demtimi i agjenteve te jashtem, dhe perpjekja per riparim dhe demtim te metejshem te strukturave indore. Inflamacioni karakterizohet nga 5 shenja kryesore: • Rubor (skuqje) • Tumor (enjtje) • Calor (temperature) • Dolor (dhimbje) • Functio laesa (demtim i funksionit) Rubor • Skuqja e indit te inflamuar eshte pasoje e vazodilatacionit te shtuar ne kete zone. • Pas demtimit vazokonstriksioni i menjehershem pasohet me hapjen e sfinkterave parakapilare,duke cuar ne sasi te shtuar gjaku ne arteriola,kapilare dhe venula =>hiperemi aktive dhe shtypje e larte hidrostatike. • Pergjegjese per ndryshimet e mesiperme eshte HISTAMINA. (Nderkohe marrin pjese edhe elemente te tjere si bradikinina,serotonine,prostaglandinat,komponentet e aktivizuara te komplementit etj) Tumor • Enjtja e indit te inflamuar eshte pasoje e vazodilatacionit te theksuar dhe rritjes se permeabilitetit te mureve te enes se gjakut.
• Histamina => receptoret H1 te endotelit=> tkurrje e
qelizave endoteliale=> zgjerim i hapesirave nderendoteliale=> dalje e lengut dhe e molekulave te medha si proteina dhe qeliza te gjakut=> Enjtje. Calor • Nxehtesia lokale eshte pasoje e: 1- sasise se shtuar te gjakut ne indin e inflamuar, 2- proceset e shtuara metabolike ne kete zone. • Varesisht nga lloji i shkaktarit patogjen , lloji indit dhe siperfaqja e demtuar ,inflamacioni mund te shoqerohet me ngritje te pergjitheshme te temperatures trupore. Dolor Dhimbja eshte pasoje e ngacmimit te mbaresave nervore sensitive nga : • 1- vete agjenti patogjen • 2-mediatoret e reaksionit inflamator • 3-produktet intermediare te metabolizmit • 4-edema e krijuar e cila shtyp mbaresat nervore . Functio laesa • Demtimi I funksionit eshte pasoje e veprimit demtues te agjentit shkaktar dhe e gjithe ndryshimeve qe ndodhin gjate inflamacionit. Fagocitoza • Eshte nje nder elementet kryesore te procesit te inflamacionit • Nepermjet fagocitozes organizmi arrin te lirohet nga agjentet infeksioze dhe nga pjeset e demtuara indore • Fagocitoza realizohet nga mikrofaget(granulocitet polimorfonukleare) dhe makrofaget. • Mikrofaget vijne ne vatren inflamatore nepermjet procesit te migrimit ndersa makrofaget zakonisht jane te palevizshem. Fagocitoza ka 4 faza: • Kemotaksis( eshte aftesia e qelizave te levizshme qe te njohin dhe te pergjigjen me levizje te orientuara nen veprimin e substancave kemotaktike si psh : C5a,LtB4,kalikreina etj)
• Opsonizimi (proces I realizuar nga opsoninat te cilat jane subs qe
lehtesojne kontaktin dhe gelltitjen e faktorit te demshem si psh :IgG , C3b etj)
• Gelltitja (pas kontaktit qeliza fagocitare ben levizje ameboide te
citoplazmes derisa e rrethon targetin dhe formon fagosomin)
• Zberthimi brendaqelizor (pasi fagosomi bie ne kontakt me
lizozomin clirohen substancat lizozomale qe e shkaterrojne ate) Perfundimet patofiziologjike te inflamacionit • 1-Perfundimi me i shpeshte eshte eleminimi i shkaktarit dhe i indit te demtuar si edhe rigjenerim funksional dhe strukturor.
• 2-Inflamacioni kronik zakonisht perfundon me fibrotizim,shkaterrim te parenkimes
dhe rimodelim te arkitektures indore.
• 3-Ka raste kur procesi inflamator kronik nuk arrin te kufizohet dhe demtimi dhe disfuksioni vazhdon e thellohet gradualisht.
• 4-Ka raste kur gjendja progredon me perfshirjen ne inflamacion te shume organeve
duke cuar ne insuficience shumeorganore e deri ne vdekje .
• 5-Inflamacioni mund te marre pjese ne formimin e proceseve dytesore
patofiziologjike,si psh sem autoimune, imunodeficience,mungese proteinike ne organizem,probleme ne rritje dhe zhvillim , etj. Vleresimi i reaksionit inflamator • 1- Prania e simptomave lokale klasike te inflamacionit(rubor,calor,tumor,dolor,functio laesa) • 2-Temperatura trupore (ka raste kur procesi inflamator shoqerohet me ndryshime te temperatures trupore) • 3-Formula Leukocitare (leukocitoza zakonisht tregon per pergjigjen imunitare kemotaktike te brezit monocitar dhe limfocitar. ) • 4- Proteinat e fazes akute (Rritja e proteines C reaktive, rritja globulinave alfa dhe beta, zvoglimi I albumines,etj • 5-Anemi mikrocitare normokrome ne iflamacione kronike • 6-Rritja e shpejtesise se sedimentimit te eritrociteve . Formula leukocitare normale • Granulocite neutrofile= 60-70% • Granulocitet eozinofile= 2-4% • Granulocitet bazofile= 0-5% • Limfocitet = 20-30% • Monocitet= 4-8%