НЕМЕМБРАНСКИ

ОРГАНЕЛИ

МИКРОТУБУЛИ
 МИКРОТУБУЛИ

 НЕРАЗГРАНЕТИ, ШУПЛИ ЦЕВКИ

 МИКРОТУБУЛАРЕН-ОРГАНИЗАЦИСКИ
ЦЕНТАР (MTOC)
 d=20-25nm
 13 димерни тубулин молекули
 α и β тубулин молекули (55 килодалтони)
 протофиламенти
 γ тубулин
 GTP /Mg
 Микротубули

 GTP – GDP
 + и – крај
 Полимеризација и
деполимеризација=рамнотежа
 Брзината=MAP
 Динамичка нестабилност (GTP GDP)
 Светлосен микроскоп- фазен контраст
 “влакна” на митотско вретено
 Акоснема и базално телце (цилии и флагелуми)
 центриоли
 Функции

 Интрацелуларен везикуларен транспорт

 Придвижување на цилии и флагелуми
 Закачување на хромозоми
 Издолжување и движење на клетки
 Одржување на клеточна форма
 Молекуларни моторни протеини

 Динеин/ аксонемален динеин

- крај
 Кинезин
+ крај
 Митоза и мејоза
 Полови на делбено вретено
 Актински филаменти

 20% од вкупните протеини

 Потеники, пократки и пофлексибилни од
микротубулите
 Поларизирани структури
+ ( кукаст крај/побрзо расте) - (зашилен крај)
 Слободни актински молекули (Г-актин)
 Филаментозен актин (Ф-актин)
 K, Mg, ATP
 Actin binding proteins (ABP)
 Видови протеини

 Актин врзувачки протеини

Пр.Фасцин и фибрин
 Актин филамент-прекинувачки протеини
Пр.гелсолин
 Актински протеини што обликуваат капа
Пр. тропомодулин (срцеви и скелетни клетки)
 Актин вкрстувачки протеини
Пр.еритроцити
 Актин моторни протеини
Пр. мускулни клетки/движење на миозин по актин
- Миозин II (мускулни клетки)
- Миозин I (немускулни клетки)
 Функции

 Прицврстување и движење на мембранските

протеини
 Формирање на структурното јадро на
микровилите
 Подвижност на клетките (ламелоподии)
 Издолжување на клеточните продолжетоци
(филоподии)
 Интермедиерни филаменти

 Потпорна или општа структурна улога

 8-10μm
 Разновиден со облик на прачканост и
специфичност во пр. Подединици
 Неполарни филаменти
 Без ензимска активност
 Цитоплазматична врска
 Домен со облик на прачка
 Спирално намотани димери
 4 групи интермедиерни филаменти

кератини Виментин

 Најразновидна група  Една форма

(50)  Клетки со
 Тврди кератини мезодермалн потекло
 Кожни форми  дезмин, синемин,
 Дезмозоми паранемин- мускулни
 Не се групираат со клетки
др.форми  GFAP
 4 групи интермедиерни филаменти

Неурофиламенти
Ламини

 Различна молекулска  Нуклоплазма

маса  ламин А и ламин Б
 NFL, NFM, NFH

Фамилија плектини/протеини