ÖZOFAGUS HASTALIKLARI

Özofagus Hastalıkları
1
⚫ 1) Özofagus motilite bozuklukları
- Akalazya
- Diffüz Özofageal Spasm

⚫ 2) Özofagus perforasyonları
- İatrojenik
- Spontan
- Yabancı cisim
- Travma

⚫ 3) Özofagus divertikülleri
- Zenker divertikülü
- Midözofageal divertiküller
- Epifrenik Divertiküller

⚫ 4) Özofagus tümörleri
- Benign Tümörler
- Malign Tümörler

Özofagus Hastalıkları 2
⚫ Özofagus farinksten mideye kadar uzanan
23-25 cm. uzunluğunda müsküler
kanaldır.

⚫ C6 vertebra düzeyinde başlayıp T 11’ de

sonlanır. 3 bölümden oluşur: servikal
torakal,abdomınal

⚫ İçten dışa doğru Mukoza, submukoza,

Muskuler mukoza ve adventisyadan
oluşur.
⚫ Serozası yoktur.

Özofagus Hastalıkları 3
Özofagus sfinkterleri
⚫ Üst sfinkter: Krikofarengeus kası
⚫ Alt sfinkter: Fonksiyoneldir.
- Özofagogastrik açı
- İntraabdominal özofagus
- Frenogastrik ligament
- Nöral Faktörler
- Hormonal faktörler: Gastrin

Özofagus Hastalıkları 4
Özefagusun anatomik darlıkları
⚫ I. Darlık: Krikofarengeal
kas
⚫ II. Darlık: Özofagusun
aort arkıyla çaprazlaştığı
yer
⚫ III. Darlık:
Kardiyoözofageal bileşke

Özofagus Hastalıkları 5
Gastroözofageal Reflü
⚫ Mide içeriğinin kusma yada zorlanma olmaksızın
özofagusa geri kaçışı
⚫ Semptomlar: Retrosternal yanma, regürjitasyon ve
disfajidir.
⚫ Bulgular özofajit ve striktür ile uyumludur.
⚫ Tanı: Baryumlu özofagografi, özofagoskopi (+
biopsi🡪özefajıt tanısı için), Asit perfüzyon testi
(Bernstein), Radyoizotop sintigrafi, Standart asit reflü
testi , özefageal manometri ve 24 saatlik pH
mönitorizasyon ile konur.
Özofagus Hastalıkları 6
⚫ Özefagus manometrik çalışmalarda alt özefageal
sfinkterde istirahat basıncında azalma görülür.
⚫ Hastaların büyük çoğunluğunda (%80) sliding tip
hiatal herni ile biliktelik vardır.

⚫ GERD ie birlikte;
⚫ Özefageal ülserasyonlar
⚫ Özefageal darlıklar
⚫ Barrett metaplazisi ve kanser
⚫ Aspirasyon (pnömoni,astım)
⚫ GELİŞEBİLİR.

Özofagus Hastalıkları Slayt7 / 40

GÖR

Özofagus Hastalıkları 8
⚫ Tedavi:
⚫ Yaşam biçimi ve diyet alışkanlıklarının değiştirilmesi,
antasitler, H2 reseptör blokerleri, Proton pompa
inhibitörleri ve cerrahidir. Cerrahi olarak
fundoplikasyon uygulanır.

⚫ Cerrahi endikasyonlar
⚫ Tedaviye dirençli veya tekrarlayan şikayetler olması
⚫ AÖS yetmezliği (basınç<6 mm Hg)
⚫ Gastroözefageal bileşkede darlık gelişimi

Özofagus Hastalıkları 9
Barret Özofagus
⚫ Tanım: Normalde squamöz epitelle döşeli olan distal
özefagus epitelinin zamanla midenin kolumnar epiteli ile
yer değiştirmesi olarak tanımlanır
⚫ Genel popülasyonda görülme oranı %1.65'dir. Semptomatik
gastroözefageal reflü hastalarında (GERD) ise %8.6
oranında rastlanır
⚫ Ağır reflü özofajit sonucu midenin kolumnar epitelinin
distal özofagusa ilerlemesi sonucu oluştuğu
düşünülmektedir.
⚫ Hastaların çoğunda kolumnar bileşkede bir striktürle
beraberdir.
⚫ Klinik: GERD ile benzer
Özofagus Hastalıkları 10
Özofagus Hastalıkları 11
⚫ Tanı: endoskopi ve özofagus grafileri ile konur.
⚫ BE tanısı bu alanlardan alınan biyopsi örneğinde
metaplazi görülmesi ile konur.

⚫ BE inflamasyon ve metaplazi gelişiminde prekürsör

lezyonlardan birisi olarak kabul edilir. Değişik
nedenlere bağlı özofagus kolumnar epitelinde oluşan
metaplazi adenokarsinom gelişmesine yatkınlık
oluşturur
⚫ BE patolojik incelenmesinde %10 oranında
adenokarsinom tespit edilmiştir.

Özofagus Hastalıkları Slayt12 / 40

⚫ Değişik nedenlere bağlı özefagus kolumnar epitelinde oluşan
metaplazi adenokarsinom gelişmesine yatkınlık oluşturur. Bir
metaanalizde 47 çalışma incelenmiş ve BE olan hastalarda
kanser gelişimi yıllık %0.6 olarak ortaya konmuştur
⚫ (Epstein D, Bojke L, Sculpher MJ for the REFLUX trial group. Laparoscopic fundoplication compared with medical
management for gastro-oesophageal reflux disease: cost effectiveness study. BMJ. 2009 Jul 14;339:b2576.)

⚫ Bir başka çalışmada ise BE tespit edilen hastaların %90’ının

medikal, %5’inin antireflü cerrahi ile tedavi edilebileceği;
%5’inde ise 15 yıl içinde adenokarsinom gelişebileceği
belirtilmiştir
⚫ Espino A, Cirocco M, Dacosta R, Marcon N. Advanced imaging technologies for the detection of dysplasia and early cancer in
barrett esophagus. Clin Endosc. 2014 Jan;47(1):47-54.

Özofagus Hastalıkları Slayt13 / 40

⚫ Tedavi
⚫ GERD tedavisine benzer
⚫ Endoskopik biyopside metaplazi/displazi varlığı var mı?
⚫ Semptomatik mi?

⚫ Tedavi bu soruların yanıtlarına göre şekillenir:

⚫ Antiasit tedavi (8 hafta)
⚫ Cerrahi (funduplikasyon)
⚫ Endoskopik submukozal rezeksiyon (yüksek dereceli
displazi)

Özofagus Hastalıkları Slayt14 / 40

Özofagus yabancı cisimleri
⚫ En sık nedeni madeni paralardır.
⚫ Pil, iğne, kılçık, kemik parçaları ….diğer nedenler olabilir.
⚫ Çocukluk çağında sıktır
⚫ %20 oranında çıkarılmaları gerekir
⚫ Erişkinde özofagus kanseri predispozisyon oluşturabilir.

⚫ Klinik: disfaji,bulantı,kusma,ağrı
⚫ Tanı: Radyoloji
-P-A, lateral grafiler
-İlk radyolojik incelemelerde kontrast maddeler kullanılırsa, bu
maddeler suda çözünür olmalı: Perforasyon olasılığı!
⚫ Tedavi
-Özofagoskopi-forseps ile çıkarılır
-Açık cerrahi: Çok nadir.

Özofagus Hastalıkları 15
⚫ Kliniğimize Ocak 2012- Aralık 2013 yılları içerisinde
boğazda takılma hissi ile başvuran ve özefagusta
yabancı cisim tanısıyla endoskopik olarak tedavi edilen
hastalar retrospektif olarak değerlendirildi.

⚫ Acil üst GİS endoskopi yapılan hastaların birinde

özofagusta soğan zarı, dördünde de et parçası,
üçünde tavuk kemiği ve diğerinde kılçık görüldü.

⚫ Gıda artıkları altı hastada snare ile çıkarılırken, üç

hastada ise mideye gönderildi.

Özofagus Hastalıkları Slayt16 / 40

Özofagus Divertikülleri
⚫ Pulsiyon Divertikülleri
- Genellikle yalancı divertiküllerdir. Mukoza ve
submukozadan oluşur. Muskuler katı yoktur.
- Traksiyon divertiküllerinden daha sık rastlanır.
- En sık hipofareks-özofagus bileşkesi ve diaframın
hemen üzerinde rastlanır..
- Genellikle çok semptom vermez ve rastlantısal
radyolojik bulgularla tespit edilir.

Özofagus Hastalıkları 17
⚫ Traksiyon
Divertikülleri
- Gerçek divertiküllerdir.
- Tüm özofagus katlarını
içerirler.
- Özofagusun herhangi bir
yerinde gelişebilirler
ancak en sık midtorasik
bölümden çıkarlar.

Özofagus Hastalıkları 18
Zenker Divertikülü
⚫ Pulsiyon divertikülüdür.
⚫ Hipofarenkste inferior farengeal konstriktör kasın oblik lifleri ve
krikofarengeal kasın transvers lifleri arasındaki defektten gelişir.
⚫ Özofagus üst servikal bölümünde bası semptomlarına yol açar.
⚫ Genellikle 60 yaş üzerinde ve solda görülür. Erkeklerde 3 kat
daha sıktır
⚫ Sık görülen semptomlar disfaji, gürültülü yutma, ağız kokusu,
sindirilmemiş besinlerin regürjitasyonu ve dolan divertikülün
uzanınca hipofarenkse boşalmasıdır.
⚫ Hasta elle gıdaları boşaltmaya çalışabilir.
⚫ Tanıda baryumlu grafiler ve özofagoskopi kullanılır.
Özefagoskopi esnasında perforasyon açısından dikkatli
olunmalıdır.
⚫ Tedavisi ise cerrahi olarak divertikülün eksizyonudur.
Özofagus Hastalıkları 19
Epifrenik Divertikül
⚫ • Özofagus 1/3 alt kısmında
⚫ • Daha çok orta ve ileri yaşta
⚫ • Erkeklerde daha fazla
⚫ • Pulsiyon divertikülü
⚫ • En sık akalazya ile birliktelik
⚫ • Hastaların çoğu asemptomatik
⚫ • Az sayıda hastada ilerleyici disfaji, retrosternal ağrı,
regürjitasyon ve aspirasyon bulguları mevcut
⚫ • Semptomatik hastalar veya divertikülit, kanama gibi
komplikasyonlar gelişirse tedavi cerrahi
Slayt20 /
Özofagus Hastalıkları 40
Parabronşial Divertikül
⚫ • Özofagus 1/3 orta bölümünde
⚫ • Traksiyon divertikülleri
⚫ • Çoğunlukla tüberküloz veya fungal kronik granulomatöz
lezyonlara sekonder oluşur
⚫ • Divertikül geniş tabanlı bir boyunla özofagus lümeni ile
ilişkili olduğundan genellikle asemptomatiktir
⚫ • Nadiren kompresyon, özofajit, striktür, trakeaözofageal
fistül veya büyük damarlara fistülizasyon gelişebilir
⚫ • Semptomatik olgularda cerrahi tedavi planlanmalıdır

Özofagus Hastalıkları Slayt21 / 40

Özofagus Hastalıkları 22
Akalazya
⚫ Alt özofagus sfinkterinde gevşeme bozukluğu ve
torasik özofagusta peristaltizm bozukluğudur.
⚫ Etyolojide nöromuskuler bozukluklar ve Auerbach
(Myenterik) pleksusunda ganglion hücrelerinin
yokluğu olarak bilinmektedir.
⚫ Organik bir darlık olmaksızın özefagusta dilatasyon ve
hipertrofi vardır
⚫ 30-60 yaş arası ve erkeklerde daha sık görülür.
⚫ Paradoksik disfaji, regürjitasyon ve retrosternal ağrı
semptomlarıdır.
Özofagus Hastalıkları 23
⚫ Tanıda radyolojik bulgular (medisten genişlemesi,
hava-sıvı seviyesi, gastrik hava görüntüsünün olmaması,
baryumlu grafide kuş gagası görünümü), özofagus motilite
testleri, özofagoskopi ve metakolin testinden faydalanılır.

⚫ Özefageal manometrik çalışmada artmış sfinkter basıncı

vardır. Yutma sonrası gevşeme yoktur yada tam değildir.

⚫ Tedavi
⚫ medikal= nitrat. Ca Kanal Blokerleri
⚫ Darlık olan alanda endoskopik dilatasyon (%50 başarı)
⚫ Botoks
⚫ Özofagomyotomi (Heller myotomi=özefagusun musküler
katlarında longitidunal insizyon) uygulanır. (%90 başarı)

Özofagus Hastalıkları 24
Özofagus Hastalıkları 25
Diğer motilite bozuklukları

Özofagus Hastalıkları 26/40

 Slayt27 /
Özofagus Hastalıkları 40
Özofagus Varisleri
⚫ Portal venöz sistemin hipertansiyonu sonucu oluşur.
⚫ Portal hepatik obstruktif hastalıklar portal
hipertansiyon sebeplerinin % 90’ını oluşturur.
⚫ İntrahepatik obstruksiyonlar: Siroz, Wilson hastalığı,
Maligniteler, Şistozomiasis
⚫ Extrahepatik obstrüksiyon: Portal ven trombozu,
Konjenital atrezi/stenoz, dış bası

Özofagus Hastalıkları 28
⚫ Sağ ve sol gastrik venlerin özofageal venlerle şantı
sonucu oluşur.
⚫ Bu venlerin rüptürü sonucu masif kanamalar ortaya
çıkar ve üst GİS kanamalarından kaynaklanan
ölümlerin çoğundan sorumludur.
⚫ Tanıda baryumlu özofagus pasaj grafisi ve
özofagoskopiden faydalanılır.
⚫ Tedavide Sengstaken-blackmore tüpü, varis
ligasyonu, skleroterapi ve portokaval şant kullanılır.

Özofagus Hastalıkları 29
Özofagus Hastalıkları 30/40
Kostik Madde Hasarı
(koroziv özefajit)
⚫ Çocuklarda daha sık görülür.
⚫ Erişkinlerde genellikle intihar sonrasında görülmektedir.
⚫ Dudaklar, ağız, dil ve orofarinkste yanma ve ağrı
⚫ Sodyum hidroksit, sodyum karbonat (çamaşır suyu),
sodyum metasilikat ve amonyak temel kostik ajanlardır..
⚫ Bazik kostik ajanlar derin dokuya penetre olarak
likefaksiyon nekrozu meydana getirirler.
⚫ Asidik kostik maddeler koagülasyon nekrozu meydana
getirirler ve derin dokuya penetre olma eğilimleri yoktur.

Özofagus Hastalıkları 31
⚫ Ortaya çıkan özofagus hasarının ilk bulguları hiperemi,
erozyon, ülserasyon veya perforasyondur.
⚫ Güçlü asidik maddeler ağır hasara yol açarak uzun
dönemde özofagus striktürüne yol açabilirler.
⚫ Özefagoskopi özellikle ilk 12 saatte yapılmalı ve hasar
bulguları (ödem, inlamasyon, ülserasyon, nekroz)
değerlendirilmelidir.

⚫ Tedavide özofagoskopik kontrolde yangıya rastlanmassa 2-3

günlük oral alım kesilerek takip edilir.

⚫ Yangı mevcut ise nazogastrik tüp koyulur, 6 hafta sürecek

steroid tedavisine başlanır, geniş spektrumlu antibiyotik
verilir, H2 reseptör blokörü başlanır ve endoskopik olarak
mukoza iyileşmesi takibi yapılır.

Özofagus Hastalıkları 32
⚫ Hastanın kusması önlenmelidir.

⚫ Peritonit, şok bulguları, perforasyon ve şiddetli nekroz

ve ülserasyon durumlarında cerrahi yapılmalıdır

⚫ Cerrahi esnasında nekroze alanlar eksize edilmeli,

hasta jejunostomi tüpü ile postop beslenmelidir.

Özofagus Hastalıkları Slayt33 / 40

İnfeksiyöz özofajitler
⚫ Candida özofajiti: Özellikle bağışıklık yetersizliği olan
hastalarda (kanser veya transplantasyonlu hastalar, AİDS,
Diabet) görülür. Odinofaji veya disfajiyle karakterizedir.
⚫ Oral kandidiasis ile beraber bulunabilir.
⚫ Baryumlu grafide ülser, nodülarite, intramural
psödodivertikül görülebilir.
⚫ Tanıda özofagoskopik biopsiden faydalanılır.
⚫ Tedavide ise mikostatin uygulanır.

⚫ Herpes Özofajiti: Bağışıklık yetersizliği olanlarda görülür,

semptomları odinofaji ve disfajidir. Tanıda mukozal sitoloji
veya biopsilerden faydalanılır.
Özofagus Hastalıkları 34
Özofagus perde ve halkaları
⚫ Özefagus Perdeleri (web)
⚫ Perdeler, lümene doğru uzanan, mukoza ve submukozadan oluşan 2-3
mm kalınlığında diafram benzeri yapılardır.
⚫ Konjenital perdeler daha çok özefagusun orta 1/3lük bölümünde görülür.
⚫ Özefagus halkaları (ring)
⚫ Mukoza ve müsküler tabakadan oluşan daha kalın yapılar ise halka ya da
ring olarak adlandırılır.
⚫ Plummer Winson Sendromu
⚫ Üst özofagusta web
⚫ Yutma güçlüğü
⚫ Beraberinde demir eksikjliği anemisi
⚫ Schatzki Halkası
⚫ Özefagogastrik bileşkenin hemen üzerinde yer alır
⚫ Sliding tip hiatal herni ile beraberdir
⚫ Genellikle asemptomatiktir.
⚫ 13 mm altında disfaji yapar
⚫ Tedavi Bujinaj veya pnömotik dilatasyon

Özofagus Hastalıkları 35
Diyafram hernileri

Özofagus Hastalıkları 36
 Sliding Herniler (Hiatal)
⚫ Diyafragma hernileri içinde en sık rastlanan herni
tipidir.
⚫ Frenoözofageal ligamentin zayıflığı nedeniyle
özefagogastrik bileşkenin yukarıya kaymasıyla oluşur.
⚫ Sıklıkla reflü eşlik eder.
⚫ Tanı: Endoskopi veya kontrastlı üst GIS grafileri
⚫ Tedavi: Semptomatik olgularda cerrahi

Özofagus Hastalıkları 37
 Paraözefageal Herni
⚫ Özofagus hiatusunda defekt bulunur.
⚫ Bu defektten mide fundusu toraks boşluğuna geçer.
⚫ Özofagogastrik bileşke diafragma seviyesindendir.
⚫ Alt özofagus sfinkter işlevlerinde bozukluk yoktur.
⚫ Yaşlılarda sıktır.
⚫ Toraks boşluğundaki mide fundusunun gaz veya gıda ile
distansiyonu sonrası ağrı ve nefes darlığı olabilir.
⚫ Toraks içindeki midenin inkarserasyonu sonucu nekroz ve
perforasyon gelişebilir.
⚫ Tanı: Endoskopi, Bilgisayarlı Tomografi, Üst GİS kontrast
çalışmaları
⚫ Tedavi: Cerrahi (Gerekirse acil)

Özofagus Hastalıkları 38
Özofagus Tümörleri

⚫ Benign Tümörler
⚫ Malign Tümörler

Özofagus Hastalıkları 39
Benign Tümörler
⚫ Klinik: Orta düzeyde disfaji, ağrı, dispne, regurjıtasyon, göğüste ve boyunda
his kaybı gibi semptomlar verebilir.

⚫ Tanı: özefagoskopi, baryumlu grafiler, EUS (beraberinde biyopsi)

⚫ Sınıflandırma: duvar katmanına göre, hücre türlerine göre veya yerleşim

yerine yapılabilir.
⚫ En sık görülen benign özofagus tümörü leiomyomlardır. Daha sonra
fibrovasküler polipler görülür.
⚫ Diğer benign lezyonlar kistler, papillom, fibrom ve hemanjiomlardır.

⚫ Tedavi:
⚫ Endikasyon:
⚫ Semptomatik lezyon olması
⚫ Karsinom olasılığının dışlanamaması

🡪Endoskopik/cerrahi eksizyon, enükleasyon

Özofagus Hastalıkları 40
 Malign Tümörler
⚫ Dünyada sıklıkta 9. sırada
⚫ Tipleri
⚫ Squamöz Hücreli Karsinom
⚫ Adenokarsinom
⚫ Sarkomlar
⚫ Lenfoma

⚫ En yaygın rastlanan tipi Squamöz olmakla (geçmişte % 95)

beraber son yıllarda adenokarsinom (% 50) insidansı
artmaktadır.

⚫ Erkekte kadınlara oranla daha sık.

Özofagus Hastalıkları 41
⚫ Özofagusun serozası olmadığı için ve zengin bir
periözofageal lenf drenajı olduğu için mediastinal lenf
nodlarına, trakeaya, bronşlara ve gastrik lenf nodlarına
metastaz sıktır.

⚫ Tanı anında %80 oranında metastaz görülür.

⚫ Ekstramural yayılım sıktır.
⚫ Akciğer, kemik, karaciğer,,adrenaller en sık metastaz
yaptığı organlar

Özofagus Hastalıkları 42
 Özofagus Kanseri
⚫ Epidemiyoloji:
⚫ Dünyada bazı ülkelerde endemik
⚫ Çin
⚫ Güney Afrika
⚫ İran
⚫ Rusya
⚫ Hindistan

⚫ Tipik hasta
⚫ Erkek
⚫ 60-70 lerinde
⚫ Zayıf, kaşektik

Özofagus Hastalıkları 43
 Özofagus Kanseri
⚫ Etiyoloji
⚫ Vitamin A,C, riboflavin ve proteinden fakir diyet
⚫ Aşırı miktarda nitrat ve nitrozaminli gıda alımı
⚫ Fungus ve aflatoksinle kontamine yiyeceklerin alımı
⚫ Alkol ve sigara
⚫ Akalazya
⚫ Barret özofagusu
⚫ Kostik yanıkları ve diğer striktürler
⚫ Obezite

Özofagus Hastalıkları 44
⚫ Sınıflandırma

⚫ Squamöz Hücreli Kanser

⚫ % 20 üst 1/3

⚫ % 50 orta 1/3

⚫ % 30 alt 1/3

⚫ Adenokanser
⚫ %97 distal ve orta özofagustan

Özofagus Hastalıkları 45
Özofagus Kanseri
⚫ Semptomlar
⚫ İlerleyici Disfaji (% 80-90)
⚫ Kilo kaybı
⚫ Odinofaji
⚫ Öksürük
⚫ Regürjitasyon
⚫ Anemi
⚫ Ses kısıklığı
⚫ Horner sendromu

⚫ Fizik Muayene
⚫ Kaşeksi
⚫ Büyümüş servikal veya supraklaviküler lenf nodu

Özofagus Hastalıkları 46
Özofagus Kanseri
⚫ Tanı
⚫ Endoskopi (mutlaka), biyopsi
⚫ Bilgisayarlı Tomografi( Toraks ve karın)
⚫ Akciğer Grafisi
⚫ MRI
⚫ Baryumlu özefagus grafisi (daha eskiden)
⚫ İleri tetkikler olarak
⚫ EndoUSG
⚫ PET scan

Özofagus Hastalıkları 47
 Özofagus Kanseri
⚫ Unrezektabl tmler neoadjuvan radyoterapi ile rezektabl hale
getirilebilir.

⚫ Tedavi
⚫ Cerrahi (Şu an uzun dönem sağkalım açısından en iyi tedavi yöntemi )
⚫ Radyoterapi
⚫ Kemoterapi
⚫ Cerrahi uygulanamayan hastalara palyasyon tedavisi
⚫ Stent
⚫ Lazer tedavisi
⚫ Koagülasyon
⚫ Brakiterapi

⚫ Prognoz: Cerrahi sonrası 5 yıllık sağkalım Squamöz Hücreli Kanser de

%10 iken adenokanserde %30

Özofagus Hastalıkları 48