კაზუსი 1

არის რაღაც შპს A. რომელიც გადასახადის გადამხდელად დარეგისტრირდა 2017 წლის

თებერვალში. (ეს არ ნიშნავს აპრიორი დღგს გადამხდელად). არ აპირებს დღგ-ს გადამხდელი
გახდეს სანამ, მანამ არ მოუწევს. ამ საწარმოს მენეჯმენტმა კლიენტების მოზიდვის მიზნით
რაღაც აქცია შემოიღოს. 50 ლარზე მეტს ვინც იყიდის, გადასცემს საჩუქარს. ამ საწარმოს
არცერთი საქონლის მიწოდება დღგ-სგან გათავისუფლებული არ არის. (ჯერ ვაფასებთ დღგ-
სთვის დასაბეგრი ოპერაცია არის თუ არა, თუ აღმოვაჩინეთ რომ ეხება, სანამ დავბეგრავთ
ვამოწმებთ მუხლს, სადაც ჩამონათვალია თუ როგორ შეიძლება გათავისუფლებული იყოს დღგ-
სგან.) ანუ ეს დათქმა, რომ მისი საქონლის მიწოდება დღგ-სგან გათავისუფლებული არ არის,
შეგვიძლია აღარ შევამოწმოთ მუხლები. 2017 წლის აპრილის განმავლობაში ეს საწარმო გაყიდის
თავის საქონელს, და გაყიდვიდან მიღებული ფული გამოვა 96000 ლარი. ასევე
იდინტეფიცირებადია, რომ გასცემს 2400 ცალ საჩუქარს. ერთი პატარა დაზუსტება არის, რომ ამ
ამონაგების მიღება და საჩუქრების გაცემა ხდებოდა თანაბრად ყოველი დღის განმავლობაში. ანუ
96000/30 იყო ყოველდღიური ამონაგები და 2400/30 იყო ყოველდღე გაცემული საჩუქარი.

უნდა დარეგისტრირდეს თუ არა დღგ-ს გადამხდელად და თუ კი რამდენი იქნება დღგ?

ვინც საქართველოს ტერიტორიაზე ეკონომიკური საქმიანობის ფარგლებში საქონლის

მიწოდებას ან მომსახურების გაწევას განახორციელებს და 12 თვის განმავლობაში შემოსავალი
აღემატება 100000-ს მაშინ დღგ ს გადამხდელი უნდა გახდეს.

მიღებული 96000 ეკონომიკური საქმიანობიდანაა, მაგრამ 100000-ს არ ცდება, მაგრამ პლიუს აქვს
2400 ლარის მიწოდება საჩუქრის. უნდა გავარკვიოთ 2400 ეკონომიკური საქმიანობაში შედის თუ
არა? შედის, რადგან მოგებას უწყობს ხელს, შესაბამისად ეკონომიკური საქმიანობაა. ნიშნავს, რომ
ჩვენ ამ მომენტიშთვის დავადგენთ, რომ 100000+ 2400*5=108000. ანუ 100000-ს გადაცდა. ეხა უნდა
გავარკვიოთ რა იყო ის თანხა, რითიც დაირღვა 100000-ის ზღვარი. ამისთვის დაგვეხმარება ის,
რომ ყოველდღიურად მიწოდება და საჩუქრის მიწოდება თანაბრად ხორციელდებოდა.
რეალურად ამ საწარმოს ოცდამერვე დღე დაავალდებულებს საწარმოს, რომ დარეგისტრირდეს
დღგ-ს გადამხდელად. ორი დღის ვადა აქვს, რომ დღგ-ს გადამხდელად დარეგისტრირდეს.

დღგ-თი უნდა დაბეგროს იმ ოპერაციიდან დაწყებული ყველაფერი, რომლის გამოც დღგ-ს

გადამხდელად დარეგისტრირება მოუწია. ეს არის 3*3600=10800. ჩვენ უნდა მივხვდეთ, რომ მას
შემდეგ, რაც დღგ-ს გადამხდელად დარეგისტრირდა ფასი შეიცვლება. ანუ 10800/1.18*18%. ეს
იქნება დღგ-ს გადასახადი.

კაზუსი 2

აქ უნდა გავარკვიოთ მომსახურების გაწევის ადგილი საქართველოა თუ კორეა. აქ გვჭირდება 5

პუნქტი მომსახურების გაწევის ადგილთან დაკავშირებით. პირველი 3 პუნქტი გამოირიცხა,
დარჩა მეოთხე პუნქტი, რომელიც ამბობს, რომლის მიხედვითაც მომსახურების გაწევის ადგილი
გამოდის კორეა, ანუ დღგ-თი არ ვბეგრავთ. (166 მუხლი).
კაზუსი 3

შპს „ჭვავი“ დღგ-ს გადამხდელად დარეგისტრირდა 2012 წლიდან. მისი ბრუნვა (ანუ გაყიდვები
დღგ-ს გარეშე) 2014 წელს შეადგენდა 200000 ლარს. 80000 ლარი იყო დიაბეტური პურის
მიწოდების შედეგად, დანარჩენი ჩვეულებრივი პურის მიწოდების შედეგად.(120000 დღგ-ს
გარეშე). (დიაბეტური პურის მიწოდება გათავისუფლებულია ჩათვლის გარეშე დღგ-ს
გადასახადისაგან).

2015 წლის თებერვალში, ამ საწარმომ იყიდა შენობა ნაგებობა ქარხანა, ქარხანაში გადაიხადა
177000, აქედან 37000 არის დღგ. ქარხანა იყიდა იმისათვის, რომ გამოიყენოს პურების
დასამზადებლად, როგორც დიაბეტური, ასევე ჩვეულებრივი. ასევე იყიდა ჩვ. პურის ფქვილი
5900 ლარად (900 დღგ.) და დიაბეტური პურის საწარმოებელი ჭვავის ფქვილი 3640 (დღგ 540).
თებერვალშივე ელექტროენერგიის საფასური გამოუვიდა 1180 (180 დღგ).

გარდა ყიდვებისა, შექმნა ეს პურები თებერვალში, და გაყიდა სრულად. ჩვ. პური გაყიდა 70800
ლარად, და დიაბეტური პური გაყიდა და 40000 გამოართვა ჯამში მყიდველებს.

დეკლარაციამდე უნდა დაითვალოს დღგ, ჩათვლა და შედეგად ბიუჯეტში შესატანი თანხა. დღგ-
ს საწარმო ეძებს სამ რაღაცაში: გაყიდვებში, განბაჟებაში (უცხოეთში იყიდა, საქართველოში
შემოაქვს) და უკუდაბეგვრაში (საზღვარგარეთ ნაყიდი მომსახურების დღგ-ს გადახდა თუ ამ
მომსახურების გაწევის ადგილი ჩაითვლებოდა საქართველოდ). ჩათვლის უფლება არსებობს
მხოლოდ ყიდვებში, სხვაგან არ ჩანს. სხვაგან ჩათვლის ცნება აპრიორი შეცდომაა. ყიდვებში
შედის განბაჟებაში გადახდილი ფულიც, და ასევე ყიდვებში შედის უკუდაბეგვრაც.

დავთვალოთ თებერვალში რა გამოვიდა დღგ?

ქვეყნის გარეთ გაყიდვა არ აქვს, აქვს ქვეყნის შიგნით გაყიდვა ორი ტიპის. ჩვენ უკვე ვიცით, რომ
დიაბეტური პურის მიწოდება დასაბეგრი, მაგრამ დღგ-სგან ჩათვლის უფლების გარეშე
გათავისუფლებული ოპერაციაა. ანუ დღგ ყველავარიანტში ნოლია, მაგრამ ჩათვლის უფლების
გარეშე გათავისუფლებული რადგან არის, ჩათვლა არ გვაქვს. ანუ რაც შევიძინე დიაბეტური
პურის საწარმოებლად და გადავიხადე დღგ- მაგას ვერ ჩავითვლი. (ეს მინუსიანი ოპერაციაა)

70800-ში დღგ შედის. 70800/1.18=60000. 60000*18%=10800. დღგ-ს გადასახადი გამოდის 10800.

ამის მერე ჩვენ უნდა ვიპოვოთ ჩათვლა. ჩათვლის საპოვნელად ჩვენ ვუყურებთ საწარმოს
ხარჯებს. იყიდა შენობა, რომელშიც შენობა დახარჯა 37000, იყიდა ფქვილი დღგ 900, იყიდა
დიაბეტურისთვის დღგ 580 და იყიდა ელექტროენერგია რომელშიც დღგ დახარჯა 180.
რეალურად ჩათვლას არ ექვემდებარება მინუსიან ოპერაციებზე დახარჯული დღგ. ანუ
ჩვეულებრივი პურის შესაქმნელად გაწეული ხარჯებიდან დღგ-ს ჩათვლა შეგვიძლია. ფქვილს
მარტივად ჩავთვლით. ანუ 900 ყველავარიანტში ჩაითვლება. (174 მუხლი ყველაფერს ყვება
ჩათვლაზე). ეხლა მივედით ელექტრო ენერგიაზე, რისი გამიჯვნაც საკმაოდ რთულია. ამიტომ
174 მუხლის მეხუთე პუნქტი გვეუბნება, ჯამურ ბრუნვაში ნახავ იმის წილს, რაზეც არ გაქ
ჩათვლის უფლება, და უნდა ჩაითვალოს დანარჩენი ნაწილი. 40000 100000-დან არის 40%, ხოლო
დანარჩენი 60% ჩათვლას ექვემდებარება. ანუ 180 ლარიდან 60% ის ჩათვლა შეგვიძლია 108
ლარის ჩათვლა შეგვიძლია. ქარხანას რაც შეეხება, ამ ქარხანას ისევ ორივე საქმიანობისათვის
იყენებს, ოღონდ იმიტომ რომ ძირითადი საშუალებაა, ჩვენ ვერ ვიყენებთ 174 მუხლს, რადგან ეს
მუხლი ემსახურება საქონელსა დამომსახურებას. 174 მუხლის მეშვიდე პუნქტი გვეუბნება ამის
პასუხს, თუ ვერ გავმიჯნეთ, ან ყველაფრის ჩათვლა, ან არაფრის ჩათვლა და ეს რომ ვნახოთ,
უნდა შევხედოთ ამ საწარმოს წინა წლის ბრუნვას, და თუ მინუსები იყო 20%-ზე ნაკლები, მაშინ
ეხლა ყველაფერს ჩავითვლით, მაგრამ თუ წინა წლის ბრუნვაში მინუსები 20%-ის ტოლი ან მეტი
იყო, მაშინ ეხლა არაფერს არ ვითვლით.

ჯამში ჩათვლა გამოგვივიდა 900+108=1008.

ანუ დღგ გამოვა 10800, ჩათვლა გამოვა 1008, ამათ შორის სხვაობა გამოვა რიცხვი, რომელიც
უნდა გადავურიცხოთ ბიუჯეტს.

პატარა პრობლემა არსებობს. საგადასახადო კოდექსი 174 მუხლის მიხედვით იძახის, რომ მაგ
ყველაფერს რაც არ უნდა გამოსულიყო პასუხი, წლის ბოლოს, როდესაც წელი მორჩება
დეკემბრის ბოლოს, შემდეგი წლის 15 იანვარს წლიური პროპორცი უნდა ვნახოთ. (კარგად ვერ
გავიგე)

2015 წლის დასრულებისას: წლიური ბრუნვა შეადგენდა 300000 ლარს საიდანაც დიაბეტური იყო
100000.

2016 წელს ჩვ.პ. 200000+36000 +

დიაბეტური პური 100000 -

მინუსების წილი მთელი წლის განმავლობაში გამოდის ერთი მესამედი, ხოლო პლიუსის წილი
2/3. ეხლა უნდა დავაკორექტიროთ ამის მიხედვით ჩათვლები თებერვლის. მაგალითად 180-დან
ჩავთვალეთ 180-ის 60%, მაგრამ უნდა ჩაგვეთვალა 180-ის 2/3. რომელიც უდრის 120. ანუ 12-ით
მეტი უნდა ჩამეთვალა. ანუ ახლა 12-ს დამატებით ჩაითვლის. პლიუსების წილი უფრო ცოტა
რომ ყოფილიყო, დეკემბერში ჩათვლას შეიმცირებდა.

ამის გამო აქ კორექტირება სჭირდება შენობასაც. პასუხი ნოლი გამოვიდა წინა წლის გამო, ახლა
ამ წლის პროპორცია ვიცი, რადგან დეკემბერიც მორჩა. 2016-მა წელმა მითხრა, რომ 2016 წელს
რაც ვიყიდე და რაც ვერ გავმიჯნე, და 27000-დან ვერაფერი ვერ ჩავთვალე, 27000-დან 2/3-ის
ჩათვლა მეკუთვნოდა, და ეს მხოლოდ წლის მორჩენის გამო გავიგე. ანუ ამ წლის ჩათვლებს
ვეცდები რომ გავზარდო 18000-ით.

ბოლო რთული დეტალი: ძირითად საშუალებაზე. 10 წლის განმავლობაში ყოველ წელს

დასაკორეექტირებლის მეთედი უნდა დავაკორექტიროთ. ანუ შენობაზე 18000 არის ჩვენი
ჩასათვლელი წილი, მაგრამ რადგან ამას 10 წლის განმავლობაში ვიზავთ, მხოლოდ 18000/10 ით
დავაკორექტირებ. მხოლოდ 1800-ს ჩავითვლი. თუ შემდეგ წელს შეიცვლება გაყიდვების
წილები, 27000-დან მაინც ჩავითვლით 27000-ის მეათედი გამრავლებული პლიუსის წილზე. 10
წლის განმავლობაში ამის განხორციელება შემიძლია.

2016 წლის იანვარში ეს საწარმო იყიდის მიწის ნაკვეთს სულ 30000-ად და მასზე დათესა
ხორბალი, რაც სულ დაუჯდა 1180. (180 დღგ.) ჩათვლის უფლება აქვს.

2016 წელს მაისში ხორბალს გადაამზადებს და გააკეთებს დიაბეტურ პურს, და მიიღებს 60000
ლარს. ანუ 180 ლარის ჩათვლას ვეღარ მოახერხებს და იანვარში გააუქმებს ამ 180 ლარიან
ჩათვლას.
 ბოლო მაგალითი

საწარმო შეიქმნა, დარეგისტრირდა შპს-დ, და დარეგისტრირდა დღგ-ს გადამხდელად. 2014

წლის პირველ იანვარს. იგივე წლის 2 მარტს, იჯარით აიღო შენობა, ყოველთვიურად იხდის
35400 ლარს დღგ-ს ჩათვლით. (იჯარა არის არა ძირითადი საშუალების ყიდვა, არამედ
მომსახურების ყიდვა). 15 მარტშივე იყიდა ფურცლები საგანმანათლებლო წიგნების
საწარმოებლად სადაც გადაიხადა 59000 ლარი დღგ-ს ჩათვლით. მარტშივე ფურცლები სრულად
გამოიყენა და მისი ნახევრით აწარმოა საგანმანათლებლო წიგნები, ხოლო დანარჩენით
კონვერტები. წიგნების საწარმოებლად გამოიყენა სტამბა და მათ გადაუხადა 11800 დღგ-ს
ჩათვლით. იმავე თვეს სრულად გაყია წიგნები 40000-ლარად ქვეყნის შიგნით და კონვერტებიც
11800 ლარად. საგანმანათლებლო წიგნები გათავისუფლებულია დღგ-ს გადასახადისაგან.

14 მარტი:

დღგ 1800

ჩათვლა (ფურცლები)9000/2+(იჯარა)5400*1/5=5540

- რაღაც

ანუ ბიუჯეტს აქვს ამ საწარმოს მიერ ვალი.

2014 წლის დანარჩენ თვეებში ჯამში მქონდა შემდეგი გაყიდვები:

წიგნების გაყიდვა ქვეყნის შიგნით 60000

წიგნების გაყიდვა ექსპორტზე 50000

კონვერტების გაყიდვა ქვეყნის შიგნით 47200

მთელი 2014 წლის წლიური ბრუნვა არის 200000. (100000+50000+50000+10000)

პლიუსების და მინუსების წილი 50%:50%

ანუ იჯარა უნდა დავაკორექტიროთ. 5400*50% უნდა ჩამეთვალა. ანუ 2014 წლის დეკლარაციას
როდესაც შევავსებთ: ჩათვლა 1660+2700 (ეს ვერ გავიგე)

2015 წლის იანვარში ეს საწარმო იყიდის შენობას 236000 ლარად დღგ-ს ჩათვლით. უცხოეთში
შეიძინა დანადგარი (წიგნების აკინძვისა და კონვერტების დასაბეჭდად), რომლის გარიგების
ღირებულებამ შეადგინა 20000 ევრო, ტრანსპორტირება დაუჯდა 10000 ევრო (1ევრო=3 ლარი).
იგივე თვეში წიგნების ნაწილი გაყიდა ქვეყნის შიგნით 40000 ლარად, ნაწილი ექსპორტზე 100000
ლარად, კონვერტები კი გაყიდა ქვეყნის შიგნით 11800 ლარად.

2015 წლის იანვარი:

აღარ ვიცი.