SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC KỲ THI CHỌN HSG LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2010-2011

————————— ĐỀ THI MÔN: TOÁN

ĐỀ CHÍNH THỨC (Dành cho học sinh THPT chuyên Vĩnh Phúc )
Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian giao đề.
————————————

Câu I (4,0 điểm)

2 3
xy y 3x 6y 0
1. Giải hệ phương trình 2
x xy 3 0

2. Giải phương trình 1 8 x 1 6 4 2 x 2

5x 3 7 4x
2
2x 2 7 2x
2
8x 6
Câu II (1,0 điểm)
Tìm tất cả các bộ ba số hữu tỷ dương m ; n; p sao cho mỗi một trong các số
1 1 1
m ; n ; p
np pm mn
là một số nguyên.
Câu III (2,0 điểm)
2012 2012 2012
a b c
1. Giả sử a, b, c là các số thực dương thỏa mãn 2010 2010 2010
2011 . Chứng minh
b c a
n 3 n 3 n 3 n 2 n 2 n 2
a b c 2011 a b c
rằng luôn tồn tại số tự nhiên n sao cho n 1 n 1 n 1 n n n
b c a 2010 b c a
2. Cho a, b, c là các số thực dương. Chứng minh rằng với mọi số tự nhiên m ta có bất
m 3 m 3 m 3 m 2 m 2 m 2
a b c a b c
đẳng thức m 1 m 1 m 1 m m m
b c a b c a
Câu IV (2,0 điểm)
Cho tam giác ABC nhọn với ba đường cao AD, BE, CF cắt nhau tại điểm H. Tiếp tuyến
tại B, C của đường tròn (O) ngoại tiếp tam giác ABC cắt nhau tại điểm T, các đường
thẳng TD và EF cắt nhau tại điểm S. Gọi X, Y lần lượt là giao điểm của đường thẳng EF
với các đường thẳng TB, TC; M là trung điểm của cạnh BC.
1. Chứng minh rằng H, M lần lượt là tâm đường tròn nội tiếp các tam giác DEF và XTY.
2. Chứng minh rằng đường thẳng SH đi qua trung điểm của đoạn thẳng BC.
Câu V (1,0 điểm)
Kí hiệu  chỉ tập hợp các số tự nhiên. Giả sử f :   là hàm số thỏa mãn các điều
2 2
kiện f 1 0 và f m
2
2n
2
f m 2 f n với mọi m, n  . Tính các giá trị của
f 2 và f 2011 .
-------------Hết-------------
Chú ý: Giám thị coi thi không giải thích gì thêm.
Họ và tên thí sinh: ……………………………………………SBD: …………………
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HSG LỚP 10 VÒNG TỈNH
TỈNH VĨNH PHÚC NĂM HỌC 2010 – 2011
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: TOÁN
(Dành cho học sinh các trường THPT chuyên)
Đáp án gồm 4 trang

Câu Nội dung Điểm

I (3 điểm) I.1 (3 điểm)
3x 0
+) Nếu y 0 thay vào hệ ta có hệ này vô nghiệm
x
2
3 0 0,5
+) Nếu y 0 thì ta đặt x ty thay vào hệ ta được
ty
3
y
3
3ty 6y 0 0,5
2 2 2
t y ty 3 0
2 2
y ty
2
y
2
3t 6 0 ty y 3t 6 0

2 2 2 3 0,5
t t y 3 y 2
t t
3 3 2
t 1 3t 6 0 3t 6 0 t 2t 1 0 t 1
t t 1 t
3 3
2 3 2 3 y
2
y
2
0,5
y y 2 t
2
t 2
2
t t t t

x y
3
3 x y . 0,5
y 2
2

3 3 3 3
Vậy hệ phương trình có nghiệm là x; y ; ; ;
0,5
2 2 2 2

I.2 (1 điểm)
1
ĐK x với điều kiện này phương trình được đưa về dạng
2

18 x 16 4 x 3 2x 1 7 2x 2 2x 1 7 2x 2 x 3
0,25
2
2 x 3 2x 1 7 2x 2 x 3 2x 1 6 2x 2 0

Đặt a x 3 2x 1; b 2x 2 thay vào phương trình trên ta được

2a
2
7ab 6b
2
0 2a 3b a 2b 0 2a 3b; a 2b
0,25

+) a 2b x 3 2x 1 2 2x 2 phương trình này vô nghiệm 0,25

 +) 2 a 3 b 2 x 3 2 2x 1 3 2x 2 giải phương trình này được
nghiệm x 1 . Vậy nghiệm của phương trình đã cho là x 1 . 0,25
II Giả sử tìm được bộ ba số m ; n ; p trong đó m , n , p là các số hữu tỉ dương
(1 điểm) sao cho có các số nguyên dương a , b , c thỏa mãn
1 1 1
a m ;b n ;c p 0,25
np pm mn

Từ đó
2 3
m np 1 anp bpm cm n . Suy ra abc m np m np 1

u
Đặt m np trong đó u,v  , u;v 1 ta được
v

u
2
u
3
3
0,25
abc 2
1 abcu v
2
u v (1)
v v

Do u ; v 1 nên nếu p là một số nguyên tố sao cho p |u v

2
thì hoặc p |u

hoặc p | v do đó u v không chia hết cho p . Do đó

3 3
0,25
u v abc u v
(1) abc 2
2
u v u v 1

Suy ra u v 1, a b c 8, m n p 1. Từ đó tìm được

a; b; c 1;1; 8 , 1; 2 ; 4 , 2 ; 2 ; 2 và các hoán vị và vì vậy
0,25
1 1 1
m ; n; p 1; 1; 1 , ; ;4 , ; 1; 2 và các hoán vị.
2 2 2

III III. 1 (1,0 điểm)

(2 điểm) Ta chứng minh bằng phản chứng. Giả sử không tồn tại số tự nhiên n nào
thỏa mãn thì với mọi số tự nhiên n ta luôn có
a
n 3
b
n 3
c
n 3
2011 a
n 2
b
n 2
c
n 2
0,5
n 1 n 1 n 1 n n n
b c a 2010 b c a
Lần lượt cho n 0 , 1, 2 , ..., 2 0 0 9 và cộng từng vế của 2010 bất đẳng thức ta
2012 2012 2012
a b c 2011
được 2010 2010 2010
2010. a
2
b
2
c
2
2011 . Mâu thuẫn với giả 0,5
b c a 2010
thiết nên ta có đpcm.
III.2 (1,0 điểm)
m 2
a
Áp dụng bđt AM – GM cho 2 số m
và m số b
2
ta có
b
m 2 2 m 2 2m
0,25
a 2 a .b 2
m 2
2 m
mb m 2 2m
m 2 a
b b
Tương tự ta được
m 2 2 m 2 2m
b 2 b .c 2
m 2
2 m
mc m 2 2m
m 2 b
c c
 c
m 2
c
2 m 2
.a
2m 0,25
2 m 2 2
2 m
ma m 2 2m
m 2 c
a a
Cộng từng vế các bđt trên ta được
m 2 m 2 m 2
a b c
m m m
a
2
b
2
c
2
(1)
b c a
m 2
a
Áp dụng bđt AM – GM cho m số m
và a
2
ta được
b
m 3 m m 3 2 m 2
a a .a a
m m 1
a
2
m 1 m 1
m m 1
m 1 m
. Tương tự ta có 0,25
b b b
m 3 m m 3 2 m 2
b 2 b .b b
m 1
m m 1
b m 1 m 1 m
m m 1
c c c
m 3 m m 3 2 m 2
c 2 c .c c
m 1
m m 1
c m 1 m 1 m
m m 1
a a a
Cộng từng vế của các bđt trên ta được
m 3 m 3 m 3 m 2 m 2 m 2
a b c a b c
m m 1 m 1 m 1
m m m m
b c a b c a
m 2 m 2 m 2
0,25
a b c 2 2 2
m m m
a b c
b c a
Kết hơp với (1) ta có đpcm. Dấu đẳng thức xảy ra a b c .
IV IV. (1 điểm)
(2 điểm) +) Do các tứ giác B F H D , D H E C và C B F E nội tiếp nên
D H
F B H
F B E
F C E
F CE
H DE
H
0,5
Suy ra D H là phân giác của góc E D F . Tương tự cũng được E H là phân
giác của góc D E F và F H là phân giác của góc E F D . Từ đó H là tâm
đường tròn nội tiếp của tam giác D E F .
 BT  CT A C ; M B a a . s in A
+) Do M M B MC d M ;BT d M ;CT
2 2 0,25
+) Ta có
 EF
M EF
H E M
H  AB
H E M
H AB
H B M
H 90
0
B 90
0
C A và
BC a a . s in A
ME d M ; EF . 0,25
2 2 2
a
Do đó d M ;TB d M ;TC d M ; EF s in A nên M là tâm đường tròn
2
nội tiếp tam giác X T Y .
IV.2 (1 điểm)
+) Do tứ giác A F D C nội tiếp và TX tiếp xúc với O nên 0,5
D B
F A C
F A C
B B T
C  BT
D
 Suy ra T X || D F . Tương tự cũng có T Y || D E .
DF
+) Từ đó, với k thì phép vị tự tâm S tỷ số k biến tam giác DEF
TX
thành tam giác T Y X . Và do đó biến H (tâm đường tròn nội tiếp của tam 0,5
giác D E F ) thành M (tâm đường tròn nội tiếp của tam giác T Y X ) suy ra
S , H , M thẳng hàng.

Y
A

E
F S
X H O

C
B D M

V Đặt f 2 a . Cho m n 0 f 0 3 f 0
2
f 0 0 .
(1 điểm) 2
0,25
Cho m 1; n 0 f 1 f 1 f 1 1 . Cho m n 1 f 3 3.
2
2
Cho n 0 f m
2
f m , m  nên f 4 a .
Mặt khác với mỗi số tự nhiên
2 2 2 2
k 3 k 1 2 k 2 k 3 2k
2 2 2 2
f k 1 2 f k 2 f k 3 2 f k 1 0,25
Từ (1) cho k 3 ta có
2 2 2 2
f 4 2 f 1 f 0 2 f 3 a
4
16 a 2 f 2 2 .
Theo trên ta chứng minh được f n n với n 0 ; 1; 2 ; 3; 4 . Ta chứng minh
bằng quy nạp f n n . Thật vậy, với n 3 từ đẳng thức (1) ta có:
2 2 2 2
f n 1 2 f n 2 f n 3 2 f n 0,5
2 2 2 2
2
f n 1 n 3 2n 2 n 2 n 1 f n 1 n 1

Do đó f n n, n  f 2011 2011.