Fiziologjia e bimeve

QELIZA BIMORE
Qeliza prokariote (Bakteret, cyanobacteret, algat blu te
gjelbra, prochlorophyta)
Nuk ka nje berthame te vertete
Adn eshte e vendusur ne zonen qe quhet nukleotid
Rrethohet nga muri qelizor, ka raste qe permbajne dhe
kapsule
Poshte murit ndodhet membrana qelizore
Citoplazma ka pranine e ribozomeve, gjithashtu mund te
formohen vakuola te vogla
Shumica e baktereve levizin me ane te flagjelit
 Qeliza eukariote
Kane pranine e nje berthame te vertete
Jane me te medha se qelizat shtazore
Skane organe jashteqitjeje

Muri qelizor
Pjesa me e madhe kane pranine e murit qelizor
Ne ndertimin e tij merr pjese dhe nje proteine e quajtur
ekstensine e cila luan rol ne rritjen e qelizes
Shume qeliza formojne poshte paretit paresor paretin dytesor

Protoplasti quhet si pjesa e gjalle e qelizes

Membrana qelizore
Rrjeti endoplazmatik
Aparati i Golxhit- ndikon ne formimin e membranes
qelizore si dhe ne nxjerrjen jashte te lendeve te
panevojshme
Mikrotrupat jane 2 llojesh peroksizomet dhe glioksizomet
Peroksizomet bejne coptimin e acidit glikolik
Glikosizomet kthejne ndyrnat ne sheqerna
Te dyja marin pjese ne shperberjen e perokisidit te
hidrogjenit H2O2
Oleozomet ndihmojne ne grumbullimin e yndyrnave
Citoskeleti teresia e mikrogypezave, mikrofijezave dhe
fijeve te tjere ndermjetes
Qeliza
meristematike
Ribozomet
Mitokondrite
Plastet
Berthama
Vakola
Flagjelet dhe ciliet
Gjate gjithe procesit te evolucionit gjallesat kane ruajtur dhe
persosur ndertimin qelizor.
Si pasoje e ruajtjes se siperfaqes relative te larte, qe siguron nje
shkembin optimal me mjedisin e jashtem
Si dhe raporti nukleoplazmatik
Ndertimi nje dhe shumeqelizor
 Regjimi ujor
Molekula e ujit eshte fortesisht polare
Keto molekula formojne lidhje te dobeta hidrogjenore
me njera tjetren.
Lidhje jonike
Lidhje kovalente
Forcat e Van der Valsit jane me te dobeta se lidhjet
hidrogjenore
Sa me e madhe te jete pesha molekulare e nje elementi
aq me e madhe eshte mundesia te jete e ngurte ose e
lenget ne nje tem te caktuar, sa me e vogel aq me e
madhe mundesia per te qene gaz.
Uji ka PM=18 dhe eshte i lenget
Nxehtesia specifike e ujit eshte e larte si pasoje e
vendosjes se molekulave.
Nxehtesia latente e avullimit dhe e shkrirjes jane
relativisht te larta si pasoje e forcave te lidhjeve
hidrogjenore.
Viskoziteti i ujit nuk eshte i larte duke mos penguar
levizjen rrjedhes te tij neper bime.
Adezion
Kohezion
Forcat e kohezonit shkaktojne dhe tension siperfaqesor te
ujit duke luajtur nje rol te rendesishem ne fiziologjine e
bimeve.
Si pasoje e konstantes dielektrike te larte uji eshte nje
tretes shume i mire.
Fluks i mases
Difuzioni ose shperhapja
Difuzoni bazohet ne teorine kinetike sipas se ciles
grimcat elemetare jane ne levizje te vazhdueshme ne
nje temp mbi ate te zeros absolute.
Sipas ligjit te Fikut fluksi i difuzionit eshte ne
perpjestim te drejte me ndryshimin e perqendrimit dhe
ne perpjestim te zhdrejte me largesine.
Jj= Dj δCj/δx
Termodinamika
Ligji i pare
ΔE=ΔA+ΔQ
Energjia e nje gjendje te caktuar matet me ane te
entalpise
H=E+PV
ΔH= ΔE+ PΔV
Ligji i dyte
Njesia e vleresimit eshte entropia
Entalpia dhe entropia percaktojne sebashku energjine e
lire (G) te nje sistemi
G eshte maksimumi i energjise se nje sistemi per te
kryer pune