‫حقوق کار‬

‫ارائه دهنده‪ :‬روح هللا باختری‬

‫تحت نظر‪ :‬استاد احمد جاوید عزیزی‬
‫فهرست مطالب‬
‫• حقوق کار چیست؟‬
‫• نوع رابطه کار در حقوق کار‬
‫• مقررات حقوق کار‬
‫• اهداف حقوق کار‬
‫• تعریف جامع از حقوق کار‬
 ‫حقوق کار چیست؟‬
‫• در بر دارنده موضوعات حقوقی مربوط به روابط بین کارگر و کارفرما و قواعد مربوط‬
‫به انجام‪ ‬کار‪ ‬برای دیگری است‪.‬‬
‫• رابطه کار در‪ ‬حقوق کار‪ ،‬این است که شخصی‪ ،‬در برابر مزد‪ ،‬برای کارفرما‪ ،‬کار‪ ‬کند‪.‬‬
‫• حمایت از کارگران و ایجاد نظم در روابط کارگری و کارفرمایی‪ ،‬مهم ترین هدف‪ ‬حقوق‬
‫کار است‪.‬‬
‫• از‪ ‬حقوق‪ ‬کارگران‪ ،‬در برابر کارفرمایان‪ ،‬دفاع می کند‪.‬‬
‫• در مورد کوچکترین مسائل بین کارگر و کارفرما‪ ،‬نظیر تعطیالت کارگران در قانون‬
‫کار‪ ،‬ساعات کار‪ ،‬بیمه و سایر موارد‪ ،‬توضیح داده شده است‪.‬‬
 ‫نوع رابطه کار در حقوق کار‬
‫• نوع رابطه کار در حقوق کار‪ ،‬خویش فرما یا کارمند دولت بودن نیست و اساس آن‪،‬‬
‫انجام کار برای شخص دیگر یا به کار گماردن شخصی برای انجام کارهای مورد‬
‫نظر می باشد‪.‬‬
‫• امروزه رابطه کار‪ ،‬تنها شامل نوعی رابطه فردی میان کارگر و کارفرما نیست و‬
‫محدود به واحدهای کوچک کارگاهی نمی باشد‪.‬‬
‫• با توسعه صنعت و ایجاد شدن واحدهای بزرگ کارگاهی‪ ،‬روابط میان کارگر و‬
‫کارفرما‪ ،‬از حالت کوچک‪ ،‬خارج شده و نوعی رابطه جمعی کار را شکل داده است‪.‬‬
 ‫مقررات حقوق کار‬
‫• به دلیل اینکه نفس رابطه کار میان کارگر و کارفرما‪ ،‬نوعی رابطه ناعادالنه است که‬
‫به منافع کارگران لطمه وارد می سازد‪ ،‬الزم است تا دولت‪ ،‬در این رابطه دخالت‬
‫نموده و به نوعی‪ ،‬حقوق کار عادالنه را تنظیم و تدوین نماید که دارای جنبه حمایت‬
‫از کارگران باشد‪.‬‬
‫‪‬مقررات عمومی‪:‬‬
‫‪‬در ای ن مقررات‪ ،‬راج ع ب ه عمومیات‪ ،‬نظی ر مفهوم کارگ ر‪ ،‬مفهوم کارفرما و افراد‬
‫مشمول قانون کار‪ ،‬تعیین تکلیف شده است‪.‬‬
‫‪‬مدت کار‪:‬‬
‫‪‬آ ن بخ ش از مقررات حقوق کار ک ه در خص وص ساعات مجاز کار کارگران و‬
‫اضافه‌کاری‌های آن‌ها‪ ،‬تعیین تکلیف کرده است را شامل می شود‪.‬‬
 ‫مقررات حقوق کار‬
‫‪‬تعطیالت و مرخصی‌ها‪:‬‬
‫‪‬در این بخش از مقررات قانون کار‪ ،‬انواع مرخصی کارگران‪ ،‬نظیر مرخصی‬
‫ساعتی‪ ،‬استعالجی ‪ ،‬استحقاقی و سایر موارد‪ ،‬مشخص شده است‪.‬‬

‫‪‬شرایط کار زنان و کودکان‪:‬‬

‫‪‬در این بخش از مقررات حقوق کار‪ ،‬ممنوعیت های سنی‪ ،‬ساعات کاری برای‬
‫زنان و کودکان زی ر ‪ 18‬س ال‪ ،‬وضعی ت س اعات شیرده ی مادران شاغل‪،‬‬
‫مرخصی بارداری در قانون کار و سایر مواردی از این دست‪ ،‬تعیین تکلیف شده‬
‫است‪.‬‬
 ‫مقررات حقوق کار‬
‫‪‬مزد و حقوق‪:‬‬
‫‪‬ای ن بخ ش از مقررات حقوق کار‪ ،‬در خص وص مزد و حقوق روزان ه یک‬
‫کارگر‪ ،‬وضعیت سنوات و عیدی او‪ ،‬وضعیت حقوق کارگران نوبتی و سایر‬
‫موارد این حوزه‪ ،‬توضیح داده است‪.‬‬
‫‪‬قرارداد کار‪:‬‬
‫‪‬در این قسمت از قوانین حقوق کار‪ ،‬تعریف قرارداد کار‪ ،‬نحوه فسخ آن‪ ،‬موارد‬
‫مجاز و غیر مجاز قابل درج در قرارداد و سایر موارد مرتبط‪ ،‬مطرح و پیش‬
‫بینی شده است‪.‬‬
 ‫مقررات حقوق کار‬
‫‪‬بازرسی کار‪:‬‬
‫‪‬در این قسمت از مقررات حقوق کار‪ ،‬شرایط بازرسی محیط های کار و نحوه‬
‫انتخاب بازرسان کار‪ ،‬تعیین شده است‪.‬‬
‫‪‬شورای عالی کار‪:‬‬
‫‪‬در این قسمت از مقررات حقوق کار‪ ،‬تعریف شورای عالی کار‪ ،‬وضعیت تعیین‬
‫اعضای آن‪ ،‬نحوه عضویت در آن و سایر مواردی از این دست‪ ،‬پیش بینی و‬
‫ذکر شده است‪.‬‬
 ‫اهداف حقوق کار‬
‫‪:‬اهداف حقوق کار‪ ،‬عبارتند از‬

‫‪‬ایجاد نظم در روابط کارگر و کارفرما‬

‫‪‬ایجاد امنیت شغلی‪ ،‬برای کارگران‬
‫‪‬برقراری عدالت‪ ،‬میان کارگر و کارفرما و از بین بردن اختالف فاحش طبقاتی‬
‫‪‬بهبود شرایط کار‬
 ‫تعریف جامع تر حقوق کار‬
‫حقوق کار‪ ،‬عبارت از مجموعه قواعد‪ ،‬قوانین و موازین آمرانه‬
‫ای که به منظور حمایت از طبقه کارگر و با هدف استقرار نظم‪،‬‬
‫امنیت شغلی و عدالت اجتماعی تدوین شده است‪ .‬حقوق کار‪ ،‬بر‬
‫روابط فردی و جمعی کارگران و کارفرمایان حاکم بوده و به بیان‬
‫تدابیر و سیاست هایی می پردازد که دولت با بکارگیری آن ها ‪،‬‬
‫امور و مسائل مادی و معنوی کارگران را تضمین می کند‬
‫پایان‬