1 – BÀI TẬP ĐỊNH THỨC - ĐẠI SỐ TUYẾN TÍNH

ĐỊNH THỨC
Kiến thức cần nhớ

 Tính chất
 1. det( ) = det( ).
Các tính chất của định thức khi phát biểu cho hàng thì cũng đúng khi phát biểu cho cột.
 2. Đổi chỗ 2 hàng (2 cột) của ma trận thì định thức của ma trận đổi dấu.
 3. det(AB) = det(A) det(B).
 4. Ma trận có hàng (hoặc cột) bằng 0, thì det( ) = 0.
 5. Ma trận có 2 hàng (hoặc 2 cột) tỷ lệ, thì det( ) = 0.
 6. Khi nhân hàng (cột) của ma trận với số ≠ 0, thì định thức của ma trận mới bằng lần
định thức của ma trận ban đầu.
+
 7. + = +
+
 8. Ma trận có 1 hàng (1 cột) là tổ hợp tuyến tính của các hàng (cột) khác thì det( ) = 0.
 Chú ý: det( + ) ≠ det( ) + det( ).
 Ứng dụng của định thức
Công thức tính ma trận nghịch đảo
 Nếu det( ) ≠ 0, thì ∃ , và được xác định như sau:
1
= ,
det( )
⋯
trong đó: = ⋮ ⋱ ⋮ , với: = (−1) det( ).
⋯
Định lý.
 Ma trận vuông khả nghịch ⟺ ( )≠ .
 Giả sử ma trận vuông khả nghịch:
1
det( )=
det( )
 Nếu = thì không suy biến và = .
 Nếu = thì không suy biến và = .
 Giả sử là ma trận khả nghịch:
( ) ∗
=( ) , ∈
 ( ) = , ∀ ≠0

Cao Văn Mai (Tổng hợp)

2 – BÀI TẬP ĐỊNH THỨC - ĐẠI SỐ TUYẾN TÍNH

 Cách tính định thức

 Cách 1. Khai triển theo bất kỳ hàng hoặc cột
 Khai triển định thức theo hàng
⋯ ⋯ ⋯
det( ) = det ⋯ = (−1) det( )
⋯ ⋯ ⋯
 Khai triển định thức theo cột
⋯ ⋯
det( ) = det ⋯ ⋯ ⋯ = (−1) det( )
⋯ ⋯
 Cách 2. Sử dụng phép biến đổi sơ cấp theo hàng để tính định thức
→ . ;
1. Nếu ⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ thì det( ) = det( ).
→ .
2. Nếu ⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ thì det( ) = det( ).
↔
3. Nếu ⎯⎯⎯ thì det( ) = − det( ).
 Cách 3. Sử dụng các tính chất để biến đổi định thức đã cho thành định thức tam giác (tức là
định thức mà một phía (trên/dưới) đều bằng 0. Khi đó định thức bằng tích các phần tử trên
đường chéo chính.
 Cách 4. Định thức Vandermonde

Bài tập
Sinh viên làm các bài tập trong:
 Bài tập toán cao cấp Tập 1 – Nguyễn Thủy Thanh sau:
Trang 102-106: 9(2,3,5,6,8); 10; 11; 12; 13 (1, 2, 3, 4, 9, 10), 14
 Bài tập toán cao cấp Tập 1 – Nguyễn Đình Trí sau:
Trang 80: 3.2
Trang 82: 3.9; 3.10; 3.11 (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8)

Cao Văn Mai (Tổng hợp)