SIMULAN

NATIN!

Filipino 10: Pinagyamang Pluma

Mga Paalala:
1. Panatilihing laging bukas ang mga camera habang nagaganap
ang klase.
2. Dapat naka-off ang mga microphone. Bubuksan lamang ito
kapag tinatanong ng guro.
3. Iwasan ang pagpunta sa palikuran. Dapat nagawa nang umihi
bago pa magsimula ang klase.
4. Iwasang kumain habang nagaganap ang talakayan.
5. Iwasan ang MULTI TASKING.
 MGA
LAYUNIN
 Nabibigyang-kahulugan ang mga
salitang di lantad ang kahulugan sa
tulong ng word association
 Naipahahayag ang sailing kaalaman at
opinion tungkol sa isang paksa sa isang
talumpati
Balik-aral
 Bakit mahalagang igalang at pangalagaan ang
kalayaan ng isang tao?
 SANAYSAY
Ang sanaysay ay isang uri ng komposisyon na
naglalaman ng mga kuro-kuro o opinyon ng may akda.
Ito ay nakatuon lamang sa iisang diwa at pananaw,
mayroong tiyak na paksa at laging nakasulat sa anyong
prosa. Maaring ito ay isinulat upang magbigay ng
impormasyon, manghikayat, o para mailahad ang nais
ipabatid at nararamdaman ng manunulat.
TALASALITAAN:

Pagtatakip-silim - pagtanda o mag-gagabi

Madilim - mahirap o walang pag-asa
Bangungot - pagsubok o suliranin
Sumigla ang kalakalan - umunlad ang negosyo
Nag-alsa balutan - nag-alisan
 Sanaysay:
Pag-ibig na Nawala at
Natagpuan sa Berlin
Wall
 Ang Berlin Wall ay itinuturing na simbolo ng “Cold War” sa
pagitan ng demokrasya at komunista. Itinayo ito noong Agosto
13, 1961 bilang pansamantalang bakod na gawa sa alambreng
may tinik o barbed wire para mapaghiwalay ang Silangang
Berlin na kontrolado ng mga Komunista at ang Kanlurang
Berlin na nagtatamasa ng demokrasya. Sa pagdaraan ng
panahon, ito ay pinatibay, pinataas, at ginawang kongkreto.
May taas itong labing-isa hanggang labintatlong talampakan at
nakapaikot sa kabuoan ng Silangang Berlin sa habang 160
kilometro.
 Katunayan, humigit-kumulang 100,00 Berliber ang
nagtangkang tumakas papuntang kanluran subalit nasa lima
hanggang sampung libo lang ang matagumpay na nakatakas.
Umabot sa 200 tao ang naitalang namatay habang tumatakas.
Ang iba’y binaril at pinatay ng mga guwardiya.
Pagkalipas ng 28 taon ay nabuwag ang bakod noong
Nobyembre 9, 1989 at ang Berlin ay nagging isang ganap at
buong lungsod muli noong Oktubre 3, 1990. Gayunpaman, ang
Berlin Wall ay mananatiling bahagi ng madilim na kasaysayang
sumisimbolo sa panunupil sa kalaayaan at karapatan ng tao.
KOMUNISTA - Isang patakaran ng ideolohiya na ang
sentro ng pagpapahalaga ay ang pag-iral ng kanilang sistema
kaysa karapatang pantao ng kanilang pamahalaan. (Silangang
Berlin)

DEMOKRASYA - Isang uri ng sistemang panlipunan na

kung saan ang desisyon ng pamahalaan ay nakadepende
lamang sa desisyon ng nakararami. (Kanlurang Berlin)
 N
N G
O A
O Y
N O
N
 Sanaysay:
Pag-ibig na Nawala at
Natagpuan sa Berlin
Wall
 May isang babaeng nagngangalang Amelie Bohler na isinilang
noong 1939 sa lungsod ng Silangang bahagi ng Berlin. Ang kaniyang
trabaho, mga kaibigan, at si Ludwik na kaniyang kasintahan ay nasa
Kanlurang bahagi naman ng Berlin. Pagkalipas ng anim na buwang
pag-iibigan, napagpasya na nilang magpakasal at si Amelie naman ay
lilipat sa Kanlurang Berlin kung saan doon naninirahan si Ludwik. Sa
mga oras na iyon ay makikita ang bakas ng saya sa kanilang mga
mata hanggang sa pag lubog ng araw noong Agosto 12, 1961.
 Kinabukasan ng nasabing gabi, Agosto 13, 1961, ay nangyare ang
hindi inaasahang biglaang pagsara ng biyahe ng tren patungong
Kanlurang Berlin, ang sanhi nito ay ang Cold War o panahon ng
tensiyong politikal at tensiyong militar, sa pagitan ng hindi
pagkakaunawaan ng Estados Unidos ng Amerika, Britanya, at
Pransya na Demokratiko ang namahala sa Kanlurang Berlin at Soviet
Union na komunista naman ang namahala sa Silangang Berlin.
Tuluyang nahati ang Silangan at Kanluran sa pagbuo ng Pader ng
Berlin o Berlin Wall sa ingles.
 Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdigan, ang bansang
Alemanya o Germany ay nasakop ng Allied Powers. Pinaghatian ng
mga ito ang bansa gayundin ang kabisera nitong Berlin. Noong una’y
nagkakasundo ang apat sa paraan ng pamumuno sa bansa subalit hindi
rin nagtagal sa pagkakaiba ng paniniwala at pamamahala. Ang Estados
Unidos ng Amerika, Gran Britanya, at Pransya ay pawang nagpatupad
ng demokrasya, samantalang ang sa Soviet Union ay komunista. Ang
Kanlurang Germany ay tinawag na German Democratic Republic
habang ang Silangang Germany ay Federal Republic of Germany.
 Tinulungan ng mga sumakop na ayusin ang ekonomiya ng
Kanlurang Berlin sa pamamagitan nang pag-angkin ng Soviet Union sa
lahat ng mga puwede mapakinabangan sa Silangang Berlin na naging
dahilan naman ng pagiging usad-pagong na pag-unlad ng bahaging ito.
Hindi na kinaya ng mga taga Silangang bahagi ang pagkalugmok at
nagsimulang tumakas ang mga tao patungong Kanlurang Berlin. Bunga
nito ay isinara ng mga guwardya ang mga butas sa Berlin Wall at
lalong naging strikto na humantong sa kailangan nang agad agarang
barilin ang magbabakasakaling tumakas ulit.
 Mas lalong napalayo si Amelie kay Ludwik at tuluyang
nagkahiwalay sa loob ng dalawampu’t walong taon at isang  beses
lamang nakapagpadala ng sulat si Ludwik kay Amelie sa tulong  ng
isang kinatawan ng pamahalaan sa Kanlurang Berlin sa patagong
pagbigay nito na naglalaman ng katagang “Hihintayin kita.” at sa
wakas, sa tuluyang pagwasak sa Berlin Wall ng mga tao, si Amelie ay
limampung taong gulang na ngunit sariwang-sariwa pa rin sa kanyang
kaisipan na si Ludwik ang minamahal niya.
 Agad niyang inabangan si Ludwik, dala-dala ang pag-asa, takot at
kaba, nagbabakasakaling matutupad ni Ludwik ang pangako niya at
sa paglingon niya sa kulumpon ng mga nagsisigawan na tao ay nakita
niya ang kanyang kasintahan. Nagkitang muli sina Amelie at Ludwik
at masayang itinuloy ang naudlot nilang planong pagpapakasal
makalipas ang isang buwan. Ngayo’y ipinagdiriwang na nila ang ika-
25 na anibersaryo ng kanilang pag-iisang dibdib.
“Ang kalayaan ng tao’y isang biyaya,
kaya naman sa lahat ng nagtatamasa
nito, pakaingatan at huwag hayaang
ito’y mawala.”
ACTIVI
TY
1. Gamitin ang estratrhiyang Read and React upang
maibahagi ang sariling pananaw o opinion kaugnay ng
binasang sanaysay. (Pahina 288-289 sa batayang aklat)
 Pamprosesong Tanong

1. Paano nakaapekto sa buhay ng mga Aleman, lalong-

lalo na sa mga naiwan sa bahaging silangan ang
pagtayo ng Berlin Wall?
 Mahalagang KAisipan
Mahalaga ang pagsusulat at pagbabasa ng sanaysay
sapagkat natututo ang mambabasa mula sa inilahad na
kaalaman at kaisipang taglay ng isang manunulat.
Nakikilala rin ng mambabasa ang manunulat dahil sa
paraan ngpagkasulat nito, sa paggamit ng salita at sa
lawak ng kaalaman sa paksa.