‫وزارت امور داخله‬

‫معیینت اداری‬
‫قوماندانی‪.‬ع‪.‬ا‪.‬پ‬
‫ریاست تدریسات‬
‫آمریت دیپارتمنت‬
 ‫تاریخــــــــــــــــــــــــــچه‬

‫• تشکیالت پولیس از قدیم االیام وجود داشت و ریشه‬

‫های تاریخی و بین المللی دارد‪ ،‬واولین ارگان پولیس‬
‫دنیا در کشور مصر ایجاد شده است‪.‬‬
‫• به گونه یک عالم (منس یکی) در مورد پولیس چنان‬
‫کفته‪« :‬پولیس اولین و بزرگ ترین نعمت برای یک‬
‫ملت است»‪.‬‬
 ‫ادامـــــــه‬
‫• همچنان تراکم و از دیاد نفوس در شهرها و ایجاد شهر‬
‫ها و راها‪ ،‬انکشاف علم و تخنیک‪ ،‬تجارت و اقتصاد‪،‬‬
‫توسعه ترافیک و به مرور زمان بروز حوادث و‬
‫قضایای جرمی که به منظور جلوگیری‪ ،‬وقایه و‬
‫مجادله با جرایم ناگزیر قوای منظم پولیس تشکیل‬
‫گردید‪.‬‬
‫• در المان پولیس به دو نوع تقسیم شده پولیس فدرال‬
‫(کشوری) و پولیس ایالتی‪.‬‬
‫• پولیس فدرال که از سال ‪ ۱۹۵۱‬م تاسیس شده است‪ ،‬وظیفه‬
‫اصلی این پولیس تامین امنیت سرحدات المان بوده است‪.‬‬
‫• این تشکیالت در سطح کشورهای جهان اغلبا به نام ‪Police‬‬
‫یاد گردید و با گذشت زمان کلمه پولیس اصطالح بین المللی‬
‫را به خود گرفت‪.‬‬
 ‫پولیــــــــس‬

‫• پولیس (‪ )POLICE‬یک کلیمه فرانسوی بوده و ریشه‬

‫التینی دارد که از دو کلمۀ (‪ )POLLITA‬مشتق شده‬
‫است‪.‬‬
‫• پولیس نهادی است که کشف جرایم‪ ،‬تأمین نظم و امن‬
‫عامه‪ ،‬از بین بردن فساد اداری مطابق به صالحیت ها‬
‫و وظایف مشخص اش به عهده دارد‪.‬‬
 ‫ادامــــــه‬

‫• چنانچه تاریخچه تشکیل پولیس در کشور مصر‬

‫سابقه سه هزار سال قبل را نشان داده و دارای‬
‫تشکیالت منظم نیز بود‪ .‬بعدًا در یونان قدیم‪،‬‬
‫امپراطوری روم و سایر دول تشکیل و انکشاف‬
‫نمود‪.‬‬
 ‫ادامــــــــــه‬
‫در عهد درخشان اسالم نیز پولیس جزء تشکیالت اداری‬
‫خالفت اسالمی بود‪ .‬چناچه در زمان خالفت حضرت‬
‫عمر بن خطاب (رض) بنام «صاحب العسس» یاد می‬
‫شد که به منظور تأمین امنیت در شب به شکل گزمه‬
‫اجرای وظیفه می نمود‪ .‬در خالفت حضرت عثمان نیز‬
‫پولیس موجود بود‪ .‬در زمان خالفت علی (ع) پولیس را‬
‫بنام «صاحب الشرطه» یاد می کردند‪.‬‬
 ‫ادامــــــــــه‬
‫• در وطن عزیز ما افغانستان پولیس در زمان سلطنت‬
‫احمد شاه بابا جزء تشکیالت اداری آن زمان بوده و‬
‫بنام «ظبط بیگی» یاد میشد‪.‬‬
‫• اولین تعلیمگاه پولیس در سال (‪ )۱۳۱۴‬هجری شمسی‬
‫در شهر کابل به شکل منظم تشکیل و ایجاد شد که‬
‫درین تعلیمگاه معلمین مسلکی آلمانی مصروف تعلیم و‬
‫تربیه پولیس بودند‪.‬‬
‫• در کشور عزیزما افغانستان کلمه پولیس اولین مرتبه‬
‫در سال ‪ 1315‬ه ش در تعلیم گاه پولیس نامگذاری‬
‫گردیده و این تعلیم گاه در موقعیت مهتاب قلعه کابل‬
‫(نزدیک پل سوخته) قرار دارد‪ .‬و در زمان سلطنت‬
‫امان هللا خان و قبل از آن پولیس که تشکیل خیلی‬
‫محدود داشت به نام امنیه یاد میکردند‪.‬‬
‫• قبال از ‪ ۱۳۲۶‬اکثرا افسران واجد شرایط را از حربی‬
‫شونځی و حربی پوهنتون نیز در تعلیمگاه های پولیس‬
‫برای مدتی شامل و منحیث موظفین پولیس غرض‬
‫خدمت مردم گماشته می شدند تا باالخره اکادمی‬
‫پولیس در سال‪ ۱۳۴۳‬به منظور فراگیری تعلیمات‬
‫بیشتر و خوبتر پولیس ایجاد گردید‪.‬‬
 ‫اصطالحـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــات‬
‫• پولیس‪ :‬شامل افسر‪ ،‬ساتنمن و ساتونکی بوده که در‬
‫تشکیل وزارت امور داخله استخدام و جهت تامین‬
‫نظم و امن عامه طبق احکام قانون فعالیت مینماید‪.‬‬
‫• تعریف حقوق پولیس‪ :‬مجموعه قواعد و نورم های‬
‫است که از وظایف‪ ،‬مکلفیت ها‪ ،‬صالحیت ها و‬
‫امتیازات منسوبین پولیس بحث میکند‪.‬‬
‫• خطر‪ :‬حالتی است که درآن نظم و امن عامه تحت تهدید‬
‫حوادث اخالل آمیز قرار میگیرد‪.‬‬
‫• اتخاذ تدابیر‪ :‬اقداماتی است که پولیس به منظور تامین نظم‬
‫وامن عامه طبق احکام قانون اتخاذ مینماید‪.‬‬
‫• کشف جرم‪ :‬اجراآتی است که به منظور جــلوگیری از‬
‫ارتکاب جرم و تشخیص مرتکب آن‪ ،‬نحوه و علت ارتکاب‪،‬‬
‫تثبیت محل وحفظ آثار و اشیای متعلق به جرم ارتکاب یافته‪،‬‬
‫صورت می گیرد‪.‬‬
 ‫جانبۀ‬ ‫همه‬ ‫بررسی‬ ‫• تحقیق‪:‬‬
‫واقعۀ جرمی است به اساس دالیل جمع آوری شده‬
‫توسط څارنوال به طریق استجواب و استنطاق از‬
‫متهم‪ ،‬استماع بیانات یا اظهارات شهود و ناظرین و‬
‫ارزیابی دالیل ( اتخاذ تصمیم در باره موجودیت یا‬
‫عدم موجودیت اسباب احاله دوسیه متهم به محکمه‬
‫مسیر می گردد)‪.‬‬
 ‫• مظنون‪ :‬شخصی است كه به اساس سؤظن به‬
‫نسبت ارتکاب جرم تحت اشتباه قرار گرفته یا‬
‫اینکه قبل از نسبت دادن اتهام به وی در مورد او‬
‫تدابیر احتیاطی اتخاذ شده باشد (شخص زمانی‬
‫مظنون پنداشته میشود که در مرحله از تحقیق‪،‬‬
‫ارتکاب جرم به وی نسبت داده شود)‪.‬‬
 ‫• متهم‪ :‬شخصی است که بنابر ارزیابی دالیل‬
‫اثبات جمع آوری شده هنگام تحقیق‪ ،‬بحیث‬
‫مرتکب جرم تشخیص واتهام بروی وارد گردیده‬
‫باشد (شخص زمانی متهم پنداشته میشود که از‬
‫طرف څارنوالی علیه وی اقامه دعوا صورت‬
‫ګرفته باشد)‪.‬‬
‫• متضرر از جرم‪ :‬شخص است که به اثر ارتکاب جرم ضرر‬
‫اخالقی‪ ،‬جسمانی یا مالی به وی عاید گردیده است‪.‬‬
‫• نظم عامه‪ :‬آرامش اجتماعی است که طبق احکام قانون‬
‫توسط پولیس تامین میگردد‪.‬‬
‫• امن عامه‪ :‬حالتی است که در آن نظام حقوقی دولت‪ ،‬آزادی‪،‬‬
‫کرامت انسانی‪ ،‬سالمت جسمی و مالی مردم حفظ میگردد‪.‬‬
 ‫تعریف پولیس در اســـــــــــــناد بین المللی‬
‫• تعریف پولیس از نظر سازمان ملل متحد‪ :‬سازمان ملل متحد‪،‬‬
‫پولیس را تشکیالت میداند که حفظ صلح و نظم عمومی‪،‬‬
‫حمایت‪ ،‬ازادی‪ ،‬اموال‪ ،‬جلوگیری کشف جرایم و دستگری‬
‫مجرمین و اجرای تحقیقات جزایی را به عهد داراست‪.‬‬
‫• تعریف پولیس از نظر ( موریس دانیل) استاد پوهنتون‬
‫حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی‪:‬‬
‫پولیس را بطور کلی حفظ کلی نظم عمومی در یک جامعه‬
‫سیاسی میداند‪.‬‬
 ‫وظایف مبرم پولــــــــــــــــــــــــیس‬
‫• افراد پولیس برای تنظیم و اجرای و ظایف قانونی باید در‬
‫مورد موضوعات اتی معلومات داشته باشند‪،‬‬
‫‪ )1‬تشکیالت پولیس و تجهیزات آن‪،‬‬
‫‪ )2‬مکلفیت های وظیفوی اجرای آن‪،‬‬
‫‪ )3‬وظایف پولیس و طرز اجرای آن‪،‬‬
‫• در پهلوی این موضوعات باید عملیاتی روزانه را از قبیل‬
‫پهره‪ ،‬گزمه‪ ،‬ترتیبات محافظتی در اثنای اقدامات پولیس طرز‬
‫برخورد به اشخاص دستگیر شده و نقل و تحت حفاظت قرار‬
‫دادن وغیره‪...‬‬
 ‫ارتـــــــــــــــــــــــــــــــباط وظیفوی‬
‫• پولیس وظایف خود را در مرکز تحت رهبری وزیر‬
‫امور داخله و در والیات و ولسوالی ها تحت اثر والی‬
‫و ولسوال مربوط انجام میدهد‪.‬‬
‫• پولیس سرحدی و پولیس امنیت شاهراه در مرکز و‬
‫والیات وظایف خویش را تحت رهبری وزیر امور‬
‫داخله انجام می دهد‪.‬‬
 ‫ادامــــــــه‬
‫درترکیب پولیس قطعات و جزوتامها نیز شامل می باشند که‬
‫عبارت اند از‪:‬‬
‫• قوه امنیتی (پولیس امنی)‬
‫• قوه حفظ نظم اجتماعی (پولیس نظم عامه)‬
‫• پولیس جنایی‬
‫• پولیس ترافیک‬
‫• پو لیس اطفاییه‬
‫• ثبت احوال و نفوس‬
 ‫دولــــــــــــــــت دارای سه قوه میباشد‬

‫• قوه مقننه مربوطه به قوانین شورای ملی‬

‫• قوه قضایه محاکم‬
‫• قوه اجراییه حکومت ( وزارت امور داخله مربوط قوه‬
‫اجراییه بوده که قوانین نافذه دولت را تطبیق مینمایند)‪.‬‬
 ‫امن عامـــــــــــــــــــــــــــه و عناصر ان‬
‫امن عامه‪ :‬حالتی است که در آن نظام حقوقی دولت‪ ،‬آزادی‪،‬‬ ‫•‬
‫کرامت انسانی‪ ،‬سالمت جسمی و مالی مردم حفظ میگردد‪.‬‬
‫عناصر امن عامه ذیل است‪:‬‬ ‫•‬
‫نظام حقوقی دولت‬ ‫•‬
‫ازادی‬ ‫•‬
‫کرامت انسانی ( ارزش های شخصی و حقوق بشر وغیره)‬ ‫•‬
‫سالمت جسمانی (صحت و حیات انسان ها بوده)‬ ‫•‬
‫تمامیت مالی (شامل ملکیت و دارایی اشخاص بوده به واسطه‬ ‫•‬
‫قانون اساسی و سایر قوانین حمایه و تضمین شده باشد)‬
 ‫• نظام حقوقی دولت‪ :‬طوریکه میدانیم پولیس حافظ و نگهبان‬
‫ملت مردم‪ ،‬دست اورد های دولت و تاسیسات در مجموع از‬
‫نظام حاکم افغانستان باید حمایت نماید‪.‬‬
‫• ازادی ‪ :‬بیان ازادی حق هر فرد افغانستان است‪ ،‬ماده‪،24 :‬‬
‫‪... ،57 ،37 ،34 ،32‬‬
 ‫عناصر نظم امــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــه‬
‫آرامش اجتماعی است که طبق احکام قانون توسط پولیس‬ ‫•‬
‫تامین میگردد‪.‬‬
‫تسهیالت ترافیکی‪ :‬مثال رهنمایی عراده جات‪ ،‬پیاده روها و‬ ‫•‬
‫غیره که خالف رفتاری ان اخالل نظم عامه است‪.‬‬
‫اخالق و تهذیب عامه‪ :‬مثال رفع حاجت در محالت عمومی‬ ‫•‬
‫احساسات دموکراسی‬ ‫•‬
‫احساسات ملی و وطنی‬ ‫•‬
‫حقوق و امتیازات و رتب افسران پولیس‬
‫• افسران قوای پولیس به سه ردیف و رتبه ذیل تقسیم‬
‫میگردند‪:‬‬
‫‪ )1‬ردیف افسران (جوان)‪:‬‬
‫‪ ‬دوهم څارن‬
‫‪ ‬لمری څارن‬
‫‪ ‬څارمن‬
 ‫‪ 2‬ردیف افسران بلند رتبه‪:‬‬
‫‪ ‬سمونیار‬
‫‪ ‬سمونمل‬
‫‪ ‬سمونوال‬
‫‪ 3‬ردیف افسران عالی رتبه‪:‬‬
‫‪ ‬مل پاسوال‬
‫‪ ‬پاسوال‬
‫‪ ‬لوی پاسوال‬
‫‪ ‬ستر پاسوال‬
‫حقوق و وجایب افسران پولـــــــــــــــــــیس‬
‫‪ ‬مطابق به قانون امور ذاتی افسران قوای مسلح دولت افسران‬
‫پولیس وجیبه دارند که‪:‬‬
‫‪ ‬به وطن‪ ،‬مردم و دولت خود فداکارانه خدمت کرده و از‬
‫قربانی جان خون در اجرای و ظیفه دریغ نکنند‪.‬‬
‫‪ ‬در اجرای وظیفه‪ ،‬دارای دسپلین پشت کار‪ ،‬کرکتر و مورال‬
‫عالی میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬دانش مسلکی خود را ارتقا بخشیده‪ ،‬کسب علمی و مسلکی را‬
‫فرا گرفته پیوسته معلومات نظامی‪ ،‬تخنیکی و مسلکی خود را‬
‫انکشاف دهند‪.‬‬
‫‪ ‬اسلحه و تخنیک محاربوی را کامال دانسته اموال نظامی‪،‬‬
‫ملکیت عامه‪ ،‬سالحی را که به وی سپرده شده به حسن‬
‫صورت محافظت نمایند‪.‬‬
‫‪ ‬افسران بر حال و افسرانی که حد اقل بعد از بیست و پنج سال‬
‫خدمت متقاعد گردیده اند خود و اعضای فامیل شان از طرف‬
‫موسسات طبی قوای مسلح رایگان معالجه و تداوی میشود‪.‬‬
 ‫ترفیع تنزیل و خلع افسران پولیس‬
‫‪ ‬افسران قوای پولیس با در نظر داشت بست‪ ،‬خصوصیات و‬
‫شایستگی و عملی و شخصی و ظیفه شناسی‪ ،‬استعداد عملیات و‬
‫ظیفوی و کار ترفیع مینمایند‪.‬‬
‫‪ ‬رتبه اول افسری دوهم څارن بوده به منسوبین ذیل اعطا میگردد‪:‬‬
‫‪ )1‬منسوبین قوای پولیس که از موسسات تعلیمی قصیر المدت‬
‫نظامی پولیس یا کورس های مستعجل افسران فارغ شده باشد‪.‬‬
‫‪ )2‬فارغان موسسات تعلیمی مسلکی و متوسط که به صفوف قوای‬
‫مسلح جلب میگردند‪.‬‬
‫‪ )3‬ساتنمنان ( خورد ضابطان مکتبی) که در افسران تعین و‬
‫وظیفه محوله را موفقانه را انجام داده باشند‪.‬‬
‫‪ )4‬سربازان و خورد ضابطان قطعه که در اثنای عملیات‬
‫وظیفوی ابراز شجاعت و دالوری نموده باشد‪.‬‬
‫‪ )5‬فارغان موسسات عالی تحصیلی (پولیس) نظامی به رتبه‬
‫دوهم څارن مقرر میشوند‪.‬‬
‫‪ )6‬فارغان موسسات عالی تحیصلی مسلکی که به خدمت در‬
‫صفوف پولیس جلب میشوند به رتبه دوهم څارن مقرر شده‬
‫میتواند‪.‬‬
‫• رتبه افسری اولی‪ ،‬ترفیع نوبتی و ترفیع فوق العاده به اساس‬
‫تشکیل پیش بینی شده‪ ،‬رتبه سمونیارالی سمونوال از‬
‫صالحیت وزیر امر داخله اجرا شده میتواند‪.‬‬
‫• رتب جنرال ( پاسوال) به اساس پیشنهاد وزیر امور داخله‬
‫دولت از طرف رییس جمهور منظور و اعطا میگردد‪.‬‬
‫• مدت خدمت افسران برای ترفیع در هر رتبه در صورت‬
‫موجودیت بست قرار ذیل است‪:‬‬
‫‪ ‬دوهم څارن‪ -‬دوسال‬
‫‪ ‬لمړی څارن سه سال‬
‫‪ ‬څارمن سه سال‬
‫‪ ‬سمونیار سه سال‬
‫‪ ‬سمونمل چهار سال‬
‫• موضوع تر فیع به رتبه سمونوالی و جنرالی بدون در نظر‬
‫گرفتن مدت خدمت به شرطی که بست موجود باشد به اساس‬
‫فعالیت فوق العاده نظامی و اوصاف شخصی قابل اجرا‬
‫میباشد‪.‬‬
‫ترفیع فوق الــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــعاده‬
‫• تر فیع رتبه افسران که در عملیات نظامی از خود شایستگی‬
‫نشان بدهند میتوان به طور فوق العاده اجرا گردد‪ ،‬به شرط‬
‫که مدت شان در رتبه اصلی کمتر از معیاد های ذیل نباشد‪:‬‬
‫‪ ‬دوهم څارن – شش ماه‬
‫‪ ‬لمړی څارن – هشت ماه‬
‫‪ ‬څارمن – ده ماه‬
‫‪ ‬سمونیار – یکسال‬
‫‪ ‬سمونمل چهارده ماه‬
 ‫رخصتی افسران پولـــــــــــــــــــــــــــیس‬
‫سی روز رخصت تفریحی‬ ‫•‬
‫ده روز رخصت ضروری‬ ‫•‬
‫ده روز رخصتی مریضی که الی سه روز با فرستادن اطالع‬ ‫•‬
‫تحریری قابل استفاده است‪.‬‬
‫افسران اناث از رخصتی حاملگی و والدی طبق احکام قانون‬ ‫•‬
‫کارمندان دولت استفاده مینمایند‪.‬‬
 ‫حقوق تقاعد افسران پولــــــــــــــــــــــیس‬
‫• افسران قوای پولیس از لحاظ سن ذیال متقاعد میگردند‪:‬‬
‫‪ ‬افسران جوان بعد از تکمیل سن پنجاه سالگی‪،‬‬
‫‪ ‬افسران بلند رتبه بعد از تکمیل سن پنجاه پنج سالگی‪،‬‬
‫‪ ‬افسران عالی رتبه بعد از تکمیل شصت و پنچ سالگی‪،‬‬
‫‪ ‬افسر که بیست و پنج سال در قوای پولیس خدمت کرده باشد‬
‫میتواند تقاعد خود را مطالبه نماید‪.‬‬
‫‪ ‬مدت خدمت افسر اینکه به سن نهایی تقاعد رسیده قبل از‬
‫تقاعد برای پنج سال تمدید شده میتواند‪.‬‬
‫• تمدید خدمت افسران جوان وبلند رتبه از صالحیت وزیر‬
‫امور داخله تمدید خدمت خدمت جنراالن به اساس حکم رییس‬
‫جمهور میگیرد‪.‬‬
‫• افسری که نظر به حکم نهای محکمه به مدت بیش از یکسال‬
‫به حبس محکوم گردد از خدمت باالفعل پولیس منفصل و به‬
‫تقاعد سوق میشود‪.‬‬
 ‫حقوق تقاعد و معولـــــــــــــــــــــــــــــیت‬
‫• اشخاص آتی مستحق حقوق تقاعد یا معلولیت شناخته‬
‫میشوند‪:‬‬
‫• افسران قوای مسلح که مطابق به احکام قانون امور ذاتی‬
‫متقاعد یا معلول میگردند‪ .‬عبارت است از‪:‬‬
‫• پدر‪ ،‬مادر‪ ،‬خواهر‪ ،‬شوهر‪ ،‬برادری که سن ‪ 18‬سالگی را‬
‫تکمیل نکرده یا معلول‪ ،‬مصروف تعلیم و تحصیل بوده و یا‬
‫در دوره اصلی خدمت مکلفیت عسکری قرار داشته باشد‪.‬‬
‫مشروط بر اینکه شخص متوفی قبل از فوت متکفل نفقه‬
‫انها بوده باشد‪.‬‬
‫• معاش تقاعد افسری که ده سال خدمت در قوای‬
‫پولیس نموده عبارت از ‪ ۴۰‬فیصد معاش رتبه‬
‫اصلی ما هوار به حقوق تقاعد وی افزوده میشود‪.‬‬
‫نتیــــــــــــــــــــــــــــــــــجه‬

‫‪‬تاریخچه پولیس‬
‫‪‬تعریف اصطالحات‬
‫‪‬حقوق و وجایب افسران پولیس‬
‫‪‬رخصتی افسران‬
‫‪‬حقوق تقاعد افسران پولیس‬
‫تشـــــــــــکر‬