KHOA

ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ LLCT-PL

Bài 4

LÝ LUẬN CỦA C.MÁC VỀ GIÁ TRỊ THẶNG DƯ

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

NỘI DUNG

4.5. Tích lũy tư bản

4.5.1 Bản chất của tích lũy tư bản

4.5.2 Những nhân tố ảnh hưởng tới qui mô tích lũy tư bản

4.5.3 Một số hệ quả của tích lũy tư bản

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

MỤC TIÊU BÀI HỌC

KIẾN Trình bày được nội dung và các nhân tố ảnh hưởng tới tích lũy tư
THỨC bản

THÁI Nhận thức đúng giá trị hàng hóa sức lao động và giá trị thặng dư
ĐỘ

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KHOA
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN LLCT-PL

TÀI LIỆU HỌC TẬP

TÀI LIỆU CHÍNH TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://vtv.vn/cong-nghe/thu-nhap-ca-nam-nhan-vien-tai-amazon-
bang-115-giay-lam-viec-cua-jeff-bezos
https://baotintuc.vn/the-gioi/ty-le-nguoi-ngheo-tren-the-gioi-uoc-tinh-
tang-lan-dau-tien

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KHOA
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN LLCT-PL

4.5. Tích lũy tư bản

4.5.1 . Bản chất của tích lũy tư bản

TÁI SẢN XUẤT

Quá trình sản xuất được diễn
ra liên tục, lặp đi, lặp lại
không ngừng được gọi là tái
sản xuất

https://vietnambiz.vn/

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TÁI SẢN XUẤT GIẢN ĐƠN

Tái sản xuất giản đơn là

quá trình tái sản xuất
được lặp lại với quy mô
như cũ, là đặc trưng chủ
yếu của nền nhỏ.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TÁI SẢN XUẤT MỞ RỘNG

Tái sản xuất mở rộng là quá

trình sản xuất được lặp lại
với quy mô lớn hơn trước, là
đặc trưng của nền sản xuất
lớn

https://vietnambiz.vn/

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

VÍ DỤ TÁI SẢN XUẤT MỞ RỘNG

Tiêu dùng

G = C + v + m C phụ
Tích lũy thêm

Ví dụ: V phụ
100 tiêu dùng
G1= 800c + 200v + 200m thêm

100 tích lũy 80c

G2= 880c + 220v + 220m
20v

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

BẢN CHẤT CỦA TÍCH LŨY TƯ BẢN

Bản chất của tích lũy tư bản là quá

trình tái sản xuất mở rộng tư bản chủ
nghĩa thông qua việc chuyển hóa một
phần giá trị thặng dư thành tư bản
phụ thêm

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

4.5.2. Những nhân tố ảnh hưởng tới quy mô tích lũy

Quỹ tích lũy và quỹ tiêu dùng.

Khối lượng giá trị thặng dư.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI KHỐI LƯỢNG GIÁ TRỊ THẶNG DƯ

Thứ nhất, tỷ suất giá trị thặng dư

Thứ hai, năng suất lao động xã hội

Thứ ba, đại lượng tư bản ứng trước

Thứ tư, sử dụng hiệu quả máy móc

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

HIỆU QUẢ SỬ DỤNG MÁY MÓC

Sự chênh
Năng lực SX Năng lực tích
Thế Khấu lệnh giữa
Giá trị máy Sản phẩm lũy so với máy
hệ hao/ 1 SP TBSD và
(đồng) (Chiếc) thế hệ I
máy (đồng) TBTD
(đồng)
(đồng)

I 10.000.000 1.000.000 10 9.999.990 0

(10-7) x 2 triệu
II 14.000.000 2.000.000 7 13.999.993
= 6 triệu

(10-6) x 3 triệu
III 18.000.000 3.000.000 6 17.999.994
= 12 triệu

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

4.5.3 . Một số hệ quả của tích luỹ tư bản

Thứ nhất, tích lũy tư bản làm tăng tích tụ và tập trung tư bản

TÍCH TỤ TƯ BẢN

A4
A3 300.000.000
A2
A1 200.000.000
150.000.000
100.000.000

Tăng qui mô tư bản các biệt bằng tích lũy tư bản của từng nhà tư bản
riêng rẽ (là kết quả trực tiếp của tích lũy tư bản)

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TẬP TRUNG TƯ BẢN

A-100.000.000

X-300.000.000
B-100.000.000

C-100.000.000

Tăng qui mô tư bản các biệt bằng cách sáp

nhập các tư bản có sẵn trong xã hội với nhau

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

SO SÁNH TÍCH TỤ VÀ TẬP TRUNG TƯ BẢN

Tăng quy mô Khác nhau Chỉ tăng quy mô

TBCB và XH TBCB

Nguồn tích tụ là giá trị Khác nhau Nguồn tập trung là tư

thặng dư bản có sẵn trong xã hội

ĐỀU LÀM
TĂNG QUY
MÔ TƯ
Tích tụ
BẢN CÁ Tập trung tư bản
tư bản
BIỆT

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

Thứ hai, tích lũy tư bản làm tăng cấu tạo hữu cơ tư bản

Cấu tạo kỹ thuật

QUYẾT ĐỊNH
4 máy dệt /1 công nhân

Cấu tạo hữu cơ tư bản (c/v)

Cấu tạo giá trị

10 tỷ đồng hao mòn máy, nguyên, nhiên vật liệu (c)/ 2 tỷ đồng tiền công (v)
c/v = 5/1

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

Thứ ba, tích lũy tư bản làm tăng chênh lệch thu nhập

Quá trình tích lũy tư bản không

ngừng làm tăng chênh lệch giữa
thu nhập của nhà tư bản với thu
nhập của người lao động làm thuê
cả tuyệt đối lẫn tương đối.

https://dangcongsan.vn

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

CỦNG CỐ BÀI 01

Bản chất, những nhân tố
ảnh hưởng

02

Qui luật của tích lũy tư

bản

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

GIAO NHIỆM
VỤ VỀ NHÀ 01 - Đọc giáo trình kinh tế chính trị,
Bộ GD – ĐT, 2021, trang 110-
123
- Đọc tài liệu tham khảo

02

- Làm phiếu trắc nghiệm bài 4

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 THA
FOR NK YO
LIST U
ENI
NG