‫نام و نام خانوادگی‪:‬‬

‫نام آزمون‪ :‬شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫‪   1‬چه تعداد از مطالب زیر درست است؟

‬
‫آ) هیچ یون پایداری که شامل دو عنصر اول گروه ‪ ۱۴‬جدول دوره ای باشد‪ ،‬در ترکیب‌ها شناخته نشده است‪
.‬‬
‫ب) فرمول مولکولی سیلیس مشابه کربن دی‌اکسید است‪
.‬‬
‫پ) در سیلیس هر اتم سیلیسیم با دو اتم اکسیژن پیوند اشتراکی دارد‪
.‬‬
‫ت) در ساختار شش گوشۀ سیلیس‪ ،‬اتم‌های سیلیسیم در رأس قرار دارند‪.‬‬

‫‪۱‬‬ ‫‪۲‬‬ ‫‪۳‬‬ ‫‪۴‬‬

‫‪   2‬چه تعداد از موارد زیر نادرست است؟

‬
‫الف) سیلیس شامل شبکه‌ای غول‌آسا از واحد‌ها است که ساختاری پیوسته دارد‪
.‬‬
‫ب) مواد کوواالنسی در دما و فشار اتاق به حالت جامد هستند‪ ،‬به همین دلیل جامد کوواالنسی نامیده می‌شوند‪
.‬‬
‫پ) کربن و سیلیسیم عنصرهای اصلی سازندۀ جامدهای کوواالنسی در طبیعت هستند‪
.‬‬
‫ت) اتم‌های ‪ C‬و ‪ Si‬تنها در جامدات کوواالنسی با تشکیل پیوندهای کوواالنسی به آرایش هشت‌تایی می‌رسند‪.‬‬

‫‪ ۴‬مورد
‬ ‫‪ ۳‬مورد
‬ ‫‪ ۲‬مورد
‬ ‫‪ ۱‬مورد
‬

‫‪q‬‬ ‫‪   3‬با توجه به ساختار یون زیر که همۀ اتم‌ها در آن به آرایش هشتایی رسیده‌اند؛ کدام گزینه نادرست است؟‬
‫‪O‬‬
‫نسبت شمار جفت الکترون‌های ناپیوندی به پیوندی در آن با یون سولفات برابر است‪.‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪S‬‬ ‫‪O‬‬ ‫عدد اکسایش اتم مرکزی آن با اتم مرکزی در یون کربنات برابر است‪.‬‬

‫قدر مطلق بار ‪ q‬با مجموع بار یون‌های فسفات و آمونیوم برابر است‪.‬‬
‫‪O‬‬
‫‪ ‬‬ ‫این ساختار به صورت یون مجزا در جامدهای کوواالنسی یافت نمی‌شود‪.‬‬

‫‪   4‬نسبت بار الکتریکی آنیون اکسیژن دار داده شده از سیلیسیم چند برابر بار الکتریکی آنیون سیلیکات است؟ (با فرض آن که همۀ اتم ها از آرایش‬
‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪q‬‬ ‫هشتایی پیروی می کنند‪).‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪Si‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪Si‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪۳‬‬

‫‪۱‬‬
‫‪۲‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪۵‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪۲‬‬
‫‪۲‬‬

‫‪   5‬کدام مطلب‪ ،‬نادرست است؟‌‬

‫الماس و گرافیت دو نمونه از جامدهای کوواالنسی‌اند‪.‬‬

‫نیروی جاذبه بین مولکول‌های غول‌آسای ورقه‌ای گرافیت‪ ،‬بسیار قوی است‪.‬‬

‫بلور الماس را می‌توان یک مولکول غول‌آسای متشکل از میلیاردها اتم کربن دانست‪.‬‬
‫در هر الیه از بلور گرافیت‪ ،‬هر اتم کربن با آرایش سه ضلعی مسطح با سه اتم کربن دیگر پیوند دارد‪.‬‬

‫‪   6‬کدام عبارت درست است؟‬

‫در ساختار یخ‪ ،‬یک آرایش منظم و سه‌بعدی با تشکیل حلقه‌های شش‌گوش مانند گرافن وجود دارد‪.‬‬

‫در بلور یخ هر اتم هیدروژن با یک اتم اکسیژن پیوند اشتراکی و با دو اتم اکسیژن دیگر با پیوند هیدروژنی متصل است‪.‬‬

‫اغلب ترکیب‌های آلی جزء ترکیب‌های مولکولی هستند و در ساختار آن‌ها در حالت جامد‪ ،‬همۀ پیوندها اشتراکی نیستند‪.‬‬
‫آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش یک ترکیب مولکولی به پیوندهای اشتراکی درون مولکول‌های آن وابسته است‪.‬‬

‫‪1‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫‪   7‬کدام موارد از مطالب زیر‪ ،‬درست‌اند؟

‬
‫آ) سیلیسیم مانند کربن‪ ،‬خاصیت شبه فلزی دارد‪
.‬‬
‫ب) در ساختار سیلیس‪ ،‬هر اتم ‪ Si‬به چهار اتم اکسیژن متصل است‪
.‬‬
‫پ) ساختار بلور سیلیسیم دی‌اکسید‪ ،‬مشابه ساختار کربن‌ دی‌اکسید است‪
.‬‬
‫ت) پس از اکسیژن‪ ،‬سیلیسیم فراوان‌ترین عنصر در پوستۀ جامد زمین است‪.‬‬
‫ب‪ ،‬ت‬ ‫آ‪ ،‬ت‬ ‫آ‪ ،‬پ‪ ،‬ت‬ ‫ب‪ ،‬پ و ت‬

‫‪   8‬چند مورد از عبارت های زیر صحیح هستند؟

‬
‫‪ -‬گرافن جامد کوواالنسی شفاف و انعطاف پذیری است که ساختاری دو بعدی دارد‪
.‬‬
‫‪ -‬در سیلیس‪ ،‬رفتار فیزیکی مانند نقطۀ جوش و خواص شیمیایی به ترتیب به نیروی بین مولکولی و پیوند های اشتراکی بستگی دارد‪
.‬‬
‫‪ -‬گرافن همانند یخ دارای حلقه های شش گوشه است که استحکام این حلقه ها در گرافن بیشتر از یخ است‪
.‬‬
‫‪ -‬ترکیباتی که بتوان برای آن ها واژۀ فرمول مولکولی را به کار برد‪ ،‬اتم های موجود در واحد های سازندۀ آن ها با پیوند اشتراکی به یکدیگر متصل شده اند‪.‬‬
‫‪ ۲‬مورد
‬ ‫‪ ۴‬مورد
‬ ‫‪ ۱‬مورد
‬ ‫‪ ۳‬مورد
‬

‫‪   9‬شکل زیر‪ ،‬نحوه اتصال ذره‌ها را در کدام نوع جامد بلوری نشان می‌دهد؟ (دایره‌ها‪ ،‬نماینده اتم‌های یک نوع عنصرند)‬
‫فلزي‬ ‫يوني‬
‫کوواالنسي‬ ‫مولکولي‬

‫‪   10‬کدام موارد صحیح می باشند؟

‬
‫آ) همۀ ترکیب‌های آلی جزو مواد مولکولی هستند‪
.‬‬
‫ب) رفتار شیمیایی ترکیب‌های مولکولی به طور عمده به پیوند‌های اشتراکی و جفت الکترون‌های ناپیوندی در مولکول وابسته است‪
.‬‬
‫پ) در ساختار )‪ H۲ O(s‬مانند سیلیس‪ ،‬هر اتم اکسیژن فقط به دو اتم هیدروژن با پیوند اشتراکی متصل است‪
.‬‬
‫ت) گرافن برعکس الماس دارای رسانایی الکتریکی می‌باشد‪.‬‬
‫آوپ‬ ‫بوت‬ ‫ب‪ ،‬پ و ت‬ ‫آ‪ ،‬ب و پ‬

‫‪   11‬چند مورد از عبارت‌های زیر نادرست هستند؟ (با تغییر)

‬
‫آ) طول پیوند کربن – کربن در الماس کوتاه‌تر از طول پیوند کربن – کربن در گرافیت است‪
.‬‬
‫ب) جامد کوواالنسی‪ ،‬جامدی است که در آن همۀ اتم‌ها به وسیلۀ پیوندهای کوواالنسی به یکدیگر متصل شده‌اند‪
.‬‬
‫پ) گرافیت برخالف الماس رسانای جریان برق می‌باشد‪
.‬‬
‫ت) ‪ SiO۲‬نسبت ‪ Si‬به علت داشتن پیوندهای قوی‌تر پایدارتر است‪.‬‬

‫‪۲‬‬ ‫‪۴‬‬ ‫‪۳‬‬ ‫‪۱‬‬

‫‪   12‬کدام گزینه در مقایسۀ میان دو اکسید عناصر گروه ‪ ۱۴‬جدول ‪ C O۲‬و ‪ SiO۲‬مشترک می‌باشد؟‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫نوع جامد بلوری از لحاظ ساختاری‬ ‫درجۀ سختی در حالت جامد‬

‫تشکیل پیوند اشتراکی و رسیدن به آرایش هشتایی‬ ‫تشکیل محلول اسیدی بر اثر انحالل در آب‬

‫‪   13‬کدام علت سبب می‌شود که سیلیسیم به طور عمده به شکل سیلیس در طبیعت یافت می‌شود؟‬
‫نقطۀ ذوب باالتر سیلیس نسبت به سیلیسیم‬ ‫آنتالپی پیوند بیشتر )‪ (Si − O‬نسبت به )‪
(Si − Si‬‬

‫هشتایی شدن آرایش الکترونی اتم‌ها در سیلیس‬ ‫ساختار بلور جامد متفاوت در سیلیس‬

‫‪2‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫‪   14‬پاسخ صحیح هر سه پرسش زیر‪ ،‬به ترتیب از راست به چپ در کدام گزینه آمده است؟
‬
‫الف) دلیل سختی و دیر گداز بودن سیلیس چیست؟
‬
‫ب) عمر طوالنی نمونه های فلزی‪ ،‬سفالی و سنگی به جای مانده از گذشتگان چه ویژگی را تأیید می کند؟
‬
‫پ) در ترکیب های مولکولی‪ ،‬کدام ویژگی به طور عمده به پیوند های اشتراکی و جفت الکترون های ناپیوندی وابسته است؟‬
‫پیوند های اشتراکی زیاد ‪ ،Si − O − Si‬استحکام زیاد و پایداری مناسب مواد اولیه‪ ،‬رفتار شیمیایی
‬

‫پیوند های اشتراکی زیاد ‪ ،Si − O − O − Si‬فراوانی مواد اولیه‪ ،‬آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش
‬

‫پیوند های اشتراکی زیاد ‪ ،Si − O − O − Si‬فراوانی مواد اولیه‪ ،‬رفتار شیمیایی

‬

‫پیوند های اشتراکی زیاد ‪ ،Si − O − Si‬استحکام زیاد و پایداری مناسب مواد اولیه‪ ،‬آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش
‬

‫‪   15‬کدام گزینه درست است؟‬

‫در ساختار یخ مانند گرافن یک آرایش منظم و سه بعدی با حلقه های شش گوشه وجود دارد‪
.‬‬

‫در بلور یخ هر اتم هیدروژن با یک اتم اکسیژن پیوند اشتراکی و با ‪ ۲‬اتم اکسیژن دیگر با پیوند هیدروژنی متصل است‪
.‬‬
‫در یک ترکیب مولکولی آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش آن به پیوندهای اشتراکی درون مولکول های آن وابسته است‪
.‬‬

‫اغلب ترکیب های آلی جزو ترکیب های مولکولی هستند که در ساختار آنها در حالت جامد میان شمار معینی از اتم ها پیوندهای اشتراکی وجود دارد‪
.‬‬

‫‪   16‬کدام مطلب درست است؟‬

‫مواد اوليه برای ساخت آثار باستانی‪ ،‬افزون بر كمياب بودن‪ ،‬بايد واكنش‌پذيری كم و استحكام زياد داشته باشند‪.‬‬

‫اغلب مواد سازندۀ خاک رس‪ ،‬تركيب‌های اكسيژن‌دار هستند‪.‬‬

‫سيليسيم )‪ ، (۱۴ Si‬شبه فلزی هم گروه با كربن است‪

.‬‬

‫مولكول ‪ SiO۲‬افزون بر خاک‌های رس‪ ،‬يكی از سازنده‌های اصلي بسياری از سنگ‌هاست‪

.‬‬

‫‪   17‬کدام‌ گزینه‌‪ ‬نادرست است؟‬

‫ساختار سیلیسیم ماشابه الماس است؛ ولی سیلیس ساختاری متفاوت با کربن دی‌اکسید دارد‪.‬‬

‫سیلیس فراوان‌ترین اکسید در پوستۀ جامد زمین است؛ به طوری که ‪ ۹۰‬درصد آن را تشکیل می‌دهد‪.‬‬
‫نقطۀ ذوب سیلیس از سیلیسیم بیشتر است‪.‬‬

‫کوارتز از جمله نمونه‌های خالص سیلیس به شمار می‌آید‪.‬‬

‫‪   18‬چه تعداد از مواد زیر جزء جامدهای کوواالنسی به‌شمار می‌آیند؟

‬
‫‌ ‪، N ۲ O۵ ، C u، SiC l۴ ، SiC‬الماس ‪، SiO۲ ،‬گرافن‬

‫‪
۴‬‬ ‫‪
۳‬‬ ‫‪
۲‬‬ ‫‪
۱‬‬

‫‪   19‬کدام موارد از عبارت های زیر درست هستند؟‬

‫آ) سیلیس شامل شمار بسیار زیادی اتم اکسیژن و سیلیسیم است که به صورت شش ضلعی هایی با رئوس سیلیسیم در کنار هم قرار گرفته اند‪
.‬‬
‫ب) تمام ترکیب های مولکولی برخالف ترکیب های کوواالنسی در دما و فشار اتاق به حالت مایع هستند‪
.‬‬
‫پ) برای ذوب یا تبخیر ترکیب های ‪ I۲‬و ‪ C۶ H۱۴‬باید بر پیوندهای اشتراکی غلبه کنیم‪
.‬‬
‫ت) گرافن یک گونۀ شیمیایی دوبعدی‪ ،‬شفاف و انعطاف پذیر است و همانند گرافیت جریان برق را از خود عبور می دهد‪.‬‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫(پ) و (ت)
‬ ‫(آ) و (ت)
‬ ‫(ب) و (پ)
‬ ‫(آ)‪( ،‬ب) و (ت)
‬

‫‪   20‬کدام گزینه نادرست است؟‬

‫سیلیس شامل‪  ‬شمار بسیار زیادی از اتم های ‪ Si‬و ‪ O‬با پیوند های اشتراکی ‪ Si − O − Si‬است‪
.‬‬

‫‪ M gO‬و یخ و ‪ Au‬به ترتیب جامد یونی‪ ،‬جامد مولکولی و جامد فلزی هستند‪

.‬‬
‫در گرافیت‪ ،‬مولکول های صفحه ای غول آسا‪ ،‬با پیوند کوواالنسی به یکدیگر متصل هستند‪
.‬‬

‫مقاومت کششی یک الیه از گرافیت تقریبًا ‪ ۱۰۰‬برابر فوالد است‪

.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫‪   21‬کدام موارد از مطالب بیان شده درست اند؟

‬
‫آ) مواد مولکولی مانند ‪ H۲ O, C O۲‬و ‪ SiO۲‬در ساختار خود مولکول های مجزا دارند‪
.‬‬
‫ب) جامد کوواالنسی مجموعه ای از تعداد بسیار زیادی اتم است که با هم پیوند های اشتراکی دارند‪
.‬‬
‫پ) اغلب مواد کوواالنسی در دما و فشار اتاق به حالت جامد هستند‪
.‬‬
‫ت) عنصرهای اصلی سازندة جامدهای کوواالنسی در طبیعت‪ ،‬کربن و سیلیسیم هستند‪
.‬‬
‫ث) گرافیت جامدی کوواالنسی با چینش سه بعدی است‪.‬‬
‫پ‪ ،‬ت‪ ،‬ث‬ ‫آ‪ ،‬ب‪ ،‬ث‬ ‫ب‪ ،‬ت‬ ‫آ‪ ،‬پ‬

‫‪   22‬باتوجه به ساختار دو مادۀ داده‌شده‪ ،‬که به دگرشکل‌های طبیعی کربن مربوط‌‌اند‪ ،‬کدام گزینه نادرست است؟‬
‫در ساخت مته‌ها و ابزار برش شیشه از مادۀ (‪ )۱‬استفاده می‌شود‪
.‬‬

‫در دمای یکسان چگالی مادۀ (‪ )۱‬بیشتر از مادۀ (‪ )۲‬است‪

.‬‬

‫)‪)1‬‬ ‫)‪)2‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ »C‬در مادۀ (‪ )۱‬بیشتر از میانگین آنتالپی پیوند «‪ »Si − Si‬در سیلیسیم خالص است‪
.‬‬ ‫‪− C‬‬ ‫میانگین آنتالپی پیوند «‬

‫مادۀ (‪ )۱‬پایدارتر از مادۀ (‪ )۲‬است‪

.‬‬

‫‪   23‬مولکول ‪ H C N‬و ‪ SC O‬در مورد ‪ ..................‬با هم شباهت و در مورد ‪ ..................‬با هم تفاوت دارند‪.‬‬
‫شمار اتم‌هایی که به آرایش هشتایی پایدار رسیده‌اند – شمار پیوندهای یگانه
‬ ‫شمار جفت الکترون‌های ناپیوندی‪ -‬شمار پیوندهای دوگانه
‬

‫شمار پیوندها – قدرت نیروهای جاذبه‌ی بین مولکولی‬ ‫قطبیت مولکول – داشتن شکل خطی
‬

‫‪   24‬کدام گزینه نادرست است؟‬

‫تعداد اتم‌های متصل به هر اتم کربن در الماس از گرافیت بیشتر است‪.‬‬

‫در گرافیت اتم‌های کربن با چینش دوبعدی و در الماس با چینش سه بعدی به هم متصل هستند‪.‬‬

‫به دلیل آنتالپی پیوند بیشتر در الماس نسبت به سیلیسیم خالص‪ ،‬نقطۀ ذوب آن باالتر است‪.‬‬

‫در کلسیم کاربید ) ‪ ،(C aC۲‬کربن به صورت یون تک اتمی یافت می‌شود‪.‬‬

‫‪   25‬ترکیبی مجهول دارای ویژگی‌های زیر است‪ .‬کدام گزینه می‌تواند نشان‌دهندۀ ترکیب موردنظر باشد؟
‬
‫∙ در ساختار آن پیوند اشتراکی وجود دارد‪
.‬‬
‫∙ می‌تواند در آب حل شود و میزان رسانایی آب را افزایش دهد‪
.‬‬
‫∙ اختالف میان نقطۀ ذوب و جوش آن زیاد است‪.‬‬
‫هیدروژن کلرید
‬ ‫‪M g۳ N۲‬‬ ‫گرافن‬ ‫‪N a ۲ SO۴‬‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫‪4‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫‪   26‬عبارت کدام گزینه در ارتباط با نمونه‌ای از خاک رس که درصد جرمی مواد سازندۀ آن به‌صورت جدول زیر است‪ ،‬نادرست است؟‌‬
‫‪ Au‬و دیگر مواد
‬ ‫‪M gO F e ۲ O۳ N a ۲ O H۲ O Al۲ O۳ SiO۲‬‬ ‫ماده
‬

‫‪۰٫۱‬‬ ‫‪۰٫۴۴‬‬ ‫‪۰٫۹۶‬‬ ‫درصد جرمی

‪۱٫۲۴ ۱۳٫۳۲ ۳۷٫۷۴ ۴۶٫۲۰‬‬

‫فراوان‌ترین ترکیب این نمونه باعث استحکام و ماندگاری سازه‌های سنگی و نقشکنده‌های روی آنها می‌شود‪.‬‬

‫سرخ‌فام بودن این نمونه خاک مربوط به ترکیبی است که آرایش الکترونی کاتیون آن به زیرالیۀ ‪ d‬ختم می‌شود‪.‬‬
‫هنگام پختن سفالینه‌های تهیه‌شده از این نوع خاک رس‪ ،‬از جرم ماده‌ای بیشتر کاسته می‌شود که ساختاری مشابه شکل زیر دارد‪
.‬‬

‫در ‪ ۱۵۰‬گرم از این نمونه خاک‪ ۶۰٫۵۷ ،‬گرم ترکیب یونی یافت می‌شود‪.‬‬

‫‪   27‬از بین ترکیب های زیر‪ ،‬نسبت تعداد ترکیب های مولکولی به تعداد جامدهای کوواالنسی کدام است؟
‬
‫الماس ‪ - ‌C۲ H۵ OH (I ) − C۶ H۱۴ (I ) − Sn(s) − SiC (s) − P bI۲ (s) − Br ۲ (I ) − K F (s) − N ۲ (g) -‬گرافن ‪ -‬کوارتز‬

‫‪۱٫۳۳‬‬ ‫‪۱‬‬ ‫‪۰٫۵‬‬ ‫‪۲‬‬

‫‪    28‬با توجه به ساختارهای زیر که مربوط به گرافیت و الماس است‪ ،‬همۀ گزینه‌های‬
‫زیر‪ ‬درست‌اند به‌جز‪. ................... ‬‬

‫م تر است‪.‬‬
‫ساختار (‪ )۲‬مربوط به الماس بوده و پایداری آن از گرافیت ک ‌‬

‫) ‪)2‬‬ ‫) ‪)1‬‬ ‫در دما و فشار اتاق‪ ،‬شمار اتم‌های کربن در ‪ ۱cm۳‬از مادۀ ساختار (‪ )۱‬کم‌ تر از ‪ ۱cm۳‬از مادۀ ساختار (‪ )۲‬است‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫گرافن‪ ،‬تک‌الیه‌ای از ساختار (‪ )۱‬است که سختی آن ‪ ۱۰۰‬برابر فوالد می‌باشد‪.‬‬

‫در شرایط یکسان گرمای آزاد‌شده از سوختن کامل یک مول از مادۀ ساختار (‪ )۲‬نسبت به مادۀ ساختار (‪ )۱‬بیش‌تر است‪.‬‬

‫‪   29‬کدام گزینه‪ ،‬عبارت مقابل را به‌درستی تکمیل می‌کند؟ «پیوند هیدروژنی در برخی ‪ ..................‬یافت می‌شود‪ .‬در ساختار )‪.................. C O۲ (s‬‬
‫)‪ ..................  SiO۲ (s‬وجود دارد و لفظ ساختار غول‌آسا را برای ترکیب ‪ ..................‬استفاده می‌کنیم‪».‬‬

‫‪C O۲‬‬ ‫ترکیبات مولکولی و جامدهای کوواالنسی ‪ -‬همانند ‪ -‬فقط پیوندهای کوواالنسی ‪-‬‬

‫‪SiO۲‬‬ ‫ترکیبات مولکولی ‪ -‬برخالف ‪ -‬هم پیوند کوواالنسی و هم نیروهای وان‌دروالس ‪-‬‬

‫‪C O۲‬‬ ‫ترکیبات مولکولی و جامدهای کوواالنسی ‪ -‬برخالف ‪ -‬هم پیوند کوواالنسی و هم نیروهای وان‌دروالس ‪-‬‬

‫‪SiO۲‬‬ ‫ترکیبات مولکولی ‪ -‬همانند ‪ -‬فقط پیوندهای کوواالنسی ‪-‬‬

‫‪۱‬‬
‫= ‪(O‬‬ ‫‪۱۶ , C‬‬ ‫=‬ ‫‪۱۲ , H‬‬ ‫=‬ ‫‪۱ : g ⋅ mol‬‬ ‫‪−‬‬
‫)‬ ‫‪   30‬کدام گزینه درست است؟‬
‫مواد اولیۀ مورداستفاده در آثار به‌جای‌مانده از گذشتگان‪ ،‬از واکنش‌پذیری زیاد‪ ،‬استحکام باال و همچنین پایداری مناسبی برخوردارند‪
.‬‬

‫یافته‌های تجربی نشان می‌دهد که ‪ SnO۲‬یکی از سازنده‌های اصلی بسیاری از سنگ‌ها و صخره‌ها نیز است‪
.‬‬
‫درصد جرمی اکسیژن در متانول‪ ،‬دو برابر جرمی هیدروژن در متان است‪
.‬‬

‫سیلیسیم فراوان‌ترین عنصر در پوستۀ جامد زمین است‪

.‬‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫‪5‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫بررسی موارد‪
:‬‬ ‫‪  1‬‬
‫‪۲−‬‬
‫‪CO‬‬
‫‪۳‬‬
‫آ) نادرست‪ .‬از دو عنصر کربن و سیلیسیم که دو عنصر اول گروه ‪ ۱۴‬جدول دوره‌ای هستند؛ هیچ یون تک‌اتمی در هیچ ترکیبی شناخته نشده است؛ اّما در ساختار یون‌های چند اتمی مانند‬
‫‪۴−‬‬
‫و ‪ SiO ۴‬وجود دارند‪
.‬‬
‫ب) نادرست‪ .‬فرمول تجربی (نه مولکولی) سیلیس مشابه فرمول مولکولی کربن دی‌اکسید است‪
.‬‬
‫پ) نادرست‪ .‬هر اتم سیلیسیم با چهار اتم اکسیژن پیوند اشتراکی دارد‪
.‬‬
‫‪O‬‬

‫‪Si‬‬
‫
‬ ‫ت) درست‪.‬‬

‫موارد «الف» و «ت» نادرست هستند‪

.‬‬ ‫‪  2‬‬
‫بررسی سایر موارد‪
:‬‬
‫مورد الف‪ :‬سیلیس واحد‌های مجزای ‪ Si − O − Si‬ندارد و شامل پیوند‌های ‪ Si − O − Si‬است‪
.‬‬
‫مورد ت‪  C :‬و ‪ Si‬در مواد مولکولی نیز به آرایش هشت‌تایی می‌رسند‪.‬‬

‫با توجه به اینکه سیلیسیم در گروه ‪ ۱۴‬و اکسیژن در گروه ‪ ۱۶‬به ترتیب دارای ‪ ۴‬و ‪ ۶‬الکترون در الیۀ ظرفیت خود هستند؛ داریم‪
:‬‬ ‫‪  3‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪q‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪S‬‬ ‫‪O‬‬

‫‪O‬‬
‫‌‬

‫⎡‬ ‫⎤‬

‫= ‪q‬‬ ‫[‬‫])‪۴ + ۴(۶‬‬ ‫⎢ ‪−‬‬

‫⎢‬
‫)‪۴(۲‬‬ ‫‪+‬‬ ‫)‪۱۲(۲‬‬ ‫‪⎥ = −‬‬
‫⎥‬
‫‌‪۴‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫⎣‬ ‫⎦‬
‫مجموع الکترون های ظرفیت اتم ها‬ ‫الکترون های پیوندی‬ ‫الکترون های ناپیوندی‬

‫بررسی گزینه ها‪
:‬‬
‫‪۲−‬‬
‫‪ (SO ۴‬نیز مانند این یون ‪ ۴‬جفت پیوندی و ‪ ۱۲‬جفت ناپیوندی دارد‪
.‬‬ ‫)‬ ‫الف) یون سولفات‬
‫
‬
‫‪SiO‬‬
‫‪۴‬‬
‫‪۴−‬‬
‫‪= Si +‬‬ ‫‪۴(−۲) = −۴ ⇒ Si = +۴‬‬ ‫‌ب)
‬

‫‪۲−‬‬
‫
‬
‫‪CO‬‬
‫‪۳‬‬ ‫‪= C +‬‬ ‫‪۳(−۲) = −۲ ⇒ C‬‬ ‫‪= +‬‬ ‫‪۴‬‬
‫‪۳−‬‬
‫‪ (N H۴‬برابر ‪ −۲‬است که با این یون برابر نیست‪
.‬‬ ‫‪+‬‬
‫)‬ ‫‪ (P O ۴‬و یون آمونیوم‬ ‫)‬ ‫پ) مجموع بار یون فسفات‬
‫ت) در ساختار جامدهای کوواالنسی‪ ،‬شبکۀ غول‌آسایی از اتم‌ها وجود دارد‪
.‬‬
‫‪  4‬‬
‫‪ = ۵۶‬تعداد الکترون موجود در ساختار
‬ ‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪q‬‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫‪ = ۲(۴) + ۷(۶) = ۵۰‬تعداد الکترون های ظرفیتی

‬ ‫‪O‬‬ ‫‪Si‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪Si‬‬ ‫‪O‬‬

‫= ‪q‬‬ ‫‪۵۰ − ۵۶ = −۶‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪ ‬‬

‫‪۶‬‬ ‫‪۳‬‬ ‫‪۴−‬‬
‫‪ SiO ۴‬بار الکتریکی برابر ‪ ۴‬است؛ پس‪
:‬‬ ‫در آنیون سیلیکات‬
‫=‬
‫‪۴‬‬ ‫‪۲‬‬
‫نیروی جاذبه‌ای بین مولکول‌های غول‌آسای ورقه‌ای گرافیت‪ ،‬واندروالسی و ضعیف است‪‌.‬‬ ‫‪  5‬‬
‫در بلور ترکیب‌های آلی‪ ،‬اتم‌ها با پیوندهای اشتراکی و مولکول‌ها با نیروی جاذبه بین مولکولی از نوع واندر‌والسی یا پیوند هیدروژنی به هم متصل هستند‪
.‬‬ ‫‪  6‬‬
‫بررسی سایر گزینه‌ها‪:‬‬

‫‪6‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫گزینۀ (‪ :)۱‬در ساختار یخ مانند گرافن حلقه‌های شش‌گوش وجود دارد؛ ولی ساختار یخ سه‌بعدی و گرافن دو بعدی است‪
.‬‬
‫گزینۀ (‪ :)۲‬در بلور یخ‪ ،‬هر اتم هیدروژن با یک اتم اکسیژن پیوند اشتراکی و با یک اتم اکسیژن از مولکول آب مجاور خود پیوند هیدروژنی تشکیل داده است‪
.‬‬
‫گزینۀ (‪ :)۴‬در یک ترکیب مولکولی‪ ،‬آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش به نیروهای بین مولکولی وابسته است و به قدرت پیوند کوواالنسی بین اتم‌ها بستگی ندارد‪
.‬‬
‫بررسی موارد‪
:‬‬ ‫‪  7‬‬
‫مورد‌آ) نادرست‪ .‬سيليسيم شبه‌فلز و کربن نافلز است‪
.‬‬
‫مورد ب) درست‪ .‬در ساختار سيليس‪ ،‬هر اتم ‪ Si‬به چهار اتم اکسيژن متصل است‪
.‬‬
‫مورد پ) نادرست‪ .‬ساختار بلور سيليسيم دي‌اکسيد ) ‪ (SiO ۲‬با کربن دي‌اکسيد ) ‪ (C O ۲‬متفاوت است‪ SiO ۲ .‬يک جامد کوواالنسي و ‪ C O ۲‬جامد مولکولي است‪
.‬‬
‫مورد ت) درست‪ .‬پس از اکسيژن‪ ،‬سيليسيم فراوان‌ترين عنصر در پوستۀ جامد زمين است‪.‬‬
‫بررسی موارد‪
:‬‬ ‫‪  8‬‬
‫مورد اول‪ :‬صحیح است‪
.‬‬
‫مورد دوم‪ :‬سیلیس جامد کوواالنسی است‪ ،‬بنابراین نمی توان برای آن نیروی بین مولکولی را بیان کرد‪ ،‬درحالی که برای ترکیبات مولکولی‪ ،‬رفتار فیزیکی مانند نقطۀ جوش و خواص شیمیایی به ‬
‫ترتیب به نیروی بین مولکولی و پیوند های اشتراکی بستگی دارد‪
.‬‬
‫مورد سوم‪ :‬گرافن همانند یخ دارای حلقه های شش گوشه است‪ ،‬به طوری که در گرافن اتم ها با پیوند کوواالنسی اما در یخ‪ ،‬با نیروی بین مولکولی‪ ،‬حلقه ها را تشکیل داده اند‪ ،‬بنابراین حلقۀ شش ‬
‫گوشه در گرافن مستحکم تر از یخ است‪
.‬‬
‫مورد چهارم‪ :‬برای ترکیبات مولکولی می توان واژۀ فرمول مولکولی را به کار برد‪ ،‬به طوری که در این ترکیبات واحد های سازنده‪ ،‬مولکول ها هستند که در ساختار مولکول ها‪ ،‬اتم ها با پیوند اشتراکی‬
‫به یکدیگر متصل هستند‪
.‬‬
‫شکل مذکور بخشي از بلور الماس مي‌باشد که جامد کوواالنسی است‪
.‬‬ ‫‪  9‬‬
‫بررسی موارد‪
:‬‬ ‫‪  10‬‬
‫آ) نادرست‪ .‬اغلب ترکیب‌های آلی (نه همه) جزو مواد مولکولی هستند‪
.‬‬
‫ب) درست‪ .‬رفتار شیمیایی ترکیب‌های مولکولی به‌طور عمده به پیوند‌های اشتراکی (جفت الکترون‌های پیوندی) و جفت الکترون‌های ناپیوندی موجود در مولکول وابسته است‪
.‬‬
‫پ) نادرست‪ .‬در ساختار یخ هر اتم اکسیژن به دو اتم هیدروژن با پیوند اشتراکی و به دو اتم هیدروژن از مولکول‌های دیگر با پیوند هیدروژنی متصل است‪ .‬این در حالی است که در سیلیس همۀ‬
‫اتم‌ها با پیوند‌های اشتراکی به یکدیگر متصل شده‌اند؛ از طرفی در سیلیس اتم اکسیژن به سیلیسیم متصل است نه هیدروژن‪
 .‬‬
‫ت) درست‪ .‬گرافن تک‌الیه‌ای از گرافیتی است که رسانایی الکتریکی دارد‪
.‬‬
‫بررسی موارد‪
:‬‬ ‫‪  11‬‬
‫آ) نادرست‪
.‬‬
‫طول پیوند کربن – کربن در گرافیت کوتاه‌تر از طول پیوند کربن – کربن در الماس است‪
.‬‬
‫ب) کامًال صحیح است‪
.‬‬
‫پ) درست‪ .‬گرافیت به دلیل وجود پیوندهای دوگانه و داشتن رزونانس در یک الیه رسانای جریان برق است‪
.‬‬
‫ت) درست‪
.‬‬

‫کربن دی اکسید ) ‪ (C O ۲‬که در حالت جامد یخ خشک نام دارد؛ جزء جامدهای مولکولی بوده و بر اثر انحالل در آب محلول اسیدی تولید می‌کند‪ .‬همچنین در‬ ‫‪  12‬‬
‫حالت جامد سختی بسیار کمتری نسبت به ‪ SiO ۲‬دارد‪ .‬سیلیس ) ‪ (SiO ۲‬که در دما و فشار اتاق حالت جامد دارد‪ ،‬جزء جامدهای کوواالنسی بوده و در آب انحالل ناپذیر است و در آب محلول‬
‫اسیدی تولید نمی‌کند‪( .‬البته خاصیت اسیدی دارد؛ اما در آب حل نمی‌شود‪ ).‬در هر دو ترکیب اتم‌ها با تشکیل پیوند اشتراکی به آرایش هشتایی گاز نجیب پس از خود می رسند‪
.‬‬

‫آنتالپی پیوند )‪ (Si − O‬از آنتالپی پیوند )‪ (Si − Si‬بیشتر بوده و با وجود آنکه هم سیلیس و هم سیلیسیم خالص ساختار کوواالنسی دارند‪ ،‬انرژی بیشتر آزاد‬ ‫‪  13‬‬
‫شده هنگام تشکیل سیلیس‪ ،‬سبب پایداری بیشتر این ترکیب نسبت به سیلیسیم خالص می‌باشد‪.‬‬

‫موادی مانند سیلیس‪ ،‬شامل شمار بسیار زیادی از اتم های سیلیسیم و اکسیژن با پیوند های اشتراکی ‪ Si − O − Si‬بوده‪  ‬و دارای ساختاری به هم پیوسته و غول ‬ ‫‪  14‬‬
‫آسا است‪ .‬ساختاری که دلیلی بر سختی باال و دیرگداز بودن چنین موادی است‪.‬‬
‫آثار به جای مانده از گذشتگان در جهان را می توان نمادی از هنر زمان خویش دانست‪ .‬بدیهی است که مواد اولیه برای ساخت چنین آثاری افزون بر فراوانی و در دسترس بودن‪ ،‬باید واکنش ‬
‫پذیری کم‪ ،‬استحکام زیاد و پایداری مناسبی داشته باشند‪ .‬عمر طوالنی این آثار تأییدی بر این ویژگی ها است‪
.‬‬
‫آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش یک ترکیب مولکولی به حالت مایع به نیرو های بین مولکولی آن وابسته است‪ ،‬در حالی که رفتار شیمیایی آن به طور عمده به پیوند های اشتراکی (جفت الکترون های‬
‫پیوندی) و جفت الکترون های ناپیوندی موجود در مولکول وابسته است‪
.‬‬
‫بررسی گزینه ها‪
:‬‬ ‫‪  15‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۱‬گرافن دو بعدی؛ ولی یخ سه بعدی است‪
.‬‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫گزینۀ «‪ :»۲‬در بلور یخ هر اتم هیدروژن با یک اتم اکسیژن پیوند اشتراکی و با یک اتم اکسیژن از مولکول آب مجاور خود پیوند هیدروژنی تشکیل داده است‪
.‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۳‬در یک ترکیب مولکولی‪ ،‬آنتالپی تبخیر و نقطۀ جوش به نیروهای بین مولکولی آن وابسته است و به قدرت پیوند کوواالنسی بین اتم ها بستگی ندارد‪
.‬‬

‫
‬
‫‪M go‬‬ ‫‪ F e۲ O ۳‬و‬ ‫‪− H O − Al O‬‬
‫‪۲‬‬ ‫‪۲‬‬ ‫‪۳‬‬ ‫‪− SiO‬‬
‫‪۲‬‬ ‫اغلب مواد سازندۀ خاک رس‪ ،‬ترکیب‌های اکسیژن‌دار هستند؛ مانند‬ ‫‪  16‬‬
‫بررسی سایر گزینه‌ها‪
:‬‬
‫گزینۀ ‪ )۱‬مواد اولیه برای ساخت آثار باستانی افزون بر فراوانی و در دسترس بودن‪ ،‬باید واکنش‌پذیری کم و استحکام زیاد داشته باشند‪
.‬‬
‫گزینۀ ‪ )۳‬نماد سیلیسیم به‌صورت ‪ ۱۴ Si‬است‪
.‬‬
‫گزینۀ ‪ )۴‬سیلیس یک جامد کوواالنسی است و در ساختار خود مولکولی با فرمول ‪ SiO ۲‬ندارد‪
.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫سیلیسیم پس از اکسیژن‪ ،‬فراوان‌ترین عنصر در پوستۀ جامد زمین است و بیش از ‪ ۹۰‬درصد پوستۀ جامد زمین را ترکیبات گوناگون دو عنصر سیلیسیم و‬ ‫‪  17‬‬
‫اکسیژن تشکیل می‌دهد‪
.‬‬

‫‪ ،SiC  ‬الماس‪ SiO ۲ ،‬و گرافن ⇐ جامد کوواالنسی

‬ ‫‪  18‬‬
‫‪ ⇐ C u‬جامد فلزی
‬
‫عبارت های (آ) و (ت) درست هستند‪
.‬‬ ‫‪  19‬‬
‫بررسی موارد‪
:‬‬
‫مورد آ) سیلیس شامل شمار بسیار زیادی اتم اکسیژن و سیلیسیم است که به صورت شش ضلعی هایی با رئوس سیلیسیم در کنار هم قرار گرفته اند‪
.‬‬
‫مورد ب) همۀ ترکیب های مولکولی در دما و فشار اتاق مایع نیستند (مانند ‪ H F‬که یک ترکیب مولکولی است اما حالت فیزیکی آن گازی شکل است‪
).‬‬
‫مورد پ) ‪ I۲‬و ‪ C۶ H۱۴‬جزو ترکیب های مولکولی هستند‪ ،‬بنابراین برای ذوب یا تبخیر آن ها باید بر نیروهای بین مولکولی آن ها غلبه کرد‪
.‬‬
‫مورد ت) گرافن تک الیه ای از گرافیت است که یک گونۀ شیمیایی دوبعدی شفاف و انعطاف پذیر بوده و همانند گرافیت رسانای جریان برق است‪
.‬‬
‫در بین صفحات گرافیت نیروی های ضعیف واندروالسی وجود دارد‪
.‬‬ ‫‪  20‬‬
‫بررسی موارد‪
:‬‬ ‫‪  21‬‬
‫آ) نادرست‪ .‬مواد مولکولی در ساختار خود مولکول های مجزا دارند؛ مانند ‪  C O ۲‬و ‪ ،H۲ O‬ولی ‪ SiO ۲‬جزء مواد کوواالنسی است و در ساختار خود مولکولی با فرمول ‪ SiO ۲‬ندارد‪
.‬‬
‫ب) درست‪
.‬‬
‫پ) نادرست‪ .‬همۀ مواد کوواالنسی در دما و فشار اتاق به حالت جامد هستند‪
.‬‬
‫ت) درست
‬
‫ث) نادرست‪ .‬گرافیت جامدی کوواالنسی با‪  ‬چینش دو بعدی است‪
.‬‬

‫ساختار (‪ )۱‬نشان‌دهندۀ ساختار الماس و ساختار (‪ )۲‬نشان‌دهندۀ ساختار گرافیت است‪

.‬‬ ‫‪  22‬‬
‫بررسی گزینه‌ها‪
:‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۱‬از الماس به‌دلیل سختی و استحکام زیاد در ساخت مته‌ها و ابزارهای برش شیشه استفاده می‌شود‪
.‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۲‬در دمای یکسان‪ ،‬تعداد اتم‌های کربن موجود در یک حجم معین از گرافیت کمتر از الماس است؛ درنتیجه گرافیت دارای چگالی کمتری است‪
.‬‬
‫‪ »C‬بیشتر از « ‪ »Si − Si‬می‌باشد‪
.‬‬ ‫‪− C‬‬ ‫‪ »C‬کمتر از « ‪ »Si − Si‬بوده و درنتیجه میانگین آنتالپی پیوند «‬ ‫‪− C‬‬ ‫گزینۀ «‪ :»۳‬باتوجه به شعاع اتمی اتم‌های کربن و سیلیسیم‪ ،‬طول پیوند «‬
‫گزینۀ «‪  :»۴‬باتوجه به تفاوت گرمای سوختن کامل یک مول الماس و یک مول گرافیت‪ ،‬گرافیت پایدارتر از الماس است‪
.‬‬
‫‪  23‬‬
‫ساختار مولکول‌ها به صورت مقابل است‪:‬‬
‫⋅⋅‬ ‫⋅⋅‬

‫‪S = C = O‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪H − C ≡ N:‬‬

‫⋅⋅‬ ‫⋅⋅‬

‫هر دو قطبی‌اند و ساختار هر دو خطی است‪ .‬چهارپیوند کوواالنسی برقرار شده است و چون قطبیت پیوندها و مولکول‌ها متفاوت است پس قدرت نیروهای جاذبه‌ی بین مولکولی دوگونه متفاوت‬
‫است‪.‬‬

‫کلسیم کاربید ) ‪ (C aC۲‬از دو یون ‪ C a۲‬و ‪ C۲ ۲‬تشکیل شده است که در ساختار آنیون آن کربن به صورت تک اتمی نمی‌باشد‪.‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪  24‬‬
‫از میان ترکیب‌های داده‌شده‪ ،‬در ساختار ‪ ،N a۲ SO ۴‬گرافن و هیدروژن کلرید پیوند اشتراکی وجود دارد‪ ،‬در حالی که ترکیب ‪ M g۳ N۲‬فقط پیوند یونی دارد‪.‬‬ ‫‪  25‬‬
‫دو ترکیب ‪ N a۲ SO ۴‬و هیدروژن کلرید می‌توانند در آب حل شوند و به دلیل تولید یون‪ ،‬میزان رسانایی آب را افزایش دهند‪ N a۲ SO ۴ .‬ترکیب یونی است و درنتیجه اختالف میان نقطۀ ذوب و‬
‫جوش آن زیاد است‪
.‬‬
‫هنگام پختن سفالینه‌های تهیه‌شده از خاک رس‪ ،‬از جرم آب به مقدار بیشتری کاسته می‌شود‪ .‬ساختار آب به‌صورت زیر است‪
:‬‬ ‫‪  26‬‬

‫بررسی سایر گزینه‌ها‪

:‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۱‬فراوان‌ترین ترکیب این نمونه سیلیس ) ‪ (SiO ۲‬است‪ .‬وجود این ماده باعث استحکام و ماندگاری سازه‌های سنگی نقشکنده‌های روی آنها شده است‪
.‬‬
‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫‪۳+‬‬ ‫‪۵‬‬
‫‪ (F e‬است‪
.‬‬ ‫‪۱۸ Ar]۳d‬‬
‫[ ‪:‬‬ ‫)‬ ‫‪ (F e۳‬به‌صورت‬ ‫‪+‬‬
‫)‬ ‫گزینۀ «‪ :»۲‬سرخ‌فام بودن این نمونه خاک مربوط به آهن ) ‪ (I I I‬اکسید ) ‪ (F e۲ O ۳‬است‪ .‬آرایش الکترونی فشردۀ کاتیون این ترکیب‬
‫گزینۀ «‪ :»۴‬ترکیب‌های یونی موجود در این نمونه عبارتند از‪ F e۲ O ۳ ،N a۲ O ،Al۲ O ۳ « :‬و ‪ »M gO‬که مجموع درصد جرمی آنها برابر با ‪ ۴۰٫۳۸%‬است؛ بنابراین می‌توان نوشت‪
:‬‬
‫ترکیب یونی ‪۴۰٫۳۸g‬‬
‫‪?g‬‬ ‫ترکیب یونی‬ ‫=‬ ‫نمونه خاک ‪۱۵۰g‬‬ ‫×‬ ‫=‬ ‫‌ ترکیب یونی ‪۶۰٫۵۷g‬‬
‫نمونه خاک ‪۱۰۰g‬‬
‫الماس ‪( ‌SiC -‬سیلیسیم کاربید) ‪ -‬گرافن و کوارتز‪ ،‬جامد کوواالنسی هستند‪
.‬‬ ‫‪  27‬‬
‫‪ C۶ H۱۴‬و‌ ‪ ‌C۲ H۵ OH‬مواد مولکولی هستند‪
.‬‬ ‫‪− Br‬‬
‫‪۲‬‬ ‫‪− N‬‬
‫‪۲‬‬

‫‪ ‌KF‬و ‪ ‌P bI۲‬جامد یونی هستند و )‪ ‌Sn(s‬جامد فلزی است‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫آموزشگاه ابن سينا‬

‫تعداد ترکیب های مولکولی‬ ‫‪۴‬‬

‫=‬ ‫=‬ ‫‪۱‬‬
‫تعداد ترکیب های کوواالنسی‬ ‫‪۴‬‬
‫گرافن‪ ،‬تک‌الیه‌ای از گرافیت (ساختار ‪ )۱‬می‌باشد و مقاومت کششی آن حدود ‪ ۱۰۰‬برابر فوالد است‪
.‬‬ ‫‪  28‬‬
‫بررسی سایر گزینه‌ها‪
:‬‬
‫م تر است‪
.‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۱‬پایداری الماس از گرافیت ک ‌‬
‫‪۳‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۲‬چگالی گرافیت از چگالی الماس کم‌تر است‪ .‬بنابراین در ‪ ۱cm‬از گرافیت‪ ،‬شمار اتم‌های کربن کم‌تری وجود دارد‪
.‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۴‬چون الماس ناپایدارتر از گرافیت است‪ ،‬در شرایط یکسان‪ ،‬از سوختن کامل ‪ ۱‬مول الماس گرمای بیش‌تری آزاد می‌شود‪.‬‬

‫)‪ C O ۲ (s‬یک ترکیب مولکولی و )‪ SiO ۲ (s‬یک جامد کوواالنسی است‪ .‬ترکیب‌های مولکولی برخالف جامدهای کوواالنسی دارای نیروهای بین‌مولکولی (مانند‬ ‫‪  29‬‬
‫پیوند هیدروژنی و نیروهای وان‌دروالس) هستند؛ درحالی که جامدهای کوواالنسی تنها دارای پیوندهای کوواالنسی می‌باشند؛ یعنی تعداد بسیار زیادی اتم با پیوندهای کوواالنسی به هم متصل‬
‫شده‌اند و تشکیل یک ساختار غول‌آسا را داده‌اند‪
.‬‬
‫‪  30‬‬
‫‪۱۶‬‬
‫) ‪(C H OH‬‬
‫‪۳‬‬ ‫درصد جرمی اکسیژن در متانول‬ ‫=‬ ‫×‬ ‫‪۱۰۰ = ۵۰%‬‬
‫‪۳۲‬‬

‫‪۴‬‬
‫) ‪(C H‬‬
‫‪۴‬‬ ‫درصد جرمی هیدروژن در متان‬ ‫=‬ ‫×‬ ‫‌ ‪۱۰۰ = ۲۵%‬‬
‫‪۱۶‬‬
‫‌بررسی گزینه‌های نادرست‪
:‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۱‬مواد اولیۀ مورداستفاده در آثار به جای مانده از گذشتگان باید واکنش‌پذیری کمی داشته باشند‪
.‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۲‬این جمله در مورد ‪ SiO ۲‬درست است‪
.‬‬
‫گزینۀ «‪ :»۴‬سیلیسیم پس از اکسیژن فراوان‌ترین عنصر در پوستۀ جامد زمین است‪
.‬‬

‫شیمی دوازدهم فصل ‪ 3‬آزمون ‪2‬‬

‫‪9‬‬
1   9   17   25  
2   10   18   26  
3   11   19   27  
4   12   20   28  
5   13   21   29  
6   14   22   30  
7   15   23  
8   16   24  

10