CEZA ÖZEL SUÇLARIN SİSTEMATİK DEĞERLENDİRİLMELERİ

Önce neyi incelemediğimizi yazıyorduk, F’nin M’ye ait çıplak görüntüleri flash
diske kaydederek M’nin babasına vermesi TCK 134. Maddesinde düzenlenen
özel hayatın gizliliğini ihlal suçu kapsamında değerlendirilmesi gerekir. (puan
sistemine dahil) Hemen altına Korunan hukuki değer? Özel hayatın gizliliğini
ihlal suçu nerde düzenlenmişti? 9. Kitap 2. Bölüm. Özel hayat ve hayatın gizli
alanı korunmakta.
A-Suçun Temel Unsurları 1-Suçun Maddi Unsurları a) Suçun konusu b) Fiil c)
Netice d) Nedensellik Bağı e) Objektif İsnadiyet f) Fail g) Mağdur
Sınıflandırma: Genel Classification: Public 2-Suçun Manevi Unsuru 3-Hukuka
Aykırılık Unsuru Temel Unsurları bitirdik B-Suçun Nitelikli Unsurları C-Suçun
Özel Görünüş Şekilleri a) Teşebbüs b) İştirak c) İçtima D-Kusurluluk E-
Cezalandırılabilirliğin diğer şartları (şikayet-uzlaşma

1
Suç: Hırsızlık suçu TCK 141. Maddesinde düzenlenmiştir.
KHD: Hırsızlık suçu 5237 Sayılı TCK’nın 10. Bölümünde “Malvarlığına karşı
suçlar” bölümünde düzenlenmiştir. Bu suçla korunan hukuki değer malvarlığı
haklarıdır. Ve bir diğer görüşe göre kanunda geçen zilyedin rızası ifadesinden
hareketle zilyetliğin KHD olduğu söylenebilir.
Suçun Konusu: Başkasına ait taşınır mal suçun konusunu oluşturmaktadır. Malın
taşınır olmasından kasıt bir yerden başka bir yere götürülebilir olmasını
gerektirir.
Fiil: Kanun koyucu taşınır malı “bulunduğu yerden alan” ifadesine yer vermiştir.
Taşınır malı bulunduğu yerden alıp kendi egemenlik alanına sokma fiil unsurunu
oluşturmaktadır.
Netice: Hırsızlık suçunun tamamlanabilmesi failin taşınır malı egemenlik alanına
sokmasıyla gerçekleşir. Hırsızlık suçu zarar suçu ve sırf hareketli suçtur.
Nedensellik bağı ve Objektif İsnadiyet: Sırf hareket suçu olduğu için özellik arz
eden bir durum yoktur.
Fail ve Mağdur: Genel bir suç olup özgü suç niteliği taşımaz, suçun faili herkes
olabilir. Bu suçun mağduru taşınır malın zilyedi ya da malikidir, herkese karşı
 işlenebilir. Türk Ceza Hukuku bakımından tüzel kişiler mağdur olamaz ancak
suçtan zarar gören olabilir.
Suçun Manevi Unsuru: Kasten işlenebilir bir suç olup taksirli hali
düzenlenmediği için taksirle işlenemez. Kanuni tanımda özel kastın aranması ve
rızanın tipikliğe dahil edilmesi dolayısıyla hırsızlık suçu olası kasıtla işlenemez.
Hukuka Aykırılık: TCK’da yer alan hukuka uygunluk sebepleri kanun hükmünün
yerine getirilmesi, amirin emrinin yerine getirilmesi, ilgilinin rızası, hakkın
kullanılması ve meşru savunmadır.
Kanun koyucu zilyedin rızası olmadan ifadesine yer vermiştir. Zilyedin rızası
olması halinde bu suç oluşmaz. Kanundaki ifadeden hareketle rıza tipiklik
kapsamında fiil unsuru altında incelenmektedir.
Suçun Nitelikli Unsurları: TCK m. 142 ve m.143
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Hırsızlık suçu teşebbüse elverişli bir suçtur.
İştirak: İştirak bakımından özellik arz eden bir durum yoktur.
İçtima: Kanun koyucu TCK m. 142/4 uyarınca bileşik suç uygulanmasının önüne
geçmiştir. Hırsızlık suçuna zincirleme suç hükümlerinin uygulanabilmesi de
mümkündür.
Kusurluluk: Kanun koyucu genel zorunluluk haline ek olarak bu suç için özel bir
zorunluluk hali düzenlemiştir. Buna istinaden hırsızlık suçunda zorunluluk hali
varsa faile ceza verilemeyebileceği gibi cezasında indirim de yapılabilir.
Cezalandırılabilirliğin diğer şartları: Şikayete tabi olmayan resen soruşturulan bir
suçtur. 02.12.2016 tarihi itibariyle basit hırsızlık suçu TCK m.141/1) uzlaşma
kapsamına alınmıştır.

2
Suç: Yağma suçu TCK 148-150. Maddelerinde düzenlenmiştir.
KHD: Yağma suçu; hırsızlık, cebir ve tehdit suçlarını barındırdığından zilyetlik ve
mülkiyet hakkıyla birlikte vücut dokunulmazlığı ve kişilerin özgürlüğünü de
korumaktadır.
Suçun Konusu: Madde gerekçesine göre suçun konusu yalnızca taşınır mallardır.
Fiil: Seçimlik ve çok hareketli bir suçtur. Suçun oluşabilmesi için cebir veya
tehdit hareketinden en az birinin olması gerekir. Cebir ve tehditte fiziki temasın
şart olup olmaması tartışmalıdır Yargıtay tehdidin ağırlığı için objektif yorum
yapmaktadır. Önemli olan tehdidin mağdur üzerinde korku yaratmaya elverişli
olmasıdır.
Netice: İlgili madde hükmünde suçun tamamlanması mağdurun malın teslimine
ya da alınmasına karşı konulmamasının sağlanmasıyla oluşmaktadır. Ayrıca
failin malı egemenlik alanına sokması şart değildir.
Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet: Cebir veya tehditle malın alınması
arasında nedensellik bağı bulunması gerekir. Fail ve Mağdur: Fail bakımından
genel suç olup özgü suç niteliği taşımaz. Mağdur bakımından gerçek kişi bu
suçun mağduru olabilir.
Suçun Manevi Unsuru: Yalnızca kasten işlenebilen bir suç olup taksirle işlenmesi
mümkün değildir. Ayrıca failin yarar sağlama amacı bulunmalıdır. Olası kasıtla
işlenip işlenemeyeceği konusu doktrinde tartışmalıdır.
Hukuka Aykırılık Unsuru: Yağma Suçunda hukuka uygunluk hallerinden yalnızca
meşru savunmayı kabul edebiliriz.
Suçun Nitelikli Unsurları: Nitelikli yağma TCK m. 149’da, daha az cezayı
gerektiren haller m.150’de düzenlenmiştir.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Sırf hareketli bir suç olup teşebbüse uygun değildir ancak yargıtay
kararlarında teşebbüsü kabul etmiştir.
İştirak: Herhangi bir özellik göstermemektedir.
İçtima: Yağma suçu bileşik bir suçtur. Hem hırsızlık hem de cebir veya tehdit
suçunu barındırmaktadır. Yağma suçunda zincirleme suç hükümleri
uygulanmaz.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir durum yoktur.
Cezalandırılabilirliğin diğer şartları: Şikâyete tabi olmayıp resen soruşturulan bir
suçtur. Katalog suçlardan sayılmaması sebebiyle uzlaşma kapsamında değildir.
 3
Suç: Dolandırıcılık suçu TCK 157. maddesinde düzenlenmiştir.
KHD: Malvarlığı hakkı ve İrade Serbestisi korunan hukuki değerlerdir.
Suçun Konusu: Malvarlığına ilişkin herhangi bir değerdir. Taşınır ya da taşınmaz
olabileceği gibi alacak hakkı da olabilir
Fiil: Çok hareketli bir suçtur. Failin hileli davranması, mağdurun aldatılmış
olması ve malvarlığı üzerinde tasarrufta bulunmuş olması ve başkasının lehine
haksız yarar sağlanmış olmalıdır.
Netice: dolandırıcılık suçu sırf hareket suçu değil, netice suçudur. Mağdurun
veya başkasının zararına, yararın elde edilmesiyle netice gerçekleşir ve suç
tamamlanır.
Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet: Çok hareketli bir suç olduğu için
hareketler arasında da nedensellik bağı ve objektif isnadiyete bakılır. Hileli
davranış ile malvarlığındaki azalma arasında nedensellik bağı bulunmalıdır.
Fail ve Mağdur: Fail bakımından genel bir suç olup özgü suç niteliği taşımaz.
Mağdur bakımından her gerçek kişi bu suçun mağduru olabilir, tüzel kişiler
ancak suçtan zarar gören olabilir.
Suçun Manevi Unsuru: Kural olarak kasten işlenebilen bir suç olup taksirle
işlenilebilmesi mümkün değildir. Ayrıca olası kasıtla da işlenebilir.
Hukuka Aykırılık Unsuru: Suçun oluşması için fiilin hukuka aykırı olması
gerekmektedir. Herhangi bir hukuka uygunluk sebebi olmamalıdır. Dolandırıcılık
suçu bakımından hukuka uygunluk sebeplerinden herhangi biri uygulama alanı
bulamayacaktır. Burada ilgilinin rızası hukuka uygunluk sebebi gibi gözükebilir.
Nitekim mağdur kendi isteğiyle suç konusu üzerinde tasarrufta bulunmaktadır.
Ancak bu rıza hileli davranışlar sonucu sakatlanmış bir iradenin ürünüdür. Bu
nedenle de ilgilinin rızasını da dolandırıcılık suçu bakımından hukuka uygunluk
sebebi kabul etmek doğru olmayacaktır.
Suçun Nitelikli Unsurları: Suçun nitelikli hali TCK 158. Maddesinde ve suçun
daha az cezayı gerektiren hali TCK 159.Maddesinde düzenlenmiştir.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Dolandırıcılık suçu teşebbüse elverişli bir suç tipidir. Failin aldatmaya
yönelik hileli davranışlarda bulunmuş olması ile icra hareketleri başlar ve suça
teşebbüs mümkün hale gelir.
İştirak: Bu suça iştirakin her şekli mümkündür. Burada özellik gösteren husus
kendisine sadece haksız menfaat sağlanmış olmanın suçun hareket kısmına
iştirak edilmediği sürece cezalandırılamayacağıdır.
İçtima: Dolandırıcılık suçunda zincirleme suç hükümleri uygulanabilir.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir durum yoktur.
Cezalandırılabilirliğin diğer şartları: Şikâyete tabi olmayıp resen soruşturulan bir
suçtur. Katalog suçlardan sayılma nedeniyle uzlaşma kapsamındadır.

4
Suç: Bilişim sistemine girme suçu TCK 243. maddesinde düzenlenmiştir.
KHD: Bu suçla bilişim sisteminin güvenilirliği ve dokunulmazlığı korunmaktadır.
Suçun Konusu: Bilişim sisteminin kendisi suçun konusunu oluşturmaktadır.
Bilişim Sistemi madde gerekçesinde verilerin yüklenmesi ve verilerin otomatik
işleme tabi tutulmasını sağlayan bütün sistemler olarak tanımlanır.
Fiil: Seçimlik hareketli bir suçtur. Kanunun gösterdiği hareketlerden birinin
yapılmasıyla suç meydana gelebiliyorsa seçimlik hareketli bir suç
bulunmaktadır.
Ayrıca suçun oluşumu için zararın ortaya çıkması gerekmemektedir. Kanundaki
tanıma uygun hareketin gerçekleşmesiyle suç oluşacaktır. Bu yönüyle bilişim
sistemine girme suçu soyut tehlike suçudur. Soyut tehlike suçları tehlikenin
gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılmadığı, hareketin yapılmasıyla
tehlikenin ortaya çıktığı suçlardır.
Netice: Sırf hareket suçu olup netice aranmaz. Bu nedenle nedensellik bağı ve
objektif isnadiyet tartışılmaz.
Fail ve Mağdur: Genel bir suç olup özgü suç niteliği taşımaz, herkes fail ve
mağdur olabilir. Mağdur bilişim sistemi üzerinde kısmen veya tamamen hak
sahibi olan kişilerdir.
Suçun Manevi Unsuru: Kasten işlenebilen bir suç olup taksirle işlenemez.
Hukuka Aykırılık Unsuru: Kamu görevlisi açısından kanun hükmünü icra, amirin
emrini ifa hâkim kararı varsa hukuka uygunluk nedeni olabilir. Bazı durumlarda
ilgilinin rızası da olabilir rıza sınırları içerisinde kalmak kaydıyla.
Suçun Nitelikli Unsurları: ikinci fıkrada indirim sebebi düzenlenmiş ve üçüncü
fıkrada suçun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hali düzenlenmiştir. Üçüncü fıkrada
netice arandığı için nedensellik bağı ve objektif isnadiyet aranır.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Sırf hareket suçu ve kalmaya devam etmesi mütemadi hareketli
suçtur. Bazı durumlarda teşebbüs mümkün olabilir.
İştirak: Özellik arz eden bir durum yoktur.
İçtima: Suç genellikle diğer suçları işlemek için oluştuğundan geçit suçu olarak
değerlendiren görüş vardır. Bu durumda asli-tali norm ilişkisi oluşur.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir durum yoktur.
Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları: Şikâyete tabi olmadığından bu suçta
yapılması gereken işlem ihbardır. Resen kovuşturulan bir suçtur. Katalog
suçlardan olmadığı için uzlaştırma kapsamında değildir.

5
Suç: Veri Nakillerini İzleme suçu TCK 243/4 maddesinde düzenlenmiştir.
KHD: Verilerin gizliliği korunmaktadır.
Suçun Konusu: Nakledilen veriler suçun konusudur.
Fiil: Sisteme girmeksizin veri nakillerini izlemek suçun hareketidir. Sisteme
girilirse ilk fıkrada düzenlenen suç oluşur.
Netice: Sırf hareket suçudur, netice aranmaz. Dolayısıyla nedensellik bağı ve
objektif isnadiyet aranmaz
Fail ve Mağdur: Özgü suç değildir, özellik arz eden bir durum yoktur.
Suçun Manevi Unsuru: Kasten işlenebilir bir suç olup taksirli hali mümkün
değildir ancak hata hükümlerince kasıt ortadan kalkabilir.
 Hukuka Aykırılık Unsuru: Kanun hükmünü icra ve amirin emrini ifa hukuka
uygunluk nedenleri olabilir.
Suçun Nitelikli Unsurları:
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Teşebbüse uygun bir suçtur, icra hareketlerine elverişli hareketler ve
suç için araç temini olmalıdır.
İştirak: Özellik gösteren bir husus yoktur.
İçtima: Veriler öğrenilerek izlenirse özel hayatın gizliliğini ihlal veya farklı bir suç
meydana gelebilir.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir husus yoktur.
Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları:
Şikâyete tabi olmadığından bu suçta yapılması gereken işlem ihbardır. Resen
kovuşturulan bir suçtur. Katalog suçlardan olmadığı için uzlaştırma kapsamında
değildir.

6
Suç: Bilişim Sisteminin İşleyişine Müdahale Suçu TCK 244/1 maddesinde
düzenlenmiştir.
KHD: Bilişim Sisteminin güvenli işleyişi, internet bağlantıları, haberleşme
özgürlüğü ve sistemin ekonomik değeri korunur.
Suçun Konusu: Bilişim sisteminin kendisi konudur.
Fiil: Bilişim sistemini bozma veya engellemedir. Seçimlik ve serbest hareketli bir
suç olarak düzenlenmiştir.
Netice: Sırf hareket suçu değil netice suçudur.
Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet: Failin hareketleri ile sistemin
engellenmesi veya bozulması hareketleri arasında nedensellik bağı aranır.
Fail ve Mağdur: Genel suç olup özgü suç niteliği taşımaz.
Suçun Manevi Unsuru: Kasten işlenebilir bir suç olup taksirle işlenmesi mümkün
değildir.
Hukuka Aykırılık Unsuru: Kanun Hükmünü icra ve Amirin Emrini ifa mahkeme
kararı varsa hukuka uygunluk nedenleri sayılabilir.
Suçun Nitelikli Unsurları: 244/3’te suçun nitelikli hali düzenlenmiştir.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Teşebbüs mümkündür, fail suça elverişli hareketlerle başlayıp suçu
tamamlayamazsa teşebbüsten sorumlu olur.
İştirak: Her türlü iştirak ile suça katılım mümkündür
İçtima: Birden fazla seçimlik hareketin yapılması durumunda tüketen tüketilen
norm ilişkisinden dolayı bir hareketin oluşması için yeterlidir. Sonraki hareket
cezalandırılmayan sonraki harekettir.
Fail he sisteme hem de verilere müdahale etmiş olabilir bu durumda farklı
neviden fikri içtima olarak daha ağır olan suçtan fail cezalandırılır.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir husus yoktur.
Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları: Şikâyete tabi olmayıp resen soruşturulan bir
suçtur. Katalog suçlardan olmadığı için uzlaşma kapsamında değildir.

7
Suç: Bilişim sistemindeki verilere müdahale suçu TCK 244/2 maddesinde
düzenlenmiştir.
KHD: Bilişim sisteminin güvenilirliği korunmaktadır. Verilerin niteliğine göre
diğer hukuki değerler günceme gelebilir.
Suçun Konusu: Bilişim sistemindeki veriler suöun konusunu oluşturmaktadır.
Fiil: Bilişim sistemindeki verilere müdahale sonucu meydana getirmeye elverişli
her hareket suçun unsurunu oluşturuyor.
Netice: Sırf hareket suçu değil netice suçudur. Netice arandığı için nedensellik
bağı ve objektif isnadiyete bakılır.
Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet: Elverişli hareketlerle verilere müdahale
arasında Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet aranır.
 Fail ve Mağdur: Genel suç olup özgü suç niteliği taşımaz.
Suçun Manevi Unsuru: Kasten işlenebilen bir suç olup olası kasıt ile de
işlenebilir.
Hukuka Aykırılık Unsuru: Özellik arz eden bir durum yoktur 244/1 hükümlerini
havidir.
Suçun Nitelikli Unsurları: 244/3’te nitelikli haller düzenlenmiştir.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Mümkündür.
İştirak: Mümkündür.
İçtima: Özellik arz eden bir durum yoktur 244/1 hükümlerini havidir.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir durum yoktur 244/1 hükümlerini havidir.
Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları: Özellik arz eden bir durum yoktur 244/1
hükümlerini havidir.

8
Suç: Bilişim sistemi aracılığıyla haksız çıkar sağlama TCK 244/4 fıkrasında
düzenlenmiştir.
KHD: Tali norm niteliğinde olup başka suç oluşmazsa gidilecek suç tipidir. Bilişim
sistemi ve veri güvenliğini ve Malvarlığı değeri veya özel hayata ilişkin bir çıkar
korunmaktadır.
Suçun Konusu: Bilişim sistemi ve verilerin güvenliği suçun konusunu
oluşturmaktadır.
Fiil: Haksız çıkar sağlamaya yönelik her türlü hareket suçun oluşmasını sağlar.
Netice: Çok neticeli bir suçtur, haksız yarar sağlama neticesi aranmaktadır.
Nedensellik bağı ve Objektif isnadiyet: Neticeli bir suç olduğu için bunlara
bakılır.
Fail ve Mağdur: Genele bir suç olup özgü nitelik taşımaz.
Suçun Manevi Unsuru: Kasten işlenebilir bir suçtur.
 Hukuka aykırılık Unsuru: Haklı bir çıkar varsa netice unsuru sağlanmadığı için
suç oluşmayacaktır.
Suçun Nitelikli Unsurları: 244/3 fıkrası bu suçun nitelikli hali olup olmadığı
tartışmalıdır, kanaatimizce olmalıdır nitekim yargıtayın bu yönde kararları
mevcuttur.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Mümkündür.
İştirak: Mümkündür.
İçtima: Tali norm olarak düzenlendiği için başka bir suç oluşmazsa bu suç tipine
başvurulacaktır.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir husus yoktur.
Cezalandırılabilirliğin diğer Şartları: 244/1 fıkrasındaki haller geçerlidir.

9
Suç: Yasak Cihaz ve Programlar TCK 245/A maddesinde düzenlenmiştir.
KHD: Bilişim sisteminin güvenilirliği korunan değerdir.
Suçun Konusu: Cihaz, Şifre vs. suçun konusunu oluşturur.
Fiil: Seçimlik hareketli bir suç olarak düzenlenmiştir. Failin sayılı fiillerden
herhangi birini işlemesiyle suç oluşur.
Netice: Sırf hareket suçu olarak düzenlenmiştir, nedensellik bağı ve objektif
isnadiyet aranmaz.
Fail ve Mağdur: Genel suç olup özgü suç niteliği taşıma.
Suçun manevi Unsuru: Kasten işlenebilen bir suçtur ve kastın tüm unsurlarını
kapması gerekmektedir.
Hukuka Aykırılık Unsuru: Şartları varsa hukuka uygunluk nedenleri tartışılabilir.
Suçun Nitelikli Unsurları: Nitelikli hali düzenlenmemiştir.
Suçun Özel Görünüş Şekilleri
Teşebbüs: Özellik arz eden bir durum yoktur.
 İştirak: Özellik arz eden bir durum yoktur.
İçtima: Hazırlık niteliğinde olan YCP suçunun yanında amaç suç da işlenmişse
gerçek içtima uygulanır.
Kusurluluk: Özellik arz eden bir durum yoktur.
Cezalandırılabilirliğin diğer şartları: Resen soruşturulan şikâyete tabi olmayan
bir suçtur. Katalog suçlardan olmadığı için uzlaştırma kapsamında değildir.