ჰიდროლოგიურ

მეტეოროლოგიური
ბუნებრივი
საფრთხეები
ᲞᲠᲔᲖᲔᲜᲢᲐᲪᲘᲐ
ᲛᲝᲛᲖᲐᲓᲔᲑᲣᲚᲘᲐ ᲜᲘᲜᲘ
ᲙᲣᲮᲘᲐᲜᲘᲫᲘᲡ ᲛᲘᲔᲠ
ᲓᲦᲔᲡ
ᲕᲘᲡᲐᲣᲑᲠᲔᲑᲗ
• ბუნებრივი კატალიზმები
• კატასტროფები :
• ქარბორბალები
• სეტყვა
• გვალვა
• წყალდიდობა
• წყალმოვარდნა
• ღვარცოფი
ᲠᲝᲛᲔᲚ ᲑᲣᲜᲔᲑᲠᲘᲕ
ᲙᲐᲢᲐᲚᲘᲖᲛᲔᲑᲡ
ᲘᲪᲜᲝᲑᲗ?
სტიქიური მოვლენები დედამიწაზე მუდმივად
ხდებოდა და ახლაც ასეა.
ᲛᲘᲬᲘᲡᲫᲕᲠᲔᲑᲘ, ᲕᲣᲚᲙᲐᲜᲗᲐ
ᲐᲛᲝᲤᲠᲥᲕᲔᲕᲔᲑᲘ, ᲛᲔᲬᲧᲠᲔᲑᲘ ,
ᲖᲕᲐᲕᲔᲑᲘ, ᲬᲧᲐᲚᲓᲘᲓᲝᲑᲔᲑᲘ ,
ᲪᲣᲜᲐᲛᲘ ᲓᲐ ᲡᲮᲕ.
ᲛᲐᲨ, ᲠᲐ ᲐᲠᲘᲡ ᲙᲐᲢᲐᲡᲢᲠᲝᲤᲐ ?
• ადამიანის მსხვერპლი
• ჯანმრთელობის დაზიანება
• ეკონომიკური ზარალი
• ეკოლოგიური ზარალი
• სოციალური ინფრასტრუქტურის მოშლა
და სხვ.
ᲙᲐᲢᲐᲡᲢᲠᲝᲤᲘᲡ ᲬᲐᲠᲛᲝᲥᲛᲜᲘᲡ
ᲡᲐᲛᲘ ᲢᲘᲞᲘ:
ტექნოგენური

ადამიანის
საქმიანობით
ვი
განპირობებული
რ ი
ე ბ
უ ნ
ბ
ᲑᲣᲜᲔᲑᲠᲘᲕᲘ ᲙᲐᲢᲐᲢᲠᲝᲤᲔᲑᲘ
ᲬᲐᲠᲛᲝᲨᲝᲑᲘᲡ ᲛᲘᲮᲔᲓᲕᲘᲗ :
გეოფიზიკური ჰიდროლოგიური

მეტეოროლოგიური კოსმოსური

კლიმატური

ბიოლოგიური
ᲥᲐᲠᲑᲝᲠᲑᲐᲚᲐ
ჰაერის დიდი მასების სპირალისებური მოძრაობაა,
რომელიც ელჭექის ღრუბელში წარმოიქმნება,
გიგანტური სახელოს ფორმას იღებს და მიწის/ზღვის
ზედაპირთან
ახლოს ვრცელდება.

ცივი ჰაერი
ძლიერი ქარი
ცხელი ჰაერი
ᲡᲔᲢᲧᲕᲐ
ატმოსფერული ნალექის ერთ-ერთი სახეობაა,
რომელიც ყინულის სფერული ფორმის
ნაწილაკებისგან და ნატეხებს მოიცავს. ის წლის
თბილ პერიოდს ახასიათებს. ანადგურებს ნათესებს,
სახურავებს, მანქანებს და ა.შ.
იცოდით თუ არა, რომ...
1986 წელს ბანგლადეშში
მსოფლიოში ყველაზე მძიმე
სეტყვა მოვიდა. მისი მასა 1
კგ-ს აღემატებოდა. 2010
წელს კი სამხრეთ დაკოტაში
ყველაზე დიდი ზომის - 20 სმ
დიამეტრის სეტყვის
მარცვალი აღრიცხეს.
ᲒᲕᲐᲚᲕᲐ
ᲒᲕᲐᲚᲕᲐ
გვალვის მიზეზებია: უნალექობა, მაღალი ტ-რები და
ძლიერი აორთქლებები. გვალვა აშრობს ნიადაგის ზედა
ფენებს და ამცირებს სამეურნეო კულტურის
მოსავლიაონობას. ეს კი ცხოველთა მიგრაციას ან
დაღუპვას იწვევს. ადამიანებში კი მასობრივ
გადასახლებებსა და ეპიდემიებს.
აღმოსავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე
ნალექების სიმცირე აღინიშნება, კერძოდ
გარდაბნის, დედოფლისწყაროს, გურჯაანის,
საგარეჯოს მუნიციპალიტეტებში, შირაქის ვაკეზე
ზოგჯერ მთელი წლის განმავლობაში 100მმ-ზე მეტი
ნალექი არ მოდის, რაც გვალვის გამომწვევი
მიზეზია.
 ᲬᲧᲐᲚᲓᲘᲓᲝᲑᲐ
ჭარბი ნალექების მოსვლისა და თოვლის სწრაფი
დნობის შედეგად მდინარის დონე მკვეთრად
მატულობს, წყალი კალაპოტიდან გადმოდის და
მიმდებარე ტერიტორიის მთლიანად ან ცალკეული
ადგილების მნიშვნელოვან დატბორვას იწვევს.
ᲬᲧᲐᲚᲓᲘᲓᲝᲑᲐ ᲗᲣ ᲬᲧᲐᲚᲛᲝᲕᲐᲠᲓᲜᲐ ?
წყალდიდობა წყალმოვარდნისგან განსხვავებით ნელა
ვითარდება. წყალმოვარდნა სწრაფი წყალდიდობაა,
რომელიც უეცრად წარმოიშობა და დიდი სიჩქარით
მოძრაობს. მისი გამომწვევი მიზეზები უხვი წვიმები და
თოვლის ან ყინულის სწრაფი დნობაა.
ᲠᲝᲛᲔᲚᲘ ᲣᲓᲘᲓᲔᲡᲘ
ᲬᲧᲐᲚᲛᲝᲕᲐᲠᲓᲜᲐ
ᲒᲐᲮᲡᲔᲜᲓᲔᲑᲐᲗ
ᲡᲐᲥᲐᲠᲗᲕᲔᲚᲝᲡ
ᲘᲡᲢᲝᲠᲘᲐᲨᲘ?
 2015 ᲬᲚᲘᲡ 13 ᲘᲕᲜᲘᲡᲘ
მოულოდნელმა ჭარბმა ნალექმა ვერეს
ხეობა დამეწყრა, რამაც დიდი
წყალმოვარდნა გამოიწვია. 13 ივნისის
მოვლენებმა საქართველოს ეკონომიკა
100 მილ დორალით დააზარალა.
ᲦᲕᲐᲠᲪᲝᲤᲘ
ხანმოკლე ბობოქარი წყალდიდობა მთის
მდინარეზე, რომლის გავლის დროს, მდინარის
ნაკადს ტალახს ან ქვა-ტალახს სძენს. ზოგჯერ ასეთ
90% მყარ მასალას შეიცავს. წარმოქმნის მიზეზი
უტყეო ადგილები, ფხვიერი მასალის დიდი მარაგი.
ᲙᲘᲗᲮᲕᲔᲑᲘ?
 ᲛᲐᲓᲚᲝᲑᲐ
ᲧᲣᲠᲐᲓᲦᲔᲑᲘᲡᲗᲕᲘᲡ!