‫وزارت تحصیالت عالـــــــی‬

‫مــــــــــــــوسســــــــه تحصیـــــالت عالــــــی افغان‬

‫دیپارتمنت قضأ و څارنوالــی‬

‫مضمون‪ :‬حقوق بین المللـــــی عمومـــــــــی‬

‫استــــاد‪ :‬پــــــــــوهنیار محمودی‬

 ‫فهرست‬
‫فصل اول ‪5.......................................................................................................................................‬‬
‫وجه تسمیه حقوق بین الملل ‪5.................................................................................................................‬‬
‫سیرتاریخی انکشاف حقوق بین الملل ‪5.......................................................................................................‬‬
‫تعریفاتی مختلف از حقوق بین الملل ‪6........................................................................................................‬‬
‫فصل دوم ‪7.......................................................................................................................................‬‬
‫منابع حقوق بین الملل عمومی ‪7..............................................................................................................‬‬
‫اقسام قرار داد های بین المللی ‪7..............................................................................................................‬‬
‫از نظرشکلی ‪7..................................................................................................................................‬‬
‫ازنقطه نظر الحاق ‪8............................................................................................................................‬‬
‫قرار داد ها ازحیث تعداد مشموالن ‪8..........................................................................................................‬‬
‫قرار داد ها ازحیث ماهیت ‪8....................................................................................................................‬‬
‫اعتبار قرار داد های بین المللی ‪9.............................................................................................................‬‬
‫مراحل انعقاد قرار داد بین المللی ‪9............................................................................................................‬‬
‫آثار قرار داد ها بر دول ثالث ‪9................................................................................................................‬‬
‫فصل سوم ‪11....................................................................................................................................‬‬
‫شخصیت های حقوق بین الملل ‪11............................................................................................................‬‬
‫عمده ترین شخصیت های بین المللی ‪11.....................................................................................................‬‬
‫تصنیف دولت ها ‪11............................................................................................................................‬‬
‫به رسمیت شناختن دولت ها ‪12...............................................................................................................‬‬
‫به وجود آمدن و ازبین رفتن دولت وآثارحقوقی آن ‪13.....................................................................................‬‬
‫سازمانهای بین المللی ‪13......................................................................................................................‬‬
‫فصل چهارم ‪14.................................................................................................................................‬‬
‫اصول حقوق بین الملل عمومی ‪14............................................................................................................‬‬
‫منع تهدید یا استعمال زور در روابط بین المللی‪14................................ :‬‬ ‫‪-1‬‬
‫حل منازعات بین المللی از طریق مسالمت آمیز ‪14..................................‬‬ ‫‪-2‬‬
‫عدم مداخله در امور داخلی دول دیگر ‪14.......................................................‬‬ ‫‪-3‬‬
‫وجیبه همکاری بر دولت دیگر ‪14......................................................................‬‬ ‫‪-4‬‬
‫تساوی حقوق وحق تعیین سرنوشت مردمان ‪14.........................................‬‬ ‫‪-5‬‬
‫تساوی حاکمیت دولتها ‪15.....................................................................................................................‬‬
‫تساوی حاکمیت ‪15.............................................................................................................................‬‬
‫‪-7‬اجرای وجایب بین المللی با حسن نیت ‪15................................................................................................‬‬
‫فصل پنجم ‪16....................................................................................................................................‬‬
‫موئدات درحقوق بین المل عمومی ‪16........................................................................................................‬‬
‫تالفی یا اقدام باالمثل ‪16.............................................................................................‬‬ ‫‪-1‬‬
‫انتقام یا جبران باالضرر ‪16.....................................................................................‬‬ ‫‪-2‬‬
‫معیار های دفاع ازخود ‪16.......................................................................................‬‬ ‫‪-3‬‬
‫صالحیت های شورای امنیت سازمان ملل متحد‪16..................................‬‬ ‫‪-4‬‬
‫فصل ششم ‪17...................................................................................................................................‬‬
‫تابعیت چیست؟ ‪17..............................................................................................................................‬‬
‫معیار های اعطای تابعیت ‪17..................................................................................................................‬‬
‫اشخاص فاقد تابعیت ‪17........................................................................................................................‬‬
‫شخص در حالت ذیل میتواند دارای تابعیت دوگانه باشد ‪17................................................................................‬‬
‫اقلیت ها ‪18......................................................................................................................................‬‬
‫خارجیها ‪18......................................................................................................................................‬‬
‫فصل هفتم ‪19....................................................................................................................................‬‬
‫ساحه یا قلمرو از لحاظ حقوق بین المللی ‪19................................................................................................‬‬
‫منطقه مجاور یا ساحه الحاقیه امنیتی ‪19.....................................................................................................‬‬
‫کیهان ‪20........................................................................................................................................‬‬
‫رژیم حقوقی کیهان ‪20.........................................................................................................................‬‬
‫اکتساب و ازدست دادن قلمرو ‪20.............................................................................................................‬‬
‫فصل هفتم ‪21....................................................................................................................................‬‬
‫ارگانهای روابط بین المللی دول ‪21...........................................................................................................‬‬
‫ارگانهای داخلی ‪21......................................................................................................‬‬ ‫‪-1‬‬
‫ارگانهای خارجی ‪21..................................................................................................‬‬ ‫‪-2‬‬
‫سفیر ‪22.........................................................................................................................................‬‬
‫نماینده گی های دایمی در سازمان های بین المللی ‪22......................................................................................‬‬
‫هئیت خاص ‪23..................................................................................................................................‬‬
‫قونسلهاوظایف امتیازات و مصئونیت ها ‪23.................................................................................................‬‬
‫تفاوت قونسل ها و دیپلماتها ‪24...............................................................................................................‬‬
‫فصل نهم ‪25.....................................................................................................................................‬‬
‫منازعات بین المللی و طروق حل صلح آمیز آنها ‪25.......................................................................................‬‬
‫بصورت عموم دونوع را ه حل برای اختالفات وجود دارد ‪25..............................................................................‬‬
‫طریقه های حل قضائی بین المللی بدو دسته تقسیم میشود‪26............................................................................ :‬‬
‫فصل دهم ‪28....................................................................................................................................‬‬
‫جنگ و حقوق بین المللی عمومی ‪28.........................................................................................................‬‬
‫آثار حقوقی جنگ ‪28...........................................................................................................................‬‬
‫اصول مرعی االجرآی (حاکم)حقوق بین المللی جنگ ‪29...................................................................................‬‬
‫الف‪ :‬در جنگ زمینی ‪29.......................................................................................................................‬‬
‫ب) در جنگ هوای ‪29.........................................................................................................................‬‬
‫ج) در جنگ بحری(دریای) ‪30................................................................................................................‬‬
‫فصل یازده هم ‪31...............................................................................................................................‬‬
‫بیطرفی و نواع آن ‪31..........................................................................................................................‬‬
 ‫فصل اول‬
‫وجه تسمیه حقوق بین الملل‪ :‬اصطالح حقوق بین الملل اصْال از کلمه التین ‪ gus Gentium‬گرفته شده معــنی‬
‫حقوق ملل را میدهد‪.‬‬

‫در زبان فرانسوی ‪ droit international‬و انگلیســی ‪ Interngtional Law‬بــه تعبــیر درســت آن حقـوق بین‬
‫الملل استعمال شده‪.‬‬

‫سیرتاریخی انکشاف حقوق بین الملل‪:‬از دو دیدگاه وارد این موضوع میشویم‪.‬‬

‫از دید بورژوازی‪ :‬در این تعداد دانشمندان اعداد را بکار میبرند تاریخ حقوق بین الملل از لحــاظ زمــانی‬ ‫‪-1‬‬
‫به دوره کپتلیزم و ازلحاظ زمانی به دولت های مدیترانه محدود شده در حالیکه این تلقین درست نیست‪.‬‬
‫دوره قدیم (اولیه باستان)‬ ‫‪-1‬‬
‫قرون وسطی‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫دوره جدید‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫دوره معاصر‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫مارکسیستی‪:‬‬ ‫‪-2‬‬
‫برده داری‪ :‬در این دوره کشورهای چین‪ ،‬هند و مصر دوهزار پنجصد سال قبل از میالد قــرار دادهــا و‬ ‫‪-1‬‬
‫قوانین مربوط به حقوق بین الملل در روابط به مسایل صلح و جنگ موجود بود در همین زمان نــه تنهــا‬
‫در کشورهای متذکره در دیگرکشورها نــیز روابــط متقابــل بــر اســاس حقـوق بین الملــل تنظیم میشــد کــه‬
‫میتوانیم از یونان باستان و روم نام ببریم‪.‬‬
‫و همچنان در بعضی دولت شهرهای یونان معاهدات در خصوص جنگها‪ ،‬حقــوق قنســلی‪ ،‬دیپلوماســی و‬
‫هر اختالفات موجود بوده در این دوره حقوق بین الملل زیر نظرطبقه برده دار انکشاف نمــود امــا نبایــد‬
‫از یاد برد که مذهب نیز نقش کلیدی بود‪.‬‬
‫دوره فیودال‪ :‬بعد از سقوط دوره برده داری دوره فیودالی ظهور میکند که با ظهور دولت فیــودالی تیپ‬ ‫‪-2‬‬
‫های جدید از روابط مطـرح میشـود بـاعث از این میشـود کـه دولت هـا معاهـدات متعـدد را بـاهم داشـته‬
‫باشند‪.‬‬
‫در این دوره تجارت از طریق ابحار توسعه پیدا میکند و فرستادن دیپلومات ها معمول میشــود این دوره‬
‫مصادف به قرن ‪ 16‬و ‪ 17‬میشود‪.‬‬
‫و همچنان در این دوره جنگ استعمال گرائی احتمال میشود در این دوره هر کشور در صدد حفظ منافع‬
‫خود میباشد‪ .‬خلص موضوع در این دوره حقوق جنگ‪ ،‬حقــوق ابحــار‪ ،‬قراردادهــا و حقــوق ســفارتی در‬
‫دوره فیودال مطرح گردید‪.‬‬
‫کپیتالیستی‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫مارکسیستی‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫دوره کپیتالیستی و مارکسیستی را در یک کود جایگزین مینمایم که عبارت است از‬
‫دوره بروژوازی‪ :‬با انقالب ‪ 1789‬بــه انقالب بــروژوازی در جهــان ادامــه پیــداکرد یعــنی از ‪1789‬‬ ‫‪-3‬‬
‫بوروژوازی مطالعه میگردد که از ‪ 1789‬انقالب بورژوازی در دو مرحله مطالعه میشــود مرحلــه اول‬
‫از ‪ 1789‬تا ‪.1871‬‬
‫مرحله دوم از ‪1871‬تا‪ 1917‬سوسیالیستی‪.‬‬
‫مسایل مهم که در این دوره بوروژوازی مطرح میشود مسـئله شخصـیت‪ ،‬تـابعیت‪ ،‬برخـورد بـا خـارجی‬
‫ها‪ ،‬تعامالت در جنگ و موضوع حاکمیت که به مردم مطعلق میشود‪.‬‬
‫اصل تساوی دول‪ ،‬اصل عدم مداخله‪ ،‬پناهندگی‪ ،‬مصئونیت ملکیت ها و برخورد با اسیرها ایجاد اتحادیه‬
‫های مهم بوجود میاید‪.‬‬

‫تعریفاتی مختلف از حقوق بین الملل‪ :‬دانشمندان دنیا حقوق بین المللی را به انــواع و اشــکال مختلــف تعریفــاتی‬
‫متعددی نمودند این تعریفات دانشمندان تکمیل نبوده و در هر تعریف کمبودی و کاســتی وجــود دارد بن ـًا تعــریفی‬
‫که از این تعریفات به دست میاید تعریف جامع و کامل میباشد عبارت است از‪:‬‬

‫حقوق بین الملل عبارت از پرنسیب و نورم ها و اصولی است که روابط دولتها را با دولت ها و متعاقب ـًا روابــط‬
‫سازمان ها را با سازمان های بین الملی و روابط سازمان ها و دولت ها را با افراد تنظیم میکند‪.‬‬
 ‫فصل دوم‬

‫منابع حقوق بین الملل عمومی‬

‫منابع اصلی حقوق بین الملل‪ :‬این هم بدو نوع است ‪-1‬قرارداد بین المللی‪-2 .‬تعامالت بین المللی‬

‫قرارداد های بین المللی‪ :‬قرار داد بین المللی به هرگونــه توافــق بین المللی مــدون اطالق میشــود کــه بــر‬ ‫‪-1‬‬
‫اساس آن روابط حقوقی دو و یا چند دولت و یا موضوع حقوق بین الملــل منعقــد گــردد و اصــول حقــوق‬
‫بین الملل بر آن حاکم باشد چنین قرار داد بنام قرار داد بین المللی یاد میشود‪.‬‬
‫قرارداد بین المللی هم به سه دسته تقسیم میشود‪:‬‬
‫اصول حقوقی‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫دکترین‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫رویه قضائی‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫تمام قرار داد بنام قرارداد بین المللی اطالق نمیشود بلکه دو نوع قرار داد دیگری هم وجود دارد‪.‬‬

‫قرارداد قــانون ســاز(دایمی)‪ :‬بــه قرار داد اطالق میشــود قــرار داد دایمی را وضــع میکنــد و جهــان‬ ‫‪-1‬‬
‫شمول میباشد‪.‬‬
‫قرار داد های موقتی‪ :‬به قرار داد اطالق میشود که در آن حقوق وجایب محدود به چنــد دولت باشــد‬ ‫‪-2‬‬
‫مانند‪ :‬قرارداد قنسلی‪ ،‬تجارتی و غیره‪...‬‬

‫اقسام قرار داد های بین المللی‬

‫از نظرشکلی‪:‬‬

‫قرارداد تحریری‪ :‬به شکل نوشته میان کشورها منعقد می گردد و منشور سازمان ملل متحد نیز تأکید بر‬ ‫‪-1‬‬
‫تحریری بودن قرار داد دارد‪.‬‬
‫قرارداد شفاهی‪ :‬در حقوق بین الملل یک عده قرار داد ها به شکل شفاهی وجود دارد و حقوق بین الملل‬ ‫‪-2‬‬
‫قرار داد شفاهی را رد نمیکند ماننــد تصــمیم ســال ‪ 1994‬اعضــای دایمی شــورای امــنیت از یــک تعــداد‬
‫کشور ها اعضای غیر دایمی داشته باشند این کارشان به شکل شفاهی بود‪.‬‬
‫قرار داد عامه‪ :‬قرار داد عامه به قرار داد اطالق میشود که به اطالع عامه رسانیده شود و کــدام مــانعی‬ ‫‪-3‬‬
‫در قسمت اعالن آن وجود داشته باشد‪ .‬مثًال افغانستان در سال ‪ 1946‬عضو سازمان ملل شد‪.‬‬
‫قرار داد سری‪ :‬به قرار داد های اطالق میشـود کـه بـه نسـبت مسـائل امنیـتی و نظـامی از اذهـان عامـه‬ ‫‪-4‬‬
‫مخفی میباشد مثال قرار داد خاتمه جنگ در کریمه میان انگلیس‪ ،‬روسیه و امریکای در سال ‪.1945‬‬
‫قرار داد ریاستی‪ :‬قرار داد ریاستی قرار داد های که بین روسائی کشور ها به امضــأ میرســد بنــام قــرار‬ ‫‪-5‬‬
‫داد ریاستی یاد میشود‪.‬‬
‫قرار داد بین الحکومتی‪ :‬قرار داد هایکه بین حکــومت هــا در ســطح پــائین توســط اشــخاص پــائین رتبــه‬ ‫‪-6‬‬
‫امضأ میشود‪.‬‬

‫ازنقطه نظر الحاق‪:‬‬

‫قرار داد باز‪ :‬قرار داد است که سایر دولت ها میتواند بدون کدام محدودیت به آن بپیوندد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫قرار داد بسته‪ :‬قرار داد های است که تنها میان کشورهای متعاقد محدود باشد و سایر حق الحــاق را در‬ ‫‪-2‬‬
‫آن نداشته باشد‪.‬‬

‫قرار داد ها ازحیث تعداد مشموالن‪:‬‬

‫قرارداد های دوجانبه‪ :‬قرار دادی است که بین دو کشور به امضأ میرسد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫قرارداد های چند جانبه‪ :‬باالتر از دو کشور صورت میگیرد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫قرار داد های منطقه ئی‪ :‬میان کشور های منطقه صورت میگیرد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫قرار داد های جهانی‪ :‬قرار داد جهان شمول است‪.‬‬ ‫‪-4‬‬

‫قرار داد ها ازحیث ماهیت‪:‬‬

‫قرار داد های سیاسی‪ :‬که به منظور صلح و امنیت بین المللی عقد می گردد مانند قرار داد اعالم تجاوز‬ ‫‪-1‬‬
‫و خلع سالح‪.‬‬
‫قرارداد های اقتصادی‪ :‬قرار داد که به منظور همکاری اقتصادی‪ ،‬تخنیکی و فرهنگی عقد میگردد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫قرار داد مساوی‪ :‬حقوق و وجایب طرفین باهم مساوی باشد مانند قرار افغانستان و امریکا‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫قرار داد نامساوی‪ :‬قرار داد هایکه در آن حقوق طرفین باهم مســاوی نباشــد ماننــد قــرار داد کشــورهای‬ ‫‪-4‬‬
‫تحت استعمار گر‪.‬‬

‫اعتبار قرار داد های بین المللی‪ :‬یک قرارد داد زمانی اعتبار پیدا میکند که دو شرط در آن موجود باشد‪.‬‬
 ‫دولت یعنی شخصیت مطرح حقوق بین الملل‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫توافق به اساس رضایت باشد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫زمانی یک قرار داد بین المللی فاقد اعتبار بین المللی پنداشته میشود دارای خصوصیات ذیل باشد‪:‬‬

‫موضوع قرار داد غیر قانونی باشد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫هرگاه در قرار داد فریب و سوی تفاهم موجود باشد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫جبر و اکراه اگر در قرار داد موجود باشد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫در صورتیکه سهو عمدی و غیر عمدی در قرار داد موجود باشد‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫قرار داد که در مورد انجام وجیبه باشد اما انجام آن نا ممکن باشد‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫در صورتیکه طرفین اهلیت انعقاد قرارداد را نداشته باشد‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫قرارداد که مغایر با اصول قوانین بین الملل باشد‪.‬‬ ‫‪-7‬‬

‫مراحل انعقاد قرار داد بین المللی‪:‬‬

‫تعین و مامور ساختن نماینده گان برای اشتراک در مذاکرات‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫مذاکرات‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫امضأ‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫تصویب‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫الحاق‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫انفاذ قرارداد بین الملی‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫ثبت قرارداد‪.‬‬ ‫‪-7‬‬
‫جا دادن قرار داد در حقوق داخلی‪.‬‬ ‫‪-8‬‬

‫آثار قرار داد ها بر دول ثالث‪:‬‬

‫این نوع قرار داد زمانیکه بین دو کشور منعقد شود وباالی همین دو کشور الزام آور میباشد وباالی دیگر کشور‬
‫ها الزام آور نمیباشد‪.‬‬

‫تفسیر قرار داد‪ :‬تفسیر به معنی وضاحت دادن است‬

‫تفسیر گرامری‪ :‬به آن تفسیر گفته میشود در آن مفاهیم ساده و عامیانه بکاربرده میشود‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
 ‫تفسیر سسماتیک‪ :‬این تفسیر مربوط به متن ومحتوای قرارداد میشود‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫تفسیر غایی‪ :‬به آن نوع تفسیر گفته که بخـاطر بـر آورده شـدن قـرارداد صـورت میگـیرد بنـام تفسـیر‬ ‫‪-3‬‬
‫غایی یاد میگردد‪.‬‬

‫‪-2‬تعامالت بین المللی‪:‬تعامالت بین المللی یکی ازمنابع عمده واصلی حقوق بین الملل عمومی بشــمار مــیرود‬
‫قواعد حقوقی اند که ازمدت های زیادی ارامش بین دولت هــا وســایر شخصــیت هــای بین المللی اداری را اداره‬
‫کرده ازطرف آنها الزام آوردانسته شده ‪.‬‬

‫منابع فرعی حقوق بین المللی‬

‫اصول عمومی حقوق‪ :‬آنعده از قواعد حقوقی است که ازطرف جامعه جهــانی بــه رســمیت شــناخته شــده‬ ‫‪-1‬‬
‫است یارعایت حقوق بیگانه گان‪.‬‬
‫دکتورین‪ :‬نظریات علمای حقوق است ویا تیوری های علما و دانشمندان حقوق بین الملل است‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫رویه قضایی‪ :‬نسبت به دکتورین از موقف پائین تر برخوردار است‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫رویه قضائی عبارت ازمجموعه فیصله های محاکم است که درموارد معین مشابه اتخاذ نموده ‪.‬‬
 ‫فصل سوم‬

‫شخصیت های حقوق بین الملل‬

‫شخصیت های حقوق بین الملل آنهای است که پرنسیپ هــای حقــوق بین الملــل بــرآن منطبــق گــردد‪ .‬یابــه عبــاره‬
‫دیگر؛ شخصیت های حقوق بین الملل انهای است که دارای اهلیت حقوقی بین المللی باشد‪.‬‬

‫شخصــیت هـای حقـوق بین الملـل آنهـای اسـت کـه دارای حقـوق و وجـایب بین المللی بـوده و از حقـوق منـدرج‬
‫درمعاهدات وحقوق بین المللی مستفید شده بتواند‪.‬‬

‫فصل سوم‬

‫عمده ترین شخصیت های بین المللی‬

‫دولت‪ :‬گروهی ازافراد دریک سرزمین مشخص با اطاعت از قدرت مستقل بنام دولت یاد میشود‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫حاکمیت‪ :‬حاکمیت عبـارت از اسـتقالل تـام سیاسـی و حقـوقی در داخـل وازادی عمـل در روابـط بین الملی‬
‫است‪.‬‬

‫حاکمیت بدو دسته تقسیم میشود‪:‬‬

‫حاکمیت ملی‪ :‬عبارت ازحاکمیت است دولت اراده خویش را به طور مستقیم در داخل قلمرو خود اعمال‬ ‫‪-1‬‬
‫کند‪.‬‬
‫حاکمیت دولتی‪ :‬منعکس کننده اراده دولت ها در اعمــال قــوانین درســطح داخلی وآزادی عمــل درقســمت‬ ‫‪-2‬‬
‫روابط خارجی میباشد‪.‬‬

‫تصنیف دولت ها‬

‫حاکمیت‪:‬دولتها ازلحاظ حاکمیت و استقالل به دو دسته تقسیم میشوند عبارتنداز‬ ‫‪-1‬‬
‫دولت مســـتقل‪ :‬دولتهـــای انـــد کـــه دارای حـــاکمیت کامـــل درداخـــل وخـــارج بـــوده وازاهلیت حقـــوقی‬ ‫‪-2‬‬
‫برخورداراست‪.‬‬
‫دولت وابسته‪ :‬دولت های است که ازاهلیت کامل حقوقی برخودار نیست‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
 ‫‪-2‬ازنظرساختار شکل ‪:‬بدو دسته تقسیم میشود‬

‫دولت ساده‪ :‬به دولت های گفته میشود که متعلق به دولت مرکزی باشد ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫دولت مرکب‪ :‬این به دولت اطالق میشود که متعلق به ایاالت ها باشد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫کنفدراسیون‪ :‬به منظور اهداف خاص ایجاد میشود‪.‬‬

‫به رسمیت شناختن دولت ها‬

‫وقتیکه یک دولت قدیم یک دولت جدید را به رسمیت بشناســد این رابــه رســمیت شــناختن دولت میگوینــد‪ .‬دراین‬
‫مورد دونظریه وجود دارد‬

‫نظریه تأسیس شناخت‪ :‬این نظریــه اول دولت مــورد شناســای قــرار میگــیرد وبعــدًا تاســیس میشــود‪ .‬این‬ ‫‪-1‬‬
‫نظریه ازطرف علما ودانشمندان حقوق بین الملل رد شده است‪.‬‬
‫نظریه اعالمی شناخت‪ :‬دولت بعنوان یک حقیقت تاریخی ازقبل موجود بوده بخــاطر روابــط دیپلوماســی‬ ‫‪-2‬‬
‫مورد شناسای قرار میگیرد‬

‫شناخت حکومت‪ :‬درمورد شناخت حکومت دونظریه وجود دارد‬

‫دکتورین توبار‪ :‬طبق این نظریه هر نظامیکــه بــرخالف قــانون اساســی ازطریــق انقالب وکودتــا بوجــود‬ ‫‪-1‬‬
‫میاید بناید شناخته شوند‪.‬‬
‫نظریه استرادا‪ :‬استرادا وزیـر خارجـه میگزیـک میگویـد نظـام هـا رژیم هایکـه بوجـود میآیـد موضـوع‬ ‫‪-2‬‬
‫داخلی کشورهاست به کشورهای دیگر ربط ندارد‪.‬‬

‫انواع شناخت‪ :‬شناخت بدونوع است‪.‬‬

‫شناخت دوژور(دایمی)‪ :‬شناختیست که یک دولت موجــودیت دولت دیگــر را بــه شــکل دایمی مــورد‬ ‫‪-1‬‬
‫شناسای قرار میدهد‪.‬‬
‫شناخت دوفاکتو(موقتی)‪ :‬کشورها میتواند کشورهای دیگررا مورد شناسایای قرار بدهد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
 ‫به وجود آمدن و ازبین رفتن دولت وآثارحقوقی آن‬
‫ازطریق اتحاد چند دولت وتشکیل یک دولت مستقل واحد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫ممکن است یک یاچند دولت جدیـد مسـتقل ازطریـق تجزیـه یـک دولت قبلی بـه وجـود بیایدماننـد تجزیـه‬ ‫‪-2‬‬
‫امپرواطوری اتریش‪.‬‬
‫ازطریق انکاک یعنی تجزیه شدن قسمتی از نفوس یک دولت باساحه مربوط وتاسیس یک دولت مســتقل‬ ‫‪-3‬‬
‫برآن مانند ایجاد دولت مستقل بنگله دیش وانفکاک آن از پاکستان‪.‬‬
‫ازطریق استعمار زدایی‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫ازطریق فیصله یک مرجع بین المللی‪.‬‬ ‫‪-5‬‬

‫سازمانهای بین المللی‬

‫سازمانهای بین المللی عبارتندازاتحاد دولتهــایی کــه بــه هــدف خــاص ورســیدن بــه آن تاســیس شــده واعضــای آن‬
‫درحالی که با تشریک مساعی اهداف آنرا پیش میبرند مکلف به رعایت اصول مربوط نیز میباشند‪.‬‬
 ‫فصل چهارم‬

‫اصول حقوق بین الملل عمومی‬

‫دولتها مستقل دارای حاکمیت ملی درعین حال که ایجاد کننده گان اصول حقوق بین الملل عمومی اند مجریان آن‬
‫نیز میباشند‪.‬‬

‫منع تهدید یا استعمال زور در روابط بین المللی‪ :‬براســاس این اصــل دولتهــا بــا یــد درروابــط بین المللی‬ ‫‪-1‬‬
‫شان ازتهدید به زور یا استعمال آن علیه تمامیت ارضی یا استقالل سیاسی دولت خود داری ورزند‪.‬‬

‫مکفیتهای ذیل برای دولتها از اصل فوق الذکر ناشی میشود‪:‬‬

‫بواسطه تهدید یا استعمال زور از مرزهــای موجــود بین المللی دولت دیگــر کــه درنتیجــه قراردادهــا بین‬ ‫‪-1‬‬
‫المللی تعین شده اند‪.‬‬
‫دولت وظیفه دارند تا از آن اعمــال انتقـام جویانــه یی کــه اســتعمال زوررا در برداشــته باشــد خــود داری‬ ‫‪-2‬‬
‫ورزند‪.‬‬
‫هردولت مکلف است تا ازمحروم ساختن حقوق مساوی حق تعــیین سرنوشــت وآزادی مــردم خــود داری‬ ‫‪-3‬‬
‫جویند‪.‬‬
‫دولتها مکلفنــد کــه ازســازمان داد نیروهــای غـیرمنظم بــا اســتفاده از اجــیران بــه منظــور تخــریب کــاری‬ ‫‪-4‬‬
‫درخاک کشورهای دیگر خود داری کند‪.‬‬
‫حل منازعات بین المللی از طریق مسالمت آمیز‪ :‬دولتها باید منازعات یا مناقشــات بین المللی شــان را از‬ ‫‪-2‬‬
‫طریق صلح مسالمت آمیز طوری حل نماید که صلح وامنیت بین المللی به مخاطره نیفتد‪.‬‬
‫عدم مداخله در امور داخلی دول دیگر‪ :‬دولتها بر اساس منشور مکلف اند تا در امور داخلی دولت دیگر‬ ‫‪-3‬‬
‫مداخله نکنند‪.‬‬
‫وجیبه همکاری بر دولت دیگ‪GG‬ر‪ :‬این دولت را مکلــف میســازد تــا درکلیــه ســاحات روابــط بین المللی بــا‬ ‫‪-4‬‬
‫یکدیگرمطابق منشور ملل متحد همکاری نمایند‪.‬‬
‫تساوی حقوق وحق تعیین سرنوشت مردمان‪ :‬دراین اصل همه مردم یا ملل حــق دارنــد وضــع سیاســی‪،‬‬ ‫‪-5‬‬
‫نظام اقتصادی‪ ،‬اجتماعی شان را بدون مداخله دیگران به صورت آزادانه انتخاب نمایند‪.‬‬

‫تساوی حاکمیت دولتها‪ :‬کلیــه تســاوی حــاکمیت برخوردارنــد دولتهــا همــه اعضــای برابــر جامعــه بین الملــل‬
‫میباشد‪.‬‬

‫تساوی حاکمیت‪ ،‬به طور خاص مطالب ذیل را احتوا میکند‪:‬‬

‫دولتها از لحاظ حقوق باهم برابراند‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫هردولت از حقوق درحاکمیت کامل به صورت مساوی بهره میبرد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫هردولت وظیفه دارد تا شخصیت دولت دیگر را محترم شمارد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫تمامیت ارضی واستقالل سیاسی دولتها نباید مورد تجاوز قرارگیرد‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫هردولت حق دارد که سیستم سیاسی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬اقتصادی وفرهنگی اش را به صورت آزادانه تعیین‬ ‫‪-5‬‬
‫وانکشاف دهد‪.‬‬

‫‪-7‬اجرای وجایب بین المللی با حسن نیت‪ :‬دولت باید وجایبی راکه بر اساس منشور سازمان ملل متحد بــه عهــده‬
‫گرفته اند با حسن نیت انجام دهند‪.‬‬

‫عالوه برهفت پرنسیپ متذکره بتاریخ ‪ 1975‬اجالسیه عمومی اروپای به دلیل امنیت وهمکاری در اروپا ســه‬
‫پرنسیپ ذیل عالوه گردیده‪:‬‬

‫سطر سرحدات‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫ثبات قلمرو دولتها‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫احترام به حقوق اساسی بشر‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
 ‫فصل پنجم‬
‫موئدات درحقوق بین المل عمومی‪:‬‬

‫ضمانت اجرای درحقوق بین الملل‪:‬‬

‫مهمترین معیارهایکه برای جلوگیری تخلفات کشور متخلف درحقوق بین الملل بکار میرود عبارتنداز‪:‬‬

‫تالفی یا اقدام باالمثل‪:‬تالفی باالمثل نرمترین معیاری است که برضد یک دولت اتخاذ میگــردد ویــاجواب‬ ‫‪-1‬‬
‫باالمثل به کشور متخلف‪.‬‬
‫انتقام یا جبران باالضرر‪ :‬دراین دوشرط موجود است‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫اعمال طرف مقابل غیر قانونی وبر خالف اصول بین المللی باشد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫درقسمت انتقام باید تناسب رعایت گردد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫روش هایکه برای انتقام یا جبران باالضرر از آن استفاده میشود عبارتنداز‪:‬‬

‫‪ -‬اخراج همه اتباع کشورمتخاصم‬

‫‪ -‬پایان دادن به همه قرارداد های منعقده به کشور متخاصم‬

‫‪ -‬متوقف ساختن تمام کشتی ها دربنادر ملی خود‬

‫‪ -‬مسدود ساختن بنادر وسواحل طرف متقابل‪.‬‬

‫معیار های دفاع ازخود‪:‬این معیار ها درحــالتی اتخــاذ میشــود کــه یــک دولت زور را بــازور جــواب‬ ‫‪-3‬‬
‫بدهد‪ .‬در حاالتی که استقالل وحاکمیت و تمامیت ارضی یــک دولت مــورد تهدیــد یــا تجــاوز نظــامی‬
‫قرار بگیرد دولت حق دارد از خود دفاع نموده ومتجاوز توقف دهد‪.‬‬
‫صالحیت های ش‪GG‬ورای ام‪GG‬نیت س‪GG‬ازمان مل‪GG‬ل متح‪GG‬د‪ :‬حفظ صــلح وامــنیت بین المللی وحــل منازعــات‬ ‫‪-4‬‬
‫ازطریق مسالمت آمیز‪ ،‬توسیه‪ ،‬تعزیرات ومحدودیت هاست بالخــره اقــدام مســلحانه دربرابــر کشــور‬
‫متخلف‪.‬‬

‫فصل ششم‬
‫تابعیت چیست؟ عبارت از رابطه حقوقی‪ ،‬سیاسی و معنوی فرد بادولت اش است‪.‬‬

‫رابطه سیاسی‪ :‬یعنی دولت تصمیم میگیرد که چگونه افراد را تابعیت بدهد ورابطــه حقــوقی آنســت کــه دولت از‬
‫حقوق اتباعش دفاع میکند و در قلمرو خود افراد از یک سلسله حقوق مانند رهای دادن وغیره مستفید می گردد‪.‬‬

‫معیار های اعطای تابعیت‪:‬‬

‫الف‪ :‬تولد‪ :‬از طریق تولد تابعیت به دونوع بدست میآید عبارتنداز‪:‬‬

‫اصل خون‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫اصل خاک‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫ب‪ :‬بعد ازتولد‪ :‬کسب تابعیت بعد ازتولد به چهارگونه بدست میآید عبارتنداز‪:‬‬

‫ازطریق ازدواج ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫به فرزندی گرفتن‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫ازطریق درخواست‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫حق گزینشی‪.‬‬ ‫‪-4‬‬

‫اشخاص فاقد تابعیت‪:‬‬

‫شخصی بنابرتقاضای خودکه تابعیت خــود را تــرک میکنــد وتــابعیت هیچ کشــور دیگــر را کســب نکــرده‬ ‫‪-1‬‬
‫باشد‪.‬‬
‫طفل درزمان تولد تابعیتی را کسب نکرده باشد بی تابعیت خواهد بود‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫در حالت سلب تابعیت شخص تابعیت جدید کسب ننموده باشد بی تابعیت میماند‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
 ‫در صورت محدودیت ها مانند ازدواج و ازدست دادن تابعیت‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫مهاجرین بنابردلیل مختلف به کشور دیگر مهاجر میگردد‪.‬‬ ‫‪-5‬‬

‫شخص در حالت ذیل میتواند دارای تابعیت دوگانه باشد‪:‬‬

‫از طریق ازدواج در صورتیکه دوشیزه بتواند تابعیت خودرا در کشورش حفــظ و در عین حــال تــابعیت‬ ‫‪-1‬‬
‫شوهر را نیز کسب کند‪.‬‬
‫طفل که افغان باشد در امریکا تولد شده باشد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫شخص که هنوز تابعیت کشور خودرا از دست نداد و تابعیت جدید دولت دیگری را کسب کرده باشد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫اقلیت ها‪ :‬اقلیت ها نفوس یک کشور را تشکیل میدهد و اکثر آنها بحیث یک ملت به کشور دیگربه کشور دیگــر‬
‫به سرمیبرد‪.‬‬

‫خارجیها‪ :‬یابیگانه گان اشخاص اند که تبعه کشور محل اقامه نیستند موجودیت آنها دریک کشور موقــتی میباشــد‬
‫نه دایمی‪.‬‬

‫انواع تابعیت‪:‬‬

‫اصلی‬ ‫‪-1‬‬
‫اکتسابی‬ ‫‪-2‬‬
‫اتفاقی‪ 5:‬پنج سال زندگی کند‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫تبعی‪ :‬تابعیت شوهر باالی زن‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫ارضی‪ :‬درجای که شخص تولد شده است‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫رجوعی‪ :‬شخص تابعیت اولی را ازدست داده دوباره خواهان تابعیت است‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
 ‫فصل هفتم‬
‫ساحه یا قلمرو از لحاظ حقوق بین المللی‬

‫قلمرو‪ :‬آن جای است که دولت ها در آن اعمال صالحیت میکند وقلمرو عنصر متشکله دولت هاست ‪.‬‬

‫ساحات‪ :‬ساحات خشکه‪ ،‬آبهای داخلی وساحلی‪ ،‬فضای مایل باالی این ساحات‬

‫ساحات خشکه‪ :‬ساحاتیکه توسط مرزها شخص شده تاهمان ساحات معین دولت ها میتواند اعمال صالحیت کند‪.‬‬

‫منطقه مجاور یا ساحه الحاقیه امنیتی‪ :‬شامل آبهای است که بعد ازقلمرو آبهای کشورکه واقــع شــده و درمجــاور‬
‫آب های بین المللی قرار گرفته است‪.‬‬

‫نوت‪ :‬دراین مناطق هیچ دولت نمتیواند حاکمیت خود را به شکل درست اعمال کند‪.‬‬

‫ساحه فضائی‪ :‬در برگیرنده فضای‪ ،‬مایل خشکه‪ ،‬آب ها‪ ،‬دریا چه هــای بنــای شــامل ســاحه یــا حــریم فضــای یــاد‬
‫میشود‪.‬‬

‫کنوانسیون های در این باره پاریس ‪ 1919‬وشکاگو ‪ 1947‬پنج عضو مورد بحث قرار گرفت‪.‬‬

‫مرزهــا دولت و رژیم ســرحدی‪ :‬بــه مجموعــه مقــررات تنظیم کننــده امــور ســرحدی گفتــه میشــود در برگیرنــده‬
‫کمرکات و کنترول پاسپور میباشد بنام رژیم سرحدی یاد میشود‪.‬‬

‫بخاطر قطع روابط جاسوسان قاچاق بران وغیره دولت ها رژیم سرحدی را ایجاد میکند‪.‬‬

‫مرزها‪ :‬مرزها عبارت از خط فاصل بین دوکشور است قلمرو دوکشور را ازهم جدامیکند وبه دوشیوه مشــخص‬
‫میشود‪.‬‬
 ‫طبعی‪ :‬بر اثر کوه ها‪ ،‬دریا ها‪ ،‬آبریزه ها مرزهای کشور ازهم جدامیشود‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫مصنوعی‪ :‬توسط پوسته ها کانال ها‪ ،‬نسب کردن پابه ها مرزکشور ازهم جدا میشود‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫انتارکتیکا(اقیانوس منجمد جنوبی)‪:‬‬

‫دورترین ساحه است هیچ کشور ادعای ملکیت کرده نمیتواند هرکشور در این ساحه تحقیقات علمی انجام میدهــد‬
‫وهیچ کشور حق حمل سالح در آنجا را ندارد بالخره یک منطقه آزاد بیطرف است ‪.‬‬

‫کیهان‪ :‬کیهان بخش از حقوق بین المللی است که روابط آن شخصیت هارا در رابطــه بــه فعــالیت هــای شــان در‬
‫اجسام سماوی تنظیم میکند‪.‬‬

‫رژیم حقوقی کیهان‪ :‬توسط دو کنواسیون تنظیم میشود ‪1979-1967‬‬

‫اکتساب و ازدست دادن قلمرو‪ :‬قلمرو دوقسم بدست میآید یکی اصلی و دوم مشتق‪.‬‬

‫اصلی بدو طریق است‪:‬‬ ‫‪-1‬‬

‫الف‪ :‬انتصاب اراضی بالمالک‪ :‬یکی از اراضی است که هیچ کس نمیتواند ادعای ملکیت آنراکند‪.‬‬

‫ب‪ :‬توسعه حاکمیت دولتی بر اساس ساحات طبعی‪ :‬ملزم ساختن ساحات بــه اثــر خشــک شــدن دریــا بوجــود‬
‫میآید‪.‬‬

‫انتصاب اراضی مشتق‪ :‬این هم به سه طریق صورت میگیرد عبارتنداز‪:‬‬

‫از اصر تصرف و اشغال یک کشور و منطقه از یک کشور جدا میشود و آنرا بخود ملحق میسازد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫در صورتیکه یک دولت قسمت از خاک یک دولت را بزور اشغال نماید‪ .‬مانند اضغال جمهورت بورها‬ ‫‪-2‬‬
‫توسط انگلستان و تصرف حبشه توسط ایتالیا درسال ‪1936‬‬
‫مربوط به فیصله یک مرجع بین المللی کــه قلمــرو یــک دولت را انتصــاب میکنــد‪.‬ماننــد قــرار داد صــلح‬ ‫‪-3‬‬
‫عراق جامعه ملل فیصله نمود تا منطقه موصل به عراق تعلق بگیرد‪.‬‬
‫وقتیکه یک دولت منطقه یک دولت دیگر را بفروش برساند‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
 ‫فصل هفتم‬
‫ارگانهای روابط بین المللی دول‬

‫عبارت از ارگانهای دولتی است که بـه نماینـده گی دولت برسـایر دولت هـا و سـازمان هـای بین المللی وظـایف‬
‫محوله را انجام میدهد‪.‬‬

‫دولت ها بعنوان اعضای جامعه بین المللی با سایر دولت ها و سازمانها روابــط اقتصــادی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬اجتمــاعی و‬
‫فرهنگی برقرار مینمایدکه مجموعه این روابط را بنام روابط بین المللی یاد میکنند‪.‬‬

‫از لحاظ ساحه و قلمرو ارگانهای روابط بین المللی بدو دسته تقسیم می شود‪.‬‬

‫ارگانهای داخلی‪ :‬به ارگانهای گفته میشود که مقصد فعالیت شان در داخل کشور میباشــد امــا در پیشــبرد‬ ‫‪-1‬‬
‫روابط خارجی از صالحیت تأم برخوردار است‪ .‬کــه عبارتنــداز‪ :‬رئیس جمهــور‪ ،‬وزیرخارجــه ونخســت‬
‫وزیر‪.‬‬

‫وظایف وزیر امورخارجه‪:‬‬

‫اداره و مدیریت وزارت خارجه‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫اعزام و پذیرش دیپلماتها‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫انجام مذاکرات بمنظور عقد معاهدات‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫برقرار کردن دولت با سازمانها‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫صدور هدایات الزم به نماینده گی هم از کشور خود و کشور های خارجی‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫صدور اعالمیه ها و یاداشت ها‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫ارگانهای خارجی‪ :‬عبارت از ارگانهای است محل فعالیت شان در خارج از کشور میباشد به نماینــده گی‬ ‫‪-2‬‬
‫کشور شان وظایف محوله را در خارج از کشور به پیش میبرد‪ .‬این ارگان بدو دسته تقسیم میشود‬
‫ارگانهای خارجی دایمی دول‪ :‬این در برگیرنــده ســفیر نماینــده هــای دایمی دولت در ســازمانهای بین‬ ‫‪-1‬‬
‫المللی‪ ،‬نماینده های دولت در سازمان ملل متحد‪ ،‬قونسل ها و آتشه ها(وابسته)میباشد‪.‬‬

‫سفیر‪ :‬سفیر مطابق کنوانسیون ‪ 1961‬ویانا پنج وظیفه عمده دارد عبارتنداز‪:‬‬

‫نماینده گی کردن از کشور خود در دولت میزبان ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫حفظ منافع دولت و حمایت از اتباع کشور متبوع‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫انجام مذاکرات با دولت میزبان‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫جمع آوری اطالعات از اوضاع و احوال کشور محل اقامه با اســتفاده از وســایل مشــروع و گــذارش بــه‬ ‫‪-4‬‬
‫حکومت مرکزی‪.‬‬
‫بست و تقویت دوستانه اعم از سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی از دولت میزبان‪.‬‬ ‫‪-5‬‬

‫اگر به سیر تاریخی سفارت نگاه داشته باشیم میتوانیم آنرا به سه دوره تقسیم نمائیم‬

‫جنبه موقتی داشته شخص سفیر در یک سفر دوباره به زود ترین وقت برمیگردد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫دو دوره دوم سیر تاریخی سفارت روابط دایمی میباشد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫در این دور طبقات دیپلوماتیک پیدا میشود وهمچنان امتیازات و مصئونیت شان بر اســاس قــانون مــدون‬ ‫‪-3‬‬
‫تسجیل میشود‪.‬‬

‫مطابق ماده ‪ 14‬کنوانسیون ‪ 1961‬ویانا طبقات دیپلوماتیک به سه دوره ذیل تقسیم میشود‪.‬‬

‫سفرا و معادل آن نونس های پاپ که استوار نامه و اعتبار نامه شان را تقدیم روسای جمهور میکند‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫وزیرا مختار معادلش انتر نونس های پاپ هم اعتبار نامه هایشان را تقدیم رئیس جمهور میکند‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫شارژ رافیر معادلش نگات های پاپ اعتبار نامه هایشان را به وزیر خارجه تقدیم میکند‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫نماینده گی های دایمی در سازمان ه‪G‬ای بین المللی‪ :‬عبــارت از نماینــده هــای هســتند از طــرف دولت بــه‬
‫طور دایمی انتخاب می شود‪.‬‬

‫وظایف عمده اینها‪:‬‬

‫نماینده گی کردن از دولت خود در سازمان بین المللی‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫برقرار تماس ها بین دولت مربوط و سازمان‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫انجام مذاکرات با سازمان بین المللی‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫تحقیق کردن در خورد فعالیت سازمانهای بین المللی و گذارش آن به دولت مربوط ‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫تقویت همکاری های بین المللی به منظور تحقیق اهداف سازمان بین المللی‪.‬‬ ‫‪-5‬‬

‫رابطه امتیازات و مصئونیت نماینده های دایمی سازمان ملل‪ :‬این امتیازات درسال ‪ 1917‬در کمیسـون حقـوقی‬
‫سازمان ملل تائید شده است‪.‬‬

‫امتیازات و مصئونیت های سفرأ با مامورین دیپلوماتیک راجع به بحث قبلی‪:‬‬

‫‪ -‬ازماده ‪ 28-20‬کنوانسیون ‪ 1968‬ویانا در مورد امتیازات مامورین دیپلوماتیک است‪.‬‬

‫‪ -‬ازماده ‪ 39-28‬درمورد امتیازات شخصی مامورین دیپلوماتیک است‪.‬‬

‫‪ -‬ازماده ‪40‬تا ‪ 47‬مربوط به آغاز و انجام امتیازات و مصئونیت های دیپلوماتیک‪.‬‬

‫خاص‪ :‬در گذشته بخاطر استفاده می شدند که سفیر وجود نداشت امــا امــروز درکنــار نماینــده گی هــای‬ ‫هئیت‬
‫دایمی کشور به هئیت های خاص موصل شده اند و بعد از جنگ جهـانی دوم بیشـتر مـورد اسـتفاده قــرار گرفتـه‬
‫است و توسط کنوانسیون ‪ 1969‬مجمع عمومی سازمان ملل متحد مصئونیت های شان مدنظر گرفته شده است‪.‬‬

‫قونسلهاوظایف امتیازات و مصئونیت ه‪GG‬ا‪ :‬قونسـلها ابتـدا در اروپـا شـکل گـرفت در این موضــوع در گذشـته کم‬
‫ارزش قایل بودند‪ .‬دوعامل اساسی باعث تاسیس قونسلی شد‪.‬‬

‫احتیاجات دولت ها به معلومات تجارتی‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫حمایت از اتباع کشور درکشورخارجی‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪ -‬قونسل کسی است که نماینده کشور در کشور دیگر بمنظور اجرای وظایف اداری‪.‬‬
 ‫‪ -‬دیپلماتیک نماینده سیاسی یک کشور به کشور دیگر به منظور اجرای وظایف سیاسی‪.‬‬

‫تشکیالت قونسلگری‪:‬‬

‫سر قونسل یا جنرال قونسل‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫قونسل‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫معاون قونسل‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫نماینده قونسل‪.‬‬ ‫‪-4‬‬

‫وظایف قونسل‪:‬‬

‫حمایت از منافع دولت فرستنده و اتباع آن ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫گسترش روابط تجارتی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬فرهنگی وعلمی بین دو دولت‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫جمع آوری اطالعات مربوط به مسایل تجارتی‪ ،‬علمی‪ ،‬فرهنگی وغیره وگذارش ان به حکومت خود ‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫همکاری ومساعدت به اتباع کشور خود در کشور میزبان‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫سرپرستی کردن به حیث اداره ثبت اسناد رسمی‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫حفظ منافع اتباع خویش در کشور میزبان‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫حاضر ساختن اتباع کشورش در صورت ضرورت در محاکم دولت میزبان‪.‬‬ ‫‪-7‬‬
‫حفظ منافع اشخاص فاقد اهلیت‪.‬‬ ‫‪-8‬‬
‫ارسال اسناد قضائی مورد نیاز قضایای ضروری‪.‬‬ ‫‪-9‬‬
‫رسانیدن کمک به کشتی ها و هواپیماها وراکبین آنها در صورت ضرورت‪.‬‬ ‫‪-10‬‬

‫تفاوت قونسل ها و دیپلماتها‪:‬‬

‫امتیازات ومصئونیت دیپلوماتها مطلق است از قونسل محدود است‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫دیپلماتها میتواند وظایف قونسلی را پیش ببرد قونسل نمیتواند سرپرستی اموردیپلمات را به عهده گیرد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫قونسل تابع کنوانسیون ‪ 1963‬ویانا است اما دیپلماتها تابع کنوانسیون ‪ 1961‬ویانا است ‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫کشور حق تعدیل مواد مربوط کنوانسیون ‪ 1961‬ویانا را ندارد که آنرا کم ویــابیش ســازد درحالیکــه در‬ ‫‪-4‬‬
‫رابطه قونسل کشور ازچنین حق برخوردار است‪.‬‬
‫روابط دیپلماتیک ضامن روابط قونسـلی اسـت امـا روابـط قونسـلی نمیتوانـد ضـامن روابـط دیپلوماتیـک‬ ‫‪-5‬‬
‫باشد‪.‬‬
‫درصورت جنگ ممکن روابط دیپلماتیک قطع گردد اما روابط قونسل ها قطع نمیگردد‪.‬‬ ‫‪-6‬‬

‫فصل نهم‬
‫منازعات بین المللی و طروق حل صلح آمیز آنها‬

‫پروفیسور تونکن منازعات بین المللی را به دو مفهوم واضح کرده‬

‫وسیع کلمه‪ :‬منتوع ترین حاالت جنگ بین دولت ها اطالق میشود‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫محدود کلمه ‪ :‬به حاالت و تصادم گفته میشود که منحصر به طرف معین قضیه باشد بین دو دولت باشد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫اما امروز درکشورها دونوع از اختالف وجود دارد‪:‬‬

‫اختالفات حقیقی‪ :‬عبارت از اختالفات است که منشی حق باشد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫اختالفات سیاسی‪ :‬عبارت از اختالفات است که منشی تضاد در منافع بین کشورها است‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫بصورت عموم دونوع را ه حل برای اختالفات وجود دارد‪:‬‬

‫راه حل های دیپلوماتیک‪ :‬این هم به سه دسته تقسیم میشود‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫ازطریــق مــذاکرات مســتقیم دیپلوماتیــک‪ :‬قــدیم تــرین و آســانترین راه حــل میباشــد در این راه حــل‬ ‫‪-1‬‬
‫مذاکرات ازجانب نماینده با صالحیت مربوط به پیش برده میشود‪.‬‬
‫در صورتیکه طرف ها درگــیر منازعــات متعــدد راه حــل اختالفــات خــود را بــه یــک کنفــرانس بین‬
‫المللی جستجو می کند ویژه گی عمده در این ورش آنست بخاطر شامل در مذاکره از حقوق مساوی‬
‫برخوردار می باشد یعنی هیچ کس از دیگر برتری ندارد و این مذاکرات بـدون تـداخل کشـور ثـالث‬
‫صورت می گیرد‪.‬‬
‫برای اینکه موضوع قبل از بروز منازعه حل وفصل گردد همچو مــواد در قــرار داد کمــک متقابلــه‬
‫‪ 1947‬بین االمریکـای یـا درپیمـان ‪ 1955‬وارسـا وجـود دارد مثالهـای تـاریخی منازعـات سیاسـی‬
‫منازعه آلمان و چک واسلواکیا درسال ‪.1938‬‬
‫مساعی جمیله و میانجگری‪ :‬در صورت مـذاکرات بـه نتیجـه نرسـیده کشـورهای ثـالث مسـاعی بـه‬ ‫‪-2‬‬
‫خرچ میدهد تا اختالفات را حل و فصل نمایند و ضرورت نیست کشور ثالث در مــذاکرات اشــتراک‬
‫داشته باشد فقد زمینه های را مساعد میسازد میانجگری نیز نوع از مساعی کشور ثالث است تفاوت‬
‫مســاعی و میــانجگری در آنســت کــه در مســاعی دولت در مــذاکرات اشــتراک نمی کنــد امــا در‬
‫میانجگری اشتراک می کند‪ .‬مثًال حل اختالفات بین چین ملی و شوروی سابق در مــورد ضــبط نفت‬
‫کش شوروی توسط چین در اثر مساعی جمیله فرانسه(‪. )1956-1955‬‬
‫وهمچنان امکان دارد مساعی جمیله نتیجه موثر ندهد‪ ،‬مثال مســاعی جمیلــه ملکــه هالنــد وپادشــاه‬
‫بلژیک در‪ 7‬نومبر‪ 1939‬وپادشاه سویدن نتوانست به جنگ دوم جهانی خاتمه دهد‪.‬‬
‫کمیسیون تحقیق و مصالح آمیز‪ :‬از جمله وســیله حــل اختالفــات مســالمت آمــیز می باشــد کمیســیون‬ ‫‪-3‬‬
‫تحقیق براساس شماره یک ‪ 1907‬الهه درمورد حل صلح آمیز منازعات بین المللی تشــکیل میشــود‬
‫این کمیسیون اوًال تحقیق می کند رشته اختالفات را پیدا می کند وحق ابراز نظر و حق باطل ندارد‪.‬‬
‫اما کمیسیون مصالحه از چنین حق برخــوردار می باشــد قابــل یــاد آوری اســت در کمیســیون تحقیــق‬
‫نماینده گان کشور متخاصم نیز می باشد‪.‬‬
‫طریقه های حل قضای منازعات بین المللی‪:‬‬ ‫‪-2‬‬
‫طرز العمـل هـای قضــائی معمـوًال اختالفـات حقـوقی میـآن دولت هـا را حـل فصــل میکنـد این ارگانهـا‬
‫ارگانهای بیطرف است و اختالفات کـه از جـانب دولت هـا بـه آن محـول گـردد طبـق یـک قـرار داد در‬
‫مورد حل و فصل آن صالحیت خویش را اعمال مینماید‪.‬‬
‫اختالفات که تحت پوشش محکمه بین المللی عدالت میباشد قرار ذیل اند‪:‬‬
‫اختالفات ناشی از تفسیر قرار دادها‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫اختالفات ناشی از نقض تعهدات بین المللی‪.‬پ‬ ‫‪-2‬‬
 ‫اختالفات ناشی از نقض حقوق و قرار داد بین المللی ‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫اختالفات ناشی از خسارات که از اثر نقض یک وجیبه بین المللی‪.‬‬ ‫‪-4‬‬

‫طریقه های حل قضائی بین المللی بدو دسته تقسیم میشود‪:‬‬

‫الف‪ :‬حکمیت بین المللی‪ :‬حکمیت از لحاظ تــاریخی قــدامت زیــاد دارد و حتــا در قــرون وســطی در قســمت حــل‬
‫اختالفات مذهبی از آن استفاده میشدند‪ .‬بار اول بعد از جنگ جهانی بعنوان موسسه حقوقی تاسیس شــد قابــل یــاد‬
‫آوری است که حل اختالفات مسالمت آمیز از این مرجع به اساس رضایت کامل طرفین میباشــد این مرجــع هیچ‬
‫وقت دایمی نبوده بلکه دارای یک دفتر اجرائیوی وحکم های بیطرف از کشــور هــای مختلــف میباشــد معقــر این‬
‫محکمه در شهر هالند میباشد‪.‬‬

‫معروف ترین قرار داد دایمی حکمیت قرار داد لوکارنو سال ‪ 1925‬میان آلمان و همسایه گانش می باشد‪.‬‬

‫ب‪ :‬حل قضائی منازعات‪ :‬حل منازعات قضائی بین المللی نیز یکی از روش های مسالمت آمیز حقوقی میباشد‪.‬‬

‫حل اختالفات قضائی به این مفهوم است که توسط قضائی طبق نورم ها و طرز العمل هــای بین المللی را ه حــل‬
‫اختالفات یافت میشود و بخاطر حل این اختالفات به محکمه بین المللی عدالت از جمله ارگانهای عمــده ســازمان‬
‫ملل متحد یاد میشود این محکمه از پانزده قاضی از کشورهای مختلف ترکیب شــده کــه بــرای مــدت نــه ســال از‬
‫طرف مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل متحد تعین میشود یکی بر سه قضات این محکمــه بــر اســاس‬
‫قرعه کشی هر سال یکبار تغیر میکند صالحیت این محکمه شامل موارد ذیل میباشد‪:‬‬

‫اختالفاتیکه طرف های آن دولت ها باشد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫ارائه نظر مشورتی بر مسائل حقــوقی بــر اســاس تقاضــای ار گانهــای و ســازمان هــای بین المللی طــرز‬ ‫‪-2‬‬
‫العمل این محکمه دو نوع است ‪.‬‬
‫‪ -‬بخش شفاهی عبـارت از اسـتماع احضـارات حقـوق دانـان کارشناسـان و وکالی مـدافع بـه نماینـده گی‬
‫دولت های طرف منازعه‪.‬‬
‫‪ -‬بخش تحریری آن شامل ابالغ لوایح اوراق و مدارک مربوط به طرف های منازعه در پیشگاه محکمه‬
‫فیصله محکمه نهای بوده و هیچ مرحله دیگر ندارد‪.‬‬
 ‫فصل دهم‬

‫جنگ و حقوق بین المللی عمومی‬

‫جنگ خودش یکی از طریقه های غیر مسالمت آمیز اختالفات بین المللی میباشد که در آن یکطرف خــاص اراده‬
‫خود را باالی طرف دیگر تحمیل میکند‪.‬‬

‫کشورها حق دفاع مسلحانه از استقاللیت خود را دارد بر این اساس ضــروری بــوده کــه تــا عملیــات و جنــگ از‬
‫لحاظ حقوقی تنظیم گردد پرنسیپ های معینی باید از جانب همه طرفهای درگیرتطبیق گردد هدف اصــلی وضــع‬
‫قواعد متذکره محدود ساختن ساحه جنگ و جلو گیری ضایعات انســانی و منــابع اقتصــادی و مــالی کشورهاســت‬
‫قواعد متذکره رامیتوان در اسناد حقوقی مانند اعالمیه ‪ 1856‬پاریس‪ ،‬پیمان ‪ 1864‬ژنیو وغیره دریافت‪.‬‬

‫آثار حقوقی جنگ‬

‫اثــر جنــگ بــاعث قطــع روابــط دیپلوماتیــک و قنســلی بین دولت میشــود هنگــام روابــط دیپلوماتیــک قطــع گردیــد‬
‫دیپلوماتها مرخص میگردد‪ .‬در صورتیکه روابط دیپلوماتیک و قونسلی قطــع میشــود در این حــالت کشــور هــای‬
‫متخاصم بخاطر حفظ منافع اتباع خویش کشورهای ثالث راکه بیطرف هستند توظیف میکند‪.‬‬

‫وظایف کشور های ثالث‪:‬‬

 ‫اداره امور مربوط به حفظ منافع اتباع و مبادله و معاوضه دیپلومات ها وقونسل ها ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫اماکن دیپلوماتیک ‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫حفاظت از اتباع کشورهای متخاصم‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫حفاظت از دارای های کشورها متخاصم ‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫کمک به اسیران و مجروهین از طریق کمیته بین المللی صلیب سرخ‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫وضع حقوقی خارجی های دشمن‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫اموال دشمن اگر دارای های منقول باشد قیمت باید پرداخت شود اگر دارای های غیر منقول مربـوط بـه‬ ‫‪-7‬‬
‫کشورهای متخاصم باشد و از آن برضد دولت متخاصم استفاده شده باشد دولت ها حق ضبط آنرا دارد‪.‬‬
‫قرار دادها بعضی قرار داد های دوستی که بین دوکشور باشد به شــعلور شــدن جنــگ متوقــف میشــود و‬ ‫‪-8‬‬
‫بعد از ممکن دوباره منعقد گردد‪.‬‬

‫اصول مرعی االجرآی (حاکم)حقوق بین المللی جنگ‬

‫‪ -1‬استعمال وسایل غیر انسانی مثًال اعمال خودی‬
‫‪ -2‬اعمال مستقیم قهریه باید تنها متوجه اهداف نظامی باشد یعنی بین ملکی و نظامی باید تفکیک وجود‬
‫داشته باشد‪.‬‬

‫وسایل و طریقه های ممنوعه مبادرت به جنگ‪:‬‬

‫آزادی دولت ها از مدت ها قبل در مورد استفاده از وسایل وروشهای مبادرت به جنگ به دلیل شکست دفاع‬
‫دشمن محدود گردیده است‪ .‬این اصول در پیمان ‪1899‬و ‪ 1907‬هاگ تدوین گردیده اند‪.‬‬

‫الف‪ :‬در جنگ زمینی‪ :‬در جنگ زمینی استعمال سالهای ذیل غیر مجاز منع است‪.‬‬

‫استفاده از گلوله های که ‪ 400‬گرام که منفجر کننده یا آتش زا باشند‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫کارتوسهایکه به آسانی در جسم انسان منتشر گردد کارتوس های دم دم‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫گاز های سمی و سالحهای سمی‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫گاز های خفه کن و مسموم کننده و امثال آن ‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫موادی که برسبب صدمه رسانیدن غیر الزمی محاسبه شده باشند‪.‬‬ ‫‪-5‬‬
‫سالحهای هسته ای و حرارتی هسته ای اعالمیه ‪ 1961‬در مورد منع استعمال سالحهای هسته ای و‬ ‫‪-6‬‬
‫حرارتی هسته ای‪.‬‬

‫در جنگ زمینی روش های ذیل در مقابل اشخاص منع است‪:‬‬

‫هر دشمن که سالح را به زمین گذاشته و یا وسایل دفاعی دیگر نداشته باشد به خواست خود تسلیم شده‬ ‫‪-1‬‬
‫باشد کسی حق گشتن اش را ندارد‪.‬‬
 ‫اعالن نموده اینکه هیچ کس اسیر گرفته نخواهد شد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫قتل و جرح ناجوانمردانه‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫در جنگ زمینی روش های ذیل در مقابل اشیآ منع است‪:‬‬

‫تاراج‪ ،‬چور چپاول ممنوع است ولوکه رارای دشمن‪ ،‬شخصی یا عامه‪ ،‬در منظقه عملیات نظامی‬ ‫‪-1‬‬
‫حمایت شده است‪.‬‬
‫هدف گرفتن منزل غیر دفای منع است‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫در بمبارد باید مساجد‪ ،‬شفاخانه‪ ،‬یادگاری های تاریخی‪ ،‬مراکز اجتماعی‪ ،‬مریضان و مجروحان‬ ‫‪-3‬‬
‫عماراتی که مطعلق به علم و هنر باشند تازمانیکه به مقاصد نظامی بکار برده نشوند محفوظ است‪.‬‬

‫ب) در جنگ هوای ‪:‬در محاربه هوای اصول عمده ذیل قابل تطبیق است‪.‬‬

‫‪ -1‬در جنگ هوای به مقصد پرا گنده ساختن مردم ملکی یا تخریب دارای های آنها مجاز نیست اهداف نظامی‬
‫باید متوجه( نیروهای مسلح‪ ،‬تاسیسات و ذخایر نظامی‪ ،‬امورتجهیزات وغیره)باشد‪.‬‬

‫‪-2‬بمبارد مناطق غیر دفاعی منع است‪.‬‬

‫‪-3‬نیروی های دشمن که از اثر غیر فعال شدن طیاره شان از فراشوت به بخاطر بقای جان شان استفاده میکند‬
‫نباید مورد استفاده قرار بگیرد‪.‬‬

‫آنعده طیارات که برای انتقال پیامبران صلح مورد استفاده قرار گرفته و عالمت گذاری شده باشد باید‬ ‫‪-4‬‬
‫مورد هدف قرار نگیرد‪.‬‬
‫هوا پیماهایکه معلومات جمع میکند حق شان است باید مورد هدف قرار نگیرند‪.‬‬ ‫‪-5‬‬

‫ج) در جنگ بحری(دریای)‬

‫در محاربه بحری عالوه بر اصول عمومی برخی اصول دیگر نیز تطبیق میگردد‪:‬‬

‫زیر بهر نباید ماین گذاری شود ممنوع است‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫بنادر‪ ،‬شهرها‪ ،‬منازل و دارای های عامه وغیره بناید مورد هدف قرار بگیرد ‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫تاراج منع است حتی منطقه متذکره ازطریق هجوم تصرف گردیده باشد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫هدف قرار دادن کشتی های طبی نظامی یا مطعلق به جمیعت نجات باشد منع است‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
 ‫فصل یازده هم‬

‫بیطرفی و نواع آن‬

‫بی طرفی بدو قسم است‪:‬‬

‫بیطرفی در جنگ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫سیاست عدم انسالک‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫تعریف بی طرفی‪ :‬بی طرفی عبارت از حالت است که یک کشور به نفعی یک کشور وارد جنگ نمی شوند و‬
‫تا اخیر این حالت خود را حفظ میکند چنین حالتی را بی طرفی گویند و همچنان هیچ نوع پیمان امضا نمی کند‪.‬‬
‫ترتیب و تهیه کننده‪ :‬سیدکمال الدین محصل پوهنځی حقوق وعلوم سیاسی پوهنتون افغان‬