1.

1 IRAULTZA GENETIKOA:
Teoria eboluzionisten arabera, genea da herentziaren oinarrizko unitatea.
○ Darwin → Herentzia nahastu egiten da.
○ Mendel → Geneak ez direla nahasten, hau da, ez dute haien
banakotasuna galtzen.

■ Herentziazko faktore deitu zion landareen karaktereak zehazten dituen

elementuari.
○ Wilhelm Johannsen → Gene deitu zion Mendelen herentziazko faktoreari

Pertsona guztiak herentziaren(1) eta ingurunearen(2) arteko

harremanaren emaitza dira.
1. Gurasoen ezaugarri fisiko eta psikologikoen transmisio genetikoa.
2. Pertsonaren garapenari eragiten dioten kanpoko baldintzak.
“Irabazlea” ez da genetikoki baldintza onenak dituena, gizarte-ingurunera
hobekien egokitzen dena baizik.

Genetika 🠮 herentziaren mekanismoak ikertzen duen zientzia.

Ezaugarriak gurasoengandik seme-alabetara nola heltzen dira.
Herentziaren oinarrizko unitateak geneak 🠮 organismoaren zeluletan
daude.
DNA 🠮 Azido Desoxierribonukleikoaren siglak. Proteina konplexu bat,
zelulen nukleoan dagoena eta izaki bizidunen material genetikoaren
osagai nagusia.
Geneak 🠮 DNAren zatiak. Proteinak fabrikatzeko jarraibideak dituzten
sekuentziak. Proteina ugari sintetizatzen dira gure organismoan,
bakoitzak funtzio desberdina du, eta geneen bidez, gurasoengandik
jasotzen diren funtsezko ezaugarriak definitzen dira.
DNA SEKUENTZIA:

EUGENESIA (on jaioa) XX.mendearen amaieran sortu, ikuspegi

teoriko batetik.
Praktikan, diskriminazioaren justifikazio gisa erabili da.
XX.mendearen hasieran eugenesiak zenbait hautaketa-metodo
defendatu, pertsona osasuntsuagoak eta azkarragoak sortzeko 🠮
derrigorrezko esterilizazioak zeuden, kalitate gutxiagoko genetikatik
ihes egiteko. Holocaustoaren ondoren, eugenesia baztertuta.

1.2 INGENIERITZA GENETIKOA:

Laborategiko teknologiak erabiltzen dituen prozesua organismo
baten DNAren konposizioa aldatzeko.
○ Geneak manipulatzeko aukera ematen duen teknika-multzoa.
● Honen bidez espezie baten gene bat gehitu ahal zaio beste espezie
bateko organismo bati, nahi edo behar den ezaugarri espezifikoa
sortzeko.
○ Minbiziaren aurkako terapiak ekoizteko eta genetikoki
eraldatutako landareak eta abereak egiteko erabili.
● Ingeniaritza genetikoak garrantzia medikuntzan baita animalien
eta landareen ekoizpena kualitatiboki eta kuantitatiboki hobetzeko.

1.3 LAGUNDUTAKO UGALKETA TEKNIKOAK:

Haurdunaldia errazten duten teknika eta tratamendu medikoen
multzoa, ugalkortasun-arazoak direla eta modu naturalean lortzen
ez denean.
Seme-alaba bat izan nahi duten bikoteen %12-18k antzutasuna
du.

Ugalketa-teknika ugari eta prozedura bakoitzak tratamendu eta

emaitza desberdinak.
● Egiten diren tratamendu gehienetan orokortasun batzuk:
○ Medikamentu injektagarriak bi astez hartu behar dira.
○ Hainbat kontrol egin, ekografien eta odol-analisiak.
○ Tratamenduak porrot egiten du maiz eta errepikatu.
○ Batzuetan, pronostikoa oso txarra denean eta tratamenduak behin
eta berriz huts, bertan behera gera daiteke.
○ Haurdunaldi anizkoitza antzutasun-tratamendu gehienen
konplikazio ohikoa da.
(Dena kanpoan).