığını ve … tarihine kadar hazır olacağını bilmenizi isterim.
Saygılarımla,
İmza

Sevkiyatın bildirilmesi
Dear Mr/Ms … ,
We wish to inform you that your order no .. (sipariş no) was shipped today.
Please find the documents for clearance in the attachment. The original documents have also been
shipped to your address. Tracking no: ……
We hope you will find this shipment satisfactory and we look forward to receiving your additional
orders.
Best regards,
İmza
Sayın …,
… nolu siparişinizin bugün yola çıktığını bildirmek isterim.
Gümrükten çekebilmeniz için gereken evrakları ekte bulabilirsiniz. Orijinal evraklar adresinize teslim
edilmek üzere kargoya verilmiştir. Takip no: …..
Sevkiyatımızdan memnun kalacağınızı umar gelecek siparişlerinizi bekleriz.
Saygılarımla,
İmza

Ödemenin gecikmesi durumunda bilgi yazısı

Dear Mr/Ms … ,
Pursuant to your order dated (tarih), your goods were shipped on (tarih).
According to the terms agreed, payment should have been made in (gün sayısı) days after receipt of
the shipment. However, we have not received the payment yet.
We therefore, request that you forward the sum of (ihracat bedeli döviz tutarı) as soon as possible. We
kindly await confirmation of payment.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… tarihli siparişinize istinaden, ürünleriniz … tarihinde sevk edilmiştir.
Yapmış olduğumuz anlaşma şartlarına göre, ödemenin malın tesliminden … gün sonra yapılması
gerekiyordu. Ancak henüz ödeme alamadık.
Konuyla ilgili olarak en kısa zamanda … tutarında bakiyenizi göndermenizi rica ederim. Ödeme swiftini
bekliyoruz.
Saygılarımla,
İmza

Hasarlı eşya için özür dileme ve değişim

Dear Mr/Ms …,
It was distressing to learn that the …(ürünler)… we shipped to your firm arrived as damaged. Per your
request, (zarar gören mal miktarı) (mal) will be shipped together with your next order. Please turn over
the damaged goods to the driver at the time of delivery.
I am sorry that this unfortunate incident occurred and sincerely appreciate your continued patronage.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
Sevk ettiğimiz … hasarlı olarak vardığını üzülerek öğrenmiş bulunuyorum. İsteğiniz üzere …(miktarı)
… …(mal)… bir sonraki siparişinizle birlikte gönderilecektir. Lütfen hasarlı eşyayı şoförle geri
gönderiniz.
Bu talihsiz durumdan dolayı üzgünüm ve size müşterimiz olarak kalmaya devam etmenizden ötürü
minnettarım.
Saygılarımla,
İmza

Mal teslim süresini uzatma talebinde bulunma

Dear Mr/Ms …,
I regret to say that we are unable to deliver your order no (sipariş no) on the agreed date of (tarih) for
reasons beyond our control. (burada gecikme sebebini belirtebilirsiniz).
We regret this unintentional mistake on our part.
While we recognize that the time for performing under this agreement will have expired, we are
requesting that you extend the time to (tarih) in order that we may finish your order and despatch
properly.
Please accept our apology for this inconvenience. We will be looking forward to your response.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
Üzülerek belirtmeliyim ki … no’lu siparişinizi anlaştığımız tarih olan … da elde olmayan sebeplerden
dolayı teslim edemiyoruz.
Bu kasıtsız hatamızdan dolayı çok üzgünüz.
Anlaşmada belirlenen süreyi aşacağımızdan dolayı teslimatın … tarihine ertelenmesini rica ediyoruz,
ki böylelikle siparişinizi en uygun şekilde bitirip teslim edelim.
Bu uygunsuzluktan dolayı lütfen özürlerimizi kabul ediniz. Geri dönüşünüzü bekleriz.
Saygılarımla,
İmza
Ek indirim talebini reddetme
Dear Mr/Ms …,
Our established discount is 2% of the total invoiced amount when payment is received before the
goods are shipped on board. This figure is based on cost, overhead and profit. To increase this
discount rate for all of our accounts would seriously jeopardize our firm and to increase the rate for an
individual account would be unfair.
We consider you a most valued customer and hope that you can appreciate our position in this matter.
If we are able to accommodate you in any way that is within our company policy, we will be most
happy to do so.
Thanking for your understanding and looking forward to your response.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
Ürünlerin yüklemesinden önce ödeme yapıldığı takdirde toplam fatura tutarı üzerinden uyguladığımız
sabit indirim oranı %2’dir. Bu rakam tüm genel masraf ve kar hesaplanarak oluşturulmuştur. Tüm
müşterilerimizde bu oranı artırmak firmamızı ciddi şekilde riske sokacaktır. Bireysel olarak farklı
indirim oranları uygulamak da haksızlığa neden olacaktır.
Çok değerli bir müşterimiz olan sizden bu konuda bizi anlayışla karşılamanızı bekliyoruz. Şirket
politikamız dahilinde mümkün olabilecek her türlü kolaylığı memnuniyetle size sağlayacağımızı sizi
temin ederim.
Anlayışınız için teşekkür eder, değerli geri dönüşlerinizi beklerim.
Saygılarımla,
İmza

Geciken ödeme için özür dileme

Dear Mr/Ms …,
I extend my sincerest apologies along with the attached swift of payment. I must confess that the due
date completely slipped my mind.
Needless to say, there is no excuse for this. Please accept my warmest regards and sincerest hope
that all is well.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
Ekteki ödeme bildirimi ile birlikte size en içten özürlerimi iletiyorum. İtiraf etmeliyim ki ödemenin vadesi
tamamen aklımdan çıkmış.
Bunun mazereti olmadığını söylemeye gerek yok. Lütfen en içten saygılarımı kabul ediniz. Aramızdaki
her şeyin yolunda olduğunu umuyorum.
Saygılarımla,
İmza

Yeni müşteriye hoş geldin

Dear Mr/Ms …,
On behalf of (Firma ismi) I would like to welcome you as a new customer to our firm. We know that
you will be extremely satisfied with our product range and the service we provide.
I do believe our partnership will last long years. Please be sure that we are all ready to help you with
our solution-oriented approach and priciples.
Feel free to contact us for any kind of questions.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… adına yeni müşterimiz olarak size aramıza hoş geldiniz diyorum. Ürün çeşitliliğimiz ve
hizmetlerimizden çok memnun kalacağınıza olan inancım tamdır.
Beraberliğimizin uzun yıllar süreceğine inanıyorum. Çözüm odaklı yaklaşımımız ve ilkelerimizle size
elimizden gelenin en iyisini yapmaya gayret edeceğimizden emin olabilirsiniz.
Her türlü sorunuz için bizimle iletişime geçmekten lütfen çekinmeyiniz.
Saygılarımla,
İmza

Ödeme için Teşekkürler

Dear Ms/Mr …,
I wish to acknowledge our receipt of payment and I would like to thank you for your prompt transfer
following the despatch of the goods.
We look forward to many years of mutual prosperity.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
Ödemeyi aldığımızı bildirir, malların çıkışının hemen akabinde transferi gerçekleştirdiğiniz için size
teşekkür ederim.
Nice yıllar birlikte büyüme dileğiyle.
Saygılarımla,
İmza

Fuara katılım talebi

Dear Madam/Sir,
As a producer and exporter of (ürünün ismi), our company (şirketinizin adı) is interested in
participating in the (fuarın adı) on (tarih).
We kindly ask you provide us information of vacancies and pricing, the required forms and other
information you may have for participants.
Thanking you in advance and looking forward to your earliest response.
Best Regards,
İmza
Sayın …,
… üreticisi ve ihracatçısı olarak … tarihinde gerçekleşecek olan … fuarına katılmak istiyoruz.
Sizden boş yerler ve fiyatlandırmalarınız, gerekli formlar ve diğer bilgileri rica ederiz.
Şimdiden teşekkür eder cevabınızı beklerim.
Saygılarımla,
İmza