FIL042

KALIKASAN
ng
K
 “Ang wika ay parang hininga,
gumagamit tayo ng wika upang
kamtin ang bawat pangangailangan
natin.”
Bienvenido Lumbera
Pambansang Alagad ng Sining sa Literatura (2007)
 1.PINAGSAMA-SAMANG TUNOG
(combination of sounds)

Dahil sa binigyan ng simbolo (letra) ang

mga tunog, ang pagsasama-samang ito
ay lumilikha ng mga salita.
 2.MAY GRAMATIKAL NA
ISTRUKTURA
(grammatical structure)

a. Ang ponolohiya - pagsasama-sama

ng tunog upang bumuo ng salita.
b. Ang morpolohiya - pagbubuo ng mga
salita.
c. Sintaks - pagsasama-sama ng salita
upang bumuo ng pangungusap.
d. Semantiks - ang kahulugan ng mga
salita at pangungusap
e. Pragmatiks - nagpapaliwanag sa
pagkakasunod sunod ng pangungusap.
f. Sa partisipasyon sa isang
konbersasyon.
g. Sa antisipasyon ng mga
impormasyon na kailangan ng
tagapagsalita.
 3.SISTEMANG ORAL-AWRAL
(oral-aural system)

Sistemang sensora sa pisikal na tao,

pasalita (oral), pakikinig (awral),
dalawang mahalagang organo
(bibig at tainga) na nagbibigay hugis sa
mga tunog na napapakinggan.
 4.PAGKAWALA O EKSTINKSYONG
WIKA (language loss)
Maaaring mawala kapag di ginagamit o
wala ng gumagamit.
 Yahi Indian Language
 Eyah ng Alaska nang ang huling dalawang
matandang nagsasalita nito ay pumanaw.
 Dalmatian, isang wikang Romano ay namatay nang
kusa nang ang huling gumamit nito ay pumanaw noong
1889
 Karamihan sa wikang nawawala ay mula sa grupong
minoryo.
 5.IBA IBA, DAYBERSIFAYD,
INDIGENUS

Dahil sa iba-iba ang kultura na

pinagmulan ng lahi ng tao, ang wika ay
magkakaiba rin sa lahat ng panig ng
mundo. May etnograpikong pagkakaiba
sapagkat napakaraming minoryang
grupo (ethnic group) ang bawat lahi o
lipi.
Ayon kay Henry Gleason

1. Masistemang Balangkas - binubuo ng mga

makabuluhang tunog o ponema ang wika na
makalikha ng mga yunit ng salita na
kapag pinagsama-sama sa isang maayos at
makabuluhang pagkakasunod-sunod ay
nakabubuo ng mga parirala pangungusap, at
talata.
2. Wika ay arbitraryo –
pinagkakasunduan ang anumang wikan
g gagamitin ng mga grupo ng tao para
sa kanilang pang araw- araw na
pamumuhay.

3. Ginagamit ang wika ng pangkat ng

mga taong kabilang sa isang kultura.