Instrumenty dęte drewniane

Materiał w podręczniku – str. 97-100 (brak tam saksofonu).

Instrumenty dęte drewniane (dalej – instrumenty d.d.) to grupa instrumentów, w których

dźwięk powstaje w wyniku wprawienia w drganie słupa powietrza. Dzieje się to za pomocą
drgającego stroika, a w przypadku fletów – poprzez kierowanie słupa powietrza do instrumentu pod
odpowiednim kątem (podobnie jak przy dmuchaniu w butelkę).

Budowa instrumentów d.d.:

- stroik wprawiający powietrze w drganie – zbudowany z drewienka
lub trzciny:
* flety nie mają stroika,
* klarnet i saksofon mają pojedynczy,
* obój i fagot mają podwójny;
- część ustnikowa z otworem do obsadzenia stroika;
- podłużny korpus instrumentu z systemem klap i otworów,
najczęściej składany z kilku krótszych części;
- w niektórych instrumentach istnieje nieduża czara głosowa.
obsadzanie stroika klarnetowego
podwójny stroik do fagotu
Instrumenty d.d. mają system szeroko rozstawionych otworów, które
często są zakrywane za pomocą klap. Dźwignie od tych klap prowadzą do
miejsca, w którym muzyk chwyta instrument.

Instrumenty d.d. są dziś

budowane z drewna, metalu lub plastiku Dlaczego flety poprzeczne są
– zależy to od rodzaju i klasy dziś z metalu?
instrumentu. Dziś instrumenty d.d. Skład XIX-wiecznej orkiestry
istnieją w wielu odmianach w zależności symfonicznej zagłuszał drewniane,
od skali brzmienia, np. piccolo, barokowe flety poprzeczne.
sopranowej, altowej, Metalowe instrumenty grają zaś
tenorowej, barytonowej, znacznie głośniej, mają też
Dlaczego saksofon jest metalowy? basowej.
ostrzejszą barwę.
Saksofon jest instrumentem dętym
drewnianym, mimo że jego twórca
zbudował go z metalu. Jest zaopatrzony w
otwory i klapy na wzór klarnetu, posiada
także drewniany stroik. Nie ma wiele
wspólnego z instrumentami dętymi
blaszanymi, które mają lejkowaty ustnik
Poniżej przykłady muzyczne
i wentyle albo suwak.
(linki do klikania i odsłuchania)

1. Flet podłużny. Kilka renesansowych tańców dworskich,

wykonywanych przez Zespół „Cantio Polonica” na fletach podłużnych:
sopranowym (to „nasz”), altowym, tenorowym, basowym. Taniec
rozpoczynający się w czasie około 1:30 nie jest wykonywany na fletach,
lecz na odmianach pomortów – przodków oboju.

F. Marciniak :: 2020-2021
2. Flet poprzeczny. Johann
Sebastian Bach – fragment suity
orkiestrowej h-moll [BWV 1067]:
Badinerie.

3. Flet piccolo – stosowana głównie w orkiestrach odmiana fletu

poprzecznego (gra oktawę wyżej).

4. Klarnet (zdjęcie po lewej). Prezentacja

instrumentu, fragmenty melodii w różnych stylach.

5. Kwartet klarnetowy z klarnetem basowym

(zdjęcie po prawej).

6. Obój (zdjęcie po lewej). Ennio Morricone –

„Obój Gabriela” ze ścieżki dźwiękowej do filmu
„Misja”.

7. Rożek angielski (po lewej) – odmiana

oboju, grająca nieco niżej.

8. Fagot (poniżej). Mikołaj Rimski-Korsakow – „Szeherezada” (fragmenty).

9. Kontrafagot (poniżej) – odmiana fagotu grająca oktawę niżej.

F. Marciniak :: 2020-2021
10. Saksofon altowy – najpopularniejsza odmiana saksofonu. Ze względu na średnio wysoką skalę
dźwięków, jasną barwę dźwięku i wygodę gry, saksofon altowy szczególnie chętnie gra w zespołach
melodię.
Polecam obejrzeć filmik do końca. Na lekcjach „klasowych” zazwyczaj sprzyjał powszechnej
wesołości.

11. Saksofon tenorowy – ma delikatniejsze, głębsze brzmienie i niższą skalę. Stosowany do muzyki
o spokojniejszym, nastrojowym charakterze. Wymaga lepszego przygotowania oddechowego, gdyż
zadęcie zużywa znacznie więcej powietrza.

F. Marciniak :: 2020-2021