You are on page 1of 89

7/8/19

 
BÀI  GIẢNG

QUẢN TRỊ RỦI RO TÀI CHÍNH

Giảng viên: TS. Huỳnh Thanh Điền


7/8/19 1

Mục tiêu

•  Nắm   được   mục   *êu   và   các   nguyên   lý   cơ   bản   trong   quản  


trị  rủi  ro  tài  chính.    
•  Xây  dựng  được  hệ  thống  quản  trị  rủi  ro  tài  chính  trong  
doanh  nghiệp.    
•  Vận  được  các  công  cụ  tài  chính  phái  sinh  cho  quản  trị  rủi  
ro:  Hợp  đồng  kỳ  hạn,  giao  sau,  quyền  chọn,  hoán  đổi.  
•  Phát  triển  chiến  lược  quản  trị  rủi  ro  tài  chính.  

7/8/19 2

1
7/8/19

Nội dung

4  
3   Phát  triển  
2   chiến  lược  
Vận  dụng   quản  trị  rủi  
các  công  cụ   ro  tài  chính  
1   Thiết  kế  hệ   tài  chính  
thống  quản   trong  doanh  
Khung  phân   phái  sinh   nghiệp  
rủi  ro  tài   trong  quản  
\ch  quản  trị   chính  tronh  
rủi  ro  tài   trị  rủi  ro  tài  
doanh   chính  
chính:  Mục   nghiệp  
*êu  và  các  
khía  cạnh  có  
liên  quan  
đến  quản  trị  
rủi  ro  tài  
chính  
7/8/19 3

CHUYÊN ĐỀ 1:

KHUNG  PHÂN  TÍCH    


QUẢN  TRỊ  RỦI  RO  TÀI  CHÍNH  

7/8/19 4

2
7/8/19

Chæ coù söï khoâng chaéc chaén laø chaéc chaén.

•  Khoâng coù gì chaéc chaén. Moïi tính toaùn vaø döï baùo
duø chi tieát vaø chaët cheõ ñeán ñaâu cuõng khoâng bao
giôø hoaøn haûo.
•  Noùi khaùc ñi, ruûi ro luoân xuaát hieän. Khi xuaát hieän,
noù gaây ra toån thaát vaät chaát ngoaïi yù.

7/8/19 5

1.  Rủi  ro  là  gì?  

•  Là  những  biến  cố  dẫn  đến  sự  khác  biệt  so  với  
kỳ  vọng  

7/8/19 6

3
7/8/19

1.  Rủi  ro  là  gì?  

•  Theo nghóa thoâng thöôøng, ruûi ro laø moät nhaân toá gaây toån thaát
vaät chaát coù theå xaûy ra.
•  Trong lónh vöïc kinh teá hoïc, coù nhieàu caùch tieáp caän khaùi
nieäm ruûi ro. Phoå bieán hôn caû laø tieáp caän töø khaû naêng xuaát
hieän nhöõng thieät haïi taøi chính.
•  Moät hoaït ñoäng kinh doanh hay ñaàu tö ñöôïc xem laø coù ruûi ro
khi tyû suaát lôïi nhuaän sinh ra töø hoaït ñoäng ñoù coù theå bieán
ñoäng.
•  Ruûi ro laø moät nhaân toá gaây bieán ñoäng tyû suaát lôïi nhuaän coù
theå xaûy ra.
•  Moïi quyeát ñònh taøi chính phaûi tính ñeán yeáu toá ruûi ro.
•  Ñoä lôùn cuûa ruûi ro:
= Möùc ñoä bieán ñoåi tyû suaát lôïi nhuaän
= Bieân ñoä dao ñoäng tyû suaát lôïi nhuaän
7/8/19 7

2a.  Phân  loại  rủi  ro  theo  nội  dung  

•  Ruûi ro hoaït ñoäng: ruûi ro naûy sinh töø hoaït ñoäng


kinh doanh: khoâng buø ñaép ñöôïc ñònh phí hoaït ñoäng,
thay ñoåi coâng ngheä, tình hình caïnh tranh,
•  Ruûi ro taøi trôï: ruûi ro do söû duïng nguoàn taøi trôï coù
chi phí coá ñònh: khoâng thanh toaùn ñöôïc laõi, khoâng traû
ñöôïc voán,…
•  Ruûi ro chung: ruûi ro chung cho moïi hoaït ñoäng:
laïm phaùt, suy thoaùi, chính saùch thueá thay ñoåi,…
•  Ruûi ro quoác teá: ruûi ro töø ngoaøi ñaát nöôùc: tyû giaù
hoái ñoaùi bieán ñoäng, giaù daàu bieán ñoäng, caïnh tranh quoác
teá,…
7/8/19 8

4
7/8/19

2b. Phân theo mức ảnh hưởng

•  Ruûi ro phi heä thoáng (ruûi ro rieâng leû):


–  Ruûi ro taùc ñoäng trong moät phaïm vi nhaát ñònh
–  Coù theå choáng baèng caùch ña daïng hoùa ñaàu tö
•  Ruûi ro mang tính heä thoáng (ruûi ro
domino):
–  Lan truyeàn
–  Khoâng theå choáng ñôõ
–  Ruûi ro thò tröôøng
7/8/19 9

2c. Phân rủi ro theo khả năng tránh

•  Ruûi ro coù theå traùnh:


–  Ruûi ro rieâng leû
–  Traùnh baèng caùch ña daïng hoùa ñaàu tö.
•  Ruûi ro khoâng theå traùnh:
–  Ruûi ro thò tröôøng
–  Khoâng theå traùnh baèng caùch ña daïng hoùa ñaàu
tö.

7/8/19 10

5
7/8/19

3. Boán böôùc tính ñoä lôùn cuûa ruûi ro

◆  1. Tính tyû suaát lôïi nhuaän (suaát lôøi) bình quaân hay
suaát lôøi kyø voïng
◆  2. Tính phöông sai: toång bình phöông caùc sai leäch
giöõa suaát lôøi trong maãu vôùi suaát lôøi kyø voïng.
◆  3. Tính ñoä leäch chuaån: caên baäc hai cuûa phöông sai
◆  4. Tính heä soá bieán thieân: tæ soá giöõa ñoä leäch chuaån vaø
suaát lôøi kyø voïng

7/8/19 11

Suất lời kỳ vọng

•  Laø suaát sinh lôøi trung bình coù theå ñaït ñöôïc töø hoaït ñoäng ñaàu
tö. Noùi khaùc ñi, noù giaù trò trung bình troïng soá cuûa nhöõng keát
quaû coù theå xaûy ra
n
k! = p1 k1 + p2 k 2 +...+ pn k n = ∑ pi k i
i =1

l  Phaân bieät soá trung bình (Mean) vôùi soá trung
vò (Median) vaø moát (Mode)

7/8/19 12

6
7/8/19

Phương sai, σ2

•  Laø sai soá bình phöông tính theo xaùc suaát.


•  Coâng thöùc:
n
σ = ∑ pi (k i − kˆ) 2
2

i =1
σ2= p1(k1-k)2 + p2(k2 -k)2 +…+ pn(kn-k)2

l  Phöông sai tính töø soá lieäu thöïc nghieäm

1 n
σ = 2
∑ (k j − kˆ) 2
n − 1 j =1

Độ lệch chuẩn, σ

•  Laø caên baäc hai cuûa phöông sai

n
σ= σ = 2
∑ p (k i i − kˆ) 2
i =1
•  Phaûn aùnh ñoä leäch giöõa suaát lôøi trung bình vôùi caùc suaát lôøi coù theå xaûy
ra
•  Ñoä leäch chuaån caøng lôùn → caùc suaát lôøi coù theå xaûy ra leäch caøng nhieàu
so vôùi caùc suaát lôøi trung bình.
•  Ñoä leäch chuaån laø soá ño ruûi ro veà maët tuyeät ñoái.

7/8/19 14

7
7/8/19

Hệ  số  biến  thiên,  CV  

•  Laø tæ soá giöõa ñoä leäch chuaån vôùi suaát sinh lôøi kyø voïng.
•  Soá ño ruûi ro veà maët töông ñoái.
σ
CV =

◆  VD: Hai hoaït ñoäng X vaø Y coù suaát lôøi bình quaân vaø ñoä leäch
chuaån nhö sau:

kˆX = 45%, σ X = 15% → CV X = 0,33


kˆY = 8%, σ Y = 4% → CVY = 0,5
◆  Keát luaän: hoaït ñoäng Y ruûi ro hôn hoaït ñoäng X
7/8/19 15

4a.  Quản  trị  rủi  ro  là  gì  

•  Quản  trị  rủi  ro  bao  gồm  các  hoạt  động  dự  báo,  
xác   định   khả   năng   xảy   ra,   phát   triển   các   giải  
pháp  ngăn  ngừa  và  giảm  thiệt  hại  của  các  biến  
cố  rủi  ro.  
•  Quá   trình   này   thể   hiện   ở   hầu   hết   các   chức  
năng   quản   trị   gồm   hoạch   định,   tổ   chức   thực  
hiện,  lãnh  đạo,  kiểm  tra/  giám  sát.  

7/8/19 16

8
7/8/19

4b.  Quản  trị  rủi  ro  tài  chính  


•  Mục  *êu  của  QTRR  tài  chính:  
Giảm  thiệt  hại  tài  chính  cho  doanh  nghiệp.  
•  Quản  trị  rủi  ro  tài  chính:  dự  báo,  xác  định  khả  
năng   xảy   ra,   phát   triển   các   giải   pháp   ngăn  
ngừa   và   xử   lý   rủi   ro   nhằm   giảm   thiệt   hại   tài  
chinh  doanh  nghiệp.  

7/8/19 17

4b.  Quản  trị  rủi  ro  tài  chính  


Tỷ  giá,  lãi  suất,  giá  
cả   Hệ  
Pháp   thống  
lý  

Mục  *êu:  giảm  


thiệt  hại  tài  chính  

Thanh   Con  
khoản   người  

Các  giải  pháp:  


Ngăn  ngừa  và  xử  lý  rủi  ro  
7/8/19   18

9
7/8/19

5. Khung phân tích Quản trị rủi ro

Phân  \ch  nhận  dạng  rủi  trên  các  khía  cạnh  


Pháp  lý;  Thanh  khoản;  tỷ  giá,  lãi  suất,  giá  cả;  Hệ  thống;  con  
người  

Phát  triển  giải  pháp  ngừa  cho  


từng  nhóm  rủi  ro  

Xử  lý  rủi  ro  

Giảm  thiệt  hại  tài  chính  


7/8/19 19

CHUYÊN ĐỀ 2:

XÂY  DỰNG  HỆ  THỐNG  QUẢN  LÝ    


KIỂM  SOÁT  RỦI  RO  TÀI  CHÍNH  

Thiết kế cơ chế giúp DN chủ động nhận


diện, ngăn ngừa và xử lý rủi ro nhằm giảm
thiệt hại tài chính cho doanh nghiệp

7/8/19 20

10
7/8/19

1-Thiết kế tổ chức quản trị rủi ro

- Có một bộ phận chủ trì chung về quản trị rủi ro


- Các bộ phận chức năng khác phối hợp liên quan đến
nhận diện, đề xuất giải pháp, kiểm soát rủi ro thuộc
lĩnh vực đảm nhận.

Giám  đốc  

BP  có  chức   BP  chức   BP  chức  


năng  quản   năng  chi   năng  thu  
lý  rủi  ro   *êu   *ền  

Nhận  diện   Nhận  diện  


và  dề  xuất   và  dề  xuất  
GP  RR  liên   GP  RR  liên  
Nhận  diện   Tổng  hợp   quan  đến   quan  đến  
Rủi  ro   giải  pháp   chức  năng   chức  năng  

7/8/19 21

1-Thiết kế tổ chức quản trị rủi ro

•  Bộ  phận  chủ  trì  quản  lý  rủi  ro  tài  chính:  


–  Phòng  Tài  chính  bố  trí  1  bộ  phận  có  chức  năng  chủ  
trì  hoạt  động  rủi  ro  tài  chính  chung  toàn  công  ty  
•  Bộ  phận  chức  năng:  
–  Các  bộ  phận  chức  năng  trong  toàn  công  ty  sẽ  phối  
hợp  nhận  diện,  đề  xuất  giải  pháp,  thực  hiện  kiểm  
soát  rủi  ro  theo  quy  định  chung.  

7/8/19 22

11
7/8/19

2- Xây dựng cơ chế kiểm soát rủi ro tài chính

•  (1)  Xây  dựng  quy  chế  kiểm  soát  rủi  ro:  


–  Bộ  phận  chủ  trì  QTRR  chủ  trì,  phối  hợp  với  các  bộ  
phận  chức  năng  xây  dựng  quy  chế  QTRR  tài  chính  
áp  dụng  cho  toàn  công  ty  
–  Quý  chế  điều  chỉnh  tất  các  công  đoạn  từ  phân  
\ch,  dự  báo,  giải  pháp  ngăn  ngừa,  xử  lý,  kiểm  soát  
rủi  ro.  
–  Để  cập  đến  tất  cả  các  khía  cạnh  có  thể  dẫn  đến  rủi  
ro  tài  chính.  

7/8/19 23

2- Xây dựng cơ chế kiểm soát rủi ro tài chính

•  (2)  Xây  dựng  quy  trình  quản  trị  rủi  ro  tài  chính  
–  Xác  định  cụ  thể  và  thứ  tự  thực  hiện  quy  trình  quản  trị  rủi  ro.    
–  Trong  từng  bước  xác  định  rõ  đơn  vị  chủ  trì,  phối  hợp,  trình/
duyết,  kiểm  soát  và  phương  pháp,  tài  liệu,  biểu  mẫu  thực  
hiện    

7/8/19 24

12
7/8/19

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Phương  pháp  sơ  đồ  xương  cá  (Fishbone)  


–  Đây  là  công  cụ  phân  \ch  nguyên  nhân  và  hậu  quả  của  một  vấn  đề.    
–  Vẽ  theo  hình  xương  cá:  đầu  cá  là  hậu  quả,  từng  xương  cá  là  nguyên  
nhân  gốc  rễ  và  các  nhánh  xương  là  các  nguyên  nhân  phụ  
•  Phương  pháp  5W  (5  WHY)  
–  Đặt  ra  những  câu  hỏi  “Tại  sao”  cho  đến  khi  ˆm  được  những  nguyên  
nhân  căn  bản  của  vấn  đề.  
•  Phương  pháp  ma  trận  rủi  ro  (risk  matrix)    
–  Được  sử  dụng  trong  suốt  quá  trình  đánh  giá  rủi  ro  để  nhận  diện  các  
mức  độ  khác  nhau  của  rủi  ro.  Nó  là  \ch  số  của  khả  năng  xảy  ra  và  mức  
độ  nghiêm  trọng/nguy  hiểm  của  một  loại  mối  nguy  nào  đó    
•  Biểu  đồ  pareto  
•  Biểu  đồ  tần  số  
•  Các  biện  pháp  kiểm  soát  rủi  ro:    
7/8/19 25

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Phương  pháp  sơ  đồ  xương  cá  (Fishbone)  

7/8/19 26

13
7/8/19

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Phương  pháp  5M+  5W  

5M 5W

7/8/19 27

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Phương  pháp  ma  trận  rủi  ro  (risk  matrix)  

7/8/19 28

14
7/8/19

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Biểu  đồ  pareto  

Pareto:    
đưa  ra  định  luật  20-­‐80  
“20%  người  dân  tập  trung  
80%  tài  sản”  

20%  nguyên  nhân  gây  ra  80%  thiệt  hại.    

7/8/19 29

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Biểu  đồ  tần  số  

2.5  

2  
TỶ  ĐỒNG  

1.5  

1  

0.5  

0  
F1   F2   F3   F4   F5  
Các  biến  cố  thườn  gặp  

7/8/19 30

15
7/8/19

3- Phương pháp phân tích và dự báo rủi ro

•  Các  biện  pháp  kiểm  soát  rủi  ro  

7/8/19 31

4- Phát triển giải pháp quản trị rủi ro

Tiềm  ẩn  
Xuất  hiện  
Ngăn  ngừa  
Gây  ảnh  hưởng  
Xử  lý  
Bảo  hiểm  

7/8/19 32

16
7/8/19

4- Phát triển giải pháp quản trị rủi ro

CÁC  CÔNG  CỤ  QUẢN  TRỊ  RỦI  RO  TÀI  CHÍNH  

CÔNG CỤ TÀI CHÍNH PHÁI SINH CÔNG CỤ TÀI CHÍNH KHÁC

-  Quản trị dòng tiền:


phải thu; phải trả; tồn
kho; tồn quỹ
-  Phân tích điểm hoà
vốn
-  Dùng đòn bẩy tài chính

7/8/19 33

CHUYÊN ĐỀ 02

 
KIỂM SOÁT CHI PHÍ

17
7/8/19

Khung phân tích

Phân  \ch  và  dự  báo  chi  phí  

Hệ  thống  
chi  phí   Khảo  sát  chi  
chuẩn   phí  thực  tế  
Xác  định  mức  biến  động    
(sai  lệch)  

Hệ Tổ
thống Xác  định  nguyên  nhân   chức
chi phí điều
chuẩn hành
Thực  hiện  điều  chỉnh  

Tăng  lợi  nhuận,  hiệu  quả  

1.  Xác định chi phí tiêu chuẩn

Cơ sở xác định:

-­‐  Tiêu  chuẩn  về  giá  và  chất  


lượng     Ước  \nh  phí  phí  
-­‐  Thành  \ch  mong  muốn   để  sản  xuất  ra  1  
-­‐  So  sánh  với  đối  thủ  cạnh   đơn  vị  sản  
tranh   phẩm.  

18
7/8/19

1.  Xác định chi phí tiêu chuẩn

Cơ sở xác định:

1.  Xác định chi phí tiêu chuẩn

Phương pháp xác định:

•  Phương  pháp  thông  kê  kinh  nghiêm  


•  Phương  pháp  phân  \ch  công  việc  

Dựa vào thực hiện các năm trước với sự


điều chỉnh phù hợp với tương lai và mong
muốn

19
7/8/19

2. Khảo sát chi phí thực tế

•  Kế  toán  tổng  hợp  xác  định  chi  phí  thực  tế  

3. Xác định mức biến động

Quy trình

20
7/8/19

3. Xác định mức biến động

Những biến động chi phí

Biến  động  giá:    


Khác  biệt  giữa  giá  thực  tế  và  giá  *êu  chuẩn  

Biến  khối  lượng:    


Khác  biệt  giữa  khối  lượng  thực  tế  và  khối  
lượng  định  mức  

3. Xác định mức biến động

Mô hình chung phân tích biến động

21
7/8/19

3. Xác định mức biến động

Các biến động cần kiểm soát

- Biến động lớn


- Lặp lại
- Có xu hướng tăng
- Xem xét sự đánh đổi giữa kiểm
soát chi phí với lợi ích

4. Xác định nguyên nhân của biến động

Công cụ

5M 5W

22
7/8/19

4. Xác định nguyên nhân của biến động

Công cụ

4. Xác định nguyên nhân của biến động

Công cụ

Xác định nguyên nhân (Biểu đồ phân tán) :

23
7/8/19

4. Xác định nguyên nhân của biến động

Công cụ

Xác định nguyên nhân (Biểu đồ Pareto) :

Pareto:    
đưa  ra  định  luật  20-­‐80  
“20%  người  dân  tập  trung  
80%  tài  sản”  

Trong   quản   trị   chất   lượng:   20%   nguyên   nhân   gây   ra  


80%  thiệt  hại.  Hay  20%  nguyên  nhân  gây  ra  80%  ˆnh  
trạng  không  chất  lượng.    

5. Phát triển các giải pháp

1.  Tối  ưu  hóa  các  chức  năng  trong  ngân  sách    


•  Quản  lý  *ền  mặt    
•  Quản  lý  công  nợ    
2.  Tối  ưu  hóa  và  *nh  giản  các  hoạt  động    
•  Giảm  chi  phí  bán  hàng    
•  Tối  ưu  hóa  chi  phí  nhân  sự    
•  Giảm  chi  phí  chung  và  các  chi  phí  khác    

24
7/8/19

5. Phát triển các giải pháp

3.  Chính  sách  nới  lỏng  và  thắt  chặt  tài  sản    


•  Tài  sản  cố  định    
•  Giảm  hàng  lưu  kho    
•  Giảm  số  dư  các  khoản  phải  thu    

CHUYÊN ĐỀ 4:

QUẢN  TRỊ  TỒN  KHO,  PHẢI  THU  


VÀ  TIỀN  MẶT  

7/8/19 50

25
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho

Chủ  động  
Chủ  động   trong  hoạch  
Tồn  kho:   trong  dự   định  sản  
Là   các   loại   trữ  và  sản   xuất,  *ếp  thị  
hàng  hóa  đáp   xuất  *êu   và  *êu  thụ  
ứng   nhu   cầu   thụ   sản  phẩm  
sản   xuất   của  
doanh  nghiệp   Vai  trò  của  tồn  kho  
 
Là   dự   trữ   tạo   Quá  trình  
sự   an   toàn   sản  xuất  
c h o   h o ạ t   và  *êu  thụ  
đ ộ n g   c ủ a   hàng  hóa  
doanh  nghiệp   được  liên  
tục  
7/8/19 51

I. Mô hình quản trị tồn kho

•  Chi  phí  lưu  kho  (CP  tồn  chữ):  


–  Chi  phí  hoạt  động  
–  Chi  phí  tài  chính  
•  Chi  phí  đặt  hàng:  
–  Chi  phí  quản  lý,  giao  dịch  
Chi  phí  
–  Chi  phí  vận  chuyển  
tồn  kho  
•  Chi  phí  cơ  hội  
•  Chi  phí  khác:  
–  Chi  phí  thành  lập  kho  
–  Chi  phí  trả  lương  là  thêm  giờ  
–  Chi  phí  huấn  luyện  
7/8/19 52

26
7/8/19

THẢO LUẬN

•  Hiện  nay  ở  đơn  vị  bạn  việc  xác  định  đơn  hàng  
cho  mỗi  lần  đặt  hàng  được  thực  hiện  như  thế  
nào?  
•  Bạn   hãy   cho   biết   ưu   và   nhược   điểm   của  
phương  pháp  xác  định  đó?  

7/8/19 53

I. Mô hình quản trị tồn kho


Quản trị tồn kho theo mô hình EOQ
(Economic Ordering Quantity)
•  Giả định của mô hình:
•  SXKD diễn ra đều -> Tồn kho của DN được sử dụng đều.
•  Thời gian giao hàng cố định
•  Mức tồn kho bình quân = (Tồn kho đầu kỳ + Tồn kho cuối kỳ)/
2 = (Q+0)/2
Mức dự trữ (đơn vị)
Q

Q/2 Dự trữ bình quân

7/8/19 1 2 3 4 Thời gian 54

27
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho


Quản trị tồn kho theo mô hình EOQ
(Economic Ordering Quantity)

•  S:  Tổng  khối  lượng  hàng  cần  sử  dụng  trong  năm  


•  Q:  Khối  lượng  hàng  mỗi  lần  đặt  hàng  
•  S/Q:  Số  lần  đặt  hàng  
•  C:  Chi  phí  tồn  trữ  trên  mỗi  đơn  vị  tồn  kho  
•  O:  Chi  phí  cho  mỗi  lần  đặt  hàng  

Chi  phí  đặt  hàng  


T1=(S/Q)*O  
Tổng  chi  phí   S Q
+ = tồn  kho  (T)  
T = T1 + T2 = xO + xC
Q 2
Chi  phí  tồn  trữ  
 T2=  (Q/2)*C  
7/8/19 55

I. Mô hình quản trị tồn kho


Quản trị tồn kho theo mô hình EOQ
(Economic Ordering Quantity)
Chi phí T=T1+T2
T2

T1

EOQ Sản lượng đặt hàng

EOQ là khối lượng đặt hàng tối ưu khi:


dT OxS C
EOQ → T ' = = 2
+ =0
dQ Q 2
2 xSxO
⇒ Q* =
7/8/19 C 56

28
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho


Xây  dựng  mô  hình  xác  định  đơn  hàng  đặt  hàng  tối  ưu  
Thông số đầu vào:
- Nhu cầu lượng
HTK trong năm Chi  phí  tồn  kho  
(S)
-  Chi phí mỗi lần
sản  xuất  thấp  nhất   Đơn  
đặt hàng (0)
-  Chi phí tồn trữ
+ Tổng  CP   đặt  
đơn vị HTK (C) Chi  phí  dự  trữ  an   tồn  kho  và   hàng  
-  Chi phí cơ hội do toàn  là  thấp  nhất   mua  hàng   tối  
ưu  
hết hàng ứng với
đơn hàng có CP + thấp  nhất  
(Q*)  
tồn kho SX thấp Chi  phí  mua  hàng  
nhất.
-  Giá bán nguyên là  thấp  nhất  (\nh  
liệu HTK (P) đến  chiết  khấu  
-  Chính sách chiết của  nhà  cung  cấp  
khấu nhà cung
cấp7/8/19
(i) 57

I. Mô hình quản trị tồn kho

Giả  thuyết:  S=12000(đv);  P=3;  O=12,5tr;  C=0,3tr  


2 x12000 x12,5
=> Q = = 1000
0,3
1/ Khối lượng đặt hàng tối ưu

Nội  dung  yêu  cầu  „nh   Kết  quả  


Xác  định  khối  lượng  đặt  hàng  tối  ưu  (EOQ)   =  1000  
Số  lần  đặt  hàng  trong  năm  (S/EOQ)     =12000/1000=12  (lần  
Khoảng  cách  giữa  hai  lần  đặt  hàng  (một  năm  300   =300  /12  =  25ngày  
ngày)  
Chi  phí  đặt  hàng  trong  năm  (T1)   =12  (lần)  x  12,5=150  tr  
Chi  phí  tồn  trữ  trong  năm  (T2=(Q/2)*C   =  (1000/2)x0,3=150  tr  
Tổng  chi  phí  tồn  kho  (T=T1+T2)   =150+150=300  

29
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho


Quản trị tồn kho theo mô hình EOQ
(Economic Ordering Quantity)
Ví dụ (tt)
 2/  Điểm  đặt  hàng - Nếu thời gian giao hàng là 9 ngày
làm việc
   
-  Nguyên vật liệu sử dụng mỗi ngày:
• Ñieåm ñaët haøng – ñieåm toàn 12.000đv/300ngày)= 40 (đv/ngày)
kho ôû ñoù coâng ty phaûi ñaët -  Điểm đặt hàng: 9(ngày) x 40(đv)
haøng ñeå ñaûm baûo keá hoaïch =360(đv).
söû duïng. (Điểm đặt hàng chưa tính đến dự trữ
an toàn)

• Ñieåm ñaët haøng = (Thôøi gian


chôø haøng ñaët) x Đặc điểm:
(Soá löôïng söû duïng trong -  Về số lượng, đặt hàng khi trong
kho chỉ còn 100 đơn vị
ngaøy)
-  Về thời gian, đặt hàng cứ sau 9
  ngày kể từ ngày nhận hàng

I. Mô hình quản trị tồn kho

3/  Dự  trữ  an  toàn  (SS)   Mức   dự   trữ   an  


toàn   tối   ưu   là  
Lợi  ích  SS:   mức   dự   trữ   tại  
Tổng  chi  phí  SS:  
Là  mức  dự  trữ  phòng  khi  
(Thấp  nhất)   đó  có  chi  phí  dữ  
doanh  nghiệp  hết  hàng   trữ   an   toàn   là  
thấp  nhất  

Chi  phí  cơ  hội  do  hết  hàng:  SS   Chi  phí  tồn  
càng  cao  thì  chi  phí  này  càng  thấp   trữ:  C*SS  

Điểm   đặt   hàng   Điểm  đặt  hàng   Dự  trữ  an  toàn  


sau   có   \nh   đến   = chưa  \nh  đến   + (SS)  
dự  trữ  an  toàn   SS    
7/8/19 60

30
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho

3/  Dự  trữ  an  toàn  (SS)   C=0,3tr đồng

Dự  trữ  an   CP  cơ  hội  khi  hết   CP  tồn  trữ  hàng   Tổng  chi  phí  dự  
toàn  (SS)   hàng  (tr  đồng)   hóa  (SS*C)   trữ  an  toàn  
(1)   (2)   (3)=(1)+(2)  
0   180   0*0,3=0   180  
100   100   100*0,3=30   130  
200   50   200*0,3=60   110  
300   25   300*0,3=90   115  
400   10   400*0,3=120   130  

Điểm   đặt   hàng   Điểm  đặt  hàng   Dự  trữ  an  toàn  


sau   có   \nh   đến   = chưa  \nh  đến  SS   + (SS)  
dự  trữ  an  toàn   360  (đv)   200  (đv)  
560  (đv)      
7/8/19 61

I. Mô hình quản trị tồn kho

4/  Chính  sách  chiết  khấu:  

•  Chính   sách   chiết   khấu   của   nhà   cung   cấp   phụ   thuộc   vào   đơn  
hàng   doanh   nghiệp   mua.   Đơn   hàng   lớn   sẽ   được   chiết   khấu  
nhiều.  
•  Đơn  hàng  tối  ưu  là  đơn  hàng  có  Tổng  chi  phí  tồn  kho  và  mua  
hàng  thấp  nhất  
•  Ví  dụ  (•):  Nhà  cung  cấp  đưa  ra  chính  sách  bán  hàng  như  sau:  
Khối  lượng  đơn  hàng   Chiết  khấu  (i)  
Từ  0  đến  dưới  2000   0%  
Từ  2.000  đến  dưới  4000   0,25%  
Từ  4.000  đến  dưới  6000   1,25%  
Từ  6.000  trở  lên   1,75%  

7/8/19 Giá bán P= 3 triệu đồng/ đơn vị SP 62

31
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho

4/  Chính  sách  chiết  khấu:  


S=12.000đv;O=12,5tr đồng; C=0,3tr đồng/đvsp; P=3tr/đvsp

Khối  lương   Tổng  CP  tồn  kho   Giá  bán  có  \nh   Chi  phí  mua  hàng:   Tổng  CP  tồn  kho  
đơn  hàng  (Q)   T=(Q/2)*C+(S/Q)*O   chiết  khấu:  P*(1-­‐i)   S*P*(1-­‐i)   và  mua  hàng  
(1)   (2)   (3)   (4)   (5)=(2)+(4)  
                                                                                                                                                                                                                                                                         
1.000     300     3,0000     36.000     36.300    
                                                                                                                                                                                                                                                                         
2.000     375     2,9925     35.910     36.285    
                                                                                                                                                                                                                                                                         
4.000     638     2,9625     35.550     36.188    
                                                                                                                                                                                                                                                                         
6.000     925     2,9475     35.370     36.295    
Nên mua hàng với khối lượng 4.000 (đv) cho mỗi đơn hàng

7/8/19 63

I. Mô hình quản trị tồn kho

5/  Chi  phí  tồn  kho  dự  trữ:  Xét  CP  do  lượng  HTK  an  toàn  tạo  ra  
trong  trường  hợp  có  sự  thay  đổi  độ  lớn  của  đơn  đặt  hàng  
S=12.000đv;O=12,5tr đồng; C=0,3tr đồng/đvsp; P=3tr/đvsp

Độ  lớn  của  đơn   Mức  tồn  kho  an   CP  cơ  hội  do  hết   CP  tồn  trữ  hàng  dự  
hàng  Q  (đvsp)   toàn  SS(đvsp)   hàng   trữ  an  toàn  (C*SS)   Tổng  chi  phí  
                                                               
1     2   3   4   5=3+4  
Q=1000   0   180   0   180  
  100   100   30   130  
  200   50   60   110  
  300   25   90   115  
  400   10   120   130  
Q=2000   0   90   0   90  
  100   50   30   80  
  200   25   60   85  
  300   12,5   90   102,5  
7/8/19 64
  400   5   120   125  

32
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho


5/  Chi  phí  tồn  kho  dự  trữ:  Xét  CP  do  lượng  HTK  an  toàn  tạo  ra  
trong  trường  hợp  có  sự  thay  đổi  độ  lớn  của  đơn  đặt  hàng  
S=12.000đv;O=12,5tr đồng; C=0,3tr đồng/đvsp; P=3tr/đvsp

Độ  lớn  của  đơn   Mức  tồn  kho  an   CP  cơ  hội  do  hết   CP  tồn  trữ  hàng  dự  
hàng  (đvsp)   toàn  SS(đvsp)   hàng   trữ  an  toàn  (C*SS)   Tổng  chi  phí  
                                                               
1     2   3   4   5=3+4  
Q=4000   0   45   0   45  
    100   25   30   55  
    200   12,5   60   72,5  
    300   6,25   90   96,25  
    400   2,5   120   122,5  
Q=6000   0   30,00   0                                                  30,00    
    100   16,67   30                                                  46,67    
    200   8,33   60                                                  68,33    
    300   4,17   90                                                  94,17    
    400   1,67   120                                              121,67    

7/8/19 65

I. Mô hình quản trị tồn kho


Đơn  hàng  tối  ưu  theo  sau  khi  cân  nhắc  đầy  đủ  ba  yếu  tố:    
Chi  phí  tồn  kho  SX,  Dự  trữ  an  toàn  và  chiết  khấu  mua  hàng  

Độ  lớn   Tổng  giá  trị   Tổng  CP  tồn  


của  đơn   Tổng  CP  tồn  kho  SX   Chi  phí  dự   Tỷ  lệ  chiết   hàng  mua   kho  và  mua  
hàng  (Q)   (T=(Q/2)*C+(S/Q)*O)   trữ  an  toàn   khấu(  i)   S*P*(1-­‐i)   hàng  
(1)   (2)   (3)   (4)   (5)   (6)=(2)+(3)+(5)  
                                                                                                                                   
1.000     300   110   0%   36.000     36.410    
                                                                                                                                   
2.000     375   80   0,25%   35.910     36.365    
                                                                                                                                   
4.000     637,5   45   1,25%   35.550     36.233    
                                                                                                                                                                               
6.000     925   30     1,75%   35.370     36.325    

7/8/19 66

33
7/8/19

THẢO LUẬN

•  Sau   khi   nghiên   cứu   mô   hình   quản   trị   tồn   kho   lý  


thuyết,   liệu   bạn   có   thể   vận   dụng   để   thay   đổi  
phương  pháp  xác  định  đơn  hàng,  tồn  kho  ở  đơn  
vị  mình  hay  không?  
•  Nếu   có   thể,   bạn   hãy   cho   biết   làm   gì   để   thay   đổi  
phương  pháp  xác  định  đơn  hàng  của  mình?  

7/8/19 67

I. Mô hình quản trị tồn kho


Bài  tập  
•  Công  ty  Dệt  X  cần  đến  hàng  trăm  chủng  loại  nguyên  vật  liệu  từ  nhiều  nhà  máy  
cung  cấp  khác  nhau.  Mỗi  mặt  hàng  được  một  nhà  thầu  địa  phương  cung  cấp  với  
chi   phí   đặt   hàng   là   2.000.000   đồng   cho   mỗi   lần   đặt   hàng.   Trong   năm   tới   công   ty  
sẽ  cần  khoảng  2.000  (đơn  vị  nguyên  liệu)  của  nhà  cung  cấp  này,  chi  phí  tồn  kho  
dự   trữ   trên   mỗi   đơn   vị   hàng   tồn   kho   là   400.000   ngàn   đồng.   Hãy   áp   dụng   mô  
hình  EOQ  trả  lời  các  câu  hỏi  sau:  
–  Viết  phương  trình  biểu  diễn  chi  phí  đặt  hàng  và  chi  phí  lưu  kho  (tồn  trữ)  của  đơn  vị  
–  Số  lượng  đặt  hàng  tối  ưu  của  mặt  hàng  này  là  bao  nhiêu?  Mức  tồn  kho  bình  quân  tối  
ưu  là  bao  nhiêu?  
–  Hãy  xác  định  số  lần  đạt  hàng  tối  ưu  trong  mỗi  năm  và  tổng  chi  phí  tồn  kho  hàng  năm  
–  Nếu  thời  gian  giao  hàng  là    10  ngày,  thì  điểm  đạt  hàng  lại  ở  vào  thời  điểm  nào?  (giả  
sử  một  năm  có  300  ngày  làm  việc)    

7/8/19 68

34
7/8/19

I. Mô hình quản trị tồn kho


•  EOQ=Q=  
•  T1=(Q/2)*C=  
•  T2=(S/Q)*O=  
•  Mức  tồn  tối  ưu  bình  quân:  Q/2  
•  Chi  phí  tồn  trữ  =(S/Q)*C  
•  Chi  phí  đặt  hàng  =(Q/2)*O  
•  Số  lần  đặt  hàng  tối  ưu:  S/Q  
•  Nguyên  liệu  tồn  kho  được  sử  dụng  mỗi  ngày:  S/300  ngày=…  
•  Điểm  đặt  hàng  (S/300)*10  ngày  =  

7/8/19 69

I. Mô hình quản trị tồn kho

Thực  hành  xây  dựng  mô  hình  xác  


định  đơn  hàng  tối  ưu  

7/8/19 70

35
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

•  Phải  thu  của  khách  hàng  


•  Phải  thu  nội  bộ  
KHOẢN •  Thế  chấp  
PHẢI
THU •  Ký  quỹ,  ký  cược  
•  Tạm  ứng  
•  Phải  thu  khác  

Thường chiếm tỷ lệ % trên doanh thu, biến động


cùng với doanh thu
7/8/19 71

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

Để  có  quyết  sách  


hợp  lý  
Tăng   Tăng  
doanh   lợi  
thu   nhuận  
BÁN So  sánh  
CHỊU LN  và  CP  
gia  tăng    
?
Tăng Tăng  
khoản chi  
phải thu phí  

Rủi ro không thu được tiền


7/8/19 72

36
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

•  Hiện  nay  đơn  vị  bạn  thực  hiện  chính  sách  bán  
chịu   như   thế   nào?   (nới   lỏng   hay   thắt   chặt  
bằng  công  cụ  gì?)  
•  Với  chính  sách  đó  tác  động  đến  lợi  nhuận,  chi  
phí  như  thế  nào?  

Đại diện mỗi đơn vị cho một ý kiến?


(có 5 phút chuẩn bị)

7/8/19 73

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

Noäi dung quaûn trò khoaûn phaûi thu


1. Tieâu chuaån baùn chòu
2. Ñieàu khoaûn baùn chòu
•  Thôøi haïn baùn chòu
•  Tyû leä chieát khaáu
•  Phaân tích aûnh höôûng ruûi ro baùn  

Phân  \ch  chính  


sách  bán  chịu  
Quyết  
định  bán  
chịu  hay  
không  
Phân  \ch    
khách  
7/8/19
hàng   74

37
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu

a.  Tiêu  chuẩn  bán  chịu  


•  Uy  \n  nợ  \n  dụng  của  khách  hàng  
•  Mục  *êu  và  khả  năng  của  doanh  nghiệp  
–  Nới  lỏng.  
–  Thắt  chặt.  

7/8/19 75

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu

a. Tiêu chuẩn bán chịu


Taêng Taêng chi phí
khoaûn phaûi vaøo khoaûn
thu phaûi thu
Nôùi loûng
chính Taêng
saùch baùn doanh
chòu thu Taêng lôïi
nhuaän ñuû buø
ñaép taêng chi
Taêng lôïi phí khoâng?
nhuaän
7/8/19 76

38
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu

a. Tiêu chuẩn bán chịu

Giaûm khoaûn Tieát kieäm chi


phaûi thu phí ñaàu tö vaøo
khoaûn phaûi thu

Thaét chaët Giaûm


chính saùch doanh
baùn chòu thu Tieát kieäm chi
phí ñuû buø
ñaép lôïi
Giaûm lôïi nhuaän giaûm
nhuaän khoâng?
7/8/19 77

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


a. Tiêu chuẩn bán chịu
Coâng ty ABC. Ltd coù ñôn giaù baùn 10$, bieán phí 8$, doanh thu haøng naêm hieän taïi
laø 2,4 trieäu $, chí phí cô hoäi cuûa khoaûn phaûi thu laø 20%. Neáu nôùi loûng chính saùch
baùn chòu, doanh thu kyø voïng taêng 25% nhöng kyø thu tieàn bình quaân seõ leân ñeán 2
thaùng. Coâng ty coù neân nôùi loûng chính saùch baùn chòu?
•  Xaùc ñònh lôïi nhuaän taêng theâm
–  Doanh thu taêng = 2,4 x 25% = 0,6 trieäu $ = 600.000$
–  Soá löôïng tieâu thuï taêng = 600.000 / 10 = 60.000 ñôn vò
–  Lôïi nhuaän taêng theâm = 60.000(10 – 8) = 120.000$
•  Xaùc ñònh chi phí taêng theâm
–  Voøng quay khoaûn phaûi thu = 12 thaùng/kyø thu tieàn bình quaân
= 12 / 2 = 6 voøng
–  Khoaûn phaûi thu taêng theâm = Doanh thu taêng theâm / voøng quay
khoaûn phaûi thu = 600.000 / 6 = 100.000$
–  Ñaàu tö khoaûn phaûi thu = 100.000(8/10) = 80.000$
–  Chi phí taêng theâm do khoaûn phaûi thu taêng = 80.000 x 20% = 16.000$78
7/8/19

39
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

a. Tiêu chuẩn bán chịu


Quyeát ñònh chính saùch

•  Xaùc ñònh lôïi nhuaän taêng theâm do nôùi loûng chính saùch
baùn chòu = 120.000$
•  Xaùc ñònh chi phí taêng theâm do nôùi loûng chính saùch baùn
chòu = 16.000$
•  So saùnh: LN taêng theâm > Chi phí taêng theâm
•  Ra quyeát ñònh: “Coâng ty ABC neân nôùi loûng chính saùch
baùn chòu”.

7/8/19 79

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


b. Ñieàu khoaûn baùn chòu
•  Ñieàu khoaûn baùn chòu bao goàm:
–  Thôøi haïn baùn chòu
–  Tyû leä chieát khaáu
–  Thôøi haïn ñöôïc höôûng chieát khaáu
•  Ví duï “2/10 net 30”, coù nghóa laø:
–  Thôøi haïn baùn chòu = 30 ngaøy
–  Tyû leä chieát khaáu = 2%
–  Thôøi haïn ñöôïc höôûng chieát khaáu <(=) 10 ngaøy
•  Thay ñoåi ñieàu khoaûn baùn chòu:
–  Thay ñoåi thôøi haïn baùn chòu
–  Thay ñoåi tyû leä chieát khaáu
7/8/19 80

40
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


b. Ñieàu khoaûn baùn chòu
b1: Thời hạn baùn chịu: Taùc ñoäng cuûa môû roäng thôøi haïn baùn
chòu
Kyø thu tieàn Taêng Taêng chi phí
bq taêng khoaûn phaûi ñaàu tö khoaûn
thu phaûi thu

Môû roäng
thôøi haïn
baùn chòu
Taêng lôïi
nhuaän ñuû buø
Taêng doanh Taêng lôïi ñaép taêng chi
thu nhuaän phí khoâng?
7/8/19 81

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


b. Ñieàu khoaûn baùn chòu
b1: Thời hạn baùn chịu: Taùc ñoäng cuûa ruùt ngaén thôøi haïn baùn
chòu
Kyø thu tieàn Giaûm Tieát kieäm chi
bq giaûm khoaûn phaûi phí ñaàu tö
thu khoaûn phaûi
thu
Ruùt ngaén
thôøi haïn
baùn chòu
Tieát kieäm chi
phí ñuû buø
Giaûm doanh Giaûm
ñaép lôïi
thu lôïi
nhuaän giaûm
nhuaän
khoâng?
7/8/19 82

41
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


b. Ñieàu khoaûn baùn chòu
Coâng ty ABC. Ltd coù ñôn giaù baùn 10$, bieán phí 8$, doanh thu haøng naêm hieän taïi laø 2,4
trieäu $, chí phí cô hoäi cuûa khoaûn phaûi thu laø 20%. Neáu môû roäng thôøi haïn baùn chòu töø net
30 thaønh net 60, doanh thu kyø voïng taêng 360.000$ nhöng kyø thu tieàn bình quaân seõ taêng töø
1 thang 2 thaùng. Coâng ty coù neân môû roäng thôøi haïn baùn chòu?
•  Xaùc ñònh lôïi nhuaän taêng theâm
–  Doanh thu taêng theâm 360.000$ => Soá löôïng tieâu thuï taêng = 360.000 / 10 = 36.000
ñôn vò
–  Lôïi nhuaän taêng theâm = 36.000(10 – 8) = 72.000$
•  Xaùc ñònh chi phí taêng theâm
–  Voøng quay khoaûn phaûi thu = 12 thaùng/kyø thu tieàn bình quaân
= 12 / 2 = 6 voøng
–  Khoaûn phaûi thu taêng theâm do taêng doanh thu = Doanh thu taêng theâm / voøng
quay khoaûn phaûi thu = 360.000 / 6 = 60.000$
–  Khoaûn phaûi thu taêng theâm do taêng kyø thu tieàn bq = (2.400.000 / 6) – (2.400.000 /
12) = 200.000$
–  Toång coäng khoaûn phaûi thu taêng = 60.000 + 200.000 = 260.000$
–  Ñaàu tö khoaûn phaûi thu taêng theâm = 260.000(8/10) = 208.000$
7/8/19 83
–  Chi phí ñaàu tö khoaûn phaûi thu = 208.000 x 20% = 41.600$

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

b. Ñieàu khoaûn baùn chòu

Quyeát ñònh chính saùch

•  Xaùc ñònh lôïi nhuaän taêng theâm do môû roäng


thôøi haïn baùn chòu = 72.000$
•  Xaùc ñònh chi phí taêng theâm do môû roäng thôøi
haïn baùn chòu = 41.600$
•  So saùnh: LN taêng theâm > Chi phí taêng theâm
•  Ra quyeát ñònh: “Coâng ty ABC neân môû roäng
thôøi haïn baùn chòu”.
7/8/19 84

42
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu

b2. Ñieàu khoaûn chieát khaáu

•  Ñieàu khoaûn chieát khaáu bao goàm:


–  Tyû leä chieát khaáu
–  Thôøi haïn ñöôïc höôûng chieát khaáu
•  Thay ñoåi ñieàu khoaûn chieát khaáu:
–  Thay ñoåi tyû leä chieát khaáu
–  Thay ñoåi thôøi haïn ñöôïc höôûng chieát khaáu (ít khi thay
ñoåi)

7/8/19 85

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


b2. Ñieàu khoaûn chieát khaáu
Taùc ñoäng cuûa taêng tyû leä chieát khaáu
Giaûm kyø Giaûm khoaûn Tieát kieäm chi
thu tieàn bq phaûi thu phí ñaàu tö
khoaûn phaûi
thu
Taêng tyû
leä chieát
khaáu

Tieát kieäm chi


Giaûm doanh Giaûm lôïi phí ñuû buø
thu roøng nhuaän ñaép lôïi
7/8/19 nhuaän giaûm 86

khoâng?

43
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


b2. Ñieàu khoaûn chieát khaáu
Taùc ñoäng cuûa giaûm tyû leä chieát khaáu
Taêng kyø Taêng khoaûn Taêng chi phí
thu tieàn bq phaûi thu ñaàu tö khoaûn
phaûi thu

Giaûm tyû
leä chieát
khaáu Taêng lôïi
nhuaän ñuû buø
ñaép taêng chi
Taêng doanh Taêng lôïi
phí khoâng?
thu roøng nhuaän
7/8/19 87

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


1. Phân tích chính sách bán chịu
b2. Ñieàu khoaûn chieát khaáu
Hieän taïi Coâng ty ABC. Ltd coù doanh thu haøng naêm laø 3 trieäu $, kyø thu tieàn bình
quaân laø 2 thaùng, chí phí cô hoäi cuûa khoaûn phaûi thu laø 20%. Neáu thay ñoåi ñieàu
khoaûn baùn chòu töø net 45 thaønh 2/10 net 45, kyø thu tieàn bình quaân seõ giaûm coøn 1
thaùng vaø coù 60%khaùch haøng seõ laáy chieát khaáu. Coâng ty coù neân thay ñoåi tyû leä
chieát khaáu khoâng?
•  Xaùc ñònh chi phí tieát kieäm
–  Voøng quay khoaûn phaûi thu tröôùc khi thay ñoåi = 12 thaùng/kyø thu tieàn bình
quaân = 12 / 2 = 6 voøng
–  Khoaûn phaûi thu tröôùc khi thay ñoåi = Doanh thu / voøng quay khoaûn phaûi
thu = 3.000.000 / 6 = 500.000$
–  Khoaûn phaûi thu sau khi thay ñoåi = 3.000.000 /12 = 250.000$
–  Khoaûn phaûi thu giaûm = 500.000 – 250.000 = 250.000$
–  Tieát kieäm chi phí ñaàu tö khoaûn phaûi thu = 250.000x(8/10)x 20% = 40.000$
•  Xaùc ñònh lôïi nhuaän maát ñi do khaùch haøng laáy chieát khaáu = 3.000.000 x 0,6 x
0,02 = 36.000$
7/8/19 88

44
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


b2. Ñieàu khoaûn chieát khaáu

Quyeát ñònh chính saùch


•  Xaùc ñònh chi phí tieát kieäm do giaûm khoaûn phaûi thu = 40.000$
•  Xaùc ñònh lôïi nhuaän maát ñi do khaùch haøng laáy chieát khaáu =
36.000$
•  So saùnh: Chi phí tieát kieäm > Lôïi nhuaän maát ñi
•  Ra quyeát ñònh: “Coâng ty ABC neân thay ñoåi tyû leä chieát khaáu”.

7/8/19 89

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

1. Phân tích chính sách bán chịu


c. Thay ñoåi chính saùch baùn chòu coù söï aûnh höôûng
cuûa ruûi ro baùn chòu

•  Nôùi loûng chính saùch baùn chòu laøm cho doanh thu taêng, do ñoù,
lôïi nhuaän taêng
•  Maët khaùc, nôùi loûng chính saùch baùn chòu laøm toån thaát do nôï
khoâng theå thu hoài vaø kyø thu tieàn bình quaân taêng
•  Quyeát ñònh theá naøo?

7/8/19 90

45
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


c. Thay ñoåi chính saùch baùn chòu coù söï aûnh höôûng
cuûa ruûi ro baùn chòu
Taùc ñoäng cuûa thay ñoåi chính saùch baùn chòu coù söï aûnh höôûng cuûa ruûi ro baùn chòu

Taêng kyø Taêng khoaûn Taêng chi phí


thu tieàn bq phaûi thu ñaàu tö khoaûn
phaûi thu

Nôùi loûng Taêng toån


chính thaát do nôï
saùch baùn khoâng theå Taêng lôïi
chòu thu hoài nhuaän ñuû buø
ñaép taêng chi
phí vaø toån
Taêng doanh Taêng lôïi
thaát khoâng?
7/8/19
thu nhuaän 91

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


c. Thay ñoåi chính saùch baùn chòu coù söï aûnh höôûng
cuûa ruûi ro baùn chòu
Coâng ty ABC. Ltd coù doanh thu haøng naêm hieän taïi laø 2,4 trieäu
$, laõi goäp vaø chí phí cô hoäi cuûa khoaûn phaûi thu laø 20%. Coâng ty
ñang xem xeùt chính saùch baùn chòu hieän taïi vaø 2 chính saùch baùn
chòu môùi A vaø B nhö moâ taû döôùi ñaây:
Chính saùch Chính saùch Chính saùch
hieän taïi A B
Doanh soá 2.400.000 3.000.000 2.700.000

Tyû leä nôï khoù ñoøi (%) 2 10 18

Soá thaùng thu hoài khoaûn phaûi 1 2 3


thu bình quaân öùng vôùi doanh
soá taêng leân
7/8/19 92

46
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


c. Thay ñoåi chính saùch baùn chòu coù söï aûnh höôûng
cuûa ruûi ro baùn chòu
Baûng tính toaùn vaø phaân tích
Chỉ  *êu   Chính  sách  A   Chính  sách  B   Ghi  chú  
                                                                                               
1.  Doanh  thu  tăng  thêm   600.000     900.000    
                                                                                               
2.  Lợi  nhuận  tăng  thêm   120.000     180.000     DT  tăng  thêm  *  tỷ  lệ  lãi  gộp  
                                                                                                Doanh  thu  tăng  thêm  /  Vòng  quay  
3.  Khoản  phải  thu  tăng  thêm   100.000     225.000     phải  thu  mới  
4.  Đầu  tư  khoản  phải  thu  tăng                                                                                                   Khoản  phải  thu  tăng  thêm*  tỷ  lệ  giá  
thêm   80.000     180.000     vốn  trên  giá  bán  
5.  Chi  phí  cơ  hội  do  đầu  tư  khoản                                                                                                      
phải  thu   16.000     36.000     20%  đầu  tư  khoản  phải  thu  
6.  Tổn  thất  do  nợ  không  thể  thu                                                                                                   Doanh  thu  tăng  thêm  *  tỷ  lệ  nợ  
hồi   60.000     162.000     không  thể  thu  hồi  
                                                                                               
7.  Tổng  thiệt  hại     76.000     198.000     dòng  5+6  
8.  Lợi  nhuận  tăng  thêm  sau  khi  trừ                                                                                                  
thiệt   hại  
7/8/19 44.000     (18.000)   dòng  2-­‐7   93

II. Mô hình quản trị khoản phải thu


c. Thay ñoåi chính saùch baùn chòu coù söï aûnh höôûng
cuûa ruûi ro baùn chòu
Quyeát ñònh chính saùch
•  Chính saùch A:
–  Lôïi nhuaän taêng theâm = 120.000$
–  Chi phí do khoaûn phaûi thu taêng theâm = 16.000$
–  Toån thaát do nôï khoâng theå thu hoài = 60.000$
–  Lôïi nhuaän coøn laïi = 44.000$
•  Chính saùch B:
–  Lôïi nhuaän taêng theâm = 180.000$
–  Chi phí do khoaûn phaûi thu taêng theâm = 36.000$
–  Toån thaát do nôï khoâng theå thu hoài = 162.000$
–  Lôïi nhuaän coøn laïi = - 18.000$
•  Ra quyeát ñònh: “Coâng ty ABC neân choïn chính saùch A”.

7/8/19 94

47
7/8/19

II. Mô hình quản trị khoản phải thu

2.  Quy  trình  đánh  giá  uy  „n  „n  dụng  của  khách  hàng  

Töø choái baùn chòu

Nguoàn  thoâng  tin  


khoâng
khaùch  haøng :
• Baùo caùo taøi chính Ñaùnh giaù
• Baùo caùo xeáp haïng uy tín Coù coù
Quyeát
tín duïng khaùch uy ñònh baùn
• Kieåm tra cuûa NH haøng tín? chòu
• Kieåm tra thöông
maïi

7/8/19 95

THẢO LUẬN

•  Sau  khi  nghiên  cứu  mô  hình  quản  trị  phải  thu  
(chủ  yếu  là  bán  chịu),  bạn  có  thể  vận  dụng  để  
thay  đổi  phương  pháp  quản  trị  khoản  phải  thu  
cho  đơn  vị  mình  không?    
•  Nếu  có  thể,  bạn  cho  biết  sẽ  vận  dụng  như  thế  
nào?  

7/8/19 96

48
7/8/19

III.  Mô  hình  quản  trị  *ền  

7/8/19 97

Doøng tieàn trong kinh doanh

Ñaàu tö Vay nôï Baùn


cuûa chuû TSCÑ
sôû höõu
Thu
Baùn
nôï
haøng

Tieàn Traû caùc


Mua
TSCÑ khoaûn
chi phí

Traû coå Traû nôï


töùc goác
7/8/19 98

49
7/8/19

Muïc tieâu quaûn trò tieàn

Toái thieåu hoaù löôïng tieàn maët ñeå tieát kieäm


chi phí lieân quan ñeán tieàn maø vaãn duy trì
hoaït ñoäng sx-kd bình thöôøng.

Tieàn ñöôïc döï tröõ bôûi lyù do naøo ?


- Giao dòch;
- Ñaàu cô;
- Döï phoøng
7/8/19 99

Moâ hình Baumol xaùc ñònh löôïng


tieàn döï tröõ toái öu

•  Xaùc ñònh möùc tieàn döï tröõ toái öu döïa treân söï
keát hôïp giöõa chi phí cô hoäi cuûa tieàn maët vaø
chi phí taïo tieàn.
•  Hai giaû ñònh:
-  Löôïng tieàn chi roøng (tieàn chi – tieàn thu) laø oån ñònh
-  Chi phí taïo tieàn laø coá ñònh

7/8/19 100

50
7/8/19

Coâng ty A döï kieán doøng tieàn chi ra laø 1 tyû ñoàng moãi
tuaàn vaø doøng tieàn thu vaøo laø 900 trieäu. Giaû söû ôû thôøi
ñieåm ban ñaàu tieàn maët laø 300 trieäu.
Soá dö tieàn maët (tr.ñ)
• C=300

• C/2

• 0 • 
7/8/19 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Tuaà
101
n

C : Löôïng tieàn ban ñaàu (toång soá tieàn taêng theâm


töø vieäc vay nôï hoaëc baùn chöùng khoaùn khaû hoaùn;
löôïng tieàn moãi laàn taïo)

(C/2) : Löôïng tieàn bình quaân trong kyø


k : tyû suaát lôïi nhuaän toái thieåu treân thò tröôøng -> chi
phí cô hoäi do toàn tröõ tieàn maët
[(C/2) x k] : Chi phí cô hoäi cuûa soá tieàn toàn tröõ
f : Chi phí coá ñònh cho moãi laàn taïo tieàn
T : Toång nhu caàu tieàn trong moät chu kyø (1 naêm)
T/C : Soá laàn taïo tieàn trong moät chu kyø (1 naêm)

[(T/C) x f] : Chi phí giao dòch (chi phí taïo tieàn) trong naêm
7/8/19 102

51
7/8/19

Löôïng tieàn döï tröõ toái öu (C*)

•  Laø löôïng tieàn toái thieåu hoùa chi phí lieân quan
•  Taïi ñoù chi phí cô hoäi bieân caân baèng vôùi chi phí
taïo tieàn bieân
•  Coâng thöùc:

2×T × f
ECQ = C* =
k
7/8/19 103

Ví duï
Coâng ty A döï kieán doøng tieàn chi ra laø 1 tyû ñoàng moãi
tuaàn vaø doøng tieàn thu vaøo moãi tuaàn laø 900 trieäu .
Löôïng tieàn chi roøng 1 tuaàn : 100 tr
Löôïng tieàn chi roøng caû naêm : 52 x 100 = 5.200 tr
Giaû söû chi phí moãi laàn taïo tieàn f = 1,5 tr vaø tyû suaát lôïi
nhuaän toái thieåu treân thò tröôøng k = 10%
Löôïng tieàn toái öu moãi laàn taïo ñöôïc xaùc ñònh nhö sau.

2 × 5200 × 1,5
C* = = 395tr
0,1
7/8/19 104

52
7/8/19

Baûng tính chi phí tieàn theo moâ hình


Baumol (Ñvt: tr.ñ)
C (C/2)k (T/C)f Coäng
365 18.25 21.37 39.62
375 18.75 20.80 39.55
385 19.25 20.26 39.51
395 19.75 19.75 39.50
405 20.25 19.26 39.51
415 20.75 18.80 39.55
425 21.25 18.35 39.60

Nhöôïc ñieåm cuûa Baumol

1. Löôïng tieàn chi roøng oån ñònh laø ñieàu khoù


ñaït ñöôïc trong thöïc teá
2. Vieäc baùn/mua moät khoái löôïng lôùn chöùng
khoaùn ngay taïi moät thôøi ñieåm thöôøng khoâng
ñôn giaûn
3. Chæ coù doanh nghieäp luoân boäi chi tieàn môùi
aùp duïng moâ hình naøy

7/8/19 106

53
7/8/19

Quaûn lyù tieàn


◆  Kieåm soaùt thôøi gian luaân chuyeån tieàn
◆ (+) Thôøi Gian hoaùn chuyeån toàn kho
◆ (+) Thôøi Gian hoaùn chuyeån phaûi thu
◆ (–) Thôøi gian trì hoaõn traû tieàn mua haøng
◆  Xaâydöïng ngaân saùch tieàn trong heä thoáng
ngaân saùch
◆  Ñaàu tö ngaén haïn
7/8/19 107

Thôøi gian luaân chuyeån tieàn


 

Ngaøy 1 Ngaøy 2 Ngaøy 3 Ngaøy 4


Mua Traû Baùn Thu
vaät tö tieàn haøng tieàn
vaät tö

Thôøi gian trì


hoaõn traû
tieàn mua Thôøi gian luaân chuyeån tieàn
haøng
Thôøi gian hoaùn chuyeån Thôøi gian hoaùn chuyeån
toàn kho phaûi thu
7/8/19 108

54
7/8/19

Thôøi gian luaân chuyeån tieàn

Thôøi gian hoaùn chuyeån toàn kho


+

Thôøi gian hoaùn chuyeån phaûi thu


-
Thôøi gian trì hoaõn traû tieàn

7/8/19 109

Coâng thöùc xaùc ñònh thôøi gian luaân


chuyeån tieàn
Thôøi gian hoaùn = Toàn kho bình quaân
chuyeån toàn kho Chi phí haøng baùn bình quaân moät ngaøy

Thôøi gian hoaùn = Phaûi thu bình quaân


chuyeån phaûi thu Doanh thu baùn chòu bình quaân moät ngaøy

Thôøi gian trì Phaûi traû bình quaân


=
hoaõn traû tieàn Doanh soá mua chòu bình quaân moät ngaøy

7/8/19 110

55
7/8/19

Ví duï xaùc ñònh thôøi gian luaân chuyeån


tieàn (Ñvt: tæ ñoàng)
2003 2004
Toàn kho bình quaân 41,5 61,5
CP haøng baùn 249,7 261,6
Phaûi thu bình quaân 31,5 37,5
Doanh thu 285 300
Phaûi traû bình quaân 12 16
Doanh soá mua 282 278

Ví duï xaùc ñònh thôøi gian luaân chuyeån


tieàn (Ñvt: ngaøy)
2003 2004

TG hoaùn chuyeån toàn kho 61 86

TG hoaùn chuyeån phaûi thu 41 46

TG trì hoaõn traû tieàn 16 21

TG luaân chuyeån tieàn 86 111

56
7/8/19

Phaân tích bieán ñoäng cuûa thôøi gian


luaân chuyeån tieàn

2003 2004 Cheânh %


(ngaøy) (ngaøy) leäch Cheânh
(ngaøy) leäch
TG hoaùn chuyeån toàn kho 61 86 25 41%

TG hoaùn chuyeån phaûi thu 41 46 5 12%

TG trì hoaõn traû tieàn 16 21 -5 37,5%

TG luaân chuyeån tieàn 86 111 25 29%

Ngaân saùch tieàn trong heä thoáng ngaân


saùch cuûa doanh nghieäp
Chieán löôïc, muïc tieâu daøi
haïn vaø keá hoaïch daøi haïn Hoaïch ñònh ñaàu tö

Muïc tieâu ngaén haïn


Ngaân saùch baùn haøng
Ngaân saùch CP baùn
Ngaân saùch saûn haøng vaø quaûn lyù
xuaát

Ngaân saùch Ngaân saùch lñ Ngaân saùch CP sx


NVL tröïc tieáp tröïc tieáp chung

Ngaân saùch tieàn; Döï toaùn baùo caùo taøi


7/8/19 chính 114

57
7/8/19

Ngaân saùch tieàn


Thaùng 1 Thaùng 2 ... Thaùng 12 Coäng

1. Toång tieàn thu trong kyø


2. Tieàn chi trong kyø
- Traû tieàn mua NVL
- Traû löông lao ñoäng tröïc tieáp
- Chi phí sx chung tröø khaáu hao
- Chi phí baùn haøng vaø quaûn lyù
- Traû laõi tieàn vay; Thueá
Coäng tieàn chi trong kyø
Tieàn roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh
3. Tieàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö
- Mua taøi saûn coá ñònh
- Thanh lyù taøi saûn coá ñònh
Tieàn roøng töø hoaït ñoäng ñaàu tö
4.Tieàn töø hoaït ñoäng taøi chính
- Traû goác tieàn vay
- Chia lôøi cho coå ñoâng
Tieàn roøng töø hoaït ñoäng taøi chính
Tieàn roøng töø moïi hoaït ñoäng
Tieàn keát dö ñaàu kyø
Tieàn keát dö cuoái kyø

CHUYÊN ĐỀ 5:

QUAN HỆ CHI PHÍ – KHỐI


LƯỢNG VÀ LỢI NHUẬN

7/8/19 116

58
7/8/19

Muïc tieâu:
1.  Tính khoái löôïng hoaø voán (ñôn vò saûn phaåm) vaø doanh
thu hoøa voán (ñôn vò tieàn teä).
2.  Thieát laäp ñoà thò Chi phí – Khoái löôïng – Lôïi nhuaän
(CVP) vaø hieåu ñöôïc nhöõng yeáu toá taùc ñoäng ñeán lôïi
nhuaän.
3.  Tính doanh thu hoaëc khoái löôïng saûn phaåm caàn thieát ñeå
ñaït lôïi nhuaän muïc tieâu.
4.  Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn phaåm.
5.  Haønh vi chi phí vaø phaân tích CVP ñöôïc caùc nhaø quaûn
trò söû duïng nhö theá naøo.

7/8/19 117

Muïc tieâu 1

Tính khoái löôïng hoaø voán (khoái


löôïng saûn phaåm) vaø doanh thu
hoøa voán (ñôn vò tieàn teä)

7/8/19 118

59
7/8/19

Phaân tích quan heä Chi phí – Khoái löôïng – Lôïi nhuaän
Cost-Volume-Profit Analysis (CVP)

Phaân tích Chi phí - Khoái löôïng - Lôïi nhuaän laø gì ?

Ñoù laø vieäc nghieân cöùu caùc taùc ñoäng


cuûa khoái löôïng saûn phaåm leân doanh
thu, chi phí, vaø lôïi nhuaän roøng.

7/8/19 119

Ví duï phaân tích CVP


Theo ñôn vò Tæ leä
Giaù baùn $5 100%
Chi phí bieán ñoåi $3 60%
Cheânh leäch $2 40%

Toång chi phí coá ñònh haøng thaùng = $150


Trong ñoù:
Thueâ maët baèng $60
Tieàn löông $80
Khaùc $10
7/8/19 120

60
7/8/19

Ñieåm hoøa voán


•  Ñieåm hoøa voán laø taïi ñoù doanh thu baèng chi
phí (lôïi nhuaän roøng baèng khoâng).

7/8/19 121

Hieäu soá an toaøn

•  Hieäu soá an toaøn cho bieát doanh thu keá


hoaïch coù theå giaûm ñeán bao nhieâu maø
vaãn khoâng bò loã.
Khoái löôïng keá hoaïch

Khoái löôïng hoøa voán
=
Hieäu soá an toaøn
7/8/19 122

61
7/8/19

Caùc kyõ thuaät phaân tích ñieåm hoøa voán

Coù hai kyõ thuaät cô baûn ñeå tính toaùn ñieåm


hoøa voán:
1.  Theo hieäu soá goäp (Contribution margin)
2.  Theo phöông trình (Equation)

7/8/19 123

Phaân bieät Hieäu soá goäp vaø Lôïi nhuaän goäp

Gross Margin
Lôïi nhuaän goäp laø hieäu soá giöõa doanh thu
vaø giaù voán (chi phí) haøng baùn
(theo keá toaùn taøi chính).

Contribution Margin
Hieäu soá goäp laø hieäu soá giöõa doanh thu
vaø chi phí bieán ñoåi
(theo keá toaùn quaûn trò)
7/8/19 124

62
7/8/19

Tính theo hieäu soá goäp

Tính theo ñôn vò


Giaù baùn $5
Chi phí bieán ñoåi $3
Hieäu soá goäp $2

$150 ÷ $2 = 75 sản phẩm

Chi phí cố ñònh ÷ Hiệu số gộp đơn vị


7/8/19 125

Tính theo hieäu soá goäp

Doanh thu hoaø voán:


75 saûn phaåm × $5 = $375
Hoaëc:

$150 ÷ 40% = $375

Chi phí coá ñònh ÷ Tæ leä hieäu soá goäp


7/8/19 126

63
7/8/19

Tính theo phöông trình

Taïi ñieåm hoøa voán lôïi nhuaän roøng baèng zero

Doanh thu

– Chi phí bieán ñoåi

– Chi phí coá ñònh

= Lôïi nhuaän roøng baèng zero (ñieåm hoøa voán)


7/8/19 127

Tính theo phöông trình

Ñaët X = soá löôïng saûn phaåm taïi ñieåm hoaøn voán

$5X – $3X – $150 = 0


⇒ $2X = $150
⇒ X = $150 ÷ $2
⇒ X = 75 saûn phaåm

7/8/19 128

64
7/8/19

Tính theo phöông trình

Ñaët S = doanh thu taïi ñieåm hoøa voán

S – 60%S – $150 = 0
⇒ 40%S = $150
⇒ S = $150 ÷ 40%
⇒ S = $375

7/8/19 129

Muïc tieâu 2

Thieát laäp ñoà thò Chi phí – Khoái löôïng –


Lôïi nhuaän (CVP) vaø ñieåm hoaø voán ñeå hieåu
roõ hôn nhöõng yeáu toá baûn chaát beân trong
taùc ñoäng ñeán lôïi nhuaän.

7/8/19 130

65
7/8/19

Ñoà thò ñieåm hoaø voán

450 Doanh thu


Doanh thu, Chi phí ($).

375 Chi phí cố định


Tổng chi phí
300

225

150 Ñieåm hoaø voán:


Khoái löôïng: 75
75 Doanh thu: $375
-
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

Khối lượng (sản phẩm)

7/8/19 131

Muïc tieâu 3

Tính doanh thu hoaëc khoái


löôïng saûn phaåm caàn thieát ñeå
ñaït lôïi nhuaän muïc tieâu.

7/8/19 132

66
7/8/19

Lôïi nhuaän roøng muïc tieâu

Tính theo kyõ thuaät hieäu soá goäp

Khoái löôïng saûn phaåm caàn thieát =


Chi phí coá ñònh + Lôïi nhuaän roøng muïc tieâu
Hieäu soá goäp ñôn vò

7/8/19 133

Lôïi nhuaän roøng muïc tieâu (tieáp)

Tính theo kyõ thuaät phöông trình


Doanh thu caàn thieát
– Chi phí bieán ñoåi
– Chi phí coá ñònh
= Lôïi nhuaän roøng muïc tieâu

7/8/19 134

67
7/8/19

Ñoøn baåy hoaït ñoäng

Ñoøn baåy hoaït ñoäng (OL: Operating Leverage)


laø heä soá theå hieän cô caáu chi phí (coá ñònh vaø
bieán ñoåi).

Coâng thöùc toång quaùt:


OL = Hieäu soá goäp ÷ Lôïi nhuaän

7/8/19 135

Ñoøn baåy hoaït ñoäng (tieáp)

•  Vôùi coâng ty coù heä soá ñoøn baåy hoaït


ñoäng cao, moät söï thay ñoåi nhoû trong
doanh thu seõ taïo ra moät söï thay ñoåi
raát lôùn trong lôïi nhuaän.
•  Quy luaät naøy ñuùng trong caû hai
tröôøng hôïp:
à Thay ñoåi taêng
à Thay ñoåi giaûm
7/8/19 136

68
7/8/19

Ví duï ñoøn baåy hoaït ñoäng

Báo cáo thu nhập 1 sản phẩm 100 sản phẩm


Doanh thu 5 500
Chi phí biến đổi 3 300
Hiệu số gộp 2 200
Chi phí cố định 150
Lợi nhuận (EBIT) 50
OL = 200/50 4

7/8/19 137

Ví duï ñoøn baåy hoaït ñoäng (tieáp)

100 110 Tỉ lệ
sản phẩm sản phẩm tăng
Doanh thu 500 550 10%
Chi phí biến đổi 300 330 10%
Hiệu số gộp 200 220 10%
Chi phí cố định 150 150 -
Lợi nhuận (EBIT) 50 70 40%

Doanh thu tăng 10% (không đổi giá bán) dẫn đến lợi nhuận
tăng 40% (tốc độ tăng 4 lần cao hơn).

7/8/19 138

69
7/8/19

So saùnh 2 coâng ty

Thay đổi doanh thu 0%


Công ty A Công ty B
Số tiền Tỉ lệ Số tiền Tỉ lệ
Doanh thu 100,000 100% 100,000 100%
Chi phí biến đổi 80,000 80% 40,000 40%
Hiệu số gộp 20,000 20% 60,000 60%
Chi phí cố định 10,000 50,000
Lợi nhuận 10,000 10,000

7/8/19 139

So saùnh 2 coâng ty (tieáp)

Thay đổi doanh thu 30%


Công ty A Công ty B
Số tiền Tỉ lệ Số tiền Tỉ lệ
Doanh thu 130,000 100% 130,000 100%
Chi phí biến đổi 104,000 80% 52,000 40%
Hiệu số gộp 26,000 20% 78,000 60%
Chi phí cố định 10,000 50,000
Lợi nhuận 16,000 28,000

7/8/19 140

70
7/8/19

So saùnh 2 coâng ty (tieáp)

Thay đổi doanh thu - 30%


Công ty A Công ty B
Số tiền Tỉ lệ Số tiền Tỉ lệ
Doanh thu 70,000 100% 70,000 100%
Chi phí biến đổi 56,000 80% 28,000 40%
Hiệu số gộp 14,000 20% 42,000 60%
Chi phí cố định 10,000 50,000
Lợi nhuận 4,000 (8,000)

7/8/19 141

Ñoä lôùn ñoøn baåy hoaït ñoäng

Thảo luận:
§ Độ lớn của đòn bẩy hoạt động
(DOL) lệ thuộc vào điều gì?
§ Có phải DOL càng lớn càng tốt?
§ Càng nhỏ càng tốt?
§ Bao nhiêu cho vừa?

7/8/19 142

71
7/8/19

Muïc tieâu 4

Ñieåm hoaø voán cuûa


hoãn hôïp saûn phaåm

7/8/19 143

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm
•  Doanh thu hoãn hôïp laø toång doanh thu cuûa
nhieàu saûn phaåm.

7/8/19 144

72
7/8/19

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm (tieáp)

Ví duï veà saïp quaàn Jean An Ñoâng

Saûn phaåm: Quaàn Jean


Giaù baùn: $90
Chi phí bieán ñoåi: $32
Hieäu soá goäp ñôn vò $58

Chi phí coá ñònh = $96,000


7/8/19 145

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm (tieáp)

Tính theo ñôn vò


Giaù baùn $90
Chi phí bieán ñoåi $32
Hieäu soá goäp $58

Khoái löôïng hoaø voán:


$96,000 ÷ $58 = 1655 quaàn Jean
Chi phí cố ñònh ÷ Hiệu số gộp đơn vị
7/8/19 146

73
7/8/19

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm (tieáp)
•  Giaû söû An Ñoâng ñang xem xeùt baùn theâm
aùo Pull maø vaãn khoâng caàn phaûi toán theâm
chi phí coá ñònh (thueâ saïp, traû löông).
•  Döï kieán theo kinh nghieäm cöù baùn ñöôïc 1
Jean thì 2 aùo Pull, vôùi ñôn giaù aùo Pull laø
30$.
•  Chi phí bieán ñoåi 1 aùo Pull laø 19$.
•  Ñieåm hoøa voán môùi laø bao nhieâu?

7/8/19 147

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp


saûn phaåm (tieáp)

Hieäu soá goäp moãi aùo Pull: $30 – $19 = $11

Hieäu soá goäp ñôn vò hoãn hôïp laø bao nhieâu?

$58 + (2 × $11)
=$58 + $22 = $80

7/8/19 148

74
7/8/19

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm (tieáp)

Khoái löôïng hoaø voán ñôn vò hoãn hôïp:


$96,000 ÷ $80 = 1,200 ñôn vò hoãn hôïp

1,200 × 2 = 2,400 aùo Pull


1,200 × 1 = 1,200 quaàn Jean
Toång coäng = 3,600 ñôn vò hoãn hôïp
7/8/19 149

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm (tieáp)

Doanh thu hoaø voán laø bao nhieâu?

2,400 aùo Pull × $30 = $ 72,000


1,200 quaàn Jean × $90= $108,000
Toång coäng = $180,000

7/8/19 150

75
7/8/19

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm tính theo soá bình quaân

Hieäu soá goäp trung bình coù troïng soá laø


bao nhieâu?

Jean: 1 × $58 + Pull: 2 × $11

= $80 ÷ 3 = $26,67

7/8/19 151

Ñieåm hoaø voán cuûa hoãn hôïp saûn


phaåm tính theo soá bình quaân (tieáp)

Khoái löôïng hoaøn voán 2 saûn phaåm laø:


$96.000 ÷ $26,67 = 3,600 saûn phaåm

3,600 × 1/3 = 1.200 quaàn Jean


3,600 × 2/3 = 2.400 aùo Pull

7/8/19 152

76
7/8/19

Muïc tieâu 5

Hieåu ñöôïc haønh vi chi phí vaø


phaân tích CVP ñöôïc caùc nhaø
quaûn trò söû duïng nhö theá naøo.

7/8/19 153

Haønh vi chi phí ñöôïc caùc nhaø quaûn trò


söû duïng nhö theá naøo?

§  Hieåu ñöôïc haønh vi chi phí laø raát caàn thieát ñoái vôùi
nhaø quaûn trò khi ra quyeát ñònh
§  Moät trong nhöõng muïc tieâu chính cuûa keá toaùn
quaûn trò laø quaûn trò chi phí
§  Vaø, cuõng coù theå goïi keá toaùn quaûn trò
(management accounting) laø keá toaùn chi phí (cost
accounting).
ü  Thaûo luaän theâm veà ranh giôùi giöõa:
o  Keá toaùn taøi chính (financial)
o  Keá toaùn quaûn trò (management)
o  Keá toaùn chi phí (cost)

7/8/19 154

77
7/8/19

CHUYÊN ĐỀ 6:

CÔNG CỤ
TÀI CHÍNH PHÁI SINH

7/8/19 155

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Khẩu vị rủi ro

■  Chấp nhận rủi ro (không quan tâm đến


rủi ro) chỉ một nhà đầu tư trung lập với
rủi ro.

■  Không thích rủi ro đặc tính của một nhà


đầu tư không ưa thích rủi ro và không
chấp nhận nhiều rủi ro hơn nếu không
nhận thêm một tỷ suất sinh lợi bổ sung
(phần bù rủi ro) .

7/8/19 156

78
7/8/19

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG

Vị thế mua (Long possition) (+): là


trạng thái 1 người đang nắm giữ một tài
sản.

Vị thế bán (Short possition) (-): ám


chỉ bán khống, là một người cần đi mua
lại 1 tài sản để thanh toán.

7/8/19 157

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Bán khống (short sale hoặc shorting)

■  Bán khống là bán cổ phiếu nhưng không


thực sự nắm giữ cổ phiếu. Bên bán có thể
vay cổ phiếu từ người môi giới.

■  Người bán khống làm như thế để đề


phòng giá giảm, vào lúc mà người bán
khống mua lại cổ phiếu với giá thấp hơn,
thu được lợi nhuận và hoàn trả cổ phiếu
lại cho người môi giới.

7/8/19 158

79
7/8/19

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Bán khống (short sale hoặc shorting)

■  Việc thiết lập một vị thế bán sẽ tạo ra một khoản nợ. Người
bán khống có nghĩa vụ phải mua lại cổ phiếu vào một ngày
nào đó và hoàn trả lại cho người môi giới.
■  Không giống như một khoảng vay thông thường, trong đó
người đi vay biết chính xác số tiền phải trả cho người cho
vay, người bán khống không biết chính xác được là họ phải
trả bao nhiêu tiền để mua lại cổ phiếu. Điều này đã tạo ra
một loại rủi ro của việc vay mượn. Trong thực tế, bán
khống là một chiến lược đầu tư đầy thách thức.

7/8/19 159

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Rủi ro và tỷ suất sinh lợi

■  Tỷ suất sinh lợi là thước đo thành quả của đầu


tư. Tỷ suất sinh lợi đại diện cho tỷ lệ phần trăm
gia tăng trong tài sản của nhà đầu tư từ kết quả
đầu tư.
■  Trong trường hợp cổ phiếu, tỷ suất sinh lợi là tỷ lệ
phần trăm thay đổi trong giá cả cộng với tỷ suất
cổ tức.
■  Tỷ suất sinh lợi cao hơn sẽ đi kèm với rủi ro lớn
hơn.

7/8/19 Ch. 1: 160

80
7/8/19

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Rủi ro và tỷ suất sinh lợi

■  Rủi ro là sự không chắc chắn trong tỷ suất sinh


lợi tương lai.
■  Các nhà đầu tư thường không thích rủi ro, họ
tránh các tình huống đầy rủi ro và chọn một tình
huống có tỷ suất sinh lợi tương đương nhưng rủi
ro ít hơn.
■  Tỷ suất sinh lợi phi rủi ro (risk-free rate) là tỷ
suất sinh lợi khi đầu tư vào các tài sản không có
rủi ro và nó là cơ hội phí của khoản đầu tư

7/8/19 Ch. 1: 161

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


■ Tỷsuất sinh lợi mà nhà đầu tư kỳ vọng là lãi
suất phi rủi ro cộng với một phần bù rủi ro.

7/8/19 Ch. 1: 162

81
7/8/19

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Tính hiệu quả của thị trường và giá trị hợp lý lý thuyết

■  Tính hiệu quả của thị trường là đặc điểm giá của
các công cụ giao dịch phản ánh giá trị kinh tế thực
của chúng đối với nhà đầu tư.
■  Trong một thị trường hiệu quả, giá cả biến động
một cách ngẫu nhiên và các nhà đầu tư không thể
thu được tỷ suất sinh lợi trên những gì mà sẽ bù
trừ cho rủi ro của họ.
■  Giá trị kinh tế thực của tài sản là giá trị hợp lý lý
thuyết.

7/8/19 Ch. 1: 163

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Kinh doanh chênh lệch giá và luật một giá

■  Kinh doanh chênh lệch giá là một dạng giao


dịch trong đó nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận khi
có cùng một loại hàng hóa được bán ở hai mức
giá khác nhau, mua hàng ở mức giá thấp hơn và
ngay lập tức bán lại ở mức giá cao hơn.
■  Luật một giá là nguyên tắc qui định rằng hai tài
sản hay danh mục đồng nhất không thể được
bán ở các mức giá khác nhau.

7/8/19 Ch. 1: 164

82
7/8/19

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Kinh doanh chênh lệch giá và luật một giá

■  Các nhà đầu tư luôn luôn thích trở nên giàu có hơn
■  Với hai cơ hội đầu tư cho trước, các nhà đầu tư lúc nào
cũng ưa thích cơ hội đầu tư luôn có hiệu quả ít nhất cũng
bằng cơ hội kia trong tất cả các trường hợp và tốt hơn trong
ít nhất một trường hợp.
■  Nếu hai cơ hội đầu tư có hiệu quả tương đương nhau, chúng
phải có cùng một mức giá.
■  Một cơ hội đầu tư cho cùng một tỷ suất sinh lợi trong tất cả
các trường hợp được gọi là không có rủi ro và phải tạo được
tỷ suất sinh lợi phi rủi ro.

7/8/19 Ch. 1: 165

CÁC THUẬT NGỮ QUAN TRỌNG


Thông tin hiệu quả hình thành giá

■  Thị trường kỳ hạn và giao sau là nguồn thông tin rất


quan trọng đối với giá cả.
■  Thị trường giao sau tổng hợp tất cả các thông tin vào
một dạng thống nhất, phản ánh giá giao ngay của một
tài sản riêng biệt. Giá của hợp đồng giao sau đáo hạn
sớm nhất thường được xem là giá giao ngay.
■  Giá giao sau và kỳ hạn cũng chứa đựng những thông tin
những gì mà người ta mong đợi về giá giao ngay trong
tương lai.
■  Do đó, thị trường giao sau và kỳ hạn cung cấp những
thông tin hiệu quả để hình thành giá.
7/8/19 166

83
7/8/19

1. Hợp đồng kỳ hạn

•  Hợp đồng kỳ hạn là hợp đồng giữa hai bên – người mua
và người bán – để mua hoặc bán tài sản vào một ngày
trong tương lai với giá đã thỏa thuận ngày hôm nay.
•  Nếu vào ngày đáo hạn, giá thực tế cao hơn giá thực hiện,
người sở hữu hợp đồng sẽ kiếm được lợi nhuận, nếu giá
thấp hơn, người sở hữu hợp đồng sẽ chịu một khoản lỗ.
•  Hợp đồng kỳ hạn gần giống với một quyền chọn, nhưng
quyền chọn cho quyền nhưng không bắt buộc phải thực
hiện giao dịch, trong khi người sở hữu hợp đồng kỳ hạn
bắt buộc phải thực hiện.

7/8/19 167

1. Hợp đồng kỳ hạn

■  Rủi ro không có khả năng chi trả (rủi ro tín dụng) của
hợp đồng có hai chiều. Người sở hữu hợp đồng hoặc là
nhận hoặc là thực hiện chi trả, phụ thuộc vào biến động
giá cả của tài sản cơ sở.
■  Giá trị của hợp đồng kỳ hạn chỉ được giao nhận vào
ngày đáo hạn hợp đồng; không có khoản chi trả nào
được thực hiện vào ngày ký kết hoặc trong thời hạn của
hợp đồng.

7/8/19 168

84
7/8/19

1. Hợp đồng kỳ hạn

7/8/19 169

2. Hợp đồng giao sau

■  Hợp đồng giao sau cũng là hợp đồng giữa hai


bên – người mua và người bán – để mua hoặc
bán tài sản vào một ngày trong tương lai với giá
đã thỏa thuận ngày hôm nay.
■  Các hợp đồng được giao dịch trên sàn giao dịch
giao sau và chịu quá trình thanh toán hàng
ngày.
■  Hợp đồng giao sau tiến triển từ hợp đồng kỳ hạn
và có nhiều đặc điểm giống với hợp đồng kỳ
hạn.

7/8/19 170

85
7/8/19

2. Hợp đồng giao sau

■  Các hợp đồng giao sau được giao dịch


trên thị trường có tổ chức, gọi là sàn
giao dịch giao sau.
■  Hợp đồng giao sau có tính thanh khoản
cao vì nó có thể được mua hoặc bán lại
cho một bên thứ ba.
■  Hợp đồng giao sau cũng có rủi ro hai
chiều. Nhưng thị trường giao sau sử
dụng hai công cụ để loại bỏ rủi ro tín
dụng.

7/8/19 171

2. Hợp đồng giao sau

■  Thứ nhất, thay vì giao nhận giá trị hợp đồng


thông qua việc thanh toán đơn nhất vào ngày
đáo hạn, thay đổi trong giá trị của các hợp
đồng giao sau được thực hiện vào cuối ngày
chúng được giao dịch (thanh toán hàng ngày,
điều chỉnh theo thị trường).
■  Thứ hai của hợp đồng giao sau giúp làm giảm
rủi ro không thanh toán là yêu cầu tất cả các
thành viên tham gia thị trường – người bán
và người mua đều như nhau – thực hiện một
khoản ký gửi được gọi là khoản ký quỹ.
7/8/19 172

86
7/8/19

CHIẾN  LƯỢC  ỨNG  DỤNG  KỲ  HẠN  VÀ  GIAO  SAU  

7/8/19 173

3. Quyền chọn

■  Quyền chọn là một hợp đồng giữa hai bên –


người mua và người bán – trong đó cho người
mua quyền, nhưng không phải là nghĩa vụ, để
mua hoặc bán một tài sản nào đó vào một
ngày trong tương lai với giá đã đồng ý vào
ngày hôm.
■  Người mua quyền chọn trả cho người bán một
số tiền gọi là phí quyền chọn.
■  Một quyền chọn để mua tài sản gọi là quyền
chọn mua (call). Một quyền chọn để bán tài
sản gọi là quyền chọn bán (put).

7/8/19 174

87
7/8/19

3. Quyền chọn

7/8/19 175

3. Quyền chọn

7/8/19 176

88
7/8/19

3. Quyền chọn

Chiến  lược  ứng  dụng  quyền  chọn  

7/8/19 177

4. Hoán đổi và các công cụ phái sinh khác

■  Hoán đổi là một hợp đồng trong đó hai bên đồng


ý hoán đổi dòng tiền.
■  Một hợp đồng hoán đổi, tương tự như hợp đồng
giao sau, giống như một danh mục các hợp đồng
kỳ hạn. Vì vậy, kết quả cơ bản ba loại công cụ
này là tương tự nhau.
■  Sự khác biệt chủ yếu giữa hợp đồng kỳ hạn. giao
sau và hoán đổi là đặc tính thanh toán của các
hợp đồng này và mức độ rủi ro không thanh
toán. Hợp đồng kỳ hạn và giao sau thể hiện hai
thái cực trong khi hợp đồng hoán đổi là một
trường hợp trung dung.
7/8/19 178

89

You might also like