MODYUL 3

AKADEMIKO SA
WIKANG FILIPINO

Jean Ronor B. Amarante

Gracelyn R. Deleña
Tiffany B. Yucor
Jenel Chris G. Dela Cerna
Johnny A. Truz
Dianne Rose P. Andol
Judelyn K. Amato
Lislelyn F. Saycon
Sweet Marisse E. Duran
Ariel G. Macahis

RESERBADO ANG LAHAT NG KARAPATAN

Walang bahagi ng modyul na ito ang maaaring kopyahin
na walang liham na pahintulot ng may-akda.
 FIL 1
AKADEMIKO SA
WIKANG FILIPINO

GABAY

Upang mapatnubayan sa mga leksiyon na napapaloob sa modyul na ito

ay pansinin ang talahanayan na nasa ibaba.

Module Simulan ito!

Lesson Tuklasin

Objectives Abutin mo

Motivation Gawin ito

Lesson Proper Talakayin na!

Learning Activities/Exercises Pagsasanay

Teacher Intervention Interbensyon ng Guro

Practice Task/Assessment Pagtataya

Assignment Takdang-aralin
 SIMULAN ITO MODYUL 1
GRAFEMA AT PASULAT NA PAGBABAYBAY

Introduksyon

Ang kasaysayan ng ortagrapiyang Filipino ay naging makulay at makabuluhan.

Kasabay ng pagbabago ng panahon, mulang panahon ng katutubo hanggang sa
pananakop ng iba’t ibang lahi at sa kasalukuyan ay patuloy itong nagbabago at umuunlad
hingil na rin ng pangangailangan ng mabilis na pag-unlad ng bayan at pagyaman ng mga
salita at ebolusyon ng wikang Filipino.

Bahagi ng Akademikong gawain sa Wikang Filipino ang pagkakaroon ng sapat at

makabuluhang kaalaman at kasanayan sa wastong gamit ng mga bantas at letra,
palatuldikan, at kabatiran sa pasulat na pagbabaybay. Kaya’t nararapat na magkaroon ng
kamalayan ang mga estudyante na kumukuha ng Filipino 1 ukol sa mga nabanggit na
konsepto. Ito ay higit na makatutulong sa kanilang pakikibaka sa reyalidad ng buhay sa
anumang larang.

Sa larang ng pagsulat, ang pagkakaroon ng wastong kaalaman sa paggamit ng

mga bantas at mga simbolo sa wastong pagbigkas ng mga salita at kasanayan sa
pagbabaybay ay esensyal na bahagi sa pagkakaroon ng isang masinop na katha o sulatin.
Ang modyul na ito ay makatutulong sa iyo na mahasa ang iyong kasanayan na
maging isang masinop na manunulat sa pamamagitan ng paglinang ng iyong kakayahan
sa wastong paggamit ng mga bantas, tuldik, at tamang pagbabaybay.
Tatalakayin sa modyul na ito ang mga pasulat na simbolo: mga titik at mga bantas.
Tatalakayin din rito ang mga alituntunin at patakaran sa pasulat na pagbabaybay ng mga
salita sa Filipino maging ang mga hiram na salita mula sa ibang wika.
Kalalabasang Pagkatuto sa Kurso

Sa katapusan ng modyul, inaasahang naisasaalang-alang ng estudyante ang

angkop na gamit ng mga bantas at simbolo sa pagsulat at wastong bigkas at baybay ng
mga salita sa paraang pasulat (A) (1.1.1.1)
Nilalaman ng Modyul
Ang modyul na ito ay naglalaman ng mga sumusunod na paksa/leksiyon:
Leksiyon 1: Grafema
Leksiyon 2: Pasulat na Pagbabaybay

Panuto kung paano gamitin nang maayos ang Modyul

Para mapakinabangan ito nang maayos, basahin muna ang mga sumusunod na
paalala:

1. Ang modyul na ito ay binubuo ng dalawang (2) leksiyon. Bawat leksiyon ay

kinapapalooban ng mga diskusyon o pagpapaliwanag. Basahin itong mabuti
upang malinang ang iyong pagkatuto.
2. Sa unang pahina ng bawat leksiyon ay makikita mo ang mga layunin na
kailangan mong abutin. Ang mga layunin ay ang mga inaasahang malilinang
 na kasanayan at kaalaman matapos talakayin ang mga leksiyon. Kaya
marapat lamang na basahin ito ng buong puso.
3. Dapat mong sagutin ang lahat ng gawain upang magabayan ang iyong
pagkatuto.
4. Kung may mga katanungan o kalituhan na may kaugnayan sa modyul ay
huwag mahihiyang magtanong sa akin sa pamamagitan nang pag-text, pag-
chat o pag-email.
5. Ako ang magwawasto ng lahat ng mga gawain, pagsasanay, pagtataya at
takdang-aralin na napapaloob sa modyul na ito.

Nahihirapan ka ba sa paggamit ng wikang Filipino sa paraang

pasulat? Kung oo ang iyong sagot, marahil ito ay bunga ng hilaw na
kaalaman sa wastong gamit ng mga bantas sa pagsulat at maging sa
tamang gamit ng mga letra sa pagbabaybay.

TUKLASIN
Sa aklat ng bayan na KWF Manwal sa Masinop na Pagsulat
(Almario, 2015) ang Pundamental na gampanin ng ortograpiya ng
Leksiyon 1
anumang wika ay ang paglalapat ng grafema sa mga pahayag na
Grafema: Titik at
Di-Titik pabigkas at pasalita. Alam mo ba kung ano ang grafema? Ilang titik
mayroon ang alpabetong Filipino at ano-ano ang mga ito? Ano-ano ang
mga bantas sa pagsulat ang alam mo? Gaano ka kaalam sa gamit ng
mga bantas na ito? Ito ay ilan lamang sa mga tanong na gagabay sa
pagkaunawa at pagkatuto mo sa paksang tatalakayin.

Ang araling ito ay magbubukas sa iyo sa mga kaalamang higit na

makatutulong upang magabayan ang iyong pagsulat. Malalaman mo ang
kahulugan at konsepto ng grafema, ang parehong grafemang titik at di-
titik: wastong gamit ng mga bantas sa pagsulat at kaalaman sa
palatuldikan. Subalit bago ka magpatuloy ay nais kong malaman mo na
dapat mong maabot ang mga sumusunod na layunin sa ibaba.

ABUTIN MO
Sa katapusan ng leksiyong ito, ikaw ay inaasahang:
LAYUNIN ✓ Nagagamit ang iba’t ibang uri ng tuldik at diin, at ang mga
bantas sa pagsulat sa pamamagitan ng paglalapat nito sa
mga salita.
✓ Nakasusulat ng mga pahayag o pangungusap na ginagamitan
ng angkop na mga bantas sa pagsulat.
✓ Nauunawaan ng may lalim at halaga ang kaalaman sa
grafema sa pamamagitan nang paglalapat nito.

GAWIN ITO Kasagutan

1.

(1)

Panuto:

Ibigay ang hinihingi ng mga

pahayag na nasa baba. (2)

1. Magsulat ng dalawang
salita ng may parehong
baybay (ispeling) ngunit may
magkaibang kahulugan.
Pagkatapos ay ipaliwanag 2.
kung bakit magkaiba ang
dalawang salita. (1) (4)
2. Maglista ng 5 bantas sa
pagsulat at ibigay ang angkop (2) (5)
na simbolo nito
(3)
TALAKAYIN NA!
Sa bahaging ito ay matutuklasan mo ang kahulugan ng grafema at ang mga salaylayang
konsepto nito tulad ng mga titik ng alpabetong Filipino, mga tuldik at diin sa pagbigkas ng salita, at
mga bantas sa pagsulat.

GRAFEMA
Ano nga ba ang grafema? Sa aklat ng bayan na KWF Manwal sa Masinop na Pagsulat
(Almario, 2015) tinatawag na grafema ang isang set o pangkat ng mga bahagi sa isang
Sistema ng pagsulat. Ang mga grafema sa praktika ng ortograpiyang Filipino ay binubuo
ng tinatawag na mga titik at mga di-titik.
Una ay ang titik o letra. Ito ay sagisag sa isang tunog sa pagsasalita. Binubuo ito ng
mga patinig o bokablo (vocablo) at ng mga katinig o konsonante (consonante). Ang
serye ng mga titik o letra ay tinatawag na alpabeto. Ang alpabetong Filipino ay binubuo
ng dalawampu’t walong (28) titik at kumakatawan ang bawat isa sa isang tunog.
Binibigkas o binabasa ang mga titik sa tunog-Ingles maliban sa Ñ. (Almario, Virgilio.,
et al., 2015)

Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg
ey bi si di i ef Dyi

Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn
eyts ay dyey key el em En

Ññ NGng Oo Pp Qq Rr Ss
enye en dyi o pi kyu ar Es

Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz
ti yu vi dobolyu eks way Zi

Ikalawa ay ang Di-titik. Binubuo ang di-titik ng mga tuldik at mga bantas. Ang tuldik
o asento ay gabay sa paraan ng pagbigkas ng mga salita. Sa lingguwistika, itinuturing
ang tuldik na simbolo para sa impit na tunog o kaya sa diin o haba ng pagbigkas. Sa
abakadang Tagalog, tatlo ang pinalaganap nang tuldik: (1) ang tuldik na pahilis (‘) na
sumisimbolo sa diin at/o haba, (2) ang tuldik na paiwa at (3) ang tuldik na pakupya
na sumisimbolo sa impit na tunog. Kamakailan, idinagdag ang ikaapat, ang tuldik na
patuldok, kahawig ng umlaut at dieresis (¨) upang kumakatawan sa tunog na
tinatawag na schwa sa lingguwistika. (Almario, Virgilio., et al., 2015)

Ang mga sumusunod ay ang iba’t ibang uri ng diin at ilang halimbawa nito

Una ay Malumay, ito ang bigkas ng mga salita kung ang mga salita ay nilalagyan
ng diin sa ikalawang pantig mula sa hulihan. Ito ay binigkas ng banayad at walang antala
sa huling pantig. Ito rin ay di nilalagyan ng kudlit ( o ) at maaaring magtapos sa katinig
o patinig. (Santos, Lope K., 2019)
Halimbawa:
Malaya Talino
 Ikalawa, Malumi, ito ang bigkas ng mga salita kung ang mga salita ay nilalagyan
ng diin sa ikalawang pantig mula sa hulihan, may impit sa dulo, nagtatapos sa patinig, at
ginagamitan ng tuldik na paiwa ( ). (Santos, Lope k., 2019)
Halimbawa:
Lupa Labi
Ikatlo ay Mabilis, ang bigkas ng mga salita kapag ang mga ito ay binibigkas ng
tuloy-tuloy, may diin sa huling pantig, at walang impit o pasarang tunog sa hulihan,
karaniwang nagtatapos sa patinig at ginagamitan ng tuldik na pahilis ( / ) sa ibabaw ng
huling pantig. (Santos, Lope K., 2019)
Halimbawa:
Bagsik Saksak
Huli ay Maragsa. Ang bigkas ng mga salita kung ito ay binibigkas ng tuloy-tuloy
na tulad ng mabilis ngunit may impit o pasarang tunog sa hulihan, karaniwang nagtatapos
v
sa patinig, at ginagamitan ng tuldik na pakupya ( ) sa ibabaw ng huling pantig. (Santos,
Lope K., 2019)
Halimbawa: v v
Pulo Paso

Samantala, ang bantas ay kumakatawan sa mga patlang at himig ng pagsasalita sa

pagitan ng mga titik at pantig, sa pagitan ng mga salita at mga parirala, at sa pagitan ng
mga pangungusap. Mga karaniwang bantas ang kuwit (,), tuldok (.), pananong (?),
padamdam (!), tuldok-kuwit (;), tutuldok (:), kudlit (‘), panipi (“”), at gitling (-).
(Almario, Virgilio., et al., 2015)

1. TULDOK- karaniwang gamit ng tuldok (period) ang pananda para sa pagwawakas

ng pangungusap na paturol o pautos. (Almario, Virgilio., et al., 2018)
Hal.: Maganda si Minda Limbo. Dumito ka.
1.1 Sa Pagpapaikli. Ginagamit sa pagdadaglat ng mga salita.
Hal.: Ang Inc. ay daglat ng Incorporated.
1.2 Paglilista o Enumerasyon. Sa paglilista, naglalagay ng tuldok pagkatapos ng
bilang o titik.
1.3 Sa Agham at Matematika. Sa Matematika, ginagamit ang tuldok sa sistemang
desimal.
Hal.: 3.1416 (halaga ng Pi)
Sa Agham, madalas na gamitin ang tuldok sa pagsulat ng mga pangalang
siyentipiko ng mga nilalang na hayop o halaman.
Hal.: Carica papaya L.(daglat ng Linnaeus ang L)
1.4 Relasyon sa Iba pang Bantas. May mga pagkakataong nakapaloob ang
tuldok sa iba pang bantas tulad ng panipi, panaklong, at panaklaw.
Hal.: Iginiit ng bata, “Wala po akong kasalanan.”
(Tuwirang sinipi ang pangungusap na nasa huling bahagi ng pangungusap.)
Nabanggit itong sandigan ng pagtuturo kahit sa mga akdang relihiyoso.
(At kailangang muli nating sumipat pabalik sa kasaysayan.)
1.5 Sa Sanggunian. Ginagamit rin ang tuldok para paghiwalayin ang mga detalye
hinggil awtor at sa pamagat bilang isang lahok o emtri sa sanggunian.
 1.6 Sangguniang Online. Ginagamit din ang tuldok upang paghiwalayin ang mga
detalye sa isang URL (Uniform Resource Locator).
Hal.: www.kwf.gov.ph

2. KUWIT- Ginagamit ang kuwit (comma) upang matukoy ang pinakamaikling

pagputol ng ideya o pinamaliit na paghinto sa daloy ng isang pangungusap. Tanda
ito ng pansamantalang pagtigil sa daloy ng ideya (at pagbasa). (Almario, Virgilio.,
et al., 2018)
Hal.: Bago ang lahat, naisip niya, nais niyang maghanapbuhay.
2.1 Sa mga Serye. Ginagamit ang kuwit sa serye ng tatlo o mahigit na mga ideya
sa isang pangungusap na pinagsama ng isang pag-ugnay. Kailangang
tandaan na naglalagay din ng kuwit bago ang pang-ugnay.
Hal.: Isang tao akong masaya, mahilig kumain, ngunit kuripot.
2.2 Pambukod ng mga Ideya. Ginagamit din ang kuwit upang paghiwalayin ang
magkahawig o magkasalungat na mga ideya, malimit upang kumatawan sa
inalis na “ay” o “at”.
Hal.: Kapag may tiyaga, may nilaga.
2.3 Pambukod ng mga Detalye. Ginagamit ang kuwit sa pagbubukod ng mga
titulo/posisyon ng isang tao, pagbukod ng mga elemento sa tirahan, petsa
(buwan, petsa, taon na format), at pangalan na nauuna ang apelyido.
Hal.: Nagbigay ng pahayag si Dr. Medina, Alison, ang pangulo ng
Philippine Doctor’s Association, hinggil sa pagtaasng presyo ng mga
gamot.
Block 18, Lt. 1, Kalye Pinalagad, Malinta, Lungsod Valenzuela
2.4 Pansamantalang Pagtigil. Ihinihiwalay sa pamamagitan ng kuwit ang mga
madamdaming pahayag, bulalas, padamdam na “O” at “A”, at iba pang
kahawig.
Hal.: A, muntik ko nang maiwan ang bag ko!
2.5 Sa Pagsipi. Sa tuwirang pagsipi ng mga pahayag (bahagi man o buo),
naglalagay ng kuwit bago ang siniping bahagi. Kung ang sinipi ay matatagpuan
sa simula ng pangungusap, pinapalitan ng kuwit ang tuldok mula sa orihinal
nito.
Hal.: “Hindi ako mapakali,” ang banggit ni Tania habang hinihintay ang
pag-uwi ng anak.
Saglit na napaisip si Bea at nag-usisa, “ano ang kinalaman mo sa
nangyari kay ama?”
2.6 Sa mga Liham. Sa korespondensiyang opisyal, ginagamit ang kuwit sa dulo
ng bating pambungad at bating pangwakas ng iba’t ibang uri ng liham.
Hal.: Mahal na Bb. Sandor Abad,

3. TANDANG PANANONG- Ang pangkalahatang gamit ng tandang pananong ang

pagpapahayag ng tanong, usisa, o alinlangan. (Almario, Virgilio., et al., 2018)
Hal.: Sigurado ka na ba sa iyong desisyon?
 3.1 Mga Tuwiran at Di-Tuwirang Tanong. Ginagamit din ang pananong sa mga
tuwirang tanong na matatagpuan sa pangungusap.
Hal.: Kaya ko kaya ito? Usisa niya sa sarili.
Bakit di siya takot? Pagtataka ng bata sa kaniyang kalaro.
3.2 Mga Pakiusap na Tanong. May mga pagkakataong tila tanong ang mga
pakiusap ngunit itinuturing ang mga ito na mga pangungusap na pautos kaya
nilalagyan ng tuldok.
Hal.: Maaari bang ikuha mo ako ng baso.

4. TANDANG PADAMDAM- Ginagamit ang tandang padamdam sa mgapahayag na dulot

ng bugso ng damdamin, sigaw, o pahayag na mapang-uyam. (Almario, Virgilio., et al.,
2018)
Hal.: Aray! Nasugatan ako! Kay laki ng pinayat mo! Magsitigil kayo!

4.1 Relasyon sa Ibang Bantas.

Hal.: “Hindi ko na kaya!”
4.2 Iwasan ang Doble o higit pang Padamdam

5. TULDOK-KUWIT- Ginagamit ang tuldok-kuwit o semikolon tuwing paghihiwalayin ang

mga sugnay na nakapag-iisa na walang pang-ugnay. (Almario, Virgilio., et al., 2018)

Hal.: Napakalaking tulong sa kabuhayan ang padalang salapi ng mga OFW;

ngunit higit na tatatag ang kabuhayan kung magkaroon ng sariling
industriya ang mga tao.

5.1 Sa mga Komplikadong Serye ng Pangungusap. Ginagamit ang din ang

tuldok-kuwit sa isang serye na lubhang komplikado at kinapapalooban ng
maraming bantas.

Hal.: Noong 2008, naitala sa Rehiyon IV-A ang pinakamaraming bilang ng

mga namatay sa panganganak sa 232; sumunod ang Rehiyon VII, 181;
NCR, 176; at Rehiyon III, 166.

5.2 Bago ang mga Pang-abay. Naglalagay ng tuldok-kuwit bago ang mga pang-
abay na katulad ng samakatuwid, bagkus, gayon, at sa halip kapag pinag-uugnay
nito ang dalawang sugnay na nakapag-iisa.

Hal.: Nais ni Karen na bumili ng sarili niyang kotse; sa gayon, sinisimulan

niya ngayong mag-ipon.

5.3 Sa paghihiwalayng mga Detalye. Paghiwalayin ang reperensiya kapag ang

isa o higit pa sa mga reperensiya ay may ibang bantas panloob.

Hal.: Hen. 2:3-6; 3:15, 17; 6:5, 14

5.4 Relasyon sa ibang Bantas

Hal.: Nakakikiliti ng imahinasyonang kuwentong “Unang Baboy sa Langit”;

nakakukurot naman sa puso ang “Tuwing Sabado.”
6. TUTULDOK- Ipinapakilalang tutuldok (colon) ang listahan ng mga pariralala, o
pangungusap. Karaniwang naglalagay ng espasyo pagkatapos ng tutuldok kung ang
listahang ipinakikilala ay nasa kaparehong linya nito. (Almario, Virgilio., et al., 2018)

Hal.: Hindi makapili si Leo ng kasama: si Piolo, si Dingdong, o si Derek?

6.1 Sa Pagsipi. Ginagamit din ang tutuldok bago ang pagsipi ng mga pahayag,
upang ipakilala ang mga pahayag

Hal.: Sa mga kataga ni Aling Sepa nagtatapos ang dula: “My parents ruined
my life. Yours will not be ruined.”

6.2 Sa Paglilista. Sa paglilista, kadalasang sinusundan ng tutuldok ang mga

salitang halimbawa, at gaya ng sumusunod.

6.3 Sa Oras at sa Kabanata ng Bibiliya.

Hal.: Juan 3:16 Kawikaan 7:18 7:30 nu 8:15 pm

6.4 Sa Sanggunian. Ginagamit ang tutuldok sa pagitan ng pook na pinaglathalaan

at pangalan ng naglathala ng aklat.

Hal.: Serrano Laktaw, Pedro. Diccionario Tagalog-Hispano. Maynila: 1914.

6.5 Sa mg Bahagi ng Liham. Sa korespondensiya, ginagamitan ng tutuldok ang

bating panimula, paglalakip, tawag-pansin, paksa, at notasyonng binigyang-sipi sa
mga opisyal o pormal na liham.

Hal.: Mahal na Senador Legarda:

Kalakip:Borador ng Memorandum

6.6 Iskrip. Ang tutuldok ay isinusulat pagkatapos ng pangalan ng tauhang

magsasalita.

Hal.: MENANGGUE: Ang kulasisi bagang bigay mo?

TOMING: At alin pa kundi ito.

7. PANIPI. Sa pangkalahatan, ginagamit ang panipi sa pagsipi o tuwirang

pagpapasok sa isang pangungusap ng isa o mahigit na pahayag o
pangngungusap mula sa ibang nagsasalita o sanggunian. (Almario, Virgilio., et al.,
2018)

Hal.: Ipinahayag nila sa madla na “Ang balakid sa aking daan ay

ipatatanggal ko.”
 PAGSASANAY
Gawain 1: TAMA O MALI

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pahayag na

ibinigay sa ibaba. Isulat ang salitang TAMA, kung ang
pahayag ay tama. Isulat naman ang salitang MALI kung
ang pahayag ay mali. Isulat ang sagot sa patlang na
inilaan bago ang bilang. (10 puntos)

___________ 1. Ang Grafema ay tinatawag na isang set o pangkat ng mga

bahagi sa isang Sistema ng pagsulat.
___________ 2. Ang mga morpema sa praktika ng ortograpiyang Filipino ay
binubuo ng tinatawag na mga titik at mga di- titik.
___________ 3. Ang ponema ay sagisag sa isang tunog sa pagsasalita.
___________ 4. Ang alfabetong Filipino ay binubuo ng dalawapu’t anim (26)
na titik.
___________ 5. Ang titik o letra ay binubuo ng mga pantig o bokablo
(vocablo) at ng mga katinig o konsonante (consonante).
___________ 6. Grafema ang tawag sa mga serye ng titik o letra.
___________ 7. Ang grafemang di- titik ay uri ng grafema na binubuo ng mga
tuldik at bantas.
___________ 8. Ang tuldik ay itinuturing na simbolo para para sa impit na
tunog o kaya sa diin o haba ng pagbigkas.
___________ 9. Sa alfabetong Romano, tatlo ang pinalaganap ng tuldik: (1)
tuldik na pahilis, (2) tuldik na paiwa, at (3) tuldik na pakupya.
___________ 10. Ang bantas ay kumakatawan sa mga patlang at himig ng
pagsasalita sa pagitan ng mga titik at pantig, sa pagitan ng
mga salita at mga parirala, at sa pagitan ng mga
pangungusap.

Gawain 2: PAGKILALA

Panuto: Iguhit ang simbolo ng mga sumusunod na bantas

1. Tuldok 6. Panaklong
2. Kuwit 7. Panipi
3. Tandang pananong 8. Tutuldok
4. Tandang padamdam 9. Tuldok- kuwit
5. Kudlit 10. Gatlang

• Kung may mga komento, suhestiyon at katanungan ay huwag mahihiyang

magtanong sa akin sa messenger, Email at sa text
➢ FB account: Teodorico Jamero
➢ Gmail account: teodorico.jamero@norsu.edu.ph
➢ Cellphone number: 0926- 269- 1220

Fidbak sa Pagsasanay

10. ( ̶ ) ➢ 6. (( )) 7. (“”) 8. (:) 9. (;)

5. (‘) ➢ 1. (.) 2. (,) 3. (?) 4. (!)
Gawain 2

10. TAMA ➢ 5.TAMA

9. MALI ➢ 4. MALI
8. TAMA ➢ 3. MALI
7. TAMA ➢ 2. MALI
6. MALI ➢ 1. TAMA
Gawain 1
PAGTATAYA
Panuto: Ibigay ang salitang ibig ipahiwatig ng kahulugan o ang katumbas na
salita sa Filipino nang nasa hanay B. Lagyan ng tamang tuldik ang
sagot, isulat sa hanay A. At, tukuyin kung anong uri ng diin (malumay,
mabilis, malumi, maragsa) ito, isulat sa hanay C. (20 puntos)

A B C
Hal: Balita Impormasiyong inuulat sa diyaryo, magasin, o TV Malumi
1. Bangkay
2. Smoke
3. Pipe
4. Afternoon
5. Open
6. Fire
7. Tree
8. Wet
9. We
10. Pot

Test II PAGLALAPAT
Panuto: Magsulat ng dalawang (2) pangungusap, o parirala na
ginagamitan ng mga sumusunod na bantas: (2 puntos bawat
pangungusap/ 28 puntos)
1. Tuldok

2. Kuwit

3. Tandang pananong

4. Tandang padamdam

5. Kudlit
 6. Panaklong

7. Panipi

TAKDANG-ARALIN:
Panuto: Ibigay ang iyong sariling replekyon. (10 puntos bawat bilang)
1. Bakit mahalaga ang gamit ng bantas? (Siguraduhing angkop at tama ang gamit
ng mga bantas sa pagsulat ng iyong repleksiyon)
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________

2. Para sa iyo, nararapat bang ibalik ang gamit ng tuldik sa pagsulat ng iba’t ibang
akda sa Filipino? Ipaliwanag.

_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________

PAMANTAYAN PUNTOS

5
Nilalaman

3
Organisasyon ng mga ideya

2
Kawastuhang Panggramatika

KABUUAN 10
 Nahihirapan o nalilito ka bang mag-ispeling ng mga salita sa
wikang Filipino, lalong lalo na ang pagbabaybay ng mga hiram na
salita?
Sa leksiyon na ito ay matututunan mo ang mga gabayat
alituntunin sa pagbabaybay ng mga salita sa wikang Filipino maging
ang mga salitang hiram mula sa ibang wika.
TUKLASIN
LEKSIYON 2 Esensiyal at nararapat na malaman mo ito. Dahil ang
Pasulat na pagkakaroon ng kabatiran at kasanayan sa wastong pasulat na
Pagbabaybay pagbababay ay higit na makatutulong sa iyo upang makapaglikha ka ng
isang masinop at nauunawang akda o sulatin
Subalit bago ka magpatuloy ay nais kong malaman mo na
dapat mong maabot ang mga sumusunod na layunin sa ibaba.

ABUTIN MO
LAYUNIN
Sa katapusan ng leksiyong ito, ikaw ay inaasahang:
✓ Nauunawaan ang mga alituntunin sa pagbabaybay na pasulat.
✓ Nailalapat ang mga kaalaman sa pagbaybay na pasulat sa
pamamagitan ng pagbabaybay ng mga bokabularyong Filipino
✓ Makabuluhang nakagagawa ng bidyong tumatalakay sa relasiyon
ng wikang Espanyol at wikang Filipino

GAWIN ITO
IBATAN ASPETO

Panuto: Pansinin ang mga

salitang nasa loob LEBEL ISKEDYUL
ng kahon. Bilugan
ang mga salitang
tama ang PISBOL GROSERI
pagbaybay at
salungguhitan
naman ang mga IPUGAW IMAHE
salitang sa tingin mo
ay mali ang ang
baybay sa wikang KWIT BUKEY
Filipino.

TALAKAYIN NA!
Sa bahaging ito ay matutuklasan mo ang mga antas at barayti ng wika mula sa
magkakaibang mga hanguan.

PAGBAYBAY NA PASULAT

Sa pangkalahatan, natutupad pa rin ang payak na tuntuning "Kung ano ang

bigkas, siyang sulat" sa pagbaybay na pasulat. Siyempre, hindi ito nasusunod sa salitang
mga na isang pagpapaikli sa lumang anyo nitong "manga" at ginagamit noon hanggang
sa bungad ng ika-20 siglo. Mahalaga ring pag-aralan kung kailan ginagamit ang maikling
ng at ang mahabang nang, isang tuntuning pinairal mulang Balarila at bumago sa ugali
noong panahon ng Español na mahabang "nang" lagi ang isinusulat. (Almario, Virgilio., et
al., 2015)

4.1 Gamit ng Walong Bagong Titik. Isang radikal na pagbabago sa pagbaybay na

pasulat ang paggamit ng walong (8) dagdag na titik sa modernisadong alpabeto: C, F,
J, Ñ, Q, V, X, Z. Pangunahing gamit ng mga ito ang pagpapanatili ng mga kahawig na
tunog sa pagsulat ng mga salita mula sa mga katutubong wika ng Filipinas. Ang mga titik
ng F, J, V, at Z ay napakaimportante upang maigalang ang mga kahawig na tunog sa mga
katutubong wika. Hindi tulad noong panahon ng abakada na ang "Ifugaw" ay isinusulat na
"Ipugaw" o ang "Ivatan" ay isinusulat na "Ibatan." Narito pa ang ilang halimbawa:
alifuffug (Itawes) ipuipo
safot (Ibaloy) sapot ng gagamba
falendag (Tiruray) plawtang pambibig na may nakaipit na dahon sa ihipan
feyu (Kalinga) pipa na yari sa bukawe o sa tambo
jambangan (Tausug) halaman
masjid (Tausug, Mëranaw mula sa Arabe) tawag sa gusaling sambahan ng mga Muslim
(Almario, Virgilio., et al., 2015)

4.2 Bagong Hiram na Salita. Ginagamit din ang walong dagdag na titik sa mga bagong
hiram na salita mulang Español, Ingles, at ibang wikang banyaga. Tandaan: mga bagong
hiram. Ang ibig sabihin, hindi kailangang ibalik sa orihinal na anyo ang mga hiram na
salitang lumaganap na sa baybay ng mga ito alinsunod sa abakada. Halimbawa, hindi
dapat ibalik ang F ng orihinal na forma sa Español dahil ginagamit nang matagal ang
porma pati ang mga deribatibo nitong pormal, impormal, pormalismo, pormalidad,
depormidad, atbp. Hindi rin dapat ibalik ang pirma, sa firma, ang bintana sa ventana,
ang kalye sa calle, ang tseke sa cheque, ang pinya sa piña, ang hamon sa jamon, ang
eksistensiya sa existencia, ang sapatos sa zapatos. (Almario, Virgilio., et al., 2015)

4.3 Lumang Salitang Español. Mahalagang mohon hinggil sa mga lumang salita mulang
Español ang mga nakalista sa Diccionario Tagalog-Hispano (1914) ni Pedro Serrano-
Laktaw hanggang sa mga entri sa Diksyunaryo Tesauro Pilipino-Ingles (1972) ni Jose Villa
Panganiban. Nakatanggal sa inilistang mga lumang hiram na salita mulang Español ang
naganap na pagsasaabakada ng mga tunog na banyaga gayundin ang pagbaluktot sa
anyo ng mga orihinal na salita, gaya sa bakasyon (vacacion), kabayo (caballo), kandila
(candela), puwersa (fuerza), letson (lechon), lisensiya (licencia), sibuyas (cebolla+s),
silahis (celaje+s), sona (zona), komang (manco), kumusta (como esta), porke (por
que), at libo-libo pa sa Bikol, Ilokano, Ilonggo, Kapampangan, Pangasinan, Sebwano,
Tagalog, Waray, at ibang wikang katutubo na naabot ng kolonyalismong Español.
(Almario, Virgilio., et al., 2015)

4.4 Di Binagong Bagong Hiram. Ngunit pigilin ang pagbaybay paabakada sa mga
idinagdag ngayong salita mulang Español. Maituturing na bagong hiram ang mga salita
na hindi pa matatagpuan sa dalawang binanggit na diksyunaryo sa seksiyong 4.3.
Halimbawa, maaaring hiramin nang buo at walang pagbabago ang futbol, fertil, fosil,
visa, vertebra, zigzag. Samantala, dahil sa walong dagdag na titik, maraming salita
mulang Ingles ang maaaring hiramin nang hindi nangangailangan ng pagbago sa ispeling,
gaya ng fern, folder, jam, jar, level (na hindi dapat bigkasing mabilis--"lebel"--gaya ng
ginagawa ng mga nag-aakalang isa itong salitang Español), envoy, develop, ziggurat,
zip. (Almario, Virgilio., et al., 2015)

4.5 Panghihiram Gamit ang Walong (8) Bagong Titik. Sa kasalukuyan, sa gayon, ang
lahat ng walong dagdag na titik sa alpabeto ay ginagamit sa tatlong pagkakataon ng
panghihiram mula sa mga wikang banyaga. Una, sa mga pangngalang pantangi na hiram
sa wikang banyaga, halimbawa, Charles, Ceferino, Catherine, Colorado, Fidel, Feliza,
San Fernando, Filipinas, Jason, Jennifer, St. Joseph, Jupiter, Beijing, Niñez, Montaño,
Santo Niño, Enrique, Quiroga, Quirino, Vicente, Vladimir, Nueva Vizcaya, Vancouver,
Xerxes, Maximo, Mexico, Zenaida, Zion, Zobel, Zanzibar. Ikalawa, sa mga katawagang
siyentipiko at teknikal, halimbawa, "carbon dioxide" "Albizia falcataria," "jus sanguinis,"
"quorum," "quo warranto," "valence," "x-axis," "oxygen," "zeitgeist," "zero," "zygote,"
Ikatlo, sa mga salita na mahirap dagliang ireispel, halimbawa, "cauliflower," "flores de
mayo" "jaywalking," "queen," "quiz," "mix," "pizza," " zebra". (Almario, Virgilio., et al., 2015)

4. 6 Eksperimento sa Ingles. Sa pangkalahatan, ipinahihintulot at ginaganyak ang higit

pang eksperimento sa reispeling o pagsasa-Filipino sa ispeling ng mga bagong hiram sa
Ingles at ibang wikang banyaga. Dapat madagdagan nang higit ang istambay (stand by),
iskul (school), iskedyul (schedule), pulis (police), boksing (boxing), rises (recess), atbp.
Ang ganitong reispeling ay malaking tulong sa mga mag-aaral dahil higit na madali nilang
makikilala ang nakasulat na bersiyon ng salita.

Kailan Hindi Pa Maaari ang Reispeling. Ngunit tinitimpi ang pagsasa-Filipino ng ispeling
ng mga bagong hiram kapag (1) nagiging kakatwa o katawa-tawa ang anyo sa Filipino.
(2) nagiging higit pang mahirap basahin ang bagong anyo kaysa orihinal, (3) nasisira ang
kabuluhang pangkultura, panrelihiyon, o pampolitika ng pinagmulan, (4) higit nang popular
ang anyo sa orihinal, at (5) lumilikha ng kaguluhan ang bagong anyo dahil may kahawig
na salita sa Filipino. (Almario, Virgilio., et al., 2018)

Halimbawa, baka walang bumili ng "Kok" (Coke) at mapagkamalan itong pinaikling

tilaok ng manok. Matagal mag-iisip ang makabasa ng "karbon day-oksayd" bago niya
maikonekta ito sa sangkap ng hangin. Iba ang baguette ng mga Pranses sa ibang kolokyal
na "bagets." Nawawala ang samyo ng bouquet sa nireispel na "bukey." Nakasanayan
nang basahin ang duty-free kaya ipagtataka ang karatulang "dyuti-fri." May dating na
pambatas ang habeas corpus kaysa isina-Filipinong "habyas korpus." Bukod sa hindi
agad makikilala ay nababawasan ang kabuluhang pangkultura ng fung shui kapag
binaybay na "fung soy" samantalang mapagkakamalan pang gamit ang pizza kapag
isinulat na "pitsa." Malinaw ding epekto ito ng lubhang pagkalantad ng paningin ng mga
Filipino sa mga kasangkapang biswal (iskrin, karatula, bilbord) na nagtataglay ng mga
salitang banyaga sa mga orihinal na anyong banyaga. (Almario, Virgilio., et al., 2018)

4.7 Español Muna, Bago Ingles. Dahil sa mga naturang problema, iminumungkahi ang
pagtitimpi sa lubhang pagsandig sa Ingles. Sa halip, maaaring unang piliin ang
magkahulugang salita mulang Español, lalo't may nahahawig na anyo, dahil higit na
maalinsunod ang wikang Español sa bigkas at baybayin na Filipino kaysa Ingles. Higit na
magaang basahin (at pantigin) ang estandardisasyon (estandardization) mulang
Español kaysa "istandardiseysiyon" (standardization) mulang Ingles, ang bagahe
(bagaje) kaysa "bageyds" (baggage), ang birtud (virtud) kaysa "virtyu" (virtue), ang isla
(isla) kaysa "ayland" (island), ang imahen (imagen) kaysa "imeyds" (image). (Almario,
Virgilio., et al., 2018)

4.8 Ingat sa "Siyokoy." Mag-ingat lang sa mga tinatawag na salitang siyokoy ni Virgilio
S. Almario, mga salitang hindi Español at hindi rin Ingles ang anyo at malimit na bunga ng
kamangmangan sa wastong anyong Español ng mga edukadong nagnanais magtunog
Español ang pananalita. Napansin iton nang iuso ni Rod Navarro sa programa niya sa
radyo ang "konsernado," na pagsasa-Español niya ng Ingles na concerned. Pinuna ang
artistang anawnser dahil "siyokoy" ang Español. Ang tumpak na anyo nito sa Español
konsernido (concernido.) Ngunit marami siyang katulad sa akademya at midya. Dahil
kulang sa bantay-wika, dumami ang salitang siyokoy. Bagaman bago, mabilis kumakalat
ang mga salitang siyokoy dahil pinalalaganap ng mga sikat na artista, brodkaster,
manunulat, at akademiko na limitado ang kaalaman sa wikang Español. (Almario, Virgilio.,
et al., 2018)

Ilang siyokoy ngayon ang "aspeto" na hindi ang Español na aspecto; "imahe" na
hindi ang wastong imahen (imagen), "pesante" na hindi ang tumpak ba paisano ng
Español ni ang peasant ng Ingles; "kontemporaryo" na hindi ang kontemporaneo
(contemporaneo) ng Español; "endorso" na halatang naipagkakamali ang endorse ng
Ingles sa endoso ng Español. Ipinapayo ang pagkonsulta sa mapagkakatiwalaang
diksiyonaryong Español bago isalin sa Español ang nais sanang sabihin sa Ingles. O
kaya, huwag ikahiya ang paggamit ng terminong Ingles kung iyon ang higit na alam:
aspect, image, peasant, contemporary, endorse. O kaya, maaaring higit na maintindihan
ng madla kung ang katapat na salita sa Filipino ang gagamitin: mukha o dako, larawan
o hulagway, magbubukid o magsasaka, kapanahon o napapanahon, pinili o
pinagtibay. (Almario, Virgilio., et al., 2018)

Maituturing ding siyokoy ang paraan ng paggamit sa level ng ilang akademisyan

ngayon. Binibigkas ito nang mabilis at binabaybay nang "lebel" sa pag-aakalang naiiba ito
sa Ingles ng level. Hindi kasi nila alam na ang tunay na salitang Español nito ay nibel
(nivel) at matagal nang hiniram ng ating mga karpintero. Kung nais ang Ingles, bigkasin
nang wasto ang level (malumay) at hindi na kailangang ireispel. Tulad sa bagong pasok
sa Filipino mulang Ingles na level-ap (level-up). Kung nais namang higit na maintindihan,
maaaring gamitin ang Tagalog na antas gaya sa "antas primarya" at "antas sekundarya,"
o taas gaya sa "taas ng tubig sa dagat"o "taas ng karbon sa hangin. (Almario, Virgilio., et
al., 2018)

4.9 Gamit ng Español na Y. May espesyal na gamit ang titik na Y---na binibigkas na
katulad ng ating I, gaya sa "Isulat," at kasingkahulugan ng ating at---na mungkahing
ipagpatuloy ang gamit sa Filipino. Ginagamit ito, una, upang isulat nang buo ang pangalan
ng lalaki kasama ang apelyido ng ina. Halimbawa, isinusulat kung minsan ang pangalan
ng pangulo ng Republikang Malolos na "Emilio Aguinaldo y Famy" upang idugtong ang
apelyido ng kaniyang inang si Donya Trinidad Famy. Ginagamit ito, ikalawa, sa pagbilang
sa Español at binabaybay. Halimbawa:

Alas-dos y medya (ikalawa at kalahati)

Ala-una y kuwatro (ikaisa at labinlima)
Alas-singko y beynte (ikalima at dalawampu)
Kuwarenta y singko (apatnapu't lima)
Singkuwenta y tres (limampu't tatlo)

Pansinin na nawawala ang Y kapag nagtatapos sa E ang pangalan ng unang

bilang, gaya sa beynte dos, alas-siyete kuwatro, alas-dose medya. (Almario, Virgilio.,
et al., 2015)

4.12 Kaso ng Binibigkas na H sa Hiram sa Español. Sa wikang Español, ang titik H

(hache) ay hindi binibigkas. Kaya ang hielo ay yelo; hechura, itsura; hacienda, asyenda;
heredero, eredero; hora(s), oras; at habilidad, abilidad. Ngunit may ilang salitang
Español na kailangang panatilihin ang H dahil may kahawig ang mga ito na salitang iba
ang ang kahulugan. Halimbawa, ang humano (tao) na kapag inalisan ng H ay
makakahawig ng katutubong umano. Sa gayon, kahit ang mga deribatibo ng humano na
hiniram na ngayon sa Filipino, gaya ng humanismo, humanista, humanidad(es),
humanitaryo, ay hindi pinupungusan ng unang titik. Katulad din bagaman may kaibahan
ang kaso ng historia, na sa Español ay maaaring gamiting kasingkahulugan ng "kuwento"
o ng "kasaysayan." Sa praktika ngayon, ang historya ay ginamit na singkahulugan ng
kasaysayan samantalang ang istorya ay itinapat sa salaysay. Kasama ng historya sa
Filipino ang historyador, historiko, historisismo. (Almario, Virgilio., et al., 2018)

4.13 Gamit ng J. Sa pangkalahatan, ang bagong titik na J ay ginagamit sa tunog na

/dyey/. Ibig sabihin, hindi na ito gagamitin sa panghihiram mulang Español ng mga
salitang ang J ay may tunog na /ha/ at tinatapatan ng H, gaya ng ginawa noon sa justo at
juez na may anyo na ngayong husto at huwes. Ilalapat, sa gayon, ang bagong titik J sa
mga katutubong salita na may tunog /dyey/, gaya ng jambangan at jantung ng Tausug,
sinjal ng Ibaloy, at jinjin at ijang ng Ivatan. Gagamitin din ito sa mga bagong hiram na
salita, gaya ng jet, jam, jazz, jester, jingle, joy, enjoy ng Ingles, jujitsu ng Japones, at
jataka ng Sanskrit. Ngunit hindi sakop nito ang ibang salitang Ingles na nagtataglay na
tunog /dyey/ ngunit hindi gumagamit ng J, gaya sa general, generator, digest, region na
kung sakaling hiramin man ay magkakaroon ng anyong "dyeneral," "dyenereytor,"
"daydyest," "ridyon." Hindi naman kailangang ibalik ang J sa mga salitang Ingles na
matagal nang isinusulat nang may DY, gaya sa dyipni (jeepney), dyanitor (janitor),
dyaket (jacket). (Almario, Virgilio., et al., 2018)
 PAGSASANAY
Gawain 1
Panuto: Kilalanin kung anong alituntunin ng Pasulat na Pagbabaybay ang ginagamit
ng (mga) salitang naka-bolde sa bawat pahayag at ipaliwanag ito.

Halimbawa:
Vakul ang tawag sa pantakip sa ulo na yari sa damo ng mga Ivatan

Alituntunin:
Gamit ng Bagong Walong Titik

Paliwanag:
Pagpapanatili ng mga kahawig na tunog sa pagsulat ng mga salita
mula sa mga katutubong wika ng Filipinas

1. Napakagandang pagmasadan nang bilog na vulan (ibanag), tila matang

sumusubaybay sa atin sa gitna ng dilim. (20 puntos)

Alituntunin:

Paliwanag:

2. Napakaraming istambay sa iskinita ng tondo.

Alituntunin:

Paliwanag:

3. Ang mga dyanitor sa Lee Plaza ay masisipag at mababait.

Alituntunin:

Paliwanag:

4. Si Julius ang ama ni Zalazar na anak ni Xelena.

Alituntunin:

Paliwanag:

5. Kailan naman kaya ako makakakain ng masarap at tunay na sushi ng Japan?

Alituntunin:

Paliwanag:
 6. Sa tuwing nagpapatulog ang mga kababaihan ng tribu ng Tiruray ay
gumagamit si ng Falendag.

Alituntunin:

Paliwanag:

7. Siya ay maabilidado sa buhay kaya siya ay nagtagumpay sa buhay at

yumaman?

Alituntunin:

Paliwanag:

8. Tunay na pangalan ng aming guro sa agham ay Zonaida Perez y Abenio.

Alituntunin:

Paliwanag:

9. Nitrogen Peroxide ang gamit niya sa paglilinis ng kubeta.

Alituntunin:

Paliwanag:

10. Ang korni-korni naman ng iyong mga jowks.

Alituntunin:

Paliwanag:

Gawain 2
GAWAIN 2- A

Panuto: Gumawa ng isang bidyo na naglalaman ng relasiyon o pagkakatulad ng mga

salitang Espanyol sa mga salitang Filipino. Bilang gabay, panuorin ang
bidyong ito https://www.youtube.com/watch?v=F3-MSIE5bDA
Isaalang-alang ang mga sumusunod na alituntunin:

1. Ang bidyu ay may habang 3-5 minuto.

2. Mag interbyu ng tatlong miyembro sa pamilya (Paalala: Hindi na kailangan pang
gumala o lumabas para makapag-interbyu)
3. Magbahagi ng labing limang salitang espanyol at ibigay ang katumbas nitong salita
sa Filipino.
4. Ipinagbabawal ang paggamit ng mga salitang brutal, sekswal, at mararahas.
5. Ang hindi pagsunod sa mga nabanggit na alituntunin sa itaas ay may kabawasan
na dalawang puntos.
6. Ipasa ito via email o ‘di kaya sa link na aking ibinigay.
7. Ilakip sa bidyo ang kumpletong pangalan, at oras at araw ng klase sa Filipino 1.
8. Isaalang-alang ang pamantayan na nasa ibaba..
 PAMANTAYAN PUNTOS

Teknikal
(Hindi magalaw ang pagbidyu at 20
malinaw na naririnig ang boses
ng mga nagsasalita)

Nialaman
(malinaw na naipapakita sa bidyu 20
ang layunin ng gawain)
Pagkamalikhain 20
KABUUAN 60

GAWAIN 2- B

Panuto: Magtala ng tatlumpong salitang espanyol at tatlumpong salitang Ingles at ibigay

ang REISPELING ng mga ito sa WIKANG FILIPINO. Pansinin ang halimbawa at
sundin lamang. (60 puntos)

Halimbawa:

ESPANYOL FILIPINO INGLES FILIPINO

1 consenido konsernido concern konsern

Kung may mga komento, suhestiyon, katanungan at klaripikasyon sa modyul na ito

ay huwag mahihiyang magtanong sa akin sa messenger, email o text.
➢ FB account: Teodorico Jamero
➢ Gmail account: teodorico.jamero@norsu.edu.ph
➢ Cellphone number: 0926- 269- 1220
➢

PAGTATAYA

TEST I: PAGPUPUNO

Panuto: E-reispel sa wikang Filipino ang mga hiram na salita na nasa

baba. Isulat ang sagot sa patlang. (20 puntos)

1. Marzo 11.Corazon de Jesus

2. Level 12. Jollibee

3. Joselito Quezon 13. mensajes

4. Coke 14. attendance

5. Schedule 15. baño

6. futbol 16. region

7. safot (Ibaloy) 17. habilidad

8. cebollas 18. zona

9. como esta 19. Zigattu (Ibanag)

10. coche 20. Azucar

 TEST II PAGLALAPAT

A.

Panuto: Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na salitang na

binaybay sa Filipino. (2 puntos bawat bilang/ 10 puntos)

1. BAGEYDS

2. SOFISTEKEYTED

3. ASPEKTO

4. NIBEL

5. ASAYNMENT

B.

Panuto: Isalin sa Filipino ang mga hiram na pahayag mula Espanyol. (3 puntos
bawat bilang/ 15 puntos)

1. Cada lunes voy al panadero

2. el presidente tiene una zona

3. como esta esa familia?

Fidbak sa Pagsasanay
May iba’t ibang kasagutan/tugon •

Gawain 2

• May iba’t ibang kasagutan/tugon

Gawain 1
TAKDANG-ARALIN

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan sa ibaba. (10 puntos

bawat bilang)

1. Mayroon ka bang natutuhan sa modyul na ito? Para sa iyo, bakit mahalagang

matutuhan ang kakayahan at kaalaman sa pagbabaybay na pasulat gamit ang
wikang Filipino?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

2. Ano-ano ang mga kahirapang naranasan mo habang pinag-aaralan ang

modyul na ito?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

PAMANTAYAN PUNTOS

5
Nilalaman

3
Organisasyon ng mga ideya

2
Kawastuhang Panggramatika

KABUUAN 10
 MGA SANGGUNIAN

Almario, Virgilio S. et al. 2015.KWF Manwal sa Masinop na Pagsulat Ikalawang Edisyon

San Miguel, Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino.

Almario, Virgilio S. et al. 2018.KWF Manwal sa Masinop na Pagsulat Ikawalong limbag

San Miguel, Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino.

Santos, Lope K., 2019. Balarila ng Wikang Pambansa. San Miguel, Maynila:
Komisyon sa Wikang Filipino.