sa Mapanuring Pagbasa Matapos ang aralin, inaasahan ang mga mag-aaral na:
1. Natutukoy ang kahulugan at pangunahing layunin ng
mapanuring pagbasa; 2. Natutukoy ang mga uri at antas ng mapanuring pagbasa; 3. Natutukoy ang pagkakaiba ng Scanning at skimming; 4. Naisasagawa anmg scanning at skimming sa pagbasa ng teksto at; 5. Nakagagawa ng anotasyon ng mga tekstong binasa. Kahalagahang Pangkatauhan
“ Ang kasanayan sa kritikal na pagbasa
ay taglay ng sinomang nagiging pantas sa iba’t ibang larang at disiplina.” Bokabularyo Scanning- mabilisang pagbasa ng isang teksto na ang pokus ay hanapin ang ispesipikong impormasyon na itinakda bago bumasa. Skimming-mabilisang pagbasa na ang layunin ay alamin ang kahulugan ng kabuuang teksto, kung paano inorganisa ang mga ideya o kabuuang diskurso ng teksto at kung ano ang pananaw at layunin ng manunulat Ano ang Pagbasa?
Ayon kina Anderson et al. (1985), sa aklat na Becoming
a Nation of Readers, ang pagbasa ay isang proseso ng pagbuo ng kahulugan mula sa mga nakasulat na teksto. Ito ay isang kompleks na kasanayan na nangangailangan ng koordinasyon ng iba’t iba at magkakaugnay na pinagmulan ng impormasyon. Sa pagbasa mahalaga ang imbak na kaalaman ( stock knowledge) ng isang mambabasa upang mas malalim na maunawaan ang mga konsepto at impormasyong natatagpuan sa tekstong binasa. Mahalaga rin ang mga nauna ng kaalaman sa wika at pagkaka-ayos nito upang maunawaan ang binabasa. Ang mga kaalaman na ito ay maaring makuha mula sa napakinggan, nakikita at kabuuang pagdanas ng isang mambabasa sa realidad, lagpas pa sa nababasa mula sa teksto.Sinasabi rin na ang pagbasa ay isang kompleks na kognitibong proseso ng pagtuklas sa kahulugan ng bawat simbolo upang makakuha at makabuo ng kahulugan Intensibo at Ekstensibong Pagbasa Nahati sa dalawang pangkalahatang kategorya ang mapanuring pagbasa: Intensibo at Ekstensibo. Mula sa kahulugan ng mga salita, mahihinuha na ang intensibong pagbasa ay may kinalaman sa masinsin at malalim na pagbasa ng isang tiyak na teksto habang ang ekstinsibong pagbasa naman ay maghahatid sa mambabasa tungo sa pinakadulong proseso. Sa pag-aaral na “Top Ten Principles for Teaching Extensive Reading” nina Richard Day at Julian Bamford (2002), tinutukoy nila ang sampung katangian ng matagumpay na programa sa ekstensibong pagbasa: 1. Angkop ang materyales sa kakayahang panglinggwistika ( bokabularyo at gramatika ) ng mga mag-aaral. 2. Mayroong magagamit na sari-saring materyales sa iba’t ibang paksa. 3. Pinipilin ng mga mag-aaral ang gusto nilang basahin 4. Nagbabasa ang mga mag-aaral ng napakaraming teksto hangga’t maari. 5. Ang layunin ng pagbasa ay may kaugnayan sa interes at kasiyahang-loob ng mambabasa, pagkuha ng impormasyon , at pangkalahatang pag-unawa. 6. Ang nakamit na pagkatuto ang mismong gantimpala sa pagbabasa at hindi ano pa mang grado at premyo 7. Mabilis ang pagbasa. 8. Ang pagbasa ay indibiduwal at tahimik. 9. Ipinapaliwanag ng guro sa mga mag- aaral ang kabuuang layunin ng programa. 10. Ang guro ay modelo ng mga mag-aaral sa kasikhayan sa pagbasa. Uri ng Pagbasa Scanning- mabilisang pagbasa ng isang teksto na ang pokus ay hanapin ang ispesipikong impormasyon na itinakda bago bumasa. Skimming-mabilisang pagbasa na ang layunin ay alamin ang kahulugan ng kabuuang teksto, kung paano inorganisa ang mga ideya o kabuuang diskurso ng teksto at kung ano ang pananaw at layunin ng manunulat. Antas ng Pagbasa 1. Primarya- pinakamababang antas ng pagbasa at pantulong upang makamit ang literasi sa pagbasa. Ang mga kakayahan sa pagbasa sa antas na ito ay kinapapalooban lamang ng pagtukoy sa tiyak na datos at ispesipikong impormasyon gaya ng petsa,setting,lugar o mga tauhan sa isang teksto. 2. Mapagsiyasat- sa antas na ito, nauunawaan na ng mambabasa ang kabuuang teksto at nakapagbibigay ng mga hinuha o impormasyon tungkol dito. Sa pamamagitan nito, nakapagbibigay ng mabilisan ngunit makabuluhang paunang rebuy sa isang teksto ang mambabasa upang matukoy kung kakailanganin niya ito at kung maari itong basahin nang ma malaliman. 3. Analitikal- sa antas na ito ng pagbasa, ginagamit ang mapanuri o kritikal na pag-iisip upang malalimang maunawaan ang kahulugan ng teksto at ang layunin o pananaw ng manunulat. Malalim at mapanuri na ang antas na ito, ngunit hindi rito nagtatapos ang layunin ng pagbasa. 4. Sintopikal- Ang salitang syntopical ay binuo ni Mortimer adler mula sa salitang syntopicon na inimbentyo at ginamit niya sa aklat na sa A Syntopicon: An Index to the Great Ideas ( 1952), na nangangahulugang “ koleksiyon ng mga paksa.” Tumutukoy ito sa uri ng pagsusuri na kinapapalooban ng paghahambing sa iba’t ibang teksto at akda na kadalasang magkakaugnay. Limang hakbang tungo sa sintopikal na pagbasa; 1. Pagsisiyasat- pagtukoy agad ng lahat ng mahalagang akda hinggil sa isang paksang nais mong pag-aralan. 2. Asimilasyon –tinutukoy rito ang uri ng wika at mahahalagang terminong ginamit ng may akda upang ipaliwanag ang kaniyang kaisipan. 3. Mga Tanong- tinutukoy mo ang mga katanungang nais mong sagutin na hindi pa nasasagot o malabong naipaliwanag ng may-akda. 4. Mga Isyu- ang isyu kung kapani-pakinabang at makabuluhan ang nabuo mong tanong tungkol sa isang paksa at may magkakaibang pananaw ang mga binasang akda tungkol sa particular na suliraning ito. 5. Kumbersasyon- Ang pagtukoy sa katotohanan batay sa sintopikal na pagbasa ay hindi ang pangunahing punto at layunin sapagkat lagging kuwestiyonable ang katotohanan. Mga Kasanayang sa Mapanuring Pagbasa Matapos ang aralin, inaasahan ang mga mag-aaral na: 1. Naipaliliwanag ang mga uri at anyo ng iba pang mga tekstong mahalaga sa pagsulat ng saliksik. 2. Nakilala kung ang tekstong binasa ay naglalahad, naglalarawan, nagsasalaysay, o nangangatuwiran. 3. Natutukoy ang paksang tinalakay ng iba’t ibang tekstong binasa. 4. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng buod, abstrak at rebyu ng aklat. 5. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng kakayahang kumuha ng tala ng mahahalagang puntos sa binasang teksto. 6. Nakasusulat ng rebuy ng isang aklat ; at 7. Nakapagsusuri at nakapagbibigay ng sariling opinion batay sa binasang teksto. Bokabularyo Elaborasyon-ay ang pagpapalawak at padaragdag ng bagong ideya sa impormasyong natutuhan mula sa teksto. Organisasyon- pagbuo ng koneksyon sa pagitan ng iba’t ibang bahagi ng impormasyon na nakuha sa teksto. Pagbuo ng Biswal na imahen- paglikha ng mga imahen at larawan sa isipan ng mambabasa habang nagbabasa. Mga Kasanayan sa Mapanuring Pagbasa Iba’t iba ang kasanayan na dapat paunlarin sa bawat bahagi ng proseso ng pagbasa. Sa kabuuan, mahahati ang mga kasanayan sa tatlong bahagi: Bago Magbasa, Habang Nagbabasa, at Pagkatapos Magbasa Bago Magbasa Sinisimulan ang pagbasa sa pagsisiyasat ng tekstong babasahin. Sa bahaging ito, iniuugnay sa inisyal na pagsisiyasat ang mga imbak at kaligirang kaalaman upang lubusang masuri kung anong uri ng teksto ang babasahin. Nakakabuo ng mga tanong at matalinong prediksyon kung tungkol saan ang isang teksto batay sa isinagawang pagsisiyasat. Ito ay pagsisimula ng kognitibong proseso. Habang Nagbabasa Sa bahaging ito, sabay-sabay na pinagagana ng isang mambabasa ang iba’t ibang kasanayan upang lubusang maunawaan ang teksto. Ang kaniyang mga naunang tanong at prediksyon bago magbasa ay pinanghahawakan niya upang panatilihin ang pokus sa aktibong pag-unawa sa binasa. Sa bahaging ito lumalawak at umuunlad ang bokabularyo ng mambabasa. Narito ang ilan pang pamamaraan upang maging epektibo ang pagbasa:
Pagtantiya sa bilis ng pagbasa.
Biswalisasyon ng binabasa Pagbuo ng koneksyon Paghihinuha Pagsubaybay sa komprehensiyon. Muling Pagbasa Pagkuha ng kahulugan mula sa konteksto Mababaw ang komprehensyon kung hindi mananatili sa isip ng mambabasa ang natutuhan nila.Sinisimulan ng isang aktibong mambabasa ang paglilipat ng impormasyon sa matagalang memorya sa pamamagitan ng Elaborasyon, Organisyon at Pagbuo ng Biswal na Imahen. Pagkatapos Magbasa Upang maipagpatuloy ang malalim na pag-unawa at pag-alala sa teksto kahit natapos na ang proseso ng pagbasa, mahalagang isagawa ng isang mambabasa ang sumusunod: Pagtatasa ng Komprehensyon Pagbubuod Pagbuo ng sintesis Ebalwasyon Kapag nagawa nang isang mambabasa ang mga nabanggit, natitiyak na magiging makabuluhan ang karanasan sa pagkatuto at makakuha ng mahalagang impormasyon na hindi agad mawawal sa alaala ng mambabasa. Bukod sa mga nabanggit na kasanayan na dapat linangin habang nagbabasa, makatutulong din ang iba pang pamamaraan sa pagpapayaman ng karanasan sa pagbasa. Pagkilala sa Opinyon o Katotohanan Ang pagtukoy kung opinion o katotohanan ang isang pahayag ay mahalagang kasanayan ng isang mambabasa, lalo na’t napkarami nang iba’t ibang impormasyon ang maaring makuha sa Internet. Ang KATOTOHANAN ay mga pahayag na maaring mapatunayan o mapasubalian sa pamamagitan ng empirical na karanasa,pananaliksik, o pangkalahatang kaalaman o impormasyon. Ang OPINYON naman ay mga pahayag na nagpapakita ng preperensiya o ideya batay sa personal na paniniwala at iniisip ng isang tao. Maaaring kakitaan ito ng mga panandang diskurso tulad ng “ sa opinion ko, para sakin, gusto ko, o sa tingin ko. Pagtukoy sa Layunin, Pananaw, at Damdamin ng Teksto Layunin- tumutukoy sa nais iparating at motibo ng manunulat sa teksto. Pananaw- tumutukoy sa kung ano ang preperensiya ng manunulat sa teksto. Damdamin- ipinahihiwatig ang pakiramdam ng manunulat sa teksto. Maaring nagpapahayag ito ng kaligayahn, tuwa,galit,tampo,o kaya naman ay matibay na paniniwala o paninindigan tungkol sa isang pangyayari o paksa Pagsulat ng Paraphrase, Abstrak, at Rebyu
Paraphase- tumutukoy sa muling pagpapahayag
ng ideya ng may-akda sa iabnag pamamaraan at pananalita upang padiliin at palainawin ito para sa mambabasa.Tinutukoy nito ang pinagmulan ng isang ideya o kaisipan at ipahayag ito sa pamamaraan na makautulong sa pananaliksik. Abstrak- isang buod ng pananaliksik, tesis , o kaya ay tala ng isang komperensiya o anomang pagaaral sa isang tiyak na disiplina o larangan. Rebyu- isang uri ng pampanitikang krisismo na ang layunin ay suriin ang isang aklat batay sa nilalaman, estilo,at anyo ng pagkaksulat nito.Naglalaman ito ng pagtataya o ebalwasyon ng akda batay sa personal na pananaw ng mambabasa na nagbigay ng rebyu