Hóa Học Bảo Vệ Thực Vật

TS. Đào Huy Toàn

Bộ môn CN Hóa Dược & BVTV
Mã học phần: CH4486
Your Logo or Name Here 1
CH4486 – 3 (3-1-0-6)
 Chương 1
QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN, SẢN
XUẤT VÀ SỬ DỤNG THUỐC BVTV
Your Logo or Name Here 3
Thuốc bảo vệ thực vật là gì ?

Your Logo or Name Here 4

Sự liên quan giữa hóa bảo vệ thực vật và hóa dược
• Nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ:
✓ Cấu tạo chất

✓ Phương pháp tổng hợp

✓ Kỹ thuật sản xuất

✓ Kỹ thuật gia công

✓ Cơ chế tác dụng

Hoạt tính sinh học

Your Logo or Name Here 5
Sự liên quan giữa thuốc bảo vệ thực vật và hóa dược

Bảo vệ con
người

Hợp chất Hoạt tính

hóa học sinh học

Bảo vệ nông
nghiệp

Your Logo or Name Here 6

Khái niệm về thuốc bảo vệ thực vật
• Pesticide:
✓ “Pest” + “icide”
✓ Agrochemicals
✓ Pest controls

Your Logo or Name Here 7

Khái niệm về thuốc bảo vệ thực vật

Insect + “icides”

Your Logo or Name Here 8

Khái niệm về thuốc bảo vệ thực vật

Fungi + “icides”

Your Logo or Name Here 9

Khái niệm về thuốc bảo vệ thực vật

Herb + “icides”

Your Logo or Name Here 10

Khái niệm về thuốc bảo vệ thực vật

Các đối tượng dịch hại khác Your Logo or Name Here 11
Lịch sử phát triển thuốc
bảo vệ thực vật

Your Logo or Name Here 12

Lịch sử phát triển

Cách xua đuổi bọ chét đã được nhắc đến trong sách Ebers Papyrus từ những
năm 1550 trước Công Nguyên

Your Logo or Name Here 13

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 14

Lịch sử phát triển

Mười thảm họa giáng xuống Ai Cập cổ đại

1. Nước sông Nile biến thành máu, bốc mùi hôi
tanh, tôm cá chết hàng loạt.
2. Ếch nhái bò khắp nơi.
3. Muỗi bay ngập trời.
4. Ruồi và thú hoang hoành hành.
5. Gia súc bị bệnh chết hàng loạt.
6. Da thịt bị bỏng rộp và không thể chữa trị được.
7. Mưa đá kèm sấm sét và lửa từ trên trời giáng
xuống.
8. Nạn dịch châu chấu.
9. Bầu trời bị tối đen.
10. Con đầu lòng các gia đình Ai Cập chết hết.

Your Logo or Name Here 15

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 16

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 17

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 18

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 19

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 20

Lịch sử phát triển

Your Logo or Name Here 21

Lịch sử phát triển

SANTORINI

Your Logo or Name Here 22

Lịch sử phát triển

Lưu Rotenone từ rễ cây Thủy ngân hữu cơ

huỳnh Derris và Pyrethrum từ xử lý chống nấm cho
trừ bệnh nụ hoa cúc hạt giống, phòng
Chrysunthemum làm bệnh than đen cho
Thạch tín thuốc trừ sâu. ngũ cốc.
trừ sâu

1000 Thế kỷ 17 1850 1882 1910-1920

BC AC

Nicotin trừ bọ vòi Hỗn hợp Bordeaux Arsenate canxi, chì

voi, rệp hại cây mận. trừ bệnh sương mai dùng phòng trừ sâu
Clorua thủy ngân cho nho. đục quả bông.
bảo quản gỗ. Chế tạo các thiết bị Tác dụng phụ của
Sulfate đồng ức chế để phun thuốc hiệu thuốc → tìm kiếm
bào tử nấm than quả. thuốc ít hại
đen. Ý tưởng về thuốc Dinitro-o-cresol trừ
trự sâu chọn lọc trứng rệp muội
Your Logo or Name Here 23
Giai đoạn 1
Lịch sử phát triển

Lưu Rotenone từ rễ cây Thủy ngân hữu cơ Các thuốc trừ Thuốc diệt cỏ Carbaryl ra đời
huỳnh Derris và Pyrethruum xử lý chống nấm cho dịch hại tổng phenoxyacetic thay thế cho
trừ bệnh từ nụ hoa cúc hạt giống, phòng hợp hữu cơ acid ra đời DDT.
Chrysunthemum làm bệnh than đen cho xuất hiện Malathion
Thạch tín thuốc trừ sâu. ngũ cốc.
trừ sâu

1000 Thế kỷ 17 1850 1882 1910-1920 1930 1939 1940 1950 1957 1958

AC BC

Nicotin trừ bọ vòi Hỗn hợp Bordeaux Arsenate canxi, chì Thuốc trừ côn Malathion là Thuốc trừ cỏ
voi, rệp hại cây mận. trừ bệnh sương mai dùng phòng trừ sâu trùng DDT có thuốc trừ sâu lân paraquat ra
Clorua thủy ngân cho nho. đục quả bông. hoạt tính vượt hữu cơ đầu tiên đời
bảo quản gỗ. Chế tạo các thiết bị Tác dụng phụ của trội ra đời ra đời. Độc tính
Sulfate đồng ức chế để phun thuốc hiệu thuốc → tìm kiếm rất thấp
bào tử nấm than quả. thuốc ít hại
đen. Ý tưởng về thuốc Dinitro-o-cresol trừ
trự sâu chọn lọc trứng rệp muội
Your Logo or Name Here 24
Giai đoạn 1 Giai đoạn 2
Lịch sử phát triển

Allethrin được Permethrin

tổng hợp lần và,
đầu tiên Cypermethr
in ra đời

1959 1966 1974 1980

Phân lập và Etofenprox ra

xác định đời
được cấu trúc Là thuốc trừ
của sâu trebon ở
pyrethrins I Việt Nam

Your Logo or Name Here 25

Giai đoạn 3
Lịch sử phát triển

Allethrin được Permethrin VN chỉ có 2 VN đã có

tổng hợp lần và, TTS sinh 193 TTS
đầu tiên Cypermethr học sinh học
in ra đời

1949 1966 1974 1980 2000 2007

Phân lập và Etofenprox ra Phát triển các loại thuốc thân

xác định đời thiện môi trường, loại bớt các loại
được cấu trúc Là thuốc trừ thuốc gây ô nhiễm và quá độc
của sâu trebon ở
pyrethrins I Việt Nam

Your Logo or Name Here 26

Giai đoạn 3 Giai đoạn 4
 Thuốc BT Abamectin và Emamectin benzoate Sản phẩm chiết xuất từ NPV
(Từ vi khuẩn Bacciluss (Từ nấm Streptomyces avermitilis) (nuclear polyhedrosis virus)
Thuringiensis var.)

Sản phẩm từ tuyến trùng gây bệnh cho Your Logo or Name Here 27
Sản phẩm từ pheromone, hormone
côn trùng