REBYU SA MGA

BATAYANGKASANAYAN
SA PANANALIKSIK
01 PANGANGALAP NG
IMPORMASYON O SANGGUNIAN
PANGANGALAP NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN
• Ang unang naiisip ng mga nagsisimula pa lamangnamananaliksik ay kadalasang hindi Ano ang hahanapin ko?
Kundi saanakomaghahanap? Ang ibig nilang sabihin ay Ano’ng web site ang kailangangkung tingnan? Kaya, agad-
agad ay magsisimula silang maghanapngimpormasyon sa Internet gamit ang kanilang search engine.

• Ang ganoong gawain ay makatutulong lamang kung naniniwalakang ang kailangan mo lamang gawin ay maghanap
ng impormasyonupang mapunan ang mga pahina ng papel. Ngunit hindi ganoonangkonsepto ng pananaliksik. Mas
makabubuting isiping ang layuninngpananaliksik ay makahanap ng mga paktwal na impormasyong magagamit
bilang ebidensyang susuporta sa iyong mga hinuha, na kalaunanaymakasasagot sa iyong mga tiyak na tanong.
Kung ganoon angiyonggagawin, kailangan mo kung gayong magsimula hindi sa Saan, kundi saAno.
PANGANGALAP NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN
• Upang malaman kung ano impormasyong kailangan, kunggayon, kailangang muna malaman kung ano ang mga
abeylabol na impormasyonbatay sa sumusunod na salik ayon kay Turabian (2010):

1. Akmang uri ng impormasyon: primarya, sekondarya, otersyarya. Tatalakayin kasunod ang pagkakaiba ng tatlong
uri ng batisngimpormasyon. Sa puntong ito, sapat nang malaman na angisangmahusay na mananaliksik ay nagsisikap
na gumamit ng mga hanguangprimarya. Gumagamit lamang siya ng mga hanguang sekondaryaat tersyarya upang
palakasin ang mga impormasyon mula samgahanguang primarya, o kung ang mga hanguang primaryaayhindi
abeylabol.
PANGANGALAP NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN
2. Sapat na dami ng impormasyon. Inaasahan ang mga akademikongmananaliksik na makapangangalap ng sapat,
hindi man lahat naabeylabol na impormasyon. Halimbawa, ang isang mananaliksik sa bisnesayinaasahang
makapagiinterbyu hindi ng isa lamang kostumer, kundi ilansamga pinakamahahalagang kostumer. Totoong ang mga
estudyanteayhindi naman mga propesyonal na mananaliksik kaya hindi maaaringgamitin ang propesyonal na standard
sa mga estudyante. Totoonghindi sapat ang oras at resorses ng mga estudyante sa pangangalapngmgaimpormasyon.
Kakaunti ring estudyante ang may akses sa mgaaklatangmay mataas na kalidad. Kung gayon, kailangang malaman
ngguroangmga panuntunang pang-estudyante kaugnay ng kasapatan ng datos.
02
PAGPILI NG BATIS NG
IMPORMASYON O SANGGUNIAN
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

1. Hanguang Primarya. Ang mga hanguang ito ang pinagmumulanngmga raw data, ‘ika nga, upang masulit ang
haypotesis at masuportahanang mga haka. Sa kasaysayan, halimbawa, kinapapalooban itongmgadokumento mula sa
panahon o taong pinapaksa, mga bagay-bagay, mapa, maging kasuotan. Sa literatura o pilosopiya, ilan sa mga
hanguangprimarya ay ang tekstong pinag-aralan, at ang mga datos ay angmgasalitang nakalimbag sa bawat pahina.
Sa mga nabanggit na larangan, bihirang-bihirang makasulat ng papel pampananaliksik nanghindi gumgamit ng
hanguang primarya.

2. Hanguang Sekondarya. Ang mga hanguang sekondarya ay mgaulatpampananaliksik na gumamit ng mga datos
mula sa mga hanguangprimarya upang malutas ang mga suliraning pananaliksik. Sinulat angmgaito para sa mga
iskolar at/o propesyonal na mambabasa. Binabasaitongmga mananaliksik upang hindi mapagiwanan sa kani-kanilang
laranganatupang magamit ang mga datos na nabasa sa paraang pagpapatunayokaya ay pagbubulaan. Maaari ring
magamit ang mga datos mulasamgahanguang sekondarya upang suportahan ang mga argumento.
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

3. Hanguang Tersyarya. Kinapapalooban ito ng mga aklat at artikulonalumalagom at nag-uulat tungkol sa mga
naunang hanguanparasapangkalahatang mambabasa. Ang mga aklat at artikulo sa ensayklopidyaat mga publikasyon
para sa sirkulasyong pangmasa ay nabibilangsakategoryang ito. Sa mga unang yugto ng pananaliksik
maaaringgamitinang mga hanguang ito upang maging pamilyar sa paksa. Ngunit kunggagamitin ang mga datos na
mula sa hanguang tersyaryaupangsuportahan ang isang iskolarling argumento, maaaring hindi mapanaliganang mga
mambabasa ang pananaliksik.

4. Hanguang Elektroniko. Dati-rati hindi nagtitiwala angmgamananaliksik sa ano mang datos na matatagpuan sa
Internet. Hindi naitototoo ngayon. Ang mga mananaliksik ay umaasa na ngayon saInternet upang maakses ang mga
hanguang pang-aklatan, mga ulat ng pamahalaan at iba pang database, mga tekstong primarya mulasareputableng
tagapaglathala, , pahayagan , maging mga iskolarlingdyornal na abeylabol online. Ang mga datos na ito ay magagamit
at mapagkakatiwalaan katulad ng kanilang mga nakalimbag na counterpart.
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

Kaugnay ng pagpili ngbatis ng impormasyon o sanggunian ay ang pageebalweyt ngmgahanguan para sa relayabiliti.
Totoo namang hindi mahuhusgahanangisang sanggunian hangga’t hindi iyon nababasa, ngunit may mgasenyaleso
indikeytor ng relayabiliti ayon kina Booth, et al, (2008):

1. Ang hanguan ba ay nilathala ng reputableng tagalimbag?Karamihan ng mga university press ay relayabol, lalo
na kung kilalaangpangalan ng unibersidad. Ang ilang komersyal na manlilimbagayrelayabol lamang sa ilang larangan.
Maging iskeptikal sa mga komersyal na aklat na may mga sensational claim kahit pa ang awtor ay mayPH.D.
pagkatapos ng kanyang pangalan

2. Ang aklat o artikulo ba ay peer-reviewed? Kumukuhangmgaeksperto ang karamihan ng mga reputableng

tagalimbag at dyornal upang rebyuhin ang isang libro o artikulo bago nila ito ilathala. Peer reviewangtawag dito. Kung
ang publikasyon ay hindi nagdaan dito, magingmaingatsa paggamit niyon.
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

3. Ang awtor ba ay isang reputableng iskolar? Mahirap itongmasagot kung ang mananaliksik ay bago lamang sa
larangan. Karamihanngpublikasyon ay nagtatala ng akademik na kredensyal ng awtor samismong aklat. Maaari ring
matagpuan sa Internet ang kredensyal mgareputableng awtor.

4. Kung ang hanguan ay matatagpuan online lamang, inisponsoranba iyon ng isang reputableng organisasyon? Ang
isang websiteaykasingrelayabol lamang ng isponsor niyon. Madalas, mapagkakatiwalaanang isang site na inisponsor
at minemaintain o pinapangasiwaan ng isang reputableng organisasyon o mga indibidwal.
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

5. Ang hanguan ba ay napapanahon? Ang pagkanapapanahonngisang hanguan ay depende sa larangan. Sa

computer science, halimbawa, ang artikulo sa isang dyornal ay maaaring hindi nanapapanahon sa loob lamang ng
ilang buwan. Sa aghampanlipunan, ang limitasyon ay sampung taon, himigit-kumulang. Ang
publikasyonsahumanidades ay may mas mahabang buhay. Halimbawa, sa pilosopiya, ang hanguang primarya ay
napapanahon sa loob ng daan-taon, samantalang ang mga hanguang sekondarya sa loob ng ilang dekada.

6. Kung ang hanguan ay aklat (maging artikulo), mayroonbaiyongbibliyograpiya? Kung mayroon, itinala ba sa
bibligrapiya angmgahanguang binanggit sa mga pagtalakay? Sapat ba ang mga kailangangdatos sa talaan? Kung
wala, o hindi, magduda ka na sapagkat walakangmagiging paraan upang ma-follow up (at ma verify) ang
anomangbinabanggit sa hanguan.
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

7. Kung ang hanguan ay isang website, kakikitaan ba iyonngmgabibliyograpikal na datos? Sino ang nag-
iisponsor at nangangasiwangsite? Sino ang nagsusulat ng anumang naka-post doon? Kailaniyon inilathala? Kailan
huling inupdate ang site. Mahalaga ang mga nabanggit na datos para sa layunin ng pagtatala ng mga
sangguniansapananaliksik.

8. Kung ang hanguan ay isang website, naging maingat baangpagtalakay sa paksa? Huwag magtiwala sa mga
site na mainit nanakikipagtalo kahit pa ng adbokasiya, umaaatake sa mga tumataliwas, gumagawa ng wild claim,
gumagamit ng mapang-abusong lenggwaheonamumutiktik sa mga maling ispeling, bantas at gramatika.
PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON O SANGGUNIAN

9. Ang hanguan ba ay positibong nirebyu ng ibang mananaliksikoiskolar? Ano ang masasabi ng ibang
mananaliksik o iskolar hinggil sahanguan? Positibo ba o negatibo. Kung negatibo ang rebyungibangmananaliksik o
iskolar, malamang ay gayon din ang kahahantunganngpananaliksik mo kung gagamitin mo iyon.

10.Ang hanguan ba ang madalas na binabanggit o sina-citengiba?Matatatanya kung gaano kaimpluwensyal ang
isang hanguansakunggaano kadalas iyong sina-cite ng ibang awtor at mananaliksik. Angmgaindikeytor na nabanggit
ay hindi garantiya ng relayabiliti. kaya nga, hindi komo ang isang hanguan ay isinulat ng isang reputablengawtor
oinilathala ng isang reputableng tagalimbag ay maaari na iyong hindi suriinnang kritikal, at ipasya kara-karaka na iyon
ay relayabol.
 PAGTATALA NG
03 IMPORMASYON O DATOS:
TUWIRANGSIPI, BUOD, PRESI,
HAWIG, SALIN AT SINTESIS
PAGTATALA NG IMPORMASYON O DATOS: TUWIRANGSIPI, BUOD,
PRESI, HAWIG, SALIN AT SINTESIS
1. Tuwirang Sipi. Pinakamadaling pagtatala nag pagkuha ng tuwirangsipi. Walang ibang gagawin dito kundi ang
kopyahin ang ideyamulasasanggunian. Kailangang ipaloob sa panipi ang sipi upang matandaannaito ay tuwirang sipi.
Tiyakin lamang na wasto ang pagkakakopyang mga datos at hindi nababago sa proseso ng pagkopya.
Tuladngkailangang ding lagyan ng tala kung pang-ilang ideya na itomulasasangguniang ginagamit. Maaaring maging
ganito ang magigingitsurangtalang tuwirang sipi
PAGTATALA NG IMPORMASYON O DATOS: TUWIRANGSIPI, BUOD,
PRESI, HAWIG, SALIN AT SINTESIS
2. Buod, Presi at Hawig. Ang buod o synopsis ay isang uri napinaiklingbersyon ng isang panulat. Taglay nito ang mga
pangunahingideyangpanulat nang may bahagyang pagdedetalye upang mabigyanngpangkalahatang ideya ang
nagbabasa sa tinatalakay na paksa. Ang presi ay galing sa salitang Frances na ang ibig sabihin ayprunedo cut-down
statement. Ibig sabihin, ito ay isang tiyak na paglalahadngmga mahahalagang ideya ng isang mahabang prosa o
berso, gamit angsariling salita ng nagbabasa. Inilalahad ang mga ideya ngakdasaparaang walang komentaryo o
interpretasyon at sa parehong moodotono, at punto de bista ng orihinal na akda, sa pinakamaikling paraan Ang presi
ay higit na maikli kaysa sa original nang may 5 porsyento hanggang 40 porsyento ng haba ng orihinal na akda.
Maaaringangpresi ay isang pangungusap o isang talata na maaaring ito ang sentral naideyao sintesis na
mahahalagang ideya. Bukod sa maikli at tiyak, kailaingangpanatilihin ang punto de bista ng akda. Halimbawa, kung
gumagamit angakda ng punto de bistang ako kinakailangang nasa ganitong puntodebistarin ang presi. Hindi maaaring
lumipad sa pangalawa o pangatlongpanauhan
04
Upang magabayan sa pagsulat ng hawig,
maaaring isaalang-alangangsumusunod
Upang magabayan sa pagsulat ng hawig, maaaring isaalang-
alangangsumusunod:
a. Basahin ng mabuti at maingat ang akda upang maunawaanangmahalagang ideya ng akda. Suriin ang gamit ng mga
salita saakda. Mahalaga ito upang matiyak ang pag-unawa sa mga salitang ginamit ngakda. Kung ang mga salitang
hindi nauunawaan ay tingnan agad sa diksyunaryoat sumangguni sa ibang aklat kung may mga hindi maunawaang
konseptong nakasulat sa akda.

b. Gumamit ng hawig gamit ang iyong mga salita. Tiyakin namaaayosang pagkakapili ng mga salita, maayos ang
gramatika at malinawnapahayag ayon sa nakasulat sa akda.

c.Ihambing ang iyong hawig sa orihinal na akda. Naipahayagmobasahigit na malinaw at tiyak ang lahat ng nilalaman ng
original naakda?Nananatili ba ang tono at mood ng original na akda sa iyonghawig. Gumawa ng mga rebisyon kung
kinakailangan at saka isulat angiyongpinal na hawig.
Upang magabayan sa pagsulat ng hawig, maaaring isaalang-
alangangsumusunod:
Sintesis. Ang sintesis ay pagsusuma ng mga mahahalagangpaksangtinalakay sa isang akda. Madalas itong inilalagay
sa bandang huli ngisangakda upang mabuhol ang mga pangunahing puntong pinatunayansaisangakda. Maaari rin
naman ito matagpuan sa pagtatapos ng mga pangunahingpaksang tinalakay bilang pagbibigay-diin at pagpapahalaga
sa paksabagosumulong sa susunod na talakayin. Ang kasanayan sa paggawa ng buod, presi, hawig, sintesis at
salinaylamang para sa pagkuha ng tala. Sa pang-araw araw na pakikipag-ugnayanay mahalagang masapol ang
kasanayang ito pangkat kapaki-pakinabangitosa pagbibigay ng ulat, paglalahad ng mga hakbanging para sa
isanggagawin, pagbibigay ng mga komentaryo o kahit sa simpleng pakikipagkwentuhansamga kaibigan. laging may
mga pagkakataong magagamit ang kasanayansapaggawa ng iba’t ibang uri ng epektibong pagbubuod.
05 PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA
PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA

Ilan sa mga maaaring paghanguan ng paksang pampananaliksikayangsumusunod:

1. Sarili. Maaaring humango ng paksa sas mga sariling karanasan, mganabasa, napakinggan, napag-aralan at
natutuhan. Nangangahuluganitona maaaring simulan sa sarili ang pag-iisip ng mga paksang pagpipilian.

2. Dyaryo at Magasin. Maaaring paghanguan ng paksa angmganapapanahong isyu sa mga pamukhang pahina ng
mga dyaryo at magasino sa mga kolum, liham sa editor at iba pang seksyon ng mga dyaryoat magasin tulad ang lokal
na balita, bisnes, entertainment at isport.

3. Radyo, TV, at Cable TV. maraming uri ng programa sa radyoat tvangmapagkukunan ng paksa. Marami na ring
bahay, hindi lamangsaMetroManila, kundi maging sa mga probinsya, ang may cable tv. Mas maramingprograma sa
cable dahil sa 24 na oras na balita, isports at mgaprogramang edukasyunal.
PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA

Ilan sa mga maaaring paghanguan ng paksang pampananaliksikayangsumusunod:

1. Sarili. Maaaring humango ng paksa sas mga sariling karanasan, mganabasa, napakinggan, napag-aralan at
natutuhan. Nangangahuluganitona maaaring simulan sa sarili ang pag-iisip ng mga paksang pagpipilian.

2. Dyaryo at Magasin. Maaaring paghanguan ng paksa angmganapapanahong isyu sa mga pamukhang pahina ng
mga dyaryo at magasino sa mga kolum, liham sa editor at iba pang seksyon ng mga dyaryoat magasin tulad ang lokal
na balita, bisnes, entertainment at isport.

3. Radyo, TV, at Cable TV. maraming uri ng programa sa radyoat tvangmapagkukunan ng paksa. Marami na ring
bahay, hindi lamangsaMetroManila, kundi maging sa mga probinsya, ang may cable tv. Mas maramingprograma sa
cable dahil sa 24 na oras na balita, isports at mgaprogramang edukasyunal.
PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA

Ilan sa mga maaaring paghanguan ng paksang pampananaliksikayangsumusunod:

1. Sarili. Maaaring humango ng paksa sas mga sariling karanasan, mganabasa, napakinggan, napag-aralan at
natutuhan. Nangangahuluganitona maaaring simulan sa sarili ang pag-iisip ng mga paksang pagpipilian.

2. Dyaryo at Magasin. Maaaring paghanguan ng paksa angmganapapanahong isyu sa mga pamukhang pahina ng
mga dyaryo at magasino sa mga kolum, liham sa editor at iba pang seksyon ng mga dyaryoat magasin tulad ang lokal
na balita, bisnes, entertainment at isport.

3. Radyo, TV, at Cable TV. maraming uri ng programa sa radyoat tvangmapagkukunan ng paksa. Marami na ring
bahay, hindi lamangsaMetroManila, kundi maging sa mga probinsya, ang may cable tv. Mas maramingprograma sa
cable dahil sa 24 na oras na balita, isports at mgaprogramang edukasyunal.
PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA

Ilan sa mga maaaring paghanguan ng paksang pampananaliksikayangsumusunod:

1. Sarili. Maaaring humango ng paksa sas mga sariling karanasan, mganabasa, napakinggan, napag-aralan at
natutuhan. Nangangahuluganitona maaaring simulan sa sarili ang pag-iisip ng mga paksang pagpipilian.

2. Dyaryo at Magasin. Maaaring paghanguan ng paksa angmganapapanahong isyu sa mga pamukhang pahina ng
mga dyaryo at magasino sa mga kolum, liham sa editor at iba pang seksyon ng mga dyaryoat magasin tulad ang lokal
na balita, bisnes, entertainment at isport.

3. Radyo, TV, at Cable TV. maraming uri ng programa sa radyoat tvangmapagkukunan ng paksa. Marami na ring
bahay, hindi lamangsaMetroManila, kundi maging sa mga probinsya, ang may cable tv. Mas maramingprograma sa
cable dahil sa 24 na oras na balita, isports at mgaprogramang edukasyunal.
PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA

4. Mga Awtoridad, Kaibigan at Guro. sa pamamagitan ng pagtanungtanong sa ibang tao, maaaring makakuha ng mga
ideyaupangmapaghanguan ng paksangpampananaliksik. Makatutulong ito upang makakuha ng paksang hindi lamang
napapanahon kundi kawiwilihandinngibang tao.

5.Internet. Isa ito sa pinakamadali, mabilis, malawak at sofistikadongparaanng paghahanap ng paksa. Maraming mga
web sites sa internet natumutugon sa iba’t ibang interes at pangangailangan ng iba’ t ibanguri ngtao.

6. Aklatan. Bagama’t tradisyunal na hanguan ito ng paksa, hindi parinmapasusubalian ang yaman ng mga paksang
maaaring mahangosaaklatan. Sa aklatan matatagpuan ang iba’t ibang nauugnay saanumanglarangang pang-
akademya.
05 Ilang Konsiderasyon din Ang Dapat
Isaalang-alang sa Pagpili ng
Paksang Pampananaliksik, gaya
Ilang Konsiderasyon din Ang Dapat Isaalang-alang sa Pagpili ng
Paksang Pampananaliksik, gaya
1. Kasapatan ng Datos. Kailangang may sapat nang literature hinggil sapaksang pipiliin. Magiging labis na limitado
ang saklaw ng pananaliksikkungmangilanngilan pa lamang ang mga abeylabol na datos hinggil doon.

2. Limitasyon ng Panahon. Tandaan, ang kursong ito ay parasaisangsemester lamang. magiging konsiderasyon sa
pagpili ng paksaanglimitasyong ito. May mga paksa na mangangailangan ng mahabangpanahon, higit pa sa isang
semester, upang maisakatuparan.

3. Kakayahang Pinansyal. Isa pang problema ito sa pagpili ng paksa. Maymga paksang mangangailangan ng
malaking gastusin, na kung titipirinaymaaaring maisakripisyo ang kalidad ng pananaliksik. Samakatwid, kailangang
pumili ng paksang naaayon sa kakayahang finansyal ngmananaliksik.
Ilang Konsiderasyon din Ang Dapat Isaalang-alang sa Pagpili ng
Paksang Pampananaliksik, gaya
4. Kabuluhan ng Paksa. Ang isang pananaliksik na nauukol saisangpaksang walang kabuluhan ay humahantong sa
isang pananaliksik nawalaring kabuluhan. Samakatwid, kailangang pumili ng paksang hindi langnapapanahon, kundi
maaari ring pakinabangan ng mananaliksik at ngibapang tao.

5. Interes ng Mananaliksik. Magiging madali para sa isang mananaliksikangpangangalap ng mga datos kung ang
paksa niya ay naaayon sakanyanginteres. hindi niya kailangang pilitin pa ang sarili sa pananaliksik kungangginagawa
niya ay nauukol sa bagay na gusto naman talaga niya.
06 Pansinin kung paano nilimita ang iba’t
ibang paksa ayon sa mga nabanggit na
batayan.
Pansinin kung paano nilimita ang iba’t ibang paksa ayon sa mga
nabanggit na batayan.
Pansinin kung paano nilimita ang iba’t ibang paksa ayon sa mga
nabanggit na batayan.
Pansinin kung paano nilimita ang iba’t ibang paksa ayon sa mga
nabanggit na batayan.
Pansinin kung paano nilimita ang iba’t ibang paksa ayon sa mga
nabanggit na batayan.
06 PAGBABALANGKAS
PAGBABALANGKAS

• Ang pagbabalangkas ay pagbuo ng sistematikong paghahanayng mga ideya upang malinaw ang kanilang ugnayan.
Madalasitongtukuyin bilang gulugod ng isang papel sapagkat nasasalaminsaisangmahusay na papel ang masinop
at masinsing pagbabalangkas ngmgaideya. Sa pamamagitan ng pagbuo ng isang maaayos na balangkasngmga
ideya, inaasahang magagabayan ang pagsasaayos ng mgaideya

• Sa pangkalahatan, nakikilala ang balangkas sa lalongpopularna kaayusan nitong may mga particular na ideyang
nasa ilalimnghigit namalawak na ideya at may punong -ideya o panimulang hakang ginagamit

• na gabay sa pagtitiyak ng kahustuhan ng hanayan ng mga ideya. Maaari

• itog makilala sa ganitong anyo

PAGBABALANGKAS

• Ang pagbabalangkas ay pagbuo ng sistematikong paghahanayng mga ideya upang malinaw ang kanilang ugnayan.
Madalasitongtukuyin bilang gulugod ng isang papel sapagkat nasasalaminsaisangmahusay na papel ang masinop
at masinsing pagbabalangkas ngmgaideya. Sa pamamagitan ng pagbuo ng isang maaayos na balangkasngmga
ideya, inaasahang magagabayan ang pagsasaayos ng mgaideya

• Sa pangkalahatan, nakikilala ang balangkas sa lalongpopularna kaayusan nitong may mga particular na ideyang
nasa ilalimnghigit namalawak na ideya at may punong -ideya o panimulang hakang ginagamit

• na gabay sa pagtitiyak ng kahustuhan ng hanayan ng mga ideya. Maaari

• itog makilala sa ganitong anyo

PAGBABALANGKAS

• Balangkas:

• I. (Unang Ulo ng Balangkas)

• A. (Suportang Ideya)

• 1. (Kaugnay na Ideya)

• 2. (Kaugnay na Ideya)

• B. (Suportang Ideya)

• 1. (Kaugnay na Ideya)

• 2. (Kaugnay na Ideya)
PAGBABALANGKAS

• A. (Suportang Ideya)

• 1. (Kaugnay na Ideya)

• 2. (Kaugnay na Ideya)

• B. (Suportang Ideya)

• 1. (Kaugnay na Ideya)

• 2(KaugnaynaIdeya)
PAGBABALANGKAS

• Ang ulo ng balangkas ay tumutukoy sa pinakamalawak sakonseptosa pananaliksik. Sa pangkalahatan, itinutukoy

itong introduksyon, katawanngpapel at pagtatapos/konklusyon ng pananaliksik. Gayon pa man, hindi itoinilalagay
bilang ulo ng balangkas. Sa halip, ang inilalagay ay ang konseptoopaksaing nilalaman ng introduksyon, katawan ng
papel at konklusyonngpapel.

• Sa paghahanay ng ulo ng balangkas, isinasaalang-alang naitoangpinakamalawak o pangunahing konseptong

bahagi ng pananaliksikkaya’t nasa bahagi itong maaari pang lagyan ng suporta at kaugnay ng ideya. Angsuportang
ideya at kaugnay na ideya ay laging dalawa pagkat kungisalamang ang suportang ideya o kaugnay na ideya ay
mangangahuluganghindi ito sing-lawak o sing halaga upang maging ulo ng balangkas.
PAGBABALANGKAS

• Sa pangkalahatan, tatlo ang uri ng balangkas – ang balangkasnatalata, ang balangkas na paksa at ang balangkas
na pangungusap. Angkatangian ng pagkakahanay ng mga ideya ang siyang nagtatakdanganyong balangkas na
sinusunod nito.

• Ang balangkas na paksa naman ay gumagamit ng karaniwanganyong balangkas na nagpapakita ng antas at suson
ng ugnayan ng mgaideya. Makikilala ito gamit ng mga salita o parirala sa paghahanay ng mgadatosat konsepto.
katulad ng karaniwang pangungusap, ang mga salita, pariralaay nagsisimula sa malaking titik at hindi gumagamit ng
tuldoksapagtatapos ng talata.
PAGBABALANGKAS

• Ang balangkas na pangungusap ay gumagamit ngbuongpangungusap sa paghahanay ng mga datos at konsepto sa

balangkas. Maaaring gumamit ng pangungusap na pasalaysay, kung tiyak naangdatos na ilalagay o dili kaya ay
pangungusap na patanong, kungnasaantas pa lamang ng pagbuo ng mga datos na nais kalapin. Kailanganlamang
ay maging konsistent sa gamit ng uri ng pangungusap. Hindi maaaring paghaluin ang mga pangungusap.
Mainamdinkungmagagawang parallel ang pormulasyon ng pangungusap. Kailangang maipakita rin dito ang wastong
gamit ng malaki at maliit na titik at wastongpagbabantas.
07 PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

• 1. Tiyak na Paksa. Isa sa mga tinitiyak sa pagbubuo ng akademikongpapel ay ang pagpili at pagtitiyak ng paksa o
larangan ng pagsisiyasat nanaisisagawa. Pinipili ng isang nagsasaliksik ang larangan ng kaalamangnaisniyang
siyasatin. Bukod pa rito, higit pang ginagawang partikular angpaksain upang higit na maging masinop ang
isasagawang pagsisiyasat. Paanong tinitiyak ang isang paksa? Bawat paksain ay mayisangpangkalahatang
larangang kinabibilangan. Halimbawa nito ay anglaranganng agham, pilosopiya, panitikan, kasarian, etnisidad. Sa
mga larangangito, kinakailangang tumukoy ng mga partikular na usapin o paksaingnaisatalakayin. Maaaring
limitihan ang mga paksain sa pamamagitanngpagbibigaydiin sa mga usaping may kinalaman sa panahon, lugar
oespasyong pinangyarihan, heyograpiya, proseso ng paglikha opag-iral, wika at ibang salik ng buhay at kulturang
nakakaapekto sa isang paksain
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

• 2. Rasyonal. Sa pagtitiyak ng mga paksang nais talakayin at sa larangangkinabibilangan ng paksang nais talakayin
at sa larangang kinabilanganngpaksaing nais siyasatin, mangyayaring maihanay ang mga motibasyonat inspirasyon
nagtulak sa pagtatangi ng napiling paksain. Ano ang dahilanat napili ang paksain? Anong mga karanasan at
pangyayari ang nagtulaksapagpili ng paksaing ito? Ang pagtukoy ng pinagmulang motibasyon o
inspirasyonngpagsisiyasat ang pagtukoy ng tinatawag na rasyonal ng pag-aaral. Angrasyonal o pinagmumulang
tulak ng pagsisiyasat ay maaaringmagingisang karanasang tuwirang nasaksihan ng nagsasagawa ng pag-aaral odi
kaya ay isang konsepto, bagay o ideya na nakapukaw ng kanyangpansinat nakapag-iwan ng malalim na bakas ng
pagtuklas na nais tuntuninngnagsusulat ng akademikong papel.
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

• 3. Layunin. Sa pagtiyak ng paksa, halos kasunod na rin ang pagtitiyakng layunin ng pagsisiyasat at pananaliksik.
Ang pagtukoy ng layuninngpagsisiyasat ay maaaring maihayag sa pamamagitan ng layuninngpagsisiyasat ay
maaaring maihayag sa pamamagitan ngisangkatanungang nagbubukas ng pinto ng pagsisiyasat. Halimbawa ay ang
mga katanungang ano, sino, saan, kailanat bakit. Bawat isang katanungan ay nagtatakda na rin ng isang antas
nglalimngpagsusuring nais isagawa ng nagsisiyasat. Halimbawa, maaaringangpagtatanong ay nasa anyo ng ano
kung ang nais siyasatin ay angmgalarangang may kinalaman sa paglalahad ng isang bagay o pangyayari. Saantas
ng pagsisiyasat na ito, nasasakop ang mga pagsisiyasat namaykinalaman sa paghahantad ng depinisyon at
pagbibigay-linawukol saisangbagay o pangyayari.
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

• 4. Panimulang Haka. Sa paghahanay ng matalas at tiyak na suliraninparasa paksa, maaaring maghanay ng

panimulang haka sa pag-aaral. Angpanimulang haka ay pagbuo ng panimulang tugon sa suliraningnaistuntunin.
Nakabatay ito sa panimulang sarbey ng mga babasahingisinagawa bago pa man makabuo ng tiyak na suliranin sa
pag-aaral. Angpanimulang haka ay hindi dapat maging tiyak sapagkat ito ay pagtantiyalamang sa posibleng
kahihinatnan ng pagsisiyasat at pananaliksik. Angpanimulang haka ay paglalatag ng isang pangkalahatang
inaasahangresulta ng pananaliksik kaya’t mahalagang batay sa panimulangpagbabasa at pagsarbey ng mga
kaugnay ng babasahin at paksain. Maaari itong magbago sa bandang huli, matapos makapangalapngmgadatos at
obserbasyon. Ang panimulang haka ang tantyadongtugonsainaasahang resulta ng pagsisiyasat kaya’t bukas sa
posibilidadnamabago, mapatunayang hindi totoo o hindi aplikable o di kayaaymakapagbukas ng panibagong
larangan ng pag-aaral mataposngpagsisiyasat.
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

• 5. Sarbey ng mga Sanggunian. Ang panimulang sarbey ng sanggunianokaugnay na pag-aaral ay listahang

bibliograpikal ng mga mag-aaral namakakatulong sa pagpapahusay ng pagsisiyasat. Maaari itong
buuinnglimahanggang walong babasahing nabasa ng mananaliksik at nakatulongsapagsisinop at pagpapatalas ng
kanyang suliranin at pananaliksik. Angpanimulang sarbey na ito ay bahagi ng pagtitiyak na ang isasagawangpag-
aaral at pananaliksik ay nagmumula sa mga nagawa nang pananaliksikat nakabatay sa mga kaalamang lalong
pagyayamanin ng isasagawangpagsisiyasat at pananaliksik. Isinusulat ang mga ito sa akmanganyongsanggunian.
Ang mga sangguniang ito ay dapat na madagdaganat mapalawak habang isinasagawa ang pananaliksik. Maaaring
maymgasangguniang na makikitang hindi na magagamit sa pananaliksik. Mayroondin namang madadagdag na
bago. Maaaring gumamit ng pormat ngAPA, MLA, The Chicago Manual of Style o di kaya ay ang A Manual for
Writersni Kate Turabian. Alin man ang gamitin, mahalagang maging konsistent sapormat na pipiliing gamitin.
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

• 6. Metodolohiya o Pamamaraan ng Pananaliksik. Ang metodolohiyaopamamaraan ng pagsisiyasat ang mga balak

na hakbang sa pangangalapngdatos at pag-iimbestiga ukol sa napiling paksa. Sa paglalatag ng suliraninat
panimulang haka sa pagsisiyasat at pananaliksik nakabatay ang mabubuongpamamaraan ng pananaliksik. Sa
pangkalahatan, maaaring ipag-uri ang mga metodo ng pananaliksiksa ilang pangunahing ginagamit – ang
pananaliksik sa mga aklatan at arkibya, ang pagsasagawa ng field work, pag-eeksperimento sa laboratory
osaisangkontroladong espasyo. Sakop ng pananaliksik sa mga aklatan at arkibya ang paggamit ngnalathala(aklat,
dyornal, dyaryo, magasin, newsletter, at iba pang lathalain) at ‘di nalathala kasulatan (tisis, disertasyon, manuskrito,
katitikan, sulat-uganayan, mapa, larawan, guhit at iba pang mga personal na dokumento). Angmgadokumentong ito
ay maaaring nasa pagiingat ng mga aklatan o ‘di kayaaynasa mga pribadong koleksyon
PAGBUO NG KONSEPTONG PAPEL

ng mga indibidwal. Sakop naman ng pamamaraang field work angmgapamamaraang tulad ng pakikipanayam, sarbey
gamit ang mga pormularyooquestionnaire, participant observation, pagmamapa at iba pangmgapamamaraang
mangangailangan ng pagpunta sa isang lugar at pakikisalamuha sa mga tao. Ang pamamaraan namang
nangangailanganngeksperimento sa isang laboratoryo o isang kontroladong lugar ay kadalasangginagawa sa mga
pagsisiyasat sa agham tulad ng mga eksperimentosabiyolohiya, kimika, at iba pang sangay ng agham.
THANKS