You are on page 1of 107

27/09/2016

Managerial Accounting

GIẢNG VIÊN

Nguyễn Phong Nguyên


MBus. Monash University
DBA. University of Western Sydney
CPA (Aust.)

Contact details
Email: nguyenphongnguyen@ueh.edu.vn

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 1


27/09/2016

NỘI DUNG BUỔI 1

Giới thiệu về môn học

Những vấn đề về quản lý môn học

Lịch trình giảng môn học

Chương 1, 2

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ

Điểm quá trình (30%)

Kết quả
cuối cùng
Điểm thi hết môn (70%)

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 2


27/09/2016

Câu hỏi?
About me

Question?
The unit

Assessment

NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG


VỀ
KẾ TOÁN QUẢN TRỊ

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 3


27/09/2016

MỤC TIÊU CHƯƠNG 1

 Hiểu được chức năng của kế toán quản trị


 Hiểu được sự khác và giống nhau giữa kế toán
tài chính và kế toán quản trị

ĐỊNH NGHĨA

Luật Kế toán Việt Nam:

“Kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý, tổng hợp
và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu
cầu quản trị và quyết định kinh tế tài chính trong
nội bộ đơn vị kế toán”

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 4


27/09/2016

CHỨC NĂNG CỦA KẾ TOÁN QUẢN TRỊ

Hoạch định
- Lập dự toán ngân sách
- Định giá sản phẩm

Kiểm soát
- Kiểm soát chi phí
- Kiểm soát chất lượng, quy trình,..

CHỨC NĂNG CỦA KẾ TOÁN QUẢN TRỊ

Ra quyết định
- Phân tích mối quan hệ C-V-P
- Cung cấp thông tin thích hợp cho
việc ra quyết định
- Có nên tiếp tục sản xuất hay ngừng kinh
doanh một sản phẩm?
- Tự sản xuất hay mua ngoài
- Kết cấu sản phẩm, …

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 5


27/09/2016

SO SÁNH KẾ TOÁN QUẢN TRỊ VÀ KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

KHÁC NHAU
Balance Sheet

 Đối tượng sử dụng thông tin Income Statement

 Đặc điểm và yêu cầu thông tin Statement of Cash Flows

 Phạm vi cung cấp thông tin


 Báo cáo
 Tính pháp lệnh
 Quan hệ với các ngành khác...

SO SÁNH KẾ TOÁN QUẢN TRỊ VÀ KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

GIỐNG NHAU

 Cùng đề cập và quan tâm đến: Balance Sheet


• Các nghiệp vụ kinh tế Income Statement
• Các sự kiện kinh tế
Statement of Cash Flows
• Chi phí, thu nhập, kết quả hoạt động KD
 Cùng dựa trên hệ thống ghi
chép ban đầu của kế toán
 Cùng có mối quan tâm đến
phạm vi trách nhiệm của người
quản lý

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 6


27/09/2016

CHƯƠNG 2

CHI PHÍ VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ


Cost terms, concepts, and classifications

MỤC TIÊU

1 HIỂU ĐƯỢC CÁC CÁCH PHÂN LOẠI CHI PHÍ

2 NHẬN DIỆN ĐƯỢC CÁC LOẠI CHI PHÍ

3 LẬP BÁO CÁO KQHĐKD- PP TRỰC TIẾP VÀ TOÀN BỘ

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 7


27/09/2016

CÁC CÁCH PHÂN LOẠI CHI PHÍ

 Theo chức năng hoạt động


 Chi phí sản xuất (manufacturing costs)
 Chi phí ngoài sản xuất (non-manufacturing
costs)
 Chi phí bán hàng (selling cost)
 Chi phí quản lý doanh nghiệp (administrative cost)

CHI PHÍ SẢN XUẤT


(Manufacturing costs)
 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (direct materials)

SUGAR FLOUR
+ + =

Là biểu hiện bằng tiền của những nguyên vật liệu chủ
yếu tạo thành thực thể của sản phẩm

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 8


27/09/2016

CHI PHÍ SẢN XUẤT


(Manufacturing costs)
 Chi phí nhân công trực tiếp (direct labor)

Là tiền lương
chính, lương
phụ, và các
khoản phải trả
khác cho công
nhân trực tiếp
sản xuất

CHI PHÍ SẢN XUẤT


(Manufacturing costs)

 Chi phí sản xuất chung (manufacturing overhead)

Là những khoản chi phí liên quan đến việc quản lý


sản xuất và phục vụ sản xuất tại phân xưởng

Bao gồm:
 Chi phí nguyên vật liệu gián tiếp
 Chi phí nhân công gián tiếp
 Chi phí gián tiếp khác

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 9


27/09/2016

CHI PHÍ NGOÀI SẢN XUẤT


(Non-manufacturing costs)

Chi phí bán hàng (Selling cost)


Là những chi phí phát sinh cần thiết để đảm bảo cho việc thực
hiện các đơn đặt hàng, giao thành phẩm cho khách hàng.

Chi phí quản lý doanh nghiệp (Administrative cost)


Là những khoản chi phí liên quan đến cho việc tổ chức và
quản lý chung trong toàn công ty.

Ví dụ: Phân loại chi phí tại một công ty đóng tàu theo
chức năng hoạt động

Khoản mục chi phí NVLTT NCTT SXC BH QLDN


Lương công nhân đóng tàu
Quảng cáo trên báo
Lương người giám sát đội đóng tàu
Cột buồm bằng nhôm
Lương nhân viên kế toán
Khấu hao máy phát điện tại xưởng
Lương bộ phận mua hàng
Lương NV kiểm định chất lượng
Điện thắp sáng phân xưởng
Khấu hao phần mềm kế toán
Gỗ đóng tàu

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 10


27/09/2016

CÁC CÁCH PHÂN LOẠI CHI PHÍ (tt)

 Theo mối quan hệ với thời kỳ xác định kết


quả hoạt động kinh doanh
 Chi phí sản phẩm (product cost)
 Chi phí thời kỳ (period cost)

CHI PHÍ SẢN PHẨM


(Product cost)

Là toàn bộ những chi phí liên quan đến việc sản


xuất hoặc mua sản phẩm.
 Doanh nghiệp sản xuất:
 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
 Chi phí nhân công trực tiếp
 Chi phí sản xuất chung
 Doanh nghiệp thương mại:
 Chi phí mua hàng hóa

Chỉ tính vào chi phí trong kỳ tương ứng với phần
tiêu thụ

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 11


27/09/2016

CHI PHÍ THỜI KỲ


(Period cost)

Là những chi phí phát sinh trong một thời kỳ


và được tính hết thành phí tổn trong kỳ để xác
định kết quả hoạt động kinh doanh
 Chi phí bán hàng
 Chi phí quản lý doanh nghiệp

Ví dụ: Phân loại chi phí sản phẩm và chi phí thời kỳ
tại một công ty sản xuất radar máy bay
Khoản mục chi phí Chi phí Chi phí
sản phẩm thời kỳ
Bộ nhớ vi xử lý gắn trong radar
Điện máy điều hòa phân xưởng
Bảo trì máy móc thiết bị tại phân xưởng
Huấn luyện nhân viên kế toán mới vào nghề
Lương công nhân lắp ráp radar
Công tác phí của CEO, CFO
Khấu hao máy điều hòa dùng trong văn phòng CEO
Lương bộ phận lập hóa đơn
Khấu hao thiết bị phòng tập thể dục cho công nhân
Điện thoại trong phân xưởng
Bảo hiểm y tế cho công nhân lắp ráp radar

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 12


27/09/2016

CÁC CÁCH PHÂN LOẠI CHI PHÍ (tt)

 Theo việc kiểm tra và ra quyết định


 Chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp
 Chi phí chênh lệch
 Chi phí kiểm soát được, không kiểm soát được
 Chi phí cơ hội
 Chi phí chìm

CHI PHÍ TRỰC TIẾP - CHI PHÍ GIÁN TIẾP


(Direct cost - Indirect cost)

 Chi phí trực tiếp là những chi phí khi phát sinh
được tính trực tiếp vào các đối tượng sử dụng

 Chi phí gián tiếp là những chi phí khi phát sinh
không thể tính trực tiếp cho một đối tượng nào
đó mà cần phải phân bổ theo một tiêu thức phù
hợp

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 13


27/09/2016

Ví dụ: Phân loại chi phí trực tiếp và gián tiếp trong
một khách sạn

Đối tượng sử
Khoản mục chi phí CPTT CPGT
dụng
Nước uống trong phòng Khách thuê phòng

Lương đầu bếp trưởng Khách sạn

Lương đầu bếp trưởng Khách thuê phòng

Công cụ dụng cụ vệ sinh Khách thuê phòng

Hoa trên bàn lễ tân Khách thuê phòng

Lương nhân viên bảo trì thiết bị Khách thuê phòng

Bảo hiểm toàn bộ tòa nhà Phòng tập thể dục

Khăn mặt trong phòng tập thể dục Phòng tập thể dục

CHI PHÍ CHÊNH LỆCH


(Differential cost)

Là chi phí có trong phương án này nhưng


lại không có hoặc chỉ có một phần trong
phương án khác

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 14


27/09/2016

CHI PHÍ KIỂM SOÁT ĐƯỢC VÀ KHÔNG


KIỂM SOÁT ĐƯỢC
Chi phí kiểm soát được (controlable cost) đối
với một cấp là những chi phí mà nhà quản lý cấp
đó được quyền ra quyết định

 Chi phí không kiểm soát (non-controlable cost)


được đối với một cấp là những chi phí mà nhà
quản lý cấp đó không được quyền ra quyết
định

CHI PHÍ CƠ HỘI


(Opportunity cost)

 Là những thu nhập tiềm tàng bị mất


đi khi chọn phương án này thay vì chọn
phương án khác

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 15


27/09/2016

CHI PHÍ CHÌM


(Sunk cost)

 Là những chi phí đã


bỏ ra trong quá khứ và
nó không thể tránh
được dù lựa chọn bất kỳ
phương án nào

Ví dụ: Bạn đã đậu cao học ở Úc, bạn đang đứng trước quyết định
nên qua Úc học trong 2 năm tới hay tiếp tục đi làm ở Việt Nam,
nhận diện các khoản chi phí nào là chi phí chênh lệch, chi phí cơ
hội, hay chi phí chìm

Khoản mục chi phí CP chênh CP cơ CP


lệch hội chìm
Lương nhận được nếu tiếp tục đi làm
Học phí thi IELTS từ năm trước
Thuê nhà trong 2 năm tới
Thu nhập nếu tiếp tục làm BC thuế
Đi lại trong 2 năm tới
Hồ sơ thủ tục du học từ tháng trước

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 16


27/09/2016

CÁC CÁCH PHÂN LOẠI CHI PHÍ (tt)

 Theo cách ứng xử của chi phí (cost behavior)


 Biến phí (chi phí khả biến, chi phí biến đổi)
 Định phí (chi phí bất biến, chi phí cố định)
 Chi phí hỗn hợp

BIẾN PHÍ
(Variable cost)

Là chi phí mà tổng số sẽ tăng (giảm) khi


mức độ hoạt động (activity level) tăng
(giảm)
Đặc điểm:
Nếu tính trên một đơn vị mức độ hoạt động thì
không đổi (Nếu xét trong phạm vi phù hợp)

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 17


27/09/2016

Biến phí tính trên 1 đơn vị mức độ


hoạt động
Chi phí tính 1 tin nhắn là không thay
đổi ở mức 500 đồng/tin nhắn

Chi phí 1 tin nhắn


Số lượng tin nhắn

Phạm vi phù hợp (relevant range)?

Trong phạm vi phù


Chi phí (phi hợp, đường biểu
tuyến) diễn chi phí (tuyến
Tổng chi phí

tính) ước tính sẽ


Phạm vi “gần” với đường
phù hợp biểu diễn chi phí
(phi tuyến) trên
thực tế

Chi phí (tuyến tính) ước tính


(biến phí đơn vị không đổi)

Mức độ hoạt động

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 18


27/09/2016

CÁC LOẠI BIẾN PHÍ

BIẾN PHÍ BIẾN PHÍ BIẾN PHÍ


TUYẾN TÍNH CẤP BẬC PHI TUYẾN
Chi phí

Chi phí

Chi phí
Mức độ hoạt động Mức độ hoạt động Mức độ hoạt động

ĐỊNH PHÍ (Fixed cost)

Là chi phí mà tổng số sẽ không thay đổi khi mức


độ hoạt động thay đổi (H1)

Đặc điểm:
Nếu tính trên một đơn vị mức độ hoạt động thì
thay đổi (H2)
Chi phí 1 đơn vị
Chi phí

MĐHĐ

Mức độ hoạt động Mức độ hoạt động

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 19


27/09/2016

Định phí và phạm vi phù hợp


(relevant range)
Chi phí thuê nhà xưởng
90

Phạm vi
60
phù hợp

30

0
0 1,000 2,000 3,000
Diện tích thuê (mét vuông)

CÁC LOẠI ĐỊNH PHÍ

Định phí bắt buộc Định phí không bắt


(committed) buộc (discretionary)
Mang tính dài hạn, Có thể thay đổi trong
không thể cắt giảm trong ngắn hạn tùy theo quyết
ngắn hạn. định của nhà quản trị

Ví dụ Ví dụ
Chi phí khấu hao máy Chi phí quảng cáo, chi
móc, thuê văn phòng phí R&D

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 20


27/09/2016

Phân loại chi phí theo cách ứng xử của


chi phí (cost behavior)

Cách ứng xử của chi phí (trong phạm vi phù hợp)


Chi phí Tính cho tổng số Tính cho đơn vị

Biến phí Tổng biến phí tăng (giảm) khi Biến phí tính cho 1 đơn vị mức
mức độ hoạt động tăng (giảm) độ hoạt động không thay đổi
theo mức độ hoạt động
Định phí Tổng định phí không thay đổi Định phí tính cho 1 đơn vị mức
khi mức độ hoạt động thay đổi độ hoạt động giảm (tăng) khi
mức độ hoạt động tăng (giảm)

CHI PHÍ HỖN HỢP (Mixed cost)

Là chi phí mà thành phần của nó vừa có biến phí


vừa có định phí
Y
Lương nhân viên
bán hàng

Biến phí: hoa


hồng bán hàng
1 sản phẩm
X Định phí:
Số lượng sản phẩm tiêu thụ Lương “cứng”
trả hàng tháng

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 21


27/09/2016

PHƯƠNG TRÌNH CHI PHÍ HỖN HỢP

y = b + a*x

y: chi phí hỗn hợp cần phân tích


a: biến phí cho một đơn vị hoạt động
b: tổng định phí cho mức hoạt động trong kỳ
x: số lượng đơn vị hoạt động

Ví dụ: Phân loại các khoản chi phí sau là định phí, biến
phí, hay chi phí hỗn hợp

Khoản mục chi phí Định Biến CP hỗn


phí phí hợp
Nước rửa xe tại trạm rửa xe
Lương CEO
Lương nhân viên bán hàng tính trên sản
phẩm
Điện chạy máy trong phân xưởng
Thuê mặt bằng phân xưởng
Vải ở công ty may mặc
Điện thoại ở bộ phận mua hàng
Keo dán sách ở công ty in sách

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 22


27/09/2016

PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỖN HỢP

PP CỰC ĐẠI CỰC TIỂU (HIGH – LOW METHOD)

Chọn mức hoạt động cao nhất và thấp nhất.


Những mức này phải nằm trong phạm vi phù
hợp.
Số liệu về chi phí gắn liền với mức hoạt động
cao nhất và thấp nhất là không bất thường.

PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỖN HỢP

PP CỰC ĐẠI CỰC TIỂU (HIGH – LOW METHOD)

Công ty MYOB có thông tin về hoạt động sản xuất và bảo


trì như sau:

Với 2 mức hoạt động này, hãy tính:


 Biến phí đơn vị hoạt động.
 Tổng định phí.
 Tổng chi phí.

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 23


27/09/2016

PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỖN HỢP

PP ĐỒ THỊ PHÂN TÁN (SCATTERGRAPTH METHOD,


QUICK-AND-DIRTY METHOD)

Y
Tổng chi phí (đon

20

* * * ** *
vị tiền)

**
10 * *

0 X
0 1 2 3 4
Mức độ hoạt động (ngàn sp)

PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỖN HỢP


PP ĐỒ THỊ PHÂN TÁN (SCATTERGRAPTH METHOD,
QUICK-AND-DIRTY METHOD)

Tổng số điểm ở trên = Tổng


Y số điểm ở dưới.
Tổng chi phí (đơn

20

* * * ** *
vị tiền)

**
10 * * Định phí = 10 (đvt)

0 X
0 1 2 3 4
Mức độ hoạt động (ngàn sp)

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 24


27/09/2016

PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỖN HỢP


Hệ số góc là giá trị ước tính của biến phí đơn vị hoạt động.
Hệ số góc (a) = Mức thay đổi về chi phí ÷ Mức thay đổi về hoạt động

Y
20
Tổng chi phí (đvt)

* * * ** *
**
10 * *
Mức thay đổi
về hoạt động. Mức thay đổi về
chi phí

0 X
0 1 2 3 4
Mức độ hoạt động (ngàn sp)

PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỖN HỢP

PP BÌNH PHƯƠNG BÉ NHẤT (LEAST-SQUARES REGRESSION METHOD)

+ Hệ phương trình bình phương bé nhất


xy = bx + ax² (1)
y = nb + ax (2)

+ Giải hệ phương trình này sẽ xác định được a và b


từ đó xây dựng phương trình dự đoán chi phí:
y = b + ax

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 25


27/09/2016

Ví dụ: Chi phí bảo trì của một công ty trong năm
Tháng Số giờ máy Chi phí bảo trì (đồng)
1 1.100 2.650.000
2 1.000 2.500.000
3 1.300 3.150.000
4 1.150 2.700.000
5 1.400 3.350.000
6 1.250 2.900.000
7 1.100 2.650.000
8 1.200 2.900.000
9 1.350 3.250.000
10 1.450 3.400.000
11 1.150 2.700.000
12 1.500 3.500.000

PP CỰC ĐẠI CỰC TIỂU (HIGH – LOW METHOD)

Chi phí bảo trì 3.500.000 - 2.500.000


=
1 giờ máy
1.500 - 1.000

= 2.000 (đồng/giờ)
Thay giá trị này vào 1 trong hai mức độ hoạt
động, cao nhất hoặc thấp nhất sẽ tính được
tổng định phí bằng 500.000 đồng. Phương
trình dự đoán chi phí bảo trì sẽ là
Y = 500.000 + 2.000x

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 26


27/09/2016

PP BÌNH PHƯƠNG BÉ NHẤT (LEAST-SQUARES REGRESSION METHOD)

Số giờ máy Chi phí bảo trì


Tháng XY X²
(ngàn giờ) (ngàn đồng)
1 1,10 2.650 29.150 121,00
2 1,00 2.500 25.000 100,00
3 1,30 3.150 40.950 169,00
4 1,15 2.700 31.050 132,25
5 1,40 3.350 46.900 196,00
6 1,25 2.900 36.250 156,25
7 1,10 2.650 29.150 121,00
8 1,20 2.900 34.800 144,00
9 1,35 3.250 43.875 182,25
10 1,45 3.400 49.300 210,25
11 1,15 2.700 31.050 132,25
12 1,50 3.500 52.500 225,00
Tổng cộng 149,50 35.650 449.975 1.889,25

PP BÌNH PHƯƠNG BÉ NHẤT (LEAST-SQUARES REGRESSION METHOD)

Hệ phương trình bình phương bé nhất


49.975 = 149,5 b + 1.889,25a (1)
35.650 = 12 b + 149,5 a (2)
Giải hệ phương trình ta có:
a = 2.183,2
b = 250.930
Phương trình chi phí bảo trì máy
y = 250.9302 + 183,2x

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 27


27/09/2016

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH


(Income Statement)

- Khái niệm
- Báo cáo KQHĐKD có thể được lập theo
+ Phương pháp toàn bộ (traditional approach)
+ Phương pháp trực tiếp (số dư đảm phí –
contribution approach)

Ví dụ:
Tại một công ty kinh doanh sản phẩm A có tài
liệu, trong tháng 10/20x8, có tài liệu sau:
Số lượng sp
 Tồn đầu kỳ: 0
 Sản xuất trong kỳ: 5.000
 Tiêu thụ trong kỳ: 5.000
Biến phí 1 sp (1.000 đ)
 Nguyên vật liệu trực tiếp: 8
 Nhân công trực tiếp 6
 Sản xuất chung 1
 Bán hàng 2
 Quản lý doanh nghiệp 2

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 28


27/09/2016

Định phí hoạt động (1.000 đ)


 Sản xuất chung: 30.000
 Bán hàng: 6.000
 Quản lý doanh nghiệp: 3.000

Đơn giá bán là 30.000 đ/sp

Kết quả sản xuất trong kỳ đạt ở mức bình thường

Yêu cầu: Lập báo cáo KQHĐKD theo phương


pháp toàn bộ (traditional approach) và phương
pháp trực tiếp (số dư đảm phí – contribution
approach).

BÁO CÁO KQHĐKD – PP TOÀN BỘ


Đvt: ngđ
Chỉ tiêu
Doanh thu
(-) Giá vốn hàng bán
NVL trực tiếp
NC trực tiếp
SXC
LN gộp
(-) Chi phí bán hàng
(-) Chi phí QLDN
Lợi nhuận

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 29


27/09/2016

BÁO CÁO KQHĐKD – PHTRỰC TIẾP


(Contribution Income Statement) Đvt: ngđ
Chỉ tiêu
Doanh thu
(-) Biến phí
NVL trực tiếp
NC trực tiếp
Sản xuất chung
Bán hàng
Quản lý doanh nghiệp
Số dư đảm phí (contribution margin)
(-) Định phí
SXC
Bán hàng
Quản lý doanh nghiệp
Lợi nhuận

Ví dụ:
Tại một công ty kinh doanh sản phẩm A có tài
liệu, trong tháng 10/20x8, có tài liệu sau:
Số lượng sp
 Tồn đầu kỳ: 0
 Sản xuất trong kỳ: 6.000 (dữ kiện thay đổi)
 Tiêu thụ trong kỳ: 5.000
Biến phí 1 sp (1.000 đ)
 Nguyên vật liệu trực tiếp: 8
 Nhân công trực tiếp 6
 Sản xuất chung 1
 Bán hàng 2
 Quản lý doanh nghiệp 2

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 30


27/09/2016

Định phí hoạt động (1.000 đ)


 Sản xuất chung: 30.000
 Bán hàng: 6.000
 Quản lý doanh nghiệp: 3.000

Đơn giá bán là 30.000 đ/sp

Kết quả sản xuất trong kỳ đạt ở mức bình thường

Yêu cầu: Lập báo cáo KQHĐKD theo phương


pháp toàn bộ (traditional approach) và phương
pháp trực tiếp (số dư đảm phí – contribution
approach).

BÁO CÁO KQHĐKD – PP TOÀN BỘ


Đvt: ngđ
Chỉ tiêu
Doanh thu
(-) Giá vốn hàng bán
NVL trực tiếp
NC trực tiếp
SXC
LN gộp
(-) Chi phí bán hàng
(-) Chi phí QLDN
Lợi nhuận

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 31


27/09/2016

BÁO CÁO KQHĐKD – PHTRỰC TIẾP


(Contribution Income Statement) Đvt: ngđ
Chỉ tiêu
Doanh thu
(-) Biến phí
NVL trực tiếp
NC trực tiếp
Sản xuất chung
Bán hàng
Quản lý doanh nghiệp
Số dư đảm phí (contribution margin)
(-) Định phí
SXC
Bán hàng
Quản lý doanh nghiệp
Lợi nhuận

CHƯƠNG 3

PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ C-V-P


C-V-P analysis

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 32


27/09/2016

MỤC TIÊU

1
KHÁI NIỆM CƠ BẢN TRONG PHÂN TÍCH C-V-P

2
PHÂN TÍCH ĐIỂM HOÀ VỐN VÀ KẾT CẤU HÀNG BÁN

3 ỨNG DỤNG QUAN HỆ CVP ĐỂ RA QUYẾT ĐỊNH

PHÂN TÍCH C-V-P

Là nghiên cứu những mối quan hệ


nội tại giữa chi phí, sản lượng và
lợi nhuận của doanh nghiệp.

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 33


27/09/2016

SỐ DƯ ĐẢM PHÍ
(Contribution margin)
Là phần còn lại của doanh thu (Sales) sau khi đã
trừ đi các biến phí (variable costs) và có nhiệm
vụ, trước hết bù đắp cho các định phí (fixed
costs) sau đó hình thành lợi nhuận.

Ý nghĩa:
Nhờ vào số dư đảm phí có thể nhanh chóng xác
định được lợi nhuận của doanh nghiệp.

SỐ DƯ ĐẢM PHÍ
(Contribution margin)
Ví dụ:
Tại một doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm A có tài
liệu liên quan đến sản phẩm này như sau:
 Đơn giá bán: 70.000 đồng/sản phẩm
 Biến phí đơn vị: 56.000 đồng/sản phẩm
 Tổng định phí hoạt động trong tháng là 10.500.000
đồng
Giả sử trong tháng doanh nghiệp chỉ bán được 1 sản
phẩm duy nhất. Báo cáo kết quả hoạt động kinh
doanh trong trường hợp này sẽ như sau:

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 34


27/09/2016

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh


Doanh thu 70.000
(-) Biến phí 56.000
Số dư đảm phí 14.000
(-) Định phí 10.500.000
Lợi nhuận (10.486.000)

Sản lượng tiêu thụ hòa vốn = 10.500.000/14.000 = 750 (sp)

Giả sử sản phẩm thứ 751 được bán ra


Lợi nhuận = (Sản lượng tiêu thụ – Sản lượng tiêu thụ hòa
vốn) x Số dư đảm phí 1 sản phẩm
= (751 – 750) x 14.000 = 14.000
Giả sử trong tháng doanh nghiệp bán được 1.000 sản phẩm:
Lợi nhuận = (1.000 – 750) x 14.000 = 3.500.000

TỶ LỆ SỐ DƯ ĐẢM PHÍ
(Contribution margin ratio)
Tỷ lệ số dư Số dư đảm phí
= x 100%
đảm phí Doanh thu
Ý nghĩa:
Nhờ vào tỷ lệ số dư đảm phí có thể nhanh chóng tính được
mức tăng của lợi nhuận ứng với mức tăng của doanh thu

Lưu ý: Khi định phí không thay đổi, thì

Lợi nhuận tăng thêm = Tổng số dư đảm phí tăng thêm


= Doanh thu tăng thêm * Tỷ lệ số dư đảm phí

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 35


27/09/2016

Giả sử trong tháng công ty bán được 1.000 sản


phẩm A, trong tháng tới dự kiến doanh thu tăng
thêm là 5.000.000. Vậy lợi nhuận thuần tăng bao
nhiêu?
Tỷ lệ số dư đảm phí của sản phẩm A :
…………………………….. (%)
Doanh thu tăng 5.000.000
Số dư đảm phí tăng
………………………………
Lợi nhuận thuần cũng tăng ………………

KẾT CẤU CHI PHÍ (Cost structure)


Là quan hệ tỷ trọng của biến phí và định phí trong
tổng chi phí
Ví dụ: Có số liệu về 2 công ty A và B như sau
Công ty A Công ty B
Chỉ tiêu
Số tiền % Số tiền %
Doanh thu 100.000.000 100 100.000.000 100
(-) Biến phí 30.000.000 30 50.000.000 50
Số dư đảm phí 70.000.000 70 50.000.000 50
(-) Định phí 50.000.000 30.000.000
Lợi nhuận 20.000.000 20.000.000

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 36


27/09/2016

Giả sử doanh thu của cả 2 công ty cùng tăng


10%

Công ty A Công ty B
Chỉ tiêu
Số tiền % Số tiền %
Doanh thu 110.000.000 100 110.000.000 100
(-) Biến phí 33.000.000 30 55.000.000 50
Số dư đảm phí 77.000.000 70 55.000.000 50
(-) Định phí 50.000.000 30.000.000
Lợi nhuận 27.000.000 25.000.000

Giả sử doanh thu của cả 2 công ty cùng giảm


10%

Công ty A Công ty B
Chỉ tiêu
Số tiền % Số tiền %
Doanh thu 90.000.000 100 90.000.000 100
(-) Biến phí 27.000.000 30 45.000.000 50
Số dư đảm phí 63.000.000 70 45.000.000 50
(-) Định phí 50.000.000 30.000.000
Lợi nhuận 13.000.000 15.000.000

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 37


27/09/2016

ĐÒN BẨY HOẠT ĐỘNG (Operating leverage)

Độ lớn đòn bẩy Tổng số dư đảm phí


=
hoạt động Tổng lợi nhuận

Ý nghĩa:
Cho biết nếu doanh thu tăng lên 1 phần trăm thì lợi
nhuận sẽ tăng thêm bao nhiêu phần trăm.
Lưu ý:
Độ lớn đòn bẩy hoạt động ứng với các mức doanh
thu khác nhau là khác nhau

Trở lại ví dụ về 2 công ty A, B


 Độ lớn đòn bẩy hoạt động của Công ty A
……………………………………..
 Độ lớn đòn bẩy hoạt động của Công ty B
……………………………………..
Như vậy, nếu doanh thu tăng 1% thì:
 Lợi nhuận công ty A tăng …… %
 Lợi nhuận công ty B tăng …… %

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 38


27/09/2016

ỨNG DỤNG QUAN HỆ CVP ĐỂ RA QUYẾT ĐỊNH

Trở lại ví dụ về sản phẩm A ở trên


 Đơn giá bán: 70.000 đồng/sản phẩm
 Biến phí: 56.000 đồng/sản phẩm
 Tổng định phí trong tháng 10.500.000 đồng
Giả sử hàng tháng công ty bán được 1.000
sản phẩm A. Công ty đang trong quá trình
tìm các phương án để tăng thu nhập từ sản
phẩm này.

Mô hình phân tích

Sản lượng tiêu


thụ dự kiến (*)
Số dư đảm
phí dự kiến ×
Số dư đảm
Δ Số dư - phí 1 sp dự
đảm phí kiến (*)
Số dư đảm
phí ban đầu (*)
Δ Lợi nhuận -
Δ Định phí (*)

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 39


27/09/2016

TH1. Thay đổi định phí và doanh thu


Nhà quản trị dự kiến tăng cường thêm cho quảng cáo
4.000.000đ một tháng và hy vọng doanh thu sẽ tăng 40%.
Có nên thực hiện phương án này hay không?

Giải quyết dựa vào tỷ lệ số dư đảm phí

Giải quyết tình huống dựa vào đòn bẩy hoạt động

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 40


27/09/2016

TH2. Thay đổi biến phí và doanh thu


Nhà quản trị dự kiến dùng loại nguyên vật liệu rẻ
tiền hơn để sản xuất sản phẩm. Do đó, tiết kiệm
4.000 đồng chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cho
một sản phẩm. Tuy nhiên số lượng sản phẩm tiêu
thụ dự kiến chỉ đạt 850 sản phẩm.
Có nên thực hiện phương án này hay không?

Giải:

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 41


27/09/2016

TH3. Thay đổi định phí, đơn giá bán và sản lượng tiêu
thụ
Nhằm tăng doanh thu, nhà quản trị đề nghị nên áp
dụng phương án:
Tăng chi phí quảng cáo cho sản phẩm 5.000.000
đồng/tháng và giảm giá bán cho một sản phẩm 2.000
đồng với hy vọng số lượng sản phẩm bán được trong
tháng tăng thêm 50%.
Nếu như những dự kiến này là đúng, nên thực hiện
phương án này không?

Giải:

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 42


27/09/2016

TH4. Thay đổi định phí, biến phí và sản lượng tiêu thụ
Nhà quản trị nhận thấy rằng hiện nay công ty phải trả
một mức lương cố định hàng tháng cho nhân viên bán
hàng là 5.000.000 đồng, nếu tính trên 1.000 sp bán
được thì tiền lương bình quân sẽ là 5.000 đồng/sp.
Nhà quản trị đề nghị trả hoa hồng bán hàng 5.000
đồng/sp thay cho việc trả lương cố định với hy vọng
biện pháp này sẽ làm cho số lượng sản phẩm tiêu thụ
tăng thêm 20%.
Có nên thực hiện phương án này không?

Giải:

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 43


27/09/2016

TH5. Quyết định trong trường hợp đặc biệt


Ngoài việc kinh doanh bình thường, có một khách hàng
mới muốn mua một lô 200 sản phẩm và đưa ra các yêu
cầu sau:
 Phải giảm giá bán ít nhất 5% so với giá thị trường
 Phải chở hàng đến kho cho khách hàng
Công ty dự tính chi phí vận chuyển là 800.000 đồng.
Mặt khác công ty muốn có thêm 1.000.000 đồng lợi
nhuận từ thương vụ này.
Cho biết cần phải bán với giá nào? Thương vụ có thực
hiện được không?

Vì thương vụ này không ảnh hưởng gì đến việc kinh


doanh bình thường, giá bán thấp nhất mà công ty có
thể chấp nhận được xây dựng như sau (đvt: đồng):
Biến phí 1 sản phẩm ………..
CP vận chuyển 1 sản phẩm ………...
Lợi nhuận 1 sản phẩm …………
Giá bán cho 1 sản phẩm …………

Giá bán tối đa khách hàng có thể chấp nhận


………………………………………………….
Kết luận: Giá bán nằm trong khoảng […….., ……….].
Thương vụ có thể thực hiện được

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 44


27/09/2016

PHÂN TÍCH HÒA VỐN (Break-even analysis)

Xác định điểm hòa vốn:


Là điểm mà tại đó tổng doanh thu bằng tổng chi phí (hoặc
tổng số dư đảm phí bằng tổng định phí)
Phương trình hòa vốn
Tổng doanh thu = Tổng chi phí
Tổng doanh thu = Tổng biến phí + Tổng định phí
px = ax + b
Với p: Giá bán đơn vị sản phẩm
x: Sản lượng hòa vốn
a: Biến phí đơn vị sản phẩm
b: Tổng định phí

Sản lượng b
tiêu thụ hòa =
vốn (x) p - a

Sản lượng Tổng định phí


tiêu thụ hòa =
vốn (x) Số dư đảm phí đơn vị sp

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 45


27/09/2016

Sản lượng tiêu thụ


Doanh thu hòa vốn =
hòa vốn * p

b
Doanh thu hòa vốn =
(p – a)/p

Tổng định phí


Doanh thu hòa vốn =
Tỷ lệ số dư đảm phí

Đồ thị hòa vốn

SOÁ TIEÀN
Y = px

VUØNG Y = ax + b
HOAØ VOÁN LAÕI

DTHV Y = ax

VUØNG Y=b
LOÃ

SLHV SAÛN LÖÔÏNG

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 46


27/09/2016

PHÂN TÍCH LỢI NHUẬN MỤC TIÊU


(Target profit analysis)

b + P
X =
p - a
px = ax + b + P
Trong đó P: Lợi nhuận mục tiêu,

x: Số lượng sản phẩm cần tiêu thụ

Tổng định Lợi nhuận


Sản lượng +
phí mục tiêu
tiêu thụ để đạt
=
lợi nhuận mục
tiêu (P) Số dư đảm phí 1 sản phẩm

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 47


27/09/2016

SỐ DƯ AN TOÀN – TỶ LỆ SỐ DƯ AN TOÀN
(Margin of Safety in dollars – Margin of Safety
percentage)

Số dư an toàn = Doanh thu – Doanh thu hòa vốn

Tỷ lệ số Số dư an toàn
dư an = x 100%
toàn Doanh thu

Biện pháp tăng số dư an toàn?

PHÂN TÍCH KẾT CẤU HÀNG BÁN VÀ HÒA VỐN


(Sales mix and break-even analysis)

Khái niệm kết cấu hàng bán:


Là mối quan hệ tỷ trọng giữa doanh thu của từng mặt
hàng trong tổng doanh thu

Vấn đề đặt ra?


Nếu tổng doanh thu không đổi mà kết cấu hàng bán
thay đổi thì
 Doanh thu hòa vốn thay đổi như thế nào?
 Số dư an toàn thay đổi như thế nào?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 48


27/09/2016

Ví dụ: Có tình hình tiêu thụ của 2 loại sản phẩm A


và B của một doanh nghiệp (TH1).

Sản phẩm A Sản phẩm B Tổng cộng


Chỉ tiêu
Số tiền % Số tiền % Số tiền %

Doanh thu 4.000.000 100 1.000.000 100 5.000.000 100

(-) Biến phí 2.800.000 70 550.000 55 3.350.000 67

Số dư đảm phí 1.200.000 30 450.000 45 1.650.000 33

(-) Định phí 1.320.000

Lợi nhuận 330.000

Ví dụ: Đổi doanh thu của từng sản phẩm trong tổng
doanh thu (TH2)

Sản phẩm A Sản phẩm B Tổng cộng


Chỉ tiêu
Số tiền % Số tiền % Số tiền %

Doanh thu 1.000.000 100 4.000.000 100 5.000.000 100

(-) Biến phí 700.000 70 2.200.000 55 2.900.000 68

Số dư đảm phí 300.000 30 1.800.000 45 2.100.000 42

(-) Định phí 1.320.000

Lợi nhuận 780.000

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 49


27/09/2016

Doanh thu hòa vốn trường hợp thứ 1

Doanh thu 1.320.000


hòa vốn
= = 4.000.000
33%

Doanh thu hòa vốn trường hợp thứ 2

Doanh thu 1.320.000


= = 3.142.857
hòa vốn
42%

NHỮNG GIẢ ĐỊNH CỦA C-V-P

1. Tất cả chi phí phải được tách thành định phí và biến phí.
2. Định phí là không đổi trong phạm vi phù hợp

3. Biến phí đơn vị không thay đổi


4. Giá bán không thay đổi.
5. Tỷ lệ số dư đảm phí bình quân cho nhiều sản phẩm là
không thay đổi.
6. Các giả định khác?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 50


27/09/2016

B2 – C3

Chæ tieâu Soá tieàn Tyû leä (%)


Doanh thu
(–) Bieán phí
Nguyeân vaät tröïc tieáp
Nhaân coâng tröïc tieáp
Saûn xuaát chung (1)
Baùn haøng
Quaûn lyù doanh nghieäp
Soá dö ñaûm phí
(–) Ñònh phí
Saûn xuaát chung (2)
Baùn haøng
Quaûn lyù doanh nghieäp

Lôïi nhuaän

B5 – C3

Saûn phaåm M Saûn phaåm N Toaøn coâng ty


Soá tieàn Tyû leä Soá tieàn Tyû leä Soá tieàn Tyû leä
(%) (%) (%)
Doanh thu
(–) Bieán phí
Soá dö ñaûm phí
(–) Ñònh phí

Lôïi nhuaän

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 51


27/09/2016

CHƯƠNG 4

DỰ TOÁN NGÂN SÁCH


Budgeting

MỤC TIÊU

1 HIỂU MỤC ĐÍCH VÀ TRÌNH TỰ LẬP DỰ TOÁN

2 GiẢI THÍCH ĐƯỢC MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC DỰ TOÁN

3 LẬP CÁC DỰ TOÁN

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 52


27/09/2016

DỰ TOÁN NGÂN SÁCH

Là kế hoạch toàn diện và sự phối hợp


của các hoạt động và nguồn lực của một
doanh nghiệp trong một thời hạn cụ thể
ở tương lai dưới dạng số lượng

MỤC ĐÍCH LẬP DỰ TOÁN NGÂN SÁCH

Hoạch định (Planning) Kiểm soát (Control)


Đề ra các mục tiêu Thực hiện các biện pháp để
của doanh nghiệp và phối hợp các bộ phận trong
xây dựng các dự toán doanh nghiệp để đảm bảo
để đạt các mục tiêu các mục tiêu đã đề ra được
này thực hiện

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 53


27/09/2016

TRÌNH TỰ LẬP DỰ TOÁN NGÂN SÁCH

Top Management

Middle Middle
Management Management

Supervisor Supervisor Supervisor Supervisor

MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC DỰ TOÁN


Döï toaùn tieâu thuï

Döï toaùn toàn kho * Döï toaùn saûn*


Döï toaùn CPBH vaø
thaønh phaåm xuaát QLDN

Döï toaùn CP NVL * Döï toaùn CP NC tröïc * Döï toaùn CP *


tröïc tieáp tieáp SXC

Döï toaùn tieàn

Döï toaùn Baûng CÑKT döï


KQHÑKD toaùn

* Löu yù: Thay baèng “döï toaùn mua haøng” ñoái vôùi DN thöông maïi

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 54


27/09/2016

DỰ TOÁN TIÊU THỤ


(Sales budget)
Ý nghĩa
 Dự kiến doanh thu hàng kỳ
 Dự kiến số tiền thu vào hàng kỳ

Căn cứ lập
 Khối lượng tiêu thụ kỳ trước, các đơn đặt hàng chưa thực hiện
 Chính sách giá, tín dụng, quảng cáo, chiến lược tiếp thị
 Các điều kiện chung về kinh tế, kỹ thuật
 Sự cạnh tranh trên thị trường
 Sự thay đổi về GDP đầu người, giá cả, việc làm,…

CÔNG THỨC TÍNH

Số lượng sản
Doanh thu Đơn giá bán
dự kiến
= phẩm tiêu thụ × dự kiến
dự kiến

Tiền dự
Tiền chưa thu Tiền thu kỳ
kiến thu = +
kỳ trước này
trong kỳ

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 55


27/09/2016

Ví dụ:
Tại công ty A dự kiến tổng sản phẩm K tiêu thụ trong
quý 2 (tháng 4,5,6) năm 20x8 là 1.200 sp (tháng 4:
400sp, tháng 5: 500sp, tháng 6: 300sp) với giá bán
dự kiến là 4 triệu đồng/sp.
Tiền bán hàng thu ngay bằng tiền trong tháng phát
sinh doanh thu là 80% và 20% còn lại sẽ được thu
trong tháng sau.
Nợ phải thu khách hàng tháng 3 thể hiện trên bảng
cân đối kế toán ngày 31/03/20x8 là 240 triệu đồng.
Yêu cầu: Lập dự toán tiêu thụ và dự kiến thu tiền cho
các tháng trong quý 2/20x8

DỰ TOÁN TIÊU THỤ (Sales budget)

Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Quý 2/x8


Sản lượng tiêu thụ
Đơn giá bán
Doanh thu dự kiến

Dự kiến thu tiền


Chưa thu tháng 3
Số tiền thu tháng 4
Số tiền thu tháng 5
Số tiền thu tháng 6
Tổng thu tiền

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 56


27/09/2016

DỰ TOÁN MUA HÀNG (Purchasing budget)

Muïc ñích
+ Xaùc ñònh soá löôïng saûn phaåm caàn mua döï kieán
+ Döï tính soá tieàn chi traû
Caên cöù
Soá löôïng saûn phaåm caàn cho tieâu thuï
Soá löôïng saûn phaåm toàn kho ñaàu kyø
Soá löôïng saûn phaåm yeâu caàu toàn kho cuoái kyø
Ñôn giaù mua

CÔNG THỨC TÍNH

Soá löôïng Soá löôïng


Soá löôïng Soá löôïng
saûn saûn
saûn phaåm saûn phaåm
= phaåm + phaåm toàn -
caàn mua toàn kho
tieâu thuï kho cuoái
trong kyø ñaàu kyø
trong kyø kyø

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 57


27/09/2016

Ví dụ (tiếp theo):
Công ty A căn cứ vào kế hoạch tiêu thụ sản phẩm K, dự kiến
sản phẩm tồn kho cuối tháng bằng 20% nhu cầu tiêu thụ
tháng sau. Số lượng sản phẩm tồn kho đầu tháng 4 là 80. Dự
kiến sản phẩm tồn kho cuối tháng 6 là 80.
Đơn giá mua hàng là 2,5 triệu đồng/sp. Chi phí mua hàng
được trả ngay trong tháng mua 50% và tháng sau 50%.
Khoản nợ nhà cung cấp vào thời điểm cuối tháng 3/20x8 là
190 triệu đồng.
Yêu cầu: Lập dự toán mua hàng và dự toán thanh toán tiền
mua hàng cho các tháng trong quý 2/20x8

TC Quyù
Chæ tieâu Thaùng 4 Thaùng 5 Thaùng 6
2

SL SP tieâu thuï trong kyø

Toàn kho cuoái kyø

Toång yeâu caàu SP

Toàn kho ñaàu kyø

SL SP caàn mua

Ñôn giaù mua haøng

Giaù mua haøng hoùa

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 58


27/09/2016

Thaùng Thaùng Thaùng TC


Chæ tieâu
4 5 6 Quyù 2
Nôï thaùng tröôùc
Tieàn traû thaùng 4
Tieàn traû thaùng 5
Tieàn traû thaùng 6
Toång chi tieàn

DỰ TOÁN SẢN XUẤT


(Production budget)

Mục đích
 Xác định sản lượng sản xuất dự kiến

Căn cứ
 Số lượng sản phẩm cần cho tiêu thụ
 Số lượng sản phẩm tồn kho đầu kỳ
 Số lượng sản phẩm yêu cầu tồn kho cuối kỳ

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 59


27/09/2016

CÔNG THỨC TÍNH

Số
Số lượng Số lượng Số lượng
lượng
sản xuất = tiêu thụ + - tồn kho
tồn kho
trong kỳ trong kỳ đầu kỳ
cuối kỳ

Ví dụ (tiếp theo):
Công ty A căn cứ vào kế hoạch tiêu thụ sản
phẩm K, dự kiến sản phẩm tồn kho cuối
tháng bằng 20% nhu cầu tiêu thụ tháng
sau. Số lượng sản phẩm tồn kho đầu tháng
4 là 80. Dự kiến số lượng sản phẩm tồn
kho cuối tháng 6 là 80.
Yêu cầu: Lập dự toán sản xuất cho các
tháng trong quý 2/20x8

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 60


27/09/2016

DỰ TOÁN SẢN XUẤT (Production budget)

Quý
Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6
2/x8
Sản lượng tiêu thụ

Tồn kho cuối kỳ

Tổng nhu cầu

Tồn kho đầu kỳ

Sản lượng sản xuất

DỰ TOÁN CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC TIẾP


(Direct materials budget)

Xác định chi phí nguyên vật liệu trực tiếp định mức
cho 1 sản phẩm
Định mức lượng
Bao gồm lượng nguyên vật liệu tiêu hao cho 1 sản
phẩm và những hao hụt không thể tránh khỏi

Định mức giá


Là giá chuyển giao cuối cùng để có được một đơn vị
nguyên vật liệu

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 61


27/09/2016

CÔNG THỨC TÍNH

Lượng Mức tiêu hao


Số lượng sản
nguyên vật nguyên vật
= phẩm cần X
liệu cần cho liệu cho 1
sản xuất
sản xuất sản phẩm

Lượng Lượng Tồn kho


Tồn kho
nguyên nguyên vật nguyên
= + - nguyên vật
vật liệu liệu cần cho vật liệu
liệu đầu kỳ
cần mua sản xuất cuối kỳ

CÔNG THỨC TÍNH

Trị giá mua Lượng nguyên Đơn giá mua


nguyên vật = vật liệu cần X nguyên vật
liệu mua liệu

Tiền chi mua Tiền chi Tiền chi mua


nguyên vật liệu = trả nợ kỳ + nguyên vật liệu
trong kỳ trước kỳ này

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 62


27/09/2016

Ví dụ (tiếp theo):
Công ty A căn cứ vào kế hoạch tiêu thụ sản phẩm K và các
thông tin liên quan đến nguyên vật liệu R như sau:
 Định mức nguyên vật liệu để sản xuất 1 sp K là 8 kg/sp
 Nhu cầu tồn kho nguyên vật liệu đầu tháng 4 là 336kg,cuối
tháng 6 là 288kg
 Yêu cầu tồn kho nguyên vật liệu cuối tháng bằng 10% nhu
cầu nguyên vật liệu tháng sau
 Chi phí mua nguyên vật liệu được trả ngay bằng tiền mặt
trong tháng mua 60% và phần còn lại trả trong tháng tiếp
theo.
 Đơn giá mua nguyên vật liệu K từ nhà cung cấp là 0,175
trđ/kg
 Khoản nợ nhà cung cấp vào thời điểm cuối tháng 3/20x8 là
184,8 triệu đồng.
Yêu cầu: Lập dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cho
các tháng trong quý 2/20x8 và dự kiến chi tiền mua nguyên
vật liệu.

DỰ TOÁN CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC TIẾP


(Direct materials budget)

Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 TC Q2

Sản lượng cần sản xuất


Mức tiêu hao NVL 1 sp
Nhu cầu NVL cho sản xuất
Yêu cầu tồn kho cuối kỳ
Tổng nhu cầu NVL
Tồn kho NVL đầu kỳ
Lượng NVL cần mua
Trị giá mua NVL

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 63


27/09/2016

Dự kiến chi tiền mua nguyên vật liệu

Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Quý 2/x8

Nợ tháng trước
Tiền trả tháng 4
Tiền trả tháng 5
Tiền trả tháng 6
Tổng chi tiền

DỰ TOÁN CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP


(Direct labor budget)

Mục đích
Xác định chi phí nhân công trực tiếp dự kiến phát
sinh trong kỳ

Căn cứ:
 Số lượng sản phẩm cần sản xuất
 Hao phí thời gian lao động trực tiếp cho một sản
phẩm
 Đơn giá tiền lương cho 1 giờ lao động trực tiếp…

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 64


27/09/2016

DỰ TOÁN CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP


(Direct labor budget)

Xác định các định mức chi phí nhân công


Định mức lượng
Bao gồm: Thời gian lao động cần thiết để sản xuất
ra một sản phẩm, thời gian ngừng nghỉ hợp lý của
máy móc thiết bị cũng như người lao động

Định mức giá


Bao gồm: Tiền lương, các khoản trích theo lương,
phụ cấp lương… cho 1 giờ lao động trực tiếp

CÔNG THỨC TÍNH

Chi phí nhân Số giờ lao động Chi phí nhân


công trực tiếp 1 = trực tiếp cho 1 sản X công trực tiếp 1
sản phẩm phẩm giờ lao động

Tổng chi phí Chi phí nhân


Tổng số giờ lao
nhân công trực = X công trực tiếp 1
động trực tiếp
tiếp giờ lao động

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 65


27/09/2016

Ví dụ (tiếp theo):
Công ty A định ra mức thời gian lao động cần
thiết để sản xuất 1 sản phẩm K là 3,5 giờ, chi
phí nhân công trực tiếp 1 giờ là 0,2 triệu
đồng.
Yêu cầu: Lập dự toán chi phí nhân công trực
tiếp cho các tháng trong quý 2/20x8.

DỰ TOÁN CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP


(Direct labor budget)

Tháng Tháng Tháng Quý


Chỉ tiêu
4 5 6 2/20x8
Sản lượng sản xuất 420 460 320 1.200
Số giờ lao động 1 sp 3,5 3,5 3,5 3,5
Tổng số giờ LĐTT 1.470 1.610 1.120 4.200
Chi phí NCTT 1 giờ 0,2 0,2 0,2 0,2
Tổng CPNCTT 294 322 224 840

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 66


27/09/2016

DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG


(Manufacturing overhead budget)

Mục đích
 Dự kiến chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ dự
toán
 Xác định số tiền dự kiến chi cho sản xuất chung

Căn cứ
* Đối với phần biến phí:
 Tổng số giờ lao động trực tiếp
 Hệ số CPSXC khả biến (biến phí SXC cho 1 giờ lao
động trực tiếp)
* Đối với phần định phí
 Căn cứ vào kế hoạch của các khoản chi phí

CÔNG THỨC TÍNH

Tổng biến Tổng số giờ Hệ số chi phí sản


phí sản xuất = lao động trực × xuất chung khả
chung tiếp biến

Tổng chi phí Tổng biến phí Tổng định phí


sản xuất = sản xuất + sản xuất
chung chung chung

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 67


27/09/2016

Ví dụ (tiếp theo):
Tại công ty A, chi phí sản xuất chung được
phân bổ cho sp K theo số giờ lao động trực
tiếp, hệ số chi phí sản xuất chung khả biến
là 0,04 triệu đồng/giờ. Tổng định phí sản
xuất chung dự kiến phát sinh hàng tháng là
84 triệu đồng, trong đó khấu hao tài sản cố
định trích hàng tháng là 60 triệu đồng.
Yêu cầu: Lập dự toán chi phí sản xuất
chung cho các tháng trong quý 2/2008.

DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG


(Manufacturing overhead budget)

Tháng Tháng Tháng Quý


Chỉ tiêu
4 5 6 2/x8
Tổng số giờ lao động trực tiếp 1.470 1.610 1.120 4.200
Hệ số chi phí SXC khả biến 0,04 0,04 0,04 0,04
Tổng biến phí SXC 58,8 64,4 44,8 168
Tổng định phí SXC 84 84 84 252
Tổng chi phí SXC 142,8 148,4 128,8 420
(-) Khấu hao TSCĐ 60 60 60 180
Tiền chi cho SXC 82,8 88,4 68,8 240

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 68


27/09/2016

DỰ TOÁN TỒN KHO THÀNH PHẨM


(Ending inventory budget)

Mục đích
 Xác định trị giá thành phẩm tồn kho cuối kỳ dự
toán

Căn cứ:
 Lượng thành phẩm tồn kho cuối kỳ
 Giá thành đơn vị thành phẩm

CÔNG THỨC TÍNH

Giá thành
Trị giá thành Lượng thành
đơn vị
phẩm tồn = phẩm tồn kho ×
thành
kho cuối kỳ cuối kỳ
phẩm

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 69


27/09/2016

DỰ TOÁN TỒN KHO THÀNH PHẨM


(Ending inventory budget)

Chỉ tiêu Lượng Giá Chi phí

Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 8 kg 0,175 1,4


Chi phí nhân công trực tiếp 3,5 giờ 0,2 0,7
Chi phí sản xuất chung 3,5 giờ 0,1 0,35
Trị giá thành phẩm tồn kho cuối kỳ 80 sp 2,45 196

DỰ TOÁN CHI PHÍ BÁN HÀNG VÀ QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP


(Selling and administrative budget)

Mục đích:
 Xác định tổng chi phí BH và và QLDN ước tính phát sinh
trong kỳ dự toán
 Xác định số tiền chi ra cho chi phí bán hàng và QLDN
Căn cứ:
* Đối với phần biến phí
 Số lượng sản phẩm tiêu thụ dự kiến
 Hệ số phân bổ biến phí BH và QLDN (biến phí BH và
QLDN tính cho 1 sản phẩm tiêu thụ)
* Đối với phần định phí
 Căn cứ vào kế hoạch của các khoản chi phí

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 70


27/09/2016

CÔNG THỨC TÍNH

Tổng biến Số lượng sản Hệ số phân


phí BH và = phẩm tiêu thụ X bổ biến phí
QLDN dự kiến BH và QLDN

Tổng chi Tổng biến


Tổng định phí
phí BH và = phí BH và +
BH và QLDN
QLDN QLDN

Ví dụ (tiếp theo):
Công ty A phân bổ chi phí BH và QLDN
theo khối lượng sản phẩm tiêu thụ. Hệ số
phân bổ biến phí BH và QLDN là 0,06 triệu
đồng/sp. Các khoản định phí BH và QLDN
hàng tháng dự kiến là 56 triệu đồng, trong
đó khấu hao TSCĐ hàng tháng là 30 triệu
đồng.
Yêu cầu: Lập dự toán chi phí BH và chi phí
QLDN cho các tháng trong quý 2/20x8.

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 71


27/09/2016

DỰ TOÁN CHI PHÍ BÁN HÀNG VÀ QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP


(Selling and administrative budget)

Quý
Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6
2/20x8
Sản lượng tiêu thụ (sp) 400 500 300 1.200

Hệ số phân bổ biến phí BH 0,06 0,06 0,06 0,06


và QLDN
Tổng biến phí BH và QLDN 24 30 18 72

Tổng định phí BH và QLDN 56 56 56 168

Tổng chi phí BH và QLDN 80 86 74 240

(-) Khấu hao TSCĐ 30 30 30 90

Tiền chi cho BH và QLDN 50 56 44 150

DỰ TOÁN TIỀN (Cash budget)

Mục đích
 Xác định lượng tiền thu vào trong kỳ
 Xác định lượng tiền chi ra trong kỳ
 Xác định nhu cầu vay, đầu tư
Kết cấu
Phần thu tiền, phần chi tiền, phần cân đối thu chi
Căn cứ
 Các dự toán trước đây

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 72


27/09/2016

Ví dụ (tiếp theo):
Công ty A căn cứ vào các dự toán đã được lập ở trên
và những thông tin liên quan đến tiền như sau:
 Yêu cầu tiền tồn cuối mỗi tháng là 150 triệu đồng
 Tồn quỹ đầu tháng 4/20x8 là 100 triệu đồng
 Kế hoạch mua TSCĐ vào tháng 4 là 60 triệu đồng,
tháng 5 là 100 triệu đồng, tháng 6 là 20 triệu đồng
 Chi nộp thuế TNDN quý 1/20x8 vào tháng 4 là 350
triệu đồng
Yêu cầu: Lập dự toán tiền cho các tháng trong quý
2/20x8.

DỰ TOÁN TIỀN (Cash budget)

Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Quý 2/x8

1. Tiền tồn đầu kỳ 100 150 150 100

2. Tiền thu vào trong kỳ 1.520 1.920 1.360 4.800

3. Cộng khả năng tiền 1.620 2.070 1.510 4.900

4. Tiền chi ra trong kỳ

+ Nguyên vật liệu trực tiếp 540,96 612,08 521,92 1.674,96

+ Nhân công trực tiếp 294 322 224 840

+ Sản xuất chung 82,8 88,4 68,8 240

+ BH và QLDN 50 56 44 150

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 73


27/09/2016

DỰ TOÁN TIỀN (Cash budget)

Chỉ tiêu Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Quý 2/x8

+ Mua tài sản cố định 60 100 20 180

+ Nộp thuế TNDN 350 - - 350

Tổng chi tiền 1.377,76 1.178,48 878,72 3.434,96

5. Cân đối thu chi 242,24 891,52 631,28 1.465,04

6. Vay (trả gốc, đầu tư) (92,24) (741,52) (481,28) (1.315,04)

7. Tiền tồn cuối kỳ 150 150 150 150

Coâng ty Apex laø moät doanh nghieäp tö nhaân chuyeân


saûn xuaát ñoà goã. Chuû coâng ty ñang raát lo laéng veà doøng
tieàn cuûa coâng ty. Chuû coâng ty ñaõ yeâu caàu baïn laäp döï
toaùn tieàn cho thaùng 12. Baïn ñaõ thu thaäp ñöôïc caùc caùc
döõ lieäu sau :
1) Soá dö tieàn vaøo ngaøy 1/12 laø 8,3 trieäu ñoàng.
2) Doanh thu thöïc teá thaùng 10 vaø 11 (ñvt: trieäu ñoàng):

Thaùng 10 Thaùng 11
Doanh thu baèng tieàn 100 150
Doanh thu baùn chòu 250 350
Toång coäng 350 500

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 74


27/09/2016

3) Kinh nghieäm thu tieàn töø doanh thu baùn chòu:


 50% thu ñöôïc trong thaùng baùn haøng,
 30% thu ñöôïc trong thaùng tieáp theo
 15% thu ñöôïc trong thaùng tieáp theo nöõa (2 thaùng sau
khi baùn haøng). Khaùch haøng thanh toaùn sau 2 thaùng keå
töø khi hoï mua haøng phaûi chòu 1% tieàn phaït tính treân con
soá hoï nôï coâng ty.
 Phaàn coøn laïi cuûa doanh thu baùn chòu döï kieán khoâng thu
hoài ñöôïc.
4) Haøng mua moãi thaùng döï kieán baèng 75%
doanh thu trong thaùng ñoù. Giaù trò haøng mua
ñöôïc thanh toaùn 20% trong thaùng mua vaø 80%
ñöôïc thanh toaùn trong thaùng tieáp theo.

5) Tieàn löông cho quaûn lyù laø 87 trieäu ñoàng/thaùng


(trong ñoù traû cho oâng chuû laø 45 trieäu)
6) Tieàn thueâ vaên phoøng laø 13,4 trieäu ñoàng/thaùng
7) Thueá phaûi noäp nhaø nöôùc trong thaùng 12 laø 55
trieäu ñoàng
8) Döï kieán trong thaùng 12 doanh thu baèng tieàn laø
150 trieäu ñoàng vaø doanh thu baùn chòu laø 500 trieäu
ñoàng.
Yeâu caàu:
a. Laäp döï toaùn tieàn cho thaùng 12.
b. Baïn coù yù kieán tö vaán gì cho chuû coâng ty ñeå khaéc
phuïc tình traïng thieáu tieàn?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 75


27/09/2016

Chæ tieâu Soá tieàn Ghi chuù


1. Tieàn toàn ñaàu kyø
2. Tieàn thu vaøo trong kyø
- Doanh thu baèng tieàn
- Doanh thu baùn chòu *
3. Coäng khaû naêng tieàn
4. Tieàn chi ra trong kyø
- Mua haøng hoùa
- Löông quaûn lyù
- Tieàn thueâ vaên phoøng
- Thueá noäp nhaø nöôùc
Toång chi tieàn
5. Caân ñoái thu chi

DỰ TOÁN KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH


(Budgeted income statement)

Mục đích
 Xác định kết quả lãi (lỗ) trong kỳ dự toán
Căn cứ:
 Dự toán tiêu thụ sản phẩm
 Dự toán chi phí BH và QLDN
 Luật thuế thu nhập doanh nghiệp

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 76


27/09/2016

DỰ TOÁN KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH


(Budgeted income statement)

Chỉ tiêu Số tiền

Doanh thu --------


(-) Giá vốn hàng bán --------
Lợi nhuận gộp --------
(-) Chi phí bán hàng và quản lý DN --------
Lợi nhuận trước thuế --------
(-) Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp --------
Lợi nhuận sau thuế --------

DỰ TOÁN KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH


(Budgeted income statement)

Chỉ tiêu Số tiền

Doanh thu --------


(-) Biến phí --------
Số dư đảm phí --------
(-) Định phí --------
Lợi nhuận trước thuế --------
(-) Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp --------
Lợi nhuận sau thuế --------

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 77


27/09/2016

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN DỰ TOÁN


(Budgeted balance sheet)

Mục đích
 Xác định trị giá của các khoản tài sản và nguồn vốn
kinh doanh của doanh nghiệp cuối kỳ dự toán
Kết cấu
 Phần tài sản
 Phần nguồn vốn
Căn cứ:
 Tất cả các dự toán trước đây

Bảng cân đối kế toán 31/03/20x8 (triệu đồng)

Tài sản Số tiền Nguồn vốn Số tiền


A. Tài sản ngắn hạn A. Nợ phải trả
Tiền 100 Phải trả người bán 185
Đầu tư ngắn hạn 0 Phải nộp nhà nước 350
Phải thu khách hàng 240 B. Nguồn vốn CSH
Nguyên vật liệu 59 Nguồn vốn kinh doanh 3.000
Thành phẩm 196 Lợi nhuận chưa p.phối 1.990
B. Tài sản dài hạn
Tài sản cố định 7.200
Hao mòn TSCĐ (2.500)
Ký cược dài hạn 230
Tổng công tài sản 5.525 Tổng cộng nguồn vốn 5.525

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 78


27/09/2016

Bảng cân đối kế toán 30/06/20x8 (triệu đồng)

Tài sản Số tiền Nguồn vốn Số tiền


A. Tài sản ngắn hạn A. Nợ phải trả
Tiền Phải trả người bán
Đầu tư ngắn hạn Phải nộp nhà nước
Phải thu khách hàng B. Nguồn vốn CSH
Nguyên vật liệu Nguồn vốn kinh doanh
Thành phẩm Lợi nhuận chưa p.phối
B. Tài sản dài hạn
Tài sản cố định
Hao mòn TSCĐ
Ký cược dài hạn
Tổng công tài sản Tổng cộng nguồn vốn

CHƯƠNG 6

ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ


(TRUNG TÂM ĐẦU TƯ)
Evaluating investment centers

9/27/2016 159

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 79


27/09/2016

MỤC TIÊU

1 HIỂU VỀ MÔ HÌNH QUẢN LÝ PHÂN QUYỀN

2 ĐÁNH GIÁ TRUNG TÂM ĐẦU TƯ QUA CHỈ TIÊU ROI, RI

9/27/2016

PHÂN QUYỀN (Decentralization)

Lợi ích của Nhà quản trị cấp cao


phân quyền tập trung hơn vào
hoạch định chiến lược
Nhà quản trị cấp cơ sở
tăng kinh nghiệm
ra quyết định
Nhân viên hài lòng
trong công việc
Quyết định ở cấp cơ
sở thực hiện tốt hơn
do thông tin tốt hơn
Doanh nghiệp phản hồi,
đáp ứng tốt hơn nhu
cầu của khách hàng

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 80


27/09/2016

PHÂN QUYỀN (Decentralization)

Có thể khó có sự phối


hợp tốt giữa các
bộ phận
Các bộ phận có thể ra
quyết định theo
hướng “cục bộ” Bất lợi của
phân quyền
Mục tiêu của các bộ
phận có thể không thống
nhất với mục tiêu chung Có thể khó chia sẻ
của doanh nghiệp những ý tưởng đổi mới
trong doanh nghiệp

CÁC TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM


(Responsibility centers)

Trung tâm
Trung tâm Trung tâm
đầu tư
chi phí lợi nhuận
Investment
Cost center Profit center
center

Trung tâm
trách nhiệm

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 81


27/09/2016

TIÊU THỨC DÙNG ĐỂ ĐÁNH GIÁ CÁC TRUNG TÂM

Trung tâm chi phí


Định mức chi phí, các biến động (variance) giữa
chi phí thực tế và dự toán.
Trung tâm lợi nhuận
Tổng doanh thu, tổng chi phí, tổng lợi nhuận, tỷ
suất lợi nhuận trên doanh thu.
Trung tâm đầu tư
Khả năng tạo ra lợi nhuận trên vốn đầu tư như tỉ
lệ hoàn vốn đầu tư (ROI) hay lợi nhuận còn lại
(RI).

9/27/2016 164

TỶ LỆ HOÀN VỐN ĐẦU TƯ (ROI)


Lợi nhuận trước thuế Là một tỷ lệ % cho thấy
khả năng sinh ra lợi
và lãi vay (EBIT) nhuận hoạt động đối với
tài sản hoạt động

Lợi nhuận
ROI =
Tài sản được đầu tư

Tài sản hoạt động bình quân: Tiền, các


khoản phải thu, hàng tồn kho, tài sản
cố định*, và các tài sản hoạt động khác
* Giá trị còn lại hay nguyên giá?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 82


27/09/2016

TỶ LỆ HOÀN VỐN ĐẦU TƯ (ROI)

Lợi nhuận hoạt động


ROI =
Tài sản được đầu tư
Tỷ suất Lợi nhuận hoạt động
LN trên =
doanh thu Doanh thu

Số vòng Doanh thu


quay của =
tài sản Tài sản được đầu tư

CÁC BIỆN PHÁP GIA TĂNG ROI

 Giảm chi phí


 Tăng doanh thu
 Giảm tài sản

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 83


27/09/2016

LỢI NHUẬN CÒN LẠI


(Residual income)

Là phần còn lại của lợi nhuận hoạt động sau


khi trừ đi lợi nhuận mong muốn tối thiểu từ
tài sản được đầu tư (tài sản hoạt động bình
quân) của trung tâm đầu tư.

Lợi Lợi Tỷ lệ hoàn


Tài sản
nhuận nhuận vốn mong
= - được đầu ×
còn lại hoạt muốn tối

(RI) động thiểu

ƯU ĐIỂM CỦA ROI VÀ RI

ROI RI

 Hướng đến những mối  Khuyến khích đầu tư


quan hệ giữa doanh thu, chi vào những dự án có
phí, và các khoản đầu tư lợi nhuận cao hơn
 Khuyến khích việc quản trị mức tối thiểu
chi phí hiệu quả  Giảm tính cục bộ,
 Khuyến khích việc sử dụng hướng đến lợi ích
tài sản hiệu quả chung toàn công ty.

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 84


27/09/2016

NHƯỢC ĐIỂM CỦA ROI VÀ RI

ROI RI

Mang tính ngắn hạn, bỏ Không thể sử dụng


qua cơ hội đầu tư dài hạn để so sánh giữa các
 Hướng đến lợi ích cục bộ, trung tâm đầu tư có
không hướng đến lợi ích quy mô tài sản khác
chung của công ty nhau.

Ví dụ: Có tài liệu của hai bộ phận A và B

BP A BP B

Tài sản hoạt động bình quân 2.000.000 2.000.000

Lợi nhuận hoạt động 400.000 400.000

Đánh giá thực hiện ROI RI

Bộ phận B yêu cầu tỷ lệ hoàn vốn tối thiểu là 15%

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 85


27/09/2016

• Bộ phận A
ROI = 400.000 ÷ 2.000.000 = 20%
• Bộ phận B
RI = 400.000 – 2.000.000 ×15% = 100.000

• Giả sử mỗi bộ phận trên đều có cơ


hội thực hiện đầu tư thêm 500.000
ngàn đồng vào một dự án mới và sẽ
đem lại một khoản lợi nhuận là
90.000 ngàn đồng.

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 86


27/09/2016

ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN – BỘ PHẬN A

Hiện tại Dự án mới Tổng cộng


Tài sản hoạt động bình
2.000.000 500.000 2.500.000
quân
Lợi nhuận hoạt động 400.000 90.000 490.000

ROI 20% 18% 19,6 %

Bộ phận A không thực


hiện dự án mới

ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN – BỘ PHẬN B

Hiện tại Dự án mới Tổng cộng


Tài sản hoạt động bình
2.000.000 500.000 2.500.000
quân
Lợi nhuận hoạt động 400.000 90.000 490.000
Mức hoàn vốn tối thiểu
300.000 75.000 375.000
(15%)
Lợi nhuận còn lại (RI) 100.000 15.000 115.000

Bộ phận B thực hiện dự


án mới

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 87


27/09/2016

ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN – BỘ PHẬN Y, Y

Bộ phận X Bộ phận Y

Tài sản hoạt động bình quân 20.000.000 45.000.000

Lợi nhuận hoạt động 3.000.000 6.750.000

Mức hoàn vốn tối thiểu (12%) 2.400.000 5.400.000

Lợi nhuận còn lại (RI) 600.000 1.350.000

Phải chăng thành quả


quản lý của nhà quản trị
bộ phận Y tốt hơn?

BAÙO CAÙO BOÄ PHAÄN (segment report)


Khaùi nieäm:
Baùo caùo boä phaän laø baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh
ñöôïc laäp chi tieát cho töøng boä phaän
Muïc ñích:
Cung caáp thoâng tin nhaèm
+ Ñaùnh giaù söï ñaàu tö caùc nguoàn löïc
+ Ñaùnh giaù thaønh quaû quaûn lyù
Ñaëc ñieåm:
+ Ñöôïc trình baøy theo hình thöùc soá dö ñaûm phí
+ Trình baøy rieâng bieät caùc chæ tieâu sau:
* Ñònh phí boä phaän vaø ñònh phí chung  Soá dö boä phaän
* Ñònh phí boä phaän coù theå kieåm soaùt vaø khoâng theå kieåm soaùt

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 88


27/09/2016

ÑÒNH PHÍ BOÄ PHAÄN


Khaùi nieäm:
Ñònh phí boä phaän (ñònh phí tröïc tieáp) laø ñònh phí lieân
quan tröïc tieáp ñeán töøng boä phaän cuï theå

Ñaëc ñieåm:
Chæ toàn taïi khi boä phaän ñang hoaït ñoäng. Khi boä phaän
ngöøng hoaït ñoäng, ñònh phí boä phaän thöôøng seõ ñöôïc
caét giaûm
Bao goàm: ñònh phí boä phaän coù theå kieåm soaùt ñöôïc vaø
ñònh phí boä phaän khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc

ÑÒNH PHÍ CHUNG


Khaùi nieäm:
Ñònh phí chung (ñònh phí giaùn tieáp) laø ñònh phí khoâng
lieân quan tröïc tieáp ñeán töøng boä phaän cuï theå.

Ñaëc ñieåm:
Luoân toàn taïi vôùi söï toàn taïi cuûa doanh nghieäp

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 89


27/09/2016

Maãu baùo caùo keát quaû kinh doanh boä phaän (theo khu
vöïc) – Ñvt: 1.000.000 ñoàng

Chæ tieâu Coâng ty Tp.HCM Haø Noäi


Doanh thu thuaàn 3.500 2.000 1.500
(-) Bieán phí saûn xuaát 1.400 800 600
(-) Bieán phí BH vaø QLDN 1.200 700 500
(1) Soá dö ñaûm phí 900 500 400
(-) Ñònh phí boä phaän (ñònh phí tröïc tieáp) 920 550 370
(2) Soá dö boä phaän (20) (50) 30
(-) Ñònh phí chung (ñònh phí giaùn tieáp) 130
(3) Lôïi nhuaän hoaït ñoäng (150)

CHƯƠNG 7

CÁC QUYẾT ĐỊNH VỀ GIÁ


Pricing decisions

9/27/2016 181

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 90


27/09/2016

MỤC TIÊU

2 ĐỊNH GIÁ SẢN PHẨM SẢN XUẤT HÀNG LOẠT

9/27/2016

ĐỊNH GIÁ SẢN PHẨM SẢN XUẤT HÀNG LOẠT


(Mass production and pricing)

Khái niệm
Sản phẩm sản xuất hàng loạt là sản phẩm được
sản xuất liên tục theo thiết kế từ trước.
Nguyên tắc định giá
 Phải bù đắp được chi phí và cho lợi nhuận mong
muốn
 Dựa vào chi phí (cost-based pricing)
+ Phương pháp toàn bộ vs phương pháp trực tiếp
 Mức lợi nhuận tùy vào loại sản phẩm
+ Sản phẩm có chu kỳ ngắn vs chu kỳ dài?
 Khả năng kiểm soát về giá của doanh nghiệp
+ Doanh nghiệp định giá vs nhận giá?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 91


27/09/2016

ĐỊNH GIÁ THEO PHƯƠNG PHÁP TOÀN BỘ


(Absorption approach)

Giá bán Chi phí nền Số tiền tăng


= +
(price) (based cost) thêm (mark-up)

Chi phí nền


Là chi phí sản xuất (NVL trực tiếp, nhân công
trực tiếp, SXC) tính cho 1 sản phẩm.
Số tiền tăng thêm
Là chi phí ngoài sản xuất (bán hàng, quản lý
doanh nghiệp), và một mức lợi nhuận mong
muốn tính cho 1 sản phẩm

ĐỊNH GIÁ THEO PHƯƠNG PHÁP TOÀN BỘ


(Absorption approach)

Số tiền tăng Chi phí Tỷ lệ số tiền tăng


thêm (mark- = nền (based X thêm (mark-up
up) cost) percentage)

Tỷ lệ số Tổng chi phí BH Lợi nhuận mong


+
tiền tăng = và QLDN muốn x 100%
thêm Chi phí sản xuất 1 sp x Sản lượng tiêu thụ

Lợi nhuận Tỷ lệ hoàn vốn Tài sản


= x
mong muốn mong muốn (ROI) được đầu tư

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 92


27/09/2016

Ví dụ: Tại một doanh nghiệp đang trong quá trình định giá
cho 10.000 sản phẩm A sắp được sản xuất, các khoản chi
phí liên quan đến sản phẩm này như sau (đơn vị tính:
1000 đồng):

Chi phí Tính cho 1 sp Tính cho 10.000 sp


Chi phí NVL trực tiếp 16,8 168.000
Chi phí NC trực tiếp 11,2 112.000
Biến phí SXC 8,4 84.000
Định phí SXC 19,6 196.000
Biến phí BH và QLDN 5,6 56.000
Định phí BH và QLDN 8,4 84.000
Tổng cộng 70,0 700.000

Tài sản được đầu tư để phục vụ cho việc sản


xuất và tiêu thụ 10.000 sản phẩm A là 840.000
ngàn đồng. Tỷ lệ hoàn vốn đầu tư mong muốn
(ROI) là 10%.
Yêu cầu: Định giá bán sản phẩm A theo
phương pháp toàn bộ (absorption approach)

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 93


27/09/2016

Chi phí nền của sản phẩm A


- Chi phí NVL trực tiếp 16,8
- Chi phí nhân công trực tiếp 11,2
- Biến phí sản xuất chung 8,4
- Định phí sản xuất chung 19,6
Chi phí sản xuất 1 sp A 56,0

Tỷ lệ số tiền tăng thêm

(56.000+84.000) + 10% × 840.000


= × 100%
56 × 10.000
= 40%

Phiếu định giá bán cho sản phẩm A theo


phương pháp toàn bộ (absorption approach)

Chi phí nền (chi phí sản xuất 1 sp)


• Chi phí NVL trực tiếp 16,8
• Chi phí NC trực tiếp 11,2
• Biến phí SXC 8,4
• Định phí SXC 19,6 56,0
Số tiền tăng thêm (56 × 40%) 22,4
Giá bán 78,4

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 94


27/09/2016

ĐỊNH GIÁ THEO PHƯƠNG PHÁP TRỰC TIẾP


(Contribution approach)

Giá bán Chi phí nền Số tiền tăng


= +
(price) (based cost) thêm (mark-up)

Chi phí nền


Là biến phí (NVL trực tiếp, nhân công trực tiếp,
biến phí SXC, biến phí BH và QLDN) tính cho 1
sản phẩm.
Số tiền tăng thêm
Là định phí (định phí SXC, định phí BH và QLDN)
và một mức lợi nhuận mong muốn tính cho 1
sản phẩm.

ĐỊNH GIÁ THEO PHƯƠNG PHÁP TRỰC TIẾP


(Contribution approach)
Số tiền tăng Chi phí Tỷ lệ số tiền tăng
thêm (mark- = nền (based × thêm (mark-up
up) cost) percentage)

Tỷ lệ số Tổng định phí + LN mong muốn


tiền tăng = × 100%
thêm Biến phí 1 sp × Sản lượng tiêu thụ

Lợi nhuận Tỷ lệ hoàn vốn Tài sản


= ×
mong muốn mong muốn (ROI) được đầu tư

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 95


27/09/2016

Lấy lại số liệu của sản phẩm A


Yêu cầu: Định giá bán sản phẩm A theo
phương pháp trực tiếp (contribution approach)

Chi phí nền của sản phẩm A


- Chi phí NVL trực tiếp ……
- Chi phí nhân công trực tiếp ……
- Biến phí sản xuất chung ……
- Biến phí BH và QLDN ……
Biến phí 1 sp A …….

Tỷ lệ số tiền tăng thêm

= …………………………………………………

= ………..

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 96


27/09/2016

Phiếu định giá bán cho sản phẩm A theo phương


pháp trực tiếp (contribution approach)

Chi phí nền (biến phí 1 sp)


• Chi phí NVL trực tiếp …….
• Chi phí NC trực tiếp …….
• Biến phí SXC …….
• Biến phí BH và QLDN …… …….
Số tiền tăng thêm (….. × ……%) …….
Giá bán …….

ĐỊNH GIÁ TRONG TRƯỜNG HỢP ĐẶC BIỆT

Kinh doanh đặc biệt?


 Có cơ hội bán được một số lượng lớn sản
phẩm
 Nhận đơn hàng khi còn năng lực nhàn rỗi
 Cạnh tranh trong đấu thầu
 Bán hàng trong điều kiện khó khăn
Cần phải quyết định giá?
 Sử dụng phương pháp trực tiếp (contribution
approach)

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 97


27/09/2016

MẪU TỔNG QUÁT – CÁCH TÍNH TRỰC TIẾP ĐỂ


ĐỊNH GIÁ (Contribution approach)

Chi phí NVL trực tiếp XX


Chi phí NC trực tiếp XX
Biến phí phí SXC XX
Biến phí BH và QLDN XX
Biến phí 1 sản phẩm XX (Nền) Phạm vi
Số tiền tăng thêm (mark-up) XX linh hoạt
của giá
Giá bán XX (Đỉnh)

ÑÒNH GIAÙ ÑOÁI VÔÙI DOANH NGHIEÄP NHAÄN GIAÙ -


XAÙC ÑÒNH CHI PHÍ MUÏC TIEÂU

Ñoái vôùi doanh nghieäp nhaän giaù: tröôùc tieân vaãn phaûi
tính giaù baùn muïc tieâu (Pt) vaø sau ñoù so giaù naøy vôùi
giaù thò tröôøng (Pm)

Neáu Pt < Pm: Baùn vôùi giaù Pt ñeå ñaït LN muïc tieâu
Neáu Pt ≥ Pm: Baùn vôùi giaù Pm vaø phaûi tính chi phí
muïc tieâu

Giaù baùn do thò tröôøng quyeát ñònh (Pm) xxxxx


(-) LN (möùc hoaøn voán) mong muoán xxxxx
Chi phí muïc tieâu xxxxx

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 98


27/09/2016

CHƯƠNG 8

THÔNG TIN THÍCH HỢP CHO VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH


Relevant information for decision making

MỤC TIÊU

1 NHẬN DIỆN ĐƯỢC THÔNG TIN THÍCH HỢP

2 SỬ DỤNG THÔNG TIN THÍCH HỢP ĐỂ RA QUYẾT ĐỊNH

9/27/2016

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 99


27/09/2016

PHAÂN TÍCH THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

+ Taäp hôïp taát caû caùc thoâng tin coù ñöôïc lieân
quan ñeán caùc phöông aùn ñöôïc xem xeùt
+ Loaïi boû chi phí chìm (aån, laën), caùc khoaûn thu
chi khoâng cheânh leäch
+ Ra quyeát ñònh treân cô sôû cuûa caùc thoâng tin
coøn laïi, bôûi vì ñoù laø nhöõng thoâng tin thích
hôïp

Chi phí chìm khoâng phaûi laø thoâng tin thích hôïp

Ñònh nghóa:
Chi phí chìm laø nhöõng khoaûn chi phí ñaõ chi ra
trong quaù khöù, hieän taïi seõ khoâng coù gì thay ñoåi
cho duø phöông aùn naøo ñöôïc choïn ñi nöõa.
Ví duï:
Nhaø quaûn trị ñang phaân vaân giöõa hai phöông aùn –
Neân tieáp tuïc söû duïng nhöõng maùy moùc cuõ, hay
thay theá baèng nhöõng maùy moùc môùi.
Coù taøi lieäu lieân quan ñeán hai phöông aùn

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 100


27/09/2016

Chæ tieâu Maùy cuõ Maùy môùi


Nguyeân giaù 10.000 12.000
Giaù trò coøn laïi treân soå 8.000 12.000
Thôøi gian söû duïng coøn laïi 4 naêm 4 naêm
Giaù trò baùn hieän nay 3.000 -
Chi phí hoaït ñoäng 1 naêm 20.000 15.500
Doanh thu haøng naêm 50.000 50.000

Chæ tieâu Maùy cuõ Maùy môùi +/-


Doanh thu 200.000 200.000 0
Chi phí hoaït ñoäng (80.000) (62.000) 18.000
Khaáu hao maùy môùi (12.000) (12.000)
Khaáu hao maùy cuõ (8.000) (8.000) 0
Trò giaù baùn maùy cuõ 3.000 3.000
Lôïi nhuaän qua 4 naêm 112.000 121.000 9.000

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 101


27/09/2016

Caùc khoaûn thu vaø chi nhö nhau khoâng


phaûi laø thoâng tin thích hôïp.

+ Caùc khoaûn thu vaø chi nhö nhau trong taát caû
caùc phöông aùn laø thoâng tin khoâng thích hôïp.

+ Bôûi vì trong töông lai seõ khoâng coù gì thay ñoåi


cho duø phöông aùn naøo ñöôïc choïn ñi nöõa.

Söï caàn thieát phaûi nhaän dieän thoâng tin


thích hôïp
 Khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù ñöôïc ñaày ñuû
thoâng tin ñeå laäp BCKQHÑKD
 Vieäc söû duïng caû nhöõng thoâng tin khoâng
thích hôïp laøm cho quaù trình tính toaùn phöùc
taïp, deã nhaàm laãn, nhöng keát quaû khoâng coù
gì thay ñoåi

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 102


27/09/2016

ÖÙNG DUÏNG THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP CHO


VIEÄC RA QUYEÁT ÑÒNH
TH1. Quyeát ñònh tieáp tuïc hay ngöng kinh doanh moät
boä phaän
- Laø moät trong nhöõng quyeát ñònh phöùc taïp maø trong
thöïc teá caùc nhaø quaûn trò thöôøng gaëp.
- Phuï thuoäc vaøo raát nhieàu caùc nhaân toá aûnh höôûng.
- Tuy nhieân, quyeát ñònh laïi chuû yeáu hình thaønh döïa vaøo
söï aûnh höôûng ñeán lôïi nhuaän cuûa töøng phöông aùn.

Ví duï: Coù taøi lieäu cuûa moät coâng ty (Ñvt: trieäu ñoàng)
Toång
Chæ tieâu SP A SP B SP C
coäng
Doanh thu 500 225 200 75
(-)Bieán phí 265 125 90 50
Soá dö ñaûm phí 235 100 110 25
(-) Ñịnh phí 178,75 76,25 67,5 35
ÑP tröïc tieáp 53,75 20 17,5 16,25
ÑP giaùn tieáp 125 56,25 50 18,75
Lôïi nhuaän thuaàn 56,25 23,75 42,5 (10)

Coù neân tieáp tuïc kinh doanh saûn phaåm C?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 103


27/09/2016

Ví duï: Coù taøi lieäu cuûa moät coâng ty (Ñvt: trieäu ñoàng)

Toång
Chæ tieâu SP A SP B SP C
coäng
Doanh thu 500 225 200 75
(-)Bieán phí 265 125 90 50
Soá dö ñaûm phí 235 100 110 25
(-) ÑP tröïc tieáp 53,75 20 17,5 16,25
Soá dö boä phaän 181,5 80 92,5 8,75
(-) ÑP giaùn tieáp 125
Lôïi nhuaän thuaàn 56,25

Ñịnh phí tröïc tieáp


Laø nhöõng ñịnh phí phaùt sinh ôû töøng boä phaän
trong doanh nghieäp
Ñịnh phí giaùn tieáp
Laø nhöõng ñịnh phí phaùt sinh cho muïc ñích toå
chöùc vaø quaûn lyù chung trong toaøn doanh
nghieäp.
Nhöõng khoaûn ñịnh phí naøy seõ ñöôïc tính toaùn
vaø phaân boå cho töøng boä phaän

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 104


27/09/2016

Laäp laïi BCKQHÑKD trong tröôøng hôïp khoâng kinh


doanh saûn phaåm C

Chæ tieâu Toång coäng

Doanh thu
(-) Bieán phí
Soá dö ñaûm phí
(-) Ñịnh phí
Ñịnh phí tröïc tieáp
Ñịnh phí giaùn tieáp
Lôïi nhuaän thuaàn

TH2. Quyeát ñònh töï saûn xuaát hay mua ngoaøi

Phaïm vi aùp duïng


Nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát theo loaïi hình
laép raùp
Quyeát ñònh
+ Soá löôïng chi tieát
+ Chaát löôïng chi tieát
+ Tính kinh teá
+ Caùc cô hoäi kinh doanh khaùc

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 105


27/09/2016

Ví duï: Chi phí saûn xuaát 10.000 chi tieát A cuûa C ty


(Ñvt: ngaøn ñoàng)

Khoaûn muïc Ñôn vò Toång coäng

Chi phí NVL tröïc tieáp 6 60.000


Chi phí NC tröïc tieáp 5,5 55.000
Bieán phí SXC 1,5 15.000
Löông quaûn lyù PXSX 3,5 35.000
Khaáu hao TSCÑ PX 3 30.000
Chi phí QL chung phaân boå 4,5 45.000
Toång coäng 24 240.000

Coù lôøi chaøo haøng cuûa moät coâng ty beân ngoaøi


veà vieäc cung caáp chi tieát A:
+ Ñuû soá löôïng theo yeâu caàu
+ Chaát löôïng ñaûm baûo
+ Ñôn giaù 21.000 ñ/chi tieát

Coâng ty neân mua ngoaøi hay tieáp tuïc saûn xuaát


chi tieát A ?

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 106


27/09/2016

Trong nhöõng thoâng tin lieân quan ñeán chi tieát


A, coù nhöõng thoâng tin khoâng thích hôïp
ñoái vôùi quyeát ñònh saûn xuaát hay mua
ngoaøi

+ Chi phí khaáu hao TSCÑ


+ Chi phí chung phaân boå

Hai loaïi chi phí naøy seõ khoâng thay ñoåi cho duø
phöông aùn naøo ñöôïc choïn ñi nöõa.

Quyeát ñònh saûn xuaát hay mua ngoaøi chi tieát A caàn
döïa vaøo söï tính toaùn nhö sau (Ñvt: ngaøn ñoàng)

Khoaûn muïc Saûn xuaát Mua ngoaøi

Chi phí NVL tröïc tieáp ………….. …………..


Chi phí NC tröïc tieáp ………….. …………..
Bieán phí SXC ………….. …………..
Löông quaûn lyù PXSX ………….. …………..
Chi phí mua ngoaøi chi tieát A ………….. …………..
Toång coäng ………….. …………..

Nguyen Phong Nguyen - UEH Vietnam 107

You might also like