12/10/2022

NỘI DUNG BÀI HỌC

6.1. NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP

CHƯƠNG 6.
6.2. NGÀNH LUẬT HÀNH CHÍNH

CÁC NGÀNH LUẬT CƠ BẢN 6.3. NGÀNH LUẬT HÌNH SỰ VÀ

TỐ TỤNG HÌNH SỰ
TRONG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT 6.4. NGÀNH LUẬT DÂN SỰ VÀ
TỐ TỤNG DÂN SỰ
VIỆT NAM 6.5. NGÀNH LUẬT HÔN NHÂN VÀ
GIA ĐÌNH

1 6.6. NGÀNH LUẬT LAO ĐỘNG 2

1 2

6.1. NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP TÀI LIỆU HỌC TẬP

6.1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ NGÀNH LUẬT

- Vũ Thế Hoài (2017), Giáo trình pháp luật
HIẾN PHÁP

6.1.2. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HIẾN

đại cương, Nxb ĐHCN TPHCM.

PHÁP 2013
- Hiến pháp 2013.
6.1.3. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM

3 4

NỘI DUNG CHUẨN BỊ Ở NHÀ 6.1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ LUẬT HIẾN PHÁP

[1] Xác định đối tượng điều chỉnh và phương pháp

điều chỉnh của Luật Hiến pháp?

[2] Trình bày Hiến pháp qua các thời kì? Ý nghĩa ra
đời của các Hiến pháp đó?
[3] Trình bày sơ đồ bộ máy nhà nước CHXHCN Việt
Nam theo Hiến pháp 2013?
Luật Hiến pháp là ngành luật độc lập, cơ
bản, chủ đạo trong hệ thống pháp luật Việt
Khái Nam, bao gồm các QPPL điều chỉnh các
niệm quan hệ xã hội cơ bản nhất, quan trọng
nhất liên quan và chi phối đến toàn bộ mọi
mặt đời sống xã hội của một quốc gia.

5 6

5 6

1
 12/10/2022

6.1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ LUẬT HIẾN PHÁP NHƯ VẬY:

Nhóm QHXH liên quan đến việc
xác lập Chế độ nhà nước (Chế
độ chính trị, kinh tế, văn hóa -
giáo dục…).
Đối tượng điều chỉnh của luật Hiến pháp rất rộng
trên tât cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong
khi đó ĐTĐC của các ngành luật khác chỉ giới hạn
trong một hoặc một số lĩnh vực nhất định.

Nhóm quan hệ cơ bản giữa Nhà

Đối tượng nước và công dân (quyền con
điều chỉnh người, quyền và nghĩa vụ cơ bản
của công dân).
Nhóm quan hệ liên quan đến tổ
chức và hoạt động của Bộ máy
nhà nước (Quốc hội, Chủ tịch
nước, Chính phủ, Tòa án, VKS,
chính quyền địa phương…). 7
ĐTĐC của luật Hiến pháp chủ yếu là các QHXH cơ
bản làm cơ sở cho việc xuất hiện những quan hệ cụ
thể chi tiết khác.
 Ví dụ: Trong quan hệ giữa NN với công dân về học
tập, luật Hiến pháp chỉ qui định: công dân có quyền
và nghĩa vụ học tập, trên cơ sở đó các ngành luật
khác phải cụ thể hoá để điều chỉnh những quan hệ cụ
thể trong học tập.

7 8

6.1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ LUẬT HIẾN PHÁP 6.1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ LUẬT HIẾN PHÁP

Hiến pháp 1946 Hiến pháp 1959

(miền Bắc tiến lên XHCN,
(ghi nhận chủ quyền
miền Nam tiếp tục kháng
dân tộc) chiến chống Mỹ)
PHƯƠNG PHÁP
ÁP ĐẶT Hiến pháp 2013
được Quốc hội khóa XIII thông qua
PHƯƠNG PHÁP ngày 28/11/2013, có hiệu lực từ ngày
ĐIỀU CHỈNH 01/01/2014 (ghi nhận sự hội nhập)
PHƯƠNG PHÁP
ĐỊNH NGHĨA Hiến pháp 1992 Hiến pháp 1980
(ghi nhận sự thống nhất
(ghi nhận sự đổi mới) đất nước)
10

9 10

6.2.2. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HIẾN PHÁP 2013 6.2.2. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HIẾN PHÁP 2013

Chương I: Chế độ Chính trị

Là hệ thống các nguyên tắc thực hiện quyền lực nhà nước -> quy
định những vấn đề có tính nguyên tắc chung (Điều 1- Điều 13)

Chương XI:
Chương II: Quyền con người, quyền và Chương X: Hiệu lực của
nghĩa vụ cơ bản của công dân Hội đồng Hiến pháp và
bầu cử sửa đổi Hiến
Xác lập mối quan hệ giữa Nhà nước với công dân
Quốc gia, pháp
(Đ14 - Đ49) Chương IX:
Chương V – Kiểm toán (Đ119 – Đ120)
Chính quyền
Chương VIII: nhà nước
Chương III: Kinh tế, Văn hóa, Xã hội, Giáo dục, địa phương
Bộ máy Nhà (Đ117 –
Khoa học, Công nghệ và Mội trường (Đ50 – Đ63) (Đ110 – Đ116)
nước Đ118)
(Đ69 – Đ109)
Chương IV: Bảo vệ Tổ quốc 12
(Đ64 – Đ68)

11 12

2
 12/10/2022

Lưu ý về hoạt động làm hiến pháp và 6.2.3. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM
THEO HIẾN PHÁP 2013
sửa đổi hiến pháp
QUỐC HỘI

CHỦ TỊCH NƯỚC

TAND
CHÍNH VKSNDTC
TỐI CAO
PHỦ

HĐND UBND TAND VKSND

CẤP TỈNH CẤP TỈNH CẤP CAO CẤP CAO

Hiến pháp được thông qua khi có ít nhất 2/3 UBND CẤP
TAND VKSND
HĐND CẤP CẤP TỈNH CẤP TỈNH
HUYỆN HUYỆN
tổng số đại biểu QH biểu quyết tán thành. TAND VKSND
HĐND UBND CẤP HUYỆN CẤP HUYỆN
CẤP XÃ CẤP XÃ
14

13
NHÂN DÂN

13 14

(*) HỆ THỐNG CƠ QUAN QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC (*) CHỦ TỊCH NƯỚC
- QH là cơ quan đại biểu cao
nhất của ND, cơ quan quyền CTN do Quốc hội bầu ra
lực NN cao nhất của nước Hội đồng nhân dân là cơ trong số đại biểu QH, nhiệm
kỳ CTN theo nhiệm kỳ của
CHXHCNVN. QH do ND bầu ra. quan quyền lực nhà nước Quốc hội.

- QH có 3 chức năng cơ bản: ở địa phương, đại diện

Lập hiến lập pháp, quyết định
những vấn đề quan trọng của
đất nước, giám sát tối cao với
hoạt động của nhà nước.
- QH được tổ chức theo cơ
cấu một viện, bao gồm các cơ
quan:
+ Ủy ban thường vụ quốc hội
+ Hội đồng dân tộc và các ủy
ban của Quốc hội (9 Ủy ban)
CTN là nguyên thủ quốc
cho ý chí, nguyện vọng gia, người thay mặt cho
Nhà nước về đối nội và đối
và quyền làm chủ của ngoại
nhân dân, do nhân dân CTN được giao nhiều
quyền hạn trong cả 3 lĩnh
địa phương bầu ra, chịu vực Lập pháp, hành pháp,
trách nhiệm trước nhân tư pháp, là người giữ
quyền thống lĩnh các lực
dân địa phương và cơ lượng vũ trang, là Chủ tịch
Hội đồng quốc phòng và
quan nhà nước cấp trên. an ninh.

15 16

(*) HỆ THỐNG CƠ QUAN QUẢN LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC (*) HỆ THỐNG CƠ QUAN XÉT XỬ VÀ HỆ THỐNG
CƠ QUAN KIỂM SÁT
CHÍNH PHỦ Hệ thống cơ quan xét xử Hệ thống cơ quan kiểm sát
CP là cơ quan chấp Bao gồm:
BỘ, CQ NGANG BỘ hành của QH, cơ quan Bao gồm:
UBND CÁC CẤP VKSND tối cao
hành chính nhà nước
- Do HĐND cùng cấp bầu Bộ Cơ quan ngang cao nhất của nước TAND tối cao; VKSND cấp cao
ra. bộ và cơ quan thuộc CHXHCNVN. TAND cấp cao; VSKND các cấp
- Là CQ chấp hành của CP là các cơ quan TAND các cấp;
HĐND, là CQ hành chính ở QLNNBỘ, CƠcấpQUAN
Trung CP gồm : Các viện kiểm sát
địa phương. NGANG
ương, BỘ chức
thực hiện - Thủ tướng (TTCP Tòa án quân sự và
- Quản lý mọi mặt ở ĐP. quân sự.
năng QLNN theo phải là ĐBQH, do các tòa án khác do luật
- UBND được tổ chức ở ba QH bầu, miễn nhiệm,
ngành hoặc lĩnh vực định.
cấp (tỉnh, huyện, xã). bãi nhiệm).
công tác trong phạm Chức năng của VKS: thực
- Các Sở, Phòng, Ban chức - Các phó Thủ tướng,
năng của UBND là các cơ vi cả nước
- Các Bộ trưởng và
Chức năng: Xét xử hiện quyền công tố và kiểm
quan thực hiện chức năng các thành viên khác.
quản lý chuyên môn trong sát hoạt động tư pháp.
phạm vi địa phương

17 18

3
 12/10/2022

VẬN DỤNG
STT NỘI DUNG ĐÁP ÁN
1 Hệ thống cơ quan quyền lực nhà nước bao
gồm...
2 Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp thuộc hệ
thống cơ quan...
3 … là cơ quan xét xử cao nhất của nước
CHXHCN Việt Nam.
4 Các cơ quan chuyên môn của chính phủ gồm
18… và 4…
5 Các chức danh trong bộ máy nhà nước bắt
buộc là đại biểu Quốc hội gồm…
6 … là người đứng đầu nhà nước, thay mặt nước
CHXHCN Việt Nam về đối nội và đối ngoại.
7 Uỷ ban nhân dân các cấp do … bầu ra và là cơ
quan chấp hành của…
8 Bộ máy nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa 19
Việt Nam gồm…

19