Filipino LP

BANGHAY – ARALIN SA FILIPINO 9
Paaralan Baitang/Antas 9
Guro Asignatura Filipino
Araw/Petsa Markahan Ikaapat
I.LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas.
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Pagganap Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa ilang tauhan
ng Noli Me Tangere na binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C.Mga Kasanayan sa F9PN-IVa-b-56
Pagkatuto Batay sa napakinggan, natitiyak ang kaligirang pangkasaysayan ng akda sa pamamagitan ng:
- pagtukoy sa layunin ng may- akda sa pagsulat nito
- pag-isa-isa sa mga kondisyon ng lipunan sa panahong isinulat ito
- pagpapatunay sa pag-iral pa ng mga kondisyong ito sa kasalukuyang panahon sa lipunang Pilipino
II.NILALAMAN
Paksa Aralin 4.1 – Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere
Mga Kagamitan Larawan, Kartolina, Cardboard
Istratehiya Paggamit ng Larawan, Interaktibong Talakayan, Pinagyamang palaro
Sanggunian Gabay Guro Pahina 121 – 124
Filipino Insta Review App
Aklat ng Noli Me Tangere
III.PROSESO NG PAGKATUTO
GAWAIN NG GURO GAWAIN NG MAG - AARAL
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga sa inyong lahat. Magandang umaga rin po
2.Pagsasaayos ng klase
Mangyaring pulutin ang mga kalat sa ilalim ng inyong mga upuna Pupulutin ng mga mag – aaral ang mga kalat, aayusin ang linya ng upuan
at ayusin ang linya ng mga upuan at magsiupo kayo sa inyong at tahimik na magtutungo sa nakatalagang upuan nila.
itinalagang lugar.
3.Pagtatala ng liban sa klase
Sabihin ang “Narito po” kung kayo ay present at mangyaring Isa – isang tumutugon ang mga mag- aaral sa pagtatala ng liban ng guro.
tumugon ang katabi kung liban ang inyong kamag-aral.
B.Pagganyak
Magdidikit ang guro ng larawan ni Dr. Jose Rizal sa bawat pangkat
na aangkupan ng mga mag- aaral ng akmang impormasyon na
nakapaloob sa isang kahon.
Mag – uunahan ang magkabilang pangkat sa pagpili ng akmang
impormasyon sa kahon at ididikit sa tabi ng larawan ng bayani.
Iwawasto ng guro ang resulta ng gawa ng mga mag – aaral

matapos ang takdang oras na ibinigay. Matamang nakamasid ang mga mag – aaral habang iniwawasto.
C.Paglalahad
Klas, ano ang pinakamahalagang impormasyon hinggil kay Dr. Jose
Rizal ang nakakintal sa inyong mga isipan?
Magbibigay ang mga mag – aaral ng ilang natatanging kaalaman na
nakakintal sa kanilang isipan.
Gaano kalalim ang inyong kaalaman hinggil sa ating pambansang
bayani? Ibabahagi ng mga mag – aaral ang kanilang kaalaman hinggil kay Dr. Jose
Rizal.
D.Pagtalakay sa Aralin
PAGKILALA SA PAMBANSANG BAYANI at NOBELISTA
DR.JOSE PROTACIO MERCADO RIZAL y ALONSO REALONDA
HUNYO 19, 1861 MIYERKULES IKA-11 NG GABI Ang mga mag – aaral ay matamang makikinig at interaktibong nakikisa
CALAMBA sa talakayan batay sa mga bagay na kanilang alam hinggil sa paksa.
CALAMBA
Pinamumunuan ng mga Ordeng Dominikano
TIMOG Bundok Makiling
SILANGAN Lawa ng Laguna
GITNA Isla ng Talim
HILAGA Bayan ng Antipolo
HUNYO 22, 1861 araw ng binyagan si Pepe

PADRE RUFINO COLLANTES – ang paring nagbinyag sa bayani
PADRE PEDRO CASAÑAS – ang paring tumayong ninong ni Dr. Rizal
PAMILYA NG AMA NI DR. RIZAL

DON FRANCISCO MERCADO RIZAL
.
Biñan, Laguna / Mayo 11, 1818
Kolehiyo ng San Jose - Latin at Pilosopiya
Enero 5, 1898 / 80 taong gulang
DOMINGO LAMCO/LAMEO
Changchow, Fukien Tsina – Mangangalakal 1690
PAMILYA NG INA NI DR. RIZAL

TEODORA ALONSO REALONDA Ang mga mag – aaral ay matamang makikinig at interaktibong nakikisa
Maynila / Nobyembre 8, 1826 sa talakayan batay sa mga bagay na kanilang alam hinggil sa paksa.
Kolehiyo ng Sta. Rosa
Agosto 16, 1911 - 85 taong gulang
RAHA LAKANDULA
Tondo - Huling Hari ng Tondo
MGA KAPATID NI DR. RIZAL

Saturnina; Paciano; Narcisa; Olimpia; Lucia; Maria
JOSE; Concepcion; Josefa; Trinidad; Soledad
MGA PAARALANG PINASUKAN NG ATING BAYANI

ATENEO DE MUNICIPAL DE MAYNILA; UNIBERSIDAD NG
STO.TOMAS; UNIVERCIDAD CENTRAL DE MADRID; PAMANTASAN
NG BERLIN; PAMANTASAN NG LEIPZIG; PAMANTASAN NG
HEIDELBERG
MGA NAGING KASINTAHAN NI DR. RIZAL

SEGUNDA KATIGBAK; LEONOR VALENZUELA; LEONOR RIVERA;
CONSUELO ORTIGA Y REY; O SEI SAN / SEIKO USUI; GERTRUDE
BECKETT; NELLIE BOUSTEAD; SUZANNE JACOBY; JOSEPHINE
BRACKEN; JULIA
MGA TAGURI KAY DR. JOSE RIZAL

Dapitan; Laong-laan; Dimasalang
Obra Maestra (Nobela)

Noli Me Tangere
El Filibusterismo
Naunawaan ba ang ating tinalakay hinggil sa ating bayani? Opo naunawaan po namin.
IV.SINTESIS
Ang naging buhay ng ating bayani ay repleksyon ng naging daloy Ang mga mag – aaral ay matamang makikinig at ang ilang ay maaaring
ng buhay ng mga tauhan sa kanyang obrang El Filibusterismo. magbahagi ng pinal na ideya sa pkasang tinalakay.
Pagtataya:
Gamit ang pangkat sa unang Gawain magkakaroon ng Quiz Bee

hinggil sa buhay ng Dr. Jose Rizal.
Ang bawat pangkat ay nakahanda sa kanilang gawain
Nakahanda ang Chalk at Card na kanilang pagsusulatan.At ang
guro ang magsisilbing tagapamahala.
V.KASUNDUAN/TAKDANG-ARALIN
Magsaliksik ng mga karagdagang trivia hinggil sa Dakilang
Nobelista na si Dr. Jose Rizal.
Inihanda at ipinasa ni: Itinala ni:
Student Teacher – Filipino Guro – Filipino

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
ULONG GURO – FILIPINO PUNONG – GURO
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Pagganap Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa ilang tauhan ng
Noli Me Tangere na binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C.Mga Kasanayan sa F9PN-IVc-57
Pagkatuto  Nakikilala ang mga tauhan batay sa napakinggang pahayag ng bawat isa
F9PN-IVb-c-58
 Nahihinuha ang katangian ng mga tauhan at natutukoy ang kahalahagahan ng bawat isa sa nobela
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 1: Pagtitipon
Mga Kagamitan Larawan ng mga okasyon
Istratehiya Paggamit ng Larawan, Interaktibong Talakayan at Dugtungang pagkukwento
Sanggunian Gabay Guro Pahina 121 – 124
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Mangyaring pulutin ang mga kalat sa ilalim ng inyong mga Pupulutin ng mga mag – aaral ang mga kalat, aayusin ang linya ng upuan at
upuna at ayusin ang linya ng mga upuan at magsiupo kayo sa tahimik na magtutungo sa nakatalagang upuan nila.
inyong itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-Aral
(Magtatanong ang guro Tungkol sa Talambuhay ni Dr. Jose rizal

at sa mga tauhan sa Noli Me Tangere)
Magdidikit ang guro ng larawan ng iba’t ibang okasyon na

ipinagdiriwang ng mga Pilipino. Sa bawat pangkat ay aangkupan
ng mga mag-aaral ng akmang sagot na makikita sa larawan. Bibigyan ng sapat na oras ang magkabilang pangkat sa pagsagot. Matapos
nilang masagutan ang nasa larawan ay kanila itong isuuslat sa pisara.
Iwawasto ng guro ang mga kasagutan ng mga mag-aaral

matapos ang ibinigay na oras.
C.Paglalahad
Klas, Ilan lamang yan sa mga okasyon na ipinagdiriwang sa ating
bansa.
May ilan pa ba kayong alam na okasyon na ating

ipinagdiriwang? Ibabahagi ng mga mag-aaral ang kanilang natatanging kaalaman sa okasyon
ng bansang Pilipinas.
Ma’am atin pong ipinagdiriwang ang pagsapit ng pasko at bagong taon.
Mahusay! Ang pasko ay ating ipinagdiriwang tuwing sasapit ang

buwan ng Disyembre.
Klas, binasa niyo ba ang Kabanata 1 ng Noli Me Tangere? Opo
Kung gayon, maaari niyo bang ilahad ang nangyari sa Kabanata 1 Nagkaroon po Ma’am ng isang salo-salo na ipinagyaya ni Don Santiago Delos
na pinamagatang Pagtitipon. Santos kilala sa tawag na Kapitan Tiago sa kanyang tahanan gaganapin ang
nasabing handaan.
Mahusay! Sino-sino ang dumalo sa nasabing handaan? Ang mga dumalo po sa nasabing handaan ay sina Padre Sibyla, Padre
Damaso, Tinyente, mga guwardiya sibil at ang mga pilipinong dayuhan na
nakarating sa Pilipinas.
Magaling! Sino naman ang nasabing nag-aasikaso sa mga

naturang bisita? Si Tiya Isabel po.
Ipagpatuloy natin ang sumunod na nangyari,______. Itanong po ng dayuhan kung ano ang mga pag-uugali ng mga katutubong
.
Pilipino. Kanya ring ipinaliwanag ang kanyang pagpunta sa bansa ay sarili
Ano nga ba ang pakay nito sa bansa? niyang gastos.
Okay, dahil dito ay nagkaroon ng mainit na balitaktakan ng Ang pakay po nito ay magkaroon ng kabatiran tungkol sa lupain ng mga
nabanggit ng dayuhan tungkol sa monopolyong tabako na indiyo.
siyang naging dahilan upang lumabas ang mapanlait na ugali ni
Padre Damaso. Kung kaya’t paki tuloy ang nangyari?
Nilait ng padre ang mga indiyo at ang tingin niya sa mga ito ay mabababa.
Lumitaw rin po sa usapin ang panlalait na ginawa ng mga Espanyol tungkol
Matapos ang usaping iyon, iniba ni Padre Sibyla ang usapin at sa mga Pilipino noong nakalipas na araw.
ano ang kanilang napagusapan?
Ang pagkakalipat po ni Padre Damaso sa ibang bayan pagkatapos magsilbi

sa loob ng 20 taon bilang kura ng San pedro. At kanyang sinabi na hindi
dapat nanghihimasok sa pagpaparusa ng simbahan sa nga erehe.
At tinutulan ito ni?
Nang tinyente po ng guwardiya sibil sapagkat may karapatan raw ang
kapitan Heneral dahil ito ang kinatawan ng hari ng bata.
Mahusay! Ano nga ba ang naging rason kung bakit nilipat si
Padre Damaso?
Dahil ipinagutos ng Padre na hukayin at ilipat ang bangkay ng isang
marangal na lalaki na pagbintangang isang erehe ng pari at hindi marunong
Magaling! Ngunit ito raw ay tinuturing na isang kabuktutan ng mangumpisal.
kapitan heneral. Kung kayat inilipat ito sa ibang parokya ang
paring pransiskano bilang parusa.
At iniwan ng tinyente ang umpukan matapos ang usapan kaya

sinikap ni Padre Sibyla na pakalmahin ang loob ni Padre
Damaso.
Dumating ang bagong panauhin at ito ay ang mag-asawang? Dr. de Espadana at Donya Victorina.
Ano-anong mga kultura, pananaw, at uri ng tao ang nagtipon sa

mga dekorasyon, personalidad, at pinag-usapan sa bahay ni
Kapitan Tiago?
Mga Tanong:
1. Ilarawan ang tahanang pinagdarausan ng pagdiriwang.

May simbolo ban a may kaugnayan sa uri ng
pamahalaan ng mga kastila sa ating bayan noon?
2. Ano ang tunay na dahilan at masama ang loob o galit
ang paring pransiskano sa Kapitan Heneral?
3. Ang labis na pangingino ng mga Pilipino sa mga lahing
puti ang naging dahilan upang sila ay abusuhin at
pagsamantalahan ng mga ito. Ipaliwanag
4. Ang lipunan bang ginagalawan ng mga tauhang nakita
sa kabanata ay larawan pa rin ngayon? Bakit?
5. Paano maaaring mabago an gating kaugaliang
inilarawan sa kabanata.
Magaling naunawaan ba ang kwento? Opo!
IV.SINTESIS
Ang paghahanda ng magarbo ay bahagi ng kultura na dapat
iwasan. Ginagawa ito sapagkat nais na magpasikat na kaya
nilang maghanda kahit ipangutang.
Ang nagpapakumbaba ay pinagpapala. Ayan ang sagot sa
sinumang nagnanais na manghamak ng kapwa.
Pagtataya :
Ipapangkat sa apat ng guro ang klase. Gagawa ng isang tableau
ang bawat pangkat sa loob ng dalawang minuto.
Group 1 – Pasko
Group 2 – Kaarawan
Group 3 – Binyag Pagkatapos ng dalawang minuto ay kanila na itong itatanghal.
Group 4 - Kasal
Basahin ang kabanata II ng Noli Me Tangere na pinagamatang Si
Crisostomo Ibarra
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PN-IVb-c-58
F9PS-IVa-b-58
 Nailalahad ang sariling pananaw, konklusyon at ang bias ng akda sa sarili sa nakararami
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 2: Si Crisostomo Ibarra
Mga Kagamitan Larawan ng isang lalaki
Istratehiya Dugtungang pagkukwento at interaktibong gawain
Sanggunian Gabay Guro Pahina
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
B.Pagganyak
BALIK_ARAL
Tungkol sa kabanata 1: Ang Pagtitipon
(Pagkatapos ng balik-aral)
Magdidikit ang guro ng larawan ng isang lalaki: At kanila itong

bibigyan ng pisikal na katangian?
Lahat naman siguro kayo ay may hinahangaang babae man o

lalaki._____ Anong pisikal na katangian ang hinahangaan mo sa Para sa akin po, matangkad ma’am.
isang lalaki?
Para po maipagtanggol ako nito.
Bakit matangkad?
Mahusay! Ikaw naman ano ang hinahangaan mo sa isang babae? Chinita po, ang cute po kasing tignan ma’am.
C.Paglalahad
Magaling! Ilan lamang iyan sa mga pisikal na katangian ang

hinahanap-hanap ninyo sa inyong hinahangaan. Maging artista
man yan o ordinaryong tao.
Mga Tauhan:
Crisostomo Ibarra
Kapitan Tiyago
Padre Damaso
Klas, binasa ba ninyo ang kabanat II ng Noli? Opo!
Sige, isalaysay nga ang kaganapan sa kabanatang ito? Magkasamang dumating si kapitan Tiyago at Ibarra na luksang –luksa ang
kasuutan. Binati ng kapitan ang mga panauhin at kanyang hinalikan ang
kamay ng pari ngunit nakalimutan itong bendisyunan siya dahil sa
pagkakabigla.
Ano ba ang ikinabigla ng Padre? Nang Makita po nito si Ibarra.
Ano ang sumunod na pangyayari? Ipinakilala po ni kapitan Tiyago si Ibarra at sinabi siya ang anak ng kanyang
.
kaibigang namatay at kararating lamang nito buhat sa pitong taong pagaaral
sa Europa.
Bagaman sa kanyang pagiging kayumanggi, mababakas pa din sa

pisiskal na kaanyuan ang kanyang pagiging dugong espanyol.
Ipagpatuloy ang pagkukwento? Tinangka pong kawayan ni Ibarra si Padre Damaso dahil alam niya na
matalik itong kaibigan ng yumao niyang ama.
Ngunit hindi ito tinanggap ng padre kaya anong ginawa ni Kanya pong iniatras ang kamay kung kaya’t tinalikuran niya ang padre at
Ibarra? napaharap sa tinyente na kanina pang nagmamasid sa kanila.
Masayang nag-usap ang dalawa at nagpasalamat ang tinyente

dahil walang masamang nangyari sa binate.
Ipagpatuloy ang kwento? Naiwan pong magisa si Ibarra kaya ang ginawa nito ay ipinakilala niya ang
sarili sa mga nanduruong tao, na siya namang natutunan niya sa kaugaliang
Aleman buhat sa kanyang pag-aaral sa Europa.
Magaling! Dahil sa ginawa niyang ito ay walang imik ang mga
babae sa kanya. At ang kapwa lalaki lamang ang nagpakilala sa
kanya
Ipagpatuloy nga ang kwento? Tumigil po ang isang lalaki na nakilala sa kanya, Si kapitan Tinong po at
inimbitihan ito sa isang panaghalian ngunit tumanggi si Ibarra sa kapitan.
Ano ang dahilan ng pagtanggi nito? Dahil po nakatakda itong magtungo sa San Diego sa araw na naturan.
Matapos ang pangyayaring iyon ay nakita ng kapitan si Padre

Florentino at ito’y inanyayahan niyang pumanhik sa ibabaw ng
kubyerta.
Mga tanong:
1. Sang-ayon ka ba sa ginawang kusang paglapit ni Ibarra

sa mga kababaihan upang makipagkilala? Bakit?
2. Ano ang layunin ni Ibarra nang gamitin ang kaugaliang
natutuhan sa ibang bansa?
3. Ano marahil ang naramdaman ni Crisostomo nang
sabihin ni Padre Damaso na hindi niya matanggap na
matalik niyang kaibigan ang ama?
4. Ang mataas na pinag-aralan ni Crisostomo Ibarra sa
mga bansang may kalayaan ay maagang nalagay sa
pagsubok sa una pa lamang niyang pakikiharap sa
sariling kababayang may mga kolonyal na kaugalian,
Ipaliwanag.
5. Bakit masasabing ang pagkakaroon ng edukasyon ay
isang bagay na minamahalaga ng bawat Pilipino
6. Paano maituturing na ang mga karanasan sa buhay ay
higit na kapaki-pakinabang na edukasyon ng isang tao
kaysa mga kaalamang nakuha niya sa Aklat?
Naunawaan ba ang kwento? Opo!
IV.SINTESIS
Nais ng ilang tao na makasakit sa kapwa sapagkat gustong
ipakita na sila ay nakahihigit sa iba.
Hindi pinipigil ang tao na magsalita subalit ang mga salitang
bibitawan ay dapat buong ingat na sasabihin.
Pagtataya:
Hahahtiin sa 4 na pangkat ang klase ng guro. Ipapangkat ito
batay sa kanilang kasarian.
Bibigyan ng guro ang bawat pangkat ng larawan. Matapos ang

tinakdang oras ay ibabahagi ng bawat pangkat ang pag-uugali na
kanilang nagustuhan sa isang babae o lalaki. Pagkatapos ng ilang minuto ay kanila na itong ibinahagi sa harap ng klase
Saliksikin at basahin ang Kabanata III ng Noli Me Tangere na
pinamagatang Ang Hapunan.
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PN-IVb-c-58
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere: Kabanata 3 – Ang Hapunan
Mga Kagamitan Facebook status bar
Istratehiya Dugtungang pagkukwento at interaktibong talakayan
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
B.Pagganyak
BALIK_ARAL
Tungkol sa Kabanata 2: Crisostomo Ibarra
Bago natin simulan at tumungo sa bagong kabanata ngayong

araw may isa akong katanungan na gusto kong sagutin ninyo
base sa inyong naoobserbaha. At ang tanong ay “Ano ang mga
nakikita ninyong mga asal sa isang hapagkainan kapag
magkakasama kayong magpapamilya? (Magtataas ng kamay)
Ben, ano ang mga nakikita mo sa inyong pamilya na inaasal sa

harap ng hapagkainan? Yung ginagawa po namin sa aming pamilya po ma’am ay nagdarasal po kami
bago kumain at tahimik lang po ang pagkain naming.
Mabuti, Cristy, ano naman ang mga asal ninyo sa inyong bahay? Kami naman po, minsan sabay-sabay , minsan din po hindi kasi wala po sila
nasa trabaho po.
Minsan diba dahil din sa trabaho hindi tayo nagkakasabay
sabay.
John, sa inyo naman ano ang asal na nakikita mo? Minsan po, yung mama at papa ko po nag-aaway sa harap ng hapagkainan
kaya hindi napo ako kumakain.
Hindi nagiging maayos ang pagsasama ninyo sa hapag.

Maraming salamat John.
C.Paglalahad
Ang inyong mga naging sagot kanina ay may kinalaman sa
magiging talakayan natin ngayon sa ating kabanata lalong lalo
na ang magiging asal sa isang hapagkaianan.
Kung gayon simulan na natin ang dugtungang pagkukwento. Nagsitungo ang lahat ng mga panauhin sa inihandang isang salu-salo ni
Simulan mo ________. Kapitan Tiyago. Makikita po sa mga mukha nila ang iba’t ibang emosyon.
Mayroon pong malungkot, nasasayahan, tahimik lamang habang
nagmamasaid. Doon po sila Padre Damaso, Padre Salvi, Padre Sibayla,
Kpitan Heneral at ang huli ay si Ibarra.
Maraming salamat __________.. Ituloy mo _______.
Nang nakaupo na ang lahat maliban sa kabilang dulo ng lamesa
pinagtatalunan kung sino ang uupo roon kung si Padre Damaso ba o si Padre
.
Sibayla.
Dennis, bakit kaya pinagtatalunan kung sino ang uupo sa
upuang iyon? Sinasabi po kasi ng iba na si Padre Damaso ang umupo roon dahil siya ang
Padre Kompesor ng pamilya ni Kapitan Tiyago habang iba naman ay sinasabi
na si Padre Sibyla doon dahil siya ang kura ng lugar. Si Padre Sibyla ang
umupo pero ng paupo na siya nakita niya si Tenyete at inalok ang upuan na
tinanggihan ito. At nang magsimulang ng kumain ay nadagdagan ang
nagpupuyos na damdamin ni Padre Damaso.
Bakit kaya nagpupuyos sag alit si Padre Damaso,______? Dahil po napunta kaay Ibarra ang masasarap na bahagi ng manok habang
kay Padre Damaso ay pakpak. Leeg ang napunta. At habang sila ay kumakain
ay masaya sialng nagkukwentuhan. Si Ibarra ang kanilang tinatanong nagng
biglang sumabat si Padre Damaso na pinahiya si Ibarra.
Bakit naman pinahiya ni Padre Damaso si Ibarra, _______? Dahil sinasabi nito na nag-aaksaya lamang siya ng pera kung yun lamang ang
Ipaliwanag mo nga. kanyang pinag-aralan.
Dahil doon nagpigil si Ibarra at sinariwa na lamang ang nakaraan ng

pumunta pa sa kanila si Padre Damaso upang doon kumain. At umalis na
lamang siya at sinabing babalik na lamang kinabakusan.
Mga Tanong:
1. Masasabi rin bang ang ayos ng mga panauhin sa

hapag-kainan ay larawan din ng pag-uugaling kolonyal
ng mga Pilipino? Bakit?
2. Maituturing bang sadyang napakagandang kaugalian
ang mabuting pagtanggap sa mga
panauhin/hospitalidad ng mga Pilipino? Bakit?
3. Bigyang-puna ang pagpapadala ng ating mga kabtaan
sa ibang bansa? Nakabubuti ba ito o nakasasama?
Magaling! Inyo nga talagang naunawaan ang Kabanata 3.
IV.SINTESIS
Ang pagpipigil sa sarili ay mahalaga at isang paraan kung paano

mapapahaba ang pasensiya.
Ang pasensiya ay habaan upang maiwasan ang sigalot at

samaan ng loob.
May katanungan pa ba?
Kung gayon dumako na tayo sa ating huling Gawain
Sa isang kalahating papel bigyang kahulugan ang mga katagang

“Tulak ng bibig, kabig ng dibdib” at bubunot ako ng limang mag-
aaral upang maglahad ng kanyang gawa.
Saliksikin at basahin ang Kabanata 4 ng Noli Me Tangere at
maghanda para sa dugtungang pagkukwento bukas.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PN-IVb-c-58
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere: Kabanata 4 Erehe at Pilibustero
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase

B.Pagganyak
BALIK-ARAL
Tungkol sa kabanata 3 Ang Hapunan.
Klas, bago natin simulan at tumungo sa bagong kabanata

ngayong araw may isa akong katanungan na gusto kong sagutin
ninyo ito ng may katotohanan. Ang tanong ay “Ano ang mga
bagay na kinaiingitan mo? At Bakit?”
_______, ano iyon? Ma’am minsan po naiinggit po ako sa kapatid ko dahil feeling ko po siya na
lang lagi ang napapansin at mahal na mahal po siya ng nanay at tatay ko.
Baka naman kinakialangan lang nilang gabayan ang kapatid mo

dahil hindi pagaanong buo ang isip ng iyong kapatid. Wala
namang pinapaboran ang mga magulang dahil ang bawat isa ay
katangi-tangi.
Ikaw, ano naman ang iyo? Ma’am ang tangkad-tangkad po kasi ng mga kaklase ko tapos po ako ang liit
ko tapos inaaasar pa po nila ako dahil sa height.
Alam mo, hayskul ka pa lamang at may pagkakataon ka pa

upang tumangkad. Huwag kang mahiya at ipagpatuloy mo
lamang ang iyong pagbabasketbol Opo Ma’am
_______, ano naman ang iyo? Ma’am ang puti po nung mga kutis nila yung akin po mukhang negrito.
Walang masama sa pagiging maitim dahil natural ang iyong

kulay. (sasagot pa ang mga mag-aaral at ibabahagi ang kani-kaniyang saloobin.)
C.Paglalahad
Ang inyong mga naging sagot kanina ay magiging gabay sa ating
kabanatang tatalakayin ngayon na magpapahinuha sa inyo kung
tama nga ba ang ginawa ng mga tauhan sa kabanatang ito.
.
Kung inyong naalala ay pinapabasa ko sa inyo ang Kabanata 4 at
unawain. May nagbasa ba? Opo
Umpisahan mong ikwento _______, ang Kabanata 4 Erehe at

Pilibustero Naglalakad si Ibarra na hindi alam ang pupuntahan hanggang makarating po
siya sa Bundok at napansin niyang maraami ng pinagbago ang lugar sa
kanyang pagkawala.
Dito sa unang bahagi sinasabi nan g makaalis si Ibarra sa
pagtitipon siya ay naglakad-lakad at doon niya lang napansin na
marami n apa lang pinabago ang bayan.
Naunawaan ba? Opo
Ipagpatuloy,___________. Habang naglalakad po si Ibarra, tinapik siya ni Tinyente Guevarra na

sinundan siya at binalaan na mag-ingat baka siya raw po ay balikan at
magaya sa kanyang ama. Kung kaya nakiusap si Ibarra na isalaysay ang
nangyari sa kanyang ama.
Sa bahaging ito ay gusto ng malinawan at maunawaan ni Ibarra

kung ano ang totoong nangyari sa kanyang ama.Ano nga ba ang
totoong nangyari sa kanyang ama, _________? Sinalaysay po ni Tinyente Guevarra kung bakit at paano nakulong si Don
Rafael. Ito po ay maraming galit sa kanya at isang araw ay may batang
pinapalo ng isang artilyero nang ipagtanggol ito ni Don Rafael nabuwal ito at
nauntog sa isang baton a dahilan ng kanyang pagkamatay at dito na
pinagbintangan si Don Rafael na siya ang pumatay sa artilyero.
Naikuwento at nalaman ni Ibarra ang dahilan kung bakit nawala

ang kanyaang ama at hindi na muling sumulan pa sa kanya.
Ano naman kaya ang parusang ipainatong kay Don Rafael

Ibarra? Ipaliwanag mo nga ___________. Yun nga po, ang ipinarusa sa kanya ay ang Erehe at isang Pilibustero dahil
hindi po sya nangungumpisal at pagbabasa ng dyaryo ay ipinagbabawal.
Kung kaya nabilanggo si Don Rafael at doon na siya namatay.
Ito ang naging kapalaran ng kanyang ama na binagbintangan
lamang ngunit nangyari ito lahat sa kaniya.
Mga Tanong:
1. Bakit ang kabutihan ay laging sinusuklian ng
kasamaan?
2. Bakit karaniwan nang kinaiinggitan at kinamumuhian
ang isang taong mabuti sa kanyang kapwa?
3. Anong karapatang pantao ang natukoy sa kabanatang
ito?
4. Sa kasalukuyan ba ay mayroon pang nabibilanggo ng
walang kasalanan? Pangatwiranan.
May katanungan pa ba? Wala na po

IV.SINTESIS
Ang katarungan ay makakamtan kung ang kinauukulan ay

gagawa nang naaayon sa prinsipyo.
Ang kainggitan ay isa sa mga ugat ng kasalanan at

pagpapakasakit sa kapwa.
Pagtataya:
Para sa huling Gawain, maglabas ng kalahating papel at isulat (sasagot ang mga amg-aaral sa kanilang mga papel)
ang mga bagay na nagawa mo dahil sa inggit.
Saliksikin at basahin ang Kabanata 5 ng Noli Me Tangere at
maghanda para sa dugtungang pagkukwento bukas.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
BANGHAY – ARALIN SA FILIPINO
Paaralan Baitang/Antas
Guro Asignatura FILIPINO
Araw/Petsa Markahan Ikaapat na Markahan
I.LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Pagganap Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa ilang
tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C.Mga Kasanayan sa F9PN-IVd-58
Pagkatuto  Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayari ng naganap sa buhay ng
tauhan
F9PB-IVd-58
 Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang sa kasintahan, sa
kapwa at sa bayan.
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 5: Tala sa Karimlan
Mga Kagamitan Makukulay na papel, mga larawan, Pisara at Panulat
Istratehiya Malalimang pag-iisip, paglikha ng mga hinuha at paghahambing
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga! Magandang umaga din po!
Bago kayo umupo maaari bang paki pulot ang mga kalat sa inyong (Isasaayos ng mga mag-aaral ang upuan at pupulutin ang mga
paligid at ayusin ang mga upuan. kalat.)

Maaari bang tignan ang inyong mga katabi at tignan kung sino (Titignan ng mga mag-aaral at aalamin kung sino ang liban upang
ang liban ngayong araw. maipaalam sa guro.)
B.Pagganyak
Gawain: Sa isang buong papel, iguhit ang iyong kakilala, kaibigan o
Kamag-anak na nagawan mo ng pagkukulang at pagkakamali na (gagawin ng mga mag-aaral ang gawain batay sa panutong sinabi ng
lubos mong pinagsisihan at nakaramadam ng konsensya sa iyong guro.)
nagawa. Isulat sa loob ng limang pangungusap kung ano ang iyong
gagawin para malinis ang iyong konsensiya.
(Pagkatapos ng gawain, mamimili ang guro ng ilang mag-aaral

upang ipaliwanag ang kanilang ginawa sa harap ng klase.) (Sa mga napiling mga mag-aaral, ipapahayag nila ang kanilang
ginawa at ipapaliwanag ayon sa kanilang karanasan.)
C.Paglalahad
(Magdidikit ang guro ng isang makulay na papel na naglalaman ng

isang katanungan “Paano maaaring maging malinis ang budhi sa
tuwi- tuwina?”) (sasagot ang mga mag-aaral batay sa kanilang sariling pananaw at
opinyon.)
(tatawag ang guro ng ng ilang mag-aaral na maaaring magbahagi ng
kanilang sagot.)
(Magpapatuloy ang talakayan sa pamamagitan ng pagpapaliwanag (Ang mga mag-aaral ay taimtim na makikinig sa talakayan.)
sa kabanata 5 ng Noli Me Tangere)
.
(Pagkatapos ng talakayan, magtatanong ang guro patungkol sa
paksa kung nauunawaan ba ng mga mag-aaral.) (sasagot ang mga mag-aaral)
- Opo naunawaan po namin…
Magtatanong ang guro…
1. Bakit nakokonsensya si Crisostomo? Sa anong
kadahilanan kaya?
2. Sa inyong palagay paano kaya makakalaya si Ibarra sa
kanyang damdaming inuusig ng kanyang budhi?
3. May pagkukulang ba si Crisostomo sa kanyang ama?
4. Sa karanasan ng tauhang nabanggit sa kabanata, gaano
kahalagang maging malinis ang budhi ng isang tao?
5. Karaniwan na sa isang magulang na Pilipino na sarilinin
ang kanyang mga hirap, pasakit at suliranin sa buhay at
itago ito ito maging sa kanyang anak? Ano ang masasabi
ninyo sa bagay na ito?
6. Masasabi bang bihirang magkabula ang kutob ng
kalooban? Bakit?
7. Kung sa inyong ama kaya nangyari ang nangyari sa ama ni
Ibarra, ano ang inyong gagawin?
IV.SINTESIS
Hindi man nakasaad sa kabanatang ito ang pangalan ng nilarawang

dilag ngunit sa ibang salin, si Maria Clara (ang mala-diwatang dilag)
ang bituin sa kabanatang ito. Habang ang maituturing gabing -
madilim ay ang lahat na natitirang detalye sa kabanatang ito; mula
sa mga taong nakapalibot sa dilag, ang pangitain ni Ibarra tungkol
sa sinapit ng kanyang ama, lalo na ang hindi kilalang Pransiskano na
mukhang may masamang balak. Isang malinis, inosenteng imahe
ang dinadala ng dilag sa presensya ng mga tao na may madidilim o
may dinadalang bagabag sa kanilang mga puso.
Saliksikin at Basahin ang Kabanata 6

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
Araw/Petsa Markahan
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
Pagkatuto  Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayari ng naganap sa buhay ng
tauhan
F9PB-IVd-58
 Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang sa kasintahan, sa
kapwa at sa bayan.
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 6: Si Kapitan Tiago
Mga Kagamitan Makukulay na papel, mga larawan, Pisara at Panulat
Istratehiya Malalimang pag-iisip, paglikha ng mga hinuha at paghahambing
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga! Magandang umaga din po!
Bago kayo umupo maaari bang paki pulot ang mga kalat sa inyong (Isasaayos ng mga mag-aaral ang upuan at pupulutin ang mga
paligid at ayusin ang mga upuan. kalat.)
Maaari bang tignan ang inyong mga katabi at tignan kung sino (Titignan ng mga mag-aaral at aalamin kung sino ang liban upang
ang liban ngayong araw. maipaalam sa guro.)
B.Pagganyak
Gawain: ipapangkat ng guro ang mga mag-aaral sa apat na grupo.
Ang bawat pangkat ay guguhit ng isang larawan na nagtataglay ng (gagawin ng mga mag-aaral ang gawain batay sa panutong sinabi ng
katangian at pagkakakilanlan ng isang Pilipino. Ang bawat guro.)
myembro sa isang pangkat ay aatasang iguhit ang isang bahagi ng
katawan ng larawan sa kada myembro upang makabuo ng isang (Sa bawat Myembro ng isang pangkat ay ipapaliwanag ang bahagi ng
larawang nagpapakita ng isang katangian ng isang Pilipino. katawan na kanilang iginuhit kung ano ang katangian na maaaring
maglarawan sa isang Pilipino.)
(Pagkatapos maguhit ang larawan ay ipapaliwanag ng bawat
pangkat ang kanilang nagawang larawan)
C.Paglalahad
(Magdidikit ang guro ng isang makulay na papel na naglalaman ng

isang katanungan “Paano mo makikilala ang isang tunay na (sasagot ang mga mag-aaral batay sa kanilang sariling pananaw at
Pilipino?”) opinyon.)
(tatawag ang guro ng ng ilang mag-aaral na maaaring magbahagi ng
kanilang sagot.)
(Magpapatuloy ang talakayan sa pamamagitan ng pagpapaliwanag (Ang mga mag-aaral ay taimtim na makikinig sa talakayan.)
sa kabanata 6 ng Noli Me Tangere)
(Ipapaliwanag ng guro ang kabanata 6 sa paraan ng pagkukwento

dito gamit ang isang larawan ni Kapitan Tiago na ididikit ang mga
katangian nito sa palagid ng kanyang larawan.)
Mga Katangian ni Kapitan Tiago:

 35 taong gulang, pandak na malusog, maliit ang mata,
magandang hugis ng ilong at kayumanggi ang kulay.
 Itinatanggi ang pagiging Indio
 Mahilig sa pananabako at pagnganga ng hitso
 Pinakamayaman sa Binundok
 Siya daw ay pinapaburan ng Diyos
 Sipsip sa mga Kastila
 Asawa ni Pia Alba
.
(Pagkatapos ng talakayan, magtatanong ang guro patungkol sa
paksa kung nauunawaan ba ng mga mag-aaral.)
Magtatanong ang guro…
1. Isalaysay ang pinagdaanang buhay ni KApitan Tiyago?

Maituturing ba siyang huwaran bilang asawa, ama,
kapwa-tao? Pangatwiranan.
2. Ano- ano ang mabubuti at masasamang katangian ni
Kapitan Tiago?
3. Bakit niya sinabing pinapaburan siya ng Diyos? Totoo ba
ito?
4. Tama ba ang ginawa ni Kapitan Tiago na Itatwa ang
kanyang pagiging isang Indio?
5. Meron pa rin bang mga Pilipino ngayon na nag-uugaling
tulad ni Kapitan Tiago?
6. Kung nais mong umunlad ang iyong buhay nararapat bang
pakisamahan ang matataas na tao o may katungkulan?
Bakit?
IV.SINTESIS
Ang bawat Pilipino ay may taglay na katangian na maaring

ipagmalaki sa buong mundo. Hindi niya ikinahihiya ang kanyang -
pagiging isang Pilipino.
Nakikilala ang isang tunay na Pilipino sa kanyang iniisip, sinasalita

at ginagawa.
Saliksikin at Basahin ang kabanata 7

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
Pagkatuto  Nakikilala ang mgaa tauhaan batay sa napaakinggang pahayag ng bawat isa
F9PN-IVd-58
 Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayari ng naganap sa buhay ng tauhan
F9PB-IVd-58
 Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang sa kasintahan, sa kapwa at
sa bayan.
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere: Kabanata 7 Suyuan sa Asotea
Mga Kagamitan Facebook status bar, Puso
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase

B.Pagganyak
May mga kalahati ng puso akong idinikit sa pisara ngayon ay

pagtatambalin natin silang dalawa upang makabuo ng isang
buong puso. At pagkatapos mabuo ay bibigyan ninyo ng
katangian o pagkakakilanlan ang mga taong ito.
Handa na ba?
Opo, Ma’am
(Nagtatawag na ang guro ng mga mag-aaral na magbubuo ng
mga larawan at magbibigay ng katangian)
(ang mga mag-aaraal aay aktibong nakikilahok sa gawain)
( Matapos ang Gawain)
Siguro nama’y walang nagkamali sa pagtatambal sa kanila dahil

kilalang-kilala niyo naman sila di ba?
Ano ang napansin sa mga larawang nabuo? Opo Ma’am

Tama! May mga napapansin ba kayo kung paano sila makitungo
sa isa’t isa? Ma’am sila po yung mga sikat na magkaparehas
May napapansin po. Sobrang Cheesy po nila ma’am
Tama! Ma’am parang nanay at tatay ko po.
May pagliligawan bang nagaganap sa mga taong iyan?
Sa paanong paraan? Mayroon po Ma’am, sa tingin ko
Ma’am kasi po lagi silang magkasama tapos po yung mga turingan po nila sa
Ikaw sa paanong paraan mo gustong ligawan? isa’t isa iba po.
Ayan, may iba’t ibang paraan tayo na gusto kung tayo man ay (sasagot ang mag-aaral)
liligawan may paraang tradisyonal at mayroon namang nasa
.
makabagong panahon.
C.Paglalahad
Sa inyong mga naging sagot sa mga katanungan ang nagsisilbing

gabay sa kabanatang ating tatalakayin.
Ang ating tatalakayin ay Kabanata 7: Ang Suyuan sa Asotea
Sa tingin ninyo, ano kaya ang kaugnayan ng mga larawang iyan?
Sige, simulan na natin. Ma’am siguro po tungkol sa pagmamahalan o pag-iibigan

‘Di ba ang sabi ko sa inyo kahapon ay basahin ang Kabanata 7.
Binasa ba? Opo
Sige ano ang unang nangyari? Hindi mapalagay si Maria Clara buhat nang mangggaling sa simbahan
kasama ang kanyang Tiya Isabel. Pagkatapos ay agad itong nagyayang
umuwi.
Pagkaagahan ay nananahi si Maria Clara upang hindi mainip sa
paghihintay. Laging kinakabahan si Maria Clara sa mga
nagdaraan ng mga sasakyan.
Naunawaan ba? Opo
Sige, magpatuloy tayo. Napansin ni Kapitan Tiyago ang pamumutla ni Maria Clara kaya’y pinayuhan
niya ito na magbakasyon muna sa Malabon o San Diego.
Ngunit sa bahaging ito ang sabi ni Maria Clara ay hindi na raw

siya babalik sa beateryo at nagpaalam na rin s’ya sa kanyang
mga kaibigan.
May tanong? Wala po.

Magpatuloy tayo sa ikatlong bahagi. Nanlamig at biglang nabitawan ni Maria Clara ang tinatahi ng may biglang
tumigil na sasakyan sa kanilang tapat. Nang maulinigan niya ang boses ni
Ibarra ay bigla siyang pumasok sa silid.
Sa bahaging iyan dumating na si Ibarra upang dumalaw sa

pamilya ni Maria Clara. Dumating na rin hinihintay ni Maria
Clara at iyon nga si Crisostomo Ibarra.
Magpatuloy tayo sa ikaapat na bahagi. Sa asotea napadpad at ang magkasuyo at doon nag-usap. Nagsimulang
magbalik-tanaw sa kanilang nakaraan. Doon din binasa ni Maria Clara ang
liham na iniwan ni Ibarra at ang tuyong dahon ng sambong ang alaala ni
Maria Clara kay Ibarra.
Sa bahaging ito nagkakaroon ng pagbabalik-tanaw sa kanilang
pinagsamahan, paglalambingan, paglalangoy sa batis at iba pa.
lagging tinatanong ni Maria si Ibarra kung nalimutan niya na ba
ito ang tugon ni Ibarra ay hindi, ikaw lagi ang laman ng aking
isipan.
Nauuawaan ba? Opo Ma’am
Para sa huling bahagi, basahin. Sinabi ni Ibarra sa kanyang kasintahan na kailangan niya ng magbalik sa San
Diego upang gampanan ang kanyang tungkulin. Nagbilin si Kapitan Tiyago
kay Ibarra at luluhang pumasok si Maria Clara sa kanyang silid.
Ito na bahaging nagpaalam na si Ibarra kay Maria Clara . At
alam naman natin na dumarating ang pagtatapos ngunit sa huli
magkikita naman muli.
Naunawaan ang bahagi? Opo
Mga Tanong:
1. Ilarawan ang kaligayang naghari sa dalawa nang sila ay

magkita?
2. Ano-anong masasayang alaala ang namagitan sa
magkasintahan?
3. Ilarawan si Maria Clara at Crisostomo Ibarra batay sa
nabasa/napakinggan?
4. Bakit ang pangungusap ng mga mata ng mga umiibig
ay lalo pang ganap at makahulugan kaysa (ang mga mag-aaral ay magtataas ng kanilang mga kamay at matalinong
pangungusap ng mga labi? Naranasan mo na ba ang magbabahagi ng kanilang mga kaalaman at saloobin sa katanungan ng guro.)
katotohanang ito?
.
5. Paano maaring ipakilala ang kadakilaan ng pag-ibig sa
makabagong panahon ngayon?
6. Paano mo maaaring ipakitang ikaw ay isang mabait ng
anak sa iyong mga magulang nang hindi lalabas na
ikaw ay sumusuway sa kanilang kagustuhan?
7. Masasabi bang huwarang anak si Ibarra? Maria Clara?
Bakit?
8. Sa kasulukuyan ba’y may magsing-ibig na gumugunita
sa kanilang nagdaang suyuan? Ibigay ang sariling
palagay?
Naunawaan ba? Opo Ma’am
IV.SINTESIS
Ang tunay at dakilang pag-ibig ay

nakahandang magsakripisyo para sa minamahal. Hindi ito
naiinggit, nagseselos o mapag-angkin at sa halip ay
magpatawad.
PAGTATAYA:
Ngayon, gagawa kayo ng isang sanaysay na nagpapakita ng

masasaya o malulungkot na karanasan na nangyari sa inyong
buhay. Ilahad ito sa isang kalahating papel.
Basahin ang kabanata 8: Ang Alaala ng Lumipas

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
Pagkatuto  Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayari ng naganap sa buhay ng tauhan
F9PB-IVd-58
 Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang sa kasintahan, sa kapwa at
sa bayan.
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere: Kabanata 8 Alaala ng Lumpias
Mga Kagamitan Web, visual
Istratehiya Dugtungang pagkukwento at interaktibong talakayan, Semantic Webbing
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase

B.Pagganyak
Balik-Aral
Ngayong araw nais kong magbigay kayo ng mga bagay na

nangyari sa Pilipinas o kalagayan nito noon. Ito ay sa
pamamagitan ng pagbabalita.
Gamit ang 4 na pangkat sa ating mga Gawain ay inyo itong

isasagawa. Bibigyan ko kayo ng 5 minuto upang makapag-isip
Handa na ba?
(matapos ang limang minuto) (Ito ay kanila ng itinatanghal)
Mahusay! Iyan sa ilan lamang sa mga kalagayan ng Pilipinas

noon na ating nakita at nasaksihan
C.Paglalahad
Titingnan natin ngayon kung ano ang kaugnayan ng Kabanatang

ating tatalakayin sa ating gawain kanina.
Anong kabanata nga ba tayo?

Kabanata 8: Ang Alaala ng Lumipas
Tama, ano nga kaya ang kaugnayan ng Kabanata 8 sa ating
ginawa kanina?
Ma’amsiguro po magbabalik-tanaw rin po tayo sa kabanata ito.
Makikita po natin kung may mga pagbabago rin pong nangyari sa

kabanatang ating tatalakayin.
Tama, atin ng simulan
.
STORY SEQUENCING
May ididikit akong mga bahagi ng kabanata na kung saan ay

inyong pagsusunod-sunurin.
Nauunawaan? Opo
1. Si Crisostomo Ibarra ay nalulumbay habang patungo

ang karwahe sa isang bahagi ng distrito ng Maynila.
Pinagmamasdan niya ang lahat ng mga bagay na
nadaraanan (magtataas ng kamay at tutukuyin ang pagkakasunod-sunod ng mga
2. Walang makitang pagbabago sa mga lansangang pangyayari.)
kanayang dinaraanan sapagkat ito ay hindi pa
nalalagyan ng bato
3. Ang mga taong sakay ng mga sasakyang hila ng
kabayong maliliit ay halatang inaantok pa.
4. Ang karitela ni Kapitan Tinong ay umakyat ng tulay sa
Ilog Pasig. Nakatagpo nila ang karwahe ni Crisostomo.
Kasama ni Kapitan Tinong ang kanyang maybahay at
dalawang anak na babae
5. Nang siya ay mapadaan sa Hardin Botaniko naalala
niya ang hardin sa Europa. Sa gawing kanan ay
natatanaw niya ang matandang Maynila (intramuros)
na walang pinagbago. Bumalik sa alaala ni Ibarra ang
Europa na patuloy ang pag-unlad.
(matapos pagsunud-sunurin ay iwawasto ng guro ang kanilang

mga kasagutan)
Tama naman ang inyong mga kasagutan. Ngayon magkakaroon

tayo ng dugtungang pagbabasa.
Naunawaan ba?
(sa bawat pagkatapos ng kanilang binasa ay magbibigay ng

katungan ang guro) Opo
(matapos nilang mabasa))
Ano ang nadama ni Crisostomo habang nilalakbay ang Pilipinas? Ma’am nalulumbay po siya.
Bakit kaya siya nalulumbay? Bumabalik po kasi yung mga alaala ng naroon pa siya.
Kung tutuusin, hindi kailangan ang kabanatang ito. Pwede sana

itong laktawan at dumako agad sa pagdating ni Ibarra sa San
Diego
Ano-ano ang tema ng mga ito at bakit kaya napakahalaga ng Ang pag babalik tanaw sa lugar at mga alaala ng kanyang kabataan at ang
mga ito at pinaggugulan pa ng isang kabanata? realisasyon na halos walang nabago sa lugar at gawi ng mga tao kumpara sa
progresibong mga lugar at kaisipan na nakita nya sa Europa ay magbubukas
ng marami pang katanungan kay Ibarra. Ito ay simula ng isang kritikal na
lakbayin kay Ibarra hindi lang sa personal nyang buhay kundi pati na rin sa
kanyang bayan.
Ang kabanatang ito ay kailangan at importante sa pag-

sasalarawan ng mga nabubuong kaisipan at damdamin ni Ibarra.
Sa palagay niyo, bakit mabagal ang pag-unlad ng Pilipinas

noong panahon ng Kastila? Wala po kasi tayong kalayaan ng gumawa para sa sarili natin lagi pong may
mata ang mga kastila at lafgi po nila tayong pinahihirapan.
Gumagawa sila ng paraan upang hindi tayo makalaban sa kanila kaya nga po
hindi nila tayong pinapayagang magkapag-aral dahil po matuto tayong
lumaban at magkaroon ng kaalaan sa mga ginagawa ng kastila sa atin.
Nasisisayahan ba kayo sa kalagayan ng Pilipinas ngayon?

Ipaliwanag. Opo dahil nakasasabay na rin po tayo sa larangan ng produksyon at pag-
aangkat ng ibang bansa sa atin.
Umuunlad po tayo sa sarili nating paraan.
(Ipapaliwag ng guro ang bawat kasagutan ng kanyang mga mag-

aaral.)
Mga Tanong:
.
1. Kaysarap pagmasdan ang mga bagay lalo pa’t ang mga
ito ay punong-puno ng mga matatamis na alaala ng
inyong Inang Bayan, ngunit may hapdi kung nakikita
mo ang waring hindi umuusad nitong klagayan.
Ipaliwanag.
2. Sa panahong ito, paano masasabing ang mga Pilipino
ay maituturing pa ring mga dayuhan sa sariling bayan?
Mahusay ang bawat isa, may katanungan pa ba? Wala na po
IV.SINTESIS
Ang kaunlaran ng bansa ay nakasalalay sa mga

mamamayang walang sawang nagmamahal, nagmamalasakit at
handing ibigay ang buhay.
Saliksikin at Basahin ang kabanata 9: Ang iba’t ibang pangyayari.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C.Mga Kasanayan sa F9PN-IVe-f-59
Pagkatuto  Natitiyak ang pagkamakatotohanan ng akdang napakinggan sa pamamagitan ng pag-uugnay sa
ilang pangyayari sa kasalukuyan.
F9PB-IVe-f-59
 Naipaliliwanag ang mga kaugaliang binanggit sa kabanata na nakatutulong sa pagpapayamanng
kulturang Asyano
II.NILALAMAN
Paksa
Noli Me Tangere- Kabanata 9 : Mga Bagay-bagay ukol sa bayan
Mga Kagamitan Visual
Istratehiya Interaktibong Talakayan at dugtungang pagkukwento

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Mangyaring pulutin ang mga kalat sa ilalim ng inyong mga upuna at Pupulutin ng mga mag – aaral ang mga kalat, aayusin ang linya ng
ayusin ang linya ng mga upuan at magsiupo kayo sa inyong upuan at tahimik na magtutungo sa nakatalagang upuan nila.
itinalagang lugar.
Sabihin ang “Narito po” kung kayo ay present at mangyaring Isa – isang tumutugon ang mga mag- aaral sa pagtatala ng liban ng
tumugon ang katabi kung liban ang inyong kamag-aral. guro.
B.Pagganyak
Balik- Aral
(Tungkol sa Kabanata 8: Ang Alaala ng Lumipas)
Gamit ang pangkat sa mga unang gawain ay may nahandang kahon Ang mga mag-aaral ay isinasagawa ang gawaing ibinigay
na naglalaman ng iba’t iabng pangyayari sa Pilipinas sa loob ng 5
minuto ang mga mag-aaral ay pipili ng isang pangyayari na kanilang
gagawan ng pagbabalita. Sa pamamagitan ng sikat na personalidad
sa larangan ng pagbabalita
C.Paglalahad
Ngayon ay dadako na tayo sa ating bagong kabanata na tatalakayin

ang Kabanata 9: Mga Bagay-bagay ukol sa bayan
Mamaya sa ating talakayan makikilala natin kung sino nga ba ang

mga tauhang ito.
Tauhan:
Kapitan Tiyago
Padre Damaso
Padre Sibyla
_____________, simulan mo.
(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata 9)

(Ang mga mag-aaral ay makikibahagi sa pakukwento ng nangyari sa
kabanata)
Mga tanong :
.
1. Bakit galit na galit na hinanap ni Padre Damaso si Kapitan
Tiago?
2. Anong uri ng pagkatao mayroon ang paring maysakit?

Bakit?
3. Totoo nga bang kapag walang perang pumapasok sa

(ang mga mag-aaral ay magtataas ng kanilang mga kamay at
simbahan ay wala nang naniniwala sa kanila bilang pari?
matalinong magbabahagi ng kanilang mga kaalaman at saloobin sa
Ipaliwanag katanungan ng guro.)
4. Ano ang kahulugan ng ginawa niyang pagpatay sa mga

kandila at lampara?
5. Naniniwala ba kayo na ang pagtuligsa ay higit na mabuti

kaysa papuri? Sa paanong paraan?
6. Bakit masasabing ang katatagan ng isang bansa ay

nakasalalay sa uri ng mga namumuno sa pamahalaan?
IV.SINTESIS
Ang kapangyarihan ng isang pamahalaan ay hindi mamamalagi

kung ang mamamayan ay laging gising at hindi pumapayag sa mga
katiwaliang nangyayari at ginagawa ng mga opisyales ng
pamahalaan. Gayunpaman, ito’y magiging matatag kung ang
pamahalaan at mamamayan ay nagbibigayan at nagkakaisa.
Saliksikin at basahin ang Kabanata 10: San Diego
Magdala ng Coupon Bond, lapis at pangkulay

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PB-IVe-f-59
kulturang Asyano
II.NILALAMAN
Paksa
Noli Me Tangere- Kabanata 10 : San Diego

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Natapos na nating talakayin ang kabanata 9 na Mga Suliranin ng

Bayan
Ano nga ba ulit ang nangyari sa kabanata na ito? (sasagot ang mga mag-aaral tungkol sa kanilang pinag-aralan tungkol
kahapon)
Mahusay! Ngayon, dadako na tayo sa susunod na kabanata ngunit
bago yun ‘di ba pinadala ko kayo ng isang coupon bond at iba pa
Opo
Ngayon, iguguhit niyo ang lugar na inyong kinabibilangan. Ilalagay
niyo riyan kung anong itsura at katangian ng inyong lugar. Bibigyan
ko kayo ng 5 minuto para gawin iyan at pagkatapos ibabahagi ito sa
klase at ilalagay sa nakalaang lalagyan.
Naunawaan ?
Matapos ang 5 minuto ang mga mag-aaral ay magbabahagi na ng (sasagot ang mga mag-aaral)
kanilang ginawa. Opo.
Sige nga __________________.

Ma’am ito po ang lugar ko , GH sa barangay po naming ay mababait
ang tao at yung lugar ay malinis
Yung sa amin po Ma’am , sa Old Cabalaman ay maraming batang

pagala-gala , may mga BPAT na rumuronda
(at magbabahagi pa ang ibang mag-aaral)

Mahusay . Ang lugar namaan kung saan ako lumaki ay may
sariwang hangin at maraming mga tannin na gulayan.
.
C.Paglalahad
Kung sa inyong lugar ay may katangian kayong naisalaysay , atin
namang alamin ang katangian nakatago sa kabanatang ating
tatalakyin.
Ano nga ulit ang kabanatang ating tatalakayin? (sasagot ang mag-aaral)
Kabanata 10 – San Diego
Ngayon simulant na natin ang talakayan.

(sasagot ang mag-aaral)
Ilahad ang nangyari sa kabanata 10 _________. Mam inilahad po na ang San Diego ay isang karaniwang bayan sa
Pilipinas na nasa isang baybayin ng isang lawa at my malalapad na
bukirin at palayan.
Mahusay ! Karamihan sa nakatira rito ay mga magsasaka. Dahil sa

kanilang kamangmangan, ang mga inaaning produkto agrikultura
ay naipagbibili nila ng murang-mura sa tsino. Mula sa
pinakamataas na bahagi ng simboryo ng simbahan, halos
natatanaw ang kabuuan ng bayan. Sa may itaas na bahagi, may
kubo na sadyang itinayo.
Ipagpatuloy ang sumunod na pangayayari? Kagaya rin po ng ibang bayan sa Pilipinas, ang San Diego ay
mayroong itinatagong alamat . Sinasabi poi na may isa umanong
matandang kastila na dumating sa bayan. Ito ay matatas magsalita
ng tagalog at nanlalalim ang mga mata.
Magaling! Ngunit ano ang ipinambayad ng matanda sa gubat upang

ito ay mapasa kanya? (sasagot ang mag-aaral)
Ang mga pinambayad po niya ay mga damit, alahas at salapi.
Tama at sinasabi rin na ang matanda ay biglang nawala at may

isang araw ang mga nagpapastol ng kalabaw ay nakaamoy ng
masangsang na amoy. Hinanap nila ang pinanggalingan ng amoy at
nakita nila ang nabubulok na bangkay ng matanda na nakabitin sa
isang puno ng baliti. (sasagot ang mag-aaral)
Mas lalo po siyang kinatakutan sapagkat nung nabubuhay pa siya,
Ano ang sumunod na nangyari __________________. takot na takot sa kanya ang mga babae sa pagkat bahaw ang tinig
nito, paimpit kung tumawa at malalalim ang mga mata.

Sinunog ng ilan ang damit na galing sa matanda at ang mga hiyas
Ano pa ang nangyare? naman ay tinapon sa ilog
Mahusay at matapos iyon ay may isang lalaking mestizo na

nagpakilala na ito raw ang anak ng nasabing matanda.ang pangalan
ng nasabing lalaki ay Saturnino. (sasagot ang mag-aaral)
Siya ay masipag at mapusok.
Ilarawan nga si Saturnino?
Mahusay. Di naglaun ay nakapangasaswa ito ng taga-maynila

nagkaroon ng anak na tinawag niyang Rafael o Don Rafael, na
siyang ama ni Crisostomo.
Ilarawan nga si Don Rafael na ama ni Crisostomo Ibarra? Si Don Rafael ay hindi malupit bagkus siya ay mabait. Ito ang
dahilan kung bakit kinagiliwan siya ng mga magsasaka. Napaunlad
niya ang lugar, mula sa pagiging nayon. Ito ay naging bayan.
Mahusay at Nagkaroon ng isang kura Indiyo. Pero, nang namatay si

Padre Damaso na ang pumalit at naging kura pareho ng bayan.
Paano nagkakaugnay ang kasaysayan ng bayan ng San Diego at (sasagot ang mag-aaral)
kasaysayan ng pamilya Ibarra? Ano ang lugar ng pamilya Ibarra sa
(kasaysayan at heograpiya ng) San Diego? Opo.
Naunawaan ba ang kabanatang ating tinalakay ngayon araw?
Mga tanong:
1. Ilarawan ang bayan ng San Diego. Ito kaya ang isa sa
karaniwang bayan ng Pilipinas. Patunayan.
.
2. Maari kayang itulad sa isang alamat ang nakalarawan sa
bayan ng San Diego? Sa paanong paraan.
IV.SINTESIS
Ipinapakita ng kabanatang ito kung paano inihalintulad ang San

Diego sa Pilipinas noon. Ang Pilipinas ay tinaguriang Perlas ng
Silangan. Malasin ang ganda ng karagatan at Kagubatan.
Ang pagmamalasakit sa bayan ay tanda ng pagmamahal na

mamamayan.
Pagtataya:
Para sa ating huling Gawain, ipapangkat ko kayo sa 4 at lilikha kayo

ng isang advertisement na manghihikayat sa mga madla na
pasyalan ang inyong natatanging lugar.
Bibigyan ko kayo ng 5 minuto upang mag-isip at pagkatapos ay

itatanghal ito sa harapan.
Naunawaan ba?
Opo
Bumilang nan g isa hanggang apat.
(nagbibilang na ang mga mag-aaral)
Pumunta na kayo sa inyong pangkat.
(pupunta na sila kanilang mga kagrupo)
Maaari ng simulan.
(nag-iisip na ang mga mag-aaral)
(matapos ang 5 minuto ng paghahanda)
Itanghal na ng bawat pangkat
Pangkat 1 Pangkat 1: ………

Pangkat 3 Pangkat 3: ……….
Mahusay ang bawat pangkat.
Saliksikin at basahin ang Kabanata 11: Ang mga Makapangyarihan.
Maghanda para sa dugtungang pagkukwento.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PB-IVe-f-59
kulturang Asyano
II.NILALAMAN
Paksa
Noli Me Tangere- Kabanata 11 : Ang Mga Makapangyarihan
Mga Kagamitan Mga Larawan, Visual
Istratehiya Interaktibong Talakayan, Pinanutbayang Gawain, Dugtungang Pagkukwento

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-Aral
(tungkol sa Kabanata 10: Ang San Diego)
Bago natin simulan ang ating talakayan mayroon akong ipapakita

sa inyong mga larawan at babanggitin ninyo sa akin ang mga
katangian o kung anong nasa isip ninyo na naglalarawan sa mga ito.
Handa na ba kayo?
Opo
(Ipapaskil ng guro ang iba't ibang larawan ng tao na naglilingkod )
(Kailangang ipaliwanag ng mag-aaral kung ano ang naiambag o

nagawa nito para sa bansa/mamamayan. Mabuti man o masama)
Ano ang inyong naiisip sa mga larawan na ito?
Magaling ! Ano pa ?
Mga taong naglilingkod po sa bayan.
Mahusay!
Mga taong makapangyarihan po
Ang mga taong ito ay ang mga taong naglilingkod sa ating bayan at
mga makakapangyarihang tao. Titignan natin kung anong
kaugnayan ng mga ito sa ating tatalakayin.
C.Paglalahad
Maraming tao ang nag-aasam na magkaroon ng kapangyarihan
ngunit hindi dahil na kilala ka ay makapangyarihan ka .Sa dami ng
taong makapangyariham maging sila ay nagsisiraan kung kaya't
hindi nila nagagampanan ng maayos ang kanilang mga
tungkulin.Katulad nalamang ng ating tatalakayin natin sa araw na (sasagot ang mag-aaral)
ito. Kabanata 10 – San Diego
.
Makikita natin kung anong kaugnayan niyo sa kabanatang ating
tatalakayin ang Kabanata 11: Ang mga Makapangyarihan.
Kahapon ang aking bilin ay inyong basahin ang Kabanatang ito,

Ito’y inyo bang binasa? Opo
Ngayon, ilahad ang unang pangyayari.____________. Bagamat Don Rafael anmg tawag sa ama ni Ibarra. Hindi siya
kinikilalang mkapangyarihan kahit na siya ang pinakamayaman. Pero
siya ay iginagalang at halos lahat ng tao ay may pagkakautang sa
kanya.
Ngunit kahit busilak ang puso ni Don Rafael na nagawan pa rin siya
ng masama. Siya kinalaban ng magkaroon ng usapin at ni wala pa
ngang kakampi.
Magpatuloy tayo, ______________. Si Kapitan Tiyago naman, kahit na masalapi at sinasalubong ng banda
ng musiko at hinahainan ng masasarap na pagkain kapag
nagpupunta sa bayan.
Ngunit kapag s’ya naman ay nakatalikod ay tinatawag na Sakristan
Tiyago.
Ipagtuloy, ____________. Kahit na po ang kapitan sa bayan ay hindi rin kabilang sa mga
tinatawag na casique o makapangyarihan. Ang kanyang puwesto ay
nabili niya sa halagang P5,000. Madalas siyang sabunin at kagalitan
ng alkalde mayor.
Ang San Diego ay maihahalintulad sa Roma at Italya sa mahigpit na

pag-aagawan sa kapangyarihan na pamunuan ang bayan.
Kung wala sa kanila ang tinatawag na makapangyarihan, sino ang

mga ito?
Ang mga ito ay sina Padre Bernardo Salvi, isang payat at batang
pransiskano at siyang pumalit kay Padre Damaso. Payat siya
sapagkat mahilig siyang mag-ayuno.
Si Lucas Consolacion ay ang Alperes at ang kanyang asawa na si

Donya Consolacion, isang Pilipina na mahilig maglagay ng mga
kolorete sa mukha. Ang alperes ang puno ng mga guwardiya sibil.
May pagkakaiba ba sina Padre Damaso at Padre Salvi? Opo
Ano iyon? Kung ihahambing siya kay Padre Damaso, siya ay mabait at maingat
sa tungkulin
Mahusay!
Ano ang katangian ng mga pinakamakapangyarihan sa San Diego at

ano-ano ang ginagawa nila upang madaig ang isa’t isa?
(magtataas ng kamay ang mga mag-aaral at magbabahgi ng kanilang
kasagutan)
Maihahalintulad ba ang pangyayaring ito sa kasalukuyan?
Ipaliwanag.
May nakikita pa ba kayong Padre Salvi at Alperes sa kasalukuyang kasagutan)
panahon? Ipaliwanag.
kasagutan)
May katanungan pa ba sa kabanatang ito?
Wala na po.
Sigurado?
Opo.
IV.SINTESIS
Dividios e imperad. Divide and conquer. Upang mahirapan magka-

isa ang isang nasyon laban sa kanilang kolonyalista kailangan
paghiwalayin ang mga tao base sa kanilang mga paniniwala. Sa
gobyerno o sa simbahan? Mahihirapan agad ang mga taong mag-
alsa kung ganito ang sistema ng pamamahalaan dahil mga pinuno
pa lamang ay magkakaiba na at magkatunggali pa. Isang
katotohanan, pinasang sakit, na inulat ni Rizal.
.
Pagtataya:
Para sa ating huling Gawain, ipapangkat ko kayo sa 2. At

magkakaroon tayo ng isang pagtatalo o Debate na ang paksang
pagtatalunan ay Dapat ba o hindi dapat paghiwalayin ang
Pamahalaan at ang Simbahan sa pagpapatupad ng isang batas.
Opo
Bibigyan ko kayo ng dalawang minuto upang mag-isip at mag-usap.
Handa na ba?
(Matapos ang dalawang minuto ang dalawang panig ay magbibigay

na ng kanilang saloobin hinggil sa paksa)
Mahusay ang bawat pangkat.
Saliksikin at basahin ang Kabanata 12: Todos Los Santos

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PB-IVe-f-59
kulturang Asyano
II.NILALAMAN
Paksa
Noli Me Tangere- Kabanata 12 : Todos Los Santos

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-aral
Natapos na nating talakayin ang Kabanata 11 na Ang mga

Makapangyarihan
Nakita po rito kung sino-sino ang mga taong naghahari sa San Diego.
Ano nga ba ulit ang nangyari sa kabanata na ito?
(sasagot ang mga mag-aaral)
Sino nga ba ulit ang mga naghahari?

(Matapos ang pagbabalik-aral)
Mahusay ang bawat isa, ngayon bago tayo dumako sa bagong

kabanata nais ko kayong tanungin paano niyo inaalala ang inyong Ma’am nagsisindi po kami ng kandila dahil minsan po hindi po kami
pumanaw na mahal sa buhay? nakakapunta sa puntod ng lola ko kasi po malayo
Ma’am pumupunta po kami sa puntod at nag-aalay ng mga bulaklak
Ma’am nagsisimba po kami at pinapanalangin po naming ang mga

pumunaw sa aming pamilya
Wala na po
Mayroon pa bang paraan paano niyo sila inaalala?
C.Paglalahad
Paano nakikitungo sa patay ang iba’t ibang kultura, at paano

naiiba rito ang nakita natin sa libingan ng San Diego?
Iba’t ibang lugar ay may iba’t iba ring pamamaraan at kultura sa
.
pag-alaala sa kanilang mga mahal sa buhay tulad ng Tinatago sa
isang kahon ang mga buto ng yumao sa New Guniea, sa mga
malalaking bahagi naman ng Asya, Afrika, at Amerika ay inaalay
naman ng pinakamasasarap na lutuin o hinahain ang paborito ng
namatay noong nabubuhay pa.
Kung sa ating mga Pilipino ngayon ay ganyan ang pagpapahalaga

natin sa mga pumanaw nating kamag-anak titingnan natin ngayon
kung sa ating tatalakaying kabanata ay ganyan din ang kanilang
pamamaraan.
Ang kabanata na ating tatalakayin ay Kabanata 12: Todos Los

Santos
May nakakaalam ba kung ano ang Todos Los Santos?
Ma’am yun po yung Araw ng mga patay.
Tama, ngayon simulan na natin ang pagkukwento.
_____________, simulan mo.
(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata (Ang mga mag-aaral ay makikibahagi sa pakukwento ng nangyari sa
12) kabanata)
Mga tanong:
1. Bakit ipinagdiriwang ng buong sambayanan ang Araw ng

mga Patay?
2. Bakit masasabing Hindi maayos ng kalagayan ng libingan

sa bayan ng San Diego? Katulad din kaya ito ng mga
libingan sa ibang bayan ng Pilipinas? Magbigay
Halimbawa.
3. Sa palagay mo ay sino ang kurang malaki, at ang bankay

na ipinalipat ng libingan gayundin, ang kastilang
palatanong?
4. Ano-ano ang maaaring dahilan at ipinalipat ang bangkay matalinong magbabahagfi ng kanilang mga kaalaman at saloobin sa
sa libingan ng mga intsik? katanungan ng guro.)
5. Kailan dapat bigyan ng ibayong paggalang ang isang tao,

habang siya ay nabubuhay pa o kung siya ay patay na?
Ipaliwanag.
6. Maganda bang kaugalian ang mga ginagawa natin kapag

Araw ng mga patay? Bakit?
7. Ano ang pagkakaiba ng paggunita sa mga patay noon at

ngayon?
May katanungan pa ba sa ating tinalakay ngayon? Wala na po.
IV.SINTESIS
Respeto naman po, puwede? Tama nga naman ang sinabi ng

matanda sa sepulturero: “Katulad ka ng puntod na hinuhukay mo!
Katulad ng puntod, katulad ng puntod!” Ang tao ay tao. Mayaman
man o mahirap, naging mataas ang katungkulan o hindi, lahat ng
tao’y dapat bigyan ng galang. Kung sino man ang hindi, nawawalan
rin siya nito.
Kahit wala nang buhay may karapatan siyang igalang.
Para sa ating huling gawaing lilikha kayo ng isang maikling dula na

nagpapakita ng mga gawi sa tuwing sasapit ang Araw ng mga Patay.
Bibigyan ko lamang kayo ng 3minuto upang mag-usap at
pagkatapos ay itatanghal ninyo ito sa harapan.
Naunawaan? Opo
Saliksikin at basahin ang Kabanata 13: Mga banta ng Unos
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
Pagkatuto Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayaring naganap sa buhay ng tauhan
F9PB-IVd-58
Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa kasintahan, sa kapwa at sa bayan
II.NILALAMAN
Paksa
Noli Me Tangere- Kabanata 13: Ang Mga Banta ng Unos

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Mangyaring pulutin ang mga kalat sa ilalim ng inyong mga upuna at Pupulutin ng mga mag – aaral ang mga kalat, aayusin ang linya ng upuan
ayusin ang linya ng mga upuan at magsiupo kayo sa inyong at tahimik na magtutungo sa nakatalagang upuan nila.
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-aral
Natapos na nating talakayin ang Kabanata 12 na Todos Los Santos

C.Pagtalakay sa Aralin
Ngayon tatalakayin na natin ang kabanata 13, ano ang unang

pangyayari? ________ .
(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata (ang mag-aaral ay magtataas ng kamay at magsisimulang magkukwento)
13)
(Matapos ang pagkukwento)
Mga Tanong :
1. Ano-ano ang mga palatandaan ng puntod ng ama ni

Crisostomo Ibarra na si Don Rafael Ibarra?
2. Anong damdamin ang namutawi sa kabanatang ito?

Katulad din ba sa nadarama ni Ibarra? Bakit?
3. Ipaliwanag ang kahulugang nakapaloob sa pamgat ng

kabanatang ito.
matalinong magbabahagfi ng kanilang mga kaalaman at saloobin sa
4. Sa palagay mo, anong kagandahang asal na nilabag ni katanungan ng guro.)
Crisostomo Ibarra?
5. Mag-ulat ng pagdiriwang ng Araw ng mga Patay sa inyong

pook. May pagbabago bang naganap sa loob ng
.
maraming taon
6. Masasabi bang hanggang sa ngayon ang mga libingan sa

ating bansa ay malinaw na larawan pa rin ng ating
lipunan? Bakit?
Opo
Nauunawaan ba?
IV.SINTESIS
Mahirap magpakamahinahon sa tuwi-tuwina peromagagawa ito

kung pipigilan ang iyong sarili na magalit at pangibabawin ang
pasensiya at pagmamahal
Pagtataya:
Think-Pair-Share
Mga Tip upang laging mahinahon ang

tao
Saliksikin at basahin ang Kabanata 14: Tasiong Baliw o Pilosopo

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
F9PN-IVd-58
 Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayaring naganap sa buhay ng tauhan
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 14: Tasiong Baliw o Pilosopo
Mga Kagamitan Visual, Placards

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-aral
Natapos na nating talakayin ang Kabanata 13 na Mga Unang Babala

ng Unos
Maglalabas ang guro ng dalawang salita na kanyang ididikit sa

pisara.
BALIW PILOSOPO
Ngayon ay tatanungin niya ang klase kung anong nais nilang (ang mag-aaaral ay magtataas naa kanilang kamay at magbabahagi
maging kung isang baliw o isang pilosopo at bakit. ng kanilang opinyon bakit nila pinili ang isa sa mga salita)
C.Paglalahad
Makikita natin sa ating talakayan kung ang inyong mga sinabi ay

mababakas sa ugali ng ating tauhan kung siya ba ay isang baliw o
isang pilosopo.
Tatalakayin natin ang Kabanata 14: Tasiong Baliw o Pilosopo.

Makikilala natin sila sa ating talakayan.
Tauhan:
Pilosopo Tasyo
Kapitan
Mga bata
Don Filipo

Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata 14 (ang mag-aaral ay magtataas ng kamay at magsisimulang
.
magkukwento)
Mga Tanong :
1. Sino si Pilosopong Tasyo? Bakit siya tinawag na baliw ng

mga mangmang at pilosopo naman ng may pinag-aralan?
2. Alin sa mga sinabi o ikinilos ni Don Anastasio ang

maituturing kabaliwan at alin ang maituturing na
katalinuhan?
3. Kung naniniwala si Pilosopo Tasyo sa purgatory, ano ang

kaniyang palagay tungkol dito, ipaliwanag.
4. Bakit masasabing nangyayari pa rin sa kasalukuyan ang

mga katiwalian at kabuktutan sa ating paligid tulad noong
panahon ng kastila?
5. Ang tao ay nakikilala sa kanyang mga salita? Ipaliwanag.
6. Naniniwala ka bang wala sa taas ng pinag-aralan ang

karunungan ng isang tao kundi kung di kung paano niya (ang mga mag-aaral ay magtataas ng kanilang mga kamay
at matalinong magbabahagfi ng kanilang mga kaalaman at saloobin
ginagamit sa mabuting paraan ang kanyang mga
sa katanungan ng guro.)
natutuhan? Patunayan.
7. Bakit laging pinangangalang baliw ang mga taong may

malalim ang katwiran at may matayog pag-iisip at kuro-
kuro?
8. Sa kasalukuyang panahon ba, ay may maihahalintulad ka

bilang si Pilosopo tasyo? Patunayan.
Nauunawaan ba?
Opo
IV.SINTESIS
Pagtataya: (kuwaderno)
Piliin ang titik mula sa hanay B ang tintukoy ng mga pahayag sa

Hanay A.
1. Ang paaralang pinasukan ni Tasyo

2. Dahilan ng pagkahinto ng pag-aaral ni Tasyo
3. Tawag ng may masasamang turo kay Tasyo
4. Dito niya ginugugol ang kanyang panahon nang siya ay
mabiyudo
5. Tawag kay Tasyo ng may pinag-aralan
6. Ang nais maganap ni Tasyo ng araw na iyon
7. Ang tinyente Mayor ng San Diego
8. Ang dalawang kinausap ni Pilosopo Tasyo
9. Ang paksang pinagtalunan nina Aling Doray at Tasyo
10. Ang nag-uugnay sa pagkakaisa ng mga namamatay at
nabubuhay.
HANAY B
a. Crispin at Basilio
b. Purgatoryo
c. Kolehiyo de San Jose
d. Don Filipo Lino
e. Pagdating ng Sigwa o bagyo
f. Pagbabasa ng aklat
g. Pilosopo
h. Ang katalinuhan
i. Baliw
j. Kapitan Tiyago
k. Kalangitan
Saliksikin at basahin ang Kabanata 15: Ang mga Sakristan
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C.Mga Kasanayan sa F9PB-IVd-58
Pagkatuto  Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa kasintahan, sa
kapwa at sa bayan
F9PN-IVd-58
F9PN-IVc-57
 Nakikilala ang mga tauhan batay sa napakinggang pahayag ng bawat isa
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 15: Ang mga Sakristan
Mga Kagamitan Video Clip

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-aral
Tungkol sa Kabanata 14: Tasiong Baliw o Pilosopo
Magpapanood ng isang video clip na nagpapakita ng iba’t ibang uri Ang bawat isa ay nanonood at inuugnay ang kanilang sarili sa
ng magkapatid at kung paano nila ito ipanapakita pagkatapos nito’y pinapanood
ang guro ay magbibigay ng mga katanungan ukol rito at may
kaugnayan sa kanila.

(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata (ang mag-aaral ay magtataas ng kamay at magsisimulang
15) magkukwento)
Mga Tanong :
1. Bakit nais ng magkapatid na makapiling ang kanilang ina?

Ano ang ikinababahala ni Crispin?
2. Bakit gusto ni Crispin na siya’y magkasakit?
3. Patunayang batay sa pag-uusap ng magkapatid, si Crispin
ay inosente sa ibinibintang sa kanya
4. Anong uri ng pagkatao mayroon ang sacristan mayor?
.
May pagkakatulad ba siya sa ating lipunan sa
kasalukuyan? Sino sila?
5. Sa palagay mo, sino ang kumuha ng ibibintang kay
(ang mga mag-aaral ay magtataas ng kanilang mga kamay
Crispin? Patunayan.
at matalinong magbabahagfi ng kanilang mga kaalaman at saloobin
6. Ang mga pari bas a kasalukuyan ay nagpaprusa pa ng sa katanungan ng guro.)
katulad ng ginawa kina Crispin at Basilio? Ipaliwanag.
7. Sa iyong palagay, anong parusa sa mga nagkakasala ang
maaaring ilapat sa mga pari?
Nauunawaan ba?
Opo
IV.SINTESIS
Ang magkapatid ay nagdadamayan sa oras ng kagipitan sa hirap at

ginhawa. Dito nasusubok kung gaano nila kamahal ang isa’t isa
Pagtataya:
Habang binabasa mo ang kabanata, ano ang naramdaman mo para

sa magkapatid, lalo na kay Crispin habang sinasabi niyang “Kuya,
papatayin nila ako!” ikaw bilang kapatid, ano ang maaari mong
isagot kay Crispin upang magkaroon naman siya ng pag-asa at
kakampi? Isulat mo sa loob ng parihaba.
Saliksikin at basahin ang Kabanata 16: Si Sisa

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
Paaralan Baitang/Antas Grade 9
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa ilang tauhan ng
Pagganap Noli Me Tangere na binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C.Mga Kasanayan sa
Pagkatuto F9PB-IVd-58
 Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa kasintahan, sa kapwa
at sa bayan
F9PN-IVd-58
 Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayaring naganap sa buhay ng
tauhan
F9PN-IVc-57
 Nakikilala ang mga tauhan batay sa napakinggang pahayag ng bawat isa
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata XVI-Sisa
Mga Kagamitan Sobre, Emoji, Visual
Istratehiya Pangkatang Gawain, Interaktibong Gawain, Paggamit ng larawan, Pagtatanghal
GAWAIN NG GURO GAWAIN NG MAG – AARAL
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang hapon sa lahat! - Magandang hapon din po.

Bago kayo magsiupo mangyaring pulutin ang mga kalat sa inyong paligid at
isaayos ng tama ang mga upuan at bumalik kayo sa inyong itinalagang - Kikilos ang mga mag-aaral para pulutin at ihanay ng
lugar. maayos ang mga upuan.
Pakitignan ang mga katabi at sabihin kung sino ang wala. - Titignan ng mga mag-aaral ang kanilang mga katabi
para alamin kung sino ang lumiban sa klase.
B. Pagganyak
Balik-aral
Tungkol sa Kabanata 15: Ang mga Sakristan
Istratehiya: Paggamit ng larawan (Emoji)

Klas, magkakaroon tayo ngayon ng unang gawain na pinamagatang
“Ilarawan mo si nanay”
Atin ng simulan? - Opo
Papangkatin natin ang klase sa apat na pangkat, bumilang ng isa hanggang

apat ang inyong gagawin. Mayroon ako ditong nakahandang envelope na
siyang bubunutin ng napili ninyong lider ng bawat pangkat sa loob nito ay
naglalaman ng mga EMOJI para sa bawat miyembro. Kung saan ito ang
gagamitin upang ilarawan ang inyong ina. Bibigyan ko lamang kayo ng 5 - Matamang makikinig sa ipinaliliwanag ng guro
minuto para isakatuparan ito.
Pagkatapos ng ating gawain ay itabi lang ang mga hawak ninyong emoji.
Simulan na natin ang pagbibilang.
Isa, dalawa, tatlo, apat….
.
(Ipamimigay ng guro ang envelope sa bawat lider ng pangkat)
Magpunta na sa bawat pangkat na itinalaga.

- Kikilos at hahanapin ang kani-kanilang kagrupo.
Siguraduhing ang bawat isa ay makikisa sa ating gawain.
(Matapos ang limang minuto)
Halina’t ating simulan ang paglalahad ng bawat pangkat sa ating gawain.

Handa na ba? (Ang bawat pangkat ay pumunta na sa harapan upang ibahagi
ang kanilang mga ginawa)
(Matapos ang kanilang gawain)
Mahusay! Ang bawat isa.
C.Paglalahad
Natapos na natin ang ating gawain. Ngayon tatalakayin naman natin ang
tungkol sa kabanata 16 na pinamagatang Sisa
Alamin natin kung anong kaugnayan ng pag-uugali inyong inilahad sa

ipapakita sa kabanatanang ating tatalakayin.
Handa na bang makinig - Opo ma’am handa na po kaming makinig sa inyo.
Magkakaroon tayo ng dugtungang pagkukwento
Magsisimula na tayo sa ating aralin.________, simulant ang pangyayari. Kapus-palad si Sisa sapagkat nakapag-asawa siya ng lalaking
iresponsable, walang pakialam sa buhay, sugarol at palaboy sa
lansangan. Hindi niya inasikaaso ang mga anak, tanging si Sisa
lamang ang kumakalinga kay Basilio at Crispin. Sa tuwing uuwi
ang kanyang asawa ay nakakatikim siya ng pananakit.
Gayunpaman, para kay Sisa ang lalaki ay ang kanyang bathala at
ang kanyang mga anak ay anghel.
Anong pag-uugali ang ipinakita ni Sisa sa bahaging bilang isang ina? Isa po siyang martir na tao kahit na sinasaktan po siya ng
kanyang asawa ay naroon pa rin siya.
Sa bahaging ito ipinakita kung anong uri ng ina at asawa si Sisa.
Magpatuloy tayo, ___________. Nang gabing iyon, abala siya sa pagdating nina Basilio at Crispin.
Mayroong tuyong tawilis at namitas ng kamatis sa kanilang
bakuran na siyang ihahain niya kay Crispin. Tapang baboy-damo
at isang hita ng patong bundok o dumara na hiningi niya kay
Pilosopong Tasyo ang inihain niya kay Basilio. Higit sa lahat,
nagsaing siya ng puting bigas na sadyang inani niya sa bukid.
Sinasabi na ang kanyang mga hinain ay pangkura at ito ang unang

pagkakataon na siya’y naghain para sa kanayang mga anak.
Ilahad ang susunod na bahagi, __________.

Sa kasamaang palad, hindi natikman ng magkapatid ang inihanda
ng ina sapagkat dumating ang kanilang ama. Nang mabundat ang
asawa ni Sisa ito ay muling umalis dala ang sasabunging manok at
nagbilin pa siya na tirahan siya ng perang sasahurin ng anak.
Hindi nito mapigilang umiyak
Sa iyong palagay, anong pag-uugali ang ipinakita ng asawa ni Sisa sa
bahaging ito? Siya po ay isang makasariling tao dahil laging sarili lamang niya
ang kanyang iniisip. May pamilya po siya ngunit parang hindi
naman siya kumikilos.
Mahusay!
Maliwanag bang bahaging ito? Opo Ma’am
Para sa susunod na bahagi, ibahagi mo nga ________. Nagsaing siyang luhaan at inihaw ang nalalabing daing na tuyo
sapagkat naalala niyang darating na gutom ang kanyang mga
anak. Hindi na siya napakali sa paghihintay. Upang maaliw ang
sarili, ‘di lang iisang beses siya umawit nang mahina. At
nagkaroon siya ng malungkot na pangitain.
.
Minsan na nga lang siya nakapagluto ay hindi pa aabot sa kanyang mga
anak. Sobrang sakit sa damdamin ang kanyang naramdaman dahil sa
ginawa ng asawa ngunit sa huli martir pa rin siyang tao.
Mga Tanong:
1. Maituturing bang isang huwarang ina si Sisa? Bakit?
2. Anong pag-uugali ng iyong ina ang maihahalintulad sa karakter ni

Sisa?
3. Sa inyong palagay tama pa rin ba kinilos ni Sisa pagdating sa

kanyang asawa? Bakit?
(ang mga mag-aaral ay magtataas ng kanilang mga
4. Bakit masasabing malaki rin ang kasalanan ni Sisa sa
kamay at matalinong magbabahagfi ng kanilang mga kaalaman at
ipinagkagayon ng asawa? saloobin sa katanungan ng guro.)
5. Sa kasalukuyang panahon mayroon pa bang tulad ni Sisa?

Magbigay ng halimbawa.
6. Paaano nyo maihahalintulad si Sisa sa Pilipinas noong panahon

ng kastila?
IV.SINTESIS
Pinatutunayan lamang ng Kabanatang ito na si Sisa ay isang
representasyon ng inang bayan na inaapi, naalipusta ng mga kalalakihan at
maging sa mga kababaihan gaya ni Sisa. Inang kayang gawin ang lahat
alang-alang sa kanyang pamilya maging ang pagsasakripisyo maging sa
kasalukuyan panahon maraming mga ina ang nakakaranas ng ganitong
sitwasyon na kahit alam nilang may maling pag-uugali ang kanilang asawa
ay wala silang karapatang baguhin ito.
Para sa ating panghuling gawain ang bawat pangkat ay iisip ng isang awitin
na kanyang iaalay sa kanyang ina at pagkatapos ay magbibigay ng isang
maikling mensahe sa kanya. Bibigyan ko kayo ng 3 minuto upang makapag-
usap at pagkatapos ay itatanghal ninyo ito sa harapan.
Makalipas ang ilang minuto……
Unang pangkat
Ikalawang pangkat
Ikatlong pangkat (Ang mga mag-aaral ay umaawit na para sa kanilang magulang at
Ikaapat na pangkat nagbibigay ng mensahe sa mga ito.)
Mahusay ang lahat.

Saliksikin at basahin ang Kabanata 17: Si Basilio

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C.Mga Kasanayan sa
Pagkatuto F9PN-IVe-f-59
Natitiyak ang pagkamakatoto-hanan ng akdang napakinggan sa pamamagitan ng pag-uugnay sa ilang
pangyayari sa kasalukuyan
F9PB-IVd-58
Nailalahad ang sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa kasintahan, sa kapwa at sa
bayan
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 17: Si Basilio

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-aral
Tungkol sa Kabanata 16
Bago tayo magsimula sa ating talakayan may ibibigay muna

akong katanungan sa inyo, alam ko naririnig niyo na ito. May
inihanda akong isang papel na hugis puso. Pipili kayo ng
Ang mag-aaral ay nakikibahagi sa gawain
inyong kasagutan sa katanungan aking ibibigay, kung nakapili
na kayo ididikit niyo lamang ang pusong iyan. Sa loob ng 1
minuto ay ating makikita kung ano ang inyong kasagutan.
Malinaw ba?
Para kanino ka nangangarap?

(Ididikit ang timeline)
(pagkatapos ng 1 minuto)
C.Paglalahad
Sinong nakakakilala kay Basilio?
Tama, At alam niyo ba kung ilang taon na siya?
Siya ay Sampung taong gulang at sa murang edad ay nagtatrabaho (Ang mga mag-aaral ay sasagot at makikibahagi sa talakayan)
na sa simbahan.
Si Basilio ang bida sa ating kwento.
Kabanta XVII: Si Basilio
.
D. Pagtalakay sa Aralin

(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata (ang mag-aaral ay magtataas ng kamay at magsisimulang
17) magkukwento)
Mga Tanong:
1. Anong napansin niyo sa kabanatang ito? Mayroon ba nito

sa kasalukuyan?
2. Sa palagay mo, sino ang kumuha ng nawawalang dalawang

onsa? May mga kutob kaba kung sino o sino-sino ang may
kagagawan noon? Ipaliwanag.
3. Ano ang nais ipabatid sa atin ng kabanatang ito?
4. Bakit ganoon na lamang ang galit ni Basilio sa kaniyang (ang mga mag-aaral ay magtataas ng kanilang mga kamay
ama? Ipaliwanag at matalinong magbabahagi ng kanilang mga kaalaman at saloobin
sa katanungan ng guro.)
5. May pagkakatutulad ba ito sa kasalukuyang pangyayari sa

ating buhay? Pangatwiranan.
6. Sa tingin ninyo, Makatwiran bang hindi isama ni Basilio ang

ama sa kanyang plano? Panindigan.
7. May katwiran bang itakwil o kamuhian ng anak ang isang

masamang magulang? Ng magulang ang isang masamang
anak? Bakit?
IV.SINTESIS
Ang anak ay kasapi ng pamilya. Sa paghahanda niya sa kanyang
kinabukasan ay isinasama niya ang kanyang mga magulaang. Kaya
lamang, kapag ang magulang ay pabaya sa kanya, hindi naisasama sa
kanyang plano
Pagtataya:
Tatanungin ng guro ang bawat isang mag-aaral kung ano ang

kanilang mga pangarap sa pamilya, sa sarili at sa iba pa at magbibigay (magbabahagi ang mga mag-aaral ng kanilang mga pangarap)
ng mga hakbang kung paano nila ito matutupad
Saliksikin at basahin ang Kabanata 18: Mga kaluluwang nagdurusa

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
Pagkatuto  Naibabahagi ang sariling damdamin sa tinalakay ng mga pangyayaring naganap sa buhay ng tauhan
F9PN-IVe-f-59
 Natitiyak ang pagkamakatoto-hanan ng akdang napakinggan sa pamamagitan ng pag-uugnay sa ilang
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 18: Mga Kaluluwang nagdurusa

A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Mangyaring pulutin ang mga kalat sa ilalim ng inyong mga upuna at Pupulutin ng mga mag – aaral ang mga kalat, aayusin ang linya ng upuan
ayusin ang linya ng mga upuan at magsiupo kayo sa inyong at tahimik na magtutungo sa nakatalagang upuan nila.
itinalagang lugar.
B.Pagganyak
Balik-aral
Tungkol sa Kabanata 17: Basilio
“Tam-Tambilang”
Kung gayon ay magsisimula tao sa ating Gawain. May inihanda ako

ritong mga salita na inyong lalagyan ng bilang mula 1-10 kung para
sayo ano ang dapat mauna at mahuli sa pamantayan ng
pakikipagkapwa? Bibigyan ko lamang kayo 2 minuto upang maglagay
ng bilang.
Isusulat niyo ito sa ibibigay kong papel na hugis tao. Naiintindihan ba?
 Katayuan o istatus sa buhay

 Panlabas na kaayunan
 Mga kaibigan
 Lugar na titirahan (Nagsisimula ng magsulat at maglagay ng bilang sa mga pamantayan nila)
 Trabaho ng mga magulang
 Paaralang pinapasukan
 Sasakyang ginagamit
 Pag-uugali
 Laki ng baon
 Kasuotan
(Ibinabahagi ang mga papel)
Tapos na bang magsulat?
C.Paglalahad
.
Pero ano nga ba ang pakikipagkapwa?
Ito ay isa sa mga katangian ng mga Pilipino. Ito ang tamang pakikitungo
sa ibang tao na may respeto at may pantay na pagtingin sa kanyang
dignidad. (Ang mga mag-aaral ay sasagot at makikibahagi sa talakayan)
Tinataglay niyo ba yan?
Makikita natin ngayon kung may pagkakatulad ba kayo ng pamantayan

sa pakikipagkapwa-tao sa mga tauhan sa kabanatang ito.
Kabanata XVIII: Nagdurusang mga Kaluluwa
D. Pagtalakay sa Aralin

(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento tungkol sa Kabanata 18) (ang mag-aaral ay magtataas ng kamay at magsisimulang
magkukwento)
Mga Tanong:
1. Ano ang ipinahihiwatig ng paghahandog ni Sisa kay Padre Salvi ng

mga pasalubong lalo na nang panahong yaon?
2. Anong pag-uugaling Pilipino ang ipinakita ng mga utusan nang sila’y

makipag-usap kay Sisa?
3. Kung ikaw si Sisa, ano ang iyong gagawin kapag ikaw ay inalipusta ng matalinong magbabahagi ng kanilang mga kaalaman at saloobin sa
taong tulad mong mahirap? katanungan ng guro.)
4. Ano nga ba ang Indulgencia Plenaria?
5. Naniniwala pa ba ang mga tao sa Indulgencia Plenaria sa

kasalukuyan? Bakit?
IV.SINTESIS
Ang anak ay kasapi ng pamilya. Sa paghahanda niya sa kanyang
kinabukasan ay isinasama niya ang kanyang mga magulaang. Kaya
lamang, kapag ang magulang ay pabaya sa kanya, hindi naisasama sa
kanyang plano
Pagtataya:
Tatanungin ng guro ang bawat isang mag-aaral kung ano ang kanilang
mga pangarap sa pamilya, sa sarili at sa iba pa at magbibigay ng mga (magbabahagi ang mga mag-aaral ng kanilang mga pangarap)
hakbang kung paano nila ito matutupad
Saliksikin at basahin ang Kabanata 18: Mga kaluluwang nagdurusa

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
Guro Asignatura
Araw/Petsa Markahan
I.LAYUNIN
A.Pamantayang Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas.
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Ang mga mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o story board tungkol sa isa
Pagganap ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang mga katangian.

F9PN-IVe-f-59
pangyayari sa kasalukuyan.
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 19: Ang Suliranin ng Guro
Mga Kagamitan Mga larawan
Istratehiya Interaktibong Talakayan, dugtungang pagkukwento

Sanggunian Aklat
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang Umaga! Magandang Umaga din po!
Bago kayo umupo pakipulot ang mga kalat sa inyong paligid at (Pupulutin ng mga mag-aaral ang mga kalat at isasaayos ang
ihanay ng maayos ang inyong upuan. mga upuan.

May lumiban ba ngayung araw? Wala po.
Mabuti
B.Pagganyak
(Magdididkit ang guro ng larawan ng dalawang magkaibang (Magbibigay ng bawat katangian ang mga mag-aaral na
guro. Magtatanung ang guro sa mga mag-aaral upang tinawag.)
mabigyang katangian ang dalawang larawan. Bibigyang Ipaliliwanag ng mga mag-aaral ang ibinigay na katangian.
paliwanag ng mga mag-aaral ang katangiang ibinigay.)
Halimbawa ng Larawan:
C.Paglalahad
Makikinig ang mga mag-aaral.
Ang bawat guro ay may ibat-ibang katangian, may iba ibang
paraan ng pagtuturo upang matuto at makapagbigay kaalaman
sa kanilang mga mag-aaral.
.
(Ipagpapatuloy ng guro ang talakayan sa pamamagitan ng
dudtungang pagkukwento sa kabanata 19 ng Noli Me Tangere.) (Tahimik na makikinig ang mga mag-aaral.)
Tatalakayin ng guro ang kabanata 19 sa paraang dudtungang

pagkukwento gamit ang larawan ng isang guro.
(Pagkatapos ng dugtungang pagkukwento)
Mga katanungan:
1. Isa-isahin ang mga balakid sa pagtuturo ayon sa guro?

Alin sa mga simulain ni Rizal tungkol sa Edukasyon ang
hanggang sa ngayon ay makatotohanan pa rin? Bakit?
2. Paghambingin ang paraan ng pagtuturo noon sa

paraan ng pagtuturo ngayon? Alin sa mga ito ang
dapat nang baguhin? Pangatwiranan.
3. Bakit mahalaga na mapanatili ang paggalang ng mga

mag-aaral sa isang guro?
(Sasagot ang mga mag-aaral sa mga katanungan ng guro)
4. May katwiran bang makialam ang mga kura sa paraan
ng pagtuturo? Bakit?
5. Kung ikaw ang papipiliin, alin ang higit mong naiibigan,

ang paraan pag-aaral noon o ngayon? Bakit?
6. Sa palagay mo anong suliranin ang nakasasagabal sa

pagkatuto ng mga mag-aaral ngayon at noon? Ano ang
iyong mamumungkahi upang mapabuti ang pagtuturo
sa ating mga paaralan?
IV.SINTESIS
Ang edukasyon ay kayamanan ng bawat tao kaya dapat

maiangat ang Kagawaran ng Edukasyon ang kalidad ng
pagtuturo o sistema ng pagpapatakbo ng pagututuro
1. Basahin ang kabanata 20. Ibuod ang kabanata sa
sariling pag-unawa.
2. Bigyang katangian ang mga tauhan sa kabantang

binasa.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
Guro Asignatura
Araw/Petsa Markahan
I.LAYUNIN
A.Pamantayang Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas.
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Ang mga mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o story board tungkol sa isa
Pagganap ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang mga katangian.

F9PN-IVe-f-59
pangyayari sa kasalukuyan.
II.NILALAMAN
Paksa Kabanata 19: Ang Suliranin ng Guro
Mga Kagamitan Mga larawan
Istratehiya Interaktibong Talakayan, dugtungang pagkukwento

Sanggunian Aklat
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang Umaga! Magandang Umaga din po!
Bago kayo umupo pakipulot ang mga kalat sa inyong paligid at (Pupulutin ng mga mag-aaral ang mga kalat at isasaayos ang
ihanay ng maayos ang inyong upuan. mga upuan.

May lumiban ba ngayung araw? Wala po.
Mabuti
B.Pagganyak
Magpapakita ang guro ng isang larawan ng mga taong

nagpupulong. Magtatawag ng mag-aaral ang guro. Upang
magbigay ng kanyang opinion patungkol sa ipinakitang larawan.
Halimbawa ng Larawan:
Tatayo at sasagot ang mga tinawag na mag-aaral.
Magbibigay ng kanya-kanyang hinuha ang mga mag-aaral.
C.Paglalahad
.
Magtatanung ang guro sa mga mag-aaral kung naranasan na ba
nilang dumalo sa isang pagpupulong at makapagbigay ng Sasagot ang mga mag-aaral.
saloobin.
.
(Ipagpapatuloy ng guro ang talakayan sa pamamagitan ng
dudtungang pagkukwento sa kabanata 20 ng Noli Me Tangere.) (Tahimik na makikinig ang mga mag-aaral.)
Tatalakayin ng guro ang kabanata 20 sa paraang dudtungang

pagkukwento gamit ang larawan ng isang guro.
(Pagkatapos ng dugtungang pagkukwento)
Mga katanungan:
1. Bakit nagkaroon ng pulong sa tribunal? Paano

makabubuti ang mungkahing naipanalo ng mga
kabataan ang kanilang kapakanan?
2. Sa inasal ng mga matatanda, anong pag-uugali ng mga

Pilipino ang nailarawan dito? Sa paanong paraan?
3. Kung ang mga ipinakit ng mga mamamayan sa pulong

ay makikita pa rin sa ngayon, ano sa palagay mo ang
mangyayari sa ating bansa?
(Sasagot ang mga mag-aaral sa mga katanungan ng guro)
4. Sa kasalukuyan ba ay nangyayari pa na isa lamang ang
nagdidisiyon sa mga panukala? Tatalakayin ang bagay
na ito.
5. Ano ang layunin at nagkakaroon ng pulong bago

ganapin ang isang bagay? Makabubuti ba ang
pagkakaroon nito? Bakit?
IV.SINTESIS
Sa anumang pagpupulong, dapat ang lahat ay

magpakahinahon at magpakita ng kagandahang-asal
Ipapangkat ko kayo sa tatlong grupo. Kayo ay

magsasadula tulad nsa kabanatang ating tinalakay,
kayo ay gaganap na tulad ng nasa isang pagpupulong
at kayo ay bibigyan ko ng magkakaibang paksa kung (Matamang makikinig sa panuto at isasakatuparan ang Gawain ng guro)
ano ang inyong pagpupulungan na ipapakita nyo sa
harap ng klase. Ang mga ibibigay kong paksa sa inyo ay
mga napapanahong isyu dito sa ating bansa.
Basahin ang kabanata 21. Ibuod ang kabanata sa
sariling pag-unawa.
1. Paano mo ilalarawan ang ginawa ng

guwardiya sibil kay Sisa?
2. Ilahad ang kapighatian ni Sisa sa buhay?
3. Bakit pinakawalan ng mga sundalo si Sisa?

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C. Mga Kasanayan sa F9PN-IVe-f-59
Pagkatuto  Natitiyak ang pagkamakatotohanan ng akdang napakinggan sa pamamagitan ng pag-uugnay sa ilang
F9PN-IVd-58
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere- Kabanata 25: Sa bahay ng Pilosopo
Mga Kagamitan Facebook, status bar
Istratehiya Interaktibong talakayan
Filipino Insta Review
GAWAIN NG GURO GAWAIN NG MAG - AARAL.
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga!
Magandang umaga rin po !
Bago umupo ang lahat pulutin muna ang mga kalat sa inyong paligid (Pupulitin ng mga mag-aaral ang mga kalat at ihahanay ng maayos ang
at ihanay ng maayos ang mga upuan. mga upuan )
May lumiban ba sa klase? Wala po ma'am.

B.Pagganyak
(I-comment nay an!)
-Kapag mayroon kayong problema, kanino kayo madalas humingi ng
payo?
- Paano mo pinipili ang taong hihingan mo ng payo?
Tatalakayin natin ngayon ang isang parte ng nobelang "Noli Me

Tangere" kabanata 25 na pinamagatang "Sa bahay ng pilosopo”
Pagpapayaman ng talasalitaan (Jumble Letters)

1. Bisperas
2. Disperas
3. Paraluman
4. Panukala
5. Jeroglifico
(Magkakaroon ng dugtungang pagkukwento sa pagtatalakay ng

Kabanatang ito)
Mga katanungan:
Ang mga mag-aaral ay aktibong nakikilahok sa talakayan at buong
1. Bakit humingi ng payo si Ibarra kay Pilosopo Tasyo? talinong nagbibigay ng kanilang mga saloobin sa mga pahayag at
tanong ng guro
2. Bakit si Pilosopo Tasyo ang napili ni Ibarra upang hingan ng
payo?
3. Ano ang mga ipinayo ni Pilosopo Tasyo kay Ibarra?
4. Makatwiran bang hatulan ang isang tao na baliw dahil

naiiba siyang mag-isip sa nakararami? Ipaliwanag.
5. Paano sinuri o inanalisa ni Ibarra ang mga payo ni Tasyo?
.
Agad ba nya itong sinang-ayunan?
6. Anu-anong mga pananaw ang na-ungkat tungkol sa

pamahalaan at simbahan?
7. Alin sa mga ipinayo ni pilosopo tasyo ang may katotohanan

sa kasalukuyang panahon? Ipaliwanag.
8. Ano ang ibig sabihin ng di lahat n gating mga ninuno ay

nahihimbing sa gabi?
Nauunawaan ba? Opo

IV.SINTESIS
Tunay na ang pagpapasiya ay nangangailangan ng matamang pag-

iisip at paggamit ng puso upang hindi pagsisihan ang mga desisyong
gagawin.
Sumangguni muna sa isang taong mapagkakatiwalaan tungkol sa

isang mabuting balak para sa ikagagaling ng bayan upang higit
maliwanagan at hindi mapahamak.
Pagtataya:
Basahing mabuti ang bawat pangungusap. Isulat sa loob ng bituin

ang titik na nagpamali sa bawat pangungusap. Kung walang mali,
isulat ang titik E.
1. Tumungo si Ibarra sa bahay ni Pilosopo Tasyo upang

A B
humingi ng payo sa gagawin niyang pagpapatayo ng
C D
simbahan. Walang Mali
E
2. Ginamit ni Pilosopo Tasyo ang heroglipiko sa pagsulat ng

A B C
Kanyang aklat para sa kasalukuyang henerasyon.
D
Walang Mali.
E
3. Binansagan si Pilosopo Tasyo ng alperes na baliw dahil sa
A B
Kakaiba niyang pag-iisip. Walang Mali.
C D E
4. Inihalintulad ni Pilosopo Tasyo si Ibarra sa isang

A
sampaguita na kailangang sumunod sa ihip ng hangin.
B C D
Walang Mali
E
.
5. Nais makausap ni ibarra ang kura tungkol sa kaawa-awang
A B C
babaeng pulubi at sa dalawang anak nitong nawawala.
D
Walang Mali.
E
1. Basahin at unawain ang Kab 26 “Ang Bisperas ng Pista”
2. Maghanda para sa isang maikling pagsusulit tungkol sa nakaraang

aralin
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C. Mga Kasanayan sa F9PS-IVa-b-58
Pagkatuto Nailalahad ang sariling pananaw, kongklusyon, at bisa ng akda sa sarili at sa nakararami
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere Kabanata 26
“Ang Bisperas ng Pista”
Mga Kagamitan Papel,Panulat at Manila Paper
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga!
Bago umupo ang lahat pulutin muna ang mga kalat sa inyong
paligid at ihanay ng maayos ang mga upuan. (Pupulitin ng mga mag-aaral ang mga kalat at ihahanay ng maayos ang
mga upuan )
May lumiban ba sa klase ? Wala po ma'am.

B.Pagganyak
Ipapangkat ng guro ang mag-aaral sa dalawa na kung saan ay
aayusin nila ang larawan upang malaman kung ano nga ba ang nais
ipahayag nito. Matapos itong mabuo ay pipili sila ng magsasalita sa
harap na magbabahagi ng kaniang opinion. Bibigyan lamang sila ng
5 minuto upang gawin iyon.
C.Paglalahad
Ano man ang magandang ipinapakita, lahat iyon ay may kapalit.
(Nakikinig ang mga mag-aaral)

Tangere" kabanata 26 na pinamagatang "Ang Bisperas ng Pista"
Binasa niyo ba ang kabana 26? Opo.
Naunawaan ba ang mga pangyayari na nakaloob sa binasa ninyong

kabanata? Opo.
Malalaman natin yan.
Kailan ang kapistahan sa bayan ng San Diego? Ika-10 ng Nobyembre po.
Mahusay! Ano kayang klaseng pista ang naganap? Enggrandeng pista po ang naganap.
Mahusay! Anong galak na pampista ang mayroon sa plaza at

simbahan? Limang banda at musiko at tatlong orchestra sa paligid po.
Mahusay! Eh anong handa ng mga di gaanong mayaman at

mahihirap? May mahahabang lamesa po sila na puno ng pagkain at minatamis.
Pagkaing mabibili pos a Maynila at puro po inuming nakakalasing
tulad ng imported na alak tulad ng serbesa at champagne.
.
Ano naman kaya ang handa ng mga mayayaman?
Sabong po.
Huwag pairalin ang inggit sa lahat ng pagkakataon.
Opo, yung pinag-aaway po yung manok.
Mahusay! Ano kaya ang isa sa mga kasiyahan sa pista?
Alam ba ninyo kung ano ang sabong?

Kasi po abala po siya sa pag-iisip sa materyales o kailangan sa paggawa
Mahusay! Sa tingin ninyo bakit kaya hindi naghahanda sa ng paaralan.
pagsalubong ng pista si Ibarra?
Hindi po kinakailangan na maging magarbo ang pista para lang ipakita
na may kaya ang bawat tao.
Mahusay! Sa tingin ninyo ano kaya ang pinaka aral ng kabanata na
ito? Pag gastos po ng sobra sobra ngunit pagdating sa sariling
pangangailangan wala nang natitira.
Mahusay! May iba pa bang kasagutan? (magpapalakpakan)
Mahusay! Palakpakan ang mga sarili.
IV.SINTESIS
Ang pista ay isang tradisyon na nagpapakita ng kultura ng mga

Pilipino. Kahit isang simple subalit makabuluhang paghahanda ay
sapat na upang maipadamaang kabuluhan ng pagdiriwang na ito.
Ipapangkat ang klase sa 4. Pagmasdang mabuti ang mga larawang

nakaguhit. Makikita ninyo ang magarbong paghahanda at
pagdiriwang ng kapistahan ng lugar. Ayusin at iguhit muli at ito’y
gawing simple lamang ang pagdiriwang ng pista
Isinasagawa ang gawaing nakaatas sa kanila
Basahin ang "Kabanata 27” ng nobelang "Noli Me Tangere".
1. Anong inihandog ni kapitan Tiyago kay Maria Clara?

2. Bakit umiiwas sa dumaraang tao ang ketongin?
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C. Mga Kasanayan sa F9PB-IVg-h-60
Pagkatuto Naipaliliwanag ang mga kaisipang nakapaloob sa aralin gaya ng: pamamalakad ng pamahalaan paniniwala sa
Diyos kalupitan sa kapuwa kayamanan - kahirapan at iba pa
II.NILALAMAN
“Pagtatakip-silim”
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga!
mga upuan )

B.Pagganyak
May ididikit sa pisara ang guro at magtatanong ito kung ano ang
kanilang napapansin batay sa larawan. Hihingi ng sariling opinion
ng mga mag-aaral ang guro.
C.Paglalahad
Kasabay ng pagbabago ng ating kapaligiran ay ang pagbabago ng
katayuan sa lipunan. Pantay na pagtrato sa bawat isa ang (Nakikinig ang mga mag-aaral)
kailangan.

Tangere" kabanata 26 na pinamagatang "Pagtatakip-silim"
Naunawaan ba ang mga pangyayari na nakapaloob sa binasa ninyong

kabanata? Opo.
Tignan nga natin.
Bakit naghanda ng enggrande si Kapitan Tiyago? Kasi po ikinakasaya niya daw po ang pagtanggap ng mga tao kay Ibarra
na siyang kanyang mamanugangin.
Mahusay!
Saan naman kaya pupunta si Maria Clara habang nag-uusap sina Mamamasyal po kasama ng mga kaibigan niyang dalaga.
Kapitan Tiyago at Ibarra?
Ano ang kanilang nakita nang makarating sila sa Liwasang bayan? Isang ketongin po na pinandidirihan ng lahat.
.
Mahusay! Ano kaya ang kanilang ginawa?
Ibinigay po ni Maria ang regalo ng kanyang Ama doon sa ketongin na
nakasalubong po nila na laking ikinagulat po ng kanyang mga kasama.
Nilapitan niya po yung ketongin tapos po kinausap niya at tinuro ang

Mahusay! Ano naman ang ginawa ni Sisa? kampanaryo dahil nandoon daw po yung mga anak niya tapos umalis
po siya ng pakanta-kanta.
Kung ikaw si Sisa, gagawin mo rin kaya ang ginawa niya? Bakit? Opo kasi alam ko pong mas nangangailangan yung tao kaysa sa akin na
masagana naman pos a buhay.
Mahusay! Sa tingin ninyo ano kaya ang pinaka aral ng kabanata na

ito?
Huwag po magdalawang isip na tumulong sa mga taong
nangangailangan.
Mahusay! May iba pa bang kasagutan? Kailangan po ng pantay na pagtingin at pagtrato sa bawat isa.
Mahusay! Palakpakan ang mga sarili. (magpapalakpakan)
IV.SINTESIS
Para sa huli nating gawain, kayo ay bubunot ng isang senaryo at kung

ano ang inyong nabunot ay siyang inyong isasadula. Bibigyan ko
lamang kayo ng tatlong minuto upang maghanda. Ipapangkat ko
kayo sa tatlong grupo.
( Ipapangkat ng guro ang mga mag-aaral)
Pumunta na kayo sa inyong mga pangkat. (Pupunta ang mga mag-aaral sa kanilang pangkat.)
Simulan na .
Tapos na ba ang lahat? Opo.
Pangkat 1: May kapansanan (Ipapaliwanag ng mga mag-aaral ang kailang ginawa saharap ng klase.)
Pangkat 2: Mag-aaral
Pangkat 3: Mamamayan
(Pagtapos ng lahat)
Mahusay!

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C. Mga Kasanayan sa F9PB-IVi-j-61
Pagkatuto Nailalahad ang sariling pananaw tungkol sa pag-ibig
II.NILALAMAN
“Mga Sulatan”
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga!
mga upuan )

B.Pagganyak
Magbibigay ang guro ng papel na kung saan ay isusulat nila rito
ang nais nilang sabihin sa kanilang mga minamahal. Matapos isulat
ay pipili ang guro ng mga magbabahagi sa harapan.
C.Paglalahad
Kasabay ng pagbabago n gating panahon ay ang pagbabago ng
ating kapaligiran. Mas maganda pa rin na habang umuunlad ang (Nakikinig ang mga mag-aaral)
teknolohiya at dapat ding umuunlad an gating mga isipan.

Tangere" kabanata 28 na pinamagatang "Mga Sulatan"

kabanata? Opo.
Tignan nga natin.
Ano ang mahahalatang halagahan ng bawat isa sa tatlong lumiham?

Sa unang liham, madetalye ang pagkalarawan ng koresponal sa pista
na kanyang binahagi sa senyor direktor upang ilathala sa peryodiko na
mababasa ng lahat. Sa ikalawang liham, kinuwento ni Kapitan Martin
ang pustahan sa pagitan ng mga mayayamang tao sa pista. Sa liham ni
Maria Clara, kinamusta niya ang kanyang kasintahan at kinuwento ang
mga nangyari sa kanya noong pista. Ang mga liham ay isang paraan ng
pag-uulat, pagkukuwento, at pangangamusta sa mga taong malayo sa
manunulat o wala doon sa kaganapan.
Iniambag ng unang liham ang lahat ng nangyaring kasiyahan,

tanghalan, pagsasalo-salo, at sermon sa pista. Sa ikalawang liham,
nakasaad dito ang mga pinakamakapangyarihang tao na nagsusugal sa
.
panahong iyon. Iniambag naman ni Maria Clara sa kanyang liham kung
Mahusay! gaano nakakabagot ang naganap na pista. Makikita natin sa kabanata
na ito ang mga iba’t ibang pananaw ng mga tao sa pista.
Ano ang iniaambag ng bawat liham upang mabuo ang larawan ng
pista?
Puwede mong palawakin ang media ng paglalarawan ng isang

kaganapan sa isang malikhaing paraan sa pamamagitan ng pag
gamit ng mga iba’t ibang pananaw ng mga karakter upang ipinta ang
isang pangyayari.
Sa tingin ninyo, ano kaya ang nais ipahiwatig ng kabanatang ito?

(magpapalakpakan)
Mahusay! May iba pa bang kasagutan?
Mahusay! Palakpakan ang mga sarili.

IV.SINTESIS
Para sa huli nating gawain, Ipapangkat ko kayo sa apat na grupo.

Kayo ay pipili ng isang senaryo sa kabanatang ating tinalakay na
inyong isasadula. Matapos isadula ay ipaliliwanag ninyo kung bakit
ito ang inyong napili.
( Ipapangkat ng guro ang mga mag-aaral)
Pumunta na kayo sa inyong mga pangkat. (Pupunta ang mga mag-aaral sa kanilang pangkat.)
Simulan na .
Tapos na ba ang lahat? Opo.
Simulan na. (Ipapaliwanag ng mga mag-aaral ang kailang ginawa saharap ng klase.)
(Pagtapos ng lahat)
Mahusay!

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
C. Mga Kasanayan sa F9PD-IVd-57
Pagkatuto Napaghahambing ang kalagayan ng lipunan noon at ngayon batay sa sariling karanasan at sa napapanood sa
telebisyon at /o pelikula
II.NILALAMAN
“Ang Umaga”
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga!
mga upuan )

B.Pagganyak
ang mga bagay na gusto nilang makamit at bakit. Matapos nila
gawin iyon ay pipili ang guro ng magbabahagi sa harapan.
C.Paglalahad
Hindi hadlang ang karangyaan sa buhay, ang mahalaga ay ang
kasiyahan at ngiti ng bawat isa. (Nakikinig ang mga mag-aaral)

Tangere" kabanata 29 na pinamagatang "Ang Umaga"
Binasa niyo ba ang kabanata 29? Opo.
Naunawaan ba ang mga pangyayari na nakapaloob sa binasa ninyong Opo.

kabanata?
Makikita natin yan.
Paano sila nagdaraos ng pista? Pinapatunog ang mga kampana
Mahusay! Ano pa? May mga nagpapaputok ng mga kwitis at nagpapakasaya.
Mahusay! Sino naman kaya ang namuno sa pista? Si Padre Salvi dahil may sakit po nun si Padre Damaso.
Mahusay! Ano pa?
Pero napilitin pa rin si Padre Damaso na magsermon sapagkat siya lang
ang nakakaalam sa buhay ni San Diego.
Mahusay! Ano naman kaya ang ginawa ng mga mayayaman? Nagsibihis ng mga damit na magaganda at isinuot ang kanilang mga
hiyas.
Mahusay! Ngunit may isang hindi nagpalit ng dating kausotan niya.
.
Sino kaya iyon? Si Pilosopo Tasyo po.
Mahusay! Sa tingin niyo, bakit kaya hindi siya nagpalit ng kasuotan

eh samantalang ang iba ay nagpalit ng magagarang kasuotan?
Kasi po ayon sa kaniya, paglulustay lamang ng pera at pakitang tao
lamang ang pagsasaya sa araw na ito.
Mahusay! Sapagkat sinabi niya rito na marami ang dapat na higit
pagkagastusan na importante at marami ang mga problema ng
bayan na dapat masolusyonan.
Kung kayo si Pilosopo Tasyo, gagawin niyo rin ba ang ginawa niya?
Bakit?
Opo kasi po iipunin ko nalang po yung pera kaysa maglustay ng
napakaraming pera sa bagay na hindi naman mahalaga.
Mahusay! May iba pa bang kasagutan? Hindi po kasi po hindi naman po paglulustay yun ng bongga. Pwede na
rin naman po siguro na maglustay kasi minsan lang naman po yun
tsaka tuwing may kaganapan lang naman po.
Mahusay! Sa tingin ninyo, ano kaya ang nais ipahiwatig ng Nais pong ipahiwatig ng kabanatang ito na ang pagsasaya ay ang
kabanatang ito? paglustay sa walang kwentang bagay.
Marami pa pong ibang paraan upang magsaya, yung hindi po

Mahusay! May iba pa bang kasagutan? ginagamitan ng pera.

IV.SINTESIS
Para sa huli nating gawain, nais kong isulat ninyo kung ano ang
pinagkaiba ng kultura natin noon at ngayon batay sa ating tinalakay.
Bibigyan ko lamang kayo ng 3 minuto upang gawin ito. At kapag
natapos na ay pipili ako ng magbabahagi sa harapan. Naunawaan ba?
Tapos na ba ang lahat?

Opo.
(pipili ng magbabahagi sa harapan)
(Pagtapos magbahagi)
Mahusay!
(magpapalakpakan)


Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
Pagkatuto Naipaliliwanag ang mga kaisipang nakapaloob sa aralin gaya ng: pamamalakad ng pamahalaan paniniwala sa
Diyos kalupitan sa kapuwa kayamanan - kahirapan at iba pa.
II.NILALAMAN
“Sa Simbahan”
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga!
mga upuan )

B.Pagganyak
ang mga bagay na gusto nilang makamit at bakit. Matapos nila
gawin iyon ay pipili ang guro ng magbabahagi sa harapan.
C.Paglalahad
Hindi hadlang ang karangyaan sa buhay, ang mahalaga ay ang
kasiyahan at ngiti ng bawat isa. (Nakikinig ang mga mag-aaral)

Tangere" kabanata 30 na pinamagatang "Sa Simbahan"
Binasa niyo ba ang kabanata 30? Opo.

kabanata? Opo.
Makikita natin yan.
Habang punong- puno ng tao ang simbahan ano kaya ang nais ng
bawat isa? makasawsaw sa agua bendita
Mahusay! Ano kaya ang pinaniniwalaan nila? Naniniwala ang mga tao na kahit na mahal ang bayad sa komedya, ang
manonood dito ay mahuhulog sa impierno ang kaluluwa. Ang mga
nakikinig naman sa sermon ay tuloy-tuloy sa langit.
Mahusay! Sa tingin ninyo, ano kaya ang kaisipan ng kabanatang ito?

Ang kawalan ng kaayusan ng simbahan dahil sa pag-uunahan at
pagtutulakan ng mga tao.
Mahusay! May iba pa bang kasagutan?
.
Ang pagtungo po ng mga tao sa simbahan lalo na po yung alkalde ay
hindi ukol sa espiritwal kundi upang mag-usyoso lamang sa paglantad
sa tunay na kahulugan ng paglilingkod ng mga taong simbahan lalo na
ang mga prayle ay hindi kusang-loob kundi may katumbas na
kabayaran.

IV.SINTESIS
Para sa huli nating gawain, nais kong isulat ninyo kung ano ang aral
na inyong nakuha batay sa ating tinalakay. Bibigyan ko lamang kayo
ng 2 minuto upang gawin ito. At kapag natapos na ay pipili ako ng
magbabahagi sa harapan. Naunawaan ba?
Tapos na ba ang lahat?

Opo.
(pipili ng magbabahagi sa harapan)
(Pagtapos magbahagi)
Mahusay!
(magpapalakpakan)

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
Araw/Petsa Markahan Ikaapat ng Markahan
I.LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas
Pangnilalaman
B. Pamantayan sa Ang mga mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o story board tungkol sa ilang
Pagganap tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang mga katangian.

Pagkatuto Naipaliliwanag ang kaisipang nakapaloob sa aralin gaya ng: pamahalaan, paniniwala sa Diyos, kalupitan sa
kapuwa, kayamanan, kahirapan at iba pa.
II.NILALAMAN
Paksa “Ang Sermon”
Noli Me Tangere (Kabanata 31)
Mga Kagamitan Kartolina, Panulat
Istratehiya Indibidwal na pagbibigay ng mga hinuha, interaktibong talakayan.
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase
Magandang umaga! Magandang umaga rin po !
Mangyaring pulutin ang mga kalat sa ilalim ng inyong mga upuan at Pupulitin ng mga mag-aaral ang mga kalat at aayusin ang linya ng upuan
ayusin ang pagkakahanay ng inyong upuan. at tahimik na magsisiupo.
3.Pagtatala ng liban saklase
Kapag tinawag ko ang inyong pangalan sabihin ang “Narito po”. Isa-
isang tatawagin ang mga mag-aaral. Tutugon ang bawat mag-aaral na tatawagin
B.Pagganyak
BALIK ARAL
Tungkol sa kabanata 30: Sa Simbahan
(Pagkatapos ng balik aral)
Ang tatalakayin natin ngayong araw ay may kinalaman pa rin sa

tinalakay natin kahapon. May tanong ako na nais kong sagutin ninyo
base sa sarili nyong obserbasyon. “ Kapag kayo ay nagsisimba anong
lengwahe ang ginagamit ng pari, at ilarawan ang klase ng
pakikitungong ipinapakita nito.
Leny, anong lengwahe ang ginagamit ng pari sa loob ng simbahan

tuwing may misa kapag ikaw ay nagsisimba at pano ito makitungo sa (Magtataas ng kamay ang mga mag-aaral)
mga nagsisimba?
Mabuti, James ikaw nagsisimba ka ba tuwing linggo? O tuwing may Kapag nagsisimba po kami kasama yung kaapatid ko po o kaya kaibigan
simba? ko minsan po may nagmisa na Ingles po ang gamit na salita pero
karaniwan naman po tagalog. Maayos at mahinahon po makitungo.
Ano naman ang obserbasyon mo?
Opo maam.
Ganun din po. Minsan may paring nagmisa sa wikang Ingles kadalasan
Mahirap talagang intindihin lalo pa’t ang wika natin ay tagalog. Minsan naman po ay tagalog.
hindi din maiiwasan na mayroong paring hindi maganda ang Hindi ko po gaanong naiintindihan ang sinasabi ng paring nagmimisa po
pakikitungo at pananalita ng Inlges. Maayos naman po ang pakikitungo.
C.Paglalahad
Ang paglilingkod sa Diyos ay hindi dapat binabahiran ng anumang hindi (Nakikinig ang mga mag-aaral sa sinasabi ng guro.)
mabuting gawi. Lalo naa kung para sa pansariling interes lamang.
Ang mga kasagutang ibinigay nyo kanina ay may kinalaman sa
panibagong kabanatang ating tatalakayin.
Binasa nyo ba ang kabanata 31? Tulad ng sinabi ko sainyo?
.
Mabuti, simulan na natin ang unang bahagi. Opo.
Pangunahan mo Carla.
Pinatunayan ni Padre Damaso naa kaya niyang magsermon sa wikang
Kastila at Tagalog. Humanga si Padre Sibyla sa pagkabigkas ni Padre
Damaso at si Padre Martin naman ay napalunok ng laway dahil sa alam
niyang higit na magaling ang pambungad na ginawa ni Padre Damaso
kaysa sa sariling sermon.
Salamat Carla, ituloy mo Joanna. Nakita ni Padre Damaso na napakunot-noo ang alperes sa kanyang
sinabi. Ang mga bahagi ng sermon ay ipinahayag ni Padre Damaso sa
wikang Kastila, kaya hindi maiintindihan ng mga indiyo. Ang tanging
naunawaan ng karamihan ay ang mgaa salitang guwardya sibil, tulisan,
San Diego at San Francisco. Umasim din ang mukha ng alperes, kaya
inakala ng marami na pinagalitan siya ni Padre Damaso dahil sa hindi
pagkakahuli nito sa mga tulisan.
Nang mabanggit naman niya ang tungkol sa patente upang tukuyin ang
pagwawalang – bahala ng mga tao sa kasalanan, isang lalaki ang
Maraming salamat Joanna. Ano naman ang ikalawang bahagi Rico? namumutlang tumindig at nagtago sa kumpiskalan. Inaantok na po ang
mga nakikinig.
Nang simulan na sa tagalog ang misa, ito ay tumagal ng tumagal.

Lumalayo na si Padre Damaso sa sermon niya sapagkat puro
panunumbat, sumpa, at pagtutungayaw ang isinasumbulat niya. Dahil
Salamat, ipagpatuloy mo Yna. dito,pati si Ibarra ay nabalisa lalo nang turulin ng pari ang tungkol sa
makasalanang hindi nangungumpisal na namamatay sa bilangguan na
walang sakramento sa simbahan. Hindi rin nakaligtas sa pag-aglahi ng
pari ang mga mistisilyong hambog at mapagmataas, mga binatang
salbahe at pilosopo ang mga parinig na ito ay nadadama ni Ibarra. Pero,
nagsawalang kibo na lamang siya.
Naging kabagot-bagot na ang sermon, kung kaya nagpakuliling na si

Padre Salvi upang huminto na si Damaso. Pero, nagpatuloy pa rin sa
pagsasalita ng may kalahating oras. Habang isinasagawa ang misa, isang
lalaki (ito ay si Elias) ang lumapit kay Ibarra at nagbabala tungkol sa
gagawing pagdiriwang sa paaralan. Kailangang maging maingat, daw po
Salamat Yna, at ang huling bahagi Ryan? si Ibarra sa pagbaba sa hukay at huwag lalapit sa bato sapagkat maari
siyang mamamatay. Nakilala ni Ibarra si Elias na kaagad namang umalis
Mahusay. Naunawaan ba ang ating tinalakay ngayong araw? Opo.

VI. SINTESIS
Ang pagpapakitang tao at paggamit sa simbahan sa pansariling interes
ay hindi mabuting gawain.
Sa isang buong papel ipaliwanag ang kaisipang namutawi sa sa

kabanatang ating tinalakay.at ibahagi ang iyong sariling opinyon
tungkol sa kabanatang ito. Sisimulan na ang gawain.
Saliksikin at basahin ng may pag-unawa ang kabanata 32.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
I.LAYUNIN
Pangnilalaman
B.Pamantayan sa Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa ilang tauhan ng
Pagganap Noli Me Tangere na binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C.Mga Kasanayan sa F9PB-IVe-f-59
Pagkatuto Naipaliliwanag ang mga kaugaliang binanggit sa kabanata na nakatutulong sa pagpapayaman ng kulturang
Asyano.
II.NILALAMAN
Paksa Noli Me Tangere: Kabanata 32 Ang Paghugos/Pagbagsak
A.Panimulang Gawain
1.Pagbati sa klase

itinalagang lugar.
B.Pagganyak
BALIK-ARAL
Tungkol sa kabanata 31
Klas, bago natin simulan at tumungo sa bagong kabanata ngayong

araw, nais kong malaman kung may pamahiin kayong
pinaniniwalaan o sinusunod.
Meron po.
Hannah, ano ang pamahiing inyong pinaniniwalaan o sinusunod?
Yung bawal pong mag walis tuwing gabi, dahil lalabas daw po ang mga
Totoo naman kaya iyon, ikaw Dave, ano naman ang sa inyo? grasya.
Huwag na daw pong tumuloy umalis kapag nakasalubong ka ng itim na

pusa.
C.Paglalahad
Mahusay, ilan lamang iyan sa mga pamahiing sinusunod natin.
Totoo man o hindi, ito ay patuloy pa ring sinusunod o
pinaniniwalaan ng karamihan.
Kung inyong naalala ay pinapabasa ko sa inyo ang Kabanata 32, may

nagbasa ba? Opo
Umpisahan mong ikwento _______, ang Kabanata 32 Ang

Paghugos/Pagbagsak Ipinakita ng taong madilaw kay Nor Juan kung paano niya
mapapagalaw ang pampakilos ng kalong ang kanyang itinayo.
Anito ay mayroong walang metro ang taas , nakabaon sa lupa ang apat
na haligi. Sa haligi nakasabit ang malalaking lubid kayaq tila
napakatibay ng pagkayari at napakalaki. Ang bandang itaas naman ay
mayroong banderang iba-iba ang kulay.
Tinignang mabuti ni Nor Juan kung paano ittinaas at ibinababa ang
batong malaki na siyang ilalapat sa ilalim sa pamamagitan ng pag-aayos
ng kahit isang tao lamang. Hangganghanga si Juan sa taong madilaw.
Nagbubulungan sa pagpuri ang mga taong nasa paligid nila.
Dito sa unang bahagi ipinapakita kung paano ipinagmamalaki ng
.
taong madilaw kay Nor Juan ang kanyang ginawa. Opo.
Naunawaan ba?
Sinabi ng taong madilaw kay Nor Juan na natutuhan niya ang paggawa
ng makinarya kay Don Saturnino na nuno ni Don Crisistomo. Ito pa
Ipagpatuloy,___________. anya ay maraming nalalaman. Hindi marunong mamalo at magbilad sa
araw ang kanyang mga tauhan;marunong ding gumising ng mga
natutulog at magpatulog ng gising.
Sa kabilang dako, malakihan ang paghahanda ni Ibarra sa pagbabaon

Sa bahaging ito ay isinalaysay ng taong madilaw kung saan nya ng panulukang-bato ng bahay-paaralan. Sa ilalim ng maraming habong
natutunan gumawa ng makinarya at ipinahayag din ditto ang na itinayo ay pawang puno ng pagkain at inumin aalmusalin ng mga
paghahandang ginawa ni Ibarra. panauhing isa-isang sinudo ng mga banda at musiko. Ang mga
naghanda sa almusal ay mga guro at mag-aaral.
Bago simulan ang pagpapalitada, nagtalumpati muna sa wikang Kastila

ang alkalde. Pagdaka’y isa-isa ng bumaba ang kura, mga prayle , mga
Ano naman kaya ang nangyari sa huling bahagi __________? kawani, ilang mayayamang bisita at Kapitan Tiyago para sa pasinaya.
Dahil sa biro nio Kapitan Tiyago at amuki ng alkalde, napilitan ding
bumaba si Ibarra. Hustong nasa ibaba ito, nang bigla na lamang
humalagpos ang lubid sa kalo. Nagiba ang buong balangkas at
umalumbukay ang makapal na alikabok. Nang mapawi ang usok, si
Ibarra ay nakitang nakatayo sa pagitan ng bumagsak na kalo at ng
batongbuhay.
Ang taong madilaw ay tinanghal na isang bangkay. Ito’y natabunan ng

mga biga na nasa paanan ni Ibarra. Gusto ng alkalde na ipahuli ang
nangasiwa sa pagpapagawa, na walang iba kundi si Nor Juan. Pero,
nakiusap si Iabarra na siya na ang bahala sa lahat. Makaraang
ipagtanong niya si Maria, kaagad na umuwi si Ibarra upang magpalit ng
damit.
Isa si Pilosopong Tasyo sa nakasaksi sa maganap na pangyayari. Yaon

daw ay isang masamang simula.
Opo.
Mapapansin na kung hindi naiwasan ni Ibarra ang bato ay maaaring

siya ang napahamak, at sa huling pahayag na sinabi ni Pilosopo
Tasyo mapapansin din na ang nangyari ay isa raw masamang simula
o pangitain.
Naunawaan ba?
IV. Sintesis
Ang paniniwala sa ano mang pamahiin o kasabihan ay maaaring (nakikinig ang mga mag-aaral)
makabubuti o makasasama. Ito ay nakasalalaysay sa desisyon ng
isang tao.
Maglabas ng isang buong papel at isulat ang iyong opinyon

patungkol sa kung nakabubuti ba o nakasasama ang paniniwala sa
mga pamahiin. (sasagot ang mga mag-aaral sa kanilang mga papel)
V. Kasunduan
Basahin ang kabanata 33 at maghanda para sa dugtungang
pagkukwento bukas.

Cooperating Teacher
Pinagtibay nina:
.
.

Filipino LP

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Filipino LP

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BANGHAY – ARALIN SA FILIPINO 9

Iwawasto ng guro ang resulta ng gawa ng mga mag – aaral

HUNYO 22, 1861 araw ng binyagan si Pepe

PAMILYA NG AMA NI DR. RIZAL

PAMILYA NG INA NI DR. RIZAL

MGA KAPATID NI DR. RIZAL

MGA PAARALANG PINASUKAN NG ATING BAYANI

MGA NAGING KASINTAHAN NI DR. RIZAL

MGA TAGURI KAY DR. JOSE RIZAL

Obra Maestra (Nobela)

Gamit ang pangkat sa unang Gawain magkakaroon ng Quiz Bee

Inihanda at ipinasa ni: Itinala ni:

Student Teacher – Filipino Guro – Filipino

ULONG GURO – FILIPINO PUNONG – GURO

(Magtatanong ang guro Tungkol sa Talambuhay ni Dr. Jose rizal

Magdidikit ang guro ng larawan ng iba’t ibang okasyon na

Iwawasto ng guro ang mga kasagutan ng mga mag-aaral

May ilan pa ba kayong alam na okasyon na ating

Ma’am atin pong ipinagdiriwang ang pagsapit ng pasko at bagong taon.

Mahusay! Ang pasko ay ating ipinagdiriwang tuwing sasapit ang

Magaling! Sino naman ang nasabing nag-aasikaso sa mga

Ang pagkakalipat po ni Padre Damaso sa ibang bayan pagkatapos magsilbi

At iniwan ng tinyente ang umpukan matapos ang usapan kaya

Ano-anong mga kultura, pananaw, at uri ng tao ang nagtipon sa

1. Ilarawan ang tahanang pinagdarausan ng pagdiriwang.

Magaling naunawaan ba ang kwento? Opo!

Magdidikit ang guro ng larawan ng isang lalaki: At kanila itong

Lahat naman siguro kayo ay may hinahangaang babae man o

Magaling! Ilan lamang iyan sa mga pisikal na katangian ang

Ano ba ang ikinabigla ng Padre? Nang Makita po nito si Ibarra.

Bagaman sa kanyang pagiging kayumanggi, mababakas pa din sa

Masayang nag-usap ang dalawa at nagpasalamat ang tinyente

Matapos ang pangyayaring iyon ay nakita ng kapitan si Padre

1. Sang-ayon ka ba sa ginawang kusang paglapit ni Ibarra

Naunawaan ba ang kwento? Opo!

Bibigyan ng guro ang bawat pangkat ng larawan. Matapos ang

Bago natin simulan at tumungo sa bagong kabanata ngayong

Ben, ano ang mga nakikita mo sa inyong pamilya na inaasal sa

Hindi nagiging maayos ang pagsasama ninyo sa hapag.

Dahil doon nagpigil si Ibarra at sinariwa na lamang ang nakaraan ng

1. Masasabi rin bang ang ayos ng mga panauhin sa

Magaling! Inyo nga talagang naunawaan ang Kabanata 3.

Ang pagpipigil sa sarili ay mahalaga at isang paraan kung paano

Ang pasensiya ay habaan upang maiwasan ang sigalot at

May katanungan pa ba?

Kung gayon dumako na tayo sa ating huling Gawain

Sa isang kalahating papel bigyang kahulugan ang mga katagang

Inihanda at ipinasa ni: Itinala ni:

Student Teacher – Filipino Guro – Filipino

ULONG GURO – FILIPINO PUNONG – GURO

Magandang umaga sa inyong lahat. Magandang umaga rin po

Klas, bago natin simulan at tumungo sa bagong kabanata

Baka naman kinakialangan lang nilang gabayan ang kapatid mo

Alam mo, hayskul ka pa lamang at may pagkakataon ka pa

Walang masama sa pagiging maitim dahil natural ang iyong

Umpisahan mong ikwento _______, ang Kabanata 4 Erehe at

Naunawaan ba? Opo

Ipagpatuloy,___________. Habang naglalakad po si Ibarra, tinapik siya ni Tinyente Guevarra na

Sa bahaging ito ay gusto ng malinawan at maunawaan ni Ibarra

Naikuwento at nalaman ni Ibarra ang dahilan kung bakit nawala

Ano naman kaya ang parusang ipainatong kay Don Rafael

May katanungan pa ba? Wala na po

Ang katarungan ay makakamtan kung ang kinauukulan ay