რატომ უნდა

დავიცვათ გარემო?
 გარემოს
დაბინძურება
დამაბინძურებელი ნივთიერებების მოხვედრა
ფიზიკურ გარემოში, რაც იწვევს მის
ხარისხობრივ ცვლილებას, ცვლის ფიზიკურ
სისტემებს და ზიანს აყენებს ან დისკომფორტს
უქმნის ცოცხალ ორგანიზმებს. ადამიანთა
საქმიანობა სერიოზულ ზიანს აყენებს
გარემოს. გარემოს დაბინძურების ერთ-ერთი
წყარო საყოფაცხოვრებო ნარჩენებია; თუმცა
გაცილებით სერიოზულ ზიანს სამრეწველო
საწარმოთა და სასოფლო-სამეურნეო
საქმიანობის, ასევე სატრანსპორტო
საშუალებათა ფუნქციონირების შედეგად
წარმოქმნილი ნარჩენები იწვევს, რომლებიც
ჰაერსაც აბინძურებს, წყალსაც და ნიადაგსაც.

This Photo by Unknown author is licensed under CC BY.

ჰაერი
დედამიწის ატმოსფეროს შემადგენელი აირების, ძირითადად აზოტისა
და ჟანგბადის, ბუნებრივი ნარევი.
ჰაერისა და წყლის ზემოქმედებით სრულდება დედამიწის ზედაპირზე
მნიშვნელოვანი გეოლოგიური პროცესები, ფორმირდება ამინდი და
კლიმატი. ჰაერი არის ჟანგბადის ის ძირითადი წყარო, რომელსაც
საჭიროებს ყველა ცოცხალი ორგანიზმი. ჰაერზე სათბობის წვით
კაცობრიობა ძველთაგანვე ღებულობს სიცოცხლისა და საწარმოო
საქმიანობისათვის საჭირო სითბოს.
როგორ ზიანდება ჰაერი
ფაბრიკა-
ქარხნები, ელექტროსადგურები და ავტომან
ქანები უამრავ ნარჩენ აირს, ჭვარტლსა და
მტვერს გამოყოფს ჰაერში. დაბინძურებული
ჰაერი ადამიანს და სხვა ცოცხალ არსებას
ფილტვებს უზიანებს. ჰაერის ზოგიერთი
სახის დაბინძურებამ შეიძლება გონებასაც კი
ავნოს. ჰაერში ნარჩენი აირების
დაგროვება მჟავურ წვიმებს იწვევს,
რომლებიც ხეებს, ტბებს, მდინარეებსა და
შენობებსაც კი აზიანებს

This Photo by Unknown author is licensed under CC BY.

 ოზონი აირია რომელიც ატმოსფეროს ზედა
ფენებში ბუნებრივად
წარმოიქმნება ჟანგბადისაგან. დედამიწას
ოზონის თხელი ფენა იცავს მზის
ულტრაიისფერი მავნე სხივების
ზემოქმედებისაგან. ოზონის ფენას საწვავის
წვით წარმოქმნილი აირები
და ფრეონი ანადგურებს, რომელსაც
მაცივრები და აეროზოლები შეიცავს. თუ
ოზონის ძირითადი ფენა დაზიანდა, კანის
კიბოთი დაავადების შემთხვევები მოიმატებს.
• 1. ჰაერის დაბინძურება ყოველ 13 წუთში 800 ადამიანს კლავს, 3-ჯერ მეტს,
ვიდრე მალარია, ტუბერკულოზი და შიდსი - ერთად აღებული.
• 2.დედამიწაზე ბავშვების 93% ისეთ ადგილზე ცხოვრობს, სადაც ჰაერის
დაბინძურება ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციებს
აღემატება. 2016 წელს 15 წლამდე ასაკის 600 000 ბავშვი დაიღუპა
რესპირატორული ინფექციებით.
•  3.ურბანულ რეგიონებში დაბინძურების 25% სატრანსპორტო მოძრაობას
უკავშირდება, 20% შენობებში საწვავის წვას და 15% ინდუსტრიულ
აქტივობებს, მათ შორის ელექტროენერგიის წარმოებას.
წყლის
დაბინძურება
Წყალი დედამიწაზე ყველაზე
ძვირფასი ბუნებრივი რესურსია
ჩვენს პლანეტაზე რომლის 
გარეშეც სიცოცხლე შეუძლებელი
იქნებოდა. Ჩვენ მიერ ამ ფაქტის
გაცნობერების მიუხედავად ჩვენ
მაინც ვაბინძურებთ და არ
ვუფრთხილდებით წყლის
რესურსს:ტბებს მდინარეებს
ზღვებსა და ოკეანეებს
მჟავური წვიმები ტბებსა და მდინარეებ
ს აბინძურებს, თუმცა წყლის დაბინძუ
რების მიზეზი მხოლოდ ეს არაა. არსე
ბობს ქალაქები, სადაც მდინარეში და
 ზღვაში დღესაც ჩადის ჩამდინარე ბი
ნძური წყლები, ხოლო ქარხანა-
ფაბრიკებიდან — მომწამლავი ქიმიუ
რი ნივთიერებები და ნარჩენები, რის 
შედეგადაც თევზები და წყლის მცენა
რეები იხოცება. სოფლის მეურნეობაშ
ი ხშირად იყენებენ ქიმიურ სასუქებსა 
და პესტიციდებს, რომლებიც ძლიერი
 წვიმის შედეგად შეიძლება მდინარეშ
ი ჩაირეცხოს. ზღვას ძლიერ აბინძურე
ბს ტანკერებიდან და ნავთობის კოშკ
ურებიდან ჩაღვრილი ნავთობი.
ზემოთ ჩამოთვლილი მოქმედებები რომლებსაც
ადამიანები ჩადიან ძალიან სახიფათოა ჩვენი
სიცოცხლისათვის, რადგან ბუნების
დაბინძურება იწვევს კლიმატის ცვლილებას,
ცოცხალი არსებების სიკვდილს, რასაც
გლობალურ დათბობამდე მივყავართ.
გლობალური დათბობის შედეგად ყინული
იწყებს ლღობას, რასაც ზღვის დონი
მომატებამდე მივყავართ. ზღვის დონის
მომატემა გამოიწვევს ძალიან ბევრი ზღვის
პირა ქალაქის განადგურებას და ქალაქებთან
ერთად შესაძლებელია ქვეყნებიც განადგუროს
მაგალითისთვის ასეთი საფრთხე ემუქრება
ნიდერლანდებს რომლის ზოგიერთი რეგიონი
ნავთობ პროდუქტები
წყალში არამარტო
გემებიდან არამედ
ხმელეთიდანაც ხვდება  და
ათეულობით წლები რჩება
ის ხასიათდება მაღლი
ტოკსიკურობით თუნდაც
დაბალი კონცენტრაციისას
ის ანადგურებს თევზების
ბევრ სახეობას 

This Photo by Unknown author is licensed under CC BY-SA.

 დათბობამ შეიძლება გაზარდოს
ტყეში ხანძრების რისკი,
რაც საფრთხეს შეუქმნის თითოეულ
იქ მცხოვრებ ცოცხალ არსებას და
არა მარტო მათ მასიური ხანძრის
შედეგად გამოყოფილი კვამლი
საზიანო იქნება ჩვენი
ჯანმრთელობისთვის. ამგავარად
ბუნების დაბინძურებით ჩვენ ჩვენს
ჯანმრთელობას ვუქმნით
საფრთხეს და ასევე ჩვენს გარშემო ა
რსებულ ცოცხალ სამყაროს.

This Photo by Unknown author is licensed under CC BY-ND.

პრობლემის გადაჭრის გზები
• დანაგვიანების შედეგად წარმოქმნილი პრობლემების გადაჭრის
საუკეთესო, იდეალური გზა საზოგადოების თითოეული წევრის
მიერ საკუთარი წილი პასუხისმგებლობის გააზრება, საკუთარ
თავზე აღება და ნარჩენების სწორად განთავსება იქნებოდა. თუმცა,
თუ მოსახლეობას მოეთხოვება, რომ არ დაანაგვიანოს გარემო,
მეორე მხრივ, შესაბამისმა უწყებებმა ამისთვის საჭირო პირობები
უნდა უზრუნველყონ. ადგილობრივმა ხელისუფლებამ უნდა
მიიღოს ზომები, რათა ნარჩენების ეფექტიანი განკარგვისათვის
ნარჩენების შეგროვების საკმარისი რაოდენობის კონტეინერი
განთავსდეს შესაბამის ადგილებში – ქალაქის ცენტრში, სავალ
ბილიკებთან, საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში,
ავტობუსების გაჩერებასა და სწრაფი კვების ობიექტებთან .
• ეს უფრო მოსახერხებელს გახდის ნარჩენების შეგროვებასა და 
მის მართებულად განკარგვას. ამასთან, კონტეინერების გადავს
ებით გამოწვეული პრობლემების თავიდან ასაცილებლად აუცი
ლებელია მათი რეგულარული დაცლის უზრუნველყოფა. სამწუხ
აროდ, მხოლოდ ნარჩენების შეგროვების კონტეინერების განთა
ვსება არ იძლევა იმის გარანტიას, რომ ქუჩაში ნარჩენები აღარ 
დაიყრება. აუცილებელია შესაბამისი ეფექტიანი რეგულაციების 
დაწესება და, რაც უფრო მნიშვნელოვანია, აღსრულება, რაც ხე
ლს შეუწყობს დანაგვიანების შემთხვევების პრევენციას კერძო თ
უ საზოგადოებრივ ადგილებში. ასეთი რეგულაციები კრძალავს 
ნარჩენების უნებართვოდ განთავსებასა და დანაგვიანებას.