ატმოსფეროს დაბინძურება

ანასტასია მამაცაშვილი
ატმოსფერო ადამიანის ერთ-ერთი
ძირითადი საარსებო გარემოა
მშრალი ჰაერის მასა დედამიწის ზედაპირის მახლობლად
შეიცავს:
• 78% აზოტს (𝑁2 )
• 21% ჟანგბადს (𝑂2 )
• 0,93% არგონს (Ar)
• 0,03% ნახშირბადს (𝐶𝑂2 )
• სხვა ინერტულ აირებს
 სუფთა ჰაერის 6 სარგებელი
• სასარგებლოა საჭმლის მონელებისთვის, ამიტომ სასურველია, კვების შემდეგ
ცოტა ხნით სუფთა ჰაერზე გავისეირნოთ;
• აუმჯობესებს გულის მუშაობას და სისხლის წნევას;
• გვმატებს ენერგიას, ამაღლებს განწყობას- სეროტონინის რაოდენობა, რომელიც
ჩვენს განწყობილებაზე დადებითად მოქმედებს, ორგანიზმში ჟანგბადის
მოცულობაზე;
• აძლიერებს იმუნურ სისტემას- ჟანგბადი მონაწილეობს სისხლის თეთრი
უჯრედების წარმოქმნაში, რომლებიც იმუნური სისტემის მთავარი დამცავი
რგოლია;
• წმენდს ფილტვებს-ჟანგბადის ნაკადი, რომელიც ფილტვებში ხვდება,
ბრონქებისა და ბრონქიოლების გაფართოებას უწყობს ხელს;
• გვმატებს ენერგიას, აუმჯობესებს აზროვნების უნარს - ტვინს ორგანიზმში
არსებული ჟანგბადის მთელი 20% სჭირდება აზროვნებისთვის
 ატმოსფეროს გლობალური პრობლემები
• სათბურის ეფექტი;
• ოზონის ხვრელი;
• მჟავური წვიმები...

ატმოსფეროს დაბინძურება გავლენას ახდენს გლობალურ

დათბობაზე.
გლობალური დათბობა XXI-ე საუკუნის რეალური საფრთხე
გახდა.
მას ბუნებრივი მიზეზებიც და ადამიანის ზემოქმედებაც იწვევს.
 მზის აქტივობა.
ჩვენი მზე უფრო და უფრო იზრდება
და, მაშასადამე, ის უფრო მეტ მზის
გამოსხივებას წარმოშობს ბირთვული
სინთეზის დროს.
მზის მავნე სხივები გადადის ოზონის
შრეში დედამიწის მაგნიტური ველის
წყალობით.
ეს ხელს უწყობენ კლიმატის
ცვლილებას, ვინაიდან გამოსხივების
ნაწილი რჩება სითბოს სახით შენახულ
ატმოსფეროში და ზრდის პლანეტის
საშუალო ტემპერატურას
წყლის ორთქლი -
გლობალური დათბობის გამომწვევი ბუნებრივი მიზეზი

სათბურის გაზი, რომელსაც

შეუძლია სითბოს
ბუნებრივად შენარჩუნება.

ხელს უწყობს ბუნებრივი

სათბურის ეფექტს
 სათბურის ეფექტი -
პროცესი, როდესაც ატმოსფეროს მიერ დედამიწის ულტრაიისფერი
სხივების დაჭერის გამო დედამიწის ზედაპირი თბება.

სათბურის გაზებია:
ნახშირორჟანგი, მეთანი, აზოტი წყლის ორთქლი
- ბუნებრივად გვხვდება პლანეტაზე.
როდესაც ამ გაზების დონე დაბალანსებულია,
ისინი არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენენ.
გადაჭარბების შემთხვევაში კი საფრთხე
წარმოიქმნება:
სათბურის გაზების სიჭარბე ქმნის ფენას
დედამიწის გარშემო, რაც ხელს უშლის
ატმოსფეროში სითბოს გამოსხივებას. ამ გზით
ის ხვდება პლანეტის შიგნით, რაც იწვევს
გლობალურ დათბობას.
 ადამიანის ზემოქმედება
ნამარხი საწვავის წვა -
ელექტროენერგიისა და ენერგიის გამომუშავების
მიზნით ;
წარმოიქმნება წვის რეაქციები, რომლებიც
ატმოსფეროში გამოყოფენ გაზურ მოლეკულებს:
ნახშირორჟანგს.
მისი სიჭარბე იწვევს გლობალურ დათბობას.

ტყის გაჩეხვა-
მცენარეთა პოპულაციის შემცირებით გარემოში CO2– ის დონე იზრდება.
მცენარეები აითვისებენ ნახშირორჟანგის დიდ ნაწილს ატმოსფეროში და
იყენებენ მას ფოტოსინთეზის შესასრულებლად

ორგანული ნარჩენების დაგროვება- კანალიზაციის

სისტემა და კაშხლები, რომლებიც არ არის შენარჩუნებული, გამოყოფენ
მეთანის გაზს გარემოში, რის შედეგადაც ხდება გლობალური დათბობა
 ატმოსფეროს დაბინძურება -
გავლენას ახდენს გლობალურ დათბობაზე.

რაც უფრო მეტი ნივთიერება

იწვის, მით უფრო დიდია
გამოყოფილი აირების
პროპორცია.
 ჰაერის დაბინძურების წყაროები

ადამიანის საქმიანობით
ბუნებრივი გამოწვეული დაბინძურება
დაბინძურება
ადამიანის ჩარევით
გამოწვეული
დაბინძურება
გაეროს ანგარიშის მიხედვით

• მსოფლიო მოსახლეობის უმრავლესობა ზედმეტად დაბინძურებული

ჰაერის პირობებში ცხოვრობს;
• 2016 წლის 27 სექტემბრის მონაცემებით, დაახლოებით 6.5 ადამიანი
იღუპება ჰაერის დაბინძურების გამო;
• სიკვდილის შემთხვევების 94% პროცენტი არაგადამდებ დაავადებებს
უკავშირდება;
• ავტომობილების გამონაბოლქვმა, მშენებლობებმა და მწვანე საფარის
განადგურებამ ბოლო წლებში განაპირობა დაავადებების
(როგორებიცაა სიმსივნე, გულსისხლძარღვთა და სასუნთქი
გზებისნოზოლოგიების მომატება)...
რამდენიმე ნაბიჯი გლობალური დათბობის
შესაფერხებლად:
• ენერგოსადგურების გამონაბოლქვში არსებული ნარჩენი აირების
გადამუშავება;
• ქარხნების აღჭურვა ქიმიური და მექანიკური ფილტრებით;
• სატრანსპორტო საშუალებების აღჭურვა სპეციალური კატალიზატორებით;
• შევამციროთ პირადი კომფორტისთვის ავტომობილების, გამათბობლების,
კონდიციონერების ჭარბი გამოყენება. ისინი ბევრ გამონაბოლქვს გამოყოფენ,
რაც იწვევს კლიმატის ცვლილებებს;
• ნავთობი და ზოგადად, ყველა ამოწურვადი რესურსი შევცვალოთ
განახლებადი რესურსებით, როგორიცაა მზე და ქარი. რა თქმა უნდა, მათ
დღესაც ვიყენებთ, მაგრამ ნაკლებად, ვიდრე ამოწურვად რესურსებს. ამიტომ
უნდა დავუკლოთ ნავთობის ხმარებას და გადავიდეთ მზის პანელებზე და
ქარის ენერგიაზე, რომლებიც ეკოლოგიურია;
ბუქარესტში, 2022 წლის 17 დეკემბერს ხელი
მოეწერა მწვანე ენერგიის განვითარებისა და
გადაცემის სფეროში სტრატეგიულ
პარტნიორობას. საქართველომ, აზერბაიჯანმა,
რუმინეთმა და უნგრეთმა შავი ზღვის გავლით
ელექტროენერგიის გადამცემი წყალქვეშა
კაბელის პროექტს ხელი მოაწერეს. გამოდის,
ჩვენი ქვეყანა მწვანე ენერგიისა და
განახლებადი ენერგიების გამომუშავების
მიმართულებით ერთ-ერთი საკვანძო ქვეყანა
ხდება.

ეს ვიდეო თვალსაჩინოდ შეაჯამებს

კლიმატური ცვლილებების თემას:
https://www.youtube.com/watch?v=G4H1N_yXB
iA
 გმადლობ
ყურადღებისთვის!