job-skills mismatch = pagkuha ng trabahona di angkopsakanilangkakayahan
- mura at flexible labor WTO - world trade organization multinational company - nakabataysanagingkasunduan ng bansasakompanyangito naedulot ng globalisasyon: 1. demand ng bansa para saiba'tibangkayahan o kasanayansagaggawana globally standard 2. mabigyan ng pagkakataon ang mgalokalnaproduktonamakikilasadaigdigangpamilihan. 3. binago ng globalisasyon ang workplace at mgasalik ng produkson 4. dahilsamura at mababa ang labor samangagawakaya'tmadali lang samganamumuhunannamagpresyo ng mura o mababalabansamgadayuhangproduktonaserbisyo at pareho GLOBALLY STANDARD NA PAGGAWA -MEDIA AND TECHNOLOGY SKILLS, LEARNING AND INNOVATION SKILLS, COMMUNICATION SKILLS, LIFE AND CAREER SKILLS SENIOR HIGH SCHOOL- dalawangtaon GLOBABALLY COMPETITIVE -BASIC EDUCATION, TECHNOLOGICAL-VOCATIONAL EDUCATION, HIGHER EDUCATION ENGLISH PROFICIENCY - nag-angat ang pilpinassalarangan ng BPO dahilmataasito BPO - sistemapagkuha ng serbisyo ng pribadongkompanyana ang kanilangtanggapan ay nasaibangbansa DOLE - angat ang antastungosa (decent work) SEKTOR NG AGRIKULTURA - patuloy ng pagdami ng mgalokalnaproduktonainiluluwassaibangbansa at pagdagsa ng dayuhangproduktosapamilihanglokal GATT- WTO - IMF-WB - puro nito ay institusyongpinansyal DOLE - mahigit 60percent ng mgadayuhangproduktongagrikulturalsaloob ng 10years NEO-LIBERAL sinykasadekada 80's at pagpapalit ng administrasyon bunganito = pagkasia ng biodiversity, pagkawasakl ng kagubatan, kakulangansasakahan, nawalan ng hanapbuhay, nawasak ang lupa SEKTOR NG INDUSTRIYA - PAGPASOK NG MGA TNC'S AT IBANG DAYUHANG KOMPANYA EX. IMF-WB - pagbubukas ng pamilihansabansa, import liberalizations, tax incentives, deregularisasyon ng polisiya, pagsasapribado ng pampublikongserbisyo halimbawa: malayangpagpapasok ng companies at mamuhunansainsdustriya ng konstruksiyon, telecommunikasyon, beverages, mining, enerhiya SEKTOR NG SERBISYO - pinakamalakingbahagdan ng maraming naempleyongmangagagawasaloob ng nakalipasna 10years PAGLAKI NG PERSYENTO - malakingtulongsamangagawangpilipino, Sektor ng pananalapi, komersyo, insurance, kalakalangpakyawan, at pagtitingi, transportasyon, pag- iimbak, komunikasyon, libangan, medikal, turismo, BPO, edukasyon - ayonsakanilangsataong 2016 mahigit 56.4 bahagdan ng bilang ng mgamangagagawasabansa ay kabilangsasektor ng serbisyo ISKEMANG SUBCONTRACTING - kaayusan ng paggawa kung saan ang kompanya ay kumukontrata ng isangahensiya o indibidwalna subcontractor CONTRACTUAL PROJECT BASED WORKERS PROBATIONARY WORKERS CASUAL WORKERS SEASONAL WORKERS APPRENTINCES LEARNERS UNDEREMPLOYMENT - ang manggagawa ay may sapatnakayahan at pinag- aralanperoindimakatugma ang pinasukannatrabaho UNEMPLOYMENT - naghahanap ng trabah o wala pang trabaho LFPR - LABOR FORCE PARTICIPATION RATE naghahanap ng (discouraged workers) 5.9 million (16.8%) - sektor ng industriya 12.5 million (33%) - sektor ng agrikultura 19.4million (51.%) - sektor ng serbisyo article 106-109- hinggilsapagpapakontrata ng mgatrabaho at gawainghindibagi ng produksiyon Corazon C- aquino = buongbuoniyakap ang neo liberal naglobalisasyon Omnibus investment act of 1987 at Foreign Act of 1991- nagpapatibaysamgapatakarang neo-liberal- nagbigay ng buonglayasadaloy ng puhunan at kalakalsabansa ay nagsilbingmalawak Marso 2 1989 ang labor code - PD 442 kilalangayong RA 6715 (HERRERA LAW) naisinulongni dating Senator BEPZ - BATAAN EXPORT PROCESSING ZONE EPZ - EXPORT PROCESSINGZONE OFW- OVERSEAS FILIPINO WORKERS HEIs - HIGHER EDUCATION INSTITUTIONS NEDA - NATIONAL ECONOMIC DEVELOPMENT AUTHORITY DOLE - DEPARTMENT OF LABOR AND EMPLOYMENT IMF - INTERNATIONAL MONETARY FUND WB- WORLD BANK APEC - ASIA PACIFIC ECONOMIC COOPERATION SMEs - small medium enterprises LFPR - Labor Force Participation Rate -15 pataas - 22milyon hindiisinamanito DISCOURAGED WORKERS –student, fulltime mother, taongnawalannang sigla sapaghahanap ng trabaho. OJT - on the job training PSA - philipphine statistics authority - bumbasa 4.7% pinakamababasa 3years EDSA - Epifanio de los Santos Avenue TUCP - trade union congress of the philipphines PLEP - philipphine Labor Employment Plan - working students dumadaansaanimnabuwan full time mother - paglalaba, pamamalantsa, pagluluto, paglilinis ng bahay SE- SELF EMPLOYED = ito ay ang mgaemployeeena without any pay, vulnerable employment OFOFB - worked with pay in my own family operated farm or business Hard to fill namgatrabaho - 2d digital animator, agricultural designer, cleanup artist, cosmetic dentist, cosmetic surgeon, cuisine chef. multi lingual tour guide. mechatronics engineer produktibongtrabaho - kumulang 5 milyon, 11milyon naempleyosasektor ng agrikultura, 2million naman na plant machines, 5 sektorindustriya KAPITALISMO -isangsistemang pang-ekonomiyanabataysapribadongpagmamay-ari ng mgaparaan ng paggawa at ang kinalingoperasyon para tumubo. Homebase enterpreneurship - small business, project contract, business outsourcing, business networking ahente ng seguro, real estate, sapatosna de signature, damit, food supplements,organic products, load sa cp(imported) Pinakamalakas -barbecue stand, fish ball, kikiam,icecream