მცირე აზიის პოლისების აჯანყება ძვ.

წ 500-494

იონია, ასევე ცნობილი როგორც აზია

ადრეული ბერძნების მიერ, იყო
კულტურით, ინტელექტუალური
აზროვნებითა და კომერციით მდიდარი
ქვეყანა. იონიის ქალაქები სანაპირო
ზოლის გასწვრივ აყვავდნენ და
ჩამოაყალიბეს ექსკლუზიური
რელიგიური ლიგა, რომელიც
ცნობილია როგორც პანონიონი. ისინი
იყვნენ ბერძნული სამოქალაქო
განვითარების პიონერები, რომლებმაც
ხელი შეუწყეს ბერძნული გავლენის
გაფართოებას ხმელთაშუა ზღვაში და
მის ფარგლებს გარეთ.
კეთილდღეობის აღზევება

VIII-VII საუკუნეებში იონიის ქალაქები

აყვავდნენ საზღვაო საწარმოების,
კოლონიზაციისა და ხელოვნების
წყალობით. მათ მნიშვნელოვანი
როლი ითამაშეს ბერძნული
ფილოსოფიის, ენისა და კულტურის
განვითარებაში.
კონფლიქტი ლიდიასთან

თუმცა იონიის კეთილდღეობას ფასი

დაუჯდა. იონიელთა შიდა ექსპანსიამ
გამოიწვია კონფლიქტი ლიდიასთან
მერმნადების ქვეშ. იონიელები
ლიდიის მმართველობის ქვეშ
აღმოჩნდნენ კროისუსის მეფობის
დროს (ძვ. წ. 560–546 წწ.).
კროისოსის აქემენიელი სპარსელების
ხელში დაცემის შემდეგ, იონია ახალი
გამოწვევის წინაშე აღმოჩნდა.
იონიის აჯანყება

დაახლოებით ძვ. წ. 499 წელს

იონიელებმა გაბედული, მაგრამ
საბოლოოდ წარუმატებელი აჯანყება
მოაწყვეს სპარსეთის მმართველობის
წინააღმდეგ. მათმა ფლოტმა
განიცადა დამანგრეველი მარცხი
ლადესთან საზღვაო ბრძოლაში ხუთი
წლის შემდეგ, რაც აღნიშნა ბერძნულ-
სპარსეთის ომების დასაწყისად.
იონიის აჯანყება, რომელიც
გამოწვეული იყო დამოუკიდებლობის
სურვილით, იყო გაბედული.
ათენის როლი

ძვ. წ. 480 წელს სალამინის

ბრძოლაში სპარსეთზე ბერძნების
გამარჯვების შემდეგ, იონის ქალაქებმა
დაიბრუნეს დამოუკიდებლობა და
შეუერთდნენ ძალებს ათენთან
დელიანის ლიგის შესაქმნელად.
თუმცა, მე-5 საუკუნის ბოლოს ისინი
ათენის კონტროლის ქვეშ მოექცნენ.
ძალაუფლების ცვლილებები:

სპარტამ მცირე ხნით მოიპოვა

გავლენა იონიაში პელოპონესის ომის
დროს (ძვ. წ. 413–404), მაგრამ
საბოლოოდ დატოვა იონიის მატერიკი
სპარსეთს ძვ. წ. 387 წელს. იონიამ
განიცადა მმართველთა სერია,
ალექსანდრე მაკედონელიდან
ანტიგონოს I მონოფთალმუსამდე და
მოგვიანებით სელევკიდებსა და
ატალიდებამდე. საბოლოოდ, ძვ. წ.
133 წელს იონია რომის პროვინციის
აზიის ნაწილი გახდა, რამაც
კეთილდღეობა აღორძინა.
მემკვიდრეობა:

იონიის მემკვიდრეობა ცხოვრობს

ქალაქების შთამბეჭდავ ნანგრევებში,
როგორიცაა ეფესო, მილეტუსი,
სმირნა და ქიოსი, რომლებიც
აყვავდნენ რომაული და ბიზანტიური
მმართველობის ქვეშ. ამ რეგიონის
კულტურული, ინტელექტუალური და
ეკონომიკური განვითარების მდიდარი
ისტორია კვლავ შთააგონებს და
გვაწვდის ინფორმაციას ძველი
სამყაროს შესახებ.
მადლობა ყურადღებისთვის!

ლუკა დაუშვილი