Pagpili ng Batis (Sources) ng

Impormasyon
 PANGUNAHING
BATIS
Nagpoprodyus sa panahon
kung kailan nagaganap ang
pangyayari o saglit lamang
pagkatapos nito
Ginawa ng
isang taong
nakakita o
nakasaksi sa
pangyayari.
 MGA HALIMBAWA
• Diary Entries
• Mga Liham
• Mga Retrato
• Likhang sining (ginawa sa
panahon ng pagkakaganap
ng pangyayari)
• Mapa
• Video and Film
• Sound Recordings
• Interviews
• Newspapers
• Magazines
• Published first-hand
accounts or stories
SEKONDARYANG BATIS
• Nagpoprodyus sa
matagal na panahon
pagkatapos ng
pangyayari
• Karaniwang gumagamit
ng pangunahing batis
bilang sanggunian (hal.
Pagsangguni sa isang
artikulo sa libro na
naunang sumangguni
sa interbyu)
 MGA HALIMBAWA
• History textbooks
• Biographies
• Published Stories
• Movies of Historical Events
• Likhang-sining (hindi ginawa sa
panahon ng pagkaganap ng
pangyayari)
• Music Recordings
Mga Hanguan ng Impormasyon o
Datos
Ayon kina Mosura, et al.
(1999), ang mga halimbawa ng
hanguang primarya (primary
sources) ay: indibidwal o
awtoridad, mga grupo o
organisasyon, mga
pampublikong kasulatan o
dokumento at iba pa. Samantala,
ang mga hanguang sekondarya
naman ay: aklat tulad ng
diksyunaryo, journal, magasin,
disertasyon, manuskrito at iba
 Hanguang Elektroniko o
Internet
• Maituturing ito ngayon bilang isa sa
pinakamalawak at pinakamabilis na hanguan ng
mga impormasyon o datos.
• Ang teknolohiyang ito ay bunga ng
kumbinasyon ng serbisyong postal, telepono at
silid-aklatan.
 ILANG PAYO HINGGIL SA PAGKUHA
NG
1. Anong uri ng website ang iyong DATOS SA INTERNET:
tinitingnan?
a. Ang web page Uniform Resource
Locators (URLs) na nagtatapos sa
.edu ay mula sa institusyon ng edukasyon
o akademiko.
Halimbawa: www.university_of_makati.edu
b. Ang .org ay nangangahulugang
mula sa isang organisasyon at
ang.com ay mula sa komersyo o
bisnes.
Halimbawa: www.knightsofcolumbus,org
www.yahoo.com
 ILANG PAYO HINGGIL
SA
PAGKUHA NG DATOS SA
2. Sino ang may-akda? INTERNET:
• Ito ay mahalagang malaman upang
masuri kung ang impormasyon ay
wasto at kumpleto.
• Kadalasan ay kalakip ng
impormasyong isinulat ng may
akda ang kanilang mga kredensyal
at kwalipikasyon.
 ILANG PAYO HINGGIL SA PAGKUHA
NG
3. Ano ang layunin? DATOS SA INTERNET:
• Bakit inilunsad o inilabas ang website
• Nais bang magbahagi ng impormasyon
o magbenta lamang ng produkto?
• Alalahaning napakaluwag ng pagpasok
ng mga impormasyon sa Internet kaya
naman maaaring magamit ito sa
pagpapakalat ng maling propaganda at
mga pansariling interes.
 ILANG PAYO HINGGIL
SA PAGKUHA NG
DATOS SA
INTERNET:
4.Paano inilahad ang
impormasyon?
• Ang teksto ba ay pang-
advertising o opinion
lamang?
• Alamin din kung may bias at
prejudice ang teksto.
ILANG PAYO HINGGIL SA
PAGKUHA NG DATOS SA
INTERNET:
5. Makatotohanan ba ang
teksto?
• Alamin kung opisyal o
dokumentado ang teksto.
• Kaayusan o kawatuhan ng
baybay at gramatika.
• Subukang ikumpara ang
website sa iba pang website
upang matimbang kung
ang teksto ay wasto o
ILANG PAYO HINGGIL SA PAGKUHA
NG
DATOS SA INTERNET:
6.Ang impormasyon ba ay
napapanahon?
• Mainam kung ang impormasyon ay
napapanahon.
• Marapat na nakalagay ang petsa ng
pinakahuling rebisyon ng akda nang
sa gayon ay malaman kung ang
akda ay bago o hindi.
PANGANGALAP NG MGA
IMPORMASYON O
DATOS
 TATLONG YUGTO NG PANANALIKSIK
SA SILID
Yugto 1: Panimulang paghahanap
kard
ng katalog, sangguniang aklat, AKLATAN:
bibliograpi, indeks at hanguang
elektroniko o internet.
Yugto 2: Pagsusuri na kinasasangkutan
ng browsing, skimming at scanning ng
mga aklat at artikulo at ng pagpili ng
citations mula sa mga babasahin.
Yugto 3: Pagbabasa at pagtatala mula
sa aklat, sanaysay, artikulo, computer
print outs, abstrak at iba pang sanggunian.
GABAY NA TANONG SA PAGSUSURI
NG MGA NAKALAP NA
SANGGUNIAN;
1. Ano ang kaugnayan nito sa
paksa?
Isinasagawa ang pananaliksik upang
tugunan ang isang paghahanap o
pangangailangan . Tiyakin ang mga
impormasyon sa sanggunian ay
tumatalakay sa paksa ng pananaliksik.
Magagamit mo ba ang aklat ukol sa
sayaw na pinamana ng mga dayuhan
halimbawa sa paksang katutubong
sayaw?
 GABAY NA TANONG SA PAGSUSURI
NG MGA NAKALAP NA
SANGGUNIAN;
2. Mapagkakatiwalaan ba ang may-akda at
tagapaglathala?
Hindi mo nanaising pagdudahan ang iyong
gawa, hindi ba? Kung gayon makabubuti kung
ang sumulat ng mga sanggunian ay
mapagkakatiwalaan o mga awtoridad sa paksa.
Tingnan kung may sapat na kaalaman at
karanasan ang may akda sa kanyang paksang
sinusulat. Pakaisipin mo: Gaano kahalaga ang
impormasyong makukuha ukol sa pag-awit mula
sa akdang sinulat ng isang mananayaw?
 GABAY NA TANONG SA PAGSUSURI
NG MGA NAKALAP NA
3. Makakatotohanan ba ito?
SANGGUNIAN;
Ang pagiging makatotohanan ay hindi lamang
nasusukat sa may-akda. Ang totoo noon ay maaaring
kasinungalingang na ngayon. Hangga't maaari ay iwasan ang
mga sangguniang limang (5) taong mahigit na sa tagal,
maliban kung ang sanggunian ay isang hanguang primarya.
Kaugnay nito, iwasang gumamit ng sanggunian mula
sa tabloyd, digest at review. Bakit? Sapagkat ang mga
nakalathala rito ay malamang na hindi siyentipiko ang
pagkakasulat o lumaktaw sa masinop na pangngangalap at
pagtitiyak ng datos. Piliting gumamit ng mga sangguniang
mapanghahawakan o sangguniang magagamit bilang mabigat
at malakas na ebidensya.
Ang ikatlong yugto ay ang pagbabasa at pagtatala ng
mga impormasyon o datos mula sa mga napiling sanggunian.
Mahalaga rito sa ikatlong yugto ang pagsasagawa at
paghahanda ng mga tala ng impormasyon o datos, Ngunit
paano ito gagawin ng isang mananaliksik?