KASAYSAYAN

NG
LINGGWISTIK
A
 PANAHON NG MGA KASTILA
• Isinagawa ang pag-aaral sa mga wika sa Pilipinas
para magpalaganap ng Kristiyanismo at katolisismo.
• Ang simbahan ang may pangunahing puwersa at
may malalim na impluwensya sa pag-iisip ng mga
mamamayang Pilipino.
• Pinaniniwalaang ang bokabularyo ang epektibong
pamamaraan para mapalaganap ang Kristiyanismo.
• Sinunog ng mga Kastila ang mga nakasulat
na panitikan ng mga Katutubo sa dahilang
iyon ay likha ng Demonyo.
• Nag-aral ang mga prayle nf mga wika sa
kapuluan at sumulat ng mga gramatika at
diksyunaryo.
 MGA GRAMATIKA AT
DIKSYUNARYO
• TOMAS PINPIN – kauna-unahang manlilimbag na Filipino.
• PADRE BLANCAS de SAN JOSE - sumulat ng “Arte
Reglas de La Lengua Tagala” (Language rules of the
Language)1610.
• PADRE MINGUELLA – “Ensayo de Gramatika Hispano
Tagala” (Rehearsal of Spanish Grammar)
• PADRE JOSE HERBIA CAMPOMANES – “Lecciones de
Gramatika Hispano-Tagala” (Spanish – Tagalog Grammar
Lessons)
 DIKSYUNARYO AT
BOKABULARYO
• PADRE de PLASENCIA (Franciscano) – binigyan ng
karangalan ng “Arte y Diccionario de Tagala” (1581).
• PADRE MIGUEL RUIZ (Dominicano) –
“Vocabulario Tagala” (1587).
• PADRE DOMINGO de los SANTOS – “Vocabulario
de la Lengua Tagala”, itinuring na isang dakilang
bokabulaaryo na nailimbag 1754.
 IBA PANG IMPORMASYON

• FRANCISCO LOPEZ – “Vocabulario de la Lengua Iloca”

(1630)
• DIEGO BERGANO – “Vocabulario de la Lengua Pampanga”
(1732)
• MARCOS LISBOSA - “Vocabulario de la Lengua Bicol”
(1754)
• JACINTO JUAN MARTI – “Diccionario Moro o
Maguindanaw-Espanyol” (1982)
 PANAHON NG AMERIKANO

• Ayon kay Bienvenido Lumbera – nagging

mabilis ang paglaganap ng Ingles sa Pilipinas.
• Naging suliranin ng mga sundalong Amerikano
ang kawalan ng isang wikang magiging daluyan
ng komunikasyon upang maisakatuparan ang
kani-kanilang layunin.
 Pag-aaral/Aklat/Pagsasaling-Wika Mananaliksik/Tagasalin

1. Handbook and Grammar Mac Kinley (1905)

2. Grammar and Ilocano Henry Swift (1909)

3. Primer and Vocabulary R.S Porter (1903)

4. Pagsasalin; aklat sa Gramatika ng wikang Maguindanao Juanmerti at C.C at isinalin sa Ingles ni Smith (1906)

5. Pagsasalin; mga tribo sa kapuluan at mga wikang sinasalita F. Blumentritt isinalin sa Ingles ni O.T Mason (1899)
(Isinalin sa wikang Aleman)
• Hindi yumabong at tumagal ang
pagsusuring-wika na isinagawa
ng mga linggwistang sumdalong
Ameikano.
 morpolohiya
ponetika

CECELIO
LOPEZ

sintaksis
 FRANK BLAKE
 Ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga wikang
Bisaya.
 Ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga wikang
Bisaya at Tagalog.
 Ang mga salitang hiram ng Tagalog sa Sanskrito
 Ang pag-aaral na isinagawa sa Unibersidad ng John
Hopkins tungkol sa iba’t ibang wika sa Pilipinas.
 Ang tungkulin ng pamahalaan ng Estados Unidos sa
paglinang ng agham wika sa Pilipinas.
 Pagsusuring-basa sa pagsusuring ginawa ni
Bloomfield tungkol ds Tagalog.
 Pagtitipon ng mga Pagsusuring isinagawa sa mga
wika sa Pilipinas.
 Isang aklat tungkol sa gramatika ng Tagalog.
 Isang mimograph sa mga diin sa Tagalog.
 Leonard
Bloomfield

Bahagi II –
Bahagi I – Kinapalooban
Kinapalooban ng
Bahagi III –
ng mga salitang Tagalog
na nasusulat sa kanyang pagsusuri sa Katatagpuan ng
transkripsyong Tagalog na hinati niya talaan ng
pamponetika, kasunod ang sa ponetika, sintaks, at
katumbas sa Ingles. glosaryo
morpolohiya.
 CARLOS EVERRETT CONANT

• The Pepet Law in the Philippines

Languages (1912)
- ang pinakilala sa pananaliksik ni
Conant, tumatalakay ito sa nagaganap na
pagbabago sa mga tunog ng iba’t ibang
wika sa kapuluan.
 PANAHON NG KALAYAAN
• Ayon kay Ernesto Constantino (1979),
dumami ang mga pagsususri sa wika sa
Pilipinas noong panahon ng kalayaan.
• Nagsimula ang panahon ito pagkatapos ng
Ikalawang Digmaang Pandaigdig at nakamit
ng Pilipinas ang kalayaan noong 1946)
 PAUL SCHACTER AT FE OTANES
• Sarbey ng mga pangunahing panlapi
• Mga pokus ng Pandiwa
• Mga anyo ng di-karaniwang pandiwa
• Tukuyan (active) at Balintayak (passive)
• Mga uri ng pang-abay at pagpapahaba ng mga pang-abay
na pamanahon
• Mga affirmative na Pseudo Verbs
• Mga Panandang engklitik
 GAWAIN:

Talakayin

“Ang itinuturing na pinakadahilan kung

bakit napabilis ang pag-aaral sa mga
wikang katutubo noong panahon ng
Kastila.”
Test 2.
a. si
b. sa
c. ni
d. Nasa
e. Sina
f. Nina
g. nila
h. kay
i. Ng
j. nang
Test II
•Isulat ang angkop na
pandiwa
Panuto : Magtala ng ilang mga salitang Kastila at gamitin sa pangungusap.
Isalin ang mga naturang pangungusap sa wikang Filipino.
Salitang Kastila Pangungusap sa Pagsasalin sa
Kastila wikang Filipino
1.

2.

3.

4.

5.
 MODELO NI NOAM CHOMSKY
Tinaguriang “Ama ng makabagong Linggwistika.”Ang
dahilan kung bakit marunong magsalita o nakabubuo na
ng pangungusap ang mga bata kahit wala pang pormal na
pag-aaral, iyon ay dahil likas sa kanila na matuto ng wika.
Iyon din ang kanilang magsisilbing gabay sa pagbuo ng
mga pangungusap sa kadahilang may nakabaong
gramatika sa kanilang isipan. 
 “Ang wika ayon kay Chomsky(1957),
isang prosesong mental. May unibersal
nagramatika at mataas na abstrak na
antas; may magkatulad na katangiang
linggwistik
”Mula sa naging pahayag ng manunulat na si
Chomsky tungkol sa wika,makikita namalalim
ang ibinigay niyang kahulugan dito. Nabatid niya
na ito ay "isang prosesongmental", kaya't
masasabing ang wika ay ginagamitan ng utak at
pag-iisip. Bago natinsambitin ang mga salita ay
tumatakbo muna ito sa ating isipan.
Ayon sa kanya at ng iba pang linggwista, sa kabila
ng ating pagkakaibang wika sa buong mundo na
umaabot ng 5000 hanggang 6000, may
pagkakatulad pa rin tayo sa pagbuo ng
pangungusap. Pinaniniwalaan ng mga linggwista,
ito’y isang “universal grammar” na likas at
nakaimbak sa utak ng tao.
Generative grammar ay isang teorya ng wika na
nagbabala sa gramatika bilang isang sistema ng
mga patakaran na bumubuo ng eksaktong mga
kumbinasyon ng mga salita na bumubuo ng mga
gramatikong pangungusap sa isang wika.
Transitional Figure