You are on page 1of 121

7.

GAIA: IMMUNITATE-SISTEMA I
1. SARRERA

Immunologia: Immunitate sistemaren ikasketa burutzen duen zientzia.

Immunitatea: Agente arrotzen/kaltegarrien aurkako babesa edo erresistentzia. Historikoki basesa


infekzioekin erlazionatu izan da, baina gaur egun definizio zabalago bat ezagutzen dugu, izan ere,
infekziosoak ez diren agenteek ere eragin dezaketelako erantzun immunea, hala nola, alergenoek,
transplanteek edo minbizi-zelulek.

Immunitate sistema: agente arrotzen, kaltegarrien aurka babesten gaituen molekula, zelula, ehun eta
organo multzoa. Bere funtzioa betetzeko molekula propioak toleratzen eta arrotzak erasotzen ikasi
behar du. Horretarako immunitate sistemaren osagaiek heltze eta hautespen prozesuak pairatu
beharko dituzte. Prozesu honetan akatsak eman daitezke: ehunetako kalteak, gaixotasun
autoimmuneak.

Erantzun immunea: organismoan agertzen diren agente arrotzen aurkako erantzun bateratu eta
koordinatua.

Immunitatean bi mekanismo bereizten badira ere (erantzun immune innatoa eta espezifikoa),
immunitatea bakarra da, biek era koordinatuan egingo baitute lan.
● Erantzun immune innatoa: Egitura arrotzen aurka sortzen den hasierako erantzuna. Azkarra.
Zenbaitetan ez da nahikoa patogenoa suntsitzeko.
● Erantzun immune espezifikoa: Innatoa baino geldoagoa bada ere, indartsuagoa eta
espezifikoa da.

2. ERANTZUN IMMUNEAREN OINARRIZKO FUNTZIONAMENDUA

3 pausu ditugu: Ezagutza, Aktibazioa eta Erantzuna

2.1. EZAGUTZA
Antigenoa ezagutzea funtsezkoa da erantzun eraginkor bat prestatzeko eta erantzun desegokiak
ekiditzeko (erreakzio autoimmuneak).

● Erantzun immune innatoan patogenoaren ezagutza neutrofiloek, makrofagoek, zelula


dendritikoek eta Natural Killer zelulek burutzen dute.
● Erantzun immune espezifikoan, ordea, B eta T linfozitoek burutuko dute funtzio hau.
Biek modu ezberdinean errekonozituko dute partikula arrotza, hau da, hartzaileak oso ezberdinak
izango dira. Hala ere, banaketa hau ez da horren zehatza, izan ere hainbat zelulek bietan parte hartzen
dute.

2.2. AKTIBAZIOA

● Erantzun immune innatoan aktibo gehiagoren erreklutamendua gertatuko da (zelula gehiago


deituko dira etortzeko).
● Erantzun immune espezifikoan, berriz, linfozitoak proliferatuko dira (hedapen klonala).

2.3. ERANTZUNA

Fase efektorea, agente arrotzaren suntsipena. Fase hau amankomuna da. Biek erantzun ezberdinak
emango dituzte baina era bateratuan egingo dute lan.

3. ERANTZUN IMMUNE INNATOA/NATURALA/INESPEZIFIKOA

3.1. EZAUGARRIAK

● Berekin jaiotzen gara (naturala). Defentsa mekanismoak prest egongo dira agente arrotza
gorputzera sartu baino lehen.
● Hasierako erantzun immunea da. Azkarra (segundoak/orduak). Infekzio gehienak
geldiarazteko gai izango da, beste erantzun immune espezifikoa aktibatu behar izango da.
● Propioa eta arrotza bereizi eta azken horiek erasotzen ditu (mikrobio ugarik dituzten egitura
amankomunak identifikatzeko gai da, baina ez patogeno konkretuak). Inespezifikoa.
● Erantzun immune espezifikoaren aktibazioan eta erantzun horren naturan eragina du.
Mikroorganismo mota desberdinen kontrako erantzunen eraginkortasuna hobetzen du,
erantzun immune espezifikoko elementuei informazioa pasatzen dielarik.
● Immunitate innatoaren mekanismo efektoreak erantzun immune espezifikoetan barne ere
erabilgarriak mikroorganismoak suntsitzeko.
● Erregulazio-mekanismo ugarik kontrolatzen dute.
3.2. PARTAIDEAK
Erantzun immune innatoaren partaide nagusiak hurrengoak dira:
● Kanpo hesiak: hesi primarioak dira. Hesi biologiko, kimiko eta fisikoak hain zuzen ere.
Muga epitelialek, zeluletan bertan ekoiztutako antibiotikoek eta mikrobiotak lehengo
defentsa hesia osotzen dute. Autore batzuk, hesi primario hauek erantzun immune
innatotik kanpo sailkatzen dituzte, horiek behin gaindituta erantzun immunea hasten
dela adieraziz. Hala ere, guk erantzun immunearen barne sailkatuko ditugu. Kanpo
hesi hauek gainditzen badira, hainbat zelula eta molekula prest egongo dira
patogenoei aurre egiteko zero momentutik (hesi primarioak gainditzen diren
momentutik).

● Zelulak:
o Fagozitoak: neutrofiloak, makrofagoak, eosinofiloak eta zeula dendritikoak.
o NK linfozitoak
o Endotelio zelulak
o Hantura zelula bitartekariak

● Molekulak:
o Konplementuaren proteinak
o Fase akutuko proteinak
o Zitokinak

3.3. ERANTZUN IMMUNE INNATO HUMORALA ETA ZELULARRA


Immunitate innatoaren barnean sailkapen bat egiten da. Alde batetik, erantzun immune innato
humorala egongo da, bestetik, aldiz, erantzun immune innato zelularra. Humoralean molekulek parte
hartzen dute, zelularrean, ordea, zelulek.

● Erantzun humoralaren partaideak:

o Konplementuaren sistemako proteinak: odolean edo plasman aurkitzen dira.


“Banderilla molekularrak” gisa ezagutzen dira. Mikroorganismoei lotzen zaie eta
inguratzen dituzte, horri opsonizazio deitzen zaio, hau da, mikroorganismoak
markatzen dituzte, beste zelulentzat (fagozitoentzat) horien errekonozimendua
errazagoa izateko. Opsonizazioaz gain, beste funtzio biologiko batzuk dituzte,
hantura sustatzea eta mikroorganismoak suntsitzea besteak beste.

o Fase akutuko proteinak (FAP): zelulak berak eratzen dituen proteinak dira erantzun
immune innatoaren barnean. Infekzioaren ebazpenean parte hartzen dute.

o Zitokinak: pisu molekular baxuko molekulak dira, peptido txikiak hain zuzen ere.
Hainbat zelula jariatzen dituzte. Mezulariak dira, erantzun immune innatoaren
erregulatzaileak/zuzentzaileak dira. Izan ere, informazioa transmititzen dute
alboko zeluletara.
● Erantzun zelularraren partaideak:

o Fagozitoak:
- Neutrofiloak eta makrofagoak: fagozito funtzioa dute, fagozito profesionalak
dira hain zuzen ere. Zitokinak jariatzen dituzte baita ere.
- Eosinofiloak: fagozito gaitasuna dute, hala ere, beste erantzun batzuetan
espezializatuta daude, hala nola, parasitoen aurkako erantzunean.
- Zelula dendritikoak: fagozito gaitasuna dute. Baina horien funtzio nagusia
zitoplasmako luzakinen laguntzaz antigenoak harrapatzea eta ondoren
aurkeztea izango da. Zelula dendritikoa eta makrofagoak zentinelak dira, hau
da, patogenoak ezagutu eta erantzuna martxan jartzeko ahalmena dute.

o Zelula inflamatoriak edo hanturaren bitartekariak: mastozitoak. Pikorrak askatzeko


ahalmena dute hantura prozesua eta basodilatazioa eragiteko. Permeabilitate
kapilarra handitzen dute.

o NK zelulak: infekzio intrazelularrak dituzten zelulak identifikatzen dituzte eta


espresatutako zelulak ere ezagutzen dituzte, adibidez, zelula tumoralak.

o Zelula endotelialak: aktibatzen direnean zelula aktibo gehiago erakartzen dituzte.

ERANTZUN IMMUNE INNATOKO ZELULA LINFOIDEAK (ILC): ILC1, ILC2 ETA ILC3
Erantzun immune innatoko zelula linfoideak duela gutxi desbrikatu diren zelulak dira. Morfologikoki T
linfozitoen antza dute, T linfozito laguntzaileekin batez ere, eta antzeko funtzioak betetzen dituzte:
zitokinen jariapena. Zitokinak jariatzen dituzte erantzun immunitario goiztiarretan, hesi epitelialetan
kokatuz (hesi primarioak). Hala ere, ez dituzte antigeno errezeptore espezifikorik, T linfozitoek ez
bezala. Askatzen dituzten zitokinen arabera hiru taldetan sailkatzen dira: ILC1, ILC2 eta ILC3. Beraz,
erantzun immune innatoko zelulek, T linfozitoak aktibatu baino lehen, zitokinak jariatuz erantzun
immune goiztiarra eskeintzen dute, hau da, erantzule goiztiarrak dira.

3.4. ERANTZUN IMMUNE INNATOKO PARTAIDEEN PATOGENO EZAGUTZA

Zer ezagutzen dute patogenoetan erantzun immune innatoko partaideek? Patroiak.

● PAMP: Patogenoei Asoziaturiko Patroi Molekularrak. Bakterio gram negatiboen


polisakaridoa edo gram positiboen peptidoglukanoa, onddoen manosa. Egitura
kontserbatuak dira, ugaztunetan ez daudenak eta patogenoen biziraupenerako
beharrezkoak direnak. PAMP bidez, mikroorganismo taldeak desberdinduko dira,
mikroorganismoen espezieak, aldiz, ez.

● DAMP: Zelulen Lesioarekin Asoziaturiko Patroi Molekularrak. Molekula endogenoak


dira, zelula kaltetuek ekoiztu ditzaketenak. Infekzio baten ondorioz kaltetutako
zelulek DAMP ekoizteko ahalmena dute, horrela, erantzun immune innatoko
partaideek ezagutzeko eta erreparazio mekanismoak martxan jartzeko.
Nola ezagutzen dituzte erantzun immune innatoko partaideek patroiak? Errezeptoreen
bidez (PRR).

● PRR: Pattern Recognition Receptors. Lerro germinalean kodetzen dira, hots,


heredatzen dira. Dibertsitate mugatua dute, izan ere, 1000 patroi desberdin
ezagutzeko ahalmena dute bakarrik. Nomenklatura desberdina izango dute ezagutzen
duten egituraren arabera:

o Azukreak: Manosa ezagutzen dutenak (MR), lipopolisakarido errezeptorea (LPSR)


o DNA edo lipoproteinak:TLR (toll erako errezeptoreak).
o Opsozinatuta badaude (identifikazio hoberena):Konplementuaren errezeptoreak
(CR), antigorputzen errezeptoreak (FcR).

Zein zelulek izango dituzte patroiak ezagutzeko errezeptoreak?


Fagozitoek (makrofagoek, neutrofiloek), zelula dendritikoek (zentinelek), zelula endotelialek eta
mastozitoek, hau da, hesi epitelialetan kokatzen diren zelulek. Errezeptoreak zelula horien
gainazalean, zitosolean edo besikuletan (endosometan) kokatuko dira, mikroorganismoak topatu ahal
diren tokietan hain zuzen ere, identifikazioa ahalik eta hoberen burutu ahal izateko.

3.4.1 PRR familia nagusiak


● Mintzei asoziaturikoak: TLR eta CLR
● Zelulen zitosolekoak
● Solugarriak (plasman)

3.4.2 Toll motako errezeptoreak (TLR)


Mintzari asoziaturiko errezeptoreak dira eta 11 TLR
desberdin identifikatu dira. Hauek kokapen desberdina
dute eta egitura desberdinak (patroi espezifikoak)
ezagutzeko gai dira.

● TLR1, 2, 4, 5 eta 6 mintz plasmatikoan daude. TLR5-k,


flagelina (bakterioak) eta TLR2-k, aldiz, bakterio Gram
positiboen peptidoglukanoa ezagutuko du.
● TLR3, 7, 8 eta 9 mintz endosomikoetan kokatuta daude.
TLR3-k, RNA birikoa ezagutzen du.
*Endosometan patogenoen digestioa gertatzen da, beraz,
DNA ezagutzen duten TLR-ak kokatzen dira bertan.

TLR-ek patroi espezifikoa ezagutu ondoren, seinalizazio prozesua hasi eta gene inflamatorio eta
antibirikoen expresioa induzitzen dute.
4. ERANTZUN IMMUNE ESPEZIFIKOA / ADAPTATIBOA
4.1 EZAUGARRIAK
● Infekzioa ekiditeko/krontrolatzeko mikroorganismo konkretu baten aurkako erantzun
immune “berezia”. Erantzun oso espezifikoak sortzen ditu.
● Mikroorganismo infekzioso bakoitza ezagutu, gogoratu eta beraren aurkako antigorputzak
edota T espezifikoak sortzen dira.
● Partaideak: linfozitoak eta antigorputzak.
● Erantzun mota hau garatu egin behar da. Lehenengo kontaktuan, aste batzuk behar dira
eraginkorra izateko (zelula efektoreak aktibatzeko), baina hurrengoetan erantzun hori
arinagoa eta indartsuagoa da (lehen kontaktuan sortutako oroimen zelulei esker).
● Mekanismo innatoekin batera lan egiten du.
Mikroorganismoak suntsitzeko immunitate innatoaren mekanismo efektoreak erabiltzen ditu.

Zer ezagutzen dute?


Antigenoak ezagutzen dituzte: hauek antigorputz batek edo T linfozitoen errezeptoreek (immunitate-
sistema espezifikoak) ezagutzen dituzten substantzia oro dira.
Errezeptore espezifiko hauek ia edoizen molekula biologiko ezagutzeko gai dira:
- Jatorri infekziosoa duten antigenoak (bakterianoak, birikoak, onddoenak)
- Jatorri ez-infekziosoa duten antigenoak
➔ Tumoreen antigenoak
➔ Alergenoak
➔ Autoantigenoak: gure molekula propioak dira, antigeno (substantzia arrotz) gisa
identifikatzen direnak beraiekiko tolerantzia galdu delako.

4.2 PARTAIDEAK
● Zelulak:
○ B linfozitoak (erantzun humorala)
Molekula solugarriak edo jatorrizko eran dauden
molekulak identifikatu ditzazkete (ia edozein molekula
biologiko).

○ T linfozitoak (erantzun zelularra)


Bakarrik peptidoak MHC molekulei lotuta ezagutzen
dituzte. 2 mota daude:
- Th: helper (laguntzaileak): zitokinak jariatzen
dituzte eta CD4 molekula dute mintzean.
- Tc: zitotoxikoak: infekzio intrazelularretan parte hartzen dute eta CD8 dute
mintzean.
● Molekula nagusiak: antigorputzak. B linfozitoak zelula plasmatikoetan desberdinduko dira eta
antigorputzak jariatuko dituzte.
B linfozitoek era askean ezagutzen dituzte antigenoak, eta T linfozitoek peptidoak (proteina
eraldatuak) ezagutzen dituzte, MHC molekulen bidez aurkeztuta.
MHC-IIri lotuta dauden peptidoak Th linfozitoei aurkezten zaizkie, eta, aldiz, MHC-Iekin lotuta
daudenak Tc linfozitoei.

MHC-I motako molekulak zelula nukleadun guztietan agertzen dira, baina MHC-II motatakoak soilik
zelula zehatz batzuetan agertzen dira: APC (zelula antigeno-aurkezle profesionalak). Hauen barruan
zelula dendritikoak (espezializatuenak), makrofagoak eta B linfozitoak kokatzen dira.

4.3 EZAGUTZEN DITUZTEN EGITURAK:

Xehetasunak ezagutzen dituzte, patogenoetan agertzen diren egitura espezifikoak. Immunitate


innatoan ez bezala, patogeno jakin baten aurrean linfozito kopuru gutxi batzuk baino ez dira
aktibatzen; linfozito bakoitza oso espezifikoa da.

Hauek ezagutzeko linfozitoen mintzean errezeptore antigeno-espezifikoak adierazten dira:


● B linfozitoen kasuan BCR hartzailea
● T linfozitoen kasuan TCR hartzailea

Hartzaile hauetan antigenoa ezagutzeko dauden sekuentzia espezifikoak ez dira lerro germinaletan
kodetzen eta beraz, proliferatzean, klon bakoitzean antigeno jakin bat ezagutuko duen hartzaile bat
kokatuko da. Linfozito bakoitzak antigeno espezifiko bat ezagututa, klon guztien artean milioika
egitura identifikatzeko gaitasuna dago (hartzaileen dibertsitatea altua da, DNAren birkonbinazioaren
ondorioz sortzen dena).

4.4 IMMUNITATE ESPEZIFIKO MOTAK:

● Immunitate humorala(B linfozitoak): batez ere antigorputz bidezko patogeno extrazelularren


aurkako erantzuna. Infekzioa kontrolatu edo gelditzen dute eta neutralizatzeko, opsonizazioa
egiteko eta konplementua aktibatzeko gaitasuna dute.

● Immunitate zelularra (T linfozitoak): infekzio intrazelularren kontrako erantzuna, T linfozito


bidez, nahiz eta antigorputzek ere parte har dezaketen. T linfozitoen artean bereizten dira:
○ T linfozito zitotoxikoak (Tc): hauek infektatutako zelulak suntsituko dituzte.
○ T linfozito laguntzaileak (Th): fagozitosia areagotzen dute, fagozitoek irentsitako
patogenoaren suntsiketan lagunduz, baina funtzio garrantzitsuena zitokinen jariaketa
da.

4.5 ERANTZUN ESPEZIFIKOAREN EZAUGARRIAK:

1. Ez gara berarekin jaiotzen: immunitate naturala ez bezala, garatu beharreko immunitate


mota da.
2. Espezifizitatea: antigeno espezifikoen kontrako erantzuna sortzeko gaitasuna du.
3. Dibertsitatea: linfozito klon bakoitzak duen hartzaile espezifikoaren ondorioz dibertsitatea
sortzen da eta antigeno ugariri aurre egiteko gaitasuna lortzen da.
4. Oroimena: immunitate naturalarekin konparatuz, immunitate espezifikoak oroimen
ahalmena dauka; horrela, antigeno berdinarekin bigarren aldiz kontaktuan jartzean sortuko
den erantzuna azkarrago eta eraginkorragoa izango da.
5. Espezializazioa: infekzio mota ezberdinei egokitzeko gaitasuna; espezifizitateak antigeno
ezberdinak ezagutzeko gaitasunari egiten dio erreferentzia, espezializazioak, ordea, infekzio
mota ezberdinen aurrean erantzuteko gaitasunari.
6. Automugatua: antigenoaren presentzia desagertzearekin bat erantzun immunea ere
desagertzen joango da; horrela sistema immunea egoera basalera bueltatuko da, beste
patogeno baten sarreraren aurrean erantzuna sortzeko prest egoteko. Ezaugarri honek
homeostasia mantentzen laguntzen du eta linfozito kopuru jakina mantentzearekin eta
dibertsitate konkretua mantentzearekin dago erlazionatuta.
7. Ez du autoerreaktibitaterik sortzen: propioa eta arrotza dena desberdintzeko gaitasuna du.

4.6 ERANTZUN ESPEZIFIKOAREN FASEAK:

1. Ezagutza: B eta T linfizoti birjinek (haien hartzaileek ezagutzen duten antigeno


espezifikoarekin inoiz elkartu ez direnak) antigeno espezifikoa ezagutzen dute. B linfozitoak
antigenoa haien kabuz ezagutzeko gaitasuna dute, T linfozitoek, ordea, zelula aurkezleen
beharra dute.
2. Aktibazioa: behin linfozitoek haien antigenoa ezagutu dutela, aktibazioa ematen da.
Aktibatzean immunitate espezifikoaren ezaugarri den klonen hedapena ematen da (hau ez da
immunitate naturalean ematen, honetan erreklutazioa ematen da).
3. Efektorea: klonen hedapen hau aktibatutako linfozitoen proliferazioan datza eta
erreplikatzen diren bitartean linfozito aktiboak zelula efektoreetan desberdinduko dira;
antigenoaren aurka arituko diren zelulak, alegia. B linfozitoak zelula plasmatikoetan
desberdinduko dira (antigorputzak ekoizteko gaitasuna dutenak) eta T linfozitoak T linfozito
efektoreetan. Behin zelula efektoreak lortzean immunitate zelular eta humoral bidez
antigenoaren suntsiketa emango da.
4. Gutxipena (homeostasia): antigenoaren suntsiketa ematen den heinean, zelula efektoreak
apoptosiz hiltzen joango dira homeostasia mantentzeko.
5. Oroimena: zelula gehienak heriotza
programatu bidez hil egingo dira eta gutxi
batzuk baino ez dira oroimen zelula
bezala geratuko. Fase honi esker,
antigeno berdinarekin bigarren aldiz
elkartzean, erantzuna azkarragoa eta
eraginkorragoa izango da; izan ere,
oroimen zelulak dagoeneko zelula
efektoreak dira, atsedenaldian
daudenak, beraz, ez da zelula efektoreen
desberditze prozesua eman behar.
ERANTZUN INNATOA VS ERANTZUN ESPEZIFIKOA

Irudia: immunitate innato eta espezifikoaren


arteko desberdintasunak osagai eta erantzun
denborari dagokionez.
● Immunitate innatoa: muga epitelialak,
fagozitoak, NK linfozitoak eta konplementua.
Lehenengo 12 orduetan erantzuna burutu.
● Immunitate espezifikoa: T eta B linfozitoak.
Antigenoaren sarrera eta lehelengo egunetik
aurrerako erantzuna. Erantzuna geldoago,
espezifikoagoa eta indartsuagoa.

Irudia: hasierako ezaugarriak bi


erantzunek komunean dituztenak dira
eta negritaz idatzitakoak
desberdintasunak.

Irudia: bi motatako immunitateetako


hartzaileen ezberdintasunen taula.

Marrazkiko adibidea:
Bi kasuetan 3 mikrooroganismo ezberdin ditugu
● Immunitate innatoaren kasuan, PRR hartzaileek mikroorganismo horien egitura arruntak
(lipopolisakaridoak, esaterako) ezagutuko dituzte. Beraz, hartzaile bakarrak hiru
mikroorganismoak ezagutuko ditu, hirurak gram negatiboak direnak. Hala ere, immunitate
innatoko hartzailea ez da hiru mikroorganismo horien artean desberdintzeko gai izango. Hau
da, erantzun innato bidez familia edo talde berdinako mikroorganismoak ezagutu daitezke.

● Immunitate espezifikoaren kasuan, hiru mikroorganismoak ezagutzeko hiru linfozito (eta


beraz, hiru hartzaile) ezberdin behar dira; bakoitzak mikroorganismo bakoitzaren antigeno
espezifiko bat ezagutuko duena. Horrela, bai espezie ezberdinak zein espezie barneko andui
ezberdinak identifikatu daitezke.

8. GAIA: IMMUNITATE-SISTEMA II: ERANTZUN IMMUNEKO


OSAGAIAK

1. ERANTZUN IMMUNEKO OSAGAIAK


Immunitate sistema hainbat organoz, ehunez, zelulez eta molekulez osotuta dago.
Osagai hauek hainbat propietate dituzte: Lokalizazioari dagokionez; izan ere, era estrategiko
batean kokatuta daude organo linfoideetan. Zirkulatzeko gaitasuna ere badute sistema
immuneko osagaiek.
Bi propietate hauek oso garrantzitsuak izango dira immunitate sistemak dituen erronkei aurre
egiteko eta erantzun immune eraginkorra sortzeko:

1. Gorputzeko edozein tokitan sartzen diren edozein mikroorganismoen aurka erreakzionatzeko


(erantzun bat sortzeko) gaitasuna izateko.

2. Erantzun immune espezifikoan sortzen diren zelula efektoreak euren funtzioa urrutiko toki
batean burutzeko gai izan behar dira.

2. ZELULEN JATORRIA
Immunitate sistemako zelulen jatorria hezur muina da, zelula hematopoietiko
pluripotenteetatik sortzen dira. Horietatik bi leinu sortzen dira: mieloidea eta linfoidea.

● Leinu linfoidea: linfozito guztien aitzindaria da, hau da, linfozito guztiak eratuko dira.
o T linfozitoak sortuko dira leinu linfoidetik. Hauek hezur muinean eratuko dira eta
ondoren timoan helduko dira. Heltze prozesu horretan, T linfozitoek CD8 (T
linfozito efektore bihurtuz) edo CD4 (T linfozito laguntzaile bihurtuz) espresatuta
izango duten determinatzen da. T linfozitoak aktibatu, ugaldu eta desberditzen
direnean, CD8 linfozitoetatik Tc populazioak garatuko dira, aldiz, CD4
linfozitoetatik, Th populazioak garatuko dira.

o B linfozitoak ere sortuko dira leinu linfoidean. Hauek hezur muinean eratuko dira
eta bertan helduko dira baita ere. Proliferatzen eta desberdintzen direnean, zelula
plasmatiko bihurtzen dira.
o NK zelulak leinu linfoidetik datoz baita ere. Natural killer zelulak nahiz eta B eta T
linfozitoen jatorri bera izan ez dira erantzun immune espezifikoaren parte, baizik
eta erantzun immune innatoan jarduten dute. Izan ere, NK zelulek, T eta B
linfozitoek ez bezala, ez dute antigeno errezeptore espezifikorik.

● Leinu mieloidea: hantura edota fagozitozia dela medio erantzun immune innatoan
parte hartzen duten zelulak eratuko dira aitzindari mieloidetatik abiatuta.

Irudi honetan immunitate sistemako zelulak morfologiaren zein funtzioaren arabera sailkatuta
agertzen dira.

3. MONOZITO/MAKROFAGO SISTEMAKO ZELULAK


Leinu mieloidetik eratorritako zelulak dira, odol-zirkulazioan barreiatuta dauden fagozito
ibiltariak hain zuzen ere. Odolean zehar, monozitoak desberdintzen dira zelula dendritiko
mielozitiko (zelula tradizionalak) bihurtuz eta ehunetara heltzean makrofago bilakatzen dira.

3.1. MAKROFAGOEN EZAUGARRIAK


● Makrofagoak tamaina handiko zelula fagozito mononuklearrak dira, ameba itxurakoak.
Ehunaren arabera, izen, funtzio eta morfologia desberdinak hartuko dituzte. Adibidez, bareko
makrofagoei makrofago espleniko deitzen zaie, gibelekoei Kupffer zelulak.

● Makrofagoak fagozito profesionalak dira, hori dela eta, oso garrantzitsuak dira erantzun
immune innatoan neutrofiloekin batera. Bizitza luzea dute, asteak edota urteak iraun
dezakete. Beraz, infekzio fokuan denbora luzez egotearen ondorioz infekzioa ebazteko
garrantzitsuak direla.

● Gibelean eta barean makrofago asko daude baina ehun guztietatik sakabanatuta daude.
● Mintzezko errezeptoreak dituzte:

● Mikroorganismoen azalean arruntak diren molekulak elkartzeko: MR, LPSR, SR,


Glukano-R…

● Antigorputzak lotzeko errezeptoreak: FcyR (G immunoglobinari lotzeko


errezeptorea)…

● Konplementuaren proteinak lotzeko errezeptoreak: C3bR, C4bR… (C3b eta Cb4


konplementuen aktibazioaren eraginez eratutako azpiproduktuak)

● Zitokinekin elkartzeko errezeptoreak.

3.2. MAKROFAGOEN EKINTZA NAGUSIAK

● Fagozito profesionalak dira. Hala ere, opsonizazio bidez fagozitosia eraginkorragoa izango da.
Hau da, patogenoak antigorputzekin markatuta badaude identifikazioa errazagoa izango da.

● Zitokina ugari jariatzen dituzte: Interleukina-6, interleukina-12… Zitokina horiek hantura eta
fase akutuko erantzunak sustatzen dituzte. Gainera, NK zelulei euren erantzuna indartzen
laguntzen diete.

● Hildako ehunak desagertze prozesuan parte hartzen dute hauek fagozitatuz eta deuseztatuz.
Aldi berean, hainbat produktu ekoitziko dituzte konponketa prozesuak abiarazteko. Beraz,
makrofagoek perfil fagozitiko zein konpontzailea dute.

● APC talde barruan sailkatzen dira. MCH-II molekulak espresatzeko ahalmena dute, hori dela
eta, erantzun immunean parte hartzen duten beste zelulei (Th linfozitoei) antigenoak
aurkezteko gai dira.

● Erantzun immune innatoaren eta espezifikoaren arteko lotura dira. Makrofagoek jariatzen
dituzten zitokinek erantzun immune espezifikoa estimulatuko dute. Izan ere, zitokina horiek
erantzun immune espezifikoko partaideei infekzioari buruzko informazioa bidaliko diete.

● Patogeno intrazelularren aurka espezializatuak daude, horregaitik, erantzun immune


espezifiko zelularrean garrantzitsuak izango dira. T linfozito laguntzaile batzuen bitartez,
euren ahalmen fagozitikoa indartuko da.

Beraz, kontuan hartu behar da makrofagoek erantzun immune innato zein espezifikoan parte hartzen
dutela.

4. GRANULOZITO POLIMORFONUKLEATUAK (GPM)

Hauen artean 3 talde bereizten dira: neutrofiloak (ugarienak), eosinofiloak eta basofiloak
Ezaugarri orokorrak:
● Zitoplasman pikor ugari dituzte.
● Nukleo bilobalatua dute.
● Zelula mugikorrak dira eta bizitza laburra dute.
● Estimulu edo faktore kimiotaktikoei erantzuten diete, hau da, faktore hauen bidez
granulozitoak erakartzen dira.
● Diapedesi gaitasuna dute; estimulu kimiotaktikoen aurrean odol-hodietatik irten eta
infekzio gunera iristen dira.
● Guztiek ahalmen exozitikoa dute, baina hauetako batzuek baino ez dute ahalmen
fagozitikoa.

a. Neutrofiloak: makrofagoak bezala fagozito profesionalak dira, baina hauen iraupena


laburragoa da. Infekzio baten aurrean lehenak dira infekzio gunera iristen eta hantura
akutua burutzen dute. Hala ere, berehala hil eta makrofagoak dira infekzioari aurre
egiten dioten zelulak.
● Makrofagoen antzeko zitokinak jariatzen dituzte
● Mintzeko hartzaileak dituzte: TLR, CR (konplementuarentzako hartzailea), FcR
(antigorputzentzako hartzailea), kimiozinen hartzaileak etab.
● Bakterio eta onddoen aurkako immunitate ez-espezifikoa
b. Eosinofiloak: fagozitosi ahalmena baduten arren, batez ere exozitosian
espezializatuta daude.
● Parasitoen aurkako immunitate ez-espezifikoa: exozitosi prozesu bidez
parasitoak suntsitzeko substantziak dituzten pikorrak kanporatzen dituzte.
● Odolean ez dira ugariak; batez ere ehun konektibo, azalean eta mukosetan
aurkitzen dira.
● Prozesu alergikoetan parte hartzen dute.
● Mintzeko hartzaileak: FcεR (E antigorputzaren hartzailea) eta FcγR (G
antigorputzaren hartzailea).

c. Basofiloak: Odolean aurkitzen dira eta eosinofiloen antzeko funtzioa betetzen dute:
hantura erreakzioa.
i. Mastozitoak: ehunetan aurkitzen diren hantura zelulak dira, zeinak heparina
eta histamina bezalako substantzia amina basoaktiboak jariatzen dituzten.
Substantzia hauek basodilatazioa eta odol-hodien iragazkortasuna handitzea
eragiten dute.
Gainera, alergietan ere eragina dute; berehalako hipersentikortasun
erreakzioaren erantzuleak izanik.
Ez dute ahalmen fagozitikorik eta E (FcεR) eta G (FcγR) antigorpuntzentzako
hartzaileak dituzte.
5. ZELULA DENDRITIKO MIELOZITIKOAK
Erantzun immune innato eta espezifikoaren arteko zubia dira.
Ezaugarriak:
● Zitoplasmaren luzakinak dituzte eta antigenoak harrapatzeko gaitasun handia dute.
● Antigeno aurkezle profesionalen (APC) artean sailkatzen dira, hauen artean
espezializatuenak izanik. Horrela, antigenoaren aurkezpena egiten diete T linfozitoei.
● Kokapena: antigenoen sarrera guneetan (hesi epitelialen ehunak) eta antigenoa
aurkezten den guneetan (organo linfoideak). Kokapenaren arabera izena aldatzen da;
azalean Langerhans zelulak, barean alde marginaleakoak, hezur muina edo timoan
interdigitanteak etab.
● Hartzaileak: TLR (Toll mtako hartzaileak).
● MHC II molekulek bideratzen dituzten erreakzio immuneetan, zelula dendritiko
mielozitikoak izango dira T linfozito birjinen aktibatzaile indartsuenak.
● Zitokina jariatzaile garrantzitsuak dira (IL-6 eta IL-12, esaterako); zitokina hauek bi
funtzio beteko dituzte: hantura prozesua sustatu eta erantzun immune espezifikoa
estimulatu.
● Funtzio garrantzitsuena: APC zelulak diren heinean, antigeno proteikoak jaso,
prozesatu, gongoil linfatikoetara eraman eta bertan T linfozitoei aurkeztu. Gainera, T
linfozitoei antigenoa aurkezteaz gain, T linfozito birjinak aktibatzeko
koestimulatzaileak ere eskeiniko dituzte. Era honetara, erantzun immune
espezifikoaren estimulazioa burutzen dute.

6. ZELULA DENDRITIKO FOLIKULARRAK (FDR)


Zelula hauek ez dute zelula dendritiko mielozitikoekin zer ikusirik; hauek ez dira zelula antigeno
aurkezleak, ez dute MHC II motako molekula, hauen funtzioa guztiz ezberdina da.
● Jatorria ezezaguna da, ez dira ama zelula hematopoietiko pluripotentzialetik eratortzen.
● Kokapena: Organo linfatiko sekundarioetan aurkitzen diren zentru germinatibo izeneko
eremuetan.
● Hartzaileak: mintzean CR (konplementuaren hartzailea) eta IgG-R (IgG hartzailea) ugari
dituzte; hauei esker, immunokonplexuak lotzen dituzte, bai antigeno eta antigorputzek zein
antigeno eta konplementuek osatzen dituztenak.
● Funtzioak: funtzio garrantzitsuena mintzeko hartzaile bidez immunokonplexuak lotu eta
hauek B linfozitoei era pasibo batean aurkeztea da. Horrez gain, B oroimen zelulen
garapenean garrantzitsuak (antigenoa B zelulei aurkeztuz) dira eta afinitatearen heltzea
izeneko prozesuan parte hartzen dute.

7. T ETA B LINFOZITOAK
Immunitate adaptatibo edo espezifikoaren zelula nagusiak dira. Errezeptore espezifikoen bidez
determinante antigeniko desberdinak ezagutzen dituzten zelula bakarrak dira, beren ezaugarri
nagusiak espezifikotasuna eta oroimena izanik. Hartzaileak TCR eta BCR izango dira.

Morfologikoki linfozito guztiak nahiko antzekoak dira, gainazalean CD proteinak (cluster of


differentiation) dituzte, linfozitoak identifikatzeko balio dutenak.

Antigenoarekin elkartu ez diren T eta B linfozitoei linfozito birjinak (helduak) deritze. Txikiak dira eta
bizitza laburra dute (asteak-hilabeteak): ez badute euren antigenoarekin topo egiten apoptosiz hiltzen
dira. Bestalde, antigenoa ezagutzen badute eta seinale kitzikatzaileak jasotzen badituzte, aldatu
egingo dute beren genotipoa, morfologia eta tamainaz handituko dira linfoblasto bihurtuz. Ondoren,
desberdindu egingo dira zelula efektore edo oroimen zeluletan (zelula efektoreak dira baita ere, baina
erreposo egoeran eta bizitza luzeagoa dute). Zelula horiek antigenoaren kontra arituko dira,
antigorputzak sortuz edo zelulak suntsituz.
Bizitzan zehar gero eta oroimen zelula gehiago eta gero eta T linfozito birjin gutxiago izango dugu
mikroorganismoekiko dugun esposizioaren ondorioz.

- B LINFOZITOAK
Hezur muinean, fetuaren gibelean eta batzuk barean bukatzen dute beren heltze
prozesua. B linfozitoen antigenoaren errezeptorea BCR da, eta mintzeko
immunoglobulinak (mIg) dira. Hauek antigeno estrazelularrak ezagutzen dituzte, era
solugarrian edo mikroorganismoen gaizanalean kokatuta. Immunoglobulina horiek
jariatzen direnean antigorputz (Ab) deritze.

B linfozitoen mintzeko markatzaileak hurrengoak dira: mlg, CD19, CD20, CD21, CD40, CD79,
CR (konplementuaren hartzailea), FcR (antigorputzaren hartzailea), MHC‐II, B7...

Antigenoa elkartu eta gero (aktibatuta), hauetan bihurtu daitezke:

● Zelula plasmatikoak: immunitate humoralaren arduradunak, antigorputzak


ekoizten dituzte. Ez dute mintzeko immunoglobulinarik (mIg) edo oso gutxi. Gainera, ez dira
zirkulatzaileak, eta hezur muinean, gongoil edo barean metatzen dira. Bertan, antigorputzak
jariatzen egon daitezke nahiz eta antigenoaren estimulurik ez egon. B linfozitoek bizitza labur
zein luzea eduki dezakete.

● Oroimen zelulak: bizitza luzeagoa dute eta hurrengo kontaktuetan antigenoaren aurkako
erantzuna indartsuagoa eta handiagoa izatea ahalbidetzen dute.

- T LINFOZITOAK
Hezur muinean sortu eta timoan heltzen dira. Hartzaileak TCR
izango dira. T linfozito guztiek CD3 mintzeko markatzailea dute
(horren bidez identifikatu daitezke). Honen ondorioz, T zelulen
antigenoarentzako errezeptore-konplexua TCR + CD3 izango da.
Hauetaz aparte, zitokinentzako errezeptoreak izango dituzte.

Antigenoak ezagutzeko, proteikoa izatea eta modifikatuta egotea beharrezkoa da: peptidoak MHC-II
molekulei lotuta egon behar dira. Bi azpipopulazio nagusi bereizten dira T linfozitoen errezeptoreen
(TCR) kateen arabera:

❏ TCR αβ dituzten T linfozitoak (T linfozitoen gehiengoa >%85). Ezaugarri nagusietako bat


aldakortasun handia da. Bi mota nagusi bereizten dira:
- Th (laguntzailea): CD4+ (MHC‐II)
- Tc (zitotoxikoa): CD8+ (MHC‐I)

❏ TCR γδ dituzten T linfozitoak (T linfozitoen <%15). Epitelioetan kokatuta, erantzule goiztiarrak


dira eta erantzun immune innatoaren barruan kokatu daitezke. Ez dira zirkulatzaileak eta
aldakortasun mugatuko antigeno errezeptoreak dituzte. Gainera, lipidoak edo patroi molekula
kontserbatuak ezagutzen dituzte.
Zein immunitate mota eragiten dute?
T linfozitoak orokorrean immunitate zelularrean parte hartzen dute, izan ere, T linfozito zitotoxikoek
infektatutako zelulak suntsitzen dituzte eta Th (laguntzaileak) zitokinak jariatuko dituzte fagozitoei
infekzio intrazelularrak suntsitzen laguntzeko.

8. NATURAL KILLER LINFOZITOAK


Hauek ere leinu linfoidetik eratorritakoak dira. Berezko zelula linfoideak dira, erantzun
immune innatoan parte hartzen baitute. Gainerako linfozitoen antza dute baina honako
hauek ez dute errezeptore espezifikorik (ez BCR, ez TCR). Beraz, ez dute antigenoekiko
espezifikotasunik, ezta oroimen immunologikorik ere.

Natural Killer linfozitoek aktibitate zitotoxiko naturala daukate, izan ere, infektatutako
zelulak eta estresatutako zelulak ezagutzeko eta hauek suntsitzeko gai dira, adibidez, zelula tumoralak.
Gainera, zitokina jariatzaileak dira eta erregulazioan parte hartzen dute. Jariatzen duten zitokina
garrantzitsuena γ interferona da.

Bi motatako errezeptoreak dituzte: inhibitzaileak eta aktibatzaileak, eta hauen arteko orekak
erabakiko du NK zelulen aktibitatea.
● Erreptore aktibatzaileek adibidez, zelula tumoraletan ageri diren aldaketak ezagutzeko gai
izango dira, edo zelula infektatuetan ageri diren egitura eraldatuak ezagutzeko.
● Errezeptore inhibitzaileek, aldiz, MHC I molekulak idetifikatzeko gai dira. Honekin bat egitean
linfozitoaren aktibitate zitotoxikoa murriztuta edo ezaztatuta egongo da. Mekanismo honi
esker NK linfozitoek ez diete gure zelula osasuntsuei kalterik egingo.
Zelula tumoraletan , esate baterako, MHC I molekula murriztuta edo eraldatuta egon daiteke.
Beraz, inhibitzailea ez bada lotzen funtzio zitotoxikoa aktibatuta egongo da.

Hauetaz gain beste errezeptore batzuk dituzte, adibidez, G immunoglobulienentzako errezeptoreak.


Horrela, gai izango dira G Img-ekin opsonizatutako zelula infektatuak suntsitzeko. Honi, antigorputzen
menpeko zitotoxizitate zelularra deritzogu. Noski, zitotoxizitate mota hau ez da antigeno espezifikoa
izango.

T linfozitoekin alderatuz, honako hauek ez daukate CD3 markatzailea. Hau baliagarria da beren
identifikaziorako.

9. ILC LINFOZITOAK
ILC linfozitoek ere erantzun immune innatoan parte hartuko dute. NK linfozitoek T linfozito
zitotoxikoekin antzekotasunak dituzten moduan, ILC linfozitoek T linfozito laguntzaileekin izango
dituzte. Izan ere, zitokinak jariatzen dituzte eta Th linfozitoen funtzio analogoak beteko dituzte baina
ez dute TCR errezeptorerik, hau da, ez dira gai antigenoa modu espezifikoan ezagutzeko. 3 mota
bereizten dira: ILC 1, ILC 2 eta ILC 3, jariatzen dituzten zitokinen arabera.
Irudi honetan laburbilduta ageri dira linfozito mota
ezberdinen funtzioak:
● B linfozitoek jariatzen dituzten
antigorputzek toxina edo mikroorganismo bat
neutraliza dezakete. Gainera, fagozitosia estimulatu
edo konplementuen sistema aktibatzeko gaitasuna
dute. Babes humorala da hau.
● T linfozito laguntzaileek zitokinak jariatzen
dituzte, makrofagoak aktibatzeko, hantura
sustatzeko eta T eta B linfozitoak aktibatzeko.
● T linfozito zitotoxikoek infaktatutako zelulak
suntsituko dituzte. Gai dira MHC II molakuletan
aurkeztutako peptidoak ezagutzeko. Erantzun immune zelularragauzatuko dute.
● NK linfozitoek ere aktibitate zitotoxiko zelularra dute, baina ez da antigeno espezifikoa.

Herpes birusak MHC I molekulen adierazpena murrizten du. Horrela ihes egin ahal izango dio T linfozito
zitotoxikoari, baina NK linfozitoak konplexu horren ausentzia antzemango du eta honen kontra egingo
du.

10. ZELULA ANTIGENO AURKEZLE PROFESIONALAK


Jatorri desberdina dute, baina populazio funtzional berean taldekatzen ditugu: Zelula dendritikoak
(garrantzitsuenak), makrofagoak eta B linfozitoak. Ezaugarri komunak:
● Antigenoa hartzeko gaitasuna (berezko endozitosia / fagozitosia) dute.
● Antigenoa barneratu, suntsitu eta prozesatzen dute, peptido txiki bihurtuta.
● Antigenoa aurkezten diete Th linfozitoei MHC II molekulen bidez. Gainera, seinale
koestimulatzaileak eskeiniko dizkiete.
● Antigenoa sartzen eta aurkezten den ehunetan agertzen dira.

11. LINFA-EHUNAK ETA LINFA-ORGANOAK


Funtzioaren arabera honako sailkapena egingo dugu:
● PRIMARIOAK / LEHEN MAILAKOAK / ERDIKOAK
Organo eta ehun hauetan linfopoiesia gertatzen da, hau da, hemen bihurtuko dira B eta T linfozitoak
immunokonpetente, bere errezeptore espezifikoak modu eraginkor batean ekoiztuz. Beraz, hemendik
aterako dita B eta T linfozito birjin immunokonpetenteak. Atera baino lehen hautespen prozesu
positiboak eta negatiboak pairatuko dituzte. Hauek dira: hezur-muina, timoa eta fetuaren gibela.
● SEKUNDARIOAK / BIGARREN MAILAKOAK / PERIFERIKOAK
Hemen sustatuko da erantzun immune espezifikoaren
hasiera, B eta T linfozito immunokonpetenteen eta
antigenoaren arteko elkarrekintza gertatzen delarik (Ag,
APC, linfozito elkarrekintza sustatu). Hauek dira: barea,
linfa-gongoilak eta mukosetara asoziaturiko ehun
linfoidea (MALT). Barera helduko dira odoletik doazen
Ag-ak, linfa-gongoiletara linfatik doazenak eta MALT-
etara mukosak gainditzen dituzten Ag-ak.

Aldiz, egituraren arabera sailkatuz gero honako taldeak izango ditugu:


● Kapsulatuak: Egitura antolatua dute beren
funtzioa betetzeko. Timoa, hezur-muina, linfa-
gongoilak, barea.
● Kapsula gabekoak: Ehun linfoidea hedatuta
ageri da, ez dute egitura anatomiko definiturik.
MALT. Kokapenaren arabera izen ezberdina
hartuko du: biriketan BALT, digestio hodian
GALT eta linfa ehun urogenitala.

11.1. ORGANO LINFOIDE PRIMARIOAK


Timoa
Organo bilobulatua da, bihotzaren gainetik kokatzen da eta pubertaroaren aurretik
iboluzionatzen/atrofiatzen doa; hala ere, bizitza osoan zehar linofpoiesi erresidual bat mantenduko
du. Hemen T linfozitoak helduko dira. Helburua errezeptore dibertsitate altua lortzea izango da, hau
da, ahalik eta zelula gehien errezeptore desberdinekon sortzea, eta gero bakarrik errezeptore
erabilgarriak dituztenak ateratzea.

Timoan hautespen prozesu negatiboak eta positiboak emango dira, mekanismo hau tolerantzia
zentrala* bezala ezagutzen da, bakarrik errezeptore erabilgarriak eraiki dituzten T linfozioak
hautatzeko eta autoerreaktiboak/kaltegarriak izan daitezken T linfozito horiek suntsitzeko prozesua.
Prozesu horretan parte hartuko dute timoan dauden zelula epitelialak mkrofagoak eta zelula
dendritikoak.

Timoak egitura zehatz bat dauka:

● Timoaren Kortexa: kortexera hezur muinetik garatzen ari diren linfozitoen aitzindariak
helduko dira, linfozito hauei timozito deituko zaie. Timoaren barruan aurrera doazen heinean
bere garapen fasean ere aurrera egingo dute.
○ Hautapen positiboa: T linfozito heldugabe/aitzindariak (timozitoak) bertara iritsi eta
bere TCReen αβ kateak kodetzen dituzten gene funtzionalak sortzen dituzte, eta CD4
eta CD8 molekulak espresatzen
hasiko dira. Hor, zelula
propioek(dendritikoek epitelialek)
peptidoek aurkeztuko dituzte eta
hautapen positiboko puntu
honetan bakarrik MHC(peptido
propioekin)identifikatzeko gai
direnak biziraungo dute besteak ez
dute bizirik irauteko seinalerik
jasoko eta apoptosis hil egingo dira.
Horrela, errezeptore erabilgarriak
dituztenak bakarrik biziraungo dute.

● Timoaren Muina
○ Hautapen negatiboa: Peptido horiek MHC molekulak afinitate oso altuarekin
ezagutzen badituzte, eliminatu behar dira izan ere gerta daiteke gero gure gorputzean
peptido (erreakzio autoinmunea) hauek ere suntsitzea erantzun autoinmunea
gauzatuz. Hemen kaltegarriak izan daitezkeen zelulak suntsitzen dira.

*Hau ez da perfektua eta linfozito kaltegarri batzuk ihes egingo dute, hala ere, hau zuzentzeko
tolerantzia sistema periferiko batzuk egongo dira.

B linfozitoek heltze prozezu urrats berdinak jarraituko dituzte baina hezur muinean gertatuko da
timoan beharrean.

11.2 ORGANO LINFOIDE SEKUNDARIOAK: erantzun inmune espezifikoen sorrera guneak izango dira.

Linfa gongoilak
Organo linfoide kapsulatuak dira. 500 bat dira, gorputzean zehar estrategikoki banatuta, hauek
sistema linfatikoa osotu eta linfa deainatzen dute eta hor dauden antigenoei erantzun espezifikoa
ematen diete.
Egitura antolatua daukate:
● Kortexa: kanpoko aldean kokatzen da hemen folikulu primarioak daude non organo linfoide
primarioetatik eratorritako B linfozito birjinak metatzen diren. Hemen estimulu antigenikoa
jasotzen badute proliferatu ehingo dute eta folikulu sekundarioak eratuko dituzte. Folikulu
sekundarioen erdian zentro germinalak egongo dira hauetan FDC (Zelula dendritiko
floikularrak) zelulak agertuko dira, zeinak B linfozitoei lagunduko dieten.

● Parakortexean T linfozitoak guneka egongo dira, hemen T linfozito birjinak eta zelula
dendritikoak egongo dira, T linfozito hauek laguntza beharko baitute antigenoak ezagutzeko.

● Muinean zelula T eta B linfozito efektoreak, zelula plasmatikoak (antigorputzak jariatu) eta
makrofagoak agertuko dira.
Linfozitoen barneratzea gongoil linfatikoan
Endoteliotik linfozito birjinak estrabasatzen dira linfa
gongoiletara, bestalde hodi linfatiko aferenteetatik linfa
sartuko da antigenoekin edota zelula dendritikoek
akatutako antigenoekin, horrela erantzun inmune
espezifikoaren hasiera sustatuko da.

B eta T linfozito birjinak antigenoekin erreakzionatzean


proliferatuko dute eta T eta B linfozito efektoreak
sortuko dira; hauek, hodi linfatiko eferentetik aterako
dira, batez ere T linfozitoak, beste hodi batzuetan
drainatuko dute eta azkenean, hodi linfatiko torazikotik
odolera joango dira, hortik infektaturiko guneetara
iritsiz beraien funtzio efektorea betetzeko.

*zelula plasmatikoak gongoilean gera daitezke

Barea
Organo linfoide sekundarioa da oso baskularizatua dagoena eta sabelaldearen ezkerraldean kokatzen
dena. Odola arteria esplenikotik sartuko da, hemen ere, linfa
gongoiletan bezala, erantzun immune espezifioa sustatuko da,
baina. kasu honetan, odoletik datorren antigenoen aurka,
horregaitik esaten da zaintza sistemikoa betetzen duela.

Bi ehun mota bereizten dira pulpa gorria eta pulpa zuria:

● Pulpa gorria: mikrobio, eritrozito eta plaketa kaltetuak


eta opsonizatutako mikrobioak suntsituko dria. Gune
honetan makrofago ugari egongo dira, makrofago
espleniko ere deritzaienak. Hauek, batez ere,
opsonizatutako patogenoen suntsiketan parte hartuko dute. Makrofagoek opsonizatutako
mikrobioak ezagutu eta suntsituko dituzte, horrela, batez ere, polisakaridozko kapsulak
dituzten mikroorganismoak eliminatuko dira, neumokokoak adibidez.

Barerik ez duten pertsonek funtzio hori defektuosoa izango dute, hortaz bakterio hauek
eragindako infekzioak pairatzeko tendentzia altuagoa izango dute.

● Pulpa zurian: odoletik eratorritako antigenoei erantzun espezifikoa emango zaie,hortaz,


erantzun zelularra gertatzeko beharrezko zelula guztiak egongo dira, B eta T linfozitoak, zelula
antigeno-aurkezleak, makrofagoak.

MALT (Mukosetara asoziaturiko linfa ehuna)


Organo linfoide ez kapsulatuak izango dira. Lekuaren arabera izen desberdina hartuko ditu, adibidez,
hestebidera asoziaturikoa (GALT), hau hoberen ezagutzen dena da eta guk eredu gisa erabiliko
duguna.

Hemen mukosetatik eratorriko antigenoei erantzuna emango zaie. Linfa zelulak era sakabanatuan
kokatuko dira, hala ere, badaude nolabaiteko antolakuntza duten guneak adibidez Peyer plakak.

Sistema hauek( MALT) eta baita larruazalekoak ere sistema erregional bezala ezagutzen dira, hauek
hainbat ezaugarri espezifiko dituzte: hauen artean aipagarria den bat, patogenoei erantzun
espezifikoa ematen zaiela, baina mikrobiotako organismo komentsalen aurrean ez dela erantzunik
eratzen da.

Erantzun inmune innatoan eta espezifikoan parte hartzen duten zelulak topatuko ditugu adibidez
erantzun innatoari dagokionez epitelio mukosoa, zelulek lotura hertsiak osotuko dituzte epitelio
jarraia eratuz eta muga fisiko bat osotuz.

Bi gune nagusi bereiziko ditugu:

1. Epitelio Mukosoa:
Hemen zelula espezializatu batzuk egongo dira M zelulak, hauek antigenoa Peyer plaketara bideratzen
dute. Linfozito intraepitelialak, erantzun innatoren parte kontsideratuko ditugu, hauen
errezeptoreak dibertsitate mugatukoak direnez oso azkar erantzuten dutelako.

2. Lamina Propioa:
Linfa ehun hau mukosa azpian kokatuko da, hau da, epitelioaren mintz basalaren azpian dagon lamina
propioan. Hemen bi gune bereiizko ditugu:

● Gune induktoreak: antolatutako guneak dira zeineta erantzun inmune espezifikoari hasiera
emateko zelulak agertzen diren hala nola, T eta Blinfozito birjinak, zelula dendritikoak,
nolabaiteko folikulu bat osatzen. Honen adibide bat Peyerren plakak izango litzateke.

● Gune efektorea: erantzun espezifikoa burutuko den gunea efektore bezala ezagutzen den,
hor topatuko ditugu T linfozito efektoreen populazio konkretuak, IgA jariatzen duten zelula
plasmatikoak, zelula plasmatikoak,B linfozitoak,makrofagoak eta zelula
dendritikoak.Jariatutako IgA hauek heste artean dauden mikroorganismoak deuseztatuko
dituzte, honetan datza sistema hauetako erantzun espezifiko nagusia.
11.3 AZALEKO SISTEMA IMMUNEA
Honek osogai zelular konkretua izango du eta hau ere sistema erregional bat kontsideratuko da, bi
kapa ditu, epidermisa eta dermisa mintz basal batez banatuta egongo direnak. Sistema hau hesi bat
izateaz gain, erantzun immune espezifikoak ere induzituko dira.

Epidermisean
● Keratinozitoak: Muga fisikoa izango
dira, hala ere, hauek peptido
antimikrobianoak eta zitokinak
ekoizteko gaitasuna eukiko dute.

● Langerhans zelulak: antigenoa


harrapatu eta linfa hodien bidez
linfa gongoiletara bideratuko dituzte
erantzun espezifikoa hasteko.

● Linfozito intraepidermikoak:
erantzun immune innatoaren parte bezala kontsideratuko ditugu, era azkar batean
erantzuten dutelako eta errezeptoreak dibertsitate mugatua dutelako.

Dermisean
● Linfozito ugari egongo dira (epidermisean baino gehiago), gehienak oroimen zelulak izango
dira.

● Makrofagoak: sakabanatuta agertuko dira

Hortaz epidermisa gainditzen duten patogenoek zelula hauekin topo egingo dute edota linfa
gongoiletara bideratuak izango dira erantzun inmune espezifikoa eraginez.

12. LINFOZITOEN ZIRKULAZIOA


Linfozito klon birjin ugari ditugu, 108 baino gehiago, baina mota bakoitzetik kantitate gutxi; beraz,
patogenoarekin aurkitzean bakarrik gutxi batzuk erantzun ahal izango dute. Horregatik da
garrantzitsua zirkulatzea, ezagutzen duten antigenoarekin aurkitzeko probabilitatea handitzeko.

Esate baterako ehun periferiko batean infekzioa sortzen bada, linfozitoek antigenoa ezagutzeko eta
erantzun espezifikoari hasiera emateko bi bide desberdinduko dira:

● Batetik infekzio fokoko antigenoak, zelula dendritiko bidez, linfa gongoiletara garraiatuko
dira.
● Bestetik, T eta B linfozito klon birjinak etengabe ari dira odoletik birzirkulatzen. Odoletik
linfa gongoiletara joaten dira gero berriro odol zirkulaziora bueltatzeko, antigenoa
aurkitzeko aukerak handituz.

Azkenean bide batetik edo bestetik linfozitoek topo egingo dute antigenoekin eta interakzio honen
ondorioz, ugaldu, desberdindu eta efektore bihurtuko dira. Zelula efektore hauek jada odolean
badaude infekzio gunera joango dira gehienetan eta gongoiletan badaude linfatik (hodi eferentetetik)
odolera bueltatuko dira toraxeko hodiaren bidez hortik ere gehienetan infekzio gunera joanez. Zelula
efektore guztiak ez dira infekzio gunera joango (T linfozito zitotoxikoak bai); zelula plasmatikoak,
aurretik aipatu den moduan, hezur-muineko nitxoan edota linfa-gongoiletan geratuko dira.

Trafiko leukozitario atxikidura molekulen eta zitokinen bitartez dago zuzenduta.

1. Atxikidura molekulak: alboko zelulekin edo matrize estrazelularrarekin loturak ahalbidetzen


dituzten zelulen azaleko molekulak dira. Prozesu ugaritan parte hartzen dute: linfozitoen
trafikoan, heltzean aktibazioan… Familia desberdinak daude:
a. Integrina taldekoak.
b. Immunoglobulina taldekoak.
c. Selektina taldekoak.
d. Adhesina baskular taldekoak.

Atxikidura molekula horiek leukozito guztien eta endotelioko zelulen mintzean egongo dira
eta agertu eta desagertu egingo dira estimuluei erantzunez.

2. Zitokinak: hainbat zelulek ekoizten dituzten peptido txikiak dira. Erantzun immunitarioa
erregulatzea da beraien funtzioa, informazioaren transmisoreak dira. Hainbat zitokina, funtzio
eta izen desberdinekoak daude, baina ezaugarri amankomun batzuk dituzte. Kasu honetan
funtzio erakartzea denez kimiokinak izango dira, zitokina kimioerakarleak.

Hurrengoko taulan adibideak ageri dira: esate baterako, CCR7 errezeptoreak T birjinak eta
zelula dendritikoak linfa-gongloilean parakortexera joatea eragiten du edota IL-8 neutrofiloen
infekzio fokorako erakartze prozesuan parte hartze garrantzitsua duena.
Zitokinen ezaugarri komunak:
❖ Zitokinen jariapena epe laburrekoa izaten da, automugatuta dago, eta induzitua (beti
estimulu batek induzitu behar du) da.
❖ Zelula mota desberdinen gainean eduki dezakete eragina, baina horretarako zelula
hartzailean errezeptore espezifikoak egongo dira.
❖ Zenbait efektu mota sortu ditzakete:
➢ Tokikoak/lokalak: zitokina gehienak mota horretakoak dira. Efektu lokala
autokrinoa (efektua zitokina ekoizten duen zelula beraren gain denean) edo
parakrinoa (alboko zeluletan eragina) izan daiteke.
➢ Sistemikoak (endokrinoak): efektua urruneko zeluletan. TNF⍺ jariapena
kantitate handian.
❖ Batzuek efektu pleiotropikoa daukatela esaten da, hau da, zitokina berdinak zelula
desberdinen gain eragin eta efektu desberdinak sortu ahal dituela.
❖ Beste batzuek, aldiz, efektu erredundantea dutela esaten da. Zitokina desberdinek
efektu berdina eragitea.
❖ Sistema immunea kontrolatu: hainbat prozesuen aktibatzaileak edo inhibitzaileak
izan daitezke. Adibidez, beste zelula batzuen aktibazioan parte hartzen dute eta
linfozitoen ugalketa eta desberdintzea erregulatzen dute.

Azkenik, leukozitoen (zehazki, kasu honetan neutrofiloen) trafikoa (taxikidura molekulen eta zitokinen
bidez) nola ematen den aztertuko dugu hurrengo eskema erabiliz:

Orokorrean irudian diapedesi prozesua dago adierazita, selektinen menpekoa dena.

1. Adibidez, infekzio bat dagoenean makrofago batzuk mikroorganismoak fagozitatzen egongo


dira. Eta fagozitosiarekin batera zitokinen jariaketa ere burutuko dute (IL1 zitokina).

2. Zelula endotelialek zitokina horiek jaso eta aktibatu egingo dira. Aktibazio honen ondorioz,
atxikidura molekula batzuk adierazten hasiko dira (selektinak bezala).

3. Neutrofiloek selektinen ligandoak dituzte. Horregatik, neutrofiloak zelula endotelialen


selektinara lotuko dira beraien mugimendua geldotuz (errodadura abiadura jaitsi).

4. Horretaz gain, prozesu honetan hainbat zelulek IL-8 ekoiztuko dute. IL-8 hau ere zelula
endotelialetan adieraziko da.
5. Hasierako nuetrofiloen atxikidura molekuleekiko loturaren bitartez, neutrofiloek IL-8 hartzailea
adierazko dute. Eta abiaduraren murrizketaren eta hartzaileen ondorioz, neutrofiloek aukera
izango dute zelula endotelialetan adierazten ari den IL-8 kimiokinetara lotzeko.

6. Bertara lotzean, zitokinek neutrofiloan eragingo dute eta integrina familiako atxikidura
molekulak adieraziko dituzte (LFA-1 eta ICAM-1).

7. Horrela, lotura sendoa sortuko da da bi atxikidura molekulen bidezkoa.

8. Behin lotuta, neutrofiloak gai izango dira zelula endotelialen artetik igarotzeko diapedesi
prozesuaren bidez.

9. Azkenik, IL8 molekulek neutrofilo gehiagoren erakarpena sustatuko dute infekzio gunera.
9. GAIA: IMMUNITATE INNATOAREN ERAGILEAK
Immunitate innatoan hainbat efektorek hartuko dute parte.
Hiru atal desberdinduko ditugu:

● Kanpoko muga fisiko, kimiko eta mikrobiologikoak


(batzuetan hau erantzun immunitariotik kanpo
dagoela esaten da, baina guk hemen sartuko dugu)
● Berehalako immunitatearen efektoreak (barruko
mugak): 0-4 h. Lehenengo ordu hauetan hainbat
molekula sortuko dira erantzun immunitarioan
parte hartzeko.
○ Konplementuaren sistema (bide
alternatiboa)
○ Fagozitosia.
● Erantzun induzitu goiztiarra: 4-96 ordu. Hanturan oinarritzen da eta gainera, erantzun
espezifikoa birusen kasuan. Hanturaren bidez patogeno estrazelularrei egingo diogu aurre.
○ Fase akutuaren erantzuna.
○ Neutrofiloen erakarpena eta hantura.
○ Α eta β interferonak (I motakoak).
○ NK zelulak (zitotoxizitatea).

1. BABES MUGA PRIMARIOAK: KANPO MUGA

Azalean eta mukosetan dagoen babesa da eta aldi berean mikroorganismoen sarrera nagusiena,
batez ere, mukosa azalera handiago bat betetzen duelako.
● Muga fisikoak: zelula epiteliaten lotura hertsiak, gernuaren jarioa, ezkatatzea, izerdia, ilea,
mukia…
● Muga kimikoak: malkoak, listuko lisozima (gram positiboen peptidoglikanoari eragiten dio)
eta peroxidasak, laktoferrina (burdina bahitzen du horrela mikroorganismoen ugalketaren
saihesteko), urdailaren edo baginaren azidotasuna…
● Muga biologikoak: mikrobiota. Patogenoekin lehia egingo du lekuagatik eta elikagaiengatik;
horrela, patogenoen kolonizaioa ekidingo du.

Baina babes muga primario hauen propietate pasiboetaz gain, funtzio aktibo bat ere badaukate
defentsan. Esate baterako, zelula epitelialek peptido antimikrobianoak (defentsinak bezala ezagutzen
direnak eta urdailean ere sortzen direnak) sortuko ditu, hauek patogenoen mintzean txertatzen dira
patogenoa suntsituz edota zelula epitelialen artean dauden linfozito bereziak (B eta T linfozito
intraepitelialak) aktibatuz, esaterako: dibertsitate mugatuko errezeptoreak dituzten T linfozitoak
(peptido antigenikoa MHC molekula bidez aurkeztu beharrik gabe ezagutzen dutenak eta batzuetan
gamma eta beta kateak dituztenak patogenoa ezagutu eta honi aurre egiteko) eta B linfozitoak, B1
linfozito moduan ezagutzen direnak, mukosetan eta peritoneoan daudenak eta antigorputzak
ekoizten dituztenak.
Nahiz eta antigorputzen jariaketa erantzun adaptatiboaren ezaugarri nagusienetakoa izan, orain zelula
epitelial berezi hauek egindako ekintzak erantzun innatoaren barnean sailkatuko ditugu honek ematen
duten erantzun azkarragatik eta dibertsitate mugatuko errezeptoreak dituztelako (patroi gutxiago
ezagutzeko gaitasuna dutenak).

Muga hauek gainditzen direnean (esate baterako, erredurak edo urradurak daudenean), foko
infeszioso primario bat sortuko litzateke eta berehalako immunitatea jarriko da martxan (barneko
mugak). berehala

2. BEREHALAKO IMMUNITATEA.

Lehenengo lau orduetan oso garrantzitsua izango da barruko muga. Hemen konplementuaren
sistemak eta fagozitosiak hartuko dute parte. Berehalako immunitatea garrantzitsua izango da onddo
eta bakterio estrazelularren aurka (konplementuaren sistema) eta intrazelularren aurka (fagozitosia).
Larruazalean eta mukosetan pizten dira mekanismo hauek.

2.1. KONPLEMENTUAREN SISTEMA (ERANTZUN HUMORALA)

Odoleko proteinak dira, infekziorik ez dagoenenan era inaktiboan eta kontzentrazio baxuan egoten
direnak; baina infekzioa dagoenean beren osagaietako bat aktibatzen bada, hurrengo osagaien
aktibazioa eragingo du proteasen bidezko segida entzimatiko baten bidez eta, azkar batean, odolean
gutxi izandako konplementuko proteinen kopuruak asko handituko da.

Konplementuaren osagaiak C1tik C9ra izendatzen dira (ez da partehartze ordenaren araberakoa,
aurkitu ziren dataren araberako ordena da). Immunitate humoralaren efektore nagusienetakoa,
izango da immunitate innatoaren barnean, fagozitosiarekin batera, batez ere patogeno
estrazelularren aurka. Gainera, kontsideratzen da konplementuraen sistema hau eragile adaptatibo
eta innatoaren erdibidean dagoela, bide desberdinen bidez aktibatu daitekeelako:

a. Zuzenean mikroorganismo batekin, bere gainazaleko osagaiekin aktibatu (erantzun


innatoa)
b. Antigorputzen bitartez aktibatu (erantzun adaptatiboa, erantzun espezifikoa aurretik
eginda egon beharko litzatekeelako)

Gainera, konplementuaren sistemak badu ezaugarri inflamatorio oso garrantzitsua eta


horregatik, oso garrantzitsua da ondo erregulatuta egotea. Erregulazio horretan gure zelula
ostalarietan (eta ez mikroorganismoetan) dauden zenbait proteinek parte hartzen dute.
Proteina hauek solugarriak edo mintzezkoak izan daitezke eta hauen bidez infekziorik ez
dagoenean ez da konplementuaren sistema aktibatuko. Mekanismo honek aurrerago azalduta
dagoen konplementuaren bidezko aktibazioaren gertakari nagusian du eragina. Gertakari hau
C3 proteinaren apurketa da eta horretarako proteasa bat sortuko da, C3 konbertasa deitzen
dena. C3 proteinaren aktibitatea zelula ostalariek dituzten proteinen bidez egongo da
erregulatuta; alde batetik, C3 konbertasaren eraketa inhibituz edota eratutako C3
konbertasak banaduz.

2.1.1. Konplementu sistemaren aktibazio bideak

Konplementuaren sistema aktibatzeko bide desberdinak egongo dira. 3 izango dira bide
horiek:

1. Bide alternariboa: erantzun immune innatoaren barnean aurkitzen da.


Koplementuaren proteinak zuzenean aktibatu daitezke mikroorganismoen azalean
dauden proteinekin.

2. Lektinen bidea edo MBL-bidea: erantzun immune innatoaren barnean aurkitzen da.
Konplementua MBL edo manosa lotzen duen lektina batek aktibatzen du. Proteina
hau erantzun immune innatoaren barnean, erantzun immune innato induzituan,
ekoizten den proteina da. Hori mikroorganismoen manosa erresiduoetara lotzen da
eta horrek gero konplementua aktibatu dezake.

3. Bide klasikoa: erantzun immun espezifikoaren barnean aurkitzen da. Izan ere, bide
honetatik konplementuraren sistema aktibatzeko antigorputzak sortu behar dira. Hau
da, konplementuaren sistema antigeno-antigorputz konplexu batek aktibatuko du.
IgM edo IgG antigorputzak antigenoari lotuta egon behar dira, eta orduan
konplementuaren C1 proteina aktibatuko da.

Bide hau soilik aktibatuko da:


● Erantzun immune espezifikoa piztu bada eta antigorputzak sortu badira

● Antigorputzak aurretik sortuta badaude, mikroorganismo horrekin lehenago


kontaktuan izatearen ondorioz.
Patogeno batekin lehen aldiz topo egitean, konplementuen sistema bide alternatibo edo lekitenen
bidetik aktibatuko da.

2.1.2. Konplementu sistemaren aktibazioa

Aktibazio
bidea
edozein
dela ere,
funtzioa
berdina
izango da;
hau da,
guztiek

konplementuaren sistema aktibatuko dute.

Konplementuaren aktibaziorako hasierako urratsa:


Aktibazio bidea edozein dela ere gertakari nagusia C3 konplementuaren proteinaren
apurketa emango da, C3 konbertasa proteinaren ondorioz. Bide bakoitzean konbertasa hori
sortzeko proteina desberdinak konbinatuko dira.

C3 konbertasak edo proteasak C3 proteina apurtzean, hainbat azpiproduktu sortuko dira:

● C3a: hantura sustatzailea izango da

● C3b: opsonina bat da. Hau kobalenteki mikroorganismoen gainazaletara


lotuko da eta opsonizatu egiten du. Fagozitosia areagotzeaz gain hurrengo
konplementuaren aktibazioaren urratsetan parte hartuko du.
Konplementuaren aktibazioaren azken urratsa:
C3b mikroorganismoen gainazalera lotuko da, eta hainbat molekulen proteinen konbinazioen
bidez C5 konbertasa sortuko da. C5 konbertasak C5 konplementuaren proteina apurtuko du
eta bi azpiproduktu sortuko dira:

● C5a: C3a-rekin batera hantura sustatzailea izango da

● C5b: konplementuaren beste proteina batzuk erreklutatuko ditu, C6,C7,C8, C9, eta
azken honen polimerizazio bat gertatuko da.

Hainbat C9 proteina polimerizatuko dira eta horrek mintzari erasotzeko konplexua (MAC edo
CAM) deituriko egitura bat eratuko du. Honek poroak eratzen ditu mikroorganismoen
mintzetan. Horiek iragazkortasuna aldatzen dute eta lisi osomotikoz mikroorganismo horiek
suntsitzen dira. Batez ere pareta findun mikroorganismoak erasotzen dira mintzari erasotzeko
konplexuaren bidez.

Beraz, berdin dio aktibazio bidea zein izan, konplementu sistemaren funtzioak berdinak izango
dira.

2.1.3. Konplementuaren funtzio biologikoak


Beraz, berdin dio aktibazio bidea zein izan, konplementu sistemaren funtzio biologikoak
berberak izango dira.

1. Fagozitosia areagotuko du opsonizazioaren


bitartez. Hainbat azpiproduktuk parte
hartuko dute: C3b, C4b (hasierako urratsetan
ekoitzitako azpiproduktu bat).
Fagozitoentzako errazagoa da horrela
mikroorganismoak ezagutzea azpiproduktu
horientzako hartzaileak baitituzte.

2. Hantura sustatuko dute C3a eta C5a


azpiproduktuek.Batez ere monozito eta
neutrofiloentzat kimioerakartzaileak izango
dira.

3. Mikroorganismoen lisia mintzari erasotzeko


konplexuaren (MAC) eraketaren bitartez.

2.2. FAGOZITOSIA

Erantzun immune innatoan lehenengo mekanismo humorala konplementu sistemarena izango


litzateke. Baina honekin batera fagozitosia ere oso eraginkorra izango da. Konplementuak eta
fagozitosiak parte hartuko dute mikroorganismo patogeno extrazelularren ugalketaren kontrolean eta
horien suntsipenean.

Fagozito nagusiak neutrofiloak eta makrofagoak izango dira.

2.2.1. Errekonozimendua eta fagozitosia

● Errekonozimendua

Fagozitosiaren urratsak eman daitezen, lehendabizi errekonozimendua gertatu behar


da errezeptoreen bitartez. Makrofagoek eta neutrofiloek mikroorganismo
patogenoak antzemateko errezeptore ugari dituzte (lipopolisakaridoarena,
manosarena…). Hartzaieleak horiekin lotzean, fagozitosiaren prozesu itzulezina
hasiko da.

● Fagozitosiaren urratsak

○ Fagozitoaren eta mikroorganismoaren


arteko atxikidura ematean, mintzaren
luzakinak izango diren bi pseudopodo
eratuko dira, eta patogenoa inguratuz
irentsiko dute.

○ Patogeno hau fagosoma baten barnean


geratuko da arrapatuta

○ Azkeneko urratsean fagosoma hori


lisosomarekin batuko da. Lisosoman
entzimak eta proteasak egongo dira,
azkeneko urratsa edo digestioa
gertatzeko beharrezkoak direnak hain zuzen ere.

● Zelulen barneko digestioa

Digestio honetan hainbat entzimek parte hartuko dute. Fagolisosomaren pH azido


horretan, hainbat oxidasa aktibatuko dira eta ondorioz, oxigenoaren espezie
erreaktibo batzuk sortuko dira (hidrogeno peroxidoak edo hidroxido erradikalak
esaterako) eta hauek patogenoak izango dira mikroorganismoentzat.

Mekanismo mikrobizidak:

○ NADPH oxidasak aktibatu: Fagolisosomaren pH azido horretan, hainbat


oxidasa aktibatuko dira eta ondorioz, oxigeno molekularra oxigenoaren
espezie erreaktiboetan bihurtuko dute (hidrogeno peroxidoak edo hidroxido
erradikalak esaterako) eta hauek patogenoak izango dira
mikroorganismoentzat.

○ Oxido nitriko sintasa induzigarriak: oxido nitrikoa ekoiztuko dute


patogenoaren suntsipenean parte hartuz.

○ Proteasa lisosomikoak: hauek


mikroorganismoen proteinak suntsituko
dituzte.

Hala ere kontuan izan behar da mikroorganismo batzuk


fagozitosi hau ekiditeko mekanismoak garatu dituztela. Hala
nola, mikobakterioek, lipido baten bitartez fagosoma eta
lisosomaren arteko batzea ekiditeko gaitasuna daukate. Edota
Listeria monocytogenes-ek proteina baten bitartez
fagosomaren mintza apurtzen du zitoplasmara ihes eginez.
Horrelako kasuetan, mikroorganismoei aurre egiteko erantzun
immune espezifikoaren partaidetza ezinbestekoa izango da
hauek suntsitzeko.

2.2.2. Makrofagoen zitokinen jariaketa


Makrofagoak fagozitosia burutzeaz gain, zitokinen jariatzaile garrantzitsuak dira, erantzun
immune innatoaren barnean. Makrofagoak mikroorganismoak ezagutzean aktibatuko dira
eta hauek fagozitosiaren prozesuaren barnean hainbat zitokina jariatuko dituzte. Hainbat
motatakoak izan daitezke:

● Zitokina pro-inflamatorioak: Esate baterako, IL1, IL6, TNFɑ. Hauek zitokina pro-
inflamatorioak izango dira, hantura sortuko dute, eta beraien efektu lokalak izateaz
gain efektu sistemikoak ere izan ditzakete. Fase akutuko erantzuna induzituko dute,
eta kasu honetan zitokina hauek efektu sistemikoa izango dute.
● Mekanismo sustatzaileak indartzen dituztenak, IL12 eta IL18 esaterako. IL12k
adibidez, NK-ak estimulatzen ditu. NK hauek gamma interferonen (IFN-γ) aktibazioa
bultzatzen dute eta azken hauek makrofagoei lagunduko die. IL12 eta IL18
garrantzitsuak izango dira erantzun immune espezifikoa modelatuko baitute. Izan ere,
T CD4 molekula duten T linfozitoen desberdintzapena bultzatzen dute TH1
azpipopupazio konkretura, eta hau oso garrantzitsua izango da immunitate
zelularrean.

● Kimioerakarleak: IL8. Infekzio gunera leukozitoak erakarriko ditu.

3. ERANTZUN INDUZITU GOIZTIARRA


3.1. FASE AKUTUKO ERANTZUNA

IL1, IL6 eta TNFɑ zitokina pro-inflamatorioek fase akutuko erantzuna induzituko dute. Zitokina
hauek erantzun immune innatoaren eboluzioan ikusten ditugun manifestazio klinikoen
eragileak izango dira. Eremu desberdinetan eragingo dute:

● Hipotalamoan: sukarraren induzitzaileak dira, batez ere TNFɑ eta IL1. Hauei pirogeno
endogeno ere deitzen zaie. Sukarraren induzitzaileak efektu sistemikoa daukaten
interleukinak izango dira eta ez patogenoa bera. Sukarraren funtzioa:

○ Inmunitate zelulen erantzuna hobetu

○ Mikroorgnismoen hazkuntza inhibitu. Sukarra duen pertsona batean portaera


aldaketa bat ematen da, gosea galtzen du. Horren ondorioz gutxiago elikatuko
da eta honek mikroorganismoen hazkuntza zailduko du.

● Hezur muinean: neutrofilo helduen ekoizpenaren abiadura azkartuko da, neutrofilo


gehiago ekoiztuz.

● Gibelean: hepatozitoek fase akutuko proteinak sortuko dituzte. Hauek infekzioa


gertatu eta gutxi gorabehera 48h-ra ugarituko dira. Fase akutuko proteinen eragina
honakoa izango da:

○ Efektu antimikrobianoa dute: hepatozitoa proteina hauek ekoizten hasiko da


eta horien artean PCRa (proteina C erreaktiboa) ekoiztuko du, askotan
infekzioen markatzaile gisa erabitzen dena. PCRa opsonina bat denez,
mikroorganismoetara lotzen da eta konplementua aktibatzeko gaitasuna
izango du. MBL-ren ekoizpena ere induzituko du, hau ere opsonina bat izanik
konplementuaren lektinen bidea aktibatzen lagunduko du.

○ Hanturak sortutako kaltearen konponketan laguntzea: agente oxidatzaile


asko sotzen direnez ehunetan kalteak sor daitezke eta hepatozitoek
proteasen inhibitzaileak edo osagai antioxidatzaileak sortuko dituzte kalte
hori nolabait neutralizatzeko.

3.2. PROFIL KLASIKOA (M1)


Makrofagoek aktibatzeko profil desberdinak erabili ditzakete. Orain arte, makrofagoen
aktibazio edo profil klasikoan zentratu gara. Era honetara aktibatzen diren makrofagoei M1
bezela ere ezagutzen zaie. Profil honen ezaugarriak hurrengoak dira: hantura sustatzea eta
funtzio mikrobizidak izatea (NO, entzima lisosomikoak edo oxigenoaren espezie erreaktiboak
ekoiztea).

Mikroorganismo patogenoen patroi molekularrak errezeptorearekin era indartsu batean lotuz


gero, makrofagoak profil honetan aktibatzea eragiten du eta beste zelulek jariatzen dituzten
zitokina proinflamatorioak profil honetan aktibatzea eragingo du.
3.3. PROFIL ALTERNATIBOA (M2)
Estimuluak beste era batekoak baldin badira:
- Makrofagoak ez badu estimulu indartsu bat jasotzen bere errezeptoreetan (PRR
patroien errekonozimendurako errezeptoreetan)
- IL-4 edo IL-13 nagusitzen bada inguruan
- Helmintoek sorturiko infekzioetan IL-4 ugaritzen da

Kasu horietan guztietan, makrofagoa M2 edo profil alternatiboan aktibatzen da. Bere funtzioa
erlazionatuta egongo da efektu antiinflamatorio edo inhibitzaile batekin, zeinetan zitokina
garrantzitsuak IL-10 eta TGFβ (hazkuntza faktore transformatzailea) izango diren. Hauek, Profil
klasikoan ekoizten diren zitokinen ekoizpena inhibituko dute edota makrofagoek eskeintzen
duten koestimulazioa.
Horretaz gain, hazkuntza faktoreak ekoiztuko ditu eta era horretara ehunen konponketan
lagunduko du.

Beraz, laburbiluz, makrofagoa profil desberdinetan aktibatu daiteke jasotzen dituen


estimuluen arabera eta gainera makrofagoa bera izango da kaltea orekatzeko erregulatzaile
mekanismo bat.

4. HANTURA
Erantzun immune innatoaren barnean, erantzun babesgarri nagusia izango da hantura. Konkretuki
hantura akutuaren bitartez, onddo eta bakterio extrazelularrei egingo diogu aurre. Azken finean,
hantura erantzun bat izango da non zelula eta molekulak erreklutatuko diren infekzio gunean. Horrela,
funtzioa bikoitza izango da: alde batetik, patogenoaren isolamendua eta suntsipena burutzen da.
Beste alde batetik kaltetutako ehunak konpongu egingo dira.

Erantzun inflamatorioak eragingo ditu:

● Basodilatazioa: odol-hodien iragazkortasuna handitu.


● Endotelioaren aktibazioa: atxikidura molekulen espresioa
handituko da endotelioan
● Plasma eta proteinak ehunetara joango dira (kimiotakxia)
● Lekuko koagulazioa: patogenoak ez diseminzatzea, infekzioa lokalizatua izatea, patogenoari
bide linfatikotik joatera bultzatzen zaio eta erantzun immune espezifikoaren hasiera sustatzen
da honen bitartez.

Inflamatutako ehunean topatzen diren seinale edo sintomak:


● Ehuna gorrituta eta handituta
● Berotu
● Mindu
● Funtzioa galdu egiten du. Adibidez, inflamatuta beso batean mugikortasuna galtzea.

Taula honetan fenomeno bakoitzak duen efektua eta ondorioa agertzen dira laburbilduta:

Ondorio hauek hantura akutuaren bitartez,


patogenoa ezabatzea, lesioa sendatzea, pilatzen
diren leukozitoak desagertzea eta funtzioa
berreskuratzea lortuko dugu.

Baina batzuetan ezin dugu antigenoa ezabatu. Orduan, hantura akutua hantura kronikoa bilakatzen
da. Kasu honetan, gure immunitate-sistemak infekzioaren kontentzioa edo kontrola burutuko du edo
infekzioaren kaltea murrizten saiatuko da.

4.1.HANTURA AKUTUA
Hantura akutuan parte hartzen duten efektoreak desberdinak dira eta gainera prozesua
sekuentziala eta erretoalimentatzen dena izango da. Hau da, ez du makrofago batek bakarrik
parte hartzen. Baizik eta beraien artean hantura bultzatzeko produktuak ekoiztuko dituzte;
adibidez, infekzio fokoan mikroorganismoaren bitartez konplementua zuzenean aktibatu
daiteke bide alternatiboari edo leptinen bideari esker.

Behin konplementua aktibatuta fagozitosia areagotuko da eta C3a eta C5a azpi-produktuek,
hantura sustatuko dute kimioerakargleak direlako monozito eta linfozitoentzat. Baina
horretaz gain, bi azpi-produktu hauek mastozitoen degranulazioan parte hartu dezakete.
Odol-hodien inguruan kokatzen diren mastozito hauek C3a eta C5a batu eta beraien
pikorretan dagoen histamina (basodilatazioa eragin) askatuko dute eta horrek ere hantura
eragingo du era zuzenean.

Bestalde makrofagoak zuzenean fagozitosiaren bitartez, IL-1, IL-6 eta TNF ekoiztuko ditu fase
akutuaren erantzuna induzituz eta zelula endotelialen aktibazioa eraginez. Horretaz gain,
kimierakargarriak diren zitokinak ekoiztuko ditu IL-8.

Prozesu hauek batez ere bakterio eta onddoei aurre egiteko emango dira. Infekzio birikoei aurre
egiteko erantzun bereziak edo espezifikoagoak sortzen dira. Alde batetik, IFN-1 (interferona)
ekoiztuko da. Honek egoera antibirikoa induzituko du: infekzio birikoekiko erresistentzia garatuko
dute zelulek. IFN-1, IFNɑ eta IFNβ -ri egingo dio erreferentzia. IFN-1, birusekin infektatutako zelulek
ekoiztu eta jariatuko dute, beraien TLR 3-7-8-9 errezeptoreen bitartez (endosometan) ARN edo ADN
birikoa detektatzen dutelako. Gainera, errezeptore zitosolikoak edukiko dituzte infekzio intrazelular
horiek detektatzeko.
IFN-1 iturri nagusia zelula dendritiko plasmazitoideak izango dira, lehen aipatutako bi motatako
hartzaileak dituztelako.

Alboko zeluletan (infektatuetan nahiz ez-infektatuetan) IFN-1-entzako errezeptoreak egongo dira.


Interferona hartzaileekin lotu eta erreplikazioa inhibitzen duten entzimen adierazpena induzituko da.
Horrela, alboko zelulak egoera antibirikoan sartzen dira (erresistente bilakatu).

Bestalde, IFN-1-ek beste funtzio batzuek ditu ere:


- NK gainean eragina dauka: beraien aktibitatea indartzen du.
- MHC I molekulen espresioa handitzen du eta honek erantzun immune adaptatiboko Tc
linfozitoek peptidoa ezagutzeko probabilitatea handitzea eragingo du; linfozito zitotoxikoak
MHC I molekuletan peptidoa ezagutzen baitute. Beraz, Tc linfozitoei antigenoaren
adierazpena indartuko zaie.

Guzti hau erantzun humoralaren barnean sartzen da, baina erantzun immune innatoan baditugu
efektore zelularrak infekzio birikoei edota bakterio intrazelularrek sortutako infekzioei aurre egiteko.
Efektore zelular horrek Natural Killer-ak dira eta beraien bitartez bideratutako mekanismoei bitartez
lortzen da infekzio mota hauei aurre egitea.

5. Natural Killer (NK)


Birusekin infektatutako zelulak suntsituko dituzte beraiek jariatutako pikorren bitartez. Infektatutako
zelularen inguruan pikorrak, perforinazko granuluak, jariatu eta itu zelularen mintzan poroak eragingo
dituzte. Horretaz gain, granzimak deritzen entzimak jariatuko dituzte eta hauek poroetatik
infektatutako zeluletara sartuko dira azken hauen apoptosia induzituz. Honi esker, zelula suntsitu eta
birusaren gordelekua ezabatzea lortuko dute.

Elkarlanean arituko dira makrofagoekin. NK zelulak, IFN-γ jariatuko du eta hau makrofagoak jasoko
du. Interferon honek, makrofagoak bere kabuz fagozitatu ezin duen mikroorganismoa fagozitatzen
lagunduko dio. Jariaketa hau gertatzeko, hasiera batean makrofagoak IL-12 jariatuko du eta NK zelulak
jasotzean, IFN-γ jariatuko du erantzun modura.

5.1. NK ZELULEN ERREZEPTOREAK


Errezeptore aktibatzaileak eta inhibitzaileak edukiko dituzte. Bi hartzaile mota hauen arteko
orekak determinatuko du zelula hauen aktibititatea, hau da, zitotoxikoa den ala ez. Natural
Killer-ek bideratutako zitotoxizitatea bi talde nagusitan sailkatzen da:

● Antigorputz menpekoa edo dependentea


Errezeptore aktibatzaile eta inhibitzaileez
gain, badute CD16 deritzon errezeptorea
(aktibatzailea). Kasu honetan, errezeptore
hauek, infektatutako zelulek lotutako IgG
lotzen dute eta behin IgG ezagututa NK-ek
kaltetutako zelula suntsituko dute.

● Antigorputz independentea
NK-ek errezeptore aktibatzaileen bitartez infektatutako zeluletan edo zelula
estresatuetan adierazten diren molekulak ezagutzen dituzte eta honek aktibatzeko
seinalea bidaliko dio. Horretaz gain, errezeptore inhibitzaileak edukiko ditu, MHC I
ezagutuko dutenak. Beraz, errezeptore inhibitzailea lotzen bada, errezeptore
aktibatzailearen neutralizazioa emango da eta ez du kaltetutako zelula suntsituko.

6. BIRUSEN KONTRAKO IMMUNITATE ERREAKZIOA


Beraz, infekzio birikoetan, hasiera batean detektatuko genukeena IFN-1 produkzioa izango
litzateke. Ia jarraian aktibatutako NK-ak detektatuko genituzke. Beranduago, erantzun
immune espezifikoaren efektoreak sortu direnean, hau da, Tc linfozitoen ekintza hastean,
birusaren titulua edo kantitatea jaitsi egingo da. Infekzioa pasatu eta bi astetara gutxi gora
behera, efektoreak hil egingo dira eta antigorputz espezifikoak bakarrik detektatuko
genituzke.

➔ ERANTZUN IMMUNE INNATOAN GARRANTZITSUAK DIREN ZITOKINAK ETA BERAIEN


EFEKTUAK (parentesi artean zitokinen iturri nagusiak)

ZD: zelula dendritikoak


Treg: T linfozito erregulatzaileak

7. ERANTZUN IMMUNE INNATOAREN ESPEZIALIZAZIOA


Erantzun immune innatoa inespezifikoa da, baina erantzun mekanismo efektoreak aztertu eta
gero, nolabaiteko espezifizitatea duela esan genezake. Infekzio mota bakoitzaren aurrean
gailenduko diren efektoreak desberdinak izango dira.

Adibidez, bakterioen infekzio batean efektore nagusiak konplementuaren sistemak, fase


akutuko proteinak eta fagozitoak. Birusen aurrean, interferonaren ekoizpena eta NK
gailenduko dira. Parasitoen aurrean, eosinofilia bat behatzen da, batez ere helmintoek
sortutako infekzio batean.

8. ZELULA DENDRITIKOAK

Erantzun immune espezifikoaren burua eta motorra dira.

8.1. OHIKOAK/KONBENTZIONALAK/MIELOIDEAK
Erantzun immune espezifikoari hasiera emango diote. Erantzun immune zelularrarekin daude
erlazionatuta. Bi mota bereizten dira:
- Heldugabeak: ehunetan daude. Antigenoa harrapatzeko gaitasun handia dute, baina
aurkezteko txikia. Antigenoarekin topo egitean, aktibatu egiten dira eta aldaketa
fisiologiko garrantzitsuak pairatzen dituzte antigeno aurkezle profesionaletan
bihurtuz (helduak). Adibidez, migratzeko propietateak garatzen dituzte.
- Helduak: ehun linfoideetan daude. MHC II molekulen eta B7 molekulen espresio
handiagoa dute heldugabeekin konparatuz. Hauek erantzun immune espezifikoaren
koestimulatzaileak izango dira. Gainera, zitokinak jariatuko dituzte. Linfozito birjinak
aktibatzeko gaitasuna izango dute.

8.2. PLASMOZITOIDEAK
IFN-1 ekoizle nagusiak dira. Erantzun immune innatoaren barnean, erantzun humoralarekin
daude erlazionatuta.

Argazkiaren azalpena: Heldugabeko langerhans zelulak mikroorganismoa jaso eta aldatu


egiten da. Zitokinak jariatzen hasten da. Antigenoa barneratu eta prozesatu egiten du. Linfa
hodietatik linfa gongoiletara joaten da eta bertan, T linfozitoekin interakzionatuko du
erantzun immune espezifikoari hasiera emanez.

10. GAIA: ANTIGENOA LOTZEN DUTEN MOLEKULAK


Gai honetan antigenoen errezeptoreen egitura aztertuko dugu, hau da, antigenoekin lotzen diren
molekulen egitura. Hau erantzun immune espezifikoa aztertu baino lehen ikusiko dugu. Molekula
hauek hurrengoak izango dira:

1. B linfozitoen errezeptoreak (BCR)


2. Antigorputzak
3. T linfozitoen errezeptoreak (TCR)
4. MHC molekulak. Nahiz eta berez errezeptoreak ez izan, aurkezleak direlako hemen sailkatuko
ditugu.

Errezeptore hauek egiturari eta erabiltzen dituzten seinalizazio mekanismoari dagokienez oso
antzekoak dira, baina badaukate, zehazki BCR eta TCR-ek, desberdintasun nagusi bat: ezagutzen
dituzten antigenoen egiturekin erlazionatuta:

- BCRek aske dauden edo mintzari loturik dauden antigenoak eta konformazio naturalean
daudenak ezagutzen dituzte. Gainera, B linfozitoen errezeptorek edozein molekula
ezagutzeko gaitasuna dute: proteinak, polisakaridoak, lipidoak, azido nukleikoak… Eta epitopo
linealak eta konformazionalak (antigeno batean hurbil kokatzen diren bi epitopo) ezagutu
ditzateke.
- TCRek, aldiz, proteinetatik eratorritako peptidoak (MHCri lotuta) bakarrik ezagutu ahal
dituzte, peptido MCH konplexua.

Bestalde, TCR eta BCR errezeptoreak era klonalean banatzen dira, klon bakoitzak antigeno jakin bat
ezagutzeko gai izango da, beste kloneekiko desberdina izango dena.

Errezeptoreak aztertu baino lehen hainbat kontzeptu definitu behar dira:

● Antigenoa: antigorputz, BCR edo TCR bati lotzen zaion edozein molekula. Baina antigenoen
barnean, batzuk gaitasun immunogenoa izango dute (erantzun immune espezifikoa bat
sortzeko gaitasuna) eta beste batzuk ez. Bigarren talde honetako molekulei aktenoak deritze,
antigenezitate duten pisu molekular baxuko molekulak baina ez direnak gai erantzun immune
espezifikoa sortzeko.
● Epitopo edo determinante antigenikoa: errezeptorea lotzen den antigenoaren gune txikia.
Antigeno bakoitzean epitopo bat baino gehiago egon daitezke, batez ere, makromolekuletan
eta gainera epitopoak desberdinak izan daitezke. Horregatik, antigeno baten erantzun
immune poliklonal bat induzitu dezake, klon desberdinek antigeno berdinarekiko erantzutea
(klon bakoitzak epitopo desberdin bat ezagutuko duelako). Bestalde, beste antigeno
batzuetan epitopo identikoak errepikatuta egon daitezke, eta hauei antigeno multibalente
deritze, hau azido nukleikoetan, polisakaridoetan edo proteinatan gertatzen den gauza bat
da.
● Antigorputzaren eta antigenoaren (zehazki, epitopoaren) arteko loturaren sendotasuna
definitzeko bi parametro erabiltzen dira: afinitatea eta abilezia.
○ Afinitatea: epitopo eta antigorputzaren lotura gune konkretu horretan lotzeko indar
indibiduala. Ezaugarri hau bien arteko konplementagarritasunaren, kargaren eta
abarren arabera izango da, hau da, erakarpen eta errebultsio indar guztien arabera.
○ Abilezia: antigeno multibalente baten epitopo guztien eta antigorputz multibalenteen
arteko lotura guztien indarra. Ezaugarri hau afinitatearen eta balentziaren menpekoa
izango da. Adibidez, IgM immunoglobulina pentamerikoa dena polimerizatu egiten
delako. Antigorputz honek 10 epitopo lotzeko gaitasun du (antigeno multibalente
batekin); beraz, honek abilezia oso altua izango du.

1. IMMUNOGLOBULINAK

Bi eratan aurki ditzakegu:

1. Mintzezkoak: B linfozitoen mintzera lotuak, errezeptoreen parte direnak.

2. Jariatutakoak edo antigorputzak: Honako ezaugarriak izango dituzte:


- Oso dibertsoak eta espezifikoak dira
- Immunitate humoralaren molekula efektoreak izango dira
- Odolean, jariakinetan edo ehunen likido intersitizialetan ager daitezke
- Funtzioa: antigenoak neutralizatzeko gai dira hauetara lotu eta neutralizatuz.
Esklusio immunean parte hartzen dutela esaten da, mikroorganismoak edota
toxinak neutraliza ditzazketelako.
- Askotan beste hainbat mekanismo efektore aktibatzen dituzte, antigeno hori
suntsitzeko.

1.1. OINARRIZKO EGITURAK

Oinarrizko immunoglobulinaren egitura aztertzeko IgG immunoglobulinaren egitura


erabiltzen da, hoberen ezagutzen dena baita eta baita odolean ugariena dena ere.

Immunoglobulina bakoitza lau kate polipeptidikoz osaturik dago:

● Bi kate astun (H): beraien artean berdinak izango dira

● Bi kate arin (L): beraien artean berdinak izango dira

Kate arin bakoitza kate astunera lotuta egongo da eta kate


astunak berriz elkarren artean lotuta egongo dira disulfuro
loturaren bitartez. Beraz, lau kateak mihiztatuta egongo dira eta
immunoglobulina bakoitzak Y itxura hartuko du.

Kate arin bakoitzak eskualde aldakor (Vl) bat eta konstante (Cl)
bat izango ditu.
Kate astun bakoitzean alde aldakor (Vh) bat (amino terminalean) eta 3 edo 4 gune konstantez (Ch)
egongo dira, eta hau immunoglobulina edo isotipoaren araberakoa izango da.

● 2 kate astun (H)

○ Alde aldakor bat (Vh)

○ 3-4 alde konstante (Ch)

● 2 kate arin (L)

○ Alde aldakor bat (Vl)

○ Alde konstante bat (Cl)

Egitura immunoglobulina horrek betetzen duen funtzioarekin erlazionatuta egongo da.

Immunoglobulina bat entzima batekin apurtuz gero 3 frakzio desberdin sortuko dira:

● 2 Fab frakzio edo alde


Kate arin osoa eta kate astunaren eskualde aldakorra eta lehenengo domeinu konstanteaz
osaturiko zatiari deritzo Fab. Kate arin eta astunen gune aldakorrak barne hartzen ditu eta
immunoglobulina bakoitzean honelako bi frakzio egongo dira.

Funtzioa: Frakzio hauek antigenoaren ezagutzarekin erlazionatuta egongo dira; konkretuki alde
aldakorrak (kate arinenak zein astunenak) izango dira antigenoa lotzen den gunea. Alde aldakor
hauetan gune hiperaldakorrak egongo dira: CDR (konplementaziorako determinanteak). Gune
hauetan antigenoaren epitopoa lotuko da eta beraz honek determinatuko du antigenoa lotzeko
espezifikotasuna.

● Fc alde bakarra
Kate astunaren alde konstanteak osatuko du. Fc deituko da, alde hau kristalizatu egingo baita, eta
honek zerikusia izango du bere funtzioarekin.

Funtzioa: Immunoglobulinaren funtzio biologikoarekin erlazionatuta egongo da; hau da


immunoglobulinaren espezializazioarekin. Immunoglobulinen funtzio efektorea betetzen dute.

Izan ere, immunitate zelula ugarik konkretuki alde honetara lotzen diren antigorputzen
errezeptoreak izango dituzte. Hartzaile horiei FcR deitzen zaie, antigorputzen Fc zatira lotzen
baitira.

Esaterako, makrofagoetan, NK, eta konplementuan antigorputzentzako hartzaileak izango


dituzte, baina kasu guzitetan, eragina izateko antigorputzak antigenoarekin lotuta egon behar
dira. Hori gertatzean konformazio berezi bat hartzen dute eta beraien Fc aldeak immunintate
sistemako beste zelula eta molekula batzuekin interakziona dezakete beraien funtzioak
betetzeko. Hau da, beste zelula batzuetaz baliatzen dira funtzio efektoreak betetzeko.

Laborategian Elisa egitean, konjugatua markatutako antigorputza izan zen. Hori markatzeko
Fc zatian peroxidasa entzima jartzen da.

1.2. IMMUNOGLOBULINEN DESBERDINTASUNAK

Immunoglubulinen artean desberdintasunak daude, kontuan izanda non kokatzen diren


desberdintasun horiek, ondorio desberdinak izango ditu.

● Bi immunoglobulinen arteko desberdintasuna kate astunen alde kostanteetan


denean, desberdintasun isotipikoak deritze. IgG eta IgA adibidez isotipo desberdinak
izango dira. Erantzun immuneetan gertatzen dira kate astunen aldaketa hauek, honi
klase aldaketa edo isotipo aldaketa deritzo. Isotipo aldaketa bat gertatzean,
espezializazioa edo funtzio efektoreak aldatu egiten dira.

● Aldakortasun txikiak gertatzen direnean kate astunen gene batzuetan, ez dakartza


ondoriorik immunoglobulinaren funtzioetan.

● Aldakortasunak kate arinetan eta kate astunen gune aldakorretan gertatzen direnean,
desberdintasun idiotipikoak deritze. Kasu honetan, funtzioa egongo da afektatuta eta
antigeno ezberdin bat ezagutuko du. Hau da, antigenoekiko espezifizitatean edukiko
du eragina. Beste batzuetan, antigenoarekiko afinitatea handiagoa izatea eragingo du
(HELTZEA).
1.2.1 Immunoglobulina isotipikoak

Kate astunen alde konstateko desberdintasunen arabera bost immunoglobulina isotipo


daude:
- IgG: beti monomerikoa. Odol zirkulazioko isotopo nagusia da, bertan dauden
antigorputzen %70a. Plazentaren bidez transmititu daitekeen antigorputz bakarra
da eta amaren esnearen bitartezere transmititzen da. Beraz, immunitate pasibo
naturalean parte hartzen du. Gainera, immunitate zelula gehienek mota honetako
isotipoarentzat hartzaileak dituzte

- IgM: jariatzean polimerizatu egiten da eta pentamerikoa izango da. Bost IgM
molekula lotzen dira J izeneko kate baten bitartez. Sueroan %5-10
errepresentatzen du. Hala ere, B zelulen errezeptore gisa dabilenean,
monomerikoa eta mintzezkoa izango da. IgG-ekin batera konplementua
aktibatzeko ahalmena dauka.

- IgA: jariatzean dimerikoa izango da. Bi IgA molekula lotuko dira Fc guneen aldetik.
Jariakinetan dominatzen duen antigorputza izango da. Listuan, malkoetan eta
amaren esnean (immunitate pasibo natural) topatzen da. Mukosetako babesa
eskeintzen du. Gainera, plasman ere topa daiteke %15-20.

- IgE: beti monomerikoa. Zirkulazioan ia detektaezina da. Mastozitoei lotuta


agertzen da esklusiboki edo basofiloen gainazalera. Sentikortasun erreakzioetan
dihardu.

- IgD

Hala ere, desberdintasun horiez gain, beraien artean alde konstanteen eskualde edo
domeinuen kopurua ere aldatu egingo da. Adibidez IgG kate astunen lau domeinu
konstante ditu eta kasu honetan bisagra aldea galdu dute. Bisagra aldeak malgutasuna
ematen dio antigorputzari tolesteko eta epitopo desberdinetara lotzeko, baina IgG-ak lau
domeinu dituenez ez du malgutasun hori galduko.
1.3 FUNTZIOAK (TAULA)

Immunoglobulinak errezeptoreen parte dira eta beraien alde aldakorrak antigenoaren ezagutzarekin
erlazionatuta daude. Klon bakoitzean espezifikotasun desberdina izango du.

2. BCR: B LINFOZITOEN ERREZEPTOREA

B errezeptore hau ez da bakarrik lehen aipatutako inmunoglobulinetaz eratzen, izan ere beste
molekula konplementario batzuk azalduko dira.

Alde batetik, mintzezko inmunoglobulinez


osotutako zati bat dago, IgMz eta IgDz, hauek
ezagupen espezifikoa burutuko dute. Hala ere,
luzapen zitoplasmatiko laburrak izango dituzte,
ondorioz ez dira seinaleen transukzioarako gai
izango, eta beste molekula batzuetaz lagundu
beharko dira. Molekula hauek Ig α eta Ig β edo
CD79 bezala ezagutzen diren bi kate aldaezin
izango dira, zeinak mintzari lotuta egongo diren
eta buztan luzeagoak dituztenak. Bi zati hauek
eratzen duten konplexuari BCR konplexua
esaten zaio,B linfozitoen errezeptorearen
konplexua.
Kate inkonstate hauek seinalearen transdukzioa burutuko dute. Buztanetan entzima batzuk dituzte,
hauek beste proteina batzuen fosforilazioa eraginez, seinalizazio bide konplexu bat aktibatuko da eta
hainbat generen espresioa induzituko da, eta azkenean seinale hau zitoplasmara eta ondoren
nukleora transmitituko da. Honek B linfozito hori, proliferatzea eta desberdintzea induzituko du.
Ondorioz, B linfozitoak zelula plasmatikoetan desberdintzatuko dira, antigorputz jariatzaileak izango
direnak.

Seinaleen transdukzioaren arduradunak kate inkostanteak izango dira eta antigenoa ezagutzearena
inmunoglobulina.

Laburtuz:
● B zelula klon bakoitzeko espezifikoa izango da BCR-a.
● Egitura: mintzeko inmunoglobulina (mIg) aldakorra gehi bi kate aldaezin (Ig α eta Ig β).
● B zelula bakoitzean BCR asko egon daitezke, denak berdinak. Hau da, espezifizitate bakarra
izango dute antigenoarekiko.
● B linfozitoen aktibazioa induzitzeko, BCR-a molekula laguntzaileei asoziatuta egon behar da.
● Funtzioak:
○ Antigenoa era espezifikoan ezagutzea.
○ Seinalea zitoplasmarantz bidaltzea.

3. TCR: T LINFOZITOEN ERREZEPTOREA

- TCR-ak antzekotasun handia du antigorputzen Fab eremuarekin.


- Egiturak BCR-rekiko antzekotasun handia du.
- Heterodimero bat da bi katez osotuta baitago, α katea eta β katea.
- Mintzari lotuta egongo dira eta ez dira inoiz jariatzen, beti izango dira mintzezko molekulak.
- Ez dago klase edo isotipo aldaketarik.
- Bi kateek antigenoaren ezagumenduan hartuko dute
parte eta hauetan bi domeinu bereiztuko dira: domeinu
aldakorra (V) eta domeinu konstantea (C). Alde aldakor
honetan gertatuko da epitopoaren/antigenoaren
ezgautza. Bertan CDR eremuak egongo dira
(konplementazioa erregulatzeko edo determinatzeko
eremuak) , hauek:
● Eskualde hiperaldakorrak eta antigenoarekiko
kontaktu guneak dira.

α eta β kateak dituzten TCRtan zentratuko gara, hala ere, kate


desberdinak dituztenak ere badaude. TCR aren arabera bi T
linfozito mota bereiztuko dira. Haien artean egitura antzekoa
izango da, baina kateak gama eta delta izango dira eta
antigenoarekiko espezifizitate desberdina eukiko dute.

T linfozitoen ezaugarri bat, peptidoak beti MHC molekulei lotuta ezagutzen dituztela da.
3.1. Gamma(γ) eta delta(δ) dituzten TCR

- T linfozitoen gutxiengoa(%5-10)
- Batez ere epitelioan kokatuko dira (T
linfozito intraepitelialak)
- Erantzun innatoaren barnean parte
hartzen dute, proteina eta antigeno ez
proteikoak ezagutzeko gai direlako.
Gainera askotan ez dute MHCren
beharrik, hortaz erantzun innatoan
sailkatzen dira.
- Dibertsitate mugatua eukiko dute.
- Kate hauek dituzten T linfozitoen funtzioa
zelula infektatuak eta humoralak suntsitzea
izango da.

BCR-n bezala TCR konplexu bat eratzen da, hau


antigenoaren ezagutzaren arduraduna izango da, baina
kate kontserbatuetaz lagundu behar da seinalizazioa
zelula barnera pasatzeko.

- Konplexua TCR-z, CD3 (ez aldakorra) eta Z


kateaz osotuta egongo da.

- TCR konplexuaren kate ez aldakorrak


seinalearen transdukzioaz arduratuko dira.

CD eta Z kateak T linofzito guztietan berdinak izango dira, izan ere CD3 kateak erabiltzen dira T
linfozitoak identifikatzeko. Aldiz, kate aldakorrak (linfozito klon bakoitzean desberdinak direnak)
izango dira peptidoa ezagutuko dutenak. Alde intrazitoplasmikoan ITAM izeneko sekuentzia
kontserbatuak dituzte, seinaleen transdukzioan parte hartzen dutenak.

3.2. T zelulen konplexuaren aktibazioa


MHC molekulek kate heterodimerikoei (aldakorrak) peptido hondar batzuk aurkeztuko dizkie, izan ere
MHC peptido konplexuak bere alde aldakorraren bitartez ezagutu behar du MHC propioa eta peptido
arrotza.

Ondoren kate konstanteek, CD3 kateak eta Z kateak,


seinaleen trasdukzioari ekingo diote gune
intrazitoplasmatikora. Kate konstanteez gain beste
molekula batzuk ere beharrezkoak dira, molekula
akzesorio izena hartzen dutenak. Hauek atxikipen
molekulak izango dira eta MHC-linfozito arteko lotura
ahalbidetuko dute, errekonozimendua eta
seinalearen transdukzioa modu eraginkorrean
burutzeko. Gainera, seinale koestimulatzaileen
errezeptore batzuk ere egongo dira,hau da, beste
interakzio asko ere egongo dira, T linfozitoen aktibazioa aztertzean ikusiko ditugunak.

T linfozitoek, beraz, MCH molekulei lotuta dauden proteinak ezagutzen dituzte, eta T linfozito-MHC
lotura horrek zein linfozito aktibatzen den erabakiko du. Hau da, T linfozitoek CD4 (CD4 molekula CD4
koerrezeptorean adieraziko da) eta CD8 (CD8 molekula CD8 koerrezeptorean adieraziko da)
koerrezeptoreak dituzte eta hauek MHC molekulen zati ez polimorfikoetara lotuko dira. Leku hau APC-
a izango litzateke, MHC peptidoa aurkezten dagoelarik T linfozitoaren TCR-ari. MHC I molekula batek
edukiko du gune ez polimorfiko bat CD8 koerrezeptorea lotzeko, eta MHC II-k edukiko du gune ez
polimordiko bat CD4 koerrezeptorea lotzeko.

T linfozito eta MHC lotura honek, garrantzi handia edukiko du zein linfozito mota aktibatuko den
erabakiko duelako antigenoaren aurka, eta horrek badauka erlazioa antigenoaren jatorriarekin eta
infekzio motarekin.
Horrela, MHC I molekulek peptido endogenoak
aurkeztuko dizkiete T CD8 linfozitoei (MHC I hauek CD8-
entzako koerrezeptore gunea baitaukate), hauek T
linfozito zitotoxikoetan desberdinduko direnak izango
dira, eta peptido endogenoak birusen infekzioetan
zeluletan ekoizten direnak izango dira adibidez. T
linfozito zitotoxikoak, infektatutako zelulak suntsitzeaz
arduratuko dira, beraz badu bere logika peptidoak MHC
molekulen bidez aurkezteak.

Aldiz, MHC II molekuletan, peptido exogenoak


aurkeztuko dira, hau da, fagozitatutakoak edo
besikuletan jasotakoak eta barruan prozesatzen direnak. Peptido hauek T CD4 linfozito bidez
errekonozituak izango dira, eta CD4 koerrezeptore bidez lotuko zaie MHC II molekulei. T CD4 hauek, T
linfozito laguntzaileetan desberdinduko dira eta B linfozitoei lagunduko diete antigorputzak ekoizten
edota beste T linfozitoei lagunduko diete.
Ondorioz, T linfozito MCH lotura horrek erabakiko du, peptidoaren jatorriaren arabera MHC molekula
ezberdin bati lotuta egongo delako, zein linfozito mota aktibatzen den.

4. MHC

MHC-en funtzioa antigenoak ezagutzea baino antigenoak aurkeztea da. MHC-en funtzio biologikoak:

- Timoan T linfozitoen heltze prozesuan parte hartu (heltzen ari diren T linfozito horiei peptido
endogenoak aurkeztuko dizkiete).
- Organo linfoide sekundarioetan, Tαβ linfozitoak aktibatzeko peptido arrotzak aurkeztu.

Egitura orokorrari dagokionez antzekotasunak dituzte, baina baita desberdintasun txikiak ere:

❏ MHC I: α kate bat du hiru domeinu desberdin dituena. α kate hau izango da peptidoa
aurkezten duena, konkretuki α1-α2 eremuetan. Nahiz eta β2m izeneko beste atal bat
kobalenteki lotuta izan, honek ez du parte hartzen peptidoen aurkezpenean.

8-11 aminoazidoetako peptidoak lotzen dituzte.

❏ MHC II: bi katez eratuta daude (α kate bat eta β kate


bat) eta bi kateek dute mutur aminoterminalean
eremu aldakorra peptidoa lotzeko. MHC II-an bai α1
zein β1-k hartuko dute parte peptidoa aurkezten.

10-30 aminoazidoetako peptidoak aurkezten dituzte.

Peptidoa erakusteko gunea mutur aminoterminalean egongo


da. MHC molekula bakoitzak peptido bakarra aurkeztuko du aldi berean, baina peptido desberdinak
lotzeko gaitasuna dute. Molekula bakoitzak konstanteak diren segmentu batzuk ditu, non T linfozitoen
koerrezeptoreak lotuko diren: CD4 eta CD8 koerrezeptoreak MHC II eta I molekuletara lotuko dira,
hurrenez urren.

─ MHC I molekulen kasuan, α3 segmentuan lotuko da T linfozitoen CD8 koerrezeptorea.


─ MHC II molekulen kasuan, β2 segmentuan lotuko da T linfozitoen CD4 koerrezeptorea.

Irudia: Antigenoa lotzen duten hiru


molekulak: PCR-ak eta antigorputzak, T
linfozitoen errezeptoreak (TCR), eta MHC I +
II molekulak.

Desberdintasunak:

● PCR, antigorputzak eta T linfozitoen


errezeptoreak antigenoa lotuko
dute, hauen ezagutza burutuz.
● MHC molekulek, aldiz, aurkeztu
egingo dute.

MHC molekula horiek histokonpatibilitate


konplexu nagusian (MHC, CPH, CMH)
kodetzen dira. MHC loci-a osatzen duten
gene taldea ugaztun guztietan aurkitzen da. MHC molekulak kodetzeaz gain, beste hainbat proteina
kodetzen ditu:

- Antigenoaren prozesamenduan eta aurkezpenean parte hartzen duten proteinak


- Zitokinak
- Konplementuaren zenbait proteina

MHC molekula horiek Tαβ linfozitoei peptidoak aurkezten dizkieten mintzeko glukoproteinak dira.
Gizakiengan HLA izena ere hartzen dute; izan ere, giza leukozitoen antigeno gisa aurkitu ziren. MHC-
ak kodetzen dituzten geneak oso polimorfikoak dira, indibiduo batetik bestera aldakortasuna baitago.
Hauek dira transplanteetan gertatzen diren errefusen arduradunak, antigeno bezala aritzen dira
gizabanako batetik bestera.

5. GIZA MHC GENEEN ANTOLAKETA

6. kromosomaren beso laburrean daude gene


hauek. Bertan MHC-ren geneak daude: I, II eta
III motako MHC-aren geneak. Hala ere, 1 eta 2
motako MHC-aren geneek soilik kodetuko
dituzte MHC I eta MHC II molekulak.

● I motako MHC-aren genean hiru


molekula daude: A, B eta C.
Gizakiengan HLA-A, HLA-B eta HLA-C
ezagutzen dira.
● II motako MHC-aren genearen kasuan
2 molekula DP, 2 molekula DQ eta 2-3
molekula DR.
Nomenklatura zenbaki batekin egiten da; aldaera bakoitzari zenbaki bat ezartzen zaio. Bakoitzeko
hainbat bertsio daude giza populazioan. I motako MHC-aren genearen izendapenaren adibide gisa:
HLA-A1, HLA-B64, HLA-CW3 (pertsona batetik bestera desberdinak izango dira).

5.1. MHC GENEEN ETA PROTEINEN EZAUGARRIAK

1) Poligenismoa: gene anitzez osatuta daude.


2) Polimorfismoa: aleloen dibertsitate handia dago populazioko banakoen artean. Espezie
bereko indibiduoak histokonpatibilitate molekula ezberdinak izatea eragiten du. Gizakietan
gene polimorfikoenak hauek dira.

Identifikatu diren aldaera desberdinak:

- HLA-A-ren 700 aldaera baino gehiago.


- HLA-B-ren kasuan 3000 baino gehiago.
- HLA-C-ren 300 baino gehiago.
3) Kodominantzia: bi gurasoengandik jasotzen ditugun aleloak aldi berean espresatzen dira.
Ondorioz, pertsona bakoitzak bi haplotipo ditu. Haplotipoa kromosoma bakoitzean agertzen
den MHC alelo taldea da, eta aldakortasun handia antzematen da pertsona batetik bestera.
Adibidez:
- HLA-A2, HLA-B64, HLA-W7, HLA-DR51, HLA-DQ9, HLA-DP2
- HLA-A1, HLA-B27, HLA-CW3, HLA-DR14, HLA-DQ2, HLA-DP3
MHC I ETA MHC II MOLEKULEN EZAUGARRIAK. LABURPENA

6. MHC I ETA II-REN ALDAERAK ZELULETAN

Zelula batean aldaera ezberdinak aldi berean espresa


daitezke. MHC I-en kasuan 6 aldaera agertu daitezke aldi
berean, izan ere, A, B edo C motakoak izan daitezke eta bat
amarengandik eta bestea aitarengandik jasoko dugu. Hau
zelula nukleatu gehienetan gertatuko da. APC diren zelulen
kasuan, berriz, MHC II motako molekulak espresatzen dira.
Hauek DQ, DP eta DR molekulak bereizten dira. DR
molekularen kasuan gure aitzindariak direnengandik
molekula bakarra edo bi jaso ditzakegu, eta hala, zelula mota
hauek aldi berean 8 aldaera adieraztera hel daitezke.

Poligenismo eta polimorfismo ezaugarriak direla medio aldakortasun izugarria sortzen da indibiduo
ezberdinen artean eta pertsona bakoitzak histokonpatibilitate talde propioa adieraziko du. Honek
ondorio funtzionalak, biologikoak ekarriko ditu. Batetik, eboluzioaren ikuspuntutik populazioaren
biziraupena ziurtatzen da. Aldakortasunaren ondorioz, infekzio berdinaren aurrean pertsona
bakoitzak peptido desberdinak aurkezten ditu, eta horrela, patogeno batek gizabanako guztiak ez
hiltzea bermatzen du. Aldakortasun hau dela medio indibidio bat egongo da peptidoa era eraginkor
batean aurkeztu eta patogenoaren aurkako erantzun immune egokia abiatuko duena, bere buruaren
eta era berean, espeziearen biziraupena ahalbidetuz.
7. B ETA T LINFOZITOEN HARTZAILEEN DIBERTSITATEA

B eta T zeluletan adierazten diren hartzaileen dibertsitatea oso handia da. Hau ez dago gure geneetan
kodetuta. Gainera, hau ezinezkoa izango litzateke, ez baititugu horrenbeste gene. Hala, mekanismo
molekular ezberdinei esker gertatzen da hartzaileen arteko dibertsitate altua.

Errezeptoreak, zein hauei dagokien dibertsitatea, antigenoak organismoan sartu aurretik sortuko dira,
linfozitoak heltzen ari diren bitartean; B linfozitoen kasuan hezur muinean eta T linfozitoen kasuan
timoan. TCR zein BCR-en dibertsitatea sortzeko prozesua antzekoa izango da.

7.1. B LINFOZITO BIRJINEN ANTOLAKETA GENETIKOA


Immunoglobulinen kate astun eta arinak hainbat zati
genikoz osaturik daude.
● Kate astuna: V, D eta J izenez ezagutzen dira zati
genikoak, zati aldakorra edo VH domeinua osatuko
dutenak. Hauetako bakoitza zati edo portzio
ezberdinez osaturik egongo da.
● Kate arina: aldakorra den domeinu horretan V eta J
zati genikoak aurkitzen dira. Hemen ere berdin
gertatzen da, V eta J zatietan portzio ezberdinak
bereizten dira.

Bi kateetan zati aldakorrak ez ezik zati konstanteak aurkituko ditugu. Hauetan


immunoglobulinen isotipo ezberdinak kodetzen dituzten geneak antzematen dira.

7.2. IMMUNOGLOBULINEN DIBERTSITATEAREN SORRERA


Birkonbinazio somatiko izeneko prozesua ematen da. B linfozitoak heltzen ari diren bitartean zati
genikoak zoriz mihiztatzen, elkartzen dira.
● Kate astuna: V, D eta J zati ezberdinak zoriz elkartzen dira haien artean. Lehenengo D eta J
zatiak batzen dira, eta ondoren, V zati bat elkartuko zaie hauei. Horrela, exoi bat sortzen da.
Hau kate astunaren zati konstantea sortuko duten geneekin lotuko da. Gainera, hau izango da
transkribatu eta RNA molekula bat sortzea baimenduko duena. Bukatzeko, RNA molekula
horretatik abiatuta proteina bat sintetizatuko da; hots, kate polipeptidikoa sortuko da
(dibertsitate konbinatorio I)
● Loturaren dibertsitatea: Zati genikoen artean birkonbinazioa gertatzen denean, geneen
arteko loturak aldakorrak izan daitezke. DNA moztu eta itsastean zehaztasun faltak edo
akatsak egon daitezke, eta beraz, DNA irakurtzeko pautak aldatu, dibertsitatea are gehiago
handituz.
● Dibertsitate konbinatorio II: Immunoglobulinaren kate astunen eta arinen arteko
konbinaketa konkretuak.
● Hipermutazio somatikoa: Bakarrik immunoglobulinetan gertatuko da, BCR-tan. T linfozitoen
kasuan, ez dute prozesu honetan parte hartuko.
B zelula helduak antigenoarekin kontaktuan daudenean eta zentru germinaletan daudenean,
hipermutazio somatikoa gertatzen da. B zelula helduen alde aldakorretan (V) zorizko mutazio
puntualak ematen dira; hala, antigenoarekiko afinitatea aldatzen da. (Afinitatearen heltzea).
Ondorioz, afinitate desberdinetako BCR-ak ekoiztuko dira, dibertsitatea gehiago handituz.

7.3. T LINFOZITO BIRJINAREN ANTOLAKETA


GENETIKOA

Bai α eta bai β kateen gune aldakorren zati genikoen zatiak


birkonbinatu egiten dira. Birkonbinazioaren arabera,
espezifikotasun ezberdineko TCR-ak ekoiztuko dira.
Immunoglobulinetan gertatzen den prozesu berdina emango
da.

7.4. TCR-en ERREPERTORIOAREN DIBERTSITATEA

Mekanismoa:

● Birkonbinazio somatikoa: Alfa eta beta


kateen alde aldakorrak (V) kodetzen
dituzten zati geniko desberdinen arteko
zorizko antolaketa (dibertsitate
konbinatorio I).
● Loturaren dibertsitatea: Birkonbinazioan,
geneen arteko lotura aldakorrak.
● Dibertsitate konbinatorio II: TCR-aren alfa
eta beta kate konkretuen arteko
konbinazioak.
● EZ dago hipermutazio somatikorik. Behin
eratuta, ez dira aldatuko.
8. T LINFOZITOEN HELTZE PROZESUA

TCR edo T linfozitoen errezeptoreak T linfozitoen heltze prozesuaren bitartean sortzen dira timoan.
Hala, honakoa izango da heltze prozesua:

● Timora T linfozitoen prekurtsoreak iritsiko dira (CD4-, CD8-, TCR-) odolaren bitartez;
prekurtsore hauek oraindik ez dute euren TCR eratuta izango eta oraindik ez dute adieraziko
ez CD4 ez CD8 molekularik.
● T linfozito hauek zatitu eta beraien errezeptoreen zati genikoak errekonbinatzen hasiko dira.

Heltze prozesua hertsiki lotuta dago T eta B linfozitoen dibertsitatearekin.

8.1. ALFA ETA BETA ZATIAK DITUZTEN T LINFOZITOAK

1. T linfozitoak timora heldu eta zatitzen hasten dira, hauei timozito negatibo bikoitzak deritze,
oraindik ez baitute ez CD4 ez CD8 molekularik.
2. Euren TCR birkonbinatzen eta mihiztatzen hasiko dira. Honi preTCR-a deitzen zaio.
3. Behin haien errezeptorea mihiztatuta dagoela, hura adierazten hasiko dira eta aldi berean,
CD4 eta CD8 molekulak adieraziko dituzte. Hala, timozito negatibo bikoitz izateari utzi eta
timozito positibo bikoitz (heldugabeak) bihurtuko dira.
4. Behin TCR eratuta eta CD4 eta CD8 molekulak adierazita, hautapen timikoaren prozedura
hasiko da. Hau positiboa ala negatiboa izan daiteke:
a. Hautapen positiboa edo MHC bidezko murrizketa: Euren TCR errezeptoreen bitartez,
MHC molekuletan peptidoak ezagutzeko gai direnak hautatuko dira. Beraz, soilik TCR
funtzionalak dituzten linfozitoak aurrera pasatzea bilatzen da hautespen positiboan.
MHC bidezko murrizketa ere deituko zaio TCR-ak peptido-MHC konplexua ezagutu
behar duelako.

Hala, TCR-a daukaten timozito positibo bikoitzek I motako MHC molekulen peptidoak
ezagutzen badituzte, CD4 molekula adierazteari utzi eta CD8 molekula mantenduko
dute, hots, positibotasun bakarreko linfozitoetan bilakatuko dira. Eta alderantziz, II
motako MHC molekulen peptidoak ezagutzen badituzte, CD4 molekula mantenduko
dute eta CD8 molekula adierazteari utziko diote.

b. Hautapen negatiboa: T linfozitoei peptido propioak aurkeztuko zaizkie timoan.


Peptidoa (antigeno propioak) afinitate oso altuarekin ezagutzen badute, T linfozito
horiek suntsituak izango dira eta ez dira aterako timotik. Prozesu hauek guztiak
pairatu ondoren, linfozitoen %5 baino gutxiago ateratzen da timotik, hauek egokiak
izango dira. Hala, autoerreaktiboak izan daitezkeen T linfozitoen suntsipenaz
ziurtatzen gara (tolerantzia zentrala).
T LINFOZITOEN HELTZE PROZESUA. LABURPENA

9. SUPERANTIGENOA

Orain arte T linfozitoek MHC molekulen gune aminoterminalean mihiztatuta dauden peptidoak
ezagutzen dituztela ikusi dugu. Baina superantigeno deritzen antigeno proteiko bereziak daude, beste
era batera ezagutzen direnak T linfozitoen bitartez.

Euren ezaugarri nagusia T infozito CD4 (TCD4+) klon asko aldi berean eta modu ez espezifikoan
aktibatzeko gaitasuna da. Hala, T linfozitoen %20 aktibatu dezakete aldi berean.

Gainera, antigeno proteiko hauek ez dira prozesatuak izan behar eta MHC molekuletan aurkeztu.

Dena den, honek ondorio larri bat dakar; izan ere, askotan sortzen diren erantzunak babesgarriak izan
beharrean, kaltegarriak dira. Horrenbeste T linfozito klon aktibatzeak zitokina askoren ekoizpena
ekarriko du (adibidez, gamma interferonek TNF askoren ekoizpena induzituko du). Honek aldaketa
klinikopatologikoak ekarri eta toxikotasun sistemikoa (sukarra,
goragalea, hipotentsioa, beherakoa…) eragin dezake, non
gizabanakoaren bizitza arriskuan jarri daitekeen, heriotza ekar
dezaketen erantzun immunitarioak eragiten baitituzte
(gehiegizko zitokinen ekoizpena eragiten dutelako). Gehienetan,
huts multiorganikoak gertatzen dira (gibelaren eta giltzurrunen
akatsak batez ere).

Superantigeno hauek, zenbait bakterio eta birusen proteina


toxikoak izango dira (adibidez, Straphylococcus-en toxinak TSST-
1).
Nola lotzen dira? TCR eta MHC gune aldakorren (V aldeen) kanpoko aldetik lotzen dira. Horrela, klon
asko era ez espezifikoan aktibatzen dituzte.

11. GAIA: T LINFOZITOEN ERANTZUNA


1. SARRERA: T LINFOZITOEN BABESA

T linfozitoek hainbat infekzio desberdinen aurrean


babesten gaituzte. Izan ere, immunitate zelularraren
arduradunak izango dira.

T linfozitoen azpipopulazio asko daude eta bakoitzak, era


desberdin batean babestuko dute giza-gorputza. Adibidez,
kokapenaren arabera aktibatuko den T linfozitoa
desberdina izango da eta beraz, sortuko duen erantzun
immunitarioa ere desberdina izango da.

Bestalde, gogoratu MHC molekuletan peptido arrotz zein


propioak aurkeztu ditzaketela. Hala ere, T linfozitoek ez
dute gorputzeko peptidoen aurka egingo, beraien heltze
prozesuan autoerreaktiboak diren T linfozitoak suntsituak izan direlako (tolerantzia zentraleko
mekanismoei esker). Beraz, izatez, ez da egongo peptido propioen aurkako T linfozitorik.

2. ANTIGENOAREN PROZESAMENDUA

Antigenoak peptido bihurtzeko prozesua da. Antigenoaren jatorriaren arabera, bi bide desberdin
egongo dira:

● Antigeno zitosolikoak: I motako bidearen bidez prozesatuko dira. Hauek, organulu zitosoliko
desberdinetan degradatuko dira eta MHC I motako molekulekin mihiztatuko dira, aurkeztuak
izateko.
● Zelulaz kanpoko antigenoak: II motako bidearen bidez prozesatuko dira. Hauek, irentsi,
fagolisosometan degradatu eta MHC II-arekin mihiztatuko dira, aurkeztuak izateko.

MHC molekulek peptidoen karga beraien biosintesi eta muntai prozesua gertatzen den bitartean
jasoko dute.

2.1. II MOTAKO BIDEA, BIDE EXOGENOA EDO FAGOZITIKOA

MHC IIko molekulek besikula intrazelularretatik eratorritako peptidoak aurkezten dizkiete CD4
linfozitoei.

Prozesua:

1. Zelula antigeno aurkezleak, antigenoa endozitatuko du besikula endosomiko batzuen bidez.


Besikula hauetan, degradatzen hasten da.
2. Bestalde, aldi berean, erretikulu endoplasmatikoan II motako MHC desberdinen sintesia
emango da. Hauen sintesia ematen ari den bitartean, beraien peptidoa lotzeko gunean
proteina bat ezarriko da, lotura gunea blokeatzeko.
3. Sortu diren II motako MHC molekulak besikula batzuetan irtengo dira eta antigenoa daukan
besikula endosomikoarekin lotuko dira.
4. Behin bi besikulak batuta, lotura gunea blokeatzen dagoen proteina degradatu egiten da eta
gelditzen den proteina txikia HLA-DM proteinak (histokonpatibilitate konplexu nagusian
kodetuta dagoen proteina) antigenoagatik ordezkatuko du.
5. MHC II peptido arrotzarekin kargaturik dagoela zelularen mintzera garraiatu eta adierazten
da, CD4 linfozito batek ezagutzeko.

2.2. I MOTAKO BIDEA

Infekzio birikoen ondorioz sortutako proteinak edo fagosometatik ihes egiten duten
mikroorganismoek ekoizten dituzten proteinak prozesatzen dira bide hau erabiliz.

1. Zitosolean dauden proteinak, ubikitinaren bidearen bidez markatu eta proteasomaren bidez
degradatzen dira.
2. Aldi berean, erretikulu endoplasmatikoan I motako MHCaren sintesia emango da. Bertan, TAP
izeneko proteina garratzaile batek zitosoleko peptidoak hartu eta erretikulu
endoplasmatikoan dauden MHC I motako molekuletara eraman eta elkartuko ditu.
3. Ondoren, MHC I-peptido konplexuak besikuletan irtengo dira erretikulutik. Hauek, zelulen
mintzean adieraziko dira CD8
T linfozitoek ezagutzeko.
Infekzioaren jatorriak eta beraz, prozesatzeko bideak, aktibatzen diren T linfozito motarekin erlazioa
edukiko du.
- Infekzio intrazelularrak: CD8
- Infekzio estrazelularrak: CD4

3. T LINFOZITOEN AKTIBAZIOA

T linfozitoen aktibazioak hainbat urrats barne hartzen ditu.

1. Aktibazioa antigenoaren ezagupenarekin hasiko da, baina antigeno hori ezagutzea ez da


izango nahikoa T linfozito birjinak aktibatzeko; izan ere, bigarren seinale osagarri edo
koestimulatzaile batzuk beharko dira.
2. Aktibatu ondoren, euren ugalketa edo klonen hedapena emango da, hau da, antigenoak
aktibatutako klon konkretu horiek hedatu egingo dira.
3. Ondoren, klon horiek desberdindu eta T linfozito efektore bilakatuko dira, T linfozito
laguntzaile (Th) edo T linfozito zitotoxiko(Tc).

T linfozitoak erantzun zelularraren arduradunak dira, hots, infektatutako zelulen suntsipenean aritzen
dira. Th-ek babesa eskeintzeko zitokinak jariatuko dituzte, makrofago edo eosinofiloak bezalako beste
zelula batzuk erakarri eta aktibatzeko. Horrez gain, B linfozitoen aktibazioa, hau da, antigorputzen
ekoizpena, eragingo dute.

Efektore horiek euren funtzioa bete ondoren, hau da, antigenoa ezabatu ondoren, bigarren estimulua
desagertzen doanez, gehienak apoptosiz hilko dira 2 asteren buruan gutxi gorabehera. Dena den,
horietako batzuk oroimen T linfozito bilakatuko dira, hilabete edo urteetan bizi daitezkelarik.

3.1. T ZELULEN ERREZEPTOREAK ETA MOLEKULA LAGUNTZAILEAK

Bestalde, T linfozitoen aktibazioa gertatzeko errezeptore ugarik eta molekula laguntzaileek ere parte
hartu behar dute. Molekula laguntzaileek paper garrantzitsua dute aktibazioan, beraz behar-
beharrezkoak dira.

● T linfozitoen errezeptoreak:
○ TCR-ak. Antigenoaren ezagutza espezifikoa burutuko du. TCR konplexuak, beta kate
eta CD3 kate konstanteen laguntzaz, parte hartuko du seinaleen transdukzioan aritzen
diren T linfozitoak aktibatzeko.
○ Koerrezeptoreak. CD8 eta CD4 koerrezeptoreak, aldi berean, peptidoaren
ezagutzarekin batera, MHC I eta MHCII molekulei lotzen zaie hurrenez hurren. Hauek
seinaleen transdukzioan jardungo dute.
○ CD28 errezeptorea. T linfozito gehienetan adierazten da. Koestimulazioaren edo
seinale osagarrien koerrezeptorea da.
● Molekula laguntzaileak:
○ Atxikidura molekulak: Konkretuki garrantzitsuenak integrinen familiako atxikidura
molekulak izango dira, T zeluletan adierazten direnak. Euren lotugaiak APC zelulan
izango dituzte, baita itu zelulan ere, funtzio efektorea burutzeko. Hala, T linfozitoen
eta APC-en edo itu zelulen arteko lotura egonkortuko dute atxikidura molekula hauek.
Berebizikoak izango dira aktibazioa
gertatzeko.

4. T LINFOZITO BIRJINEN AKTIBAZIOA

Bi seinale independente behar dira. Lehenengo seinalea edo


hasierako seinalea MHC peptido konplexuak eskeiniko du.
Konplexu hau aldi berean TCR konplexuak eta
koerrezeptoreek (CD4 edo CD8 ) ezagutuko dute.

TCD4+ linfozitoen aktibazioa

Lehenengo seinalea ez denez nahikoa


aktibatzeko, bigarren seinale
koestimulatzailea beharko da. Hau APC-aren
zelula dendritikoak eskeiniko du: B7
mintzezko molekulak izango dira. Zelula
dendritikoan adierazten diren
koestimulatzaile nagusiak konkretuki B7.1 eta
B7.2 molekulak dira. CD80 eta CD86 bezala
ere ezagutzen dira hurrenez hurren. Bigarren
seinale koestimulatzaile hauek jasoko dituen
koerrezeptorea CD28 izango da, T linfozitoan
adierazten dena.

Baina nork induzituko du zelula dendritikoan koestimulazioa adieraztea? Mikroorganismoak dira B7


estimulatzaileen espresioa eragiten dutenak APC-an. Zelula dendritikoak mikroorganismo patogenoa
ezagutzen duenean bere hartzaileen bitartez, honek zelula dendritiko horretan koestimulazioa
adieraztea induzituko du.

Zergatik behar da bigarren seinale koestimulatzailea T linfozito birjinak aktibatzeko? Kontrolerako


mekanismoa da bigarren seinalearen beharra. Adibidez, zelula dendritiko bat peptido propio bat ari
bada aurkezten, koestimulaziorik gabe, T linfozitoa ez da aktibatuko. Edo hautespen timikoari ihes
egin dioten T linfozito autoerrektiboak, peptido propioak ezagutzen dituztenak, ez dira aktibatuko ez
badago koestimulaziorik. Hala, T linfozitoak anergian sartu eta hil egiten dira, ez baitago
koestimulaziorik.

Txertoetan antigenoekin batera adjubanteak administratzen dira. Adjubanteen funtzio printzipala


zelula dendritikoetan B7 koestimulatzailea induzitzea da, erantzun immunitario eraginkorrak sortzeko.
Normalean mikroorganismo hilak erabiltzen diren txertoetan agertzen dira.

5. T LINFOZITOEN MOLEKULA LAGUNTZAILEAK

Bai TCD8+ bai TCD4+ linfozitoetan ematen diren sinapsiak gertatuko dira. Lehendabizi, bi zelulen
arteko lotura ematen da, atxikidura molekulen bitartez egonkortuko dena.

T linfozitoetan integrinen familiako atxikidura molekula nagusiena LFA-1 edo “funtzio leukozitarioari
asoziatutako antigenoa” da eta bere lotugaia ICAM-1 izango da, peptidoa aurkezten duen beste zelula
bat. Hala, bi zelulen arteko lotura egonkortzea lortzen da, eta TCR peptido MHC konplexuak egiten
duen errekonozimendua atalase batera iristean, T linfozitoa aktibatuko da. Hau oso garrantzitsua
izango da, bi zelulen artean dagoen afinitatea baxua baita.

6. T LINFOZITO EZBERDINEN AKTIBAZIOA ETA APC-AK

T linfozito birjinen aktibazioa antigenoak bideratuko du eta organo linfoide sekundarioetan gertatzen
da, zehazki linfa gongoiletan. Hauetara, batetik, T linfozito birjinak etorriko dira, eta bestetik, zelula
dendritikoak. Azken hauek APC moduan jokatuko dute. Hala, T linfozito efektoreak sortuko dira
infektatuko ehunetara migratuko dutenak. Salbuespen modura, T linfozito folikularrak linfa
gongoiletan mantenduko dira.

Infekzio guneetan azken zelula efektoreak aktibatu egin beharko dira funtzioa bete ahal izateko, eta
horretarako berriro antigeno berdina aurkeztea beharrezkoa da. Kasu honetan, ordea, makrofagoa
izango da APC zelula. Esan bezala, T linfozito folikularrak linfa gongoiletan mantentzen dira.
Aktibatzeko, B linfozitoek jardungo dute APC gisa.
6.1. APC-en EZAUGARRIAK
ETA HAUEN ARTEKO

EZBERDINTASUNAK

● Zelula dendritikoak: funtzio hau betetzen dutenen artean espezializatuenak dira. Aktibitate
endozitiko oso altua daukate eta antigenoarekin batzen direnean migratzeko gaitasuna
eskuratzen dute. Hala, linfa gongoiletara joaten dira eta hemen MHC II molekuletan peptidoa
aurkezten dute eta seinale koestimulagarria adierazten da. Horrela, T linfozito birjinak aktiba
daitezke.

● Makrofagoak: desberdindutako Th linfozito batzuei aurkezten dizkiete antigenoak. Momentu


honetan makrofagoa bera ere aktibatu egingo da, Th linfozitoak hori ahalbidetuko baitu.

● B linfozitoak: T linfozito folikularrei aurkezten dizkiete peptidoak. Hauek aldi berean B


linfozitoak aktibatuko dituzte.

7. ZITOKINEN JARIAPENA AKTIBAZIO PROZESUAN ZEHAR


Zelulak aktibatzean zitokinak jariatzen hasten dira 1-2 orduren buruan. Lehenengo ekoiztu eta
jariatuko dena IL2 zitokina izango da. Hau, batez ere TCD4 linfozitoek ekoizten dute. Jariatu ez ezik
hau lotu ahal izateko errezeptorearen kopurua handitzen da. Atsedenean dauden T linfozitoetan
errezeptore mota hau bereizi arren afinitate mugatukoa izango da, bi katez osatutakoa. Aktibazio
prozesuaren ondorioz, hirugarren kate baten ekoizpena areagotzen da. Modu honetan
errezeptorearen afinitate aldaketa ematen da. Hau ekintza autokrino bat izango da.

IL2-ak betetzen dituen funtzioei dagokionez, klonen hedapenerako behar


da eta T linfozitoen biziraupena ziurtatzen du. IL2-ri esker TCD4 eta TCD8
linfozitoen hedapena emango da, eta bien artean TCD8 izango da batez
ere proliferatzeari ekingo diona. Hau, uste ezberdinen arabera, beteko
duten funtzioarekin lotuta dago. Izan ere, T linfozito laguntzaileek
zitokinak jariatuz beste zelula batzuen aktibazioa baimentzen dute eta
gutxi batzuk izanda nahikoa da; berriz, T linfozito zitotoxikoek
infektatutako zelulen lisia gauzatzen dute.

8. T LINFOZITO LAGUNTZAILEEK BURUTZEN DITUZTEN FUNTZIO


EFEKTOREAK
TCD4 linfozitoak azpipopulazio ezberdinetan bereizten dira. Bakoitzak funtzio bat beteko du eta
horrela infekzio mota bakoitzari egokitutako erantzun espezializatuak sortuko dira.

T CD4 zelula birjinak aktibatzen direnean estimulu ezberdinak jasotzen dituzte. Estimulu horien
arabera azpipopulazio ezberdinak agertuko dira. Estimulu horiek zitokina ezberdinak izan daitezke eta
zelula dendritikoek, makrofagoek zein inguruneko beste zelula batzuek jariatu ditzakete. Era berean,
azpipopulazio bakoitzak zitokina desberdinak jariatuko ditu eta erantzun konkretu batzuetan
espezializatuko da.

Honako hauek izango dira T linfozito laguntzaileen azpipopulazio


desberdinak:
● Th 1 azpipopulazioa: mikroorganismo intrazelularren eta
birusen aurkako immunitateaz arduratuko da.
● Th 2 azpipopulazioa: parasito helmintoen aurkako
immunitatean espezializatuta dago.
● Th 17 azpipopulazioa: zelulaz kanpoko bakterioen eta onddoen
aurkako immunitatean espezializatuta.
● Th folikularrak: linfa gongoiletan eratzen diren T linfozitoak dira, B linfozitoen aktibazioan
parte hartzen dutenak.

8.1. Th 1 LINFOZITOAK

Funtzioa: mikroorganismo intrazelularren eta birusen aurkako


immunitatea.

Induzitzaileak/Estimulatzaileak: IL-12 eta gamma interferona (IFN𝛾).


Zelula dendritikoek eta makrofagoek jariatuko dituzte induzitzaile
hauek, batzuetan NK linfozitoek ere gamma interferona jariatu
dezakete.

Jariatuko duten zitokina profila: IFN𝛾 eta IL-2. Batzuetan, TNF.


● Gamma interferona (IFN𝛾): makrofagoen aktibaziorako garrantzitsua izango da, patogenoen
suntsipena handitzen lagunduko dute.

Makrofagoaren aktibazioa bide klasikoaren bidez


egingo da eta gamma interferonaz gain, beste
molekula batzuk ere parte hartuko dute aktibazio
honetan: CD40L- CD40. Beraz, aktibazioa gertatzeko
alde batetik gamma interferona eta bere hartzailea
(makrofagoaren mintzean dagoena) lotu behar dira
eta, aldi berean, T linfozitoan adierazten den CD40L
bere lotugaiarekin lotu beharko da. Horrek, hainbat
seinale biokimiko gertatzea induzituko du. Seinale
hauen ondorioz, proteasa eta entzima lisosomikoak kodetzen dituzten geneen espresioa
gertatuko da. Honi esker, erantzun immune innatoaren bidez ezabatu ezin izan diren
mikroorganismoak hiltzea lortuko dugu. Horregatik esaten da makrofagoak erantzun immune
innatoan eta espezifikoan parte hartzen dutela (erantzun zelularrean espezializatuta daude).

● IL-2 eta gamma interferona: Tc linfozito zitotoxikoak eta NK linfozitoak aktibatzen ditu.
● TNF: neutrofiloen aktibazioan parte hartzen du.

Th 1 zelulak erantzun zelularraren koordinatzaileak dira, beraz, beraien jarduera oso erregulatuta
egongo da.

8.2. Th 2 LINFOZITOAK

Funtzioa: parasito helmintoen aurkako immunitatea.

Induzitzaileak/Estimulua: IL-4. Batzuetan, IL-12aren eta gamma interferonaren ausentziak


desberdintze honetan eragina izaten du.

Jariatuko duten zitokina profila: IL-4, IL-5, IL-10 eta IL-13.

● IL-4: Immunoglobulinen isotipo aldaketa eragingo du, hau da, ekoizten diren
immunoglobulina IgE isotipoan bihurtuko dituzte. Izan ere, IgE hauek helmintoen aurkako
erantzunean parte hartuko dute (eosinofiloek eta mastozitoek beraientzako hartzaileak
edukiko dituzte.
● IL-5: eosinofiloak aktibatuko ditu. Hauek beraien pikorrak jariatuko dituzte, helmintoen
aurkakoak direnak. Horrez gain, IgE-ndako hartzaileak edukiko dituzte.
● IL-4+IL10: makrofagoak aktibatuko dituzte profil alternatiboan, hantura kontrolatzeko. Kasu
honetan, bere ahalmen mikrobizida gutxituko da eta ehunen konponketarako proteinak
sintetizatuko dira.
● IL-13: mukiaren jariapena eta hesteko peristaltismoa eragingo du, kanporaketan laguntzeko.
8.3. Th 17 LINFOZITOAK

Funtzioa: zelulaz kanpoko bakterioen eta onddoen aurkako


immunitatea.

Induzitzaileak/Estimulatzaileak: IL-1, IL-6 eta IL-23.

Jariatuko duten zitokina profila: IL-17 eta IL-22.

Bi zitokina hauek neutrofiloak erakartzen dituzte eta beste zelula


batzuetan (makrofagoak eta zelula dendritikoak) kimiokinen jariapena
induzitzen dute, neutrofiloak erakartzeko. Neutrofiloen erakarpena
handitzen bada, fagozitosia handituko da eta beraz, hantura handiagoa eragingo dute. Hortaz gain,
defentsinekin (antimikrobiano endogenoak) ekoizpenarekin erlazionaturik egongo dira, hau da,
hainbat zelulek defentsinak ekoiztea induzitzen dute.

9. TCD8+ LINFOZITO BIRJINEN AKTIBAZIOA

Linfozito birjin hauek aktibatzeko ere bi seinale behar dira.

Bi egoera desberdinekin topatu gaitezke:

a) Gerta daiteke (baina minoritarioa izaten da) birus batekin infektaturiko zelula dendritiko batek
peptidoak I motako MHC molekuletan aurkeztea eta B7 koestimulazioa eskaintzea, eta
horrekin nahikoa izatea TCD8+ birjin hori aktibatzeko.
b) Gehienetan, T linfozito laguntzaile baten partaidetza behar izaten da. Zelula dendritikoak
aurkezpen gurutzatua gauzatzen du: aldi berean aurkeztuko ditu peptidoak I motako eta II
motako MHC molekuletan. Horrela aldi berean Th efektore bat eta TCD8+ birjina aktibatuko
ditu; beraien artean interakzio bat gertatuko da TCD8+ birjin hori aktibatzeko.

Gerta daiteke zelula dendritikoak birusekin infektaturiko zelula bat irenstea, eta antigeno
proteiko horiek bere zitosolera pasa eta aldi berean I motako eta II motako MHC molekuletan
peptidoak aurkeztea. Hemen TCD8+ birjin honek Th1-aren laguntza jasoko du. Th1 honek
CD40 CD40L eta IFNγ bitartez, koestimulazio gehiago egotea eta B7 molekula gehiago
adieraztea induzituko du. Bestalde, IL-2 ekoiztuko du eta honek TCD8+ horri hedatzen
lagunduko dio.

Ondoren, efektore zitotoxiko horiek nahikoa izango dute infektaturiko zelulan I motako MHC
molekuletan peptido arrotza ezagutzea beraien funtzio efektorea burutzeko. T zitotoxiko
hauek ez dute koestimulaziorik behar beraien funtzio efektorea burutzeko; Tc eragilea
aktibatzeko nahikoa dute antigenoa elkartzea xede-zelula suntsitzeko.
Irudia gaizki dago:
zelula dendritikoa
izan beharko
litzateke, eta ez
makrofagoa.

10. TC LINFOZITOEN ZITOTOXIKOTASUN MEKANISMOAK

NK-en antzeko mekanismoak dira, baina kasu honetan antigeno espezifikoak bideratuko du
zitotoxikotasun hori. Bi zitotoxikotasun mekanismo dituzte:

A. Mekanismo jariakorra: T linfozito zitotoxikoak pikorrak jariatuko ditu: granzimak eta


perforinak. Hauek itu zelulan eragingo dute, betiere peptidoaren ezaguketa burutu ondoren.
Perforinek poroak sortuko dituzte itu-zelulan, eta poro horietatik granzimak sartuko dira.
Azken hauek itu-zelularen zitosolean dauden kaspasak aktibatuko dituzte. Kaspasak zistein
proteasak dira, proteinak puskatzen dituztenak ADN-aren fragmentazioa eraginez. Hauen
aktibazioak zelularen apoptosia ekarriko du.
B. Mintzeko molekulak elkartuz (kontaktuzko mekanismoa): T linfozito zitotoxikoek mintzezko
molekula batzuk erabiliko dituzte (FasL). Fas heriotza zelularreko errezeptorea da, itu-zelulan
adierazten dena. Fas bere lotugaira (FasL) lotzen denean seinale batzuk bidaliko dira, kaspasen
bidea aktibatuz eta itu-zelulen apoptosia eraginez.

Neurri txikiago batean hartuko du parte azken


mekanismo honek, eta neurri handiago batean
mekanismo jariakorrak.

Kasu honetan atxikidura molekulek ere parte hartuko dute,


T linfozito zitotoxikoak lehendabizi itu-zelulara lotuko
baitira, eta lotura horiek atxikidura molekulen bidez
egonkortuko baitira. Horrez gain, atxikidura molekulak itu-
zelulen suntsipena burutzeko garrantzitsuak izango dira.

10.1. T LINFOZITOEK BIDERATURIKO ITU-ZELULEN


APOPTOSIAREN FASEAK

1) Tc linfozitoak Ag ezagutu eta itu zelulari lotuko


zaio, LFA eta ICAM-1 bezalako atxikidura molekulen
bidez lotura egonkortuz.
2) Tc linfozitoaren aktibazioa emango da (seinaleen
transdukzioa).
3) Granuluen exozitosia bideratuko da, itu-zelularen
heriotza eraginez apoptosi bidez. Infektaturiko zelula
soilik suntsituko du, osasuntsu dauden gainerakoak
errespetatu egingo ditu.
4) Behin itu-zelula suntsiturik, Tc gai da askatu eta itu-
zelula berri batera lotzeko (birziklapena).
11. T LINFOZITOEN KLONEN HEDAPENA

T linfozitoen erantzunean ikusten da T linfozito antigeno espezifikoen


kopurua asko handitzen dela estimulua jaso ondoren (1. eta 2. seinalea
jaso ondoren). Hala ere, TCD8+ linfozitoen hedapena askoz
adierazgarriagoa da (10.000 aldiz edo gehiago heda daitezke); izan ere,
CD4+-ak 100 edo 1000 aldiz gutxiago hedatzen dira.

2 asteren bueltan efektore horiek gutxitzen joango dira, estimulua


desagertzen doan heinean, eta apoptosiz hil egingo dira. Azkenik,
oroimen zelulak geratuko dira, desberdintzaturiko zelulak direnak. Oroimen zelula hauek Th-ren
kasuan ez dute zitokinik jariatuko eta Tc-ren kasuan ez dute zelulik suntsituko.

12. HAUTAPEN KLONALAREN TEORIA

Teoria honen arabera aintzindari amankomun batetik espezifitate desberdineko


linfozito asko sortuko dira. Autoerreaktiboak izan daitezkeenak delekzio klonalaren
bidez suntsituko dira. Horrela linfozito birjin desberdinak lortuko ditugu, helduak
direnak eta antigenoarekiko espezifitatea bakarra dutenak. Ondoren, linfozito
espezifiko aktibatu horietatik efektoreen klonak sortuko dira, antigenoarekiko
espezifikotasun berdina dutenak.

Linfozito birjin ugari aterako dira (helduak direnak), T linfozitoen kasuan timotik,
antigenoak aukeratuko du guzti horietatik zein hedatuko den, eta klonen
hedapenaren ondoren hainbat efektore sortuko dira, antigenoarekiko
espezifikotasun bera dutenak.
12.
GAIA: B LINFOZITOEN ERANTZUNA
B linfozitoak mintzeko BCR errezeptoreen bitartez antigenoak era espezifikoan ezagutzeko gaitasuna
daukate. Hala, erantzun immune espezifikoaren partaideak dira, eta zehazki erantzun humoralaz
arduratzen dira.

Antigorputzek bakterio eta onddo estrazelularren kontrako erantzunetan, toxinak ekoizten dituztenen
bakterioen kontrako erantzunetan eta polisakarido eta lipidoetan aberatsak diren kapsulak dituzten
mikroorganismoen kontrako erantzunetan parte hartzen dute. Gainera, birusak zelula batetik bestera
igarotzean, harrapatu eta suntsitu egiten dituzte, horrela birusa organismoan zehar hedatzea
galaraziz. Bukatzeko, B linfozitoak APCak izango dira.

1. B LINFOZITOEN AZPIPOPULAZIOAK
● B2: B linfozito folikularrak
Zirkulazioan ugarienak dira eta organo linfoide sekundarioen folikuluetan metatzen dira.
Antigeno proteikoen aurreko erantzunetan parte hartzen dute. Horretarako, B2 linfozitoen
eta Th linfozitoen artean elkarrekintza bat ematen da. Erantzun eraginkor eta espezifikoenak
ekoizten dituzte. Kasu honetan, isotipo ezberdinetako antigorputzak antzematen dira;
afinitate altuko antigorputzen ekoizpena ematen da eta zelula plasmatikoek bizitza luzea
izaten dute.
● Beste populazioak:
Ez dute Th linfozitoen laguntzarik behar antigorputzak sortzeko eta antigeno ez proteikoen,
eta batez ere polisakaridoen, aurreko erantzunetan parte hartzen dute. Batez ere IgMak
ekoizten dituzte eta bizitza laburra izango duten zelula plasmatikoak sortuko dira.
● BZM: Gune marjinaleko B linfozitoak
Barean kokatzen dira. Odoletik datozen antigeno polisakaridoei erantzuten diete.
● B1 linfozitoak
Peritoneoan eta mukosetan gailentzen dira.

2. ANTIGENO MOTA EZBERDINEN ANTIGORPUTZ ERANTZUNAK


Th linfozitoen partaidetzaren arabera bi mota bereizten dira. Gainera, antigenoak ere bi modu
ezberdinetan izendatzen dira. Antigeno proteikoei antigeno T-dependente (Ag TD) deritze eta ez
proteikoei antigeno T-independente (Ag TI).

● Timo-dependenteak
B2 linfozitoak izango dira partaide nagusiak. Th linfozitoen
laguntzari esker afinitate altuko antigorputz espezifikoak
eta isotopo aldaketak pairatzen dituzten antigorputzak
sortzen dira. Antigenoak proteikoak dira eta erantzunak
espezifikoenak eta eraginkorrenak.

● Timo-independenteak
BZM eta B1 linfozitoek parte hartzen dute. Th linfozitoen partaidetzarik ez da antzematen.
Antigenoak ez proteikoak dira eta epitopo identiko errepikatuak izaten dituzte.

3. B LINFOZITOEN ERANTZUNAREN URRATSAK

1) Antigenoaren ezagutza: B linfozito birjinak edukiko ditugu. Hauek organo linfoideetatik


zirkulatuko dute eta errezeptore funtzionalak izango dituzte. Hauek IgM eta IgD mintzezko
immunoglobulinak izango dira. Aktibaziorako lehenengo seinalea antigenoaren presentzia
izan arren bigarren seinale bat beharko da. Kasu batzuetan, seinale osagarriak Th linfozitoek
eskaintzen dituzte eta beste batzuetan erantzun immune innatoan sortu diren produktuek
ahalbidetzen dituzte. Gainera, posible da mikroorganismoak berak eskaintzea seinaleak.
2) Aktibazioa: B linfozitoen ugalketa (klonaren hedapena). Antigenoa ezagutu duen klon horren
hedapena emango da.
3) Desberdintzapena: zelula plasmatikoetan desberdinduko dira; hauek izango dira
antigorputzak jariatuko dituztenak.
4) Homeostasia: jariatuko diren lehenengo antigorputzak IgM-ak izango dira. Hasierako
erantzun honetan isotipo aldaketa ere egon daiteke.

Bestalde, antigeno proteikoen aurreko


erantzunean, isotipo aldaketa gehiago
emango da eta, hainbat prozesu bidez, B
linfozitoek beraien mintzezko
immunoglobulinen alde aldakorrak aldatuko
dituzte. Horrela, antigenoa gero eta
afinitatea hobeagoarekin ezagutzen duten
antigorputzak ekoiztuko dituzte. Honi
deitzen zaio afinitatearen heltzea.
Ezagutza gertatzeko lehendabizi BCR-ak hartuko du parte. Immunoglobulinaren
kate arin zein astunen alde aldakorrek, era espezifikoan eta aldatu gabe, antigenoa
ezagutuko dute. Hala ere, errezeptore hauek ezin dute seinalea transduzitu; beraz,
Igβ eta Igα izango dira seinalearen transdukzioaz arduratuko diren proteina
konstanteak.

Aktibazioa gertatzeko, gainera, lotura gurutzatua eman behar da: aldi berean bi
BCR edo gehiago lotu behar dira antigenoari aktibazioa hasteko. Seinale hau ez da
nahikoa izango. 2. seinalea jasotzen dutenean eta guztiz aktibatzen direnean,
transkripzio faktoreen aktibazio bat hasiko da. Hainbat generen espresioa
induzituko da eta B zelula ugaldu eta desberdindu egingo da.

BCR-az aparte, B zelulek badituzte beste errezeptore batzuk: Toll motako


errezeptoreak (TLR-ak dituzte) eta konplementuarentzako errezeptoreak.
Honek garrantzia izango du batez ere erantzun T-independentean.

3.1. ERANTZUN T DEPENDENTEA

Bi seinale beharko dira linfozito birjinak aktibatzeko. Erantzun mota


honetan 2. seinalea T linfozito laguntzaile baten eskutik etorriko da.

Lehenengo seinaleak eskaintzen du hainbat BCRk antigenoa era espezifikoan ezagutzen dutenean.
Hau izango da aktibaziorako 1. seinalea. Th-ak 2. seinalea eskaintzeko, B linfozitoak APC gisa jokatuko
dute Th batzuentzat. B2 hauek antigenoaren endozitozia bideratuko dute. Ondoren, MHC II
molekuletan peptidoa aurkeztu eta koestimulazioaren adierazpena induzituko da.

Horrela, B2 hauek prest daude APC gisa jarduteko Th batzuentzat. Jarraian, B2 batek desberdindutako
TCD4 linfozito bati aurkeztuko dio peptidoa. Thf linfozitoak peptidoa ezagutu eta seinale osagarriak
eta hazkuntza faktoreak eskainiko dizkio B linfozitoari.

Kontuz! B2 APC gisa aritzen da baina desberdindutako T zelula batentzat. B zelulak gai izango dira
aurretik desberdinduriko T zelula efektoreak aktibatzeko (Th-ak), baina ez dira gai TCD4 birjin bat
aktibatzeko (honi zelula dendritikoak aurkezten dio antigenoa hasieran).
Erantzun T-dependente hauetan hainbat gertaera ematen dira:

● Gertaera goiztiarra:

B eta T zelulen arteko interakzioa gertatzeko biek antigeno bera ezagutu behar dute. Antigeno
berdinaren peptido edo determinante desberdinak ezagutu ditzakete, baina era independente
batean, bakoitzak bere kabuz. Folikulu primarioetan B linfozito birjinak egongo dira eta hauek bertan
ezagutuko dute antigenoa (aktibaziorako 1. seinalea izango da). B linfozito hauek seinalea jaso
ondoren kimiokinentzako errezeptore desberdinak adierazten eta folikuluen ertzetara hurbiltzen
hasiko dira.

Bestalde, gune parakortikalean T linfozito birjinak eta zelula dendritikoak ditugu. Azken hauek TCD4
linfozitoa aktibatuko dute, peptidoa aurkeztuz eta koestimulazioa eskainiz. Hauek ere kimiokinentzako
errezeptoreen adierazpena aldatuko dute eta folikuluen ertzetara migratuko dute.

Beraz, biak era independente batean aktibatu dira


antigeno berdinaren aurrean, nahiz eta
determinante edo epitopo desberdinak ezagutu.
Jarraian, bata bestearekiko hurbilduko dira eta
folikuluaren ertzean B eta T linfozitoen arteko
elkarrekintza hasiko da. Momentu honetan B
linfozitoa APC moduan arituko da Thf honentzat.
Azken honek seinale osagarriak eskainiko dizkio
eta B linfozitoa gutiz aktibatuko da, antigorputzen
ekoizten goiztiarra emanez (isotipo aldaketa ere
gertatu daiteke).

Hau izango litzateke hasierako erantzuna, gune parafolikularrean ematen dena. Hemen ekoizten diren
antigorputzak afinitate baxukoak izaten dira.

T LINFOZITO LAGUNTZAILEEK BIDERATURIKO B LINFOZITOEN AKTIBAZIOA

Zelula dendritikoak T laguntzaileari Ag aurkeztuko dio MHC II molekulan eta B7 koestimulazioa


eskainiko dio. T linfozito aktibatu hau CD40L aurkezten hasiko da eta zitokinak jariatzen hasiko da. B
linfozito aktibatuekin interakzionatuko du: CD40L B linfozitoaren CD40 molekularekin lotuko da.
Horrela, B linfozitoak Th-ak eskaintzen dizkion
zitokinak jasoko ditu; horretarako B linfozitoak
berriro peptidoa aurkeztu dio efektoreari MHC II
molekuletan, efektorea aktibatuz. Izan ere, esanda
dugu antigenoak B linfozito birjinen zein T linfozito
efetoreen aktibazioa bideratzen duela. Hau izango
da B linfozitoarentzat aktibaziorako 2. seinalea (bi
mintzeko molekulen lotura eta zitokinak). Horrela,
B linfozitoak ugaltzen eta desberdintzen hasiko
dira, eta antigorputzen jariatze goiztiarra hasiko da.
● Gertaera berantiarra:

Antigeno proteiko hori denboran zehar mantentzen bada edo infekzio errepikatuak badaude, gertaera
berantiarrak abian jarriko dira. Zentro germinaleko erreakzioak deitzen zaie hauei. Hemen
afinitatearen heltzea, isotipo aldaketa gehiago eta oroimen B linfozitoen sorrera emango dira. Bizitza
luzeko zelula plasmatikoak ere ekoiztuko dira.

Aktibatutako B linfozito horietako batzuk, aktibatutako Th linfozitoez lagunduta, folikulu primariora


itzuliko dira eta ugaltzen jarraituko dute: horrela zentro germinala osatuko dute. B linfozitoetan
ugariak diren gune horietara itzultzen diren Th horiei T linfozito laguntzaile folikular deitzen zaie.
Hauek berriro interakzionatuko dute bertan desberdintzen ari diren B linfozito horiekin afinitatearen
heltzea eta isotipo aldaketak gertatzeko. Hauek dira zentro germinaleko erreakzioak.

ZENTRO GERMINALEKO ERREAKZIOAK

Beraz, zentro germinalean, afinitatearen heltzea eta isotopo aldaketa gertatuko dira, antigeno
proteikoen aurkako erantzun immunitario timo dependenteetan.

Erreakzio hauetan, zelula dendritiko berezi batzuek hartuko dute parte, zelula dendritiko folikularrak.
Hauek, afinitatearen heltze prozesuan parte hartuko dute.
● AFINITATEAREN HELTZEA
Zentro germinalera jada aktibaturiko B linfozitoak bueltatzen dira (T linfozito laguntzaile
folikularrei esker) eta bertan, ugaltzen jarraituko dute. Ugaltzen doazen heinean, B linfozitoen
mintzeko immunoglobulinen alde aldakorretan hipermutazio somatikoak gertatzen dira.
Mutazio hauen ondorioz, afinitate desberdineko mintzezko immunoglobulinak sortuko dira.
Ondoren, antigenoarekiko afinitate handiena duten B linfozitoak hautatuko dira. Hautaketa
honetan, T linfozito laguntzaile folikularrek (Thf) eta zelula dendritiko folikularrek hartuko
dute parte.
Nola gertatzen da hautaketa prozesua?
B linfozitoek zelula dendritiko folikularrek aurkeztutako immunokonplexuak ezagutuko
dituzte eta hobekien ezagutzen duenak, peptidoa prozesatu eta MHC II motako peptidoa
erakutsiko dio ThF linfozitoari. ThF hauek, afinitate handiena erakutsi duten linfozitoari
bizirauteko seinalea bidaliko dio eta horrela, afinitate handiena duen B linfozitoa bakarrik
geldituko da bizirik eta gainerako guztiak, apoptosiz hilko dira.

Horrela, antigenoarekiko afinitate altuko mintzezko immunoglobulinak dituzten B linfozitoak


lortuko ditugu, zeinak biziraupen luzeko zelula plasmatikoak bihurtuko diren. Hortaz gain,
oroimen B linfozitoak ere sortuko dira.

● ISOTIPO ALDAKETA
GOGORATZEKO: Zelula dendritiko folikularrek immunokonplexuak lotzen dituzte, antigeno-antigorputz
eta antigeno-konplementuaren bitartez sorturiko konplexuak lotu eta era pasibo batean aurkezten
dizkiote B linfozitoei, antigenoa prozesatu gabe eta MHC II motako molekuletan aurkeztu gabe.

Isotipo aldaketan, kate astunaren alde kontserbakorreko aldaketa gertatuko da (isotipo


desberdinak kodetzen dituzten geneetan elkartrukaketaren ondorioz). Prozesu honetan batez
ere, T linfozito laguntzaile folikularrek hartuko dute parte. Linfozito hauek, zitokina
desberdinak jariatuko dituzte infekzio motaren arabera (gamma interferona, IL-4, IL-17…)
Isotipo aldaketa honako elementu hauek bideratuko dute: T linfozito folikularrak, hauek
jariaturiko zitokinak eta CD40L-CD40 interakzioak.
Lehenengo ekoizten den immunoglobulina IgM izango da, hemendik abiatuta, B linfozitoek
Thf linfozitoen bidez jasotako seinaleen arabera jasango duten isotipo aldaketa desberdina
izango da:
- IgM: hasiera batean jariatzen dena izango da. Konplementuaren aktibazioa burutuko
du eta toxinak neutralizatuko ditu.
- IgG: gamma interferonak induzituko du aldaketa.
- IgE: IL-4k induzituko du aldaketa. Helmintoen kontrako babesa eta mastozitoen
degranulazioa eragiten du.
- IgA: immunoglobulina hauek mukosetan dira ugariak, hemen TGF-β oso ugaria izango
da. Izan ere, TGF-β induzituko du aldaketa kasu honetan. Mukosako immunitatean
parte hartuko du immunoglobulina mota honek.
Laburbilduz, zentro germinaletan zer lortzen dugu?
● Afinitate handiko zelula plasmatikoak sortzea
● Ekintza efektore hobetuak edo neurrira egindakoak sortzen dituzten zelula plasmatikoak
sortzea.
Horrela, gure immunitate sistemak geroz eta erantzun espezilizatu eta espezifikoago bat ematea
lortzen du, erantzun immune timo dependientean eta T linfozito laguntzaileei esker.

4. ANTIGORPUTZEN FUNTZIO EFEKTOREAK

A. Mikroorganismoen eta toxinen neutralizazioa


a. Antigorputzik gabe (ez du klasean aipatu):
1. Mikroorganismo batek zelula bat infektatu.
2. Zelula infektatuetatik mikroorganismoak
askatu eta alboko zelulak infektatu.
3. Toxina baten efektu patologikoak.
b. Antigorputzekin:
1. Mikroorganismoetara lotu,
mikroorganismoen atxikidura eman eta
zelulen infekzioa blokeatu.
2. Alboko zelulen infekzioa blokeatu; horrela,
infekzioaren diseminazioa eten daiteke.
3. Toxinen errezeptoreari lotura blokeatu.
Toxinen efektu patologikoa blokeatu
dezakete; izan ere, toxinak efektua izateko
zeluletan errezeptoreak izan behar dituzte,
eta beraz antigorputzak gune horietan lotzen
badira, euren efektua neutralizatuta gelditu daiteke.
4.
B. Defentsa mekanismo naturalak indartu. Horretarako, immunitate-zelulek antigorputzen Fc
aldeentzako errezeptoreak dituzte (FcR). Honakoak areagotzen dituzte:
a. Antigorputzek bideraturiko mikroorganismoen opsonizazioa eta fagozitosia

Kapsuladun bakterioen aurreko defentsa nagusia. Polisakaridoen ekoizpena


mikroorganismoek garatu duten mekanismo bat da, gure eratzun immuneari ihes
egiteko. Fagozitoek ezin dituzte ondo ezagutu polisakaridozko kapsuladun bakterioak
eta konplementuarekin opsonizatzea zailtzen dute.
Antigorputzek, IgG immunoglobulinek zehazki, bideratutako opsonizazioa ematen da.
Makrofagoek eta neutrofiloek IgG-rentzako errezeptoreak dituzte. Beraz, behin
opsonizatuta, errazago ezagutu, fagozitatu eta suntsitzen dituzte.

b. Antigorputzen mendeko zitotoxizitate zelularra (ADCC: antibody-dependent cellular


cytotoxicity)

Natural Killer eta eosinofiloen bitartez burutzen da. NK-en kasuan IgG
immunoglobulinek hartzen dute parte. IgG hauek geruza edo bilgarria duten birusekin
infektatutako zeluletan, euren gainazalean glikoproteina birikoak adierazten dituzte
eta hala, NK-ak ezagutu ditzake, errezeptoreak dituelako IgG horientzako (CD16 edo
FcγRIII) eta zelula suntsitzen dute.

Eosinofiloen kasuan, aldiz, parte hartzen duten immunoglobulinak IgE motakoak


izango dira. Helmintoek eragindako infekzioetan garrantzia dauka mekanismo honek.
Helmintoen kontrako erantzunetan, T infozito laguntzaile batzuk (Th2) nagusitzen
dira. Horiek IL-4 jariatu eta IgE motarako isotipo adaketak induzitzen dituzte.
Ondorioz, IgE helmintoaren gainazalera lotu (FcεRI) eta eosinofiloek IgE
immunoglobulinarentzako errezeptoreak dituztenez, hauek ezagutu, pikorrak jariatu
eta helmintoen suntsipena bideratzen da.
Horrez gain, IgE immunoglobulinek parte hartzen dute mastozitoen degranulazioan, hauen pikorren
askapenean alegia, eta hantura sustatzen dute.

MASTOZITOEK IgE-ENTZAKO ERREZEPTOREAK

IgE gehienak mastozitoetara lotuta daude, IgE-entzako


errezeptoreak baitituzte. Hala, helmintoen kasuan
esaterako, IgE-ak helmintoaren hainbat antigeno ezagutzen
dituenean, errezeptoreen elkargurutzaketa edo lotura
gurutzatua gertatu eta mastozitoek pikorrak askatzen
dituzte, hantura sustatzen dutelarik. Bestalde, askatzen
dituzten kimiokinek leukozitoak erakartzen dituzte, horien
artean eosinofiloak, eta horrela hauek ere helmintoen
kontrako immunitatean parte hartzea lortzen da.

Gainera, E motako immunoglobulinek eta mastozitoek hipersentikortasun erreakzioetan garrantzia


handia dute.

c. Konplementuaren aktibazioa
i. Mikroorganismoen lisia
ii. C’-aren zatiekin opsonizaturiko mikroorganismoen fagozitosia
iii. Hantura

KONPLEMENTUAREN SISTEMAREN AKTIBAZIOA: IgM eta IgG IMMUNOGLOBULINA ETA


KONPLEMENTUAREN C1 PROTEINEN LOTURA

Bide klasikotik ematen da konplementuaren aktibazioa,


erantzun immune espezifikoaren barnean sartzen den
aktibazio bidea. Soilik IgG-k (azpimota batzuek) eta IgM-
k dute konplementua aktibatzeko gaitasuna. Horien
artean, IgM eraginkorragoa izango da konplementua
aktibatzen. Hala ere, era disolbagarrian ez dira gai
konplementuaren proteinak aktibatzeko, konkretuki C1
proteina aktibatzeko.

Antigenoari lotzean, Fc atala eskuragarri geratzen da


konplementuaren C1 proteina lotu eta aktibatzeko, eta
ondorioz, aktibitate entzimatikoa handitu eta erreakzio
segida hasten da.

ANTIGORPUTZEN ERANTZUN PRIMARIO ETA SEKUNDARIOEN EZAUGARRIEN ARTEKO


DESBERDINTASUNAK

ERANTZUN HUMORAL PRIMARIOA ERANTZUN HUMORAL SEKUNDARIOA


● Antigeno proteikoen aurrean hasi,
● Ag-arekin kontaktua daukagun infekzio errepikatuak ditugunean
lehendabiziko aldian hasi

● Zelula erantzuleak: B linfozito birjinak ● Zelula erantzuleak: Oroimen B


linfozitoak

● Isotipoak: IgM gailendu, nahiz eta ● Isotipoak: Zentru germinalean isotipo


IgGrako isotipo-aldaketa egon aldaketa gehiago ematen direlako
daitekeen

● Erantzuteko denbora: Antigorputzak ● Erantzuteko denbora: azkarrago hasten


ekoizteko astebete igaro behar da dira antigorputzak ekoizten

● Kalitatea: afinitate altuagoko


antigorputzak eta bizitza luzeko zelula
plasmatikoak ekoizten dira

5. ANTIGENO T INDEPENDIENTEEN AURREAN SORTZEN DEN ERANTZUNA


Antigeno mota bakoitzaren aurrean, antigorputz bakoitzaren erreakzioak eta erantzun humoralak
desberdinak izango dira:
● Antigeno timodependienteak (TD): T linfozitoen partaidetza behar dute, Th linfozitoena (T
linfozito kooperatzaileena).
● Antigeno timoindependienteak (Ag TI): Antigeno hauen aurreko erantzunean, B linfozitoen
azpipopulazio batzuek parte hartuko dute. Konkretuki B1 eta BZM edo gune marginaleko B
linfozitoek parte hartuko dute, zeintzuk antigeno timoindependienteen aurrean
erreakzionatzen duten. Antigorputzak ekoizteko gaitasuna dute T linfozito kolaboratzaileen
laguntzarik gabe, hau izango da erantzun honen ezaugarri bereizgarriena.
Antigeno T independienteen aurrean sortzen den erantzunaren kasuan, antigeno timoindependiente
hauek epitopo errepikatuak dituzte, multibalenteak, honi esker B linfozito azpipopulazio hauen BCR
edo alfa errezeptoreek aldi berean antigenoa lotzen dute, lotura gurutzatua gertatzen da epitopo
errepikatuei esker. Beraz, errezeptore ugari lotzen dira eta aktibazioa eragiten da Th-ren laguntzarik
behar gabe.

Bigarren seinalean mikroorganismoak berak azaltzen dituen patroiak eskainiko ditu edo
mikroorganismora atxikituta egon daitezkeen konplementuaren zatiek ere eskeiniko dute bigarren
seinalea. Erantzun inmunean sortu diren konplementuaren azpiproduktuak mikroorganismoetara
lotzen dira eta honek bigarren seinalea eskeini dezake, izan ere, B linfozitoek BCR hartzaileetaz aparte
toll erako hartzeileak dituzte eta hauek konplementuaren partehartzaileak dira. Honela B1 eta BZM
linfozitoak aktibatuko dira, honi esker zelula plasmatikoetan bereiziko dira, antigorputz ekoizleak
direnak.

5.1 BI AZPIPOPULAZIOEN EZAUGARRI KOMUNAK


Errezeptorei dagokienez, espezifitate mugatua dute, murriztua, ez dute behar T laguntzaileen
kolaboraziorik eta antigorputzak era azkarrean ekoizteko gaitasuna dute, 72-96 ordutan antigorputzak
ekoizteko gaitasuna dute. Beraz, erantzun goiztiarrean garrantzia izango dute.
Nagusiki IgM motako antigorputzak sortuko
dituzte, nahiz eta beste isotipo mota batzuk
ekoitzi ahal izan. Ekoizten diren antigorputzak
afinitate baxukoak dira, ez dagoenez Th
partaiderik, ez dago afinitatearen heltzerik.
Kokapenari dagokionez, B1 linfozitoak
mukosetan eta peritoneoan egongo dira, BZM
linfozitoak aldiz, barean.

Bi linfozito mota hauek garrantzia dute


bakterioen kapsularen aurreko babesean,
polisakaridozko kapsula duten bakterioen
aurrean. Hauek haien kontra ekoitziko dituzte
IgM motako antigorputzak era goiztiar batean,
era innato batean edo erreakzio innato batean
parte hartzen dutela esan daiteke.

5.2 ANTIGORPUTZ NATURALAK


Bestalde B1 linfozitoek ezaugarri berezi bat dute: antigorputz naturalak ekoizteko gaitasuna dute.
Antigorputz naturalak linfozito hauek antigeno propioen aurrean ekoizten dituzten antigorputzak dira,
hau da, kasu honetan ez da antigeno kanpotarrik egongo.

Antigeno propioen aurrean era naturalean organismoak ekoizten dituen antigorputzak dira, baina,
bakterio edo toxinen aurrean erreakzionatu dezakete. Ikusi da indibiduo batzuk toxinen edo hainbat
bakterioen aurkako antigorputzak dituztela haiekin kontaktua izan gabe eta haiekiko inmunizatuta
egon gabe. Antigorputz natural hauek pertsona guztiok ditugun antigorputzak dira, molekula propioen
aurrean ekoizten diren antigorputz polierreaktiboak dira eta babesa eskaintzen dute patogenoen
aurrean. Nagusiki IgM motakoak dira.

5.3 ANTIGENO T-INDEPENDIENTE NAGUSIAK


● TI-2: Bakterio eta onddoen kapsulako polisakaridoak dira, antigeno T independiente nagusiak
dira, epitopo errepikatuak dituztenak. Estimulu indartsu eta iraunkor bat eskainiko dute B
linfozitoak aktibatzeko.

● TI-1: Bakterio gram negatiboen paretako lipopolisakaridoak dira. Mitogenoak dira, antigeno
ez-espezifikoak. Antigeno hauek linfozitoen BCR hartzaile espezifikoak ez diren beste hartzaile
batzuetara lotzen dira, adibidez, toll motako hartzaileei edo konplementuaren hartzaileei.
Antigeno hauek eragiten duten erantzuna poliklonala da, hau da, ez dira erantzun antigeno
espezifikoak.
Honen adibidea izango lirateke superantigenoak antigeno proteikoak dira, T linfozitoen
erantzun poliklonalak eratzen dituztenak, mitogenoak dira, hau da, erantzun poliklonalak
induzitzen dituzte, BCR ez den beste gune batera lotzen delako eta kontzentrazio altuetan
daudenean aktibatzeko gaitasuna dutelako.

Zer gertatzen da antigeno hauekin? Haien aurreko erantzuna beti izango da lehen mailako erantzun
humorala, ez dago desberdintasunik lehen eta bigarren mailako erantzunen artean Th linfozitoek
ez dutelako parte hartzen.

*Horregatik aurreko gaietan erantzun humoral primario eta sekundarioa aztertzean antigeno T
independienteek sortzen duten erantzuna beti lehen mailakoa dela esaten genuen.

13.GAIA: MUKOSEI ASOZIATURIKO LINFA EHUNETAKO


(MALT) ERANTZUN INMUNEA
1. EZAUGARRI OROKORRAK
Erantzun inmunea linfa ehun mota honetan nola garatzen den ikusiko dugu. MALT organo linfoide
sekundario ez kapsulatua da.

Muskosak kanpoko eta barruko ingurunearen arteko lehenengo mailako defentsa muga bat dira.
Mukosek azalera handia hartzen dute gorputzean, 400 metro karratuko azalera betetzen dute.
Gainera mikroorganismoen sarrera bide nagusia dira, beraz, gure inmunitate sistemaren erantzunak
funtzio edo propietate bereziak izango ditu.

Sistema hauek erantzun immune erregionalak dira, bertan beste eremu batzuetan behatzen ez diren
erantzunak ematen direlako eta hainbat zelula populazio bereizgarri daude. Kasu honetan immunitate
zelulak era lauso edo hedatu batean sakabanatuta daude. Baina, beste zelula batzuk linfa gongoilen
antzeko antolaketa hartzen dute, hala ere, hauek ez dira kapsulatuak izango. Beraz, ez kapsulatuak
izan arren nolabaiteko antolaketa izango dute erantzun inmune espezifikoak garatzeko.

Mukosetara asoziaturiko ehun linfoideen


artean, lokalizazio anatomiko
ezberdinetan, funtzio berdinak dituzten
MALT-ak daude:
● GALT (Digestio aparatukoak):
Urdailean, heste mehean eta heste
lodian.
● BALT/NALT (Arnas bideetakoak):
sudurrean, orofaringean eta
beheko arnas bidean.
● Traktu urogenitalean.

MALT hauek mukosen lamina propioan kokatzen dira. Kasu honetan mukoetako erantzun inmunearen
funtzioa bikoitza da, ezaugarri bereziak ditu:
➔ Mikroorganismo patogenoen aurka babestu: kantitate txikitan sartzen diren patogenoen
aurka babestu behar du organismoa.
➔ Mikrobiotako mikroorganismoen aurrean eta elikagaietatik eratortzen diren antigenoen
aurrean tolerantzia garatu. Hau da, ez du erantzun immunitariorik ekoitzi behar mikrobiotako
mikroorganismoen aurrean edo ahotik sartzen diren antigeno inokuoen aurrean.

Patogenoen aurrean babesteko martxan jarriko ditu erantzun innatoa eta adaptatiboa, honela
mikroorganismoen inbasioa saihestuko du eta haien aurka ere erantzun innatatoa eta espezifikoa
garatuko ditu.
● Erantzun innatoan: Ehun honetan dagoen mukiaren jariapenaren bidez (bertan muzinak
daude) mikroorganismoen inbasioa ekindingo da. Gainera, bertan dauden hainbat zelulek,
hala nola, Panteh zelulek peptido antimikrobianoak ekoizten dituzte, bestalde bertako
mikrobiotak patogenoen kolonizazioaren aurrean babesten gaitu. Ehun honetan ere egongo
dira T linfozito intraepitelialak hauek ere erantzun inmune innatoaren parte dira.
● Erantzun adaptatiboa: nabarmenena gune hauetan, antigorputzen jariapena da, IgA
jariapena.

Sistema hauek tolerantzia induzitzeko eboluzionatu dute, mikrobiotaren aurrean eta ahotik sartzen
diren antigenoen aurrean. Gizaki heldu baten hestean 1014 bakterio daude, hauen aurrean
erreakzionatzekotan inflamazio kronikoa egongo litzateke. Hau ez gertatzeko hainbat estrategia
garatu dira hantura kronikoa ekiditeko eta toleranztia induzitzeko. Estrategia horiek antigenoaren
ezagutzarekin eta erantzun efektorea kontrolatzeko mekanismoekin dago erlazionatuta. Aurretik
ikusi dugu antigeno propioekiko tolerantzia, zentrala eta periferikoa induzitu daitekeela eta kasu
honetan antigeno arrotzen aurrean tolerantzia induzitzen da.

2. MUKOSETAKO IMMUNITATE SISTEMAREN ZELULA POPULAZIOAK


Sistema hauek ondo ulertzeko ezinbestekoa da ezagutzea bertan dauden zelula populazioak, sistema
hauetan, beste sistematan ugariak ez diren zelulak kantitate handietan daude.

Digestiora bideraturiko ehunak dira hoberen ezagutzen direnak (GALT), horregatik erantzun hau
aztertzeko eredu gisa erabiliko ditugu. Fenotipikoki eta funtzionalki desberdinak diren linfozitoak
agertzen dira bertan, sistema konplexua osatzen (linfozito portzentai gehiena hemen kokatuko da, eta
horrek erlazioa dauka sistema hauek betetzen duten azalerarekin):

1. Mukosako epitelioaren barruan:


◆ T linfozito intraepitelialak: Zelula epitelialen artean daude kokaturik. Haien hartzaileetan γδ
kateak eta CD8 molekulak dituzte. Horien TCR hartzaileek dibertsitate mugatuagoa dute
(antigeno gutxiago ezagutzeko gaitasuna dute eta, gainera, proteina eta antigeno ez
proteikoak identifikatuko dituzte MHC molekularik gabe). Hortaz, nolabaiteko funtzio innato
bat ere betetzen dute, bakterioen, birusen eta infektatutako zelulen aurka, eta erantzun
innatoaren partaideak direla kontsidera daiteke.
2. Lamina propioan banatuta:
● T eta B linfozito aktibatuak, efektoreak: Th azpipopulazio desberdinak daude Th1, Th2 eta
Th17 gailenduko dira, baita B linfozito aktibatuak eta zelula plasmatikoak ere. Baina, kasu
honetan IgA jariatzen duten zelula plasmatikoak dira.
● Oroimen linfozitoak
● Makrofagoak fenotipo bereziarekin: profil antiinflamatorioa izango dute. Batzuk beta
hazkuntza faktore transformatzaile eta IL-10 zitokinak jariatzen dituzte. Hauek ingurune
batzuetan gailenduko dira, zitokina hauek funtzio antiinflamatorio eta errepresoreekin daude
erlazionatua. Zitokina hauek M2 profileko makrofagoek ekoizten dituzte. Honela
mikroingurune tolerogeno baten antzerakoa sortzen da eta bertan zelula dendritikoek
koestimulazio gutxi eragiten dute.
● Zelula dendririkoek ere ezaugarri bereziak izango dituzte eta antigenoen aurkezpenean parte
hartuko dute, era tolerogeniko batean aurkitzen direnak.
● Eosinofilo eta eta mastozitoak.

3. Pilaketa antolatuetan, baina kapsularik gabe (heste meharreko Peyer plaketan, adibidez):
◆ T eta B linfozito birjinak
◆ B eta T CD4+ linfozito birjinak, baita M zelulak ere (zelula mikroplegatuak, bereziak,
antigenoen sarreran eragina dute).
◆ B eta T linfozito birjinak pilaketa antolatuetan daudenez (makrofagoekin, zelula
dendritikoekin eta antigenoen sarrerarako M zelulekin), erantzun immune
adaptatiboaren hasiera emateko ingurune egokia da.

*POPULAZIO BEREZIA: T linfozito erregulatzeileak (Treg): Haien desberdintzepena induzitu daiteke


ehun honetan prozesu aktiboan edo periferiean baldintza tolerogenikoak daudenean, IL-10 eta beta
hazkuntza transformatzaileak daudenean, zitokina inflamatorioen ausentzia dagoenean edo zelula
dendritikoen koestimulazio gutxi dagoenean T linfozito erregulatzeileetan bilakatuko dira. Beraz, Treg
hauek T linfozito efektoreen kontrola burutzen dute eta zitokina inmunosupresoreak jariatzen dituzte.
3. ZELULEN ANTOLAKETA:
● Gune efektore/difusoa: Mukosetan erantzun inmune espezifikoa garatzen den tokia. Zelula
plasmatiko edo T linfozito efektoreak egongo dira bertan.
● Gune induktiboa edo antolatua: Mukosetan erantzun inmune espezifikoak garatzen diren
tokia (Ah harrapatu, prozesatu eta aurkezteko leku aproposak dira). Gune hauek nagusiki:

Peyerren plakak, gongoil mesenterikoak (kapsulatu gabeak ere) eta sakabanatuta dauden
folikulu linfoide antolatuak.
Hauek izango dira kaltea dagoen gune induktore nagusienak, bertan B eta T linfozito birjinak
aktibatuko eta proliferatuko dira zelula efektoreetan bilakatuz.

Sortutako zelula efektore hauek bereizitasun bat dute: homing prozesua. Bertan ekoitzitako
efektoreak zirkulazio sistemikora igaro arren, azkenean bueltatuko dira ekoitzi diren lekura
edo haien sorrera induzitu den lekura. Hau da, erantzuna hasi zen mukosetara itzultzen dira.
Zeri esker? Kaltean sortzen diren linfozitoek atxikidura molekula eta zitokina errezeptore
patroi berezia adieraziko dute “kode” baten antzerakoa. Kode honek eragingo die zelula
efektoreei berriro itzultzea bere erantzuna hasi zen mukosetara.

Mukosetan zelula efektoreen homing-a gertatzen da.

Beraz, gune induktiboak erantzun espezifikoa sortzen den lekuak izango dira:
● NALT-etan amigdalak
● GALT-etan Peyerren plakak edo gongoil mesenterikoak
Gune efektoreak:
● Sudur, listu guruin eta malko guruinak, heste mehea, bide urogenitala...
Bertan IgA jariatzen duten zelula plasmatikoak egongo dira eta Th 1, Th2 eta Th17 edo Tc linfozito
efektoreak.
4. ANTIGENOAREN SARRERA

Bide ezberdinak daude:

1. M zelulak zelulak/ mikroplegatuak antigenoaren sarrerarako bide nagusia dira, zelula


garraiatzaileak dira. Peyer plaken apikaldean kokatzen dira. Hainbat ezaugarri dituzte antigenoak
harrapatzeko eta haien garraioa faboratzeko. Endozitosi eta garraio aktiboa burutzen dute, antigenoa
harrapatu eta translokazioz 10 minututan Peyerren plaketara igarotzen dira. M zelulen ezaugarriak:
1- Ez dute mikrobiloxkarik eta glukokaliz eskasa dute honi esker antigenoaren harrapatzea
faboratzen da.
2- Ez dute IgA hartzailerik honela ez da IgArik egongo mikroorganismoak neutralizatzen,
antigenoaren harrapatzea faboratuz.

*Peyerren plaketan dauden inbaginazioetan B eta T linfozito birjinak, zelula dendritikoak eta
makrofagoak egongo dira erantzun espezifikoari hasiera emanez.

Beraz, antigenoa heste argitik MALT-etara garraiatuko da, baina zelula hauek ez dira APC, ez dute
antigenoa prozesatzen. Ez dute ere ez parte hartuko inmunoglobulinen garraioan.

*Patogeno batzuk M zeluletaz baliatzen dira inbasioa burutzeko Salmonella espezie batzuk eta
yersenia espezie batzuk.

2. Aipatutako bidea, M zelulena bide nagusia izan arren, antigenoa sartzeko beste bide batzuk daude,
parazelularrak:
1) Zelula dendritikoek enterozitoen artean dendritak luzatu ahal dituzte eta antigenoa
harrapatu dezakete.
2) Antigenoak zuzenean enterozitoen arteko loturetatik igarotzea, loturak ahulago daudenean.
TNF edo gamma interferonaren presentzia dagoenean, hau da zitokina proinflamatorioen
presentzia (estimulua) dagoenean antigenoaren sarrera faboratuta dago bai enterozitoen
artean eta bai zelula dendritikoen luzakinen bitartez.

Antigenoaren sarreraren ostean erantzun inmune espezifikoak Peyerren plaketan gertatzen dira edo
zelula dendritikoek antigenoak linfa gongoil mesenterikoetara eraman ahal dituzte.
5. IgA INMUNOGLOBULINA

Lamina propioan dauden B2 linfozito birjinak aktibatuko dira Peyerren plaketan edo gongoil
mesenterikoetan Thf -ren laguntzarekin eta IgA ekoitziko dute. Aktibatutako B2 linfozito horiek isotipo
aldaketa jasango dute bertan dauden estimuluen ondorioz.

B2 hauek alde batetik IgA hauen ekoizle nagusiak izango dira. Baina, beste linfozito batzuek ere
ekoitziko dituzte Ig hauek, hala nola, B1 linfozitoek, baina kopuru txikiagoan ekoitziko dute, %20-30.
Azken hauek gongoil mesenterikoetan daude eta IgA ekoitz dezakete antigeno polisakaridoen aurrean.

Ingurumen hauetan dauden zitokinen presentziagatik ematen da isotipo aldaketa, batez ere, beta
hazkuntza faktore transformatzaileak bideratuko du IgA-rako isotipo aldaketa. Baina IgA-rako isotipo
aldaketa eragingo duten beste zitokina batzuk egongo dira: IL-10, IL-6 eta IL-5 .

Ingurune hauetan zitokina hauen presentzia ugaria da. Zitokina horiek ekoitziko dituzten zelulak:
● T linfozito erregulatzaileek: hainbat azpipopulazio daude hala nola Th3 linfozitoak. Batez ere
TGFβ ekoitzi.
● Linfozitoak ez diren beste zelula batzuk: zelula dendritikoek edo fenotipo bereziduneko
makrofagoek ekoitziko dituzte. Gainera, IL-10 ere ekoitziko dute hazkuntza faktore
transformatzaileaz gain.

Hortaz, hauek IgA-rako isotipo aldaketa induzituko dute, bestalde, homing prozesuaren bidez, IgA
ekoitzen duten zelula plasmatikoak lamina propioan finkatuko dira.

5.1 IgA-REN FUNTZIOA MUKOSETAN:


● Patogenoak eta toxinak neutralizatzen ditu. Hau da, baztertze edo esklusio inmunean parte
hartzen du. Honela mikroorganismoen kolonizazioa ekiditen da. IgA hau lamina propioan
ekoiztu ondoren, epitelioetatik heste argira jariatzen da. Bertan, birusen edo bakterioen
adhesinak elkartzen ditu haien sarrera ekidinez→ Funtzio garrantzitsua
● Ekintza antiinflamatorioa: Konplementua aktibatzeko gaitasunik ez duenez, ez du efektu
inflamatoriorik. Gogoratu konplementua aktibatzeko behar diren isotipoak: IgG eta IgM.
Beraz, IgA-k ez du konplementua aktibatuko.

Mastozitoek ere ez dute IgA-rako hartzilerik, beraz, IgA-k ez du parte hartuko mastozitoen
aktibazioan eta ondorioz, ez da mastozitoen degranulazioa induzituko.

Bestalde, konplementuaren aktibazioa blokea dezake, IgG edo IgM-k izango lituzketen
epitopoak “taponatuz”. Aipatutako ezaugarria inmunitate sistemak dituen estrategietako bat
da inflamazio kronikoak ez sortzeko mikrobiotako antigenoen aurrean, IgA-rekin
neutralizatzen dira.
5.2. IgA-ren ISOTIPOAREN EZAUGARRI OROKORRAK
IgA inmunoglobulinarik ugariena da, IgG baino gehiago. Izan ere, 70kg-ko pertsona
heldu batek egunean 8gr inmunoglobulina ekoizten ditu, eta 8gr horietatik 5gr IgA dira.
Hau da, antigorputz ekoizpenaren %60-%70a. Gainera mukosak zeharkatzeko
gaitasuna du eta jariakinetan (hesteetan, malkoetan, listuan, izerdian, bilisean,
esnean..…) gailentzen den isotipoa da.

Bi isoforma ditu: monomero gisa odolean (%15) eta polimerikoa (%90) jariakinetan da:
bi IgA molekula lotuta dira, J katearen bidez. S osagai polipeptidikoa ere lotuta dute,
honek garraioan parte hartzen du. Gogoratu Ig hau lamina propioko zelula
plasmatikoek ekoizten dutela eta IgA-k bere funtzioak betetzeko, heste argira pasatu
behar duela.

5.3 IgA-ren JARIAPENA


Zelula epitelialen alde basalean dagoen Poli IgR hartzaileari esker IgA heste argira igaroko da honako
pausuen bidez:
1. Lamina propioan IgA ekoizten duten zelula plasmatikoek J-katea ere ekoizten dute. Ekoiztu bezain
laster, polimerizatu egiten da: dimerikoa bihurtzen da (garrantzitsua bere garraiorako).
2. IgA dimerikoa zelula epitelialen alde basalean dagoen poli-IgR hartzaileari lotzen da (IgA-z aparte
beste immunoglobulina batzuk ere lotzeko gaitasuna dauka).
3. Endozitosi bidez garraiatua izaten da heste argira bakuola batean (transzitosiz).
4. Heste argira proteolisi bidez askatzen da. Askatzen denean IgA dimerikoak poli-IgR errezeptorearen
zati bat jasotzen du: osagai jariatzailea, S osagaia. S osagai horrek proteolisiaren kontrako
erresistentzia emango dio.
6. ESNEAREN IMMUNOLOGIA
IgA-k esnearen inmunologian parte hartzen du era
naturalean. Jaioberriko immunitatea amaren esnearen
bidez eskuratzen da, bertan dauden IgA eta IgG
immunoglobulinen bidez. Horrela jaioberriak
mukosetako babesa eskuratzen du IgA bidez (eta
bestelako babesak ere IgG bidez) bere bizitzako
lehenengo hilabeteetan.

Antigenoak amaren ahotik sartuko dira eta hestera igaroko dira, bertatik linfa gongoil
mesenterikoetara joango dira (zelulaa dendritiko mesenterikoen bidez, adibidez). Erantzun immune
adaptatiboa piztuko da, sortutako Ig-ak hodi torazikotik odol korrontera igaroko dira, honela
mukosatara sakabanatuko dira, bularretara besteak beste. Sortutako IgA eta IgG-ak jaioberriak jasoko
ditu amaren esnearen bidez. Umeak hestean antigorputz hauekiko errezeptoreak ditu (FcR), honela
bizitzaren hasieran amak ekoitzitako antigorputzen profila jasoko du. Antigorputzak bereganatu eta
babesa lortuko du.

7. MUKOSETAKO ERANTZUN IMMUNEA ETA TOLERANTZIA (AHO TOLERANTZIA)

Tolerantzia: Antigeno baten aurrean inmunitate sistema adaptatiboaren erantzun eza.

Mukosak toleratuak izan behar diren mikroorganismo komentsalekin (mikrobiotarekin) eta


elikagaiekin kontaktuan daude. Mikroorganismo hauek patogenoen patroi molekular berdinak izango
dituzte, baina hantura kronikoa saihesteko tolerantzia garatzen dute hauen aurrean.

Mikrobiotako mikroorganismo komentsalen aurrean eta elikagaiekin batera sartzen diren antigenoen
aurrean aho tolerantzia, tolerantzia periferiko mekanismoa dena garatzen da. Honen bidez dietaren
antigenoekiko hipersentikortasunaren prebentzioa eta mukosetako bakterioen antigenoen aurkako
erantzunaren prebentzioa lortzen da.

Hau lortuko da garatutako hainbat mekanismoen bidez; 2 estrategia mota: antigenoaren


ezagutzapenarekin erlazionatutakoak eta efektorearen ezagutzapenarekin erlazionatutakoak.

1. Antigenoaren ezagutzapenarekin loturikoak:


Enteroizitoek toll erako hartzaile ugari dituzte, baina, zitokina proinflamatorioak ez
egotekotan, hartzile horien adierazpena gutxituko da, TRL motakoak (IL4 eta IL13-k TRL
hartzaileen adierazpena murrizten dute). Hortaz, IL4 edo IL13 gailentzekotan eta ez
egotekotan TNF-alfa edo gamma interferona errezeptoreen ekoizpena murriztuko litzateke.
Estrategia honen bidez, komentsalek ez dute zitokina proinflamatorioen jariapena induzitzen
eta elikagaietan dauden antigenoek ere ez.

Errezeptore hauen adierazpena polarizatuta dago, hau da, hartzaileak enterozitoen eremu
basolateralean kokatzen dira. Honen bidez, gune hauetara soilik heltzen diren patogenoak
(suposatzen da eremu honetara heltzen diren patogenoak birulentoenak direla) ezagutuko
dira. Antigeno komentsalek ez dituzte enterozitoen arteko mugak gaindituko eta ez dira
errezeptoreetara (TLR) helduko.
2. Erantzun immune adaptatiboaren supresioa:
Bestalde aho tolerantzia erantzun inmunearen supresioarekin dago erlazionaturik.
Mukosetan erantzun inmunearen supresioa induzitzeko mekanismoak:

1- Anergiak: mukosetan dauden T linfozitoen antigenoak ezagutzen badituzte, mikrobiotako


antigenoak ezagutzen badituzte, baina koestimulazio gabe anergia deritzon fasean
sartzen dira, honela ez dira desberdinduko efektoreetan, ez dute erantzungo.
Zergatik egongo da koestimulatzaileen gabezia? Sistema hauetan dauden zelula dendritikoek
perfil tolerogenikoa dutelako, koestimulazio gutxi eskaintzen dute eta antigenoa
aurkezten dute baina koestimulazio baxuarekin. Koestimulaziorik ez egotekotan ez dira T
linfozitoak aktibatuko. Infekzioa egotekotan edo zitokina proinflamatorioak
nagusitzekotan zelula dendritikoek haien fenotipoa edo profila alda dezakete eta
antigenoak koestimulazioarekin aurkeztu. Baina kasu honetan fenotipo berezia duten
zelula dendritikoak egongo dira.

2- Delekzioa: T linfozitoen delekzioa, apoptosiz hiltzea induzituko da. Antigenoaren dosi


altuekin erlazionatuta dago. Antigeno gehiegi daudenean, peptido asko aurkezten dira
baina koestimulatzaile gabe. Beraz proapoptotikoak diren seinale batzuk aktibatzen dira,
PAS molekularen adierazpena eraginez (heriotza zelularrerako molekula). PAS molekulen
eta PAS ligandoen loturaren bidez, T linfozitoen apoptosia sortzen da.

3- Supresio aktiboa: T linfozito erregulatzeileek parte hartuko dute eta linfozito efektoreak
suprimituko dituzte. T erregulatzaile hauek zitokina inhibitzaileak ekoitziko dituzte: IL-10
eta TGF-beta (beta hazkunde faktore transformatzailea) dituzte, hauek th2 th17 eta th1-
en funtzio efektorea inhibituko dute, T CD4 eta T CD8ren proliferazioa inhibituz eta,
bestetik, hauen funtzio efektorea inhibituko dute. Horrela babesa lortuko dute. T
erregulatzeilek, gainera, IL-2rako errezpetoreak dituzte, IL-2 bahituko dute. Gogoratu IL-
2-k T linfozitoen ugalketa eta biziraupenean garrantzia duen interleukina dela.
14. GAIA:

IMMUNOPATOLOGIA
Orain arte immunitate sistemaren onurak aztertu ditugu babesaren ikuspegitik. Izan ere, sistema
honen eginkizuna ostalariak infekzioetatik babestea da. Baina, hala ere, gai da kalteak eta
gaixotasunak sortzeko. Kalte edo gaixotasun hauek induzitu dituen antigenoaren naturaren arabera
immunopatologiak sailkatu daitezke.

1. IMMUNITATE SISTEMAREN AKATSEN ONDORIOZ SORTUTAKO GAIXOTASUNAK


● Immunoeskasia: giza banako batzuek erantzun eskasa edo gutxiegia sor dezakete antigeno
mikrobiano kaltegarri baten aurrean. Ondorioz, inmunoeskasi gaixotasuna edukiko dute. Hau,
immune sistemaren akats bat edo anitzekin erlazionatutako gaixotasuna da. Patologia hauek
jaiotzetikoak edo hartutakoak izan daitezke.
- Kaltetuta egon daitezkeen osagaiak: immunitate innatoaren osagaiak, Ig-aren
produkzioa, antigenoen produkzioa, konplementuak.

● Hipersentikortasuna: antigeno kaltegarri edo arrotzen (jatorri mikrobianoa zein inguruko


jatorri ez infekziosoa dutenen) aurrean sortutako gehiegizko erantzun immune adaptatiboa.
Kasu hauetan, inmunitate sistemak patogenoak baino kalte gehiago sortuko du. Mota
desberdinak daude.

● Autoinmmunitatea: erantzun desegoki bat sortzen da antigeno propioen aurka. Hau da,
antigeno propioen aurkako erantzun immune adaptatibo espezifikoak eragindako
gaixotasuna. Antigeno horiei, autoantigeno deritze.
Kasu honetan, kaltea sortzen da autoantigeno horiekiko tolerantzia akats puntuak egon
direlako eta akatsak, tolerantzia zentrala eta periferikoa sortzerakoan egon dira. Normalean,
antigeno horiek ezaugarri batzuk edukitzen dituzte: ez dira ez oso ugariak ez oso urriak.
Gaixotasun hauek kronikoak dira autoantigeno hori gure barnean dagoelako era
permanentean, ez delako deusestatzen.
- Garrantzia duten elementuak: T linfozito laguntzaileak. Izan ere, autoerreaktiboak
dira. Hauek zuzentzen edo erregulatzen dute beste T linfozitoen erantzuna. Th
erreaktiboek ere garrantzia dute.
- Garrantzirik ez duten elementuak: inmunitate innatoko osagaiak (konplementuek,
fagozitoek...)

2. HIPERSENTIKORTASUN ERREAKZIOAK
Erreakzio hauek, inmunoglobulinek edo antigorputzek bideratzen dituzte eta hainbat modutara
sailkatu daitezke:
a. Definizioa erabiliz

b. Nomenklatura numerikoa erabiliz


● I motako hipersentikortasun erreakzioa. IgE motako immunoglobulinek hatzen dute parte.
● II motako hipersentikortasun erreakzioa. IgG motako immunoglobulinek hartzen dute parte.
● III motako hipersentikortasun erreakzioa. IgG edo IgN immunoglobulinek hartzen dute parte
immunokonplexuak eratuz.
● IV motako hipersentikortasun erreakzioa. T linfozitoek hartzen dute parte.
I, II, eta III motako hipersentikortasun erreakzioetan, sintoma klinikoak azkar behatzen dira. Erreakzio
hauek, immunoglobilinek edo antigorputzek bideratutako dituzte.
IV motako hipersentikortasun erreakzioetan, aldiz, sintoma klinikoek gehiago tardatzen dute agertzen.
Horregatik, atzeratutako hipersentikortasuna ere deritze erreakzio hauei eta zelulen bidez (konkretuki
T zelulen bidez) dago bideratuta.

Antigeno berdinak 4 motatako erreakzioak induzitu edo piztu ditzake. Hainbat farmakok (konkretuki,
penizilinak) duen garrantzia ikusi daiteke honi esker. Izan ere, penizilinak hipersentikortasuna
garatzeko ahalmena du, normalean I motakoarekin erlazionatzen da baina lau motako erreakzioak
piztu ditzake.

3. I motako hipersentikortasuna
Erreakzio hauek berehalako hipersentikortasuna sortzen dute eta alergien oinarrizko erreakzioak dira.
Izan ere, alergia inguruneko antigeno ez kaltegarrien aurkako gehiegizko erantzun adaptatiboa da.
Kasu honetan, alergiak garatzen dituzten pertsonei banako atopiko deitzen zaie (atopia alergiaren
sinonimotzat hartzen baita). Pertsona hauek, inguruneko antigeno inokuen aurrean IgE motako
antigorputzak ekoizteko joera dute.

Osagaiak
Mota honetako erreakzioetan antigorputzak egongo dira inplikatuta. Konkretuki, IgE-k bideratuko ditu
erreakzio alergiko arruntenak. Mastozitoak ere inplikatuta egongo dira eta hauek eragingo dituzte
kalteak haien degranulazioaren ondorioz.

Erantzuna
Erreakzio hauetan IgE-mastozitoen erantzunak sortuko dira eta alergenoarekin topo egiten den
bigarren aldian ikusiko dira erreakzio alergikoak. Alergiak induzitzen dituzten antigenoei alergeno
deritze. Alergenoak inguruneko antigeno ez kaltegarriak dira, hipersentikortasun erreakzioak
sortarazten dituztenak. Alergenoak eta antigenoak disolbagarriak izango dira kasu honetan.
Erreakzio hau sortzeko, mastozitoek bitartekariak askatu behar dituzte. Horien artean:
- Histamina (garrantzitsuena)
- Konposatu lipidikoak (leukotrienoak, postrandaglinak…)
- Zitokinak
Polenaren aurkako alergia arrunta erreakzio mota honetan oinarritzen da. Izan ere, sintomak
polenarekin kontaktuan egon eta segundu batzuetan agertzen dira (gizabako atopiko hauek aurretik
sentsibilizatuta egon direlako).

a. Sentsibilizazio fasea
Alergia gure erantzun immunearen ondorioz sortzen da eta horretarako, lehenengo sentsibilizazio fase
bat gertatu behar da. Fase honetan, gizabanako atopiko horrek alergenoarekin duen lehen
kontaktuaren ondorioz sentsibilizatuko da. Aldi honetan, ez dira sintoma klinikorik agertuko,
alergenoa azkar garbituko dugulako, mikroorganismoa ez delako biderkatzen. Hala ere, erantzun
immune adaptatu bat sortuko da eta IgE motako antigorputzak eta oroimen zelula espezifikoak
sortuko dira.
Fase honetan, Th2 eta ThF (interleukina 4 jariatzen dutenak) erantzuna induzitzen da. Izan ere, Th2
zelulak eta ThF zelula folikularrak aktibatu eta desberdintzatzen dira. Substantzia hauek jariatzen diren
antigorputzen isotipoen aldaketa eragiten dute. Orduan induzituko da IgE ekoizten duten zelula
plasmatikoen erreprodukzioa. Immunogobulina mota hauek, sentsibilizazio fase honetan
mastozitoekin lotzen dira, azken hauek IgE-rentzako errezeptoreak dituztelako. Honen ondorioz,
mastozitoak IgErekin sentsibilizatuta daude. Bestalde, atopikoak ez diren pertsonetan, alergeno
horien aurrean IgE edo IgG kantitate txikiak sortzen dira.

b. Erantzun fasea
Alergeno horrekin bigarren kontaktu bat badaukagu, oso azkar (segundutara edo minitutara)
sintomatologia klinikoa duen erreakzio alergiko bat edukiko dugu.

Antigenoarekiko bigarren esposizioa ematean, errezeptore askoren aktibazioa emango da. Honek,
mastozitoaren aktibazioa edo degranulazioa sortuko du eta ondorioz biratekariak askatuko ditu.
Erantzun fase honetan, sentsibilizatutako gizabanakoetan, segundutan ikusituko ditugu sintomak. Izan
ere, histaminak edo lipidoen bitartekariak askatuko dituzte mastozitoek, hodien iragazkortasuna
handituz eta muskulu lisoen uzkurdura emanez. Hau, berehala ikusiko dugun erreakzio da.

Atzeratutako erreakzio bat ere badago, zitokinek bideratutakoa. Erreakzio hau, kontaktua eduki eta
ordu batzuetara gertatu daiteke. Mastozitoek, PNF edo interleukina 4 jariatuko dute hantura
erreakzio bat sortuz. INL4-k IgE-rako isotipo aldaketa induzitzeaz gain, eosinofiloak eta neutrofiloak
erakarriko ditu. Proteasak ere kanporatu ditzazkete.

Sintoma klinikoak
Alergenoaren sartzeko bidearen eta dosiaren arabera, sintoma kliniko desberdinak garatuko dira.
Honek aktibatzen den mastozitoarekin du zerikusia.

Erreakzio hauetan ematen den erantzun ohikoenean, alergenoak arnas bideetatik sartuko dira
(polena, hautsa edo horrelako alergenoak). Ondorioz, bronkio eta sudur mukosaren edema eta
irritazioa sortuko da. Alergenoa beheko arnas bideetara iristen bada, erreakzio larriago bat gertatuko
da: asma bronkiala. Kasu honetan, muskulu lisoaren uzkurdura edo ziklo errepikatuak sor daitezke,
baita arnas bidearen buxadura. Alergenoa digestio aparatura sartzen badira (ingeritu ditugulako)
elikagaiekiko alergiak sor daitezke. Kasu honetan, bertan dauden mastozitoak eraldatzearen eta
histamina askatzearen ondorioz oka, beherakoa… pairatzen dugu. Alergeno hori xurgatzen eta
sakabanatzen bada urtikaria ere sor dezake.
Eman daiteken erreakzio larriena anafilaxia da. Kasu honetan sarrera ohikoena euli edo liztorren
ziztadaren edo hainbat medikamendu era intrabenosoan administratzearen ondorioz gertatzen da.
Penizilina izaten da farmako ohikoena erreakzio hauek induzitzen. Kasu honetan, era sistemikoan
sakabanatutako alergeno horren aurrean mastozito kantitate handi baten degranulazioa gertatzen da.
Honek presio arteriala jeistea eta arnas bideen buxadura eragiten du. Honen ondorioz paziente
sentsibilizatuaren heroitza gerta daiteke.

Alergeno arruntak
Alergeno arruntenak, ingurumenean dauden sustantziak dira: gehienak pisu molekular baxuko
proteinak dira (polena, jatorri mikrobianoa daukatenak, animalien ilea, elikagai batzuk, pozoia,
botikak…).

Pertsona gehienek alergeno hauen aurrean ez dute erreakzio immunologikorik sortuko edo behintzat
IgE edo IgG kantitate txikiak ekoiztuko dituzte. Hala ere, indibiduo atopikoetan badago joera genetikoa
Th2-IgE erreakzioak garatzeko. Izan ere, alergien garapenean badago oinarri genetiko sendo bat eta
bertan hainbat genek hartzen dute parte. Horien artean, MHC molekulak. Seguruenik, pertsona hauek
MHC II-ren aldaera konkretu batzuk izango dituzte, zeinak alergeno hauek ezagutzeko askoz ere
eraginkorragoak diren. Hala ere, oraindik ez da guztiz ezaguna alergenoek eragiten duten erreakzio
mota honen zergatia. Bestalde, Th2-IgE erreakzioak helmintiasietan ere behatzen ditugu eta honen
ondorioz iradoki da agian, alergeno hauek helmintoekin amankomunean faktore molekulak izan
ditzazketela. Beste hipotesi bat gehiegizko higienea da. Izan ere, gaurko umeek ez daukate kontakturik
alergeno arruntekin eta ondorioz hauen aurrean erreakzio desegokiak edo gehiegizkoak pizten
dituzte.

4. II motako hipersentikortasuna
Erreakzio hauetan ere antigorputzek hartzen dute parte. Kasu
honetan IgG-k bideratuko ditu gaixotasuna eragiten duten
erreakzioak. Kasu honetan, antigenoak (hasieran inokuoak
direnak) zelulen gainazalera edo matrize estrazelularrera lotzen
dira eta ondorioz neoantigenoak sortzen dituzte. Hori dela eta,
IgG-ak ekoizten dira neoantigeno horien aurka.

Gorputza berriro alergenoarekin kontaktuan egotean, berriro


lotuko da zelulen gainazaletara, neoantigenoak sortuz.

Adibidez: penizilinaren aurrean hipersentikortasuna sor daiteke. Izan ere, anemia hemolitikoa
eragiten du eritrozitoetara lotzen delako. Ondorioz, neoantigenoa sortzen da eta IgG-ak ekoizten dira
neoantigeno horien aurka. IgG hau gai da konplementua aktibatzeko edo IgG-ren errezeptoreen
bitartez bideratzen diren erreakzioak aktibatzeko:
- Fagozitosia areagotuko da makrofago eta neutrofiloen bitartez
- NK-en bidez ADCC (antigorputzen menpeko zitolisi zelularra)
5. III motako hipersentikortasuna
Erreakzio hauetan ere antigorputzek hartzen dute parte IgG
(nagusiki) edo IgM motakoak. Kasu honetan,
immunokonplexuek bideratzen dituzte erreakzioak eta hauek
eliminatzeko zailak dira. Hauek, konplementua aktibatzen dute
edota leukozitoen erakarpena induzitzen dute. Kalteak
konplexu hauen pilaketaren ondorioz sortzen dira ehunetan
edo organoetan. Ondorioz, inflamazio lokala sortzen da.
Immunokonplexu gehiegi sortzen badira edo eliminatzeko
zailak badira, depositatzeko joera dute (odol hodietan adibidez)
erreakzio patologikoak sortuz.

*Immunokonplexu handiak errazak dira eliminatzeko eta txikiak aldiz, zailak.

Adibideak:
1. Baserritarraren birikaren gaixotasuna
Kasu honetan, gizabanakoek landareetatik, onddoetatik edo animalietatik datozen antigenoak
arnasten dituzte kantitate handitan, immunokonplexu ugari sortuz. Konplexu horiek metatzen badira,
lehen ikusitako erreakzioak induzituko dira pneumonitisa sortuz.

2. Serumaren gaixotasuna
Animalien serumeko proteinen ondorioz immunokonplexu asko sortzea induzitzen da. Segun eta non
metatzen diren konplexu horiek artritisa, glomerulonefritisa edo baskulonefritisa eragin dezakete.

6. IV motako hipersentikortasuna
Erreakzio mota hau hipersentikortasun atzeratua bezala ezagutzen da eta T zelulek bideratzen dute.
Kasu honetan kaltea T CD4, (nagusiki Th1) edo T CD8 zelulen bitartez sor daiteke (neoantigenoak zelula
zeharkatzeko ahalmera duen arabera). Kasu honetan antigenoak solugarriak edo liposolugarriak izan
daitezke:

● Solugarriak: antigeno hauek proteina propioak modifikatzen dituzte eta neoantigenoak


sortzen dituzte. Ondoren, T CD4 linfozitoek eta konkretukI Th1-ek neoantigeno hori ezagutuko
du, makrofagoaren aktibazioa bideratuz. Ondorioz, azken honek zitokina proinflamatorioak
jariatuko ditu. Hauek hantura erreakzioak bideratuko dituzte neoantigeno horren aurka.
● Liposolugarria: antigenoak mintza zeharkatuko du eta zelula barneko proteinak modifikatuko
ditu. Ondorioz, eoantigeno horren peptidoak aurkeztuko ditu zelulak. Orduan inplikatzen den
mekanismo patologikoa TCD8 molekulen edo zitolipidikoen bitartez bideratuko da. Azken
hauen eraginez zelula apoptosira bideratuko da.

Mekanismo immunitario patologikoa:


T zelulek antigenoei (solugarriak zein zeluletara asoziatutakoa) erantzuten diete. Antigenoak
proteina propioak modifikatzen dituzte, neoantigenoak sortuz.

Erreakzio hau sortzeko denbora gehiago behar da, horregatik deitzen zaio atzeratutako
hipersentikortasuna. Hemen, efektuak antigenoarekin topatu eta 18-72h-tara agertuko dira. Ezaugarri
kliniko desberdinak behatuko ditugu antigeno motaren eta erantzun behar duten zelula efektoreen
arabera (erreakzio patologiko desberdinak gertatuko dira).

Adibidea:
1. Kontaktu bidezko dermatitisa
Erlojuaren uhaletan, belarritakoetan… azalean zehar barreiatzen diren hainbat substantzia egon
daitezke eta hauek neoantigenoak sor daitzazkete. Bertako zelula dendritikoek neoantigeno hauek
harrapatu eta prozesatu egingo dituzte II motako MHC molekuletan aurkezteko. Ondorioz, Th1
linfozitoak aktibatu ko dira. Bigarren kontaktuarekin Th1-ek erreakzio inflamatorioak bideratuko ditu.
Izan ere, II motako MHC molekuletan dago neoantigenoa.
Klase bukaeran, Socrative plataforma erabiliz hurrengo testa egin genuen:

1. Zein ez da eranzun zelularraren parte?


a. Makrofagoa
b. Mastozitoak
c. Zitokinak
d. NK zelulak

2. Immunoglobulinen isotipo aldaketa hurrengoarekin erlazionatuta dago:


a. Funtzio efektore eta espezifizitate aldaketarekin
b. Funtzio efektorearen aldaketa, espezifizitatea mantenduz
c. Antigenoa ezagutzeko aldeen aldakortasunaren handipenarekin
d. Antigenoarekiko espezifikotasunaren handipenarekin

3. Zein da antigeno aurkezleak diren zelulen funtzio nagusia?


a. Th linfozitoei antigenoak aurkeztea MHCII molekulen bidez
b. Tc linfozitoei antigenoak aurkeztea MHCII molekulen bidez
c. Tc linfozitoei antigenoak aurkeztea MHC I molekulen bidez
d. Guztiak dira zuzenak

4. Aukeratu okerra dena erantzun espezifikoari buruz:


a. Lehenengo kontaktuan, aste batzuk behar dira eraginkorra izateko
b. Mikroorganismo infekzioso bakoitza ezagutu, gogoratu eta beraren aurkako
antigorputzak edota zelula espezifikoak sortzen dira
c. Defentsa mekanismoak prest daude infekzioa egon baino lehen
d. Mekanismo innatoekin batera lan egiten du.

5. Zein ezaugarrik dute erlazioa antigeno T-independenteekin?


a. Afinitate gutxiko antigorputzak
b. Proteinak
c. T linfozito kolaboratzaileen laguntza beharrezkoa da erantzun humorala sortzeko
d. Erantzun humoral sekundarioa induzitzen dute

6. NK linfozitoek:
a. Zelula tumoralak suntsitzen dituzte
b. MHC I molekulak espresatzen ez dituzten zelulak suntsitzen dituzte
c. Birusek infektatutako zelulak suntsitzen dituzte
d. Denak zuzenak dira

7. Zein molekulek hartzen dute parte makrofagoen aktibazio klasikoan?


a. IL10 eta IL4
b. INFƴ eta CD40L
c. Makrofagoak ez dira aktibatzen
d. IL2
8. Non aurki dezakegu CD8 lotzeko gunea MHC I motako molekuletan?
a. α 1 segmentuan
b. β 1 segmentuan
c. α 3 segmentuan
d. β 2 mikroglobulinan

9. Zein da interleukina II-ren (IL2) funtzio nagusia?


a. B linfozitoen sormena eta bikoizketa eragitea
b. T linfozitoen biziraupena eta proliferazioa eragitea
c. Antigenoa eta koestimulatzailea elkartzea
d. Opsonizazioa

10. Hauetatik zeintzuk dira organu linfatiko primarioak?


a. Barea, timoa eta hezur-muina
b. Hezur-muina, linfa gongoilak eta MALT
c. Timoa, linfa gongoilak eta MALT
d. Erantzun guztiak okerrak dira

11. Zein Ig isotipok hartzen du parte I motako hipersentikortasun erreakzioetan?


a. IgM
b. IgG
c. IgE
d. IgA

12. Zein ez da zuzena?


a. Zelula dendritikoek MHC II molekulak dituzte
b. Makrofagoek ez dute zitokinik jariatzen
c. Basofilo zein mastozitoek hanturan parte hartzen dute
d. Eosinofiloak exozitosi gaitasuna dute

13. Konplementuaren sisteman


a. Konplementuaren aktibazio klasikoan IgM eta IgG solubleak hartzen dute parte
b. Osagai nagusia C5 proteina da
c. Aktibazioaren amaieran CAM mintza erasotzeko konplexua sortzen da
d. C5b ak inflamazioa eragiten du

14. BCR-aren parte diren immunoglobulinei dagokionez:


a. Antigenoa lotzen den gunea kate astun eta arinen alde aldakorrean (VH) eta (VL)
kokatzen dira
b. Fc portzioa antigenoaren ezagupenerako beharrezkoa da
c. Fab aldea kate astunen alde kontserbatua da eta funtzio efektoreak ditu
d. CDR segmentu hiperaldakorrak, kate astun eta arinen alde ez aldakorretan kokatua
daude
15. Konplementuaren sistemako C3a-k zer eragiten du?
a. Opsonizazioa
b. Inflamazioa
c. CAM izeneko konplexua eratzea eragiten du
d. Beste molekula batzuei lotuta C3 konbertasa gehiago sintetizatzea ahalbidetzen du

16. Zein peptido aurkezten dira MHC I molekuletan?


a. Antigeno lipidikoetatik eratorritakoak
b. Peptido endogenoak
c. Peptido intrabesikularrak
d. Guztiak

17. Zein da Th17 linfozito laguntzailearen funtzio nagusia?


a. Parasito helmintoen aurkako immunitatea ematea
b. Zelula kanpoko bakterioen eta onddoen aurkako immunitatea ematea
c. Erantzun humoralean laguntzea, T-B kolaborazioan
d. Mikroorganismo intrazelularren eta birusen aurkako immunitatea parte hartzea

18. Zein da Th1 linfozito efektoreek jariatzen duten zitokina nagusia?


a. IL1
b. IFNγ
c. IL6
d. TNF-alfa

19. Eosinofiloak espezializatuta daude ...-en suntsipenean


a. Birus
b. Bakterio
c. Helminte
d. Patogeno kapsulatu

20. Zelula dendritiko folikularren inguruan baieztapen zuzena aukeratu:


a. Antigeno aurkezle profesionalak dira
b. B linfozitoei antigenoak aurkezten dizkiete
c. MHC II molekulak dituzte
d. T linfozitoei antigenoak aurkezten dizkiete

21. Hurrengo zeluletatik nork du aitzindari mieloidea?


a. NK linfozitoak
b. Makrofagoek
c. B linfozitoak
d. TCD8 linfozitoak
22. Antigeno T-dependenteen aurkako erantzun humoral primarioan nagusitzen den Ig mota:
a. IgM
b. IgG
c. IgE
d. IgA

23. Zein ez da zuzena Histokonpatibilitate-konplexu nagusiari(MHC) dagokienez?


a. MHC molekulez aparte, T linfozitoei peptidoen aurkezpenean parte hartzen duren
beste proteina asko kodetzen dituzte
b. Gizakietan, MHC proteinek, HLA izena hartzen dute
c. Ugaztun guztietan ageri den konplexua da
d. HLA-DP, HLA-DQ, HLA-DR I-motako MHC molekulak kodetzen dituzte

24. Zeintzuk dira konplementuaren aktibazio bideak?


a. Bide klasikoa eta bide alternatiboa
b. Bide klasikoa, bide alternatiboa eta MB-lektinen bidea
c. Bide alternatiboa eta bide intrintsekoa
d. Ez dago erantzun zuzenik

25. Zeintzuk dira T linfozitoen erantzunaren urratsak?


a. Antigenoaren ezagutza, klonaren hedapena, aktibazioa, desberdintzapena eta funtzio
efektoreak
b. Antigenoaren ezagutza, aktibazioa, desberdintzapena, klonaren hedapena eta funtzio
zitotoxikoak
c. Antigenoaren ezagutza, aktibazioa, klonaren bikoizketa, desberdintzapena eta funtzio
zitotoxikoak
d. Antigenoaren ezagutza, aktibazioa, klonaren hedapena, desberdintzapena eta
funtzio efektoreak

26. Zein zelulak aktibatu ditzake T linfozito birjinak?


a. Makrofagoak
b. B linfozitoak
c. Zelula dendritiko folikularrak
d. Zelula dendritiko konbentzionalak

27. Erantzun immune inatoaren partaideak dira


a. Konplementuaren sistemak eta zitokinak
b. Fagozitoak, linfozito zitolitiko naturalak eta erantzun innatoko zelula linfoideak
c. Barrera fisiko eta kimikoak
d. Erantzun guztiak zuzenak dira
28. Zein da birusen aurkako erantzun immune innato babesgarri nagusia?
a. Konplementuaren sistema
b. NK zelulak eta interferonak
c. Eosinofiloak, basofiloak eta mastozitoak
d. NK zelulak eta fagozitoak

29. Non gertatzen da T linfozitoen aktibazioa?


a. Hezur muinean
b. Linfa-organo sekundarioetan
c. Timoan
d. b eta c zuzenak dira

30. Superantigenoek…
a. Antigeno proteikoen kategoria berezi bat osatzen dute
b. TCD8+ klon asko aldi berean modu ez espezifikoan aktibatzen dituzte
c. Ez dira prozesatuak izan behar
d. a eta c zuzenak dira

31. Nola ezagutuko dira patogenoetan egitura espezifikoak?


a. CD4 eta CD8 hartzaileen bidez
b. MHC molekulen bidez
c. BCR eta TCR bidez
d. TLR errezeptore familiaren bidez

32. TCR konplexuaren egituran…


a. Kate aldakorrek peptidoen ezagutza burutzen dute
b. ζ katea aldakortasun handia du
c. Kate aldakorrek seinaleen transduzioa zitoplasmara burutuko dute
d. CD3 proteinak eta ζ kateak, T zelula guztietan desberdinak izango dira

33. Histokonpabilitate nagusiaren zein ezaugarrik eragingo du MCH molekuletan aldakortasuna


egotea?
a. Kondominantziak eta polimorfismoak
b. Polimorfismoak soilik
c. Polimorfismo eta poligenismoak
d. Poligenismoak soilik

34. Hauetatik zein zelulak du garrantzia parasito helmintoen aurkako babesean?


a. Eosinofiloa
b. Monozitoa
c. Basofiloa
d. Neutrofiloa

35. Hauetako bat EZ da ILC-en ezaugarria:


a. Hesi epitelialean kokatzen dira
b. TCR hartzaileak dituzte
c. Zitokina jariatzaileak dira
d. Ez dute antigeno errezeptore espezifikorik

36. Nola deritzo TCR-ak edo antigorputzek ezagutzen duten antigenoaren zati espezifikoari?
a. Kimiotaxia
b. Haptenoa
c. Epitopoa
d. Determinatzaile patogenikoa

37. Zelula antigeno-aurkezle profesionalak…


a. Ez dute MHC II molekularik
b. Antigenoa aurkezten diete Th linfozitoei MHC I molekulen bidez
c. Antigenoa harrapatu eta prozesatzeko gaitasuna dute
d. Seinale aktibatzaileak jaso behar dituzte aktibo bihurtzeko.

38. Aukeratu zuzena


a. TLRak mintzetara asoziaturiko errezeptoreak dira
b. TLR 1, TLR2, TLR6, TLR4, TLR5, TLR11, TLR10 patroi intrazelularrak ezagutuko dituzte.
c. Erantzun immune espezifikoko hartzaile garrantzitsuenak dira
d. Ugaztunetan 15TLR ezberdin ditugu

39. Nola deritze patogenoen egitura kontserbatuak ezagutzen dituzten errezeptore bereziei?
a. PRR
b. PPR
c. PAMP
d. DAMP

40. Antigenoa prozesatzeko II motako bideari dagokionez…


a. MHC-II molekulek besikula interzelularretatik eratorritako peptidoak aukezten
dizkiete T CD4 linfozitoei
b. MHC-II molekulek besikula intrazelularretatik eratorritako peptidoak aukezten
dizkiete T CD4 linfozitoei
c. MHC-II molekulek besikula interzelularretatik eratorritako peptidoak aukezten
dizkiete T CD25 linfozitoei
d. MHC-II molekulek besikula interzelularretatik eratorritako peptidoak aukezten
dizkiete T CD8 linfozitoei
41. CD3, CD4, CD8 molekulek… zein funtzio burutzen dute T linfozitoen aktibazioan?
a. Zitokinen sintesia
b. Atxikidura burutzen dute molekula garrantzitsuenak dira
c. Antigenoaren ezagutza espezifikoa
d. Seinaleen transdukzioa T linfozitoen aktibazioan

42. Zelula dendritikoei buruz aukeratu zuzena:


a. Heldugabeak linfa-ehunetan dauden bitartean, helduak ehunetan daude
b. Plasmozitoideak I motako interferonen ekoizle nagusiak dira
c. Konbentzionalak birusen aurkako erantzunetan garrantzitsuak dira
d. Ez dago erantzun zuzenik

43. Hauetako zein EZ da zelula dendritikoen ezaugarri bat?


a. Aktibitate endozitiko oso altua dute
b. Ez dute inflamatutako ehunetatik migratzen
c. T linfozito birjinak aktibatzen dituzte
d. Helduetan, MHC II eta koestimulatzaileen adierazpena oso altua da

44. Immunitate innatoa eta immunitate adaptatiboari dagokionez, aurkeratu OKERRA


a. Biak propio eta arrotza desberdintzen dute.
b. Innatoaren errezeptoreen banaketa klonala da, eta adaptatiboarena ez
c. Innatoak patogenoen egitura arruntak ezagutzen ditu eta adaptatiboak antigenoen
molekulen zehetasunak
d. Innatoak ez du oroimenik eta aldiz espezifikoak oroimena du

45. Zein zelula EZ dira fagozitoak?


a. Mastozitoak
b. Eosinofiloak
c. Basofiloak
d. A eta C zuzenak dira
2. GA: TXERTOAK
1.INMUNOTERAPIA ANTIGENO-ESPEZIFIKOA: TXERTAKETA. Zer da?

Txertaketa osasun publikoak bizitzak salbatzeko garrantzitsuenetarikoa izan da, uraren iragazketaren
ondoren bizitza gehien salbatu dituen ekarpena, antibiotikoak baino gehiago.

Txertaktetak gaixotasun infekziosoen prebalentzia asko murriztu du, hain izan da arrakastatsua zein
baztanga gaixotasuna erradikatu duen. Hau da guztiz erradikatzea lortu den giza gaixotasun bakarra.
Erradikatuko den bigarren gaixotasuna ziur aski polimielitisa izango da, momentuz oso kasu gutxi
daude eta gainera gune konkretu eta mugatuetan.

Erradizkazioaz gain lortutako beste helburu aipagarri bat ohiko infekzioen intzidentzia asko murriztea
izan da, ondorioz hilkortasunaren, minusbaliotasunen eta osasun gastuen jaitsiera eman da. Adibidez
“triple birikoa” delakoaren txertaketaren bidez parotidisaren,errubeolaren eta elgorriaren
(sarampión) intzidentzia asko murriztea lortu da.

Txertoak populazio gaixokorrean jarri ohi dira, osasuntsuak direnak eta normalean umeak izaten
direnak. Hauekbermatu behar duten baldintza bat( eraginkorrak izateaz gain) seguruak izatea da.
Honek eragiten du txertoen ekoizpena moteltzea eta garestitzea, izan ere txertoek hainbat kontrol
jaso behar dituzte. Horregatik, komertzializatzen diren txerto guztiak segurtasuna bermatuta dutela
asumitu behar da.

Segurtasun akats puntualen eta mitoen ondorioz, zenbait pertsonak txertoak ez jartzeko erabakia
hartu dute, pertsona hauetaz gain, gatzakak dituzten edota herrialde txiroetara txertoak ez dira
heltzen, ondorioz gaixotasun batzuen berragerpen epidemikoak gerta daitezke adibidez elgorriarekin
gertatutakoa. Gaixotasun honen intzidentzia igo da eta ez bakarrik gatazkadun edo txiroak diren
herrialdetan ere Europan edota AEB-tan.

2. TXERTAKETAREN HELBURUA
Txertaketaren helburua erantzun immune espezifikoa/adaptatiboa eragitea da, era aktibo eta
artifizialean, erantzun inmunearen oroimenaz eta espezifitateaz baliatuz.

Txertoetarako antigeno babesgarriak erabiltzen dira eta efektu patogenoak eragiten dituzten beste
aktibo guztiak kendu behar dira. Txertoak sortzeko hurrengoak erabil daitezke: mikroorganismoak
osotasunean, inaktibatuta edota beraien zaitiak, edo toxoideak.

Txertoek erantzun humoral primario bat eragingo dute (txerto gehienek erantzun humorala eragiten
dute, birus biziak erabiltzen dituztenK izan ezik hauek erantzun zelularra eragin dezakete). Erantzun
humoral primarioa induzitzen dute zeinetan ere oroimen zelulak ekoiztuko diren, ondorioz pertsona
hori patogeno horretaz infektatuz gero erantzun humoral sekundario bat sortuko da, horrela ez du
gaixotasuna pairatuko eta pairatuz gero askoz ere arinagoa izango da, izan ere, gutxienez efektu
larrienak ekidituko ditu.

3. ERANTZUN HUMORAL PRIMARIOA

Erantzun humoral primarioa antigenoarekin lehendabiziko aldiz topo egiten dugunean sortuko da
honen aurka B linfozito birjin gutxi batzuk erantzungo dute. Hauek aktibatu,proliferatu, desberdindo
eta azkenik zelula efektoreetan, hau da, pzelula antigorputz ekoizleetan bilakatuko dira

Erantzun humoral primarioan ekoizten diren antigorputzei dagokionez, batez ere IgM motako
antigorputz asko eta IgG motako gutxi jarituko dira. Horrez gain, oroimen B linfozitoak sortuko dira,
zeinak soilik antigeno proteikoen aurrean sortzen diren, oroimen B linfozitoak sortzeko Th linfozito
laguntzaileak ezinbestekoa direlako. Hortaz Th lonfozitoak MHC konplexuetan adierazten diren
peptidoak bakarrik ezagutuko ditzute , hortaz antigenoak izaera peptidikoa izan beharko du hauek

ager daitezen.

4. ERANTZUN HUMORAL SEKUNDARIOA

Erantzun humoral sekundarioari dagokionez oroimenezko B linfozitoak izango dira hau gauztauko
dutenak, hauek zelula desberdinduak izango dira eta atsedenean egongo dira, baina antigenoa
detektatzean, aktibatu eta antigorputzen ekoizpenari(IgG) ekingo diote. Hau bakarrik emango da
detektatutako antigenoa izaera peptidikoa baldi badu eta erantzun humorla primarioa eragin baldin
izan badu.

5. Primario eta sekundiarioaren ARTEKO DERBERDINTASUNAK

Bi erantzunen artean desberdintasunak egongo dira sortzen diren antigorputzen


kantitatea/kalitateari eta hauek sortzeko pasatu behar den denborari dagokionez:

• Erantzun humoral sekudnarioan antigorputzen afinitatearen hobekuntza emango da eta baita


ere isotipo aldkatak gertatuko dira orain IgG motako antigorputzak ekoiztuko dira, hau
gertatzeko Th linfozito laguntzaileak behar ditugu.

• Denborari dagokionez erantzun humoral primarioan antigorputzak ekoizten hasten


direnerako aste bat pasatzen da, izan ere linfzito birjinen desberintzapena,proliferazioa…
behar dira aldiz sekundarioan oso azkar ematen da,gertatu behar den bakarra oroimen zelulen
aktibazioa baita.

6. TXERTOEN KONPOSIZIOA

Erantzun inmune espezifikoa sortzeko erabiltzen den substantziari inmunogeno deritzogu, eta hau
izango da txertoetan erabiliko dena. Antigeno guztiak ez dira gai izango hau eragiteko, izan ere
antigeno bat erantzun inmune espezifikoko zelula baten(T linfozito batena adibidez) rezeptore batek
identifkatzen duen edozein substantzia da eta guztiak ez dira erantzun inmune espezifikoa sortzeko

gai izango.

Erantzun inmune espezifikoa, bai humorala bai zelularra sortzeko eta neurgarria egiteko gaitasunari
inmunogenizitate deritzogu.

Antigenoekin batera substantzia adiubanteak edo laguntzaileak administratzen dira, hauek batez ere
mikroorganismo portzioekin edota mikroorganismo hilak dituzten txertoekin erabiltzen dira. Askotan
aluminiozko gatzak dira baina bakterioen paretako osogaiak ere izan daitezke. Adibanteak txertoen
ondoren sortutako hanturarekin eta efektu ez desiragarriekin erlazionatuta daude . Hauen helburua
seinale estimulatzaileak handitzea eta antigeno aurkezleak diren zelulak txertaketa gunean metatzea
izango da.

Txertoen administrazio bide desberdinak daude, normalean injekzio bidez ematen dira, baina beste
bide batzuk ere daude orala bezala, hau kanpain masibo batzuetan erabiltzen da.

7. TXERTAKETA, TALDEKO IMMUNITATEA

Banako immuniazioa bbadago, banakako babesa osotuko da baina estaldura tasa altuak daudenean,
gizabanko ugari babesten dira eta patogenoan zirkulazioa murrizten da. Horrela taldeko immunitatea
sortuko da eta txertatu ez diren pertsonak babestuta egongo dira
1. ARIKETA

1. Beste gaixoekin kontaktuan: era kolektiboan


2. Txertoak: era indibidualean
3. Edoskitzea: diferitua
4. Sueroterapia: beherealakoa

2. ARIKETA

EZAUGARRIAK ERANTZUN ERANTZUN


PRIMARIOA SEKUNDARIOA

Denbora immunizaiotik erantzun eraginkorra 5-10 egun 1-3 egun


lortu arte

Erantzun maximoaren maila Txikiagoa Handiago

Erantzuten duten linfozitoak Birjinak Oroimenezkoak

Antigorputzaren afinitatea Baxua Altua

Erantzuna induzitzen duen Ag Guztiak Proteikoak bakarrik

8. TXERTO MOTAK
1. Mikroosganismo osoak erabiltzen dituzten txertoak:
a. Mikroorganismo inaktibatuak (“hilak”):
▪ Inaktibazioa beroaren edo substantzia kimikoen bitartez egin daiteke.
▪ Nagusiki erantzun humorala induzitzen dute.
▪ Adiunbanteekin batera administratzen dira.
▪ Askotan dosi bat baino gehiago behar izaten da.
▪ Abantailak
• Beraien segurtasuna ez dutelako errebertsio gaitasunik, ezin dira
birulentzia egoerara bueltatu ezta gaixotasuna eragin ere.
• Immunogutxituetan ere administratu daitezke.
▪ Adibidez:
• Birusak: gripea, polio injektablea (Salk), amorrua eta A hepatitisa
• Bakterioak: Vibrio cholerae eta Bordetella pertussis

b. Mikroorganismo indargetuak (bizirik):


▪ Abirulentoak dira edo bearein birulentzia murriztua dute.
▪ Erantzun humorala eta zelularra (zelularra induzitzeko gai diren bakarrak),
gorputzean infekzio txiki bat moduan sortzen dutelako.
▪ Immunogenizitate altua dute.
▪ Dosi bakarrean eta adiubanterik gabe administratzen dira.
▪ Desabantailak:
• Errebertsio arriskua dagoela, nahiz eta arraoa izan.
• Mantzeko eta biltegiratzeko kondizioak zorrotzagoak izan behar dira,
horregatik, bideragarritasuna mantentzeko zailagoak.
▪ Adibideak:
• Birusak: ahotiko polio (Sabin), amorrua, sukar horia, elgorria,
errubeola, parotiditis eta barizela.
• Bakterioetan: BCG (tuberkulosiaren aurka), ahotiko sukar tifoideoa
eta ahotiko kolera.
▪ Indargabetzeko modua:
• Patogenoaren zelulak isolatu eta gizakiarenak ez diren beste zeluletan
kultibatu.
• Horrela, birusen selekzioa egiten da. Mutazio asko jasaten ditu eta
indargabetzen da.
2. Mikroorganismoen zatiak, azpiunitateak, erabiltzen dituzten txertoak:
a. Toxoideak: toxina inaktibatuak dira, oso eraginkorrak eta adiubanteekin adminiztratzen dira.
Adibideak: tetanosa eta difteria.
b. Polisakaridoak: ez dira oso eraginkorrak izango, oroimen eskasa induzitzen dutelako.
c. Polisakaridoak bakarrik erantzun primarioa sortuko luketeen horregatik, polisakarido hori
proteina batekin konjugatzen da. Polisakarido konjugatuak: horrela Th linfozito horien parte hartzea
lortzen da eta eraginkortasuna handiago izatea, erantzun humoral sekundarioa bakarrik proteinak
ezagutuz bakarrik induzitu ahal delako. Adibideak: Nisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae
eta Haemophilus influenzae b.

d. Beste zati mikrobianoak: txerto sintetikoak.


▪ Antigeno immunogenoen identifikazioa. Laborategian sintetizatutako Ag
immunogenoa erabiltzen da txertoa egiteko.
▪ DNA errekonbinantearen teknologia erabiliz proteina errekonbinanteak
lortzen dira, lerro zelular egokietan sintetizatutako proteinak, kantitate
handietan. Esate baterako: B hepatitisa. Metodoa: nahi dugun genea
aukeratu, anplifikatu, proteinak lortu, purifikatu eta txertoan erabili.

▪ Beste adibide batzuk: Herpes simple eta giza-papilomabirusa.

3. DNA txertoak
a. Ikerketa prozesuan dago. Animalietan frogatu dira eta emaitza nahiko onak izan ditu
oraingoz.
b. Hainbat Ag immunogenoren geneak plasmido batean sartzen dira, plasmido hau purifikatzen
eta anplifikatzen dute eta zuzenean plasmido hori da organismoan txertatzen dena. Organismoko
zelulek plasmido hori barneratu eta gene horrek kodetzen duen proteina (kasu honetan Ag) adieraziko
dute, baita aktibitate adiubantea ere; horrela, erantzun immunea aktibatuko da, humarala eta
zelularra.
9. TXERTAKETA SISTEMATIKOAK
Populazio orokor batean, adibidez, erkidego batean, prebentzio jarduera hori bermatzen duen
txertaketa-programa. Zehaztuenak umeengan egiten direnak dira, txertaketa-egutegia duena (EAE
lehenenego 1975ean jarri zen, aurtengoa egelan dago eskuragarri: 13 gaixotasunen aurkako txertoak
dutuena).
Aipatu beharra dago estatu mailan txertoak ez direla derrigorrezkoak, adin nagusikoa izanez gero,
bakoitzak erabakitzen du eta adin txikikoak izanez gero, guraso edo tutoreak erabakiko dute. Gainera,
txertaketa-egutegi hauek ez dira estatikoak, eraldatze prozesu jarraian daude beti, aldaketa
epidemiologiko eta txerto berrien eskuragarritasunaren arabera, esata baterako, aurten:
• ACWY meningokokoaren txertoa gehitu da.
• 2016an barizelaren txertoa 15. hilabetertara aurreratzea.
• Aurten gainera, ez-ohiko txerto kanpaina bat dago, jarri berri duten ACWY meningokokoaren
txertoa 2001-2007 bitartean jaiotakoek hartzea gomendatzen da, aurten zehazki 2001, 2002
eta 2004koei zuzenduta.
Umeen txertaketa-egutegian ageri diren txertoak doanik dira, baina hauetaz gain, beste txerto
eraginkorrak ere badaude, baina nahi izanez gero, ordaindu behar dira. Txertoak era konbinatuan
jartzen dira, injekzio batean ez dago gaixotasun bakar baten aurkako immunizazioa, bat baino gehiago
egon daitezke.

Esan beharra dago prebentzio jarduera hau ez dagoela bakarrik umeei zuzenduta. Adibidez, haurdun
dauden emakumeei, hirukoitz birikoa et gripearen aurkako txertoa gomendatzen dira edota 65 urte
baino gehiagoko pertsonei hirukoitz birikoa, neumokokoarena eta gripearena gomendatzen zaie.
Hauek txertaketa sistematikoak dira, baina helduetan.

Bestalde, badaude sistematikoak ez diren txertoak. Esate baterako, bidai baten aurretik hartu
beharrekoak (sukar horia) eta behar bereziak dituzten pertsonenak (esplenikoetan, barerik ez duten
pertsonei deritze). Eta oraindik ez dago hainbat gaixotasunentzako txertorik: arnas aparatuko
gaixotasun asko, GIB/HIESA, eskistosomiasia, tuberkulosia, malaria eta esfilokokoak.

10.- TXERTOEN DEKALOGOA


Osasun profesionalen partetik datu objetiboetan oinarrituta txertoen aldeko konfidantzazko mezua
zabaltzea espero da. Hurrengokoak argudio eta ideak kontuan hartuz:
1. Gure osasuna babesten dute.
2. Bizitzak salbatzen dituzte.
3. Gaixotaunak kontrolatu eta desagerrari ditzakete.
4. Minbizi kasu era endekapenezko gaixotasun batzuk pebenitzen dituzte.
5. Ez da bakarrik haurren kontua.
6. Solidarioak dira.
7. Seguruak eta eraginkorrak dira.
8. Oinarrizko eskubidea da.
9. Bizitza.estilo osasuntsu baten zati dira.

3. ARIKETA

Txerto mota Adibidea

Bakterio indargetua Lehen BCGa egoan (tuberkulosiaren aurkakoa baina eraginkortasun


faltagatik kendu zuten)

Birus indargetua Errubeola, elgorria, parotiditis (hirukoitz birikoa moduan ezagutu) eta
barizela

Bakterio inaktibatua Kukutxeztula (tosferina)

Birus inkatibatua Poliomelitis

Toxoidea Difteria eta tetanos

Polisakarido Haemophilus influenzae b, neumokoko konjukatua eta C meningokoko


konjukatua eta ACWY meningokokoa

Proteina Hepatitis B eta giza-papilomabirusa


errekonbinantea

4. ARIKETA
Gezurra direnen zergatia:
1.Gezurra. Erantzun adaptatiboaren espefizikotasunaz eta oroimenaz ahalbidtzen delako.
4.Gezurra.
5.Gezurra. Adibidez, B meningokokoarena eta errotabirusa.
7.Gezurra. Ez da iraunkorra.
8.Gezurra. Polisakarioak proteina konjugatuekin elkartzearen ondorioz oroimen zelulak induzitzen
baitira.

You might also like