AI ĐÃ ĐẶT TÊN CHO DÒNG SÔNG

Hoàng Phủ Ngọc Tường

– Hoàng Phủ – một trí thức yêu nước, gắn bó sâu đậm với xứ Huế, có vốn hiểu biết sâu sắc trên nhiều lĩnh vực.
Ngọc Tường
- PCNT: + Có sở trường về bút kí

+ Lối viết : sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và chất trữ tình với những liên tưởng mạnh mẽ và
một lối hành văn hướng nội, súc tích, mê đắm, tài hoa

– Ai đã đặt tên - Thể hiện những phát hiện mới mẻ, khám phá sâu sắc và độc đáo về sông Hương ;
cho dòng - bộc lộ tình yêu tha thiết, sâu lắng và niềm tự hào lớn lao của nhà văn đối với dòng sông quê hương,
sông? với xứ Huế thân thương
- thể hiện phong cách bút kí HPNT
Giới thiệu hình - mở đầu đoạn trích: đầy tự hào về dòng sông quê hương
tượng
- so sánh sông Hương với những dòng sông đẹp trên thế giới=> sông Hương là dòng sông đẹp

- vẻ đẹp độc đáo của SH: thuộc về 1 thành phố duy nhất -> nhìn SH trong mối quan hệ song hành cùng
Huế

- Hình tượng sông Hương được khắc họa trên 2 phương diện là địa lí ( tự nhiên) và văn hóa

a. Sông - nhìn trong mối quan hệ với dãy Trường Sơn để khám phá vẻ đẹp: SH khác với khuôn mặt kinh thành
Hương - vốn có
thượng nguồn
Mang vẻ đẹp - là bản trường ca của rừng già: vẻ đẹp phong phú
dữ dội, mãnh + rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy
liệt, tâm hồn vực sâu bí ẩn
sâu thẳm trc + dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng
khi về đến
đồng bằng - giữa lòng Trường Sơn: cô gái Digan phóng khoáng và man dại, rừng già đã hun đúc cho nó một bản
1
 lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng: Mãnh liệt, tự do

- Ra khỏi rừng : người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở mang vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ

b.Sông Hương
về đồng bằng - người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại: nàng công chúa ngủ trong
ngoại ô thành rừng: đẹp kín đáo – tình tứ, e ấp – lãng mạn
phố Huế
Mang vẻ đẹp - hành trình tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó, => mqh song hành cùng
lãng mạn, mơ Huế: là 1 cô gái đi tìm người tình mong đợi
màng như
nàng công - Dáng vẻ: chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường
chúa ngủ trong cong thật mềm, mềm như tấm lụa => uốn lượn, đang làm duyên làm dáng mềm mại, tình tứ
rừng/ thể hiện
ở hình dáng, - sắc nước: xanh thẳm, biến ảo sớm xanh, trưa vàng, chiều tím
sắc nước, tâm
hồn - Tâm hồn: đi qua rừng thông u tịch,..., những lăng tẩm đồ sộ mang vẻ đẹp trầm mặc như triết lí, như cổ
thi

Sông Hương - Vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc, nhìn thấy chiếc cầu trắng in ngần trên nền trời nhỏ nhắn
trong lòng như những vành trăng non
thành phố
Huế - Vẻ đẹp - uốn cánh cung rất nhẹ, đường cong làm cho dòng sông mềm hẳn đi như tiếng vâng ko nói ra của tình
đa tình của 1 yêu
cô gái trong
cuộc hẹn hò - nằm giữa lòng thành phố, khiến Huế giữ nguyên dạng đô thị cổ trải dọc 2 bên bờ sông, sông Hương tỏa
với người tình ra những nhánh sông đào giống như những cánh tay ôm lấy Huế ko rời, sông Hương khi đi qua thành phố
mong đợi/ đã trôi đi chậm, thực chậm, cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh
điệu chảy lững
lờ - điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế

- người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya: Kiều trong đêm tình tự với Kim Trọng

2
SH tạm biệt - chếch về hướng chính Bắc, ôm lấy đảo Cồn Hến, lưu luyến ra đi
Huế để ra
biển – đa tình - đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành phố lần cuối
nhưng rất
mực chung - nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu
tình
- nàng Kiều trong đêm tình tự,..., sông Hương đã chí tình trở lại tìm Kim Trọng của nó
= > Vẻ đẹp đầy nữ tính

Sông Hương – - Dòng sông trong lịch sử dân tộc: thời vua Hùng là dòng sông biên thùy xa xôi, thế kỉ XV dòng sông
âm nhạc, lịch chiến đấu oanh liệt bảo vệ biên giới phía Nam của Tổ quốc Đại Việt ở “Dư địa chí” của Nguyễn Trãi, thế kỉ
sử, văn hóa, XVIII qua chiến thắng của anh hùng Nguyễn Huệ, thế kí XIX với máu của các cuộc khởi nghĩa, đi vào thời
thi ca… đại của cách mạng tháng Tám bằng những chiến công rung chuyển > tham gia, trải nghiệm cùng những
bước thăng trầm của lịch sử dân tộc.

- Dòng sông âm nhạc, văn hóa: Nền âm nhạc cổ điển Huế: “được sinh thành trên mặt nước của dòng sông
này” > Sông Hương gắn với lịch sử âm nhạc lâu đời của Huế, là cái nôi hình thành nền âm nhạc truyền
thống > gợi nhắc đến sông Nile, sông Hằng, sông Hoàng Hà – cũng là những cái nôi hình thành những nền
văn hóa lớn trên thế giới > nhà văn cảm nhận dòng sông ở góc độ văn hóa. Sông Hương gắn với văn hóa
Huế: sương khói trên sông Hương giống màu áo cô dâu mặc trong tiết sương giáng, dòng sông gắn bó
với các giá trị văn hóa, là dòng chảy vắt từ quá khứ, mang bao phù sa, trầm tích văn hóa hiện diện trong
ngày hôm nay. Sông Hương là dòng sông của thời gian ngân vang, của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc.
Khi nghe lời gọi, nó biết cách tự hiến đời mình làm một chiến công, để rồi nó trở vè với cuộc sống bình
thường, làm một người con gái dịu dàng của đất nước.

- Dòng sông thi ca: Có một dòng sông thi ca về sông Hương mà nước luôn đổi màu.(thơ Tản Đà, Cao Bá
Quát, Bà huyện Thanh Quan, Tố Hữu).

Ai đã đặt tên
cho dòng Tác giả lý giải bằng một huyền thoại đẹp: Có một huyền thoại vọng về từ làng Thành Trung, một
sông? ngôi làng trồng rau thơm ở Huế: Vì yêu quý con sông xinh đẹp, người dân hai bên bờ sông Hương đã nấu
nước của trăm loài hoa đổ xuống dòng sông cho làn nước xanh thắm ấy mãi mãi thơm tho. Phải chăng đó là
3
cách lý giải tên của Hương Giang – con sông gắn liền với Huế, gắn liền với tình yêu của Hoàng Phủ Ngọc
Tường?