Professional Documents
Culture Documents
20 - He Thong Phanh 23
20 - He Thong Phanh 23
-1-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
b. Hoaït ñoäng
Khi ñaïp baøn ñaïp phanh, pít-toâng cuûa xy lanh chính
tieán veà tröôùc neùn daàu trong xy lanh. AÙp löïc thuûy löïc
Xy lanh chính thoâng qua caùc oáng phanh ñöôïc truyeàn ñeán pít-toâng xy
Thanh ñaåy
lanh phanh cuûa töøng baùnh xe.
Nhaän aùp löïc naøy, pít-toâng giaõn ra ñaåy guoác phanh ra
Daàu phanh
ngoaøi. Boá phanh daùn treân guoác phanh bò eùp vaøo troáng
Pít-toâng
Pít-toâng phanh ñang quay nhaèm taïo ra löïc ma saùt ñaùng keå ñeå
Troáng phanh.
Baøn ñaïp
phanh
Xy lanh
Boá phanh
phanh
Guoác phanh
-2-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
Löu yù:
HIEÄN TÖÔÏNG MAÁT PHANH
Hieän töôïng giaûm hoaëc maát daàn hieäu quaû phanh bôûi söï quaù nhieät cuûa boá phanh hoaëc maù phanh do
phanh gaáp hoaëc phanh quaù laâu, chaúng haïn nhö khi di chuyeån xuoáng ñöôøng ñoài nuùi.
So vôùi phanh tang troáng, phanh ñóa coù nhöõng öu vaø nhöôïc ñieåm sau:
Nhöõng nhöôïc ñieåm khi söû duïng heä thoáng phanh ñóa
Vì hieän töôïng töï cöôøng hoùa khoâng ñöôïc duøng trong phanh ñóa neân hieäu suaát phanh ôû toác ñoä thaáp coù
phaàn keùm hôn phanh tang troáng.
Vì khu vöïc ma saùt (maù phanh) nhoû neân phaûi taùc duïng aùp löïc lôùn vaøo maù phanh, töùc laø caàn aùp löïc thuûy
löïc lôùn (löïc ñaïp maïnh leân baøn ñaïp phanh).
b. Hoaït ñoäng
Nguyeân lyù cô baûn cuûa phanh ñóa töông töï nhö
panh tang troáng. Ñöôïc trang bò thay cho troáng
Xy lanh chính Thanh ñaåy phanh laø ñóa baèng gang quay cuøng vôùi baùnh xe.
Caùc maù phanh ñöôïc eùp vaøo caû 2 maët cuûa ñóa
ñeå taïo ra ma saùt phanh.
Daàu phanh
Pít-toâng
Baøn ñaïp
Maù
Pít-toâng
phanh Ñóa phanh
-3-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
Xy lanh phanh
Treân xe FWD coù khoái löôïng phaân boá phía tröôùc lôùn thì löïc phanh lôùn hôn ñöôïc taùc duïng leân caùc baùnh
sau. Neáu boá trí ñöôøng oáng tröôùc / sau ñoäc laäp ñöôïc laép cho loaïi xe naøy thì hieäu suaát phanh bò giaûm
ñaùng keå neáu xuaát hieän roø ræ trong maïch daàu tröôùc.
Do ñoù, boái trí ñöôøng oáng cheùo (ñöôøng oáng phöùc hôïp) ñöôïc duøng treân xe FWD ñeå ngaên ngöøa hieän
töôïng giaûm suùt ñaùng keå hieäu suaát phanh khi xaûy ra roø ræ daàu.
-4-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
Thanh
ñaåy
Van pít-toâng
AÙp suaát
chaân khoâng
Daàu phanh phaûi thoûa maõn nhöõng ñaëc tính yeâu caàu sau:
• Coù theå duy trì ñoä nhôùt vaø ñoä loûng phuø hôïp ôû nhieät ñoä hoaït ñoäng.
• Tính chaát hoùa hoïc oån ñònh.
• Ñieåm soâi cuûa daàu phanh phaûi ñuû cao ñeå khoâng deã xaûy ra hieän töôïng ngheõn hôi.
• Daàu phanh phaûi coù ñaëc tính khoâng laøm bieán chaát caùc vaät lieäu cao su. Cuï theå, noù seõ khoâng laøm
giaõn nôû / co ruùt cuùp-pen phanh.
• Daàu phanh khoâng ñöôïc aên moøn kim loaïi.
• Tính huùt aåm cuûa daàu phanh phaûi thaáp.
-5-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
Löu yù:
HIEÄN TÖÔÏNG NGHEÕN HÔI
Tình traïng ngheõn hôi nghóa laø söï giaùn ñoaïm aùp löïc daàu phanh gaây ra bôûi söï bay hôi (boït khí trong
ñöôøng oáng). Neáu daàu phanh bò ñun soâi vaø bay hôi do nhieät thì seõ hình thaønh boït khí.
Hieän töôïng naøy xuaát hieän khi ñang di chuyeån thì baøn ñaïp phanh seõ tuït xuoáng saøn voâ ích khi ñaïp, töùc laø
phanh trôû neân maát hieäu quaû.
Ñeå deã hieåu thì söï giaûi thích hieän töôïng ngheõn hôi ñöôïc ñöa ra sau ñaây.
Giaû thuyeát laø ñöôøng oáng coù chöùa daàu phanh ñöôïc
Daàu phanh nung noùng bôûi nhieät ñoä beân ngoaøi thì daàu phanh seõ
soâi leân taïo ra boït khí. Khi boït khí sinh ra trong daàu
phanh, aùp löïc thuûy löïc khoâng theå taêng vì boït khí bò neùn
bôûi löïc aùp löïc (boït khí haáp thu aùp löïc taùc duïng).
Neáu xe ñang di chuyeån xuoáng ñöôøng doác daøi vôùi baøn
ñaïp phanh ñaõ ñöôïc nhaán, troáng phanh bò nung noùng
ñeán nhieät ñoä raát cao. Nhieät ñoä sinh ra truyeàn cho xy
OÁng kim loaïi Ñeøn coàn lanh phanh cuûa baùnh xe. Cuõng töông töï tröôøng hôïp
daàu phanh bò nung noùng töø beân ngoaøi, daàu phanh
trong xy lanh bò ñun soâi vaø taïo ra boït khí.
Hình minh hoïa bieåu dieãn caùch aùp löïc thuûy löïc bò giaûm
do boït khí trong maïch daàu. Neáu khoâng coù boït khí
trong ñöôøng daàu thì aùp löïc ñöôïc truyeàn nguyeân veïn vì
daàu phanh khoâng chòu neùn.
Hình “A” bieåu dieãn tình traïng coù boït khí trong ñöôøng
OÁng kim loaïi Khoâng khí
oáng. Nhö ñaõ chæ ra ôû hình “B”, neáu coù boït khí thì aùp löïc
“X” taùc duïng töø xy lanh chính bò haáp thu bôûi boït khí vaø
trôû thaønh aùp löïc “Y” thaáp hôn. Theo ñoù, aùp löïc thuûy
löïc giaûm tyû leä vôùi löôïng boït khí trong ñöôøng oáng daãn
ñeán giaûm hieäu quaû phanh.
AÙp löïc X bò haáp thu bôûi boït khí
-6-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
ABS-ECU
Van rôø-le
Caûm bieán G
Caûm bieán toác ñoä xe
Coâng taéc ñeøn phanh
LÖU YÙ
Tröôùc khi chaâm daàu phanh vaøo bình, haõy kieåm
tra roø ræ heä thoáng vaø ñoä moøn cuûa caùc maù phanh /
boá phanh.
-7-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
CHUÙ YÙ:
• Neáu bình chöùa caïn daàu trong khi tieán haønh thay daàu thì khoâng khí seõ ñi vaøo ñöôøng daàu. Do
ñoù caàn phaûi chuù yù ñeán möùc daàu vaø chaâm theâm neáu caàn thieát.
• Söû duïng daàu phanh tieâu chuaån (DOT3 hoaëc DOT4). Traùnh hoøa troän daàu phanh tieâu chuaån vôùi
loaïi daàu khaùc. Neáu daàu phanh tieáp xuùc vôùi khoâng khí thì noù seõ huùt aåm. Khi nöôùc ñöôïc haáp töø
khí trôøi thì nhieät ñoä soâi cuûa daàu phanh seõ giaûm vaø tính naêng phanh seõ suy yeáu nghieâm troïng.
Vì lyù do naøy, söû duïng bình chöùa ñöôïc laøm kín hoaøn toaøn loaïi 1 lít (1.06 US qt., 0.88 lmp qt.)
hoaëc 0.5 lít (0.52 US qt., 0.44 lmp qt.). ñoùng chaët naép ñaäy bình daàu phanh sau khi duøng.
• Khi daàu môùi traøn ra töø oáng nhöïa thì sieát oác xaû gioù.
CHUÙ YÙ:
Coù theå ñaùnh giaù söï thay ñoåi töø daàu cuõ sang daàu môùi bôûi söï thay ñoåi maøu saéc cuûa daàu phanh traøn
ra ngoaøi.
• Laëp laïi caùc böôùc treân cho caùc oác xaû gioù khaùc.
LÖU YÙ
Ñeå bieát trình töï xaû gioù baèng oác xaû, xem <“BAÛO DÖÔÕNG TREÂN XE” – “PHAÀN 35 - PHANH CÔ
BAÛN” – Khung gaàm> trong Taøi lieäu höôùng daãn söûa chöõa.
-8-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
b. Phanh ñóa
• Kieåm tra ñoä daøy cuûa maù phanh.
LÖU YÙ
Ñeå bieát chi tieát giôùi haïn moøn cuûa maù phanh,
xem <“BAÛO DÖÔÕNG TREÂN XE” – “PHAÀN 35
- PHANH CÔ BAÛN” – Khung gaàm> trong Taøi
lieäu höôùng daãn söûa chöõa.
-9-
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
LÖU YÙ
Ñeå bieát chi tieát giôùi haïn moøn cuûa ñóa phanh,
xem <“BAÛO DÖÔÕNG TREÂN XE” – “PHAÀN 35
- PHANH CÔ BAÛN” – Khung gaàm> trong Taøi
lieäu höôùng daãn söûa chöõa.
Coâng taéc
ñeøn phanh
Thanh ñaåy
Choát
OÁc khoùa
Baøn ñaïp
phanh
- 10 -
CHÖÔNG 20
HEÄ THOÁNG PHANH
c. Khe hôû giöõa baøn ñaïp vaø taám loùt saøn khi baøn ñaïp phanh ñöôïc nhaán hoaøn toaøn.
Neáu khe hôû khoâng naèm trong khoaûng tieâu chuaàu thì truïc traëc coù theå xaûy ra. Ñeå ngaên ngöøa ñieàu naøy
khe hôû phaûi ñöôïc kieåm tra / ñieàu chænh.
• Neáu khe hôû nhoû hôn khoaûng tieâu chuaån:
Phanh khoâng hieäu quaû vaø haønh trình baøn ñaïp khoâng ñuû khi phanh vôùi 1 maïch thuûy löïc bò hoûng.
(6) Kieåm tra caàn phanh tay / haønh trình caàn phanh tay
Ñeøn hieån thò
(a) Phanh tay loaïi caàn
Keùo caàn phanh tay vôùi löïc khoaûng 20 kg vaø kieåm
tra soá naác coù naèm trong khoaûng tieâu chuaån hay
khoâng.
- 11 -