You are on page 1of 16

Heerri keenya

buuura
haaromsa
keenyaati!

Oromiyaa

Bara
Bara 24
23

Lakk. 10
19
Bitootessa
bara2009
2008
Lakk.
Amajjii84 bara

Piroojektoonni misoomaa garaagaraa qar.


bil. 12 caalun hojjetamaa jiru
Gaaddisee Ittaanaatiin
Naannoo
Oromiyaatti
piroojektoonni
misoomaa garaagaraa qar. Bil. 12 caalun
hojjetamaa
jiraachuusaanii
Biiroon
Maallaqaafi Waltainsa Dinagdee Oromiyaa
beeksise.

Naannoo Oromiyaa godinaalee muraasatti


sababa hanqina roobaa mudateen harcaatiin
barattootaa akka hin uumamneef qaamolee
dhimmi ilaalu waliin qindoominaan
hojjechaa akka jiru Biiroon Barnoota
Oromiyaa beeksise.

Pirojektii bishaanii
dabaluu qulqullina damee oomishtootaa
haalaan jajjabeessuufi oomishtummaafi
guddina fiduurratti kallattii qabatee kan
kaedha.

Biirichatti
Daariktarri
Daarektoreetii
Karooraafi Hodoffii Gamaaggamaa Obbo
Ascannaaqii Disaasaa akka dubbatanitti,
bara bajataa 2009tti
Gara fuula 14tti

Godina
Shawaa
Kaabaa
magaalaa
Fiicheetti Yuunivarsiitiin Salaalee bajata
mootummaan Federaalaa ramade qarshii
Mil.298n ijaaramaa akka jiru Ministeerri
Barnootaa beeksise.
Dr. Darajjee Waltajjii laaboraatoorii keessatti

Inistiituutichi qabeentaa, qulqullinaafi fayyummaa


nyaataarratti qorannoo saayinsaawaa geggeessaa jira

Inistiitiyuutiin Qorannoo Qonnaa Oromiyaa


qabeentaa,qulqullinaafi
fayyummaa
nyaataarratti hojiilee qoannoofi qorannoo
Saayinsaawaa 16 gaggeessaa akka jiru
beeksise.
Inistiitiyuutichatti,
Daarektarri
Daarektoreetii Adeemsa Hojii Dhiheessa
Tekinooloojii Saayinsii Nyaataa Dr. Darajjee
Waltajjii
akka ibsanitti Inistiitiyuutiin

Abbaan Adeemsa Hojii Dhimmoota


Kominikeeshiinii Mootummaa biirichaa
Obbo Fiixee Abarraa ibsa tibbana addatti
Gaazeexaa Kallacha Oromiyaaf kennaniin,
naannoo gammoojji keessattuu, godinaalee
akka Boorana, Gujiifi Baaleetti hanqina
roobaan hoongee uumameen hojiin baruufi
barsiisuu akka hin gufanneef mootummaan
naannichaafi federaalaa xiyyeeffannoon
hojjechaa jira.
Haaluma kanaan, saba
ongee kanaan
barattoonni barnootasaaniirraa akka hin
harcaaneef nyaanniifi
Gara fuula 14tti

Yuunivarsiitiin Salaalee qarshii


mil.298n ijaaramaa jira

W.Dh.K.M.M.Fiicheetiin

Masfin Tasfaayeetiin

Bakkeewwan hanqinni
roobaa mudatetti harcaatiin
barattootaa akka hin
uumamneef hojjetamaa jira

Galaanaa Kumarraatiin

Bara bajata 2009tti imaammataafi Tarsiimoo


Misoomawaa
Mootummaa hordofuun
Karoora Guddinaafi Tiraanisfoormeeshiinii
2ffaa Mootummaan Naannoo Oromiyaa
baase gaalmaan gauuf tajaajiloota
hawaasaan kennamaa jiran itti fufsiisuun
cimsuufi guddina misooma
dinagdee
eegalame itti fufsiisuun mirkaneessuufi
sochii
nageenyaafi
dimookiraasii
mirkaneessuun fayyadamummaa hawaasaa
keessaatti
piroojektoonni
hojjetamaa
jiran kunneen gaee oolaanaa kan qaban
tauusaas Biirichi ibseera.
Biirichi karoora bara 2009f mootummaan
baase galmaan gauufi misoomaafi guddina
dinagdee ariifataa hirmaachisaafi ittifufinsa
qabu jalqabamee jiru itti fufsiisuurratti
kan xiyyeeffate dinagdichi dandeettii
oomishtummaarra akka gauuf siyaaina

GatiinGatiin
qar. 1 qar. 1

Ministeera Barnootaatti Hojii Geggeessaan


ijaarsa piroojektii Yuunivarsiitii Salaalee
obbo Amaaraa Dabalee akka ibsanitti
Yuunivarsiitii Salaalee ijaaruuf Sadaasa 13
bara 2008 dhagaan buuuraa kan kaaame

yammuu tau yeroo ammaa kana ijaarsisaa


eegalame saffinaan geggeeffamaa jira .
Piroojeekitiin kun lafa hektaara 96
irratti
kontiraaktaroota 12n ijaarsisaa
kan marsaa 1ffaa geggeeffamaa kan
jiru yemmuu piroojektichis gamoo 24
Abbaa darbii sadiiifi afurii akka taefi
isaanis doormii ciisicha barattootaa,gamoo
dareewwan barnootaa, bilookii yaalii
laaboraatoorii, bilookii kaaffee, bilookii
waajjira bulchinsaa,bilookii nyaata itti
qophaauufi nyaataa,
Gara fuula 14tti

Qorannoo
Qonnaa
Oromiyaa/IQQO/
tekinooloojiiwwan
ammayyaaoo
maddisiisuun oomishaafi oomishtummaa
guddisuuf dameewwan qorannoo gurguddoo
shaniin hojii geggeessaa jirurratti dabaluun
adeemsa qorannoo saayinsii nyaataa
haarawaa hundeessuun gaaffiifi fedhii
maammilootaafi
qooda
fudhattootaa
deebisuuf hojjetaa jira.
Inistituutichi

Gara fuula 14tti

Gar tokkee Yuunivarsiitichaa

Fuulawwan keessaatti
Hojiilee qorannoofi maxxansaa. . .
Afoolli gosa ogbarruu Oromoo
keessaa isa balaafi gabbataadha.
Sababnisaa Oromoon uummata
afoolawaadha.
Fuula 5

Chiilii: Biyya guddina. . .


Bara 1993tti lammiilee ishee
mil.1.3 hiyyummaa keessaa baasuu
dandeesseetti.

Fuula 8

Daranyoo (TB)fi. . .
Dhukkubni kun caalmaatti kan
daddarbu qufaadhaan yookaan
hafuuraanidha.

Fuula 13

Biyya heeraafi seeraan bultuu keessatti olaantummaa seeraa kabajichiisuun dirqama mootummaafi ummataati!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

Mira dhadhabbii hanbisuuf

Guddataa Dhaabasaa

Haadha Shaadaafi Abbaa Shaadaa


Haadha Shadaa
Hanga yoomiin taaa
Biyyaa aduun baatee

lakkii sitti wayyaa?


Ni sahiree fide
Jechumaa keetiyyuu

Silaa hiyyummaan
Nurratti kakatee

Hinfudhadhu dide
Maaf na sodaachiftaa

Hinargita silaa
Maal hiriyyoota kee

Fidii omaa fiddee


Qabadhuu qarshiidhaan

Silaa Abbaashaadaa
hara eessaa dhufte?

Dhabuu duubee dhugee


Waan qabeenyaa jirtuu

Abbaa Shaadaa

Bakkuman deemuyyuu

Duguugee xaragee
Waanuu feete jedhii

Situu na gaafata
Intaloo gataimaaf
Akkana taataa?
Hara waa sitti jijjiiramnaan
kana baataa?
Haadha Shaadaa
Manaayin baha
Jabaa kiyyaa
Gadi baatee hinqottuu
Silaa akka biyyaa
Qoonqoon narraa fixee
daaimman kiyyaa
Adabbii hojjedhu

Sibsaabuma taaii
Sagal hamuummadhu

Qoonqoo yoo taellee

Biyyi ni hojjetaa
Oliifi gadi kaatee

Abbaa Shaadaa

Ijooleen gubadhu

Hindhiisuu haraqee

Haadha Shaadaa

Hammaa yoomiitti
Qoonqoodhaan rakkadhee
Rakkoo mana keessaaf
Cittoodhaan gubadhee
Amma kaa akka koo
Jaarsotaan gahadhee
Anaafi alkoolii
tokkicha filadhu
Maal kan umirii guutuu
Si wajjiin rakkadhu
Sittan gatee deemaa

Abbaa shaadaa

An maal hamuummadhaa

Isin
haabaraaru
Kufaatii gabaa keessaa
Gufuu karaa keessaa
Kaballaa dargaggeessaa

Maaltuu na dararee

Bakakkaa caama keessaa

Ijoollee jirtuulleen

Dhibee bara keessaa

Ganda tiskee hiree


Qarshiisaanii nyaadhaa

Ariisaa waraabessaa

Inniyyuu na taree

Qoraattii dhoqqee keessaa

Lilmoodhaan erbadhee

Jibba obboleessaa

Carqii tatarsaee

Baratanii gahee dhabuu

Maal na balleessitee
Hinqotu ardiinii

Guddatanii xiqqaachuu

Duraan deemsa heddee


qoonqoo hin sababiinii

Maraatanii kaachuu
Hojii malee nyaachuu

Dureessa cimaasaa
Soqadhuu heerumi

Dhimma malee kaachuu

Haadha Shaadaa

Argatanii dhabuu

An simuun badadaa
kan biraa hin heerumu
Alkoolii dhiisii

Kennanii gaabbuu
Lammii ofiitti inaafuu

Hindhugiin lamuu

Isa boorii yaaduu dhabuu

Hiriyoonni kee

Mangashaa DaargeeWaajjira

bar qabu hojii biraa


Sukkaaree Galaalchaa,
Finfinneerraa

Dhimmoota Kominikeeshiinii Aanaa


Fadis-Harargee Bahaa

Lafti hektaarri kuma 16 caalu jallisiifi boneen misoomaa jira

W.Dh.K.M.Aanaaleetiin

Giodinaalee Oromiyaa garaagaraa aanaalee afuritti


lafti hektaarri kuma 16fi 300 caalu jallisiifi boneen
misoomaa jiraachuu Waajjiraaleen Abbaa Taayitaa
Misooma Jallisii Aanaalee kanneenii beeksisan.
Haaluma kanaan, godina Shawaa Kaabaa Aanaa
Abbichuufi Nyaaatti barana lafti hektaarri kuma 9
ol jallisii marsaa 1ffaa fi 2ffaan misoomaa akka jiru
Waajjira Abbaa Taayitaa Misooma Jallisii Aanichaatti
Bakka buaan Geggeessaa Hojii Obbo Lammaa
Taaddasaa himaniiru.
Akka isaan jedhanitti qonnaan bultoota eeggattummaa
roobaa jalaa baasuun oomishasaanii akka guddisan
gochuuf bishaan naannoosaanii jiru jallisiif akka
fayyadamaniif xiyyeeffannaan hojjetamaa jira.
Kanaanis, marsaa 1ffaafi 2ffaatiin lafti hektaarri kuma 9fi
600 jallisii ammayyaa, aadaa, Paampiifi bishaan boolla
harkatiin qonnaan bultoonni oomisha kuduraaleefi
muduraa adda addaa jiru. Kanarraas callaa kuntaala
milyoona 1fi kuma 600 oltu abdatama jedhaniiru.
Milkaainasaafis xaaoon keemikaalaa kuntaalli kuma
3fi 776fi sanyii filatamaan akka Kaarotii, Qullubbii
Adiifi Diimma, Hundee diimaafi Raafuu maraa kuntaala
316 qonnaan bultootaaf dhiyaateera jedhan. Hojii
misooma jallisii kanarrattis qonnaan bultoonni kumni 14
hirmaachaa kan jiran yoo tau, kanneen keessaas kumni
1fi 500 dubartoota tauun ibsameera. Piroojektiin jallisii
ammayyaa qarshii milyoona 1fi kuma 600n hojjetames
xumuramee hojii eegaleera.
Bifuma walfakkaatuun godina Iluu Abbaa Boor Aanaa

Yaayyoofi Hurrumuutti lafti hektaarri kumni lamaafi


300 ol jallisii akaakuu adda addaan misoomaa jiru.

Buuuruma kanaan Aanaa Yaooyyootti barana jallisii


marsaa duraatiin lafa hektaara kuma 6 ol misoomsuuf
karoorfame keessaa hanga gabaasni kun qindaaetti
hektaarri 408 kuduraafi muduraalee adda addaatiin
misoomaa jira jedhan Waajjira Abbaa Taayitaa Misooma
Jallisii Aanichaatti Abbaan Adeemsa Hojii Dhiyeessa
bishaan jallisii Obbo Alaamirroo Asaffaa. Qonnaan
bultoonni kuma tokko olis irratti hirmaachaa jiraachuu
himan.
Aanichatti qonnaan bultoonni ganda Boondawoo
waldaan gurmaaanii kuduraafi muduraa akaakuu adda
addaa akkasumas boqqolloo misoomsaa jiran akka
jedhanitii, kana dura eeggattummaa roobaatiin yeroo
keenya dabarsaa turre, amma garuu hubannoo misooma
jallisiirratti arganneen waggaatti yeroo lamaafi isaa
ol misoomsuu jalqabneerra, kanaanis galii dabalataa
argachuu jalqabnee jirra jedhan. Bara darbe oomisha
jallisii marsaa duraatiin hanga galii qar. kuma 100fi
kuma 30 waliin arganne, bara kanaa ammoo callaa
guddaa akka abdatan himaniiru.
Aadde Zahaaraa Nuurii qonnaan bultoota adda duree
Aanichaaa keessaa tokko yoo taan yeroo ammaa jallisii
aadaatiin kuduraafi muduraa adda addaafi Shankoora
jallisiin misoomsanii waggaatti hanga Qarshii kuma
200fi kuma 50 argataa kan jiran tauu dubbataniiru.
Qonnaan bultoonni oomishaa jallisii kanarratti
hirmaatan keessaa obbo Girmaa Xaasoofi dargaggoo
Salamoon Taaddasaa akka dubbatanitti bara darbe

oomisha jallisii marsaa 1ffaafi 2ffaa hojjechuun qar.


kuma 50 hanga kuma 500 waan arganneef baranas
tekinooloojii guutuu fayyadamnee raayyaa misoomaan
hojjechuun galii keenya caalmaatti guddifachuuf
hojjetaa jirra jedhaniiru.
Bifuma walfakkaatuun Qonnaan Bultoonni Aanaa
Hurrumuus qabeenya bishaanii naannoo keenya jiru
hojii misooma boneefi jallisiif oolchuun wagaatti
yeroo lamaa ol kuduraafi muduraalee oomishuun galii
dabalataa hanga qar. kuma 40 argachuun fayyadamoo
taaneerra jedhan. Buaa kanarraa arganneenis jiruufi
jireenya keenya fooyyeffataa jira jedhan.
Aanaa Hurrumuutti bara kana boneefi jallisii gosa adda
addaatiin lafti hektaarri kuma tokkoofi 900 caalu kan
misoome yoo tau, lafa misoome kanarraas callaan
kuntaalli kuma 100fi kuma 27 ol kan abdatamu tauu Itti
gaafatamaan Waajjira Abbaa Taayitaa Misooma Jallisii
Aanichaa Obbo Abduu Idriis himaniiru.
Godina Wallagga Lixaa Aanaa Mana Sibuuttis barana
jallisii marsaa 1ffaatiin lafti hektaarri kuma 5fi 860 caalu
jallisii aadaa, ammayyaa, bishaan boollaafi Paampiitti
fayyadamuun boneefi jallisiin kuduraaleen garaagaraa
misoomaa jiraachuu Itti gaafatamaan Waajjira Abbaa
Taayitaa Misooma Jallisii Aanichaa Obbo Baahiruu
Oljirraa dubbataniiru. Qonnaan bultoonni kuma sadiifi
800 ol taanis irratti hirmaachaa jiru jedhameera.
Milkaainasaafis qonnaan bultoonni xaaootti akka
fayyadaman taasifamaa jira, ogeeyyiin qonnaas
deggersa ogummaa barbaachisu gochaa akka jiran
ibsameera.

Haaromsi Itoophiyaa ijoollee biyyaan!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

Faaksii 011-554-18-14

Bara 1986 hundeeffame


Torbanitti al tokko guyyaa Kamisaa,
Biiroo Dhimmoota Kominikeeshiinii Mootummaa Naannoo Oromiyaatiin maxxanfama
Qindeessaafi Gulaalaa Olaanaa

Warquu H/Gabrieel :

Bil. 0115541808
Gulaalaafi QopheessaaOlaanaa

Addunyaa Hayiluu
Bil. 0115541807

Leyiaawutiifi Dizaayinii
Yewubnesh Kabbadaa
Taaddalach Zarihun

Hordoffii Toannaa Raabsaafi


Gurgurtaa
Zawudinash Asnaaqaa
Beeksisa
Daraartuu Beekumaa

Lakk. Saan. Pos. 8741 E-mail kellechaoromiya@gmail.com Website : http://www.oromiacom.gov.et Face Book:kellecha Oromiya Finfinnee Oromiyaa

Dubbii Ijoo
Hirmaannaafi fayyadamummaa
dargaggootaa daran cimsuuf
Mootummaan boqonnaawwan qabsoo keessa qaxxaamure hunda keessatti
injifannoolee boonsaa galmeessaa dhufeera. Adeemsawwan
qabsoofi
injifannoosaa keessattis hudhaalee isa qunnamaniifi danqan qoratee adda baasuun
of sirreessaafi haaromsaa tarkaanfachaa dhufeera. Haalli kunis mootummaan
misoomawaafi dimookiraatawaan A.D.W.U.In ijaarameefi gaggeeffamaa jiru kun
rakkoolee keessoofi alaa isa mudatan maqsuun daran cimee akka deemu gahee
guddaa gumaacheera. Buuuruma kanaan tibba kana haaromsa gadifageenya
qabu gaggeessuun rakkoolee keessoo isaa mudatan furuun jijjiirama hunde
qabeessa fiduuf
haaromsi sadarkaa sadarkaan ittifufee jira. Adeemsawwan
kunneen keessattis hanqina gama fayyadamummaa dargaggootaatiin jiran furuuf
xiyyeeffannaan addaa keennameeraaf.
Dargaggoonni qaama hawaasaa humna hoaa misoomaafi jijjiirama biyya
tokkoof gahee murteessaa qabu. Kanaaf hirmaannaa murteessaa qaama hawaasaa
kanaan alatti sochiileen misoomaa, nageenyaafi dimookiraasii kallattii kamiinuu
raawwataman galmaan gahuun gonkumaa hin dandaaamu.
Haaluma kanaan dargaggoonni biyya kanaa mootummaa abbaa irree Dargii
kuffisuuf, kufaatii sirna sanaa boodas nagaafi tasgabbii biyyaa mirkaneessuuf
darbees weerara Shaabiyaa qolachuufi misooma siataafi ittifufiinsa qabu
mirkaneessuu keessatti qoodni isaan fudhatan qaama hawasaa kamiinuu bakka
buuu kan hindandeenyeefi murteessaa akka ture qaamni kamuu kan ragaa bahuu
dandaudha. Injifannoolee kallattii maraan biyyi kun galmeessite hunda keessatti
dargaggoonni qooda leencaa qabu.
Waan kana taeef dargaggoonni haraa dhaloota darbeerraa hojiilee gaggaarii
dhaalan eegaafi kunuunsaa dhaloota dhufuuf dhaalchisuun dhimma sekoondiifillee
dagatamuu hinqabnedha. Dhaloonni darban dhimmoolee gaggaarii eegalanii
kan otoo hin xumuriin hafan xumuruufi dogoggooroota raawwataman ammoo
sirreessuun seenaa gaggaarii haaraa galmeessuufi dhaloota boruuf dabarsuuf
carraalee jiran fayyadamuun hojjachuun egeree biyyaaf murteessaadha.
Kallattii kanaan dargaggoonni gahee isaanii qulqullinaafi gahumsaan bahuuf daran
of qopheessuu qabu.Qaamoleen mootummaas hirmaannaafi fayyadamummaasaanii
daran cimsuuf carraa hojii balinaan uumuuf sochii mootummaan eegalee jiru
milkeessuuf aantummaafi kakaumsaan hojjachuu qabu .
Humni misoomaafi jijjiiramaa kunneenis olola humnoota faallaa misoomaa,
nageenyaafi dimookiraasiitiin otoo hin burjaajaiin gurmaainsoota garagaraatti
ijaaramuun carraa hojiilee uumamanitti seenanii of fayyadanii misooma biyyaaf
qooda isaanii bahuu qabu.
Gama biroon malaammaltummaaniifi hojimaatni badaan milkaaina hojichaa
danqan qunnamaa turaniiru. Guddinaafi qaroomina biyyaarratti dhiibbaa guddaa
kan uuman, nagaafi tasgabbii biyyaa booreessuun kaumsa diigumsaa akka taaan
rakkoolee tibba darbe qunnameerraa hubachuun ni dandaaama. Iftoominaafi
ittigaafatamummaa mirkaneessuun seera ,dambiifi qajeelfamootni hojiilee
kunneen milkeessuuf bahaan akka hojiitti hiikaman gochuun mirgi dargaggoo
akka hin mulqamneef rakkoolee bulchiinsa gaariifi kiraasassaabdummaa maqisuun
xiyyeeffannaan kan keennamuufi malu tauusaa eeruun guddaa barbaachisa.
Mootummaan hirmaannaafi fayyadamummaa dargaggootaa daran mirkaneessuuf
xiyyeeffannaa addaaan bajataafi caaseeffama hojiilee kana milkeessuuf gargaaran
ramadeefi diriirsee hojjataa jiraachuun isaa ifadha. Seektaroonni misooma
dargaggootaafi carraa hojiilee
mijeessuuf hojjatan qindoomina olaanaan
hojjachuun karoora mootummaa kana milkeessuuf kakaumsa olaanaan kan
hojjatan tauu qabu.
Kanaafu milkaaina karoora hojiilee fayyadamummaa dargaggootaa mirkaneessuuf
bahaniif seektaroonni abbummaan hojiilee kunneen raawwachiisan, caasaalee
mootummaafi dargaggootaa waliin qindaayuun hojimaata badaa dhabamsiisuufi
ulaawwan kiraasassaabdummaa cufuun miira yeroo hinqabnuun hojjachuu qabu.

Ajandaa
Fuulli kun dhimmoota siyaas dinagdee fi hawaasummaarratti
dubbistoonni yaada bilisaa isaanii kan ittikeenanidha. Fuula
kanarratti dhimmoonnibahaan ejjannoo qophii gaazeexaa keenyaa miti

Buuura Dinagdee Magariisaa


Keenya haa kunuunfannu!

Biyyi keenya waggoota 50 ykn 60n haraa dura lafti ishiin qabdu harki 40 bosonaan qabamee
kan tureefi magariisa, jiituu, gabbattuu biyya bareedduu nama hawwattu, biyya quufaa,
tan dammaafi aannaniin beekkamtu akka turte, akkasumas kuusaa bishaanii Afrikaa bahaa
ykn the water tower of east Africa jedhamtee beekkamaa akka turte seenaan ragaa baha.
Haa tauu malee dhawwata dhawaataan sababii ummanni baayyachuufi aadaa ummataa
keessumaa aadaan sirna Gadaa Oromoo dadhabaa dhufuutiin bosonni safuu malee ciramee
bade. Lafti qullaatti haftee roobni dhabame. Dabalataan ammoo jijjiiramni qilleensaa guutuu
addunyaatti, ragaadhaan deeggaramuu baatus, dhiibbaa mataasaa qabaachuu akka hin oolle
tilmaamuun nidandaama. Rakkoo kana salphisuudhaaf faalli jiru bosona kunuunsudhaan
dhiqama biyyee ittisuu, jinni bishaan roobaa akka lafa keessatti hafu gochuun dhiqama
biyyee ittisuudha. Hojii eegumsa nannoo kana jalqabatti cimsanii hojjechuu jechuun haala
qabatamaa Itoophiyaatti diinagdee magariisa ijaaruu jechuudha.
Kana hubachuudhaan waggoota muraasaa asitti hojiin eegumsa naannoo, jechuun daagaa
bishaan roobaa qabachuu dandau tolchuufi lafa bosonaan qaabamuu qabu daangessanii
tuttuqaarraa ittisuun bifa duulaatiin waggaa waggaadhaan hojjetamaa tureera. Kanarraahis
buaan qabatamaatti jireenya lammiilee jijjiiruu daandau mulateera. Fakkeenyaaf yeroo
hedduu kan eeramu godina Harargee dhihaatti gaarri jalloo muktaar duraan qullaatti hafee
ture tuttuqaarraa eeggamuu isaatiin bishaan qulqulluun madda sorooroo burquu isaa
akka fakkeenya tokkoo ykn akka ragaa tokkootti fudhachuun nidandaama. Imalttonni
gara Hararfi Dirreedhawaa deeman konkolaataa dhaabanii buanii madda xaliila bishaan
sorooroo daandiirratti bonaa-ganna gadi dhangalau dinqisiifachaa, ajaainsiifachaatis,
waraabbatanii dhugan fakkeenya kaasne kanaaf wabii tau.
Duulli daagaa hidhuu guutuu biyyaatti buaa qabatamaa kan fideefi rakkoo tattaaffii waabii
nyaataa mirkaneeffachuu kan deggare yoo tau, keessumaa Oromiyaa keessatti buaa
qabatamaa hawaasni irraa fayyadamu hedduu mulliseera.
Gaarren hedduun daoo bineensotaa taaniiru. Qonnaan bultoonnifi horsiifatanii bultoonni
horiisaaniitiif marga haammachuu dandaaniiru. Namoonni hojii hinqabne gurmaaanii
bosona gaarrenii kunuunsudhaan buaa achi keessaa argamutti fayyadamuu jalqaabaniiru.
Oomishini aannaniifi dammaa dabaleera. Ummanni buaa eegumsa naannoorraa argamu
qabatamaatti ilaallee yeroo argu, duula hojii eegumsa naannoo aadaa godhateera. Waggaawaggaadhaan hojiin kun hirmaannaa miliyoonotaa fedhiirratti hundaaeen waggaa keessatti
torban tokkoof gaggeeffamaa kan ture yoo tau, bara 2009 kana hoii kana hojjechuuf
aanotaafi gandeen Oromiyaa hunda keessatti qophiin barbaachisu godhamaa akka jiru
ragaaleen ni mullisu.
Milkaaina hojii eegumsa naannoo Oromiyaatiif buurri ummanni fedhii isaatiin ofiin
wal gurmeessee hojjechuusaa yoo tau, akkaataan qindoominan hojjechuu karooraan
hogganamuu isaatis gumaacha guddaa godheera. Muuxannoon garee missoomaafi
raayyaadhaan hojjechuutis balinaan irraa argameera. Gurmaaanii hojjechuun hangam
barbaachisaa akka taes irraa baratamaa dhufeera.
Buaan gaariin akka argamuuf ykn karoorri daagaa hidhuu qabame akka fiixa bahuuf lafti
daagaan irratti hojjetamu safaramee gareewwan misoomaa miira dorgommiitiin hojjetan
jidduutti qoodama. Meeshaaleen ittiin qotamus mooummaafi dhunfaanis eega dhihaate
boodaan yoo tasa hojiirratti cabe ykn doomee hojjechuu dide ogeeyyiin mukaafi sibiilaa
garee tokkoon gurmaaanii meeshicha dafanii sirreessanii hojiitti deebisu. Tuutni eegumsa
fayyaa yoo namni osoo hojjetuu tasa miidhame gargaarsa jalqabaa kennuun dafanii tajaajila
yaalaa kennu.Muuxannoon qindoominaan hojjechuu kun guutuu Oromiyaatti kan jiru taus
fakkeenya isaatiif godinuma Harargee dhihaatti hojii anaa Gooroo Guutuutti hojjetamaa
ture eeruun nidandaama.
Eegaa dinagdee magariisa jechuun akka qabatama sadarkaa guddinaa Itoophiyaatti eegumsa
naannoo cimsuurratti kan hundaaudha. Buaan argamaa jirus biyyattiin biyyoota birootiif
fakkeenya gaarii akka taatu kan gochaa jiruudha. Kanaaf duulli hojii eegumsa naannoo
bara baraan akka gaggeefamu kan taasifamaa jiruuf. Eegumsi naannoo milkaana karoora
dinagdeetiif buura qofa osoo hintaane gaachana hoongeen ittiin faccifamuudha. Karoorri
hojii duula eegumsa naannoo Mootummaa naannoo Oromiyaa kan bara 2009tis akkuma
kanaan duraa akka fiixan bahu lammiin hundi gahee ofii haagumaachinu.
DhRTVO irraa.

Raawwii KGT 2ffaatiif tumsuudhaan haaromsa biyya keenyaa ni ariifachiifna!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

Beeksisa

Arsii

Obbo Muhaammad Xaqlil Magaalaa Asallaa ganda 09


keessatti iddoo mana jireenyaa mirkinaaeef qaban warqaan
ragaa abbaa qabeenyummaa lakk. Kaartaa 15573/200/99
taeen galmaaee naaf kenname waan na jalaa badeef kan
biraa akka naaf kennamuu jechuudhaan nu gaaftaniiru.
kanaafuu namni ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin
qabadheera jedhu yoo jiraate, akka dhiyaatu.yoo dhiyaachuu
baate ragaa abbaa qabiyee kan biraa kan kennamuuf tauu ni
beeksifna. EMM/Lafaa Magaalaa Asallaa.
Aadde Aggizhee Iwnatuu kan jedhaman jiraataa Magaalaa
keenyaa ganda Majaa Qilxootaa keessatti mana jireenyaa
argamu mana ragaan isaan mana hojii keenya keessatti qaban
yeroof argachuu waan hin dandeenyeef faayilli yeroo buuura
qajeelfama adeemsa lakkaaiinsa qabiyyee fi gurmaaiinsa
ragaa lafa magaalaa Lakk. 03/2008 baheen kuusaan yeroo
akka isaaniif banamu waan barbaadameef kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 30 keessatti haa dhiyaatu.
EMM/Lafa/M/Bulchiinsa Magaalaa Arsii Nageellee.
R/Himaattuu Aadde Abbabach Hayiluu fi R/himatamaa
Obbo Gizawu Dinquu jidduu kan jiru falmii murtii rawwii
ilaalchisee magaalaa Kataar Ganat keessaa mana jireenyaa
waliin tae 11x451 KM2 irratti kan argamu gatii tilmama
kaumsa caalbaasii qarshii 114,032.00 tiin gaafa 19/5/2009
saaatii 4:30 hanga saaatii 5:30tti caalbasii ifaatiin waan
gurguramuuf bitachuu kan barbaadu qarshii ittiin bittuu
battalumatti kanfaluu kan dandau iddoo caalbaasiin
addemsifamu irratti qamaan dhiyaatee bitachuu kan dandau
tauu manni murtii ajajeera. Mana Murtii Aanaa Xiyoo.

Caalbaasii

M/A/Mirgaa 1ffaa Obbo Geetachoo Waasihuun 2ffaa Sh/qaa


G/Maariyaam Guutaa 3ffaa Salamoon Abbabee fi M/A/Idaa
1ffaa Asaggid Akililuu 2ffaa Immabeet Addaamuu 3ffaa Gadaa
Gabbisaa 4ffaa Dabalee Xaafaa 5ffaa Lataa Gammachuu 6ffaa
Dastaa Caammisoo jidduu falmii raawwii jiru ilaalchisee
mana jireenyaa murtiin abbaa idaa 1ffaa Asaggid Akililuu kan
tae magaalaa Arsii Nageellee keessatti argamu, kaumsaa
caalbaasii qarshii 131,024 tiin gaafa 20/05/2009 saaatii
3:30 tti caalbaasiin waan gurguramuuf Abbaan dorgomee
bitaatchuu barbaadu waldogomii osoo hin jalqabiin galmeef
%25 kaumsa caalbasii qabsiisu qaba.Abbaa moaatameef
qarshiin qabsiifatee ture yeroo deebiuuf Abbaa mooateef
immoo qarshiin kafalu wajjiin herregamaaf.Abbaan moatee
qarshii ittiin injifaate guyyaa 15 keessatti kanfalee kan hin
xumuree yoo taee kan qabsiise mootummaaf galii taee
beeksifnii caalbaasiin biroo ni adeemsifama. Kanaafuu
namoonni bitachuu barbaaddan dhiyaatanii dorgomtanii
bitachuu kan dandassan tauu ni beeksifna M/M/O/G/Arsii.

Caalbaasii

M/A/Mirgaa Zinnaawu Hayiluu fi M/A/Idaa Warqinaa Tasfaa


jidduu falmii raawwii jiru ilaalchisee mana jireenyaa M/A/
Idaa kan taee Magaalaa Arsii Nageellee ganda Malkaa
Shaayii keessatti argamu, kaumsa caalbaasii qarshii 136,350
tiin gaafa 29/05/2009 saaatii 3:00 6:00tti waan gurguramuuf
dorgomtanii bitatchuu kan dandeessan tauu manni murtii
ajajeera.Mani Murtii Olaanaa Godina Arsii Lixaa.

Baalee

Caalbasii Ijaarsa Pirojektii


Godina Baaleetti W/MMD Magaalaa Gidhiir kontiraktarootaa
sadarkaa GC fi BC -8 IMX modeela taanii fi dhiyeessa
meeshaa dhaabbii heeyyama qaban ijaarsaa fi bittaa armaan
gadi irratti dorgomsiisuu barbaada.
1- Ijaarsa M/Barnootaa Aanolee kutaa afur fi biiroo dura
buaa akkasumas Mana Fincaanii kan qabu.
2- Mana Fincaanii Mana Barnootaa Seekomandootiif
3- Mana dincaanii WMMD
4- Mana Fincaanii W/A/T/Geejjibaa
5- Mana Fincaanii W/Kantiibaatiif mana murtii
6- Booo lolaa kara mana barnoota sadarkaa 2ffaa Gindhiir
deemuu (mana qopheessa)
7- Ijaarsa kobilistoonii Mana Qopheessatiin
8- Sheedii bilookii tokko Mana Qopheessa

9- Ijaarsa Kalvatii Mana qopheessaa


10- Lakkoofsa manneeni mana Qopheessatiin hojjachiisuu
waan barbaaduuf kanneen ulaagalee guutan dorgomuu ni
dandeessu.
11- Bittaa maashina baaisa /RISO/ Modeela EZ201E/CZ
100
Ulaagalee Dorgommif Barbaachisu.
1- Dorgomaan heeyyama daldalaa seera qabeessa hojii ijaarsa
kan qabaniif gibira bara 2008 kaffalee fi hayyama daldalaa
bara 2009 haroomsiisuuf ragaa Abba Taayitaa Galiiwwani
irraa dhiyeessuu kan dandau, akkasumas ragaa haroomsa
ogummaa ijaarsa irratti kan bara 2009 dhiyeessuu kan
dandau.
2- Dorgomaan Lakk. TIN kan qabuu fi galmaaaa VAT kan
tae
3- Gatii sanada caalbasii irratti haqamaa fi laaqama yoo
qabaate caalbasiin ala taa.
4- Sanada caalbasii chaappaa fi mallattoo gochuun orjinaala
tokko fi kooppii lana dhiyeeffachuu qaba.
5- Caalbasiin erga baname booda gatii fooyyeessun hin
dandaamu
6- Kabachiisa caalbasii qarshi 17,000 bankitti CPO sanada
caalbasii wajjin kan dhiyeessuu.
7- Dorgomtootni waldaalee IMX waajjira isaan gurmeessee
irraa xalayaa wabummaa dhiyeessuu qabu.
8- Sanada caalbasii kan hin deebine qar. 100 kaffaluun W/AT
galiiwwaani Magaalaa Gindhiir irraa bitachuun dandeessu
9- Pirojektootni bakka buuummaan hojjataman bakka
buuummaa seera dhiyeeffachuu qabu.
10-
Bakka buoonni yoo dhiyaatan xalayaa bakka
buummaa seera dhiyeeffachuu qabu.
11-
Sanada caalbasii guyyaa beeksifni kun Gaazexaa
Kallacha Oromiyaarratti maxxanfamee bahee irraa
eegalee guyyaa walitti aanu 21 qilleensa irra eega oolee
gaafa 22ffaa saaatii 3:00 irratti saamsamee saaatii 3:30
irratti Waajjira Kantiibaa Magaalaa Gindhiritti ni banama
guyyaan kun yoo guyyaa hojii hin taiin guyyaa itti aanutti
darba. Sanadni saamsamee sanduuqa keessatti galeef bakka
buaan guyyaa itti aanutti darba sandni saamsamee sanduqa
keessatti galeef bakka buaan yoo hin argamin bakka
dorgomtootni kan biroo argamanitti ni banama.
12-
Dorgomtootni gatii yemmuu guutan VAT fi VAT ala
tauu isaa ifatti barreessuu qabu.
13-
Kontiraaktaroota taee IMX pirojektoota bara 2008
yoo xiqqaatee % 70 ol ragaa dhiyeeffachuu qabu.
14-
Dorgomtootni erga mooatanii booda sababa adda
addaa dhiyeessuun hin dandaamu
15-
Waajjirii filannoo biroo yoo argate caalbasicha
guutumaan guutuutti ykn gartokkeedhaan haquuf mirga
qaba.Pirojetii lakk. 1-7 irratti kontiraktaroota GC fi BC-8
fi IMX cean tauu qabu. pirojektoota hafan irratti IMX
ulaaga guutan hunduu dorgomuu dandauu Odeffanoo
dabalataf Lakkoofsa Bilbila 091328905 ykn 0930302878
WMMD Magaalaa Gindhiir.
Aadde Meeyimunaa Burqaa Aanaa Diinshoo Magaalaa
Diinshoo ganda 01 keessatti mana daldaalaa lafa
kaareemeetira143 irratti argamu ni gurguradha waan jedhaniif
kan mormuu yoo jiraate, beeksifni kun bahee bultii 20 dura
kan hin dhiyaanne yoo tae hayyamni kan kennamuuf tauu ni
beeksifna. Bulchiinsa Magaalaa Dinshoo.
Aadde Boggaalech Baqqalaa Aanaa Agaarfaa Magalaa
Agaarfaa 01 keessa mana jiru ni gurguradha waan jedhaniif
kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee bultii 20 dura
yoo hin dhiyaatiin hayyamni ni kennamaaf. Bulchinsa
Magalaa Agaarfaa.
Aadde Yeshii G/Maariyaam Aanaa Agaarfaa Magalaa
Agaarfaa 01 keessa mana jiru ni gurguradha wana jedhaniif
kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee bultii 20 dura
yoo hin dhiyaatiin hayyamni ni kennamaaf. Bulchinsa
Magalaa Agaarfaa.
Obbo Ahimad Maammuu Abdulqaadiir Aanaa Agaarfaa
Magalaa Agaarfaa 01 keessa mana jiru ni gurguradha wana
jedhaniif kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee bultii
20 dura yoo hin dhiyaatiin hayyamni ni kennamaaf. Bulchinsa
Magalaa Agaarfaa.

Obbo Sulxaan Abdulqaadiir mana jireenyaa Maaalaa Gooroo


ganda 01 keessatti maqaa isaaniitiin galmaaee KM2 200
irratti argamu Lakk. Nagahee 778933 waan na jalaa badeef
kan biraa bakka bu naaf haa kennamu jedhanii iyyataniiru.
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti yoo dhiyaachuu baatee kan bakka buufnuuf tauu
ni beeksifna..Bul/Magaalaa Gooroo.
Obbo Mahaammad Ibroo Booruu Magaalaa Miicaa ganda
miicaa keessaa mana jireenyaa qaban ni gurguradha waan
jedhaniif kana mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20 keessatti yoo dhiyaachuu baate gurgurtaan manaa
ni hayyamamaaf Bulchiinsa Magaalaa Miicaa.
Iyyattuun Aadde Boggee Damisee mana jireenyaa maqaa
isaaniitiin Magaalaa Maliyyuu Burqaa ganda 01 keessatti
M2 500 irratti galmaaee jiru Jukii Fayyeetti gurguruu waan
barbaadaniif, kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti yoo hin dhihaatiin gurgurtaan manaa kun
kan hayyamamuuf tauu ni beeksifna. Bulchiinsa Magaalaa
Maliyyuu Burqaa.

Gujii

Aadde
Adaanechi
Kabbadaa,Aadde
Ayyalechi
KabbadaafiObbo Fitsum Kabbadaa qabeenyaa isaanii kan
tae mana jireenyaa lakk. kaartaa 1027/BMN/01/01tae lafaa
kaaree meetira 420 iraatti ganda 01 keessatti argamu lakk.
manaa --- kan tae Obbo Kinduu Admaasitti gugureera
jedhaniiru. kan mormuu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
hanga guyyaa 20keessatti akka dhiyaatu, yoo hin dhiyaanne
gurgurtaan kan mirkanaauuf tauu ni beeksifna. WMM/Lafaa
Magaalaa Nageelle.
Obbo Balaachoo Asaffaa mana jireenyaa Lakk. B71-1086
tae rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana jireenyaa
irratti Bulchiinsa Magaala Adoolaa woyyuu ganda 01
keessatti argamu lafa ballina kaareemeetira 260M2 irratti
argamu Obbo Malaakuu Asaffaatti kan gurguraniif waan
taeef waliigalteen akka raggauuf iyyannoo dhiyeefataniiru.
Kanaafuu jijjirraa maqaa waan raawwanuuf qaamni mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa
20keessatti yoo hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee
kan mirkanneesinuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Obbo Kitoo Birboo Iluu mana jireenyaa Lakk. B117-1616
tae rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana daldalaa
irratti Bulchiinsa Magaala Adoolaa woyyuu ganda --keessatti argamu lafa ballina kaareemeetira 400M2 irratti
argamu Obbo Sanbatoo Areeriitti kan gurguraniif waan
taeef waliigalteen akka raggauuf iyyannoo dhiyeefataniiru.
Kanaafuu jijjirraa maqaa waan raawwanuuf qaamni mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa
20keessatti yoo hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee
kan mirkanneesinuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Obbo Ashaagiree Zallaqaa mana jireenyaa Lakk. B71-06(FW)
tae rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana jireenyaa irratti
Bulchiinsa Magaala Adoolaa woyyuu ganda 02 keessatti
argamu lafa ballina kaareemeetira 200M2 irratti argamu
Obbo Taganuu Tafarraa Xaggaatti kan gurguraniif waan
taeef waliigalteen akka raggauuf iyyannoo dhiyeefataniiru.
Kanaafuu jijjirraa maqaa waan raawwanuuf qaamni mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa
20keessatti yoo hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee
kan mirkanneesinuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Obbo Geetaachewu Abarraa Urgee fi Aadde Shittaayee
Kaasaayee qabeenyummaa isaanii kan tae mana jireenyaa
lakk. kaartaa 1314/BMN/01/01/02 tae lafaa kaaree meetira
432 qabanirraa addaan qoonnee lafa kaaree meetira 230 tau
waliin ganda 01 keessatti kan argamu lakk. manaa 912 tae
Obbo Yemaanee Fisahaa Dastaatti gugureera jedhaniiru.
kan mormuu yoo jiraate, beeksifni kun bahee hanga guyyaa
20keessatti akka dhiyaatu, yoo hin dhiyaanne gurgurtaan kan
mirkanaauuf tauu ni beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa
Nageelle.

Saboonni, sablammoonniifi ummatoonni misoomaafi nageenya biyyasaaniif wabiidha!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

Abbabaa Ejjetaa

Hojiilee qorannoofi maxxansaa Afoola Oromoo


Aadaafi Turiiziimii Oromiyaatti Giddugala
Aadaa Oromoo jalatti Gareen Qormaata
Afaanii afoola Oromoorratti, waaltina afaan
Oromoofi kan biroorratti oduuwwan durii,
mammaaksota, jechoota, geerarsootaafi
kkf qorachuufi walitti qabuun kitaabota
garaagaraa maxxansuun ummata biraan
gaaa tureera, gaaas jira.
Giddugala kanatti hanga ammaatti Afaan
Oromoo guddisuufi dagaagsuuf hojiilee
hojjetamaa turanirratti fuulleffachuun
barreeffama Garee Qormaata Afaaniitiin
qophaaerraa arganne haala asii gadii
kanaan qindeessineerra.
Hanga ammaatti hojiileen hojjetamanis
kitaabota akaakuu 36 ol ta`an Afaan
Oromootiin maxxansiisee bifa gurgurtaafi
kennaatiin ummata biraan gaheera. Bu`aalee
maxxansaalee kanneenirraas ummanni
Oromoo amma tokko fayyadamaa ta`eera.

Kitaabolee Afoola Oromootiin maxxanfaman


Afoolli maali? Eessa jira? Eenyutu kalaqe?
Gaaffilee kanneen sadan deebifnaan waaee
afoolaa hubachuun nu hindhibu. Afoolli
isa afaan warra Ingiliziitiin oral literature
jedhamudha. Innis waan hawaasni durii
kaasee afaaniin dhalootaaf dabarsaa dhufe
hunda hammata. Afoolli aadaa barsiifataafi
seenaa hawaasa tokkoo ibsa. Muuxannoo
bara dheeraa hawaasni tokko kuufates tae,
kan inni ittiin ergaa waliif dabarsaa dhufedha.
Afoolli ibsituu eenyummaati. Kana malees,
meeshaa aadaafi safuun ittiin tursiifamudha.
Hawaasni gadda, gammachuu, hawwiifi
kufaatii, deggersaafi mormii qabu afoolaan
calaqqisiisa. Kun kan hubachiisu, hawaasni
jiruufi jireenyasaa keessatti muuxannoofi
mudannoo qabu afoolatti dhimma bauun
ibsachuusaati. Hayyoonni afaanii yaada
kana akka ibsanitti, Afoolli kalaqa sammuu
keessatti qindaahuun afaaniin himamudha.
Kana keessatti, haalli kuufamaafi dhalootaa
dhalootatti darbaa itti dhufe himinsa
afaaniin dhugooma malee barreeffamaan
miti. Waanti afaaniin darbaa dabarsaa dhufe
kun baattuu seenaa, eenyummaa, falaasama,
ilaalcha, duudhaa, safuu, dinagdee, amantii,
siyaasa, beekumsaafi muuxannoo dhala
namaa baatee as gae.
Kunis, afoolli qabeenyaafi albuuda
hawaasni kuusee dhalootaaf dabarsuun
falaasamaafi sona isaa guddifatu tauu nu
hubachiisa. Hayyuuleen kunis yaaduma
kana deggeruun, afoolli gosa ogbarruu
taee aadaa, seenaafi eenyummaa hawaasaa
himinsa afaaniitiin dhalootaaf akka dabarsu
eeru.
Afoolli gosa ogbarruu Oromoo keessaa
isa balaafi gabbataadha. Sababnisaa
Oromoon uummata afoolawaadha. Utuu
barnoonni ammayyaa akka haraa hin
babalatiin dura, beekumsa kuufate kanatti
gargaaramee dhaloota qajeelchaa ture.
Ummanni Oromoo gumbii beekumsaa
afoola tauusaatiinis hawaasa fayyadaa
tureera. Haras fayyadaa jira. Safuun, sonni
hawaasummaa, dinagdeen, falaasamni,
aadaan, duudhaafi dandeettiin kalaqa
Oromoo afoola keessatti iddoo guddaa

qaba. Ogbarruu ammayyaa kalaquufillee


isatu buuura taee tajaajila. Fakkeenyaaf
waloon Oromoo tokko geerarsa Oromoo
duraaniin walqabsiisee yoo walaloo
barreesse miidhagummaan walaloo sanaa
daran qalbii nama hawata. Kana malees,
mammaaksa asoosama keessa galchee
barreessuun yaada barreessaafi hubannoo
dubbisaa wal unachiisa. Kanaafuu,
ogbarrummaan afoolaa kalaqa ammayyaa/
ogbarruu barreeffamaa keessatti hedduu
calaqqisa jechuudha.
Afoolli hawaasaan kalaqamee hawaasaaf
dhiyaata.
Abbummaa
dhuunfaan
hindaangeffamu. Waan dur dubbatamu
qofaanis hinmurtaau. Kan duraan
dubbatamu sana fooyyessee, bareechee kan
himu hawaasichuma. Garuummoo afaaniin
dhalootaa dhalootatti waan darbuuf itti
dabalamaa, irraa maqaa, haaromsamaa
dubbatamuunsaa falmisiisaa miti. Yeroo
baayee haalaan walqabatee kalaqama;
himamas. Namni waltajjii tokkoof
dhiyeessu haala yeroo sanaan walqabsiisee
hima. Kanaafuu, afoolli bifumasaa duraanii
qabatee hinjiraatu; amala jijjiiramaa qaba
jechuudha.
Walumaagalatti, afoolli gosa ogbarruu
sammuu keessatti kalaqamuun aadaa,
duudhaa, falaasama, safuufi ilalcha
hawaasaa
calaqqisiisudha.
Gaddaafi
gammachuu, jibbaafi jaalala, deggersa,
mormiifi waan kana fakkaatu ibsuuf
gargaara. Afoolli aartii jechaati. Kuufama
beekumsa jalqabaa kan afaaniin dhalootaa
dhalootatti darbaa dhufe. Kanaafuu afoola
beekuun waan hunda hubachuudha.
Qabeenyi ummataa kun afaaniin dhalootaa
dhalootatti darbaa deemuun osoo irraa hin
arcaiin ykn hin seelaiin akkuma jirutti
itti fufsiisuurratti hanqina qabaachuu
waan dandauuf barreeffamaan qophaaee
taauun dhaloota itti aanuuf darbuun
murteessaadha. Akkasuma barreeffamaan
Aadaa, seenaafi kan biroo qopheessanii
ummata biraan gauun guddina afaanichaaf
murteessaadha.
Arcainsi kun akka hin uumamneef Biiroo

Keessattuu yeroo adda addaa Kora


Afaan Oromoo qopheessuun ogeessota
dhaabbilee barnootaa olaanoofi hayyoota
dhuunfaarraa, akkasumas miidiyaaleefi
qaamolee hawaasaa adda addaarraa
ciicata barbaachisaa tae fudhachuun
adeemsa qormaata Afaan Oromoo keessatti
ciminaaleefi
hanqinaalee
mulatan
addaan baasuun qormaata Afaan Oromoo
balinaafi saffisaan raawwachuuf yaalii
guddaan godhamaa tureera. Hanga
ammaattis Korri Afaan Oromoo marsaa 11f
geggeeffameera. Barruuleen Qormaataa
hedduunis Korawwan geggeeffamanirratti
dhiyaachuun
hayyootaafi
qaamolee
hawaasaatiin eega gabbifamanii booda
barruulee Wiirtuu jedhamtu jildii 1 - 11
irratti bahuudhaan hanga tokko ummata
bira gaaniiru. Barruuleen kunis waaltinaafi
guddina Afaan Oromootiif gumaacha
guddaa taasisaa jiru.
Haatauutii buaan argame fedhii ummata
keenyaa guutuurratti gahaadha jechuun hin
dandaamu. Miidhaa afaan, seenaafi aartii,
walumaagalatti miidhaa aadaa sabichaarra
gaaa tureen walbira qabnee yoo ilaalle
kana caalaa hojii baayee hojjechuutu
hayyootaafi dhaloota ammaa kanarraa
eegama.
Barruun kunis bara 1985 kaasee hanga bara
2009tti gama Qormaata Afaan Oromootiin
hojiiwwan hojjetamaniif buaalee argaman,
akkasumas hanqinaalee gama kanaan
mulatan miluu ijaatiin ilaaluun kallattii
fuula duraatiif yaada furmaataa kaauuf
kan gargaarudha. Gabaabumatti, waggootii
digdamman darban keessa hojiiwwan gama
Qormaata Afaan Oromootiin hojjetamaniifi
haqinaalee turan haala armaan gadiitiin
tarreeffamaniiru.
Qormaata Afoola Oromoo
Gararraatti kaasuuf akkuma yaalame Afaan
Oromoo afoolaan dureessadha. Afoolli
Oromoo dilbii bara dheeraati; cirracha
bishaaniitis. Waraabamee, lakkaaamee,
akkasumas dhandhamamee kan dhumu
miti. Afoolli akkuma maqaansaa ibsutti
hambaa abaabileefi akaakileerraa jecha
afaaniitiin dhalootarraa dhalootatti darbaa
dhufee; ammas darbaa kan jiru; fuula duras

darbaa kan jiraatudha. Akka hayyoonni


afoolaa jedhanitti, afoolli muuxannoo
jiruufi jireenyaati. Akkuma ogbarruu
barreeffama yaadaa, falaasama, aadaafi
duudhaa ilma namaa ifa baasa. Akkasumas
gammachuufi gadda, jaalalaafi jibba,
amantaafi shakkii, jabinaafi dadhabbii,
fedhiifi hawwii hawaasa tokkoo ifa baasuuf
afoolli gahee olaanaa ni qaba. Buuuruma
kanaan Giddugala Aadaa Oromootti
Gareen Qormaata Afaanii faayidaa Afoolli
Oromoo qabu hubachuun Oromiyaa mara
irraa afoola ummanni Oromoo qabu walitti
qabuun qindeessuun Kitaabota armaan
gadii maxxansiisuun faayidaa ummataaf
akka oolan taasiseera. Isaanis;
Mammaaksa Oromoo -Jildii 1-6
Mammaaksa Oromoo hiika waliin Jildii 1 - 4
Durdurii Oromoo - Jildii 1-5
Hibboo -Jildii-1
Geerarsaafi Sirba Warroommii Oromoo
Maccaa - Jildii-1
Geerarsaafi Sirba Warrommii Oromoo
Tuulamaa - Jildii-1
Baacoofi Tapha Ijoolee Oromoo Jildii-1
Mirriga Oromoo Harargee - Jildii-1
Dilbii Afoola Oromoo - Jildii-1
Giddugalichaan hojiin afoola Oromoorratti
hojjetamaa tureefi jiru baayee kan nama
jajjabeessudha. Keessattuu gama hojii
mammaaksa
Oromootiin
hojiiwwan
hojjetamaniin
haguuggiin
qormaataa
taasifamaa ture bareedaa waan taeef kana
caalaa cimee itti fufnaan qabeenya boonsaa
ummatichi horate kana daran ifa baasuun
ummata biraan gahuu keessatti qooda
guddaa kan taphatu taa. Mammaaksonni
kunis Oromoo Walloo dabalatee Oromiyaa
mara irraa walitti qabamuun haala
armaan gadiitiin qindaaanii kanneen
maxxanfamanidha.

Mammaaksa Oromoo Jildii - 1 (Kan


Arsii, Baalee, Jimma, Harargee Bahaafi
Lixaa)
Mammaaksa Oromoo Jildii 2 (Kan
Walloofi Shawaa Kaabaa)
Mammaaksa Oromoo Jildii 3 (Kan
Shawaa Lixaa)
Mammaaksa Oromoo Jildii 4 ( Kan
Wallagga Bahaafi Lixaa)
Mammaaksa Oromoo Jildii 5 (Kan
Booranaafi Gujii)
Mammaaksa Oromoo Jildii 6 (Kan
Iluu Abbaa Booriifi Shawaa Bahaa)ti.
Ammas
afoolli
hedduun
hajalaafi
barreeffamaan Oromiyaa mararraa walitti
qabamanii jiru. fuula duras hojiin gulaalliifi
qindeessanii maxxansiisuu ciminaan kan
itti fufu taa.
Tattaaffiin taasifamaa jiru kun cimee fiixa
bahee guddina afaan Oromoo dagaagsuu
keessatti soora akka taphatu gochuuf
hunduu waan irraa eegamu bahachuu qaba.
Maddi _ Biiroo Aadaafi Turiiziimii
Oromiyaatti Giddu gala Aadaa Oromootti
Garee Qorannoo Moggaasa jechootaafi
waaltina Afaan Oromooti

Hirmaannaan hawaasaa gurmaae milkaaina qabsoo farra malaammaltummaatiif murteessaadha!

Caalbaasii yeroo 1ffaa

M/A/Mirgaa Inniyewu Daammanaa fi M/A/


Idaa Jaatanii Duubaa gidduu falmii Raawwii
jiru ilaalchisee lafa KM2 100 irraa qubatee
magaalaa Nageellee ganda 03 keessatti
argamu qabeenummaan isaa kan M/A/Idaa
tae saayit pilaanii kan hin qabne tilmaamni
kaumsa caalbaasii qarshii 60,000 taeen
gaafa 29/05/2009 saaatii 2:30 6:00tti
caalbaasiidhaan waan gurguramuuf qaamni
bitachuu barbaadu bakkatti argamuun
dorgomtanii bitachuu kan dandeessan tauu
dhaddachi ajajeera. M/M/O/G/Gujii.
Mana Daldalaa Magaalaa Nageellee Booranaa
Ganda 02 keessatti argamu qabeenyummaan
isaa kan obbo Qaasiim Barraaqii tauu akka
mirkanaau gaafatameera. kanaafuu namni
mormu ykn qabeenyaa kanarraa idaan qaba
kan jedhu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. WMM/
Lafaa Magaalaa Nageelle.

Caalbaasii

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

Waajjira MMD/Bul/Magalaa Shaakkisoo


bara baajataa 2009 keessatti ijaarsa
pirojektii Insuletarii bakka balfaa Qeeraa
fi Parking and retaining wall caalbasii
ifatiin dorgomsiisee hojjachisuu barbaada.
Kanaafuu waldaleen IMXn ijaaraman hojjii
ijaarsa irratti bobbaan ulagaa armaan gaditti
tarreefame guuttan dorgomuu ni dandeessu.
Ulaagaa barbaachisu
1- Waldalee IMX kan ijaaramanii eeyyama
hojii ijaarsa waliigalaa ykn gamoo
seera qabeessa qabu dhiyeeffachuu kan
dandaan tauu qaba.
2- Eeyyama daldala bara 2009 haarofame
ykn hin haarofamiin yoo taee dorgomuu
kan dandeesisu xalayaa waajjira A/T/
Galiiwwan irraa dhiyeeffachuu kan
dandeessan tauu qaba.
3- Galmaaaa VAT tauu isaa ragaa
dhiyeeffachuu kan dandau tauu qaba.
4- Kaffalaa gibiraa tauu isaa ragaa
dhiyeeffachuu kan dandau tauu qaba.
5- Caalbasichi waldalee IMX keessatti
ijaaraman qofa kan ilaallatu taa.
6- Sanadoota olitti tuqame qabachuun
waajjira A/T/Galiiwwaniitti argamuun
tokkoon tokko sanada caalbasii kanaaf
qophaae mallaqa hin deebine qarshii
100 kaffaluun bitachuu ni dandeessu.
7- Dorgomtootni caalbasii kana irratti
hirmachuu hindandeenye, kanaan dura
pirojeektii seektara Bul/Magaalaa irratti
hirmaate moachuudhaan hojii ijaarsa
irratti ajaja kennameen alaa fi dizaayinii
irratti hundauu osoo qabu waligaltee
yeroo eegee raawwachuu dhabuu fi
rakkoolee adda addaatiin waldalee
miidhaa kan qaqqabsisaa turan hin
hirmaachisu.
8- Dorgomtoota waldalee IMX bara
baajata 2009 hundeeffaman (haaraa)
ala dorgomtootni IMX hojii irra turan
kaneen dorgomuuf dhiyaattan dorgomii
irratti hirmaachuu kan dandaan herreega
isanii bara baraan oditii kan taasifamee
fi raawwii hojii gaarii kan qaban tauu
isanii ragaa agarsiisu dhiyeeffachuu kan
dandaan tauu qaba.
9- Caalbaasiin kun guyyaa beeksifni kun
qilleensa irra oolee kaasee guyyoota hojii
15 wal irraa hin cinne kan turu yommuu
tau guyyaa 16ffaa ganama saaatii 4:00
irratti Bul/Magaalaa Shaakkisoo galma
waajjira kantibatti sanduqa dhimma
kanaaf qophaaetti bakka dorgomaan ykn
bakka buaan seera qabeessa tae jirutti
galii gochuun ni saamsama guyyuma
kana saaatii 4:30 irratti kan banamu
yoo tau guyyaa caalbaasiin saaqamu
guyyaa hojiitiin ala ykn ayyaana irra yoo
oole guyyaa itti aanutti kan darbu taa.
10- Dorgomtootni sanada caalbasii orjinalaa

fi koppii 2 poostadhaan saamsamee samii itti gochuun maqaa


fi teessoo dhaabatichaa akkasumas chaappaa irratti dhahuun
dhiyeeffachuu qabu.
11- Waajjirri carraa biraa yoo argate gartokeen ykn gutumaan gututti
caalbasii kana haquuf mirga guutuu ni qaba.
12- Dorgomtootni waldaa IMX yeroo dorgommiif sanduqaa galchan
qaama isaan hundeesse irraa raga dhiyeeffachuu dandaan tauu
qaba ykn CPO gatii walii gala irraa %2 ykn maallaqa callaa
maqaa waajjira maallaqaa fi misooma diinagdee bulchiinsa
Magaalaa Shaakisootin qabsisu qaba.Odeeffannoo dabalataatiif
Lakk. Bilbilaa 0463340620 Waajjira MMD/Bul/Magalaa
Shaakkisoo

Harargee

Obbo Abdurahimaan Aliyyii, Obbo Nugusuu Abarraa irraa


Magaalaa Fu/Biraa Aradda 03 mana jireenyaa hulaa 2 waliigaltee
guyyaa 12/11/2008tiin natti gurguramee kan mormu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti Bulchiinsa
Magaalaa Fu/Biraatti haadhiyatu. Bulchiinsa Magaalaa Funyaan
Biraa.
Obbo Abdurahimaan Yuuyyaa Usmaan, Maaladaa Siinqee irraa
Magaalaa Fu/Biraa Aradda 03 mana jireenyaa hulaa 2 waliigaltee
guyyaa 13/03/2009tiin natti gurguramee kan mormu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti Bulchiinsa
Magaalaa Fu/Biraatti haadhiyatu. Bulchiinsa Magaalaa Funyaan
Biraa.
Hamzaa Haajii Kadiir, Aadde Tsaigginesh Zagayyee irraa Magaalaa
Fu/Biraa Aradda 03 mana jireenyaa hulaa 2 waliigaltee guyyaa
22/03/2009tiin natti gurguramee kan mormu yoo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti Bulchiinsa Magaalaa
Fu/Biraatti haadhiyatu. Bulchiinsa Magaalaa Funyaan Biraa.

Iluu Abbaa Boor

Caalbaasii Liizii lafaa Marsaa 6ffaa Gosa caalbaasii addaa


1- Waajjirri Misoomaa fi Manajimentii lafaa Magaalaa Mattuu
buuura labsii lafaa magaalaa Lakk. 721/2004 keewwataa
8,keewwata xiqqaa 1, qubee A hanga E jalatti tarreeffameen fi
dambii liizii Lakk. 182/2008 irratti hundaauun lafa ijaarsa gamoo
abbaa darbii 4 isaa oli irratti ijaaramuu fi tajaajila hawaasumaa
ykn Hoteelaaf oolu caalbaasii liizii addaa ifa taeen dabarsuu
barbaada.
2- namni dhuunfaas taee dhaabbatni dorgomuu barbaadu kamiyyuu
gaafa 15/5/2009 26/5/2009tti guyyaa hojii mootummaa jiran
10 gidduutti waajjira misoomaa fi manajimentii lafa magaalaa
Mattuu kutaa Lakk. 18tti dhiyaate qarshii hin deebine 250
kaffaluun sanada caalbasichaa bitachuu ni dandaa.
3- Lafa caalbaasii liiziidhaaf qophaae daawwachuu dorgomaan
barbaadu haala gabatee beeksisa keessa waajjiricha irraa
ibsameen taa.
4- Guyyaa sanadi caalbaasii liizii itti galu qabu gaafa 15/5/2009
26/56/2009 guyyaa keessa hanga saaatii 9:00tti qofa taa.
5- Guyyaa sanduuqi caalbaasi itti saamsamu bakka taajjabdoonni
fi garee raawwachiiftu caalbaasi argamanitti gaafa guyyaa
26/5/2009 guyyaa keessaa saaatii 9:00 irratti taa
6- Guyyaa caalbaasiin itti banamu gaafa guyyaa 29/5/2009 ganama
saaatii 3:00 irratti taa.
7- Bakka caalbasiin itti banamu galma guddaa bulchiinsa magaalaa
Mattuutti bakka dorgomtootni bakka buaan seeraa itti argamanitti
taa.
8- Odeeffannoo dabalataa caalbasichaa gabatee beeksisa keessaa
WMMLM/Mattuu irraa dabalataan argachuun ni dandaama.
9- Dorgomtootni wabii kabachiisa caalbaasiif qabsiisan ajaja sanada
kanfaltii bakkii /haala CPOittiin gatii kaumsa liizii iddichaa
parsantii 5% gadi kan hin taane sanada caalbaasii waliin poostaan
saamsamee dhiyeessuu qaba.
10- Sadarkaan lafichaa tokkoffaa yommu tau gatii kaumsa liizii
kaaremeetira tokko 664.83 dha.
11- Dorgomaan caalbasichaa dandeetti ijaarsa ragaa seera qabeessaa
baankii irraa sanada caalbaasii waliin saamsame dhiyeessuu qaba.
12- Caalbasicha guutummaan guutuutti ykn walakkaadhaan haquuf
mirgi isaa kan egamedha. Waajjirri Misoomaa fi Manajimentii
lafaa Magaalaa Mattuu
Aadde Yekabaa Geetinnat Lakk.galmee qabiyyee 1004/03/2009 irratti
Magaalaa Mattuu ganda 03 keessatti kaaree meetira 200 M2 irratti
argamu Obbo Bushaa Taayyeetti ni gurguradha jedhaniiru. Kanaafuu
akkaataa labsii liizii lafa magalaa Lak. 721/2004tiin jijjiirraan maqaa
waan raawwatuuf kan mormuu yo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
irraa eegalee guyyaa 20 keessatti haadhiyaatu. EMM/Lafaa Magalaa
Mattuu.

Obbo Mahaammad Tamaamiifi Aadde Naziifaa Boorishaa Lakk.


galmee qabiyyee 866/03/2009 irratti Magaalaa Mattuu ganda 03
keessatti kaaree meetira 200 M2 irratti argamu Obbo Yohaannis
Birhaanuutti ni gurguranna jedhaniiru. Kanaafuu akkaataa labsii liizii
lafa magalaa Lak. 721/2004tiin jijjiirraan maqaa waan raawwatuuf
kan mormuu yo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa eegalee
guyyaa 20 keessatti haadhiyaatu. EMM/Lafaa Magalaa Mattuu.

Aadde Sittinaa Abdallaa Lakk.galmee qabiyyee 534/02/2008


irratti Magaalaa Mattuu ganda 02 keessatti kaaree meetira 200 M2
irratti argamu Obbo Mahaammadkabir Bushuraatti ni gurguradhaa
jedhaniiru. Kanaafuu akkaataa labsii liizii lafa magaalaa Lak.
721/2004tiin jijjiirraan maqaa waan raawwannuuf kan mormuu yo
jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa eegalee guyyaa 20 keessatti
haadhiyaatu. EMM/Lafaa Magalaa Mattuu.
Obbo Ibraahiim Abdurahamaaniifi Aadde Minaaluu Ashaagiree
mana jireenyaa Lakk.galmee qabiyyee /17/84 irratti galmaaee
Magaalaa Mattuu ganda 01keessatti kaaree meetira 250 M2 irratti
argamu Aadde Munaa Ibraahimiitti ni gurguranna jedhaniiru.
Kanaafuu akkaataa labsii liizii lafa magaalaa Lak. 721/2004tiin
jijjiirraan maqaa waan raawwatuuf kan mormuu yo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee irraa eegalee guyyaa 20 keessatti haadhiyaatu.
EMM/Lafaa Magalaa Mattuu.

Jimmaa

Obbo Awwal Jamaal Bantii jirraataa Magaalaa Jimmaa Olaanaa


3 ganda 07 keesa kan taan kaartaan mana jireenyaa Lakk. kaartaa
iddoo duwwaa 4484/2001 tajaajila mana jireenyaa kan tae waan jalaa
badeef kan biraa bakka buee naaf haa kennamu jedhanii gaafataniiru.
kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20
keessatti akka dhiyaatu hubachiisaa, guyyaa jedhame keessatti
yoo dhiyaachuu baate kaartaan duraanii tajaajilaan ala akka taetti
lakkaaamee kaartaa kan biraa kan kenninuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa/ Bul/Magaalaa Jimmaa.
Obbo Miiftaa A/Jabaal jirraataa Magaalaa Jimmaa Olaanaa 3 ganda
07 keesa kan taan kaartaan mana jireenyaa Lakk. kaartaa iddoo
duwwaa 6452 tajaajila mana jireenyaa kan tae waan jalaa badeef kan
biraa bakka buee naaf haa kennamu jedhanii gaafataniiru. kanaafuu
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti akka
dhiyaatu hubachiisaa, guyyaa jedhame keessatti yoo dhiyaachuu baate
kaartaan duraanii tajaajilaan ala akka taetti lakkaaamee kaartaa kan
biraa kan kenninuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/ Bul/Magaalaa
Jimmaa.
Obbo Jibiriil Imaam jirraataa Magaalaa Jimmaa Olaanaa 3 ganda 03
keesa kan taan kaartaan mana jireenyaa Lakk. kaartaa iddoo duwwaa
6714/99 tajaajila mana jireenyaa kan tae waan jalaa badeef kan biraa
bakka buee naaf haa kennamu jedhanii gaafataniiru. kanaafuu kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti akka
dhiyaatu hubachiisaa, guyyaa jedhame keessatti yoo dhiyaachuu baate
kaartaan duraanii tajaajilaan ala akka taetti lakkaaamee kaartaa kan
biraa kan kenninuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/ Bul/Magaalaa
Jimmaa.
Obbo Abdulaxiif Jamaal jiraataa Magaalaa Jimmaa Olaanaa 3 ganda
04 keesa kan taan kaartaan mana jireenyaa Lakk. kaartaa iddoo
duwwaa 0917/99 tajaajila mana jireenyaa kan tae waan jalaa badeef
kan biraa bakka buee naaf haa kennamu jedhanii gaafataniiru.
kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20
keessatti akka dhiyaatu hubachiisaa, guyyaa jedhame keessatti
yoo dhiyaachuu baate kaartaan duraanii tajaajilaan ala akka taetti
lakkaaamee kaartaa kan biraa kan kenninuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa/ Bul/Magaalaa Jimmaa.

Shawaa

Dhaabbata Packtra Pvt.Ltd.Co Bulchiinsa Magaalaa Galaan ganda


Galaan keessatti lafa Investimeentii fudhatanii Kaartaa Lakk. isaa
B/M/G/K/L/57/2000 tae maqaa isaaniitiin kennameef orijinaalli
na jalaa bade jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni Kaartaa armaan
olitti tuqame kana arge ykn sababa adda addaatiin qabadheera jedhu,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 20 keessatti qaama
dhimmi ilaaluuf akka deebisu, yoo kun tauu baate kan duraanii akka
badetti tilmaamamee footoo koppiin orjinaalaa kan kennamuuf tauu
ni beeksifna. EMM/Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Galaan.
Aadde Haadiyaa Ibraahiim Bulchiinsa Magaalaa Galaan ganda
Galaan keessatti lafa mana jireenyaa fudhatanii Kaartaa Lakk. isaa
BMG/1488/2001taeefi Nagahee Lakk. isaa 250100 tae maqaa
isaaniitiin kennameef orijinaalli na jalaa bade jedhanii iyyataniiru.
Kanaafuu namni kaartaafi nagahee armaan olitti tuqame kana arge
ykn sababa adda addaatiin qabadheera jedhu, guyyaa beeksifni kun
bahee eegalee guyyaa 20 keessatti qaama dhimmi ilaaluuf akka
deebisu, yoo kun tauu baate kan duraanii akka badetti tilmaamamee
footoo koppiin orjinaalaa kan kennamuuf tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Galaan.
Aadde Alamtsahaay Baqqalaa Nagahee Lakk. isaa 2358086 taeefi
2565167 tae waajjira keenya irraa kennameef waan jalaa badeef
akka koppiin naaf kennamu jechuun nu gafataniiru.kanaafuu qaamni
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin harkatti qabate yoo
jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti kan
hin deebifne ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo tae
ragaan kun akka jalaa badeetti hubatamee haftee nagahee waajjira
keenya keessatti argamu irraa koppii goonee kan kenninuuf tauu ni
beeksifna.DMM/LafaaMagaalaa Kolooboo.

Maddota kira sassaabdummaa qabsoo keenyaan ni gogsina!

Amajjii 4 bara 2009

Obbo Asaffaa Ayyalaa Bulchiinsa Magaalaa


Galaan ganda Galaan keessatti lafa mana
jireenyaa fudhatanii Kaartaa Lakk. isaa
BMG/1487/2001taeefi Nagahee Lakk. isaa
250099 tae maqaa isaaniitiin kennameef
orijinaalli na jalaa bade jedhanii iyyataniiru.
Kanaafuu namni kaartaafi nagahee armaan
olitti tuqame kana arge ykn sababa adda
addaatiin qabadheera jedhu, guyyaa beeksifni
kun bahee eegalee guyyaa 20 keessatti qaama
dhimmi ilaaluuf akka deebisu, yoo kun tauu
baate kan duraanii akka badetti tilmaamamee
footoo koppiin orjinaalaa kan kennamuuf
tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Bulchiinsa
Magaalaa Galaan.
Obbo Salmoon Siyyum Abbabaa Bulchiinsa
Magaalaa Galaan ganda Galaan keessatti
lafa mana jireenyaa fudhatanii Kaartaa Lakk.
isaa BMG/1033/2001tae maqaa isaaniitiin
kennameef orijinaalli na jalaa bade jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu namni kaartaa armaan
olitti tuqame kana arge ykn sababa adda
addaatiin qabadheera jedhu, guyyaa beeksifni
kun bahee eegalee guyyaa 20 keessatti qaama
dhimmi ilaaluuf akka deebisu, yoo kun tauu
baate kan duraanii akka badetti tilmaamamee
footoo koppiin orjinaalaa kan kennamuuf
tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Bulchiinsa
Magaalaa Galaan.
Obbo Gannanaa Zawuduu Magaalaa
Adaamaa ganda 01keessaa iddoo qabaniif
waraqaan ragaa qabiyyee iddoo Lakk.
Kaartaa 1472/2000 taeen galmaaee naaf
kennamee waan na jalaa badeef kan biraa
akka naaf kennamu jedhanii gaafataniiru.
kanaafuu namni ragaa kana sabaa adda
addaatiin qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee
hanga guyyaa 20tti yoo dhiyaachuu baate
kan biraa kan kennamuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Bul/Magaalaa Adaamaa.
Obbo Maarqoos Masseboo Magaalaa
Adaamaa ganda 14 keessaa iddoo qabaniif
waraqaan ragaa qabiyyee iddoo Lakk.
Kaartaa 11935/02taeen galmaaee naaf
kennamee waan na jalaa badeef kan biraa
akka naaf kennamu jedhanii gaafataniiru.
kanaafuu namni ragaa kana sabaa adda
addaatiin qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee
hanga guyyaa 20tti yoo dhiyaachuu baate
kan biraa kan kennamuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Bul/Magaalaa Adaamaa.
Iyyattoonni Aadde Muluu Yimar faaa N-3
kan taan abbaan manaa Aadde Muluu
Yimariifi abbaa ijoollee 1ffaa Allellinyi
Mulunaa 2ffaa Maqidas Mulunaa 3ffaa
Taarraqenyi Mulunaa kan taan Obbo Mulnaa
Caakkaa waan duaniif mana jireenyaa
magaalaa T/Boolloo ganda 01 keeassatti
argamu dhaaltummaan akka mirkanaauuf
waan nu gaafataniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa
dhiyaatu. W/M/M/L/M/Tu/Boolloo.
Iyyattoonni obbo Margaa Tarreechaafi
Obbo Girmaa Daanyee mana jireenyaa
Magaalaa T/Boolloo ganda 01 keeassatti
Maqaa haadhaafi Akkawoo isaanii Aadde
Tiifee Sobbooqaatiin galmaaee jiru Lakk.
Kaartaa isaa LENB/10/2002 tae M2 200
irratti argamu manni murtii dhaaltummaan
keenya waan nuuf mirkaneeseef maqaan gara
keenyatti nuuf haa jijjiiramu jedhanii waan
gaafataniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.
W/M/M/L/M/Tu/Boolloo.
Aadde Keeriyaa Abdallaa waraqaa abbaa
qabeenyummaa lakk. kaartaa 4834/2001 tae
maqaa isaaniitiin galmaaee jiru magaalaa
Mojoo ganda 02 keessatti argamu waan na
jalaa badeef kan biraa akka naaf kennamu
jedhanii gaafataniiru. Kanaafuu waraqaa
ragaa abbaa qabeenyummaa kana namni

Kallacha Oromiyaa
sababa adda addaan harkatti qabadheera jedhu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20 keessatti qabatee yoo hin dhiyaanne tae, kan
biroo bakka buufamee kan kennamuuf tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Magaalaa Mojoo.
Obbo Abdii Mahaammad waraqaa abbaa qabeenyummaa lakk.
kaartaa 4295/2001 tae maqaa isaaniitiin galmaaee jiru magaalaa
Mojoo ganda 02 keessatti argamu waan na jalaa badeef kan biraa akka
naaf kennamu jedhanii gaafataniiru. Kanaafuu waraqaa ragaa abbaa
qabeenyummaa kana namni sababa adda addaan harkatti qabadheera
jedhu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti qabatee
yoo hin dhiyaanne tae, kan biroo bakka buufamee kan kennamuuf
tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Magaalaa Mojoo.
Dhaaltota Aadde Malkaayyoo Tsaggaayee kan taan Kaartaa Lakk.
isaa 444/350 tae maqaa isaaniitiin galmaaee jiru waan na jalaa
badeef kan biraa bakka buee naaf haa kennamu jedhanii iyyataniiru.
kanaafuu namni ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin kan
qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyaa 20 keessatti tooftaa
kamiinuu yoo beeksifachuu baate ragaa abbaa qabiyyee (Kaarataa)
kan biraa hojjatamee kan kennamuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Fiichee.

Caalbaasii

M/A/Mirgaa Obbo Damis Irreechoo fi M/A/Idaa Abdul-waahab


Dhaqqaboo jidduu falmii raawwachiisaa murtii jiru ilaalchisee
Mana qabeenyummaan isaa kan M/A/Idaa tae Magaalaa Adaamaa
ganda 02 Kaartaa Lakk. isaa 0339/89 tae gatii kaumsa caalbaasii
qarshii 1,582,260.90/100 taeen gaafa 27/05/2009 saaatii 3: 00
hanga 6:30tti bakka qabeenyichi argamutti caalbaasii ifa taeen ni
gurgurama. Kanaafuu, namoonni dorgomtanii bitachuu barbaaddan
iddoo,saaatii guyyaa ibsametti dhiyaattanii dorgomuun bitachuu kan
dandeessan tauu ni beeksifna.M/M/O/Go/A/Adaamaa.
Aadde Manabaree Boggalaa ragaa Qabiyyee mana jireenyaa Nagahee
mirrittii Lakk. 375965 tae maqaa isaaniitiin galmaaee jiru na
jalaa bade jechuuchuudhaan bakka buaan isaani Obbo Boggaalaa
Dannaqaa qaaman dhiyaatanii waan iyyataniif, qaamni ragaa kana
argine ykn kiyya jedhu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa hojii
20 keessatti WMM /Lafa Magaalaa Sulultaatti dhiyaachuun akka
beeksiftan. kun kan hin tane tanaan ragaa biraa kan kenninuuf tauu
ibsaa, beeksifni kun bahee guyyaan isaa erga irra darbe booda ragaan
kun yoo argamellee kan hin hojjanne tauu ni beeksifna. WMM/Lafaa
Bulchiinsa Magaalaa Sulultaa.
Obbo Suleemaan Jamaal Nagahee Lakk. isaa 604784 taeefi
Kaartaa Lakk. isaa Bur/10.289/02-BSH maqaa Aadde Biruuktaayit
Shifarraatiin galmaaee kennameef waan najalaa bade jedhaniif ragaa
bade kan bakka buee akka kenninuuf waajira keenya gafataniiru.
Kanaafuu namni mormuu yoo jiraate,ykn dhimmi kun na ilalaa kan
jedhu beeksifni kun gaafa bahee kaasee hanga guyyaa 30tti yoo
dhiyaachuu baatee ragaa bade kan bakka buufnee kenninuuf tauu ni
beeksifna.WMM/Lafaa Magalaa Burayyuu.
Aadde Adaanech Baqqalaa Magaalaa Walisoo ganda 02 keessatti
Lakk. Kaartaa W/331/83 tae maqaa isaaniitiin galmaaee beekamu
kaartaafi pilaanii na jala bade jechuudhaan iyyataniiru. kanaafuu
namni kaartaafi pilaanii kan arge ykn sababa adda adaatiin qabate
yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti yoo qabatee
dhiyaachuu baate kaartaa biraa kan kennamuuf tauu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Magaalaa Walisoo.
Obbo Naggaa Wuhiibii Nagahee Lakk. isaa 2566644 taeefi 2566645
tae waajjira keenya irraa kennameef waan jalaa badeef akka koppiin
naaf kennamu jechuun nu gafataniiru.kanaafuu qaamni ragaa kana
arge ykn sababa adda addaatiin harkatti qabate yoo jiraate,guyyaa
beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti kan hin deebifne
ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo tae ragaan kun akka
jalaa badeetti hubatamee haftee nagahee waajjira keenya keessatti
argamu irraa koppii goonee kan kenninuuf tauu ni beeksifna.DMM/
LafaaMagaalaa Kolooboo.
Obbo Biruuk H/Sillaasee Nagahee Lakk. isaa 0562394,2357745
taeefi 2356681 tae waajjira keenya irraa kennameef waan jalaa
badeef akka koppiin naaf kennamu jechuun nu gafataniiru.kanaafuu
qaamni ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin harkatti qabate
yoo jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti
kan hin deebifne ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo tae
ragaan kun akka jalaa badeetti hubatamee haftee nagahee waajjira
keenya keessatti argamu irraa koppii goonee kan kenninuuf tauu ni
beeksifna.DMM/LafaaMagaalaa Kolooboo.
Aadde Tsadaaluu H/Sillaasee Nagahee Lakk. isaa 2356680 tae
waajjira keenya irraa kennameef waan jalaa badeef akka koppiin
naaf kennamu jechuun nu gafataniiru.kanaafuu qaamni ragaa kana
arge ykn sababa adda addaatiin harkatti qabate yoo jiraate,guyyaa
beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti kan hin deebifne
ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo tae ragaan kun akka
jalaa badeetti hubatamee haftee nagahee waajjira keenya keessatti
argamu irraa koppii goonee kan kenninuuf tauu ni beeksifna.DMM/
LafaaMagaalaa Kolooboo.

Aadde Hiywoot H/Sillaasee Nagahee Lakk. isaa 2358055 taeefi


2356679 tae waajjira keenya irraa kennameef waan jalaa badeef
akka koppiin naaf kennamu jechuun nu gafataniiru.kanaafuu qaamni
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin harkatti qabate yoo
jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti kan hin
deebifne ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo tae ragaan
kun akka jalaa badeetti hubatamee haftee nagahee waajjira keenya
keessatti argamu irraa koppii goonee kan kenninuuf tauu ni beeksifna.
DMM/LafaaMagaalaa Kolooboo.
Obbo Sintaayyoo Tasammaa kaartaa fi pilaanii Lakk. /1532/88/A taeen
galmaaee naaf kenname najalaa badeera jedhanii iyyataniiru. kaartaa
fi pilaanii kana namni idaadhaniis taee haala biroon qabadheera jedhu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 30keessatti
tooftaa kaminuu yoo beeksifachuu yoo baate, ragaan abbaan qabiyyee
(kaartaan) biroo baafachuu kan dandaan tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa
Obbo Eeliyaas Hayilee kaartaa fi pilaanii Lakk. /15946/2000taeefi
Lakk.Kaartaa /20997/2001 taeen galmaaee naaf kenname najalaa
badeera jedhanii iyyataniiru. kaartaa fi pilaanii kana namni idaadhaniis
taee haala biroon qabadheera jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee eegalee guyyaa 30 keessatti tooftaa kaminuu yoo beeksifachu
yoo baate, ragaan abbaan qabiyyee (kaartaan) biroo baafachuu kan
dandaan tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa
Obbo Saamsoon Akiliiluu kaartaa fi pilaanii Lakk. L//7651/2000/p23
taeen galmaaee naaf kenname najalaa badeera jedhanii iyyataniiru.
kaartaa fi pilaanii kana namni idaadhaniis taee haala biroon qabadheera
jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 30
keessatti tooftaa kaminuu yoo beeksifachu yoo baate, ragaan abbaan
qabiyyee (kaartaan) biroo baafachuu kan dandaan tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa
Aadde Immabeet Ayyalaa kaartaa fi pilaanii Lakk. S/3922/98 taeen
galmaaee naaf kenname najalaa badeera jedhanii iyyataniiru. kaartaa
fi pilaanii kana namni idaadhaniis taee haala biroon qabadheera jedhu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 30 keessatti
tooftaa kaminuu yoo beeksifachu yoo baate, ragaan abbaan qabiyyee
(kaartaan) biroo baafachuu kan dandaan tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa
Obbo Nugusee Charuutiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Eermiyaas Abbabaa fi Himatamaa isin jidduu kan jiru
falmii siviilii ilaalchisee himatamaan manni Murtii kanatti himatamuu
keesaan beektan beellama gaafa 10/05/2009 saaatii 4:30irratti
dhaddacha 5ffaarratt dhiyaattanii akka falmattan,kan hin dhiyaanne yoo
tae dhimmi keessan bakka isin hin jirretti kan ilaalamu tauu beektanii
dhiyaattanii akka falmattan ni beeksifna.M/M/A/Adaamaa.
Obbo Abdoo Kadiir Nagahee iddoo mana jireenyaa kootii Lakk.
Nagahee 963461 taeefi 962856 tae najalaa bade jedhanii EMMLM
Magaalaa Duukamitti waan iyyataniif namni kaartaan iddoo mana
jireenyaa isaanii kana arge ykn sababa adda addaatiin qabattanii yoo
jiraattan, guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee guyyaa 20keessatti
yoo dhiyaattanii EMMLM Magaalaa Duukamitti gabaasa goochuun
baattan nama kanaaf kaartaa haaraa hojjannee kan kenninuuf tauu ni
beeksifna. EMMLafaa/ Magaalaa Duukam.
Aadde Gannat Abbabaa Waraqaan ragaa abbaa qabeenyummaa (Kaartaa
fi Pilaanii) Lakk.Kaartaa 618/280/98 taeefi Lakk. Pilaanii 4904/280/98
kan taeen galmaaee Kaaree meetira 200 kan tau Magaalaa Sandaafaa
bakkeerraa naaf kenname waan na jalaa badeef kan biraa bakka buee
naaf haa kennamu jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu waraqaa ragaa kana
namni arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo jiraate ,beeksifin
kun bahee guyyaa 30 keessatti yoo hin dhiyaanne kan biraa bakka
buufnee kan kenninuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/Magaalaa BMS.
Bakkee.
Aadde Hasseet Guiish Waraqaan ragaa abbaa qabeenyummaa (Kaartaa
fi Pilaanii) Lakk.Kaartaa 369/EMMLM/1449A taeefi Lakk.
Pilaanii ---- kan taeen galmaaee Magaalaa Sandaafaa bakkeerraa
naaf kenname waan na jalaa badeef kan biraa bakka buee naaf haa
kennamu jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu waraqaa ragaa kana namni
arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo jiraate ,beeksifin kun
bahee guyyaa 30 keessatti yoo hin dhiyaanne kan biraa bakka buufnee
kan kenninuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/Magaalaa BMS.Bakkee.
Obbo Naanneessaa Baqqalaatiif
Bakka jiranitti
Iyyattuun Aadde Caaltuu Naannessaa fi waamamaan isin jidduu
kan jiru waaee murtii badiinsaa ilaalchisee waamamaan kun yoo
jiraate, beellama gaafa 05/05/2009 saaatii 5:00irratti akka dhiyaatu
gaafachaa,kan hin dhiyaanne taanaan iyyattuuf murtii badiinsaa kan
kennamuuf tauu ni beeksifna.M/M/A/QarsaafiMaalimaa.
Aadde Daftuu Gaddafaatiif
Bakka jiranitti
Iyyataan Obbo Baqqalaa Bayyanaa fi waamamtuun isin jidduu kan jiru
falmii siviilii waaee dhirsaafi niitii jiru ilaalchisee waamamtuun kun
yoo jiraate, bakka jirtuu beellama gaafa 12/05/2009 saaatii 5:00irratti
akka dhiyaatu gaafachaa,kan hin dhiyaanne taanaan iyyataaf murtii
badiinsaa kan kennamuuf tauu ni beeksifna.M/M/A/Ejeree.

Dargaggoonni ilaalcha misoomawaafi dimookiraatawaa qaban haaromsa keenyaaf murteessoodha!

Kallacha Oromiyaa

Amajjii 4 bara 2009

Damee Mulaatuu
Chiiliin Ardii Ameerikaa Kibba bahaa
qarqara galaana Paasifikii keessatti biyya
argamtudha. Chiiliin naannoo Kaabaatti
gammoojjiishee
keessatti
qabeenya
albuuda adda addaan kan badhaate
yoo taatu, naannoo giddu galeessaatti
ammoo bakka baayyinni ummata biyyattii
itti
heddummatee
jiruufi
naannoo
Kibba biyyattii qonnaafi bosonaan kan
haguugamedha.

Chiilii: Biyya guddina


saffisaa galmeessaa jirtu

Jaarraa 16ffaa keessa Chiiliin akkuma


biyyoota ardii Ameerikaa koloneeffatoota
biyyoota bahaa Ispeeniin koloneeffatamtee
turte. ALA bara 1918 bilisummaa ishee
kolonii Ispeenirraa wayita argattutti hanga
bara 1930tti jijjiirama gama dinagdeen
galmeessuu eegaltus,wal-waraansi mormii
aangawoota waliin tureefi biyyoota
ollootashee Peeruufi Bolooviyaa waliin
geggeessiteen dinagdeen ishee deebiee
akka kufu taee ture. Jaarraa 19ffaa
keessa Chiiliin birmadummaa ishee
kabachiifachuun
daandii
guddiinaa
eegalte.
Chiiliin yeroo ammaa toora biyyoota galii
giddu galeessa qaban keessa jiraattullee,
biyyoota Ardii Ameerikaa Kibbaa keessaa
biyya dinagdeen badhaateefi tasgabbooftuu
tauun beekamti. Keessumaayyuu misooma
humna namaa, galii nama dhuunfaa,
dorgomaafi
giloobaalaayizeeshinii,
nageenya,
walabummaa
dinagdeefi
kanneen birootiin adda dureedha. Kana
malees, tasgabbiifi misooma itti fufiinsa
qabuun kan beekamtu Chiiliin, biyyoota
mootummoota gamtoomanii hundeessan
keessaa tokkodha.
Maxxansi keenya haraa kanaanis seenaa
imala guddina saffisaa Chiilii hamma tokko
akka itti aanutti isiniif qindeessineerraa
dubbisa gaarii!
Chiiliin biyyoota guddatan kan akka
biyyoota dhihaafi Ameerikaa Kibbaa waa
hedduun fakkeenya taaa jirti. Kunis,
milkaaina caaseffama sirna dinagdee, sirna
daldala bilisaafi tasgabbaaa tae uumuun
guddina dinagdee saffisaa galmeessaa
jirtuuni. Chiiliin waggoottan kurnan
darban keessa guddina gama dingdee,
hawaasummaafi siyaasaan jijjiirama guddaa
biyya fiduu dandeessedha.
Jijjiiramni
kunis,
saffina
biyyoota
guddatanitti kan dhiyaatu yoo tau,
kunis oomishtummaafi buaa guddaa
argchuu, daldala babalisuufi guddisuu,
hoji dhabdummaa hirisuufi qulqullina
barnootaa fooyyessuufi kanneen biroon
milkaauuni.
A.L.A bara
1990
moota
keessa
dinagdeen Chiilii haala ajaaibsiisaatiin
guddachuunsaa
jijjiirama
waliigalaa
sirna dinagdee walabaan bara 1974
buuureffameeni. Kunis, bara 1973 irraa
eegalee hanga ammaatti oomishtummaan
sektaroota hundaa gama maraa dabaluusaati.
Fakkeenyaaf, bara 1998tti, sektarri qonnaa
dinagdee waliigalaa ishee keessaa %8.4 qofa
yoo tau, kun ammoo madaallii sadarkaa
idil-addunyaatti dinagdee biyyoota galii
giddugaleessaa qabanii gadidha. Sektarri
Induustiriifi Manufaakcheriingii ammoo
baayyee misoomawaa yoo taan, kunis
%34.2fi %16.4 walduraa duubaan kan
qooddatanidha. Sektarri Induustirii Chiilii
kunis, biyyoota galii guuddaa qaban illee

Saantiyaagoo Magaalaa Gudditii Chiilii


%n qabxii lamaan akka caaltu taasisa.
Sektarri tajaajilaa ishee ammoo dinagdee
walii galaashee keessaa %57.4 kan qabaatu
yoo tau, kunis akka gabaasa Misooma
Addunyaa(WDR, 1998/99)tti, biyyoonni
galii olaanaa qaban % 61fi galii giddu
galeessaafi gadaanaa qaban naannoo %39ti.
Akka Baankiin Addunyaa jedhutti,
guddina dinagdee ajaaibsiisaa Chiiliif
sababa kan tae jijjiiramuu caaseffama
sirna dingdeeshee irraa kan kae, naannoo
magaalaatti tatamsainni ummataa dabaluun
magaalota keessatti hiramni galii mijawaan
akka uumamu tae. Akka gabaasa kanaatti,
sababa kanaan dinagdeen Chiilii % 5tti itti
fufiinsaan guddachuu dandaeera.
Chiiliin bara 1980 oota keessa dinagdee
ishee kan ittiin geggeeffachaa ture oomisha
biyyaa keessaa qofatti fayyadamtuufi
al-ergii irratti waan hin xiyyeeffanne
magaalaatti hoji dhabdummaan hammatee
ture. Keessumaa yaaiinsi ummataa gara
magaalaatti taasifamuurraa kan kae hoji
dhabdummaa hedduummachuun %14.3
irra gae. Kanaaf riifoormii sirna daldalaafi
oomishtummaa ishee jijjiiruun tajaajilaafi
oomisha al-ergii irratti xiyyeeffachuun
jijjiirama dinagdeefi hojii dhabdummaa
hirisuu dandeesse. Kunis, xumura bara
1980tti hojii dhabdummaa %5 tti gadi
xiqqeessuu dandeessise.
Gama birootiin Chiiliin misoomarratti
xiyyeeffachuunis
induustiriiwwan
gurguddoo babalisuun rakkoo hojii
dhabdummaa kana furuuf cimsitee
itti fufuun, Caamsaa bara 1996 hanga
Adoolessa bara 1997tti
qofa carraa
hojii hoji barbaaddota 124,000f uumuu
dandeesseetti.
Chiiliin humna namaa dorgomaafi
gaumsa qabu induustiriiwwan gurguddoo
hundeessite
sochoosan
horachuuf
xiyyeeffannoo barnootaaf kenniteenis
milkoofteetti. Kunis, jalqabarratti barnoota
sadarkaa duraa babalisuufi barnoota
buuuraa
lammiileenshee
bareessuufi

dubbisuu akka dandaanirratti fuuleffatte.


Manneen barnootaa sadarkaa olaanaa
keessatti ammoo qulqullina barnootaaf
xiyyeeffannoo addaa kennuun hojii
kalaqaafi tekinooloojii ceesisuu irratti
akka fuuleffatamu taasifte. Haala kanaan,
wallaalummaa
dhabamsiisuuf
sochii
barnootarratti taasifteen bara 1995tti
doofummaa hirisuun sadarkaa biyyoota
galii giddu galeessaa qaban gadiin gauu
dandeesseetti. Akka gabaasa Misooma
Addunyaa(WDR,1998/99)tti, hiyyummaa
dhabamsiisuuf sochii taasifteen toora
biyyoota galii giddu galeessaa qaban cina
hiriiruu dandeesseetti.
Chiiliin gama barnootaan milkaaina kana
gonfachuu kan dandeesse, bara 1996tti
Barnoota Hojiin jechuun karoora waggaa
shanii baafatte. Karoorri kun lammiileen
ishee hundi carraa barnootaa akka argataniifi
qulqullina barnootaaf xiyyeeffannaa addaa
kan keennuu fai. Keessumaayyuu karoorri
kun garaagarummaa carraa barnootaa
waliqixaa dhabuu biyyattii keessatti mulatu
dhiphisuun kaayyoo ijoo karoorichaa ture.
Barattoonni mooraa manneen barnootaa
keessa akka turaniifis saatii turtii
barnootaaf guyyaatti saa 6:00 qofa kan
ture gara saa 8:00 tiitti guddisuu, gaumsa
barsiisotaa cimsuuf leenjii barsiisotaaf itti
fufiinsaan kennuufi hojii baruufi barsiisuu
milkeessuuf bajeta guddaa ramaduu faaan
milkaaina sektarichaaf gaee guddaa
taphateera.
Naannoo magaalaatti sababa baayyina
ummataatiin
rakkoo
babalachuu
hoji
dhabdummaa
furuuf
Chiiliin
tarsiimoowwan
baafattee
hojiirra
oolchiteen kan itti milkoofte keessaa tokko
xiyyeeffannnaa sektara qonnaaf kenniteeni.
Fakkeenyaaf,
oomisha
invastimantii
qonnaa humna namaa hedduu barbaaduufi
sharafa galii alaa argamsiisurratti waan
fulleffatteefi rakkoon hoji dhabdummaa
baayyina ummata magaalaa furuuf
gumaacheera. Kunis, carraa hojii balaafi
fooyyaaan magaalaa caalaa baadiyyaatti

waan uumameef yaaiinsi ummataa


gara magaalaatti dhufu akka xiqqaatuuf
dandeessiseera.
Ardii Ameerikaafi biyyoota galii gadaanaa
qaban keessatti kan mulatu rakkoon
galii haqa qabeessa tae dhibuun mulatu
Chiiliifis rakkoo hamaadha. Rakkoo kana
furuuf Chiiliin bara 1985tti lammiilee
ishee %25 sarara hiyyummaa hamaa keessa
jiraatan, %45 sarara hiyyummaa gadi
jiraatan, tarkaanfiiwwan olitti eeraman
fudhatteen bara 1993tti lammiilee ishee
mil.1.3 hiyyummaa keessaa baasuu
dandeesseetti. Kunis, buaa walitti
hidhamiinsa sagantaalee hawaasummaafi
dinagdee akkasumas rifoormiiwwan haala
guddina dinagdee biyyattii fooyyessuu
dandau baafatteeni.
Haa tau malee, Chiiliin toora biyyoota
guddatanii cinaa hiriiruuf rakkoowwan
furamuu
qaban
hedduu
qabdi.
Rakkoowwan kunneenis galii haqa qabeessi
dhibuufi naannoo magaalota gurguddootti
bayyinni ummataa ammallee baayyachuu
rakkoowwan hawaasummaafi dinagdeef
akka saaxilaman tauu faan rakkoowwan
ijoo taee dinagdee ishee qoraa jiru furuuf
qabsoo cimaa biyya taasisaa jirtudha.
Walumaa galatti, hojii dhabdummaa, carraa
barnootaa wal-qixa hintaane, kuufamaafi
hirmaannaa qabeenyaa qixa hintaane
rakkoo ijoo biyyoota guddataa jiranii
tauu ragaaleen ni eeru. Chiiliin haaluma
wal-fakkaatuun rakkoo kana keessaa
bauuf imaammataafi tarsiimoo isheen
ummata hirmaachisuun hojiirra oolchiteefi
caaseffama sirna dinagdee, sirna daldalaa
bilisaafi tasgabbaaa tae uumuun guddina
dinagdee saffisaa galmeessaa jirtuun toora
biyyoota guddina saffisaa galmeessaa jirtu
keessaa tokko ishee taasisuu dandaeera.
Horaa bulaa deebanaa!
Madda: www. Chile: The Success Story of
a Developing Country

Nageenya amansiisaa keenya itti fufsiisuu keessatti lammiin hundi nageenyaaf waardiyyaa haadhaabbatu!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

Masfin Tasfaayee

Imala gara induustiriitti taasifamuuf tarsiimoo


misooma IMXn buaa galmaaaa jiru
Mootummaan misoomawaa dimookiraatawaa biyya keenyaa
hiyyummaafi gadadoo biyyattiirraa qolachuuf imaammataafi
tarsiimowwaan garaa garaa boocuun waggottan kurnan lamaan
darbaniif ittiin hojjechaa tureen gaarri hiyyummaa diigamuu
jalqabee jira.
Hojii hanga ammaatti hojjetameenis biyyattiin seenaa hiyyummaa
duraan addunyaarratti ittiin beekamtu jalaa baatee seenaa boqonnaa
haaraa galmeessisaa guddinaafi jijjiirama ariifataa ittifufinsa
qabu fidaa, maqaa xurii hiyyummaan faalame ofirraa haqaa jirti.
Buaaleen galmaaan kunniin firiii tarsiimoo, sagantaafi karoora
hojjechiisuu
dandaan qopheessanii ittiin oogganamuurraa
maddedha. Tarsiimoowwan buaa qabatamaa galameessisuun
hiyyummaa xiqqeessuu keessatti shoora guddaa taphatan keessaa
inni angafti tarsiimoo misooma Intarpiraayizoota Maayikiroofi
Xixiqqaa/IMXti.
Tarsiimoon misooma IMX bahee hojiirra erga ooluu eegalee
as lammiilee biyyattii hedduuf daandii hiyyummaafi gadadoo
jalaa ittiin bahan tauu dandaeera. Tarsiimoon kun dameewwan
garaagaraa kan of keessaa qabu yoo tau, dameen qonnaa
baadiyyaafi magaalaa naannoo keenyaa keessatti gahee guddaa
qooddachaa jira.
Seektera carraa hojii balinaan uumuu dandauufi hoji-barbaaddota
hedduu keessummeessu tauusaatiin mootummaan akkuma sektara
maanuufaakchariingiifi ijaarsaa xiyyeeffannoo itti kennuun hoji
hojjetamaa tureen sektarichi lammiilee hedduuf carraa hojii
saaquu bira darbee galma sektarichaa buuura induustirii taasisuuf
hojjetamaa jiru milkeessuuf agiroo-piroosesiingiin oomishaalee
buaa qonnaa salphaatti meesha dheedhii gara buaa warshaatti
jijjiiruun galma kaayyeffatame milkeessuuf imala daandii sirriirratti
argamudha.
Sektara kanaan bara Karoora Guddinaaafi Tiraanisfoormeeshiinii
1ffaa fi 2ffaa keessa qofa hoji barbaaddonni miliyoonatti
lakkaaaman waldaan gurmaaanii hojii keessa galuun hojii
dhabdummaa jalaa miliquun jiruufi jireenyasaanii fooyyeffachuurra
darbanii, hedduunsaanii gara abbaa qabeenyummaatti guddachuu Buaawwan tarsiimoo misooma IMXn galmaaaa jiran keessaa
dandaaniiru.
beekumsa qabuun hojjetee of jijjiiruun cinaatti tumsa waldaaleen gaheesaanii gumaachuu eegalaniiru. Jalqabbii
guddina biyyaa keessatti shoorasaanii akka bahan gaarii mulate kana cimsuun gara sadarkaa olaanaatti
Raawwii KGT 1ffaa keessatti carraa hojii dhaabbii
taasisee jira. Haaluma walfakkaatuun bara 2008 keessas guddisuuf tumsi mootummaafi hawaasa balaarraa
baadiyyaafi magaalaa naannoo keenyaa keessatti uumamaa
sochii eebbifamtoota dhaabbilee barnoota olaanoofi hojii eegamu olaanaadha.
tureen qooda sektarichi qabu guddaa ture. Buuuruma
barbaaddota hojiitti galchuu keessatti hojii karoora addaan
kanaan badiyyaatti damee hundaan intarpiraayizoota
Kunis
deggersa
maashinootaa
mootummaan
hojjetameen waldaalee 166 tiraaktara 166 deggeruun
188,398 keesatti miseensota 2,234,986 taaniif carraa
intarpiraayizootaaf taasisaa jirurraa kan madde yoo
yeroo ammaa hojii sektara qonnaarratti bobbauun firii
hojii uumame keessaa intarpiraayizoonni 88,758 miseensa
taullee, dhiyeessiifi fedhiin naannoo kana jiru kan wal
jajjabeessaa galmeessuu jalqabaniiru.
1,048,142 taan damee qonnaan kan hojiitti galan yoo tau,
hinsimne tauusaatiin sektara balaa humna namaa hedduu
shoorri sektara kanaa kan damee kamiiyyuu caalaa kan Magaalota naannoo keenyaa keessattis, walddaalee keessummeessuu dandau kanarratti deggersi paakeejii
ture tauu agarsiisa. Gara magaalaattis yoo dhufnu bara hedduun damee hoji qonnaa magaalaa kan akka, furdisa guutuun yoo dabalame buaa kanaa olii argamuu dandaa.
karoora Guddinaafi Tiraanisfoormeeshiinii marsaa duraa horii fooniifi horsiisa horii aannanii, horsiisa lukkuu,
Haatau malee, qabatamaa naannoo keenyaan hudhaaleen
keessatti intarpiraayizoota 182,945 miseensota 1,455,225 biqiltuu biqilchuun
raabsuufi kanneen biroorratti
hojii sektara kanaaf gufuu taan fedhiifi dheyeessiin jiru
of keessaa qabaniif carraa hojii uumame keessaa bobbauun milkaaaa jiru. Akkuma hojii qonnaa
wal simuu dhabuu, dhiyeessiidhuma jirtu karaa qulqullina
sektara kanaan kan gurmaaan interpiraayzoota 36,542 baadiyyaatti milkii gaarii agarsiisaa jiru qonni magaalaas
qabuun waliin gahuu dadhabuu, tekinooloojiiwwan hojii
miseensoota 199,548 keessummeessuun murteessummaa magaalota keenya keessatti hojii barbaaddota hedduuf
kanaaf galtee taan heddumminaan burqisiifamuu dhabuu,
hojiin sektarichi hiyyummaafi hoji-dhabdummaa carraa hojii uumuu bira darbee mala ammayyaawaan
kalaqawwan argaman jajjabeessuun sadarkaa caalurraan
magaalaa keessaa xiqqeessuu keessattis qabu guddaa fayyadamuusaaniin buaa gaariin akka dhufu taasisaa
gahuuf carraaquun laafaa tauu ilaalchi namoota hojii
tauu mulisee jira.
jira. Buaa qonnaarraa argamu gara buaa warshaatti
kanarratti bobbaan sektarichaaf qabanis hanqina kan
jijjiiraa deemuun aadan oomishatti sona dabaluu amma
Mootummaanis
sektara
kana
akkuma
sektara
qabu tauun darbee darbee kan mulatu tauun rakkoo
gara amaleeffatamuutti dhufaa jira.
xiyyeeffannoo biroo deggersa paakeejii guutuu kennuun
haadhoo naannoo kana jiranidha.
waldaaleen damee kanaan gurmaaan tajaajila liqii, iddoo Sirna deggersaa walitti hidhamiinsa gabaa mootummaan
Walumagalatti sekterri kun carraa balaa akka biyyaafi
oomishaafi gurgurtaa, maashinoota garaagaraa tumsuun dhaabbilee biyya keessaafi alaa wlaiin taasisu keessatti
naannoo keenya keessatti qaburraa kan kae lammiileef
guddina ariifataa keessa akka galan gochuun bua walddaalee hirmaatan keessaa kanneen damee qonnaa
madda carraa hojii tauun alatti sektara tekinooloojii
qabeessummaa sektarichaa yeroo gara yerootti cimsaa harka caalu dhuunfatu keessattuu interpiraayizoonni
ammayaaoon deggeraman guddina biyyattiin hawwite
deemaa jira.
agiroo-piroosesiingii kan akka cuunfaa zayita nyaataa,
bira gahuuf hojjechaa jirtu dhugoomsuu keessatti
dibataa, midhaan daakuurratti bobbaan heddumminaan
Baadiyyaa naannoo keenyaa keessatti eebbifamtoota
dorgomaa hinqabne tauusaa hubatamee ciminaan
jiru. Kunis kan tauu dandaeef waan buaa qonnaasaanii
dhaabbilee olaanoorraa eebbifaman gara hojiitti galchuuf
baadiyyaafi magaalota naannoo keenyaa keessatti haaluma
sana deggersa taasifamuufiin buaa itti dabalanii gabaaf
bara 2007 irraa eegalee sochii taasifamaa tureen bara
tarsimoo keesatti kaaameen hojiitti hiikamuu qaban.
dhiyeessuun meeshaa dheedhii dura gar biyya alaa
2007tti tiraaktara 87 waldaalee 87f kennamee hojjetanii
Adeemsa Hojii Dhimmoota Kominikeeshiinii
deemanii warshaa galanii as deebian asumatti oomishuu
akka jijjiiramaniifi guddina biyyattii keessattis gaheesaanii
Mootummaa Ejensii IMX Oromiyaatiin
eegaluun oomishaalee alaa galan hambisuun sharafa
akka bahan taasifameera. Lammiileen baratan ogummaafi
bittaa meeshaa biyya alaaf bahu hambisuu keessattis

Misooma ariifachiisuuniifi nageenya eegsisuun hojii hundi dursa kennuufii qabudha!

Kallacha Oromiyaa

10

Shamarree Hawwii Mangistuutiif


Bakka jiranitti
Iyyattuun Aadde Kumee Gurmuutiifi
waamamtuu isin jidduu kan jiru waaee
murtii badiinsa ilaalchisee waamamtuun
kun mana murtii kanatti himatamuu keessan
beektanii beellama gaafa 19/05/2009 saaatii
5:00irratti akka dhiyaatan gaafachaa,kan hin
dhiyaanne taanaan iyyattuuf murtii badiinsaa
kan kennamuuf tauu ni beeksifna.M/M/A/
Iluu.
Aadde Asteer Araggaatiif
Bakka jiranitti
Iyyataan
Obbo
Tashoomaa
Birraafi
waamamtuun isin jidduu kan jiru falmii
waaee dhirsaafi niitii jiru ilaalchisee
waamamtuun
mana
murtii
kanatti
himatamuu keessan beektanii beellama gaafa
09/05/2009 saaatii 4:00irratti akka dhiyaatu
gaafachaa,kan hin dhiyaanne taanaan bakka
isin hin jirretti murtii kan kennamuuf tauu ni
beeksifna.M/M/A/Aqaaqii.
Obbo Isheetee Darribeetiif
Bakka jiranitti
Iyyattuun Immaahooy Warqituu Bajigaa
B/Buaan Beetaa Darribeefi Himatamaa
isin jidduu kan jiru falmii jiru ilaalchisee
himatamaan mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 05/05/2009
saaatii 4:00irratti akka dhiyaatan manni
murtii ajajeera.M/M/A/Abbichuufi Nyaaa.
Obbo Daanieel Abraahaatiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Mahaammad Adamiifi
Himatamaa isin jidduu falmii siviilii jiru
ilaalchisee himatamaan mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii beellama gaafa
15/05/2009 saaatii 5:00irratti akka dhiyaatan
falmattan jechaa, beellamarratti dhiyaachuu
baannaan bakka isin hin jirretti falmiin
gaggeeffamee murtiin kan kennamu tauu
manni murtii ajajeera.M/M/O/G/A/O/N/
Finfinnee.

Caalbaasii

M/A/Mirgaa Aadde Iteenash Boggalaa faaa


N--4 fi M/A/Idaa Obbo Darajjee Mangistee
faaa N-4 jidduu falmii raawwachiisaa murtii
jiru ilaalchisee Mana jireenyaa qorqoorroo
luukii 80 kutaa 5 kan qabu, qabeenyaa
baargamoo hundee 9 KM 614irratti qubatee
argamu sadarkaa iddoo 1ffaa kan tae maqaa
duaa Obbo Mangistuu Gabreetiin galmaaee
Magaalaa Caffee Doonsaa ganda 02 keessatti
argamu gatii kauumsa caalbaasii qarshii
308,800 tiin ogeessan dhiyaatee kaumsa
godhachuudhaan gaafa 15/5/2009 saaatii
3:00 hanga 6:00tti namoonni dorgomtanii
qabeenyaa kana bitachuu barbaaddan
dhiyaattanii bitachuu kan dandeessan tauu
manni murtii ajajaeera. M/M/A/Gimbichuu.
Aadde Wayinsheet Galaanaa Nagahee
Lakk. isaa 1932278 tae maqaa isaaniitiin
galmaaee kennameef waan najalaa bade
jedhaniif ragaa bade kan bakka buee akka
kenninuuf waajira keenya gafataniiru.
Kanaafuu namni mormuu yoo jiraate,ykn
dhimmi kun na ilalaa kan jedhu beeksifni
kun gaafa bahee kaasee hanga guyyaa 30tti
yoo dhiyaachuu baatee ragaa bade kan bakka
buufnee kenninuuf tauu ni beksifna.WMM/
Lafaa Magalaa Burayyuu.
Obbo Abbabaa Gammachuutiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Tasfaayee Tolaafi Himatamaa
isin jidduu falmii siviilii jiru ilaalchisee
himatamaan mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 02/06/2009
saaatii 4:00irratti akka dhiyaatanii falmattan
jechaa, beellamarratti dhiyaachuu baannaan
bakka isin hin jirretti falmiin gaggeeffamee
murtiin kan kennamu tauu manni murtii
ajajeera.M/M/O/G/A/O/N/Finfinnee.

Maqaa Dhaabbata Ispeektiireem Industrii Waldaa Itti Gaafatamni


isaa Murtaaeen galmaaee kan argamu Lakk. Kaartaa BGSH-B38/454-5-139 iddoo Industrii kan tae najalaa bade jedhanii
EMMLM Magaalaa Duukamitti waan iyyataniif namni kaartaan
iddoo mana jireenyaa isaanii kana arge ykn sababa adda addaatiin
qabattanii yoo jiraattan, guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee
guyyaa 20keessatti yoo dhiyaattanii EMMLM Magaalaa Duukamitti
gabaasa goochuun baattan nama kanaaf kaartaa haaraa hojjannee kan
kenninuuf tauu ni beeksifna. EMMLafaa/ Magaalaa Duukam.
Iyyataan Obbo Taakkalaa Gammadaa Saayit Pilaaniifi Kaartaan Mana
jireenyaa Lakk. Kaartaa isaa T/B/3068/97 kan tae waan na jalaa
badeef kan biraa bakka buee naaf haa kennamu jedhanii gaafataniiru.
kanaafuu raga kana namni arge ykn sababa adda addaatiin kan
qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti yoo hin
dhiyaanne kan biraa kan bakka buufnuuf tauu ni beeksifna.W/M/M/
L/M/Tu/Boolloo.
Obbo Ballihuu Warquu Magaalaa Bishooftuu ganda 01 keessatti Lakk.
Kaartaa 01/A/177 ballina lafaa M2105 irratti galmaaee beekkamu
waan na jalaa badeef kaartaan kan biraa bakka buee naaf haa kennamu
jedhanii iyyataniiru.kanaafuu Kaartaa kana namni arge ykn dhimma
biraatiif kan qabatee jiru yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20
keessatti akka EMMLM/Bishooftuutti deebisu beeksisaa, kun tauu
baannan abbaa dhimmaa kanaaf kaartaa biraa kan kenninuufi tajaajila
kamiyyuu kan kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Magaalaa
Bishooftuu.
Obbo Silashii Nigaatuu Nagahee Lakk. isaa 2565654 tae waajjira
keenya irraa kennameef waan jalaa badeef akka koppiin naaf
kennamu jechuun nu gafataniiru.kanaafuu qaamni ragaa kana arge
ykn sababa adda addaatiin harkatti qabate yoo jiraate,guyyaa
beeksifni kun bahee kaasee guyyaa 15 keessatti kan hin deebifne
ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo tae ragaan kun akka
jalaa badeetti hubatamee haftee nagahee waajjira keenya keessatti
argamu irraa koppii goonee kan kenninuuf tauu ni beeksifna.DMM/
LafaaMagaalaa Kolooboo.

Wallagga
Caalbaasii

M/A/Mirgaa Simmahenyi Mallasee fi M/A/Idaa Dhaabbataa ijaarsa


gamoo Bakolidstoon gidduu waaee raawwii falmii jiru ilaalchise
qabeenyaa kan raawwii himatamaa kana kan taate Konkolaataa
ELCHER Koodii Lakk. Gabatee 3-71362 A.A Kan M/A/Idaa tae
iddoo konkoolaataa kun dhabbatee jiru G/H/G/Wallaggaa Aanaa
Abbaay Coommaan buufataa poolisii suluula fincaaaa keessatti
kan argamu caalbaasii 137,731.22/100 tiin caalbaasiidhaan
dorgomsiifamee akka gurguramu M/Murtii ajajeera.Kanaafuu
namoonni dorgomtanii bitachuu barbaaddan
gaafa 28/5/2009
saaatii 3:30 hanga 6:30tti bakka caalbaasichi itti gaggeeffamu iddoo
konkolaataan kun dhabbatee jirutti ifaan waan gurguramuuf guyyaa fi
saaatii jedhametti dhiyaatanii dorgomtuun bitachuu kan dandeessan
tauu ni beeksifna. Mana Murtii Olaanaa G/H/G/Wallaggaa.
Maqaan Abbaa Qabeenyaa Hayilee Mirreessaa Konkolaataa Lakk.
Gabatee 3-48150 OR Kan tae Dabtara abbummaa/Libiree/ waan
na jalaa badeef waraqaan abbummaa(Libireen)kan biraa bakka buee
naaf haa kennamu jedhanii waan iyyataniif,waraqaa abbummaa ykn
Libiree kan namni arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 15keessatti waajjirichaaf gabaasa
akka gootan beeksisaa,yeroo jedhame keessatti yoo dhiyeessuu
baattan iyyataaf bakka buaa Libiree/Dabatara abbummaa/kan
biraa kan kenninuuf tauu ni beeksifna.A/T/Geejjibaa/Go/Qeellam
Wallaggaa.
Obbo Sayid Yaasiin mana jireenyaa Magaalaa Machaaraa keessaa
qaban B/s Zartihuun Irranaatti waan gurguraniif jijjiiraan maqaa
akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
Machaaraa.
Obbo Taammanaa Darasuu mana jireenyaa Magaalaa Machaaraa
keessaa qaban Obbo Damisee Fayyeetti waan gurguraniif jijjiiraan
maqaa akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
Machaaraa.
Obbo Darajjee Balaay mana jireenyaa Magaalaa Machaaraa keessaa
qaban Obbo Yimar Yimaam Aliitti waan gurguraniif jijjiiraan maqaa
akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
Machaaraa.
Obbo Kumsaa Masqaloo jiraataa G/Qel/Wallaggaa Magaalaa Canqaa
ganda 02 zoonnii Burqaa kan taan mana jireenya isaanii Obbo
Geetaachoo Tarfaasaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.
Bulchiinsa Magaalaa Canqaa.

Amajjii 4 bara 2009


Obbo Charinnat Xibabuu jiraataa G/Qel/Wallaggaa Magaalaa Canqaa
ganda 02 zoonnii odaa qunnii kan taan mana jireenya isaanii Aadde
Almaaz Kabbadeetti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.
Bulchiinsa Magaalaa Canqaa.
Obbo Xilaahuun Taaddasaa jiraataa G/Qel/Wallaggaa Magaalaa
Canqaa ganda 01 zoonnii giddugaleessaa kan taan mana jireenya
isaanii Obbo Sayid Ahimadiitti gurgurachuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa
dhiyaatu. Bulchiinsa Magaalaa Canqaa.
Obbo Abbittii Yoonaas Soorii jiraataa G/Qel/Wallaggaa Magaalaa
Canqaa ganda 01 zoonnii giddugaleessaa kan taan mana jireenya
isaanii Aadde Geexee Abduu Makkoo dhaalchisuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa
dhiyaatu. Bulchiinsa Magaalaa Canqaa.
Luba Bantii Dhugaasaa mana jireenyaa Magaalaa Q/Kaarraa ganda
02keessatti argamu Lakk.P.1046 kan tae Obbo Israaeel Waaseetti
gurgurachuu waan barbaadaniif akka jijjiirraan maqaa raggauuf nu
gaafataniiru.kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
hanga guyyaa 20tti kan hin dhiyaanne yoo tae jijjiirraan maqaa kan
raawwatuuf tauu ni beeksifna. DMM/Lafaa Magaalaa Q/Kaarraa.
Aadde Alamituu Mokonnin mana jireenyaa Magaalaa Q/Kaarraa
ganda 02keessatti argamu Lakk.P.1047 kan tae Obbo Misgaanuu
Korsaatti gurgurachuu waan barbaadaniif akka jijjiirraan maqaa
raggauuf nu gaafataniiru.kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga guyyaa 20tti kan hin dhiyaanne yoo tae jijjiirraan
maqaa kan raawwatuuf tauu ni beeksifna. DMM/Lafaa Magaalaa Q/
Kaarraa.
Luba Ballinaa Eebbaa mana jireenyaa Magaalaa Q/Kaarraa ganda
02keessatti argamu Lakk.P.745 kan tae Aadde Bashaatuu Tafarraatti
gurgurachuu waan barbaadaniif akka jijjiirraan maqaa raggauuf nu
gaafataniiru.kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
hanga guyyaa 20tti kan hin dhiyaanne yoo tae jijjiirraan maqaa kan
raawwatuuf tauu ni beeksifna. DMM/Lafaa Magaalaa Q/Kaarraa.
Obbo Raayyaa Ibraahiim Mahaammad mana daldalaa Magaalaa
Q/Kaarraa ganda 01keessatti argamu Lakk.P.78 kan tae Obbo
Mahaammad Saanii Raayyaatiif waan kennaniif jijjiirraan maqaa
akka raggauuf nu gaafataniiru.kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti kan hin dhiyaanne yoo tae
jijjiirraan maqaa kan raawwatuuf tauu ni beeksifna. DMM/Lafaa
Magaalaa Q/Kaarraa.
Aadde Maammitee Azaanaa mana jireenyaa Magaalaa Q/Kaarraa
ganda 01keessatti argamu Lakk.P.1017 kan tae Obbo Geetaanaa
Jireen Alaakuutti gurgurachuu waan barbaadaniif akka jijjiirraan
maqaa raggauuf nu gaafataniiru.kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti kan hin dhiyaanne yoo tae
jijjiirraan maqaa kan raawwatuuf tauu ni beeksifna. DMM/Lafaa
Magaalaa Q/Kaarraa.
Obbo Milkiyaas Dheeressaa mana jireenyaa isaanii G/Q/Wallaggaa
Magaalaa Gidaamii keessaa qaban Lakk. isaa 678 kan tae gurgurachuu
waan barbaadaniif,kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20 gidduutti Waajjira Bulchiinsa Magaalaa Gidaamiitti haadhiyaatu.
DMM/Lafaa/Magaalaa Gidaamii.
Obbo Bizuwarqi Gannatii mana jireenyaa magaalaa D/Doolloo ganda
Doolloo keessaa qaban lakk kaartaasaa 7260/WMMLM/08 kan tae
ballina lafaa 200M2 irratti Kan argamu Obbo Tamasgeen Taaffasaatti
gurgurachuu waan barbaadaniif gara maqaa isaaniitti akka jijjiiramuuf
gaafataniiru. Kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun baee guyyaa
20keessatti haadhihaatu.WMML/M/D/Doolloo
Obbo Nabiyyuu Ahimad mana jireenyaa magaalaa D/Doolloo
ganda Biiftuu keessaa qaban lakk kaartaasaa 964/Bu/La/98 kan tae
ballina lafaa 203.6 M2 irratti Kan argamu Obbo Huseen Yuusuufitti
gurgurachuu waan barbaadaniif gara maqaa isaaniitti akka jijjiiramuuf
gaafataniiru. Kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun baee guyyaa
20keessatti haadhihaatu.WMML/M/D/Doolloo
Iyyataan Obbo Takkaallinyi Mokonnin kan jedhaman dhaalaa
Aadde Ayyalech Birruu waanan taeef mana Jireenyaa magaalaa D/
Doolloo ganda Laaftoo keessatti ballina lafaa 266M2 irratti argamu
lakk. Kaartaasaa ---- tae maqaa dutuu Aadde Ayyalechi Birruutiin
jiru dhaaltummaadhaan waan argadheef gara maqaakootti naaf haa
jijjiiramu jedhanii gaafataniiru. Kan mormu yoo jiraate ,beeksifni kun
bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. EMM/Lafaa/M agaalaa D/
Doolloo.

Iyyattuun Aadde Buzunesh Tuuchoo kan jedhaman dhaaltuu


Obbo Warquu Hayilee waanan taeef mana Jireenyaa magaalaa D/
Doolloo ganda Doolloo keessatti ballina lafaa --- irratti argamu
lakk. Kaartaasaa ---- tae maqaa duaa Obbo Warquu Hayileetiin
jiru dhaaltummaadhaan waan argadheef gara maqaakootti naaf haa
jijjiiramu jedhanii gaafataniiru. Kan mormu yoo jiraate ,beeksifni kun
bahee guyyaa 20 keessatti haadhihaatu. EMM/Lafaa/M agaalaa D/
Doolloo.

Heera mootummaa kabajuufi kabachiisuun dirqama lammiilee hundaati!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa
Bulchiinsa Magaalaa Najjoo.

Obbo Indaaluu Gaarii mana jireenyaa Godina


W/Lixaa Magaalaa Gimbii ganda 03 keessatti
Lakk.kaartaa KMG/EMMLM/03/1364/2009
tae Obbo Dasaalenyi Taammiruutti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa hojii
20 gidduutti akka dhiyaatu ni beeksifna.
WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii.
Obbo Taarraqenyi Kabaa mana jireenyaa
Godina W/Lixaa Magaalaa Gimbii ganda 02
keessatti Lakk.kaartaa EMMLM/02/318/09
tae
Aadde
Taaddaluu
Tasfaayeetti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa hojii
20 gidduutti akka dhiyaatu ni beeksifna.
WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii.
Obbo Fayyisaa Hayilee mana jireenyaa
Godina
W/Lixaa
Magaalaa
Gimbii
ganda 02 keessatti Lakk.kaartaa KMG/
EMMLM/02/787/2008 tae Obbo Saamueel
Uummataatti gurgurachuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa hojii 10 gidduutti akka dhiyaatu
ni
beeksifna.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Gimbii.
Obbo Ittafaa Dhaabaa mana jireenyaa Godina
W/Lixaa Magaalaa Gimbii ganda 01 keessatti
Lakk.kaartaa /07/69/93 tae Obbo Masfiin
Ayyaanaatti gurgurachuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa hojii 20 gidduutti akka dhiyaatu
ni
beeksifna.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Gimbii.
Obbo Fiqiruu Moosisaa jiraataa Magaalaa
Biilaa kan taan mana maqaa isaaniitiin
Magaalaa Biilaa ganda Biilaa 02 keessatti lakk.
hinqabne gurgurachuu waan barbaadaniif.
kan mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee
guyyaa 15 keessatti haa dhiyaatu. Bulchiinsa
Magaalaa Biilaa.
Obbo Eebbisaa Tamsgeen jiraataa Magaalaa
Biilaa ganda 01kan taan mana maqaa
isaaniitiin qaban Lakk. isaa 0544 kan tae
gurgurachuu waan barbaadaniif. kan mormu
yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 15
keessatti haa dhiyaatu. Bulchiinsa Magaalaa
Biilaa.
Obbo Gammachiis Nigaatuu jiraataa
Magaalaa Biilaa kan taan mana maqaa
isaaniitiin Magaalaa Biilaa ganda Biilaa 01
keessatti lakk. 0495 kan tae gurgurachuu
waan barbaadaniif. kan mormu yoo
jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 15
keessatti haa dhiyaatu. Bulchiinsa Magaalaa
Biilaa.
Aadde Almaaz Tsaggaaye mana jireenyaa
Lakk. isaa ---tae ganda Bubbee 02
keesatti argamu Obbo Waasihuun Busaa fi
Aadde Abbaayinesh Waaqwayyaa Buusaatiif
kennuu waan barbaadaniif kan mormuu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa hojii 10
keessatti W/Bul/M/Bubbeetti haa dhiyaatu.
Waajjira Bulchinsa Magaalaa Bubbee.
Obbo Taaddasaa Qanaaa Ruudaa mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 02
keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.
Inni haaraan 02-2085 Lakk.Kaartaa 879/2007
tae Obbo Warquu Dhaabaa Lamuufi Aadde
Bashaatuu Ittafaa Jirraatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti haa
dhiyaatu.EMM/Lafaa Bulchiinsa Magaalaa
Najjoo.
Aadde Abbabech Toleeraa Dinagaa mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 02
keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.
Inni haaraan -- Lakk.Kaartaa 1977/2009 tae
Aadde Feeban Fiqiruu Fufaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,

Obbo Guddataa Tarreessaa Baacaa mana jireenyaa Magaalaa Najjoo


ganda 03 keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.Inni haaraan
0667 Lakk.Kaartaa --- tae Obbo Qananii Hayiluu Morkaatti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa Bulchiinsa
Magaalaa Najjoo.
Aadde Bicaaqxuu Birhaanuu Fayyisaa mana jireenyaa Magaalaa
Najjoo ganda 03 keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.Inni
haaraan 0668 Lakk.Kaartaa 1991/2009 tae Obbo Qananii Hayiluu
Morkaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa
Bulchiinsa Magaalaa Najjoo.
Obbo Dagafaa Maammo Barkeessaa mana jireenyaa Magaalaa
Najjoo ganda 01 keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.Inni
haaraan 01-1178 Lakk.Kaartaa 1987/2009 tae Obbo Badhaasaa
Kumarraa Tolaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Najjoo.
Obbo Abrhaam Olaanaa Obsii mana jireenyaa Magaalaa Najjoo
ganda 03 keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.Inni haaraan
03-0915 Lakk.Kaartaa 2020/2009 tae Obbo Waaqtolaa Qajeelaa
Abboomaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa
Bulchiinsa Magaalaa Najjoo.
Aadde Ayyaantuu Eebbaa Baabboo mana jireenyaa Magaalaa Najjoo
ganda 03 keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.Inni haaraan
03-0922 Lakk.Kaartaa 2024/2009 tae Obbo Birhaanuu Galataa
Haaraatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa
Bulchiinsa Magaalaa Najjoo.
Obbo Tasfaayee Oljirraa Garbaabaa mana jireenyaa Magaalaa Najjoo
ganda 02 keessatti kan argamu Lakk inni durii -- Lakk.Inni haaraan
02-0754 Lakk.Kaartaa 1251/2007 tae Obbo Biqilaa Taaddasaa
Kitilaaiif kennuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa Bulchiinsa
Magaalaa Najjoo.
Obbo Tasfaa Masqaluu mana jireenyaa isaanii Magaalaa Gullisoo
ganda 02 keesaa qaban Lakk. isaa -- kan tae Obbo Yahubee
Salamooniitti gurgurchuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 gidduutti haa dhiyaatu. Bul/Magaalaa
Gullisoo.
Obbo Amsaaluu Geetaachewu mana jireenyaa isaanii Magaalaa
Gullisoo ganda 02 keesaa qaban Lakk. isaa 1352 kan tae Obbo
Dinqaa Taayyeetti gurgurchuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 gidduutti haa dhiyaatu. Bul/
Magaalaa Gullisoo.
Obbo Caalii Ittaanaa mana jireenyaa isaanii Magaalaa Gullisoo ganda
02 keesaa qaban Lakk. isaa 1099 kan tae Obbo Yooseef Sanbataatiif
kennuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20 gidduutti haa dhiyaatu. Bul/Magaalaa Gullisoo.
Obbo Fiqaaduu Boshaa Magaalaa Qaaqee ganda 01 keessatti kan
argamu mana jireenyaa Lakk. manaa--Lakk. Kaartaa -- tae lafa M2
390 irratti kan argamu Obbo Habiib Cawwaaqaatti gurguranii maqaa
jijjirachuu walii galaniiru. kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti haa dhiyatu. Bul/Magaalaa Qaaqee.
Obbo Alamuu Tokkoon mana jireenyaa Magaalaa G/Roobii keessaa
qaban Obbo Tarfaasaa Abaateetti waan gurguraniif jijjiiraan maqaa akka
godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa G/Roobii.
Aadde Astadee Minaasee mana jireenyaa ganda magaalaa muk-lamii
01 keessaa qaban Lakk.BMM 781tiin galmaaee jiru mucaa isaanii kan
tae Obbo Zarihuun Moosisaa Dheeressaatiif kennuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti akka
dhiyaatu ni beeksifna.Bul/Magaalaa Muk-Lamii.
Obbo Haabtaamuu Lataatiif
Obbo Wandimmuu Nuguseetiif
Bakka jiranitti
Himatoota Obbo Mahaammad Huseen faaa N-3 fI Himatamtoota
isin jidduu kan jiru waaee tilmaama qarshii isinarratti hundeessanii
waan jiraniif himatamuu keessan beektanii beellama gaafa 10/05/2009
saaatii 4:00irratti akka dhiyaattan manni murtii ajajeera. M/M/O/G/W/
Bahaa.
Himataa Wasaasaa Dhaabbata Maayikiroo Faayinaansii D/Gimbii
fi Himatamtoota Fayyisaa Alamuu faaa N6 gidduu falmii siviilii
jiruuf 1ffaa Fayyisaa Alamuu 2ffaa Dirribaa Bafiqaaduu himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 15/05/2009 saaatii 8:00irratti
akka dhiyaattan manni murtii ajajeera. M/M/O/G/W/Bahaa.

11

Aadde Sannaayit Qalbeessaa mana Magaalaa Biilaa ganda 01 keessaa


qaban lakk. hin qabne gurgurachuu waan barbaadaniif. kan mormu
yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 15 keessatti haa dhiyaatu.
Bulchiinsa Magaalaa Biilaa.
Obbo Ittafaa Caalii Ijjiguufi Urgoo Moosisaa Jifaar mana jireenyaa
Lakk. isaa ---tae ganda Bubbee 02 keesatti argamu Obbo Bashaa
Jaalataa Goobeetti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormuu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa hojii 10 keessatti W/Bul/M/
Bubbeetti haa dhiyaatu. Waajjira Bulchinsa Magaalaa Bubbee.

Caalbaasii

R/Himataan Ejensii Babalina Hojii Gamtaa Aanaa Guutoo Giddaa


kan irratti murteesifate Obbo Rashaad Nuuree waan hin kaffalleef
qabeenyaa isaanii kan tae mana jireenyaa qorqoorroo baallee
70 bulchiinsa ganda Gaaddisa oodaa keessatti argamu kaumsa
caalbaasii qarshii 55,000.00 tiin gaafa 30/05/2009 saaatii 3:00 hanga
6:00tti caalbaasiin waan gurguramuuf namni bitachuu barbaaddan
bakka qabeenyichi argamuutti dhiyaatanii dorgomuun bitachuu kan
dandeessan tauu ni beeksifna. M/M/O/G/W/Bahaa.
Aadde Dagginesh Tarrafaafi Aadde Maartaa Tarrafaa mana jireenyaa
Magaalaa Biilaa ganda 01 keessaa qaban lakk. isaa tae maqaa
abbaa isaanii Obbo Tarrafaa Tolaatiin galmaae jiru dhaaltummmaan
waan arganneef gara maqaa keenyaatti nuuf haa jijjiiramu jedhanii
iyyataniiru.kan mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 15
keessatti haa dhiyaatu. Bulchiinsa Magaalaa Biilaa.
Obbo Obsaa Gurmeessaa mana jireenyaa Magaalaa Machaaraa
keessaa qaban Obbo Jamaal Yuusuufeetti waan gurguraniif jijjiiraan
maqaa akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
Machaaraa.
Aadde Warraaqsee Shulii mana jireenyaa Magaalaa Machaaraa keessaa
qaban Obbo Gammachuu Taaddaseetti waan gurguraniif jijjiiraan
maqaa akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
Machaaraa.
Obbo Shamsuu Abduu mana jireenyaa Magaalaa Machaaraa keessaa
qaban Obbo Daanieel Atoomsaatti waan gurguraniif jijjiiraan maqaa
akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
Machaaraa.
Obbo Baayiluu Zarihuun mana jireenyaa Magaalaa G/Roobii keessaa
qaban Obbo Xilahuun Naggasaatti waan gurguraniif jijjiiraan maqaa
akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa G/Roobii.
Obbo Gammachuu Abarraa mana jireenyaa Magaalaa G/Roobii
keessaa qaban Obbo Addisuu Qannaatti waan gurguraniif jijjiiraan
maqaa akka godhamuuf iyyataniiru. kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. Bul/ Magaalaa
G/Roobii

Caalbaasii yeroo 1ffaa

Aadde Taaddaluu Jabeessaa murtii Aadde Baayisee Wiirtuu itti


murteessiste waan hin raawwaneef manni falmiif sababii tae Aanaa
G/Ayyaanaa Magaalaa angar Guutee ganda 02 keessatti argamu kaaree
meetira 180 irratti kan argamu gaafa 04/06/2009 saaatii 5:00 8:30tti
kaumsa caalbaasii qarshii. 70,000tiin waan gurguramuuf namni
dorgomee bitachuu barbaadu dhiyaatee ykn bakka buaa seera qabeessa
tae ergee dorgomee bitachuu kan dandau tauu ni beeksifna.Mana
Murtii Olaanaa Godina Wallaggaa Bahaa.

Caalbaasii yeroo 2ffaa

Obbo Taakkaa Dheeressaa fi gudduu seenaa Baankii Aksiyoona


Awaash Internaashinaal faaa N-2 kan irratti murteessisiifatan Obbo
Taarikuu Kabbadaa waan hinkaffaleef qabeenyaa raawwiin himatamaa
kan tae magaalaa Arjoo ganda 02 keessatti Lakk. 1539/120/2005
taeen galmaaee jiru ballina lafaa 530 tae irratti kan argamu
gaafa 04/06/2009 saaatii 3:00 -6:00tti gatii guddaa argameen waan
gurguramuuf namni bitachuu barbaadu bakka qabeenyichaatti argamee
bitachuu kan dandau tauu ni beeksifna.Mana Murtii Olaanaa Godina
Wallaggaa Bahaa.

Caalbaasii yeroo 1ffaa

Raawwiin himataan mana qopheessaa Bulchiinsa Magaalaa Naqamtee


fi raawwiin himatatoota, 1- Waldaa IMX Annisaa, 2- Jamaayinash
Gudar faaa gidduu falmii jiruuf mana balbala 2 furdisa loonii
qorqorroo baallee 40 kan raawwiin himatamaa 1ffaa kaaree meetira
225 M2 tae magaalaa Naqamtee kutaa Bulchiinsa Dargee keessatti
argamu kaumsa caalbaasiiqarshii 85,000.00tiin gaaf 25/05/2009
saaatii 3:00 -6:00 tti waan gurguramuuf namni bitachuu barbaadu
bakka qabeenyichaatti argamee bitachuu kan dandau tauu ni
beeksifna. mana Murtii Olaanaa godina Wallaggaa Bahaa.

Hedduminnaa keessummeessuun keenya yaaddoo bittinaau jalaa nubaraara!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

12

Addunyaa Hayiluu

Heera
Mootummaafi
sadarkaalee
seerotaa

Seeronni hundi sadarkaa tokko hin qaban.


Kana jechuunis seeronni addaa addaa
yeroo tokkos tae yeroo adda addaa
qaama tokkoonis tae qaamota addaa
addaatiin bahan sadarkaa of dandae, kan
mataasaanii ni qabaatu jechuudha. Seeronni
olaanoofi gadaanoo jedhaman ni jiraatu .
Haalli uumamasaaniis seeronni olaanoon
dhimmoota waliigalaarratti kan tumamaniifi
jechoonnisaaniis amala waliigalaarratti
hundaauun jechoota waliigala taaniin kan
baan ykn barreeffaman waan taeef nama
dubbisuuf haala salphaa taeen hubachuuf
ulfaataa yoo taan seeronni gadaanoon
ammoo dhimmoota murtaaanirratti kan
bahaniifi jechoonni itti fayyadamanis haala
salphaa taeen hubachuun kan dandaamu
waan taeef, kan olaanurraa caalmaatti
salphaatti hubachuun ni dandaama.
Garaagarummaan sadarkaa seerota jidduu
jiraachuunsaa yoo
beekame seeronni
gadaanoon yammuu bahan seerota olaanoo
kan faallessan ykn itti buan tauu hin qaban;
faallessanii ykn itti buanii kan argaman
yoo taes hojiirra oolanii raawwatamuu
hin dandaan, hinqabanis. Haaluma kanaan
sadarkaa seerota mootummaa federaalatti
buuura Heera Mootummaa Federaalaa
keewwata 9(1)tiin Heerichi seera olaanaa
biyyattii yoo tau, seerri kamiyyuu, haalli
hojii muuxannoodhaan argame ykn murteen
qaama mootummaa ykn abbaa taayitaa
kamiyyuu Heerichaan kan wal faallessu
taee yoo argame raawwatamummaa akka hin
qabaanne ifatti tumamee jira. Kun akkuma
jirutti taee, seerota sadarkaa naannootti
hanga ammaatti baaniifi gara fuulduraattis
bauu dandaaniif akkasumas akkaataan hojii
muuxannoodhaan argame ykn murteen qaama
mootummaa ykn Abbaa Taayitaa kamiyyuu
heeraan wal faallessu raawwatamummaa kan
hin qabaanneefi heerichi buuura keewwata
9(1)tiin seera olaanaa naannichaa tauusaa
ifatti tumamee jira.

Walumaagalatti
sadarkaa
seerota
mootummaa federaalaattis tae,sadarkaa
seerota naannootti Heera Mootummaa
seerota kamiifiyyuu olaanaa ykn angafa taee
seeronni biroon sadarkaa federaalaatti buuura
Heera Mootummaa Federaalaa keewwata
55(1)tiin qaama seera baaftuu,(Mana Maree
Bakka Buoota Ummataatiin) gama seerota
naannootiin buuura Heera Mootummaa
Naannoo Oromiyaa keewwata 49(1) qaama
seera baaftuu (Caffee Oromiyaa)tiin seeronni
baan seerota gadaanaa Heera Mootummaa
sadarkaa sadarkaan jirutti aananii jiranidha.
Qaamni seera baaftuu sadarkaa mootummaa
federaalaafi
sadarkaa
mootummaa
naannootti argaman aangoo seera baasuu

qabanirraa hiranii ykn kutanii qaama seera


raawwachiiftuu sadarkaa sadarkaan jiru
daangaasaanii keessatti seera akka baasan
(Fkn. Sadarkaa mootummaa federaalaatti
Mana Maree Ministirotaaf, kennuun seeronni
bauu dandaan fakkeenyaaf danbiiwwan)
seerota qaama seerota baaftuun bahan wajjiin
yoo ilaalaman sadarkaa gadaanaatti seerota
idilee kanatti aanu qabanidha.
Dhimma kana hubachuudhaafis,sadarkaa
mootummaa federaalaatti Heera Mootummaa
Federaalaa keewwata
77(13) Heera
Mootummaa Naannoo Oromiyaa keewwata
55(6) ilaaluun ni dandaama.
Eegsisuuf bae Federaalawaa keewwata
Dirqama Heera Mootummaa kabajuufi
kabachiisuu
Akkuma asii olitti ibsamuuf yaalametti Heerri
Mootummaa Federaalawaa biyya keenyaas
tae mootummaa naannoo keenyaa angafa
ykn seera olaanaa seerota hundaa sadarkaa
sadarkaan jiranii tauusaaniifi sirni cunqursaa
bara dheeraadhaaf mirgoota sabootaa,
sablammootaafi ummatoota biyya keenyaafi
naannoo keenyaa ukkaamsee,imaammatoota
dinagdeefi hawaasummaa sirrii hintaaneen
xaxee ture hundeedhaa buqqaee gatamuusaa
kan mirkaneesse biyya keenyatti mirga
hiree ofii ofiin murteeffachuu hanga
foxxoquutti
dabalatee
mirgoonni
namoomaafi
dimookiraasii
kan
itti
kabajame walumaagalatti olaantummaan
seeraa kabajamee sirna federaalawaa
Dimookiraatawaa
Rippaabilikaatiin
gurmaauun faayidaa olaanaa nageenya
amansiisaafi itti fufinsa qabu galmeessisuun
guddinni dinagdeefi hawaasummaa kan itti
mirkanaaeefi heera mootummaatiin eegumsa
seeraa itti argatan waan taeef, eenyumtuu
Heericha kabajuufi kabachiisuuf dirqamni
itti kennamee jira. Haalli kunis Heera
Mootummaa Federaalawaa keewwata 9(2)fi
haaluma walfakkaatuun Heera Mootummaa
Naannoo Oromiyaa keewwata 9(2)jalatti
jiraataan biyyattii ykn naannichaa,qaamni
mootummaa,
dhaabbileen
siyaasaafi
waldaalee biroo kamiyyuu, akkasumas
ooggantoonnisaanii
Heera/Heerota kana
kabajuufi kabachiisuuf dirqama qabu jechuun
ifatti tumee jira.
Dirqamni
Heera
Mootummaa
seera
olaanaa faayidaaleefi mirgoota saboota,
sablammootaafi ummatoota biyya keenyaa
eegsisuuf bae/baan kabajuufi kabachiisuun
lammiifis tae qaama kamiifiyyuu dirqama
kenname yoo tau, kallattii humna seera
raawwachiiftuutiin yoo ilaalamu, ammoo
dirqamaafi imaanaa dachaadhaan kenname
jechuun ni dandaama. Dhugaa ykn haala
kanas sadarkaa mootummaa federaalaatti
Heera Mootummaa Federaalaa keewwata
77(1)fi sadarkaa mootummaa naannoo
Oromiyaatti Heera Mootummaa Naannoo
Oromiyaa keewwata 55(1) jalatti kan

tumamerraa hubachuun ni dandaama.


Gama biraatiin qaamni sektara nageenyaa
poolisii
dabalatee
qaama
humna
raawwachiiftuu kanaa tauusaatiin dirqamni
seerota biroorratti kenname akkuma
jirutti taee, dirqamni Heera Mootummaa
adda durummaan kabajuufi kabachiisuu
eenyummaa ol kan qaama kana kallattiidhaan
ilaallatudha. Fakkeenyaaf, Labsii qaamota
Raawwachiiftuu Mootummaa Naannoo
Oromiyaa irra deebiidhaan gurmeessuufi
aangoofi hojiisaanii murteessuuf bahe
lakk.163/2003 dhimmoota tumaman baayyee
keessaa adda dureedhaan aangoofi dirqama
Komiishiinii Poolisii Oromiyaatiif buuura
keewwata 34(1)tiin kenname gochaafi
sochiiwwan sirna Heera Mootummaa
faallessaniifi balaarra buusuu dandaan
kamiyyuu ittisuu kan jedhudha.
Dirqama Heeraa ulfaataa kana bauuf ammoo
kallattiidhaan qaama seera kabachiisuuf
bobbae ykn hiriire dhiisii lammiin kamiyyuu
tumaalee buuuraa Heeraafi seerota biroo
beekuun irraa eegama. Haalli kun ammoo
qaama seera raawwachiisu akkasumas
kabajee kabachiisu biratti tumaalee buuuraa
Heeraafi seerota biraa beekuun dirqama taa.
Dirqama Heera Mootummaafi seerota
beekuu
Tumaaleen Heera Mootummaa, seera
yakkaafi seerota biroos yaadota buuuraa
tauusaaniitiin salphaadhumatti namaafi
qaama kamiiniyyuu hubatamanii qabamuufi
beekamuu kan dandaanidha jedhanii
salphisanii ilaaluun kan dandaamu miti.
Keessumattuu yaadrimoonni seera yakkaa
keessa jiran akka salphaatti kan hin
qabamneefi akkuma haala yerootti jijjiiramuu
kan dandaanidha. Yaadrimeen buuuraa kun
ammo keessattuu qaama seera raawwachiisu
biratti sirriitti beekamanii waliigalteefi
beekumsa
walfakkaatuun
gara
hojii
qabatamaatti yoo jijjiiramuu baatan adeemsi
sirna haqaa bifa walfakkaatuun deemuu hin
dandau.
Sirni haqaa bifa walfakkaatuun deemuu
baannaan ammoo adeemsi olaantummaa
seeraa mirkaneessuu okkolaafi naafataa taa.
Mirgoonni Heera Mootummaatiin eegumsaafi
beekamtii argatan kallattii barbaadameen
hojiirra kan hinoolle tau. Isaan kun hojiitti
jijjiiramuu dhabuun ammoo sirni Heera
Mootummaa balaarra bue jechuudha.
Kanaafuu kallattii barbaadameen tumaalee
buuuraa Heeraafi seerotaa beekuun adeemsi
sirna haqaa akkaataa barbaadameen hojiirra
oolchuuf adda dureedhaan yaadota buuuraa
Heeraafi seerotaa kanarratti waliigaltee
waliinii uumuun dirqama taa. Waliigaltee
waliinii kanarra gauuf ammoo dirqama
yaadota tumaalee Heeraa keessattuu seera
yakkaa beekuun qaama seera raawwachiisuuf
filannoo osoo hin taane dirqama taa
jechuudha. Haala qabatamaa lafarra jiruun

wanti qaamota seera raawwachiiftotaa


baayyee keenya biratti argisiisu garuu
yeroo tokko tokko faallaa kanaa taee kan
argamudha. Haala qabatamaa lafa jiru kana
hubachuudhaan qaawwa jiru dhiphisaa
deemuun barbaachisadha.
Kaayyoofi galma seera yakkaa
Kaayyoon seera yakkaa akkaataa seera
adaba yakkaa keewwata 1 jalatti ibsameen
faayidaa waliigalaa: mootummaa, biyyattii,
ummatootaa, jiraattotaa, nagaafi nageenyaa,
sirnaa, mirgaafi faayidaa eeguudhaan
mirkaneessuudha.
Galmi seera yakkaa yakki akka hin
raawwatamne ittisuu yoo tau, kanas
kan taasisu dursa waaee yakkootaafi
adabbiisaaniirratti of eeggannoo kennuudhaan
of eeggannichis iddoo gaaa hin taiinitti
yakka raawwattoonni adabamanii yakka biraa
raawwachuurraa akka of qusataniifi namoota
birootiifis ittiin barsiisa akka taan ykn akka
irraa baratan gochuudhaan yakkoota biraa
akka hin raawwanne tarkaanfiiwwan akka
irratti fudhatamu gochuudha.
Yaada buuuraa seerummaa seera yakkaa
Yaadni buuuraa seerummaa seera yakkaa
buuurarraa yaadrimee haala seera tumameen
ala yakkas tae adabbiin hin jiru jedhu kan of
keessatti qabatedha.Yaanni kunis ballinaaniifi
gadifaginaan yeroo ilaalamu:

Manni murtii gocha ykn badii dursee


seeraan hin dhowwamiin tokko akka
seera darbuu/ cabsuutti ilaaluu akka
hindandeenyeefi gochaa ykn hirina
seeraan adda baee hintaaiinirrattis
adabbii kennuu hindandau kan
jedhu/raawwachuu ykn raawwachuu
dhiisuu seeraan hindhowwamiin ykn
hintumamiin akka seera cabsuutti
ilaaluufi adabbii murteessuu hindandau;
adabbiiwwaniifi of eeggannoowwan
seeraan murtaaaniin alattis adabbii
biraa kennuu/murteessuu hindandau
kan jedhudha.
Itti fufa
Barruulee Waggaa Koollejjii Poolisii
Oromiyaa, Qaanqee Beekumsaa
jedhamtu waggaa 1ffaa, Lakk. 1 bara
2008 maxxanfamterratti yeroo sanatti G/
Komiishiinaraa Abbabaa Laggasaatiin
barreeffama dhihaate

Mootummaan gadi fageenyaan of haaromsuudhaaniifi hirmaannaafi fayyadamummaa ummataa guddisuudhaan deemsa haaromsichaa ni ariifachiisa !

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

13

Galaanaa Kumarraa

Daranyoo (TB)fi tooftaalee ittisasaa

Dhukkubni TB biyya keenyatti dhukkuba


Sonbaa jedhamee beekamaa kan tureefi
dhukkuba daddarbaa yammuu tau, yeroo
ammaa ammoo maqaa TB jedhu kan
argate jecha gabaajee Afaan Ingiliffaatiin
Tiyuuberkiloosis jedhamee waamamurraa
kan
fudhatamedha. Kaumsi dhukkuba
kanaas, darbee darbee akkuma dubbatamu
Qorra yookaan Qilleensa osoo hin taane
ijaan kan hin mulanne Baakteeriyaa
Maayikoobaakteeriyeem
Tiyuuberkiloosis
kan jedhamudha.

seeraan fudhatamee hanga dhumutti dhukkubsatoonni dhukkuba


kanaa deggertoota dhukkubsatoota TB filataniin dhiyeenyatti
hordoffii akka argatan godhama. Wallaansi kun yoo addaan cite
garuu, dhukkubicha haala dura turerraa caalaa itti hammaachuurra
darbee qoricha farra baakteeriyaa dhukkubichaaf kaumsa tae waliin
walbaruun dhukkubni TB haala baratameen wallaanamee fayyuu hin
dandeenye akka uumamu taasisa.
TBn qoricha wajjiin wal bare maali?
Dhukkubni TB qorichaan walbare kan jedhamu TB baratamaa
yaalamuun kan baratame akaakuu dkkuba TBti. Dhukkubichi
kan uumamu dhukkubasatoonni dhibee kanaa qoricha yaala
dhukkubichaaf ajajame akkaataa ajajamen fudhachuu dhabuufi
hanqina hordoffiitiin taus qilleensaan(tajaajila tokko kan hin
fudhanne keessumattuu, dhukkubsataa qorannoon akkee ykn
ancufasaa taasifameefi TBn irratti argame tokko yeroo qufau,
axxiffatuufi haasau gara nama kan biratti darba.

TBn kutaalee hawaasaa kamiin miidha?


TBn umiurii, saala, sanyiifi bifaan osoo adda
hin baafne kutaalee hawaasaa kamiiniyyuu
dhukkuba miidhuu dandaudha. Dhukkubni
kun hawaasa kamiinuu kan miidhu yoo
taellee, dhukkubichaan irra caalmaatti humna
umirii humna oomishuu dandau keessatti kan
argamaniifi itti gaaafatamtoota maatii lammii
taanidha.

TBn qoricha wjjiin walbare kan qoricha wajjiin wal hinbarrerraa


maaliin adda baa?

Dhukkubni TB akkamitti darba?


Dhukkubni kun caalmaatti kan daddarbu
qufaadhaan yookaan hafuuraanidha. Kunis,
wayita dhukkubsataan dhukkuba Sombaa
TBtiin qabame yammuu qufauufi haxxiffatu
ancufa
kana keessaan baakteeriyaan
dhukkuba TB fidu qilleensa keessa waan
raabsaniif namoota naannoo sana jiran yeroo
hafuura baafatniifi fudhatan salphaatti somba
seenuun miidhama waan fidaniifidha. Kana
waan taeefis, waliin soorachuuniifi mana
fincaaniitti waliin fayyadamuun dhukkuba TB
namaa namatti hin dabarsu.
Baakteeriyaan Somba seenu akkamitti
dhukkuba TB hordofsiisa?
Baakteeriyaan dhukkuba TBtiif sababa tae
kun gara Somba nama biraa erga seenee booda
dhukkuba fiduus tae fiduu dhiisuu ni dandaa.
Kunis akkaataa armaan gadiitti tuqameen
qaamaan humni dhukkubicha ittisuu dandau
ni murteessa.

Namoota
humni
dhukkubicha
ofirraa ittisuuf gadi aanaa tauusaatiin
namoota kunneenirratti dhukkubni TB
kallattiidhaan itti dhufuu dandaa.

Ofeeggannoo TB ittisuuf godhamu keessaa

ammoo HIV/AIDSfi TBn walitti dhufeenyi qaban guddaadha.

Dhukkuba TB ittisuun ni dandaamaa?

Kunis, namni tokko kana dura vaayirasii HIVtiin qabamee yoo jiraate,
vaayirasichi annisaa qaamni namaa uumamaan dhukkuboota ofirraa
ittisuuf qabu waan dadhabsiisuuf salphaatti dhukkuba TBtiin akka qabamu
taasisa jechuudha. Akkasumaas, namni dhukkuba TB dhukkubsatu
vaayirasii HIV/AIDS dhaan yoo qabame yookaan vaayirasicha waliin
namni jiraatu TB dhaan yoo qabame sadarkaa dhukkubichaa ariitiin akka
hammaatu taasisa. Kanumaafi dhukkubsatoonni TB hundi HIV/AIDStiif
akkasumaas vaayirasiin HIV qaamasaanii keessa kan jiru hundi TB akka
qorataman kan taasifamuufi.

TBs tae dhukkuboota TB


qorichaan walbaran ittisuun ni
dandaama. Tooftaawwan ittisaa dhukkuba kanaa gurguddoo keessaa
namoota dhukkubichaan qabaman yeroo qufaaniifi axxiffatanitti
qilleensa keessa gadi lakkifama. Kun ammoo namoota naannoo
tokko waliin jiraatan ykn waliin hojjetan faala. Kana hanbisuufis,
dhukkubsatoonni kunneen yeroo qufaan yookaan axxiffatanitti
funyaansaaniifi afaansaanii uffataan cuqqaallachuun murteessaadha.

Mallattoowwan dhukkuba TB maalfai?


Dhukkubni TB % 80 Somba kan miidhu yoo taellee, sombaan alattis
kutaalee qaamaa kanneen biro miidhuu ni dandaa. TBn Somba yeroo
miidhu TB Sombaa jedhamee yeroo waamamu, sombaan alatti kutaalee
qaamaa biroo yoo miidhe ammoo TB Sombaan ala tae jedhamee
waamama. Haatauutii, malloon dhukkuba TB inni gurguddaan Qufaan
torbana lamaafi isaa oliif yeroo namarra turudha. Qufaan kunis, utaalloo
kan qabuufi dhiigaan kan wal-makame yookaan kan wal-hin makanne
qufaa gogaa tauu dandaa.

Namoota dandeettiin dhukkuba ofirraa


ittisuu qaamasaanii cimaa taerratti
dhukkuba akka hin finne waan ittisuuf
dhokatee taaa ykn jarmoonni ni badu.

Dhukkubsataan dhibee kanaa qufaatti dabalataanis mallattooleen akka


waraansa naannoo laphee, hoina muraasa, ulfaatinni qaamaa hirachuu,
halkan yeroo rafan dafqisiisuu, fedhiin nyaataa xiqqaachuu, dadhabbii
qaama, kanneen kana fakkaatan mudachuu ni dandau. TB Sombaan alaa
yoo tae ammoo, walumaagalatti mallattooleen kutaawwan qaamaarratti
argamuu malu.

Baakteeriyaa dhokataan dhukkuba kana


fidu kun dandeettiin dhukkuba ofirraa
ittisuu qaama keenyaa gadi buaa yeroo
deemutti gara dhukkubaatti jijjiiramuu
dandaa.

Dhukkubicha qorannoodhaan attamitti mirkaneessuun dandaamaa?


Dhukkuba TB adda baasuun mirkaneessuun kan dandaamu mallattoolee
dhukkubsataarratti argaman akkasumas baakteeriyaa dhukkubicha fidu
aakkee dhukkubsataarraa ykn dhukkubsataa dhibee Sombaan alaarraa
eddattoof fudhachuudhaan qorannoo laaboraatoorii taasisuudhaani.

Nama dandeettiin dhukkuba ofirraa


ittisuu uumamaan inni qabu gadaanaa
taerratti
baakteeriyichi saffisaa
taaa yommuu deemu carraan gara
dhukkubaatti jijjiiramuusaa olaanaadha.

Dhukkuba TB fayyisuun ni dandaamaa?

Haalonni dhukkubichaaf karaa banan


maalfai?
Dhukkubni TB akka babalatuuf wantoonni
haala mijaawaa uuman hedduudha. Isaan
keessaas, Konkolaataa ummataa ukkaamamaa
yookaan qilleensi hin galle, annisaan qaamni
uumamaan dhukkuba ofirraa ittisuuf qabu
dadhabuudhaan
dhukkuboota
dabalataa
kanneen akka HIV/AIDS, Shukkaara,
Kaansariifi kan kana fakkaatan akkasumas
soorata gaaafi madaalamaa tae dhabuun
isaan gurguddoo yoo taan isaan keessaa

Dhukkuboota TB akaakuu lameeniifiyyuu kaumsi, karaan ittiin


daddarbaniifi mallattoowwansaanii walfakkaatu. Taus garuu, TBn
qorichaan walbare baayyina akaakuu qorichootaa akkasumas yeroo
walaansaatti qoricha kan hin barre(kan baratame) irraa akkaataan
kenninsa tajaajila walaansa kan adda taedha. Haatau malee, sirriitti
walaanamnaan dhukkuba irraa fayyuun dandaamudha.

Dhukkubni kun qoricha waan qabuuf sirriitti yoo yaalaman(wallaanaman)


dhukkuba irraa fayyuun dandaamudha. Qorichi kun gatiinsaa ol kaaa
waan taeef mootummaan dhukkubsataan TB kamiyyuu qoricha kana
bilisaan akka argatu taasisee jira. Kana waan taeef dhukkubsatoonni
qorannoos tae yaala dhukkuba TB deggersa mootummaan tajaajilli
yaalaa akka argatan hayyamameef iif dhaabbileen fayyaa mootummaas
tae dhuunfaa irraa bilisaan argachuun ni dandaama. Waan taeefis
namni kamiyyuu mallattooleen dhukkuba kanaa yoo irratti mulatan gara
dhaabbilee fayyaa tajaajila kana kennanii deemuun irraa eegama.
Kunis, dhukkubsatoonni TB baasii hin barbaachifneef akka hin
saaxilamneefi qoricha ququllina hin qabnes tae yeroon irraa darbe akka
hin fayyadamne isaan baraara.
Qoricha TB hangaafi yeroo ajajametti yoo hinfudhatamne rakkoo
maalii hordofsiisa?

Kana malees, daaimman talaalchisuun balaa TBn qaqqabsiisu


hirisuun ni damndaama.Tooftaan ittisa dhukkuba kanaa inni
biroon, namni dhukkuba TB qabu hatattamaan tajaajila yaalaa yoo
jalqabe carraan nama biraatti darbuu dhukkubichaa baayyee hirata.
Konkolaatota deddeebisa ummataafi Buufataalee konkolaataa
keessatti tatamsaina dhibee TB attamiin ittisuun dandaama?
Haalota tatamsainni dhukkuba TB akka uumamu taasisan keessaa
inni tokko iddoowwan naannainsi qilleensaa gaaan hin jirre keessatti
namni heddumminaan walitti baayyatee yookaan ukkaamame
jiruttidha. Buufataaleeniifi konkolaatonni deddeebisa ummataa bifa
kanaan kan beekamanidha. Kana waan taeefis geggeessitoonnis
tae hojjetoonni buufataalee konkolaataa, konkolaachiftoonniifi
gargaartonni akkasumas imaltoonni hundi dhukkubicha ittisuu
keessatti gaeen qaban olaanaadha.
Itti gaafatamummaa konkolaachistootaafi gargaartotaa
Foddaawwan konkolaataa banuun qilleensi akka seenu
gochuu hojiisaanii isa jalqabaa taasifachuu
Karaarrattis foddaawwan banaman imaltoonni qilleensa
gaaa argachaa jiraachuusaanii mirkaneessuu
Haala ittisaafi toannoo dhibee TB irratti kaaseettiifi
siidiiwwaniin ergaa qophaaan karaarratti imaltootaaf
dabarsuu
Itti gaafatamummaa imaltootaa
Imalaan/namni karaa adeemu/ kamiyyuu yeroo qufau
yookaan haxxiffatutti afaaniifi funyaansa isaa/ishee/ carqii
yookaan irreedhaan golguu
Imalaan kamiyyuu konkolaataa ittiin imalu kamiiniyyuu
foddaawwan konkolaataa banuun qilleensi qulqulluun
baee akka galu gochuu, gochuufi gochuu dhiisuu
mirkaneeffachuu
Foddaawwan yoo hin banamne tae konkolaachisaafi
gargaaraa yaadachiisuun banamee qilleensi baee akka
seenu taasisuuf tumsuun baayyee barbaachisaadha.
Ministeera Eegumsa Fayyaafi Abbaa Taayitaa Geejjibaatiin
Birooshara qophaaerraa hiikamee kan dhihaate

Dhukkubsataan TB tokko qoricha ajajameef osoo addaan hin kutiin


guyyaatti fudhachuun irraa eegama. Kana yeroo jedhamus qorichichi

Aangoo mootummaa kan ummata ittiin tajaajilan qofa gochuuf ni hojjenna!

Kallacha Oromiyaa

14

Bakkeewwan hanqinni . . .

bishaan bakka jiranitti akka dhiyaatuuf


taasisuun cinaatti deggersi barbaachisu
taasifamaa jiras jedhaniiru.

Gama birootiin bakkeewwan tokko tokkotti


sababa oomisha gae walitti qabuun
harcaatiin barattootaa akka hin uumamneef
boqonnaan guyyaa 10f akka kennamuuf
tauu obbo Fiixeen eeranii, bakkeewwan
birootti garuu hojiin baruufi barsiisuu haala
idilaaeen itti fufee jira jedhaniiru.

Piroojektoonni hojjetamaa jiran kunis bajata


mootummaan ramade qarshii biliyoona
12fi miliyoona 800fi miliyoona 53fi kuma
601 caaluun akka tae obbo Ascannaaqiin
himaniiru.

Xiyyeeffannoon barnootaafi
Maatiin barattootaa ijoolleesaaniif haala
mijeessuufi hordofuun qormaata bara
kanaatiin firii gaarii akka galmeessaniif
ammumarraa
deggersa
barbaachisu
taasisuufii akka qaban Obbo Fiixeen
dhaamanii, ooggansi sadarkaan jiru hawaasa
waliin hojjechaa jirus cimsee itti fufuu qaba
jechuun dhaamaniiru.

Naannoo
Oromiyaatti
barattoonni
miiliyoona 8fi kuma 600 caalan yeroo
ammaa barnootasaanii hordofaa jiru.
Kanneen keessaas miiliyoonni 3fi kumni
982fi 750ni dubartoota tauu ragaan Biiroo
Barnootaa naannichaarraa argame ni
mulisa.

galma ,bilookii tajaajila daldalaa kan akka


Baankii, interneetiifi akkasumas bilookii
tajaajila adda addaaf tau waliigala ijaarsa
marsaa 1ffaan geggeeffamaa akka jiru obbo
Amaaraa Dabalee dubataniiru.

Ijaarsi yuunivarsiitii kunis hanga marsaa


5ffaatti kan itti fufu tausaafi ijaarsisaa
yeroo xumurametti barattoota hanga kuma
kudhanii simachuu kan dandau akka taes
ibsanniru.

Ijaarsii marsaa 1ffaa kun yeroo ammaa


dhibbantaa 40 irra kan gahe tauusaa
eeeranii, ijaarsi kunis xumuramee bara
itti aanutti marsaa 1ffaaf barattoota 2,500
kan simatu tauusaa eeranii, Ijaarsi kunis
namoota kuma 6f carraa yeroo hojii kan
ummee tauusaas dubbataniruu.

Gama biraatiin Yuunivarsiitiin Salaalee


hojii baruufi barsiisuu gaggeessaa akka jiru
itti aanaa pirezidaantii yuunivarsiitichaa
obbo Addunyaa Mokonnin ibsaniru.
Yuunivarsiitiin Salaalee dhagaan buuuraa
kaaamuun dura bara 2005 Yuunivarsiitii
Addis Ababaa damee Fiicheetti hojii
baruufi barsiisuu egaluusaafi Adoolessa

bara 2008 irraa eegalee erga of dandaee


kaasee barattoota duraan turan 295 irratti
dabalataan bara kana 360 simatee waliigala
barattoota 613 Faakaaltii 3n kunis Qonna,
Fayyaafi Bizinasiifi ikoonoomiksiin damee
barumsaa 9n barsiisaa akka jiru obbo
Addunyaan ibsanniru.

Hojii
baruufi
barsiisuu
baranaa
milkoomsuufis yeroo barnoota idileetiin
alatti barsiisonni dabalataan sanbata akka
barsiisan taasifamaa jiras jedhaniiru.

Yuunivarsiitiin Salaalee . . .

Barsiisaa Yuunivarsiitii
Waaqumaa
Dhufeeraa gamasaaniitiin akka dubbatanitti
hojiin baruufi barsiisuu Yunivarsiitii salaalee
keessatti geggeeffamaa jiru sadarkaasaa
kan eeggateefi hojii baruufi barsisuuf haala
mijaaaa qaba jedhaniiru.

Aanaalee afuritti hoji dhabeeyyii kuma 3 0liif carraan hojii uumame

(W/Dh/K/M/Aanaalee kanneeniin)

dubbataniiru.

Godina Wallagga Lixaa aanaa Baabboo


Gambeeliifi aanaa Mana Sibuu bulchiinsa
magaalaa Mandii, Godina Shawaa Kaabaa
aanaa Warra Jaarsoofi Godina Jimmaa
aanaa Sigimootti dargaggoota dhaabbilee
barnootaa olaanoorraa baratanii bahaniifi
namoota hoji dhabeeyyii taan kuma 3 oliif
carraan hojii uumamuunsaa himame.

Godinuma kana aanaa Mana Sibuu magaalaa


Mandiittis bara kana mootummaan carraa
hojii balinaan uumuun hoji dhabdummaa
xiqqeessuuf xiyyeeffannoo itti kennee
hojii hojechaa jiruun hoji dhabdoota 494
waldaalee 70n gurmeessuun hojiilee
garaagaraarratti bobbaasuusaanii kantiibaa
itti aanaaniifi itti gaafatamaan Ejensii Carraa
Hojii Uumuufi Wabii Nyaataa magaalichaa
Obbo Gammachiis Sirriiqaa dubbataniiru.

Haaluma kanaan Godina Wallagga Lixaa


aanaa Baabboo Gambeelitti dargaggoota
dhaabbilee
barnootaa
olaanoorraa
barnootasaanii xumuranii hojii keessa
hin galiiniifi namoota hoji dhabeeyyii
taan bara kana akkaataa fedhiisaaniitiin
gurmaaanii hojii keessa galanii hojjechuun
ofi akka dandaan taasisuuf mootummaan
hojii hojjechaa jiruun namooti 940 waldaa
129 jalatti gurmeessuun hojiilee adda
addaarratti bobbaasuun dandaamuusaa itti
gaafatamaan Ejensii Carraa Hojii Uumuufi
Wabii Nyaataa aanichaa Obbo Gezahaanyi
Fiqaaduu himaniiru.
Hoji dhabdoonni kun bajata ittiin hojii keessa
galanis qarshii kuma 200fi kuma 95 liqii
kan argatan tauu Obbo Gazahaanyi eeranii,
bakka itti oomishaniifi oomishasaanii
gurguratan lafti kaaremeetirri kuma 200fi
kuma 8200 kennameefii hojiitti galuusaanii

Piroojektoonni
misoomaa . . .
piroojektoonni kaappitaalaa
garaagaraa
hiyyummaa hirisuurratti gaee guddaa qabu
jedhamanirraatti xiyyeeffatmee hojjetamaa
jira. Akka waliigalaatti piroojektoonni
kaappitaala bara darbe hojjetamaa turanii
bara kanatti ceaniifi bara kana haaraa
jalqabaman 813: gama sektaroota qonnaatiin
piroojektoonni kaappitaalaa 65, sektara
bishaaniitiin 454, sektara Daandiiwwaniin
56, gama misooma jallisiitiin 82, sektara
barnootaatiin
115 akkasummas gama
fayyaatiin 23 hojjetamaa jiru.

Kana
malees,
deggersa
Dhaabbata
Yuuniiseef taasise qar. Miliyoona 2 oliin
rootoowwan bishaan itti kuufamu 100
bitamanii
akka dhiyaatan taasifamuus
Obbo Fiixaan himaniiru.

Naannichatti tasgabbiifi nageenya manneen


barnootaaf
xiyyeeffannaan
kennamee
hojiitti waan galameef yeroo ammaa
naannichatti rakkoo tokko malee hojiin
baruufi barsiisuu adeemsifamaa jiraachuus
Obbo Fiixeen dubbataniiru.

Amajjii 4 bara 2009

Namoota gurmaauun hojii keessa galan


kanaafis kan ittiin hojjetan qarshii miliyoonni
1fi kumni 36fi 500 liqiin kennameefii hojii
daldala qinxaaboo, maanfaakcheringii,
ijaarsa, horsiisa lukkuufaarratti bobbauun
hojii keessa galaniiru jedhan.
Bara darbe hoji dhabdoonni gurmaauun
hojii keessa galan kumni 2fi 287 qarshii
miliyoona 16 liqeeffatanii ittiin hojjechuun
kaappitaala miliyoona 2 ol horachuu
dandauusaanii himaniiru.
Liqii fudhatan kanarraas hanga ammaatti
qarshii kuma 500fi kuma 46fi 400 deebisuu
dandaaniiru jedhan.
Haaluma
walfakkaatuun
Godina
Shawaa Kaabaa aanaa Warra Jaarsoottis
mootummaan carraa hojii uumuun

hiyyummaa hirisuuf hojjechaa jiru


dhugoomsuuf hojii hojjetameen bara
kana namoonni 629 waldaalee 129 jalatti
gurmaauun hojii garagaraarratti bobbaanii
hojjechuu keessa galanii kan jiran tauu
Ejensii Carraa Hojii Uumuufi Wabii Nyaataa
aanichaatti itti gaafatamtuun itti aanaa
Aadde Yimmanyushaal Abbabaa himaniiru.
Hoji dhabdoonni kanneen Waldaan
gurmaaanii hojii keessa galuun dura
qarshii kuma 100fi kuma 96 ol qusachuu
dandauusaaniis himaniiru.
Gama biraanis Godina Jimmaa aanaa
Sigimootti tarsiimoo misooma IXM
mootummaan baasee gadi buusee hojiirra
oolaa jiru milkeessuuf bara kana hanga
ammaatti hojii hojjetameen hoji dhabeeyyii
1000 ol baadiyyaafi magaalaatti waldaalee
148 jalatti gurmeessuun hojii ijaarsaa,
maanfaakcheringii,
daldala,
qonnaafi
tajaajilarratti hojjetanii akka ofdandaaniif
carraa uumuusaanii Ejensii Carraa Hojii
Uumuufi Wabii Nyaataa aanichaatti itti
gaafatamaan itti aanaa Obbo Abdoo Tajuu
himaniiru.
Namoonni carraa kana argatanii hojii
keessa galuun hojjechaa jiran kunis hanga
ammaatti buaa qarshii kuma 74 ol argachuu
dandaaniiru jedhan.

Sektaroonni
mootummaa
sadarkaa
naannoorraa kaasee hanga aanaatti jiran
piroojektoota hojjetamaa jiran
kana
galmaan gauuf
deggersaafi hordoffii
cimaa
gochuudhaan
xiyyeeffannoon
hojjechuu akka qaban Obbo Ascannaaqiin
dhaamaniiru.

Inistiituutichi qabeentaa, . . .
dandeettii kalaquufi beekumsa guddisuun
tekinoloojiwwan oomishaafi oomishtummaa
qonnaafi galteewwan Induustirii guddisan
dhiheessuun jiruufi jireenya ummata
naannichaa haala itti fufinsa qabuun
akka fooyyau gaheesaa gumaachuun
ergamasaatis jedhaniiru.
Haaluma kanaan,hojiiwwan
qorannoo
geggeessaa turaniin tekinooloojiiwwan
maddisiifaman oomishitummaa qonnaan
bultootaa
dabaluun
wabii
nyaataa
mirkanaaaa dhufe cinaatti oomishini
oomishame
yommuu
qopheeffamee
nyaatamu qaamaafi fayyaa namaarratti
faayidaafi dhiibbaa qabu adda baasuun
furmaatasaa kaauuf dameen qorannoo
Saayinsii Nyaataa bara darbe hundeeffame
jedhan Dr. Darajjeen. Kana milkeessuufis
bajata mootummaan naannichaa ramadeen
Laaboraatooriin Jiddu galeessa qorannoo
Saayinsii Nyaataa tokko magaalaa Finfinnee
keessatti ijaaruun meeshaan ammayyaa
qorannoo kanaaf oolu guutameefii hojii
eegaleera jedhan.
Adeemsi hojii qorannoo saayinsii nyaataa
gama qorannoo midhaanii, beeladaafi
buaasaaniirratti gaaffii maammiloonniifi
qooda fudhattoonni gaafatan deebisuuf
oomishini nyaataa tokko ooyiruurraa eegalee
hanga nyaataaf dhihaatutti sadarkaasaa kan
eeggate tauu mirkaneessuu,akkasumas
oomisha qonnaa al-ergiifi galtee Industirii
adda
addaatiif
oolan
qulqullinaafi
gahumsasaanii
sakattauun
gabaa
addunyaarratti dorgomaa taan oomishuuf
jiddu galeessa qorannoo 17 kanneen
godinaalee Oromiyaa keessatti argaman
qorannoo saayinsaawaa 16 gareewwan
gurguddoo sadiitti qoodee geggeessaa akka
jiru Dr. Darajjeen ibsaniiru.
Inistiitiyuutiin Qorannoo Qonnaa Oromiyaa
waggoottan 15 dura kan hundaae yoo tau,
qorannoowwan gurguddoo tekinooloojii
maddisiisuu, tekinooloojii jiran fooyyessuufi
tekinooloojii haaraa baasuun buaa olaanaa
galmeessisaa jira.

Sirna heera mootummaa gabbisuuf mootummaafi ummanni waliin hojjechuusaanii ni cimsu!

Amajjii 4 bara 2009

Kallacha Oromiyaa

15

Gaaddisee Ittaanaa

Dhaqna keenya keessa qaamni (organ)


haaraan jiraachuunsaa bira gaame
tauusaa mirkaneesseera.

anaatoomii haaraa qopheessaa


Gara-fuulduraattis
Qorataan
Hospitaala jiru.
Yuunivarsitii
Ayarlaand hojiiwwan ijoo qaama kanaa
Limariik Kaalviin Koofiya qorachuun xiyyeeffannoon kan
jedhaman yeroo jalqabaatiif itti kennamu taa jedhameera.
masantariin qaama dhaqna Kutaan qaamaa Masantarii
keenyaa (organ ) tauusaa kan jedhamu kun argamuun wal
ifoomsan. Qaamni kun kan qabtee
kitaaba
barnootaa
addaan ciccitaafi wal-xaxaa Gireey Anaatoomii dabalatee
osoo hin taane caasaa ofiisaa kitaaboleen barsiisaa walaansa
dandae tokko kan qabudhas fayyaa gara garaa kutaa qaamaa
jedhaniiru.
isa haaraa itti dabalaa jiru
Qorataan kuniifi isaan waliin jedhameera.

Qaamni haaraan kun caasaa guutuu qaba

Dhaqna keenya keessa qaamni (organ)


haaraan hanga ammaatti bira hin gaamiin
keessa jiraachuusaa saayintistoonni
hospitaala Yunivarsiitii Ayarlaand tokko
tibbana himaniiru.

xiqqoo marummaan guddaa waliin wal


qunnamsiisudha jedhameera. Masantariin
kanaan dura qaama (organ) mataa isaa
dandae tauunsaa hin mirkanoofne ture.

Qorannoon dhiheenya kana Naanseet


Qaamni
haaraa
kun
moggaasi Gaastirointrolojiifi Hepotoolojii irratti
Masantarii jedhu kan kennameef yoo bae garuu Masantariin qaama dhaqna
tau, qaama dhokataa marrummaan keenyaa mataa isaa dandae (organ)

kan hojjatan bara 2012 jalqabee


qorannoo Maayikrooskoppiin
deggarame gadi fagoo erga
taasisanii booda caasaa mataa
isaa kan qabuufi qaama dhaqna
keenyaa keessaa tokko tauusaa
bira geenyeerra jedhaniiru.

Masantarii baayina kutaa


qaamaa dhaqna keenyaa gara
79tti ol guddiseera; hagam
fayyaaf murteessoodha kan
jedhaman Onnee, Sammuu,
Tiruu, Sombafi Kalee taanis,
kanneen hafan 74n fayyaatti
Argannoo haaraa kanaan wal- akka jiraannuuf gahee mataa
qabtees Koofay fi kanneen isaanii gumaachu..
isaan waliin hojjatan fakkii Madda: www livescience.com/

Faransaayitti daandiin aduurraa humna


elektirikaa maddisiisu hojjetame

Barnoonni saayinsiifi teekinooloojii


yeroo gara yerootti baballachaafi
guddachaa deemaa jira. Sammuun
dhala namaa teekinooloojiiwwan
adda addaa qalaqus kanuma waliin
babalachaafi guddachaa dhufeera.
Daandiin biyya Faransaay humna
ibsaa maddisiisuu kanaaf ragaa
tokkodha.
Daandii aduurraa humna elektirikaa
maddisiisu akaakuusaatiin kalaqa
addaa taeefi addunyaarraa kan
jalqabaa tae kanas Faransaay
tiraafikaaf
banaa
taasifteetti.
Daandiin paaneelii soolaarii kiiloo
meetira tokko
dheeratu kun
ibsaawwan daandiirraaf humna
elektirikaa
gahaa
maddisiisuu
dandaaa laata kan jedhuuf yaaliirra
jirama.

Daandichi kan hojjatame paanaloota


soolaarii 2,880 wal bira naquun
yoo tau, yeroo waggaa tokkoo
keessattis humna elektirikaa MW
280 maddisiisuu akka dandaudha
kan himame. Kunis ibsaawwan
daandiirraa naannichaafi magaalota
ollaadhaaf humna elektirikaa gahaa
akka kennu tilmaama argateera.
Yaalii

kanaarratti

dursi

kan

Daandichi paanaloota soolaarii 2800 tau qabateera.

kennameef umrii daandiichaa tauu


himameera. Daandichi akkuma
daandilee aspaaltii kanneen biroo
umrii niqabaata kan jedhame yoo
tau, guyyaa guyyaan konkolaattota

kuma 2 keessummeessuu ni dandaa miliyoonni 5 kan itti bae yoo tau,


jedhameera.
baasiisaas mootummaan Faraansaay
Piroojektiin
daandii
paanelii dandauusaati kan ibsame.
soolaarii - aduu gara humna
elektirikaatti jijjiiru kun Yuuroon

Madda: www.huffingtonpost.co.uk

Milkaainni gama misooma dinagdeetiin galmaae bulchiinsa gaarii mirkaneessuutiinis ni dabalama!

Kallacha Oromiyaa

16

Amajjii 4 bara 2009

Ibsaa Xurunaa

Shaampiyoonaan Atileetiksii dargaggootaa


Itoophiyaa 5ffaan iftaan jalqabama
Shaampiyoonaan Atileetiksii Dargaggootaa Itoophiyaa 5ffaan
Amajjii 5 hanga 9, 2009tti Baahir Daaritti geggeeffamu iftaan
jalqabama.

Hirmaattonni
waancaa addunyaa
48tti akka ol
guddatan murtaae

Shaampiyoonaa kanaan atileetonni dargaggoo umriinsaanii 18


fi 19 taan kan hirmaatan yoo tau, guddattoonni umriinsaanii
waggaa 16 fi 17 taes hirmaachuu nidandau jedheera
Federeeshiniin Atileetiksii Itoophiyaa.
Dorgommii tarkaanfii dabalatee dorgommiiwwan atileetiksii
20 caalan Shaampiyoonaa kanaarratti nigeggeeffamu.
Dorgommii kanaan atileetonni injifatan Itoophiyaa bakka
buuun Shaampiyoonaa Atileetiksii Dargaggootaa Afrikaafi
Addunyaarratti hirmaatan kan filatamn akka taes himameera.
Shaampiyoonaa Atileetiksii dargaggootaa Itoophiyaa 5ffaa
baranaan atileetonni injifatan Shaampiyoonaa Atileetiksii
Dargaggootaa Afrikaa 13ffaa Aljeeriyaa Uraanitti Bitootessa
2017 adeemsifamurratti kan hirmaatan taa.
Shaampiyoonaan kun atileetota dargaggoo naannolee,
bulchiinsota magaalaafi kilaboota keessa jiraniif carraa
dorgommii uumuufi atileetota bakka buan horachuuf kan
gargaaru taa jechuun FBCn gabaaseera.

Roonaaldoon taphataa cimaa FIFA bara 2016 tae

Waldaan Kubbaa Miillaa Addunyaa/FIFAn/


hirmaattonni waancaa kubbaa miillaa
addunyaa gara biyyoota 48tti akka ol
guddatu murteesse.
Kunis kan murtaae teessoo waajjira
dhaabbatichaa
biyya
Siwiizerlaand
magaalaa Zuuriikitti argamutti dheengadda
lakkoofsa
hirmaattotaarratti
sagalee
kennameen wal dorgommiin moatanii
darbuu garee 32 gidduutti taasifamaa ture
gara 48tti akka ol guddatu murteesseera.
Hirmaattonni ramaddii 16tti qoodamanii
dorgommii moatanii darbuuf kan taphatan
yoo tau, tokkoon tokkoon ramaddii
kunneeniis garee sadi sadii qabaata.
Muurtoon kunis bara Faranjootaa 2026rraa
kaasee hojiirra kan oolu taas jedhameera.
Taphoonni akka murtoo haaraa kanaan
geggeeffamanis
kan kanaan duraarraa
kan dabalu yoo tau, 64 irraa gara 80 ol
kan guddisudha. Kunimmoo hirmaannaa
biyyoota kanneen akka Afrikaa, Eeshiyaafi
Oshiiniyaa kan guddisudha.

Taphataan sarara fuulduraa Riyaal Maadiriidiifi


Poorchugaal Kiristaanoo Roonaaldoon taphataa
cimaa bara 2016 jedhamuun badhaasa Waldaa
Kubbaa Miillaa Addunyaa FIFAn yeroo
jalqabaatiif qopheesse FIFA best award
jedhamuun moggaafame injifateera.
Sirni badhaasaa kun waajjira muummee
waldichaa biyya Suwizerlaand magaalaa
Zuurikitti argamuttii adeemsifame kanarratti
kaadhimamtoota xumuraa isa waliin dhihaatan
lamaan
Liyooneel
Meesiifi Antooniyoo
Gireezmaaniin caaluunidha.
Ronaaldoon badhaasa kanaaf akka gahuuf bara
faranjootaa xumurame kanatti injifannowwan
gurguddaa kilbaafi biyyasaa waliin waancaa
Shaampiyoonsi Liigii, Waancaa Awurooppaa,
Shaampiyoonaa
kilabootaa
addunyaa..
argachuusaatiin. Badhaasa inni dheengadda
argate kunis bara kana 4ffaa isaati.
Badhaasa
gama
warra
dubartootaan
adeemsifameenimmoo taphattuun garee kubbaa
miillaa Ameerikaa Kaarlii Liiyoold badhaasicha
kan injifatte yoo tau, gama leenjisaa
cimaatiinimmoo leenjisaan garee kilaba kubbaa
miillaa Leesister Kilaawudiyoo Raayineerii
Ziineddiin Zidaaniifi Fernaandoo Saantosiin
dursuun badhaasicha injifataniiru.
Goolii filatamtuu barichaa tauunimmoo gooliin
taphataa Maaleezhiyaa Mohaad Faawuzii
lakkoofsise filatameetti. Taphattoonni bakka

Awrooppaarraas hirmaattonni 13rraa gara


16tti kan guddatan yoo tau, Afrikaafi
Eeshiyaan biyyoota 4 fi 5n bakka buufamaa
turan ammoo carraa 9tti ol guddachuu argata.
Biyyoota Ooshiiniyaa keessa biyyi tokko
kanaan dura Biyyoota Ameerikaa Kibbaa
keessaa kan sadarkaa 5ffaa qabatee xumure
waliibn dorgomuun carraa hirmaachuuf
qaban dhabaa turanis akka hojimaata haaraa
waggottan sagal booda hojiirra oolu kanaan
biyyi tokko kalattiin akka hirmaatu taasisa.

hiriiranitti gahumsa olaanaa


agarsiisan
jedhaman
11s
saganticharratti ifa taaniiru.
Haaluma kanaani taphattoonni
filataman kunneen:
Maanueel
Nuweer,
Daanii
Alvees,
Jeeraard
Piikee, Sarjiyoo Raamos,
Maarseelloo, Toonii Kiruus,
Luukaa Moodiriichi, Andirees
Ineeshtaa, Liyooneel Meesii,
Kiristaanoo
Roonaaldoofi
Antooniyoo Gireezmaanidha.
Filannoo taphattootaa kana
keessatti liigiiwwan Ingiliz,
Xaaliyaaniifi Farnsaay keessaa
taphattoonni
hammatamuu
dhabuun ajaaibsiisaa taeera.
Kilaboonni Ispeen Riyaal
Maadiriidiifi Baarseloonaan
taphattoota
ciccimoo
filachiisuun olaantumaa qaban
ammas mirkaneessaa jiru.
FIFAn badhaasa addaa milanaa
kana keessatti deggertootaa

FIFAn hojimaata waancaa addunyaa


kanaan dura ture tokkorraa buaa Yuuroo
miiliyoona 521 kan argatu yammuu tau,
lakkoofsi hirmaattotaa 48tti yammuu
ol guddatu ammoo buaan argatus gara
Yuuroo biiliyoona 5.29tti akka guddatu
tilmaamameera.

filatamoo jechuun badhaas qopheessemmoo deggertoonni Liiver


Puuliifi Boorushiyaa Doortimand waliin argataniiru. Kunis kan tae
bara darbe tapha waancaa Liigii Awuroopaarratti kilaboonni laman
wayita waliin taphatanitti faaruu deggertoota Liiver Puul you will
never walk alone jedhamuun beekamu waliin faarsuusaaniitiinidha.

Dhaabbata Birihaaninnaa Salaamitti Maxxansame

Jooseep Seeppi Bilaatariin bakka buuun


bara darbee gara aangoo pirezidaantummaa
FIFAtti kan dhufan Jiyaan Infaantiinoon
aangoo qabachuu isaanitiin dura waan hara
murtaae kana akka raawwachiisan waadaa
galuun isaanii ni yaadatama. Kaayyoon
isaanii kunis sagalee caalmaa argachuun
murtoo argachuu dandaeera.

You might also like