Ikalawang Markahan– Modyul 1

Salitang Pamilyar
at Di-Pamilyar
Si Gng. Naglilinis Siya ay Siya ay
Siya ay nagpa- Siya ay
Santos ay ng buong namama-
naglalaba. palit ng naglalaba.
namama- bahay at lengke
lengke. bakuran. ulit. kurtina.
 Siya ay Nagsimula
Nagsimula nakakuha ng siyang magturo
siyang pumasok parangal na sa isang
sa Iriga Central Best in pampublikong
School. Performing paaralan sa
Arts. Lungsod ng
Iriga.

Nakapagtapos siya
Pinanganak si Nagsimula
sa kursong
Che sa siyang
Bachelor of
Mediatrix magsanay sa
Secondary
Hospital, pagsasayaw at
Education Major
Lungsod Iriga pag-awit.
in MAPEH.
 Mamimili siya ng mga ipapasalubong sa kaniyang
Agosto pamilya at kaibigan.

Setyembre Balak na niyang umuwi.

Oktubre Maghahanda na siya sa kung anong negosyo ang

kaniyang itatayo para mayroon silang pagkakakitaan.

Nobyembre Sisimulan na niyang bumili ng mga kagamitan at

kasangkapan para dito..

Disyembre Plano niyang buksan ang kaniyang Negosyo.

 Ito ay ginagamit sa
paghuhugas ng kamay.

sabon
Ginagamit ito para takpan ang
bibig upang hindi ka mahawa
ng sakit na COVID-19

facemask
 Inilalagay ito sa kamay kung
hindi ka makapaghugas. Ito ay
may 70% solution.

alcohol
 Ito ay isinusuot sa kamay
upang maprotektahan ka sa
dumi at virus.

gloves
Ito’y gamot na tinuturok
sa balikat upang
malabanan ang COVID-19.

Sinovac, Pfizer, Moderna,

Astrazeneca, Janssen
 1. Ano ang pangunahing kaisipan ng
kuwentong iyong binasa?
- Si Martin ay matalinong mag-aaral.
Sagutin
natin! 2. Sino ang matalinong mag-aaral sa
kuwento?
- Martin
 3. Ano ano ang mga hakbang na ginawa ni Martin
para makakuha ng mataas na marka?
- Lahat ng takdang aralin ay kayang-kaya niyang
gawin.
- Lahat ng kaniyang leksiyon ay isinasangguni
Sagutin niya sa iba’t ibang aklat mula sa internet,
natin! encyclopedia, at ibang aklat.
- Luma man ang kaniyang gamit, humahanap
siya ng paraan upang mapakinabangan ito.
- Lagi siyang nagbabasa sa Google kaysa sa
maglaro ng mobile legends
- Laging mataas ang nakukuha niyang marka.
 4. Bakit mataas ang markang nakuha ni
Martin?
- Lagi siyang nagbabasa ng google.
Sagutin
natin! 5. Hulaan mo ang maaaring marating ni
Martin sa kanyang pagiging matalinong mag-
aaral?
Paano mo naman sinagot ang tanong
na Bakit mataas ang markang nakuha
ni Martin? Ano ang naging bunga ng
kanyang pag-aral?
Mataas ang markang nakuha ni
Martin dahil lagi siyang nagbabasa ng
aklat sa google kaysa sa maglaro ng
mobile legends
Tandaan na ang sagot mo ay nagpapakita ng sanhi at
bunga.

Pag sinabi nating SANHI – dahilan o paliwanag

kung bakit nangyari ang isang pangyayari.

Halimbawa:
Dahil lagi siyang nagbabasa ng aklat sa google
nakakuha ng siya ng mataas na marka.
Sa pagpapahayag ng bunga, ginagamit ang mga
panghudyat na kaya, kaya naman, bunga nito, tuloy
at iba pa.
kaya – ugnayan mula sanhi patungo sa bunga
- naghuhudyat ng kalalabasan
Halimbawa:
Masipag mag-aral ang bata kaya siya ay nakakuha ng
mataas na marka.
Paano mo naman hinulaan ang maaaring marating
ni Martin sa kanyang pagiging matalinong mag-
aaral? Tingnan natin ang sagot mo?

Si Martin ay magiging magaling na doctor o

kaya’y inhinyero? Tama ang hula mo!
Ano ba ang maaari mong gawing sa paghuhula?

Tandaan Mo ito!

Ang paghuhula ay isang kasanayan na lilinang

sa iyong pagiging mapanuri at malikhain sa pag-
iisip. Pinalalawak nito ang iyong imahinasyon
upang bumuo ng iyong sariling likha ng
maaaring mangyari.
Maaari mong gamitin ang iyong dating kaalaman o
karanasan sa paghuhula ng maaaring mangyari.

Makatutulong ang mga nalalaman o naranasan mo na

para suriin ang iyong binabasa at iugnay ito sa mga
ebidensiyang nakapaloob dito.
Paano ba ang mabisang paghuhula sa maaaring mangyari gamit
ang dating kaalaman o karanasan? Basahin at unawain ang
sumusunod:

1. Basahin at unawain ang teksto.

2. Itala ang mahahalagang detalye mula sa teksto.
3. Suriin ang naitalang mahahalagang detalye mula sa teskto.
Tukuyin ang mga ebidensiya na magiging batayan sa
paghuhula.
4. Mula sa mga nakalap na ebidensiya sa teksto iugnay ang iyong
dating kaalaman at karanasan. Saka ka bumuo ng iyong sariling
paghuhula sa maaaring mangyari sa teksto.

5. Pag-aralang mabuti ang binuong paghuhula at tiyaking angkop

ito sa kabuoang nilalaman at mensahe ng teksto, gayundin kung
batay sa mga nakalap na ebidensiya.

6. Sa kasanayang ito, maaari mo ring malaman kung tama ba o

hindi ang iyong paghuhula.
END OF MODULE
telebisyon
calculator
electric fan
laptop
headset
Ang tawag sa mga salitang laging ginagamit, naririnig, at
natutuhan mo na ay mga salitang pamilyar.

Ito ay karaniwan na sa araw-araw mong pakikipag-usap,

kaya naman nauunawaan mo na ang kahulugan nito at
nagagamit mo na sa komunikasyon.

Halimbawa:
edukasyon, cellphone, gadget, COVID-19, laptop, school
Samantala, tinatawag naman na di-pamilyar
na salita ang mga salitang hindi karaniwang
ginagamit sa pang araw-araw na pakikipag-
usap.
Ito ay maaaring mga salitang hindi mo pa
nabasa, narinig, o natutuhan.
Gaya ng mga matalinghaga o kaya naman ay mga
sinaunang salita ng ating mga ninuno na ginagamit sa mga
akdang pampanitikan.

Halimbawa:
Pasimada – toothpaste
Talaksan – mahahalagang dokumento
Salipawpaw – sasakyang panghimpapawid
Katoto – matalik na kaibigan
Badhi – mga hugit ng palad ng isang tao
Ang iba pang salita na maaaring di-pamilyar
na salita sa iyo ay mga salitang teknikal at
hiram na salita mula sa iba’t ibang disiplina na
pamilyar lamang sa mga dalubhasa rito, gaya
ng mga salitang pang-inhinyero, pang-
medisina, pang-computer analyst at iba pa.

Halimbawa:
blueprint, processor, decongestants
Ang tawag sa mga bagong salitang dumadagdag sa
ating wika, na hindi orihinal o hindi likas sa atin ay
mga salitang hiram.
Halimbawa:
Iba pang depinisyon ng SALITANG HIRAM:

Ang mga salitang hiram ay salin mula sa ibang wika kagaya

ng Ingles, wikang kastila o di kaya’y sa wikang Intsik.

Ito ay mga salitang banyaga na walang local na salin sa

wikang Filipino.
HALIMBAWA:
Filipino – tsek Filipino – isport
English – check English – sport

Filipino – keyk Filipino – bolpen

English – cake English – ballpen
Panatilihing orihinal o walang pagbabago ang mga hiram na
salita kung–

a. magiging katawa-tawa ito kung ibabaybay sa Filipino;

Hal. coke hindi ‘kok’
b. magiging mahirap basahin kaysa sa orihinal nito;
Hal. quarantine hindi ‘kuwarantin’
c. masisira ang kabuluhang pangkultura, panrelihiyon, o pampolitika ng
pinagmulan;
Hal. feng shui hindi ‘peng shuy’

d. tanggap na ng nakararami o popular na ang orihinal na baybay nito; at

Hal. face mask hindi ‘maskara sa mukha’

e. lilikha ng kaguluhan ang magiging bagong baybay

Hal. social distancing hindi ‘distansiyang panlipunan’
Tandaan, ang pamilyar at di-pamilyar na salita ay mabibigyan
mo ng kahulugan sa paggamit ng diksiyonaryo.

Mula sa kahulugan nito sa diksiyonaryo maaari mong iugnay

pa ito sa iyong karanasan. Maaari mo ring suriin ang
pagkakagamit ng salita sa pangungusap o kaya naman ay
hanapin ang mga pahiwatig na makatutulong para mas
maunawaan mo ang kahulugan nito.
Ikalawang Markahan– Modyul 2

Salitang
Naglalarawan
kalamansi
ampalaya
bulaklak
Sarah Geronimo
 Pang-uri
Ito ay salitang naglalarawan sa tao, hayop, bagay,
lugar, at pangyayari.
Narito ang mga pangungusap na hinango mula sa binasang talata.
1. Natulala sila sa ganda at perpektong hugis ng Bulkang
Mayon.
• Ano ang salitang naglalarawan sa pangungusap?
Ganda at perpektong hugis.
•Ano ang binibigyang turing sa salitang ganda at perpektong hugis?
Bulkang Mayon
2. Namangha ang mga mag-aaral nang makita nilang mas
malawak ang pasyalan sa Wild Life kaysa sa Casagwa.

• Ano ang salitang naglalarawan sa pangungusap?

mas malawak

• Ano ang binibigyang turing sa salitang mas malawak?

Wild Life
3. Napagod ang mga bata sa pag-akyat sa Kawa-Kawa dahil sa sobrang
taas nito.

• Ano ang salitang naglalarawan sa pangungusap?

sobrang taas
• Ano ang binibigyang turing sa salitang pinakamaliit?
Kawa-Kawa
 KAANTASAN NG PANG-URI
1. LANTAY
- naglalarawan ng isang pangngalan lamang at
walang paghahambing.
Halimbawa:
Sa Matangos ang ilong ni Ana.
paglalarawan,
gumagamit tayo • Sa pangungusap na ito ang salitang matangos ay
ng kaantasan. ginamit na lantay na paglalarawan kay Anna. Lantay
dahil sa isang pangngalan lamang ginamit ang
paglalarawan at walang
paghahambing.
Iba pang halimbawa:
Masipag si Arnold.
Mayroon silang malawak na hardin.
 KAANTASAN NG PANG-URI
2. PAHAMBING
- kung naglalarawan ng dalawang pangngalan at
may paghahambing.
Halimbawa:
Sa Magkasinghaba ang buhok ni Ana at Lou.
paglalarawan,
gumagamit tayo • Sa pangungusap na ito ang salitang
ng kaantasan. magkasinghaba ay ginamit na pahambing na
paglalarawan kay Ana at Loida.
Pahambing dahil sa dalawang pangngalan ang
ginamit sa paglalarawan at may paghahambing.
Iba pang halimbawa:
Ang pagong ay mas mabagal kaysa sa kuneho.
Magkasinglamig ang yelo at ice cream..
 KAANTASAN NG PANG-URI
3. PASUKDOL
- Ito ay naglalarawan sa higit sa dalawang pangngalan
ang pinaghahambing.
Halimbawa:
Sa Pinakamaganda si Fe sa kanilang tatlo.
paglalarawan, • Sa pangungusap na ito ang salitang pinakamataba
gumagamit tayo
ay ginamit na pasukdol na paglalarawan sa tatlong
ng kaantasan.
tao. Pasukdol dahil sa higit sa dalawang pangngalan
ang ginamit sa paghahambing sa paglalarawan.

Iba pang halimbawa:

Ubod ng tamis ang leche flan kumpara sa lahat ng
pagkaing nakahapag.
Si Yuan ang pinakamabait na anak ni Aling Jee Ann.
 FILIPINO 4
• Diksiyonaryo at mga bahagi ng Diksiyonaryo
• Pormal na Depinisyon
• Pagbibigay ng kahulugan ng mga salita ayun sa
kasingkahulugan, kasalungat o pahiwatig na salita.
 • Binibigkas ito nang marahan at may
diin sa ikalawang pantig buhat sa
hulihan.
• Hindi ito ginagamitan ng tuldik.
Maaari itong magtapos sa patinig o
katinig.
Malumay
Halimbawa:
buhay
babae
dahon
bago
 • Binibigkas ito tulad nang malumay. Ang
pinagkaiba lamang, may impit sa dulo ang mga
salitang malumi. Lagi itong nagtatapos sa
patinig. Gumagamit ito ng tuldik na paiwa (`).
• impit – o glottal stop ay ang pagtigil ng tunog sa
dulo ng bawat salita na patinig ang huling titik.
Malumi Halimbawa:
malumì
lahì
batà
lupà
labò
 • Binibigkas ito nang tuloy-tuloy na ang diin
ay nasa huling pantig. Nagtatapos ang
salitang mabilis sa katinig o patinig.
Gumagamit ito ng tuldik na pahilis (´)

• Halimbawa:
Mabilis mabilís
diláw
hulí
pitó
bulaklák
 • Binibigkas ito tulad nang mabilis. Ang
pinagkaiba lamang may impit sa dulo ang
mga salitang maragsa. Lagi itong
nagtatapos sa patinig. Gumagamit ito ng
tuldik na pakopya ( ˆ )

Maragsa Halimbawa:
maragsâ
wastô
tumulâ
hindî
kumulô
 • Binibigkas ito nang tuloy-tuloy na ang diin
ay nasa huling pantig. Nagtatapos ang
salitang mabilis sa katinig o patinig.
Gumagamit ito ng tuldik na pahilis (´)

• Halimbawa:
Mabilis mabilís
diláw
hulí
pitó
bulaklák
 • Binibigkas ito nang marahan at may
diin sa ikalawang pantig buhat sa
hulihan.
• Hindi ito ginagamitan ng tuldik.
Maaari itong magtapos sa patinig o
katinig.
Malumay
Halimbawa:
buhay
babae
dahon
bago
v
 2. Stop Doing Unproductive Things
• Learn to sacrifice so you can do meaningful for His Kingdom
• Stop being comfortable, read His word, spread hope, pray for your
neighbor
 • 1. Pamatnubay na Salita- nagsisilbing gabay sa
iyong paghahanap ng mga salita.
• 2. Wastong Baybay- tamang ispeling o
pagkasulat ng mga . pinagsama-samang letra
Mga ng isang salita.
• 3. Wastong Bigkas- tamang tunog sa bawat
ng pantig ng salita.
Diksiyonaryo • 4. Katuturan - na nagtataglay ng
kasingkahulugan, kasalungat at iba pang
katawagan.
• 5. Bahagi ng Pananalita- ito ay tumutukoy sa
gamit ng salita bilang pangngalan, pang-uri,
pandiwa o pang-abay.
 Daglat ng mga Salita
Bahagi ng Pananalita
(Abbreviation)
png pangngalan
pnh panghalip
pnr pang-uri
pnb pang-abay
pnd pandiwa
 Pormal na Depinisyon
(Definition or Meaning of words)
• Mga salitang pamantayan dahil ito ay kinikilala,
tinatanggap at ginagamit ng karaniwang nakapag-
aaral sa wika.
• Ito ang katuturan ng isang salita o ang nais nitong
sabihin o ipaalam sa mambabasa.
 Sagutin natin:
• Tungkol saan ang kuwento?
• Kung ikaw si Joan gagawin mo ba ang ginawa niya?
• Malinaw ba sa iyo ang kahulugan ng mga salitang may salungguhit?
• Alam mo ba ang kahulugan ng mga ito?
iminungkahi kinahuhumalingan
nagsilisan magbakasyon
Iminungkahi - pagbibigay ng panukala o suhesiyon.

Kinahuhumalingan – estado ng pagkagustosa isang tao,

bagay, hayop, lugar o pangyayari.

Nagsilisan – kilos ng pag-alis o pagpunta sa ibang lugar.

Magbakasyon - isang mahabang yugto ng

pagliliwaliw;pag-iwan sa anumang pinagkakaabalahan.
Sagutin
natin!

Pagngangatngat
Lungga
Natinag
Pampang

Tumingal
a
 Pagkilala at Pagbibigay ng Kahulugan ng Salita
• 1. KASINGKAHULUGAN
-Ito ay isang paraan ng pagkilala ng salita sa
pamamagitan ng kasingkahulugan o
Pagbibigay ng kaparehong kahulugan ng isang salita na
kahulugan ng mga
salita ayun sa matatagpuan sa pangungusap. Halimbawa:
kasingkahulugan, maganda-marikit
kasalungat o
pahiwatig na salita. 2. KASALUNGAT
Ito naman ay isang paraan ng pagkilala ng
kahulugan ng salita sa pamamagitan ng
kasalungat na salita o ang kabaliktaran ng
salitang ginamit sa pangungusap. Halimbawa:
maganda - pangit
 3. PAGPAPAHIWATIG
Ang pagkuha ng kahulugan ng mga salitang hindi
Pagbibigay ng pa pamilyar sa pamamagitan ng mga
kahulugan ng
mga salita ayun PAHIWATIG o context clues na taglay ng mga
sa salitang kasama nitong bumuo sa pangungusap.
Halimbawa: Ipinakuha ng guro ang bentilador
kasingkahulugan dahil sa sobrang mainit na panahon para naman
, kasalungat o magkaroon ng hangin sa kanilang silid-aralan.
pahiwatig na Pahiwatig na ginamit: sobrang mainit na panahon
salita. at magkaroon ng hangin
Basahin natin ang
teksto at suriin
ang
mga pangungusap
sa ibaba.
 1. Alin sa mga initimang salita ang magkasingkahulugan?
- masinop-malinis
2. Alin sa mga initimang salita ang magkasalungat?
- malinis ang bakuran – marungis na bakuran
3. Alin sa mga initimang salita ang may pahiwatig?
- kahel – orange
Sagutin 4. Ano ang masasabi mo sa mga salitang magkasingkahulugan?
natin! - kaparehas ang salita
5. Ano ang masasabi mo sa mga salitang magkasalungat?
- kabaliktaran ang salita
6. Ano naman ang masasabi mo sa pahiwatig?
- nagsasaad ng context clues
Subukin muna natin kung madali mong maibibigay ang kahulugan ng mga
salita.
Panuto: Ibigay ang kasingkahulugan ng mga salitang nakakulay pula at
may linya na ginamit sa pangungusap. Isulat sa sagutang papel
ang letra ng tamang sagot.

1. Si Ernesto ay kumuha ng pluma upang isulat sa kaniyang kuwaderno ang

takdang-aralin ni Gng. Flor.
A. krayola C. pambura
B. bolpen D. ruler

2. Sa kalupi ni Gina inilagay ang sukling pera na ipinambili niya ng laruan.

A. bag C. bayong
B. bulsa D. pitaka
3. Noong bagyong Glenda halos isang buwan na walang dagitab na naging
dahilan ng kadiliman tuwing gabi.

A. kuryente C. gasera
B. fluorescent lamp D. flashlight

4. Tuwing buwan ng Enero ay masinop na nagtitinda ang mga katsilyero sa

Bulacan upang gamitin na pampailaw at patunog sa araw ng bagong taon.

A. taong gumagawa ng parol

B. taong gumagawa ng pagkain
C. taong gumagawa ng paputok
D. taong gumagawa ng Belen
 PAALALA:

•ANG INYONG MGA GAWAING PAMPAARALAN

KATULAD NG SEATWORK, QUIZ O ASSIGNMENT
AY AKING IPOPOST SA ATING GOOGLE
CLASSROOM PAGKATAPOS NG INYONG
IKALAWANG SUBJECT UPANG MAGAWA NINYO
ITO SA ATING ASYNCHRONOUS CLASS TIME.
MAGANDANG ARAW
at
MARAMING
SALAMAT MGA
BATA!