BALETI

Punuan:
Agon Gurmani,
Anëll Katërpare,
Ahmed Bujari
Baleti është vepër muzikore
-skenike që ka për bazë vallen
dhe lëvizjet artistike të trupit
të njeriut.
Baleti si vepër e veçantë dhe e
pavarur muzikore-skenike
rëndom përbëhet prej disa
tërësive (akteve) të lidhura
përmbajtësisht ndërmjet veti.
Muzika dhe vallja në balet janë
të lidhura ngusht dhe s’bëjnë
njëra pa tjetrën.

Skenë nga baleti Liqeni i Mjellmave

Baleti është vepër e pavarur
muzikore-skenike, por mund të
jetë edhe pjesë në kuadër të
operës.
Sidomos gjatë dy shekujve të
kaluar baleti ka patur zhvillim të
hovshëm ne Francë, Rusi, dhe
në disa vende të tjera
Evropiane. Nga këto vende kanë
dalë edhe balerina e balerinë, si
dhe koreografë të njohur.
Nga kjo periudhë janë kopozuar
dhe koreografuar balete të
njohura. Ndër to bëjnë pjesë:
Kopelia nga Leo Delibë, Liqeni i
Mjellmave nga Pjetër Illiç
Çajkovski, Romeo e Xhulieta nga
Sergej Prokofjev etj. Skenë nga baleti Romeo dhe Xhulijeta
 Baleti në Shqipëri

Në Shqipëri përpjekjet e para u bënë

duke vënë në skenë pjesë të huaja
klasike. Në reporterin e Teatrit të
Operas dhe të Baletit u vunë në skenë
balete të zhanrit klasik: “Romeo dhe
Zhuljeta”, “Paganini” etj. Një etapë e re
nisi me krijimin dhe vënien në skenë të
veprave nga autorë shqiptarë. Kështu
lindi baleti kombëtar me vepra si “Halili
dhe Hajria”, “Shote Azem Galica”,
“Delina” etj. Shkolla shqiptare e baletit
ka nxjerrë gjatë viteve nxënës që kanë
spikatur jashtë vendit edhe pas viteve
‘90.
Balerinët më të mirë shqipëtë janë
Agron Aliaj, Zoica Haxho, Ganimet
Vendresha, Petrit Vorpsi etj. Baleti i parë shqipëtar “Halili dhe Hajrija”
 Baleti në Kosovë
Baleti në Kosovë është formuar për
herë të parë në vitin 1972 së bashku
me trupën e saj. Balerinët nga ky
brez ishin të arsimuar në shkollën e
mesme të Baletit në Shkup, nën
udhëheqjen e drejtorit Tatjana
Petkovska. Njëzet e pesë valltarë
nga Kosova - nëntëmbëdhjetë
meshkuj dhe gjashtë femra -
diplomuar nga kjo shkollë e veçantë.
Pas përfundimit me sukses të
shkollimit të tyre, shumica e
kërcimtarëve u kthye në kryeqytet,
Prishtinë.
Baleti i Kosovës u formua në Teatrin