გვანცა ჩანტლაძე

1. მოცემულია:

თუ მოსწავლეს აქვს მაღალი აკადემიური მოსწრება ან კარგად იცის გერმანული ენა, მაშინ ის
გაემგზავრება გერმანიაში სასწავლებლად.

ჩაწერეთ მოცემული წინადადება სიმბოლურად. ააგეთ ჭეშმარიტების ცხრილი.

(P VQ ) - R
P Q P V Q P+Q
ჭ ჭ ჭ ჭ
ჭ მ ჭ ჭ
მ ჭ ჭ ჭ
მ მ მ მ

2. ჭეშმარიტების ცხრილის მეშვეობით დაამტკიცეთ, რომ

წინადადებათა ლოგიკის ნებისმიერი არაგამომრიცხავი დისიუნქციური ფორმულა არის

ლოგიკურად მცდარი, თუკი მისი ორივე დისიუნქციური წევრი არის ლოგიკურად მცდარი.

P Q PVQ

ჭ ჭ ჭ

მ მ მ

ჭ მ ჭ

მ ჭ ჭ

3. მოცემულია:
 ტყუილია, რომ წელს ევროპაში ცივი ზამთარი იყო და დიდი თოვლი მოვიდა.

დე მორგანის კანონის მიხედვით ჩაწერეთ ამ წინადადების ტოლფასი წინადადება.

ჭეშმარიტების ცხრილით დაამტკიცეთ, რომ დე მორგანის კანონი ლოგიკის კანონია.

ტყუილია ,რომ წელს ევროპაში არ იყო ცივი ზამთარი ან არ იყო დიდი თოვლი
P Q PQ (P
Q)

ჭ ჭ ჭ მ
მ ჭ მ მ
ჭ მ მ მ
მ მ მ ჭ

4. მოცემულია:

თუ ფირფიტის ერთ მხარეს არის ადამიანის გამოსახულება, მაშინ მეორე მხარეს არის
რგოლი.

იმპლიკაციის ელიმინაციის კანონის მიხედვით ჩაწერეთ მისი ტოლფასი წინადადება

სიტყვიერად და სიმბოლურად. ჭეშმარიტების ცხრილით დაამტკიცეთ, რომ ამ
წინადადებების ტოლფასობა ლოგიკის კანონია.

P Q P 
Q
ჭ მ ჭ
5. მოცემულია:
მ ჭ ჭ
ნატა წიგნებს კითხულობს მაშინ და მხოლოდ მაშინ, როდესაც
ჭ ჭ ჭ
შვებულებაშია.
მ მ მ
ეკვივალენციის ელიმინაციის კანონის მიხედვით ჩაწერეთ მისი
ტოლფასი წინადადება სიტყვიერად და სიმბოლურად. ჭეშმარიტების ცხრილით
დაამტკიცეთ, რომ ამ წინადადებების ტოლფასობა ლოგიკის კანონია.
 (P=Q) = [(P⊃Q)  Q ⊃ P ) ]

P Q P=Q

ჭ ჭ ჭ

მ მ ჭ

ჭ მ მ

მ ჭ მ

6. ჩაწერეთ დე-მორგანის კანონი კონიუნქციისათვის. ააგეთ ჭეშმარიტების ცხრილი და

აჩვენეთ, რატომაა ის ლოგიკის კანონი.
(P  Q) = ( ￢P V ￢Q)
P Q PQ ￢P V ￢Q

ჭ ჭ ჭ მ

7. იმპლიკაციის ელიმინაციის კანონის

ჭ მ მ ჭ
მიხედვით ჩამოაყალიბეთ შემდეგი
წინადადების ტოლფასი წინადადება:
მ ჭ მ ჭ
თუ ზურა კარგად არ ივარჯიშებს, მაშინ
მ მ მ ჭ ის სპორტულ შეჯიბრებაში ვერ
დაიკავებს საპრიზო ადგილს.

ან ზურა კარგად ივარჯიშებს,ან ის სპორტულ შეჯიბრებაში ვერ დაიკავებს საპრიზო ადგილს

8. იმპლიკაციის კონტრაპოზიციის კანონის მიხედვით ჩამოაყალიბეთ შემდეგი წინადადების

ტოლფასი წინადადება:

თუ ნოე არ არის თბილისში, მაშინ ის საქართველოშიც არ არის.

თუ ნოე საქართველოშია,მაშინ ის თბილისშიც არის.

9. მოცემულია:

თუ ამ საღამოს წავალ თეატრში ან წავალ სტუმრად ნათესავთან, მაშინ საინტერესო

სატელევიზიო გადაცემას ვერ ვნახავ.
 ამოიწერეთ ამ წინადადების შემადგენელი მარტივი წინადადებები, აღნიშნეთ ასოებით და
ჩაწერეთ მთელი წინადადება სიმბოლოებით. მარტივ წინადადებებს რომელი
მნიშვნელობები უნდა ჰქონდეთ, რომ მთელი რთული წინადადება გამოვიდეს მცდარი?

ამ საღამოს წავალ თეატრში (P)

წავალ სტუმრად ნათესავთან (Q)
საინტერესო სატელევიზიო გადაცემას ვერ ვნახავ.(R)
თუ ამ მარტივი წინადადებებიდან ორივე იქნება ჭეშმარიტი ,მაშინ მთლიანი წინადადება
გამოვა მცდარი

10. ა. ტარსკის სავარჯიშო:

განიხილეთ შემდეგი პირობითი წინადადებები. გაარკვიეთ რომელია ჭეშმარიტი და რომელი

მცდარი კვირის იმ დღის მიმართ, როდესაც ის იყო წარმოთქმული:

ა) თუ დღეს ორშაბათია, მაშინ ხვალ სამშაბათია

თუ დღეიდან გამომდინარე ვისმჯელებთ ეს წინადადება მცდარია რადგან დღეს
პარასკევია,მაგრამ წინადადება შინაარსობრივად სწორია,ორშაბათის შემდეგ სამშაბათია

ბ) თუ დღეს ორშაბათია, მაშინ ხვალ შაბათია

ხვალ შაბათი რომ არის ეგ სწორია,მაგრამ წინადადება არ არის სწორი,რადგან ორშაბათის
შემდეგ არ მოდის შაბათი
გ) თუ დღეს ორშაბათია, მაშინ 25 დეკემბერი ქრისტეშობის დღეა
დღეს ორშაბათია რ არის მაგრამ 25 დეკემბერი მართლა ქრისტეშობის დღეა.

11. ა. ტარსკის სავარჯიშო:

თარგმნეთ სამეტყველო ენაზე შემდეგი სიმბოლური წინადადებები:

ა) (￢ p ⊃ p) ⊃ p
თუ დღეს არ წვიმს და აქედან გამომდინარეობს რომ წვიმს ,მაშინ წვიმს

ბ) (￢ p  q)  ( p ⊃ q)
ქარი არ ქრის ან მზეა ეს იგივეა ,რომ თუ ქარი ქრის მაშინ მზეა
გ) ￢ (p  q)  (p ⊃q)
 არ არის მართალი ,რომ ირაკლი ფეხბურთელია ან კალათბურთელი არ არის ტოლფასი
იმისი ,რომ
დ) ￢ p  (q  ( p⊃ q ))
გიორგი თუ კალათბურთელია მაშინ ის ფეხბურთელია

12. ლ. მჭედლიშვილის სავარჯიშო:

ვთქვათ K და L ორივე ჭ-ია, ხოლო M -ის მნიშვნელობა არ ვიცით. შემდეგი სამი

წინადადებიდან რომელი იქნება ჭეშმარიტი და რომლის ჭეშმარიტების მნიშვნელობის
გარკვევისათვის არ იქნება ეს ინფორმაცია საკმარისი?

ა) K⊃ (M L)
თუ დღეს წვიმს მაშინ ნინო სახლშია და გიორგი სკოლაში
პირველი გაურკვეველია
ბ) (￢ K)  (M ⊃L)
მეორე წევრი ჭეშმარიტია შესაბამისად ჭეშმარიტია
გ) ((￢ L)  (￢ K)) ⊃M
პირობა კი ვიცით რომ მცდარია,მაგრამ არ ვიცით როგორია შედეგი,თუ ის ჭეშმარიტია
წინადადება ჭეშმარიტია ,თუ მცდარია ისიც მაშინ მაინც ჭეშმარიტია

13. ლ. მჭედლიშვილის სავარჯიშო:

მოცემულია სამი დებულება:

1. ((P  (￢Q))  (R ⊃ Q)

2. ((R  (￢P))  Q
3. (￢Q)  ((P⊃ (￢R))

ქვემოთ მოცემული პასუხებიდან რომლებია ჭეშმარიტი, თუ ცნობილია, რომ

P მცდარია
Q ჭეშმარიტია
R მცდარია

ა) პირველი მცდარია, მეორე და მესამედან კი მხოლოდ ერთია ჭეშმარიტი;

ბ) მხოლოდ მესამეა ჭეშმარიტი;
გ) პირველი მცდარია, მეორე არაა მცდარი, მესამე ჭეშმარიტია
დ) პირველი და მესამე მცდარია
ე) მხოლოდ მეორეა მცდარი
14. ქვემოთჩამოთვლილთაგან რომელია ზოგადმართებული დებულება (ტავტოლოგია -
ჭეშმარიტების ცხრილში ფასთა ნებისმიერ განაწილებაში ჭეშმარიტია)?

ა) (A ⊃ B) ⊃ (B ⊃ ￢ A)
ბ) (A ⊃ A)  (B  ￢ B)
გ) (A ⊃ ￢ A)  (B  ￢B)
დ) (A ⊃ A)  (B  ￢ B)

15. A, B, C, D, E და F წინადადებების მნიშვნელობები მოცემულია ცხრილში:

A B C D E F

მცდარი ჭეშმარიტი
მცდარია ჭეშმარიტია უცნობია მცდარია
ა ა
დაადგინეთ ქვემოთ ჩამოთვლილი წინადადებების მნიშვნელობები:

1. (A  ∧ (B ≡ F)) ⊃ ￢((E ⊃ (C ≡ D) ) ∧ ￢A)

2. (E ∨ (C ⊃ ￢F)) ∧ (D ∨ ￢C)

3. A ∧ (B ∨ ￢D)

4. ￢F ≡ (D ∨ (B ⊃ ￢A))

5. E ⊃ (￢F ≡ B) 

6. C ⊃ (￢D ⊃ B)

7. (D  ∨ ￢B) ∧ ￢(E  ∧ (C ⊃ A))

8. (C ∧ (E ≡ ￢(B ∨ A))) ∧ ￢(F ⊃ C)

9. (C ∨ ￢(B ⊃ F)) ∧ (A ∨ E)

1.

(A  ∧ (B ≡ F)) ⊃ ￢((E ⊃ (C ≡ D) ) ∧ ￢A

Aმ
Bმ

Fმ

Eუ

Cჭ

Dჭ

პირველი წინადადება მცდარია

მეორე ჭეშმარიტი

მთლიანობაში ჭეშმარიტია,რადგან პირობა მცდარია შედეგი არა

2.

(E ∨ (C ⊃ ￢F)) ∧ (D ∨ ￢C)

უცნობი ან ჭ გამომდინარეობს ჭ და ჭ ან მ

ეს არის კონიუქციური წინადადება ორივე წევრი ჭეშმარიტია შესაბამისად ჭეშმარიტია

3. A ∧ (B ∨ ￢D)

მ და მ შესაბამისად წინადადება მცდარია,რადგან ორივე წევრი მცდარია

4. ￢F ≡ (D ∨ (B ⊃ ￢A))

￢F- ჭ

D- ჭ

B-მ

A-ჭ

ჭეშმარიტია

5. E ⊃ (￢F ≡ B) 

E უცნობია

F (ამ შემთხვევაში ჭეშმარიტია,რადგან -არ- უწერია წინ)

B მცდარია

ეკვივალენციური წინადადბა მცდარი გამოდის ამ შემთხვევაში ,რადგან მისი წევრებიდან

ერთი მცდარია მეორე ჭეშმარიტი

ხოლო ე კი უცნობია შესაბამისად ვერ დავადგენთ.

6. C ⊃ (￢D ⊃ B)
C- ჭეშმარიტია
D- მცდარია რადგან არ ნაწილაკი უწერია წინ

B-მცდარია

მცდარია მთელი წინადადება,რადგან პირობა ჭეშმარიტია და შედეგი მცდარი

7. (D  ∨ ￢B) ∧ ￢(E  ∧ (C ⊃ A))

D ჭეშმარიტი

B მცდარი მაგრამ ამ შემთხვევაში ჭეშმარიტი

E უცნობი

C ჭეშმარიტი

A მცდარი

დაუდგენელია

8. (C ∧ (E ≡ ￢(B ∨ A))) ∧ ￢(F ⊃ C)

Cჭ

Eუ

Bმ

Aმ

Fმ

Cჭ

მცდარია,რადგან კონიუქციური წინადადებაა და ერთი ნაწილი მცდარია ხოლო მეორე

ნაწილი ჭეშმარიტი (მაგრამ ვეჭვობ რომ ესეც გაურკვეველია)

9. (C ∨ ￢(B ⊃ F)) ∧ (A ∨ E)

გაურკვეველი