Professional Documents
Culture Documents
Chương 7 - Phân Tích Rui
Chương 7 - Phân Tích Rui
Ý NGHĨA
PHÂN TÍCH RỦI RO
Khái niệm truyền thống:
• Từ điển Webster nêu “rủi ro là một mối nguy hại, nguy cơ gây ra thiệt hại hoặc tổn thất”.
• Từ điển tiếng Việt phổ thông “rủi ro là điều không lành mạnh, không tốt bất ngờ xảy ra”.
→ K/niêm RR chỉ đề cập đến mặt tiêu cực là tổn thất.
Khái niệm hiện đại
• Giáo sư Eugene F, Briham & Joel F, Houston Đại học Floria Mỹ trong cuốn “Quản trị tài chính” cũng đưa ra
quan điểm “rủi ro là khả năng các sự kiện không mong đợi xảy ra”.
• Sổ tay quản trị rủi ro doanh nghiệp của hãng kiểm toán Ernst – Young “rủi ro là khả năng một sự kiện có
thể xảy ra và tác động (có thể là đe dọa hoặc cơ hội) đến việc hoàn thành các mục tiêu kinh doanh đề ra”.
• Giáo trinh NLTHBH: “Trong kinh doanh, rủi ro chính là sự dao động của lợi nhuận, lợi nhuận dao động
càng lớn, rủi ro càng cao”.
→ Như vậy, theo quan điểm hiện đại tác động của rủi ro tới DN mang
tính hai chiều có thể là tiêu cực, cũng có thể là tích cực
Theo phạm vi ảnh hưởng
+ RR hệ thống
+ RR phi hệ thống
+ RR trong HĐKD
+ RR trong HĐ đầu tư
+ RR kinh doanh
+ RR trong HĐ tài chính
+ RR tài chính
Rủi ro kinh doanh liên quan đến tính không chắc chắn trong
thu nhập trước thuế và lãi vay (EBIT).
Rủi ro kinh doanh do tính bất ổn của doanh thu và các chi
phí hoạt động.
6
• Tính biến đổi của doanh số theo chu kỳ kinh doanh
7
• Phạm vi đa dạng hóa sản phẩm.
8
RỦI RO KINH DOANH : RỦI RO CÓ HỆ
THỐNG HAY KHÔNG CÓ HỆ THỐNG?
• Rủi ro kinh doanh có các yếu tố của rủi ro hệ thống lẫn không hệ
thống.
• Một phần của tính khả biến trong EBIT bắt nguồn từ rủi ro kinh
doanh không thể đa dạng hóa được như chu kỳ kinh doanh thay
đổi.
• Ngược lại, tính khả biến do các quyết định quản trị đặc thù như đa
dạng hóa các mặt hàng là không hệ thống
9
RỦI RO TÀI CHÍNH
Rủi ro tài chính chỉ tính khả biến của thu nhập mỗi cổ phần khi
một doanh nghiệp sử dụng các nguồn tài trợ có chi phí tài
chính cố định, như nợ và cổ phần ưu đãi.
Rủi ro tài chính góp phần vào cả rủi ro có hệ thống lẫn rủi ro
không hệ thống cho chứng khoán của một doanh nghiệp.
10
12
Ñoä leäch chuaån veà TSSL laø thöôùc ño ñoä phaân
taùn cuûa töøng TSSL trong töøng tình traïng kinh
teá vôùi TSSL mong ñôïi
Caùc böôùc xaùc ñònh ñoä leäch chuaån :
Tröôøng hôïp phaân phoái xaùc suaát:
1.Xaùc ñònh TSSL mong ñôïi
n
r= p x r
i =1
i i
(ri − r )
Tröôøng hôïp phaân phoái xaùc suaát:
pi
2
2 = ri − r
6. Ñoä leäch chuaån: i =1
= 2
VD: TSSL 1 chứng khoán được cho sau đây:
(r − r ) p
n
2
= i i
i =1
• Khi ñoä leäch chuaån ñöôïc tính toaùn töø caùc giaù trò
tyû suaát sinh lôïi thöïc nghieäm
(r − r )
1
=
n 2
n −1
i 20
i =1
• Löu yù
Neáu hai chöùng khoaùn coù tyû suaát sinh lôïi mong
ñôïi khaùc nhau thì khoâng theå döïa vaøo ñoä leäch
chuaån ñeå keát luaän maø phaûi söû duïng heä soá
phöông sai.
Heä soá phöông sai (CV) laø thöôùc ño ruûi ro treân
moãi ñôn vò tyû suaát lôïi nhuaän mong ñôïi.
CV =
r 21
Ví dụ:
22
TYÛ SUAÁT SINH LÔÏI MONG ÑÔÏI
r M
= 11% M = 17,625%
r N
= 15% N = 20.82%
17,625%
CVM = = 1,6
11%
20,82%
CVN = = 1,38
15% 23
Ñeå ño löôøng ruûi ro khoâng heä thoáng, söû duïng
- Phöông sai hay ñoä leäch chuaån cuûa TSSL ñoái vôùi caùc taøi
saûn ñaàu tö coù cuøng TSSL mong ñôïi
- Heä soá phöông sai CV ñoái vôùi caùc taøi saûn ñaàu tö khoâng coù
cuøng TSSL mong ñôïi
- Ngoaøi TSSL, coù theå söû duïng caùc chæ tieâu NPV hoaëc IRR
ñeå tính toaùn phöông sai hay ñoä leäch chuaån
Heä soá beta ño löôøng ruûi ro heä thoáng
Tỷ suất sinh lợi (%)
Năm
CK A CK B CK C
1 8 16 8
2 10 14 10
3 12 12 12
4 14 10 14
5 16 8 16
rTB 12 12 12
Heä soá töông quan : laø moät khaùi nieäm noùi leân moái
quan heä cuøng höôùng hay ngöôïc höôùng cuûa tyû suaát
sinh lôïi hai chöùng khoaùn theo thôøi gian
COV (A, B)
ρ AB =
σA σB
p (r )( )
n
COV ( A , B ) = i iA − r A riB − r B
i =1
30
TÍNH TOAÙN RUÛI RO CUÛA DANH MUÏC
▪ Tyû suaát sinh lôïi cuûa hai chöùng khoaùn coù töông
quan xaùc ñònh hoaøn toaøn
▪ Heä soá töông quan = 1
Tyû suaát sinh
lôïi B
31
TÍNH TOAÙN RUÛI RO CUÛA DANH MUÏC
▪ Tyû suaát sinh lôïi cuûa hai chöùng khoaùn coù töông
quan phuû ñònh hoaøn toaøn
▪ Heä soá töông quan = -1
Tyû suaát sinh
lôïi B
32
TÍNH TOAÙN RUÛI RO CUÛA DANH MUÏC
▪ Tyû suaát sinh lôïi cuûa hai chöùng khoaùn coù töông
quan phuû ñònh hoaëc xaùc ñònh khoâng hoaøn toaøn.
▪ Heä soá töông quan (-1,1)
33
Lyù thuyeát danh muïc cuûa Markowitz
Nhöõng nguyeân lyù naøy laø neàn taûng cho haàu heát nhöõng gì
maø caùc nhaø kinh teá thaûo luaän veà moái quan heä giöõa ruûi
ro vaø tyû suaát sinh lôïi.
34
Ño löôøng ruûi ro cuûa moät danh muïc ñaàu tö
CP X CP Y
CP X w X2 σ 2X w X w Y COV ( X , Y )
CP Y w X w Y COV ( X , Y ) w σ2
Y
2
Y
p = w x x + w y y + 2w x w yCOV( x, y)
2 2 2 2 2
p = w x x + w y y + 2w x w y xy x y
2 2 2 2 2
36
Tröôøng hôïp danh muïc goàm n CP, phöông sai danh muïc laø toång caùc hoäp
döôùi daây (ma traän hieäp phöông sai)
1 2 3 . . . N
.
.
.
2/21/2024 37
TÍNH TOAÙN RUÛI RO CUÛA DANH MUÏC
Tyû troïng voán ñaàu tö laøm toái thieåu hoaù phöông sai cuûa
danh muïc (gồm 2 chöùng khoaùn):
=> Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc baèng zero
B2 − AB A B
w *A =
A2 + B2 − 2 AB A B
38
TÍNH TOAÙN RUÛI RO CUÛA DANH MUÏC
1 2 2 1
= N( ) + (N - N)(
2
) x COV
N N 2
1 2 1
= + (1 _ ) x COV
N N
▪ Ruûi ro khoâng heä thoáng hay coøn goïi laø ruûi ro coù
theå ña daïng hoùa ñöôïc (unsystematic risk) laø ruûi
ro coù theå ñöôïc loaïi boû hoaøn toaøn baèng ña daïng
hoùa.
▪ Ruûi ro heä thoáng (systematic risk) laø ruûi ro
khoâng theå naøo traùnh ñöôïc cho duø coù ña daïng hoùa
nhö theá naøo ñi nöõa. Ruûi ro nhö theá coøn ñöôïc goïi
laø ruûi ro thò tröôøng
40
RUÛI RO HEÄ THOÁNG VAØ RUÛI RO KHOÂNG HEÄ THOÁNG
Ñoä leäch chuaån
cuûa DMĐT
1 5 10 15
Soá löôïng chöùng khoaùn
41
RUÛI RO HEÄ THOÁNG VAØ RUÛI RO KHOÂNG HEÄ THOÁNG
42
RUÛI RO HEÄ THOÁNG VAØ RUÛI RO KHOÂNG HEÄ THOÁNG
44
ĐO LƯỜNG RRKD - PHÂN TÍCH
HOÀ VỐN
Phân tích hòa vốn là phương pháp sử dụng để nghiên cứu về mối liên
hệ giữa doanh thu, các chi phí hoạt động cố định, các chi phí hoạt
động biến đổi và EBIT tại nhiều mức sản lượng khác nhau.
45
MỤC ĐÍCH PHÂN TÍCH HOÀ VỐN
• Dự báo khả năng sinh lợi của một doanh nghiệp, một phân
xưởng hay một mặt hàng khi biết cấu trúc chi phí và các mức
doanh thu mong đợi.
• Phân tích tác động của các thay đổi trong định phí, biến phí
và giá bán đối với EBIT.
• Phân tích tác động của các định phí thay thế (chủ yếu là các
thiết bị vốn) cho biến phí (nhân công) trong một quy trình
sản xuất.
• Phân tích tác động lợi nhuận của các nỗ lực tái cấu trúc
doanh nghiệp nhằm cắt giảm định phí. 46
CÁCH XÁC ĐỊNH ĐIỂM HÒA VỐN
Điểm hòa vốn là điểm mà tại đó doanh thu bù đắp
được các chi phí hay tại điểm hòa vốn EBIT = 0
Gọi:
Q : là sản lượng sản xuất và tiêu thụ
P : là giá bán đơn vị sản phẩm
v : là biến phí đơn vị
F : tổng định phí
tại điểm hòa vốn:
47
PHÂN TÍCH HOÀ VỐN BẰNG CÁC PHÉP
TÍNH ĐẠI SỐ
F
Qo =
P−V
F F
So = =
1−
V
P 1−
V Q i i
PQ i i
48
ĐỒ THỊ PHÂN TÍCH HOÀ VỐN
S
EBIT dương
S0 •
F
EBIT âm
0 Q1 Q0 Q2
Sản lượng (sản phẩm)
49
VÍ DỤ CỦA PHÂN TÍCH HÒA
VỐN
C.Ty Allegan sản xuất một sản phẩm với giá bán đơn vị là 250$. Sản
lượng hiện tại Q là 20.000 đơn vị/năm, doanh thu là 5 triệu, giá bán
đơn vị (250$). Tổng biến phí (3 triệu) như vậy biến phí mỗi đơn vị V
bằng 150$/đơn vị. Tổng định phí là 1.000.000$
1.000.000$
Qo = = 10.000 ñôn vò
250$ − 150$
50
VÍ DỤ CỦA PHÂN TÍCH HÒA
VỐN
Doanh thu, chi phí ($)
5.000.000
S
4.000.000
TC
Hệ số góc = P = 250$/đơn vị
3.000.000
2.500.000
2.000.000 Hệ số góc = V = 150$/đơn vị
1.000.000
F
0 4.000 8.000 10.000 14.000 18.000
San luong Q (san pham)
51
MỘT VÀI HẠN CHẾ CỦA PHÂN TÍCH ĐIỂM
HOÀ VỐN
Doanh
thu, TC
EBIT âm
Chi phí
($) S
EBIT âm
EBIT döông
EBIT dương
54
ĐÒN BẨY VÀ BÁO CÁO THU NHẬP
55
ĐÒN BẨY KINH
DOANH
• Đòn bẩy kinh doanh liên quan đến sử dụng tài sản có định phí.
• Đòn bẩy kinh doanh sử dụng định phí làm điểm tựa, một thay đổi
nhỏ của doanh thu sẽ khuếch đại 1 thay đổi lớn trong EBIT, đó chính
là độ nghiêng đòn bẩy kinh doanh
ĐO LƯỜNG RỦI RO KINH DOANH
Q x (P – V)
DOL tại X =
Q x (P – V) – F
EBIT + F
DOL tại X =
EBIT
Q
DOL tại X =
Q – Q0
DOL TẠI CÁC MỨC SẢN LƯỢNG KHÁC NHAU
Tác động của một sụt giảm 25% trong EBIT xuống còn 750.000$
61
TÁC ĐỘNG CỦA ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI
THU NHẬP VÀ RỦI RO
Tác động của một sụt giảm 60% trong EBIT xuống còn 400.000$
62
TÁC ĐỘNG CỦA ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI
THU NHẬP VÀ RỦI RO
63
ĐO LƯỜNG RỦI RO TÀI CHÍNH
Độ nghiêng đòn bẩy tài chính (DFL) của một doanh nghiệp được
tính như phần trăm thay đổi trong thu nhập mỗi cổ phần do phần
trăm thay đổi cho sẵn trong EBIT
14
12
10
8
6
4
2 EBIT
200 400 800 1.000 1.200 1.600 (ngàn đô la)
CÁC CÔNG THỨC ĐO LƯỜNG RỦI RO TÀI CHÍNH KHÁC
Q(P – V) - F
DFL tai X =
Q(P – V) – F – R – Dp/(1 – T)
EBIT
DFL tại X =
EBIT – R – Dp/(1-T)
CÁC CÔNG THỨC ĐO LƯỜNG RỦI RO TÀI CHÍNH KHÁC
EBIT
DFL tại X =
EBIT – R
EBIT
DFL tại X =
EBIT – R – Dp/(1 – T)
ĐO LƯỜNG RỦI RO TỔNG THỂ
• Rủi ro tổng thể được đo lường thông qua độ nghiêng của đòn cân tổng
hợp
• Đòn bẩy tổng hợp xảy ra khi một doanh nghiệp sử dụng cả hai đòn bẩy kinh doanh và
đòn bẩy tài chính trong nỗ lực gia tăng thu nhập cho cổ đông
• Độ nghiêng đòn bẩy tổng hợp (DTL) được xác định như là phần trăm thay
đổi trong thu nhập mỗi cổ phần từ phần trăm thay đổi cho sẵn trong doanh
thu (sản lượng).
ĐO LƯỜNG RỦI RO TỔNG THỂ
EBIT + F
DFL tại X =
EBIT – R – Dp/(1 – T)
ĐO LƯỜNG RỦI RO TỔNG THỂ
Tác động trên EPS của một gia tăng 10% trong doanh thu
% Thay
đổi [(2)-
(1) (2) (1)]/(1)
EPS
DFL
EBIT
DOL
DTT
RRKD RRTC
Thank you!