ĐIỀU TRỊ UNG THƯ TUYẾN GIÁP

BẰNG ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠ I-131

BSCKII. Trịnh Thị Minh Châu

Khoa Y học Hạt Nhân,
Bệnh viện Ung Bướu

1
 MỞ ĐẦU
 Ung thư tuyến giáp chiếm khoảng 1% các loại ung thư
 Đứng thứ 8 trong các ung thư thường gặp nhất ở nữ giới
với suất độ chuẩn theo tuổi là 3,8 tại TP. HCM
 Điều trị:
Phẫu thuật là lựa chọn hàng đầu
Điều trị hỗ trợ bằng đồng vị phóng xạ (ĐVPX) 131I
Điều trị thay thế và ức chế bằng hormon giáp
phối hợp điều trị đa mô thức
chuẩn
 Phẫu thuật là phương thức điều trị đầu tiên.

 Phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn tuyến giáp nên

được thực hiện trước khi khối u nguyên
phát có đường kính ≥1 cm hoặc xuất hiện
tổn thương ngoài tuyến giáp hay di căn là lí
tưởng.

3
 Nếu khối u nhỏ 1 cm và chỉ ở một thùy,
không hạch di căn thì cắt bỏ một thùy
tuyến giáp và cắt bỏ eo giáp là thích hợp.

 Mô tuyến giáp bình thường còn lại ở cổ sau

phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp đối với ung thư
tuyến giáp thể biệt hóa.Mô tuyến giáp này có
thể chứa hoặc không chứa tế bào ung thư.
Nên phải theo dõi

4
 Đồng vị phóng xạ 131I – Iod phóng xạ

I
131

Thời gian bán hủy vật lý

8,1 ngày

Tia  Tia 

Năng lượng tối đa: 606 KeV Năng lượng chính

trung bình:192 KeV 364 KeV
Xâm nhập trong mô: 8 mm

Điều trị Ghi hình, theo dõi

CHỈ ĐỊNH 131I:
– Sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp
– Carcinoma thể biệt hóa của tuyến giáp
– Nhóm bệnh có nguy cơ tái phát cao
– Nhóm bệnh đã có di căn
giảm tỷ lệ tái phát và tỷ lệ tử
vong
 Chuẩn bị trước điều trị
 Ngưng Thyroxine 3 tuần – suy giáp (TSH >30mU/L)
 Không ăn muối iod và các chế phẩm có iod
 Các XN cần có :
1. Phương thức phẫu thuật tuyến giáp
2. Kết quả GPBL
3. CTM, Chức năng tuyến giáp, Tg, TgAb
4. XQ phổi
5. Siệu âm tuyến giáp
6. Độ tập trung tuyến giáp
7. Xạ hình xương
8
Hiện tượng trơ (đờ) tuyến giáp
 Làm giảm hấp thu liều điều trị của 131I
gây nên bởi khi dùng liều chẩn đoán
trước điều trị.
 Hiện tượng trơ xuất hiện nổi trội nhất
với liều cao (5–10 mCi).
 Hiện tượng trơ không nhận biết rõ ràng
ở liều thấp (1–3 mCi).

9
 KHÔNG ĐIỀU TRỊ
SAU PHẪU THUẬT

 Bướu giáp <1cm-1,5cm chưa xâm lấn

vỏ bao, chưa di căn, không phải loại tế
bào cao, tế bào trụ, tế bào xơ hóa
ĐIỀU TRỊ UNG THƯ TUYẾN GIÁP THỂ BIỆT HÓA
- Phẫu thuật:
Cắt bỏ tuyến giáp hoàn toàn
Nạo vét hạch

- Điều trị bằng I-131:

Hủy mô giáp sau phẫu thuật
Diệt di căn
Theo dõi xét nghiệm Thyroglobulin (Tg)
Theo dõi di căn tái phát

- Hormon liệu pháp:

Thay thế
Ức chế
 Tiêu chuẩn đánh giá
hủy mô giáp hoàn toàn

Hủy hoàn toàn mô giáp

Xạ hình âm tính
Tg âm tính (02 ng/ml)
TgAb bình thường

Không hủy hết mô giáp

Xạ hình dương tính

và Tg > 15ng/ml
 Hiệu quả điều trị iod phóng xạ

1. Giảm nguy cơ tái phát

2. Tăng độ nhạy chẩn đoán cần sử dụng

Xạ hình toàn thân (WBS-Whole body scan )

3. Tăng độ nhạy và độ đặc hiệu của xét

nghiệm thyroglobulin (Tg) huyết thanh

13
 Hoạt độ 131I bao nhiêu nên được sử
dụng để loại bỏ tổn thương còn lại?

 Hoạt độ 131I giữa 30 và 100 mCi cho thấy tỷ lệ giống

nhau trong việc loại bỏ thành công tổn thương còn sót,
tuy nhiên có 2 xu hướng :

– Liều càng nhỏ đạt tỷ thành công càng có

lợi cho bệnh nhân
– Liều cao hơn đạt tỷ lệ thành công cao hơn
cũng chấp thuận.
Kinh nghiệm rất quan trọng

14
 ĐIỀU TRỊ DI CĂN PHỔI.

 Di căn phổi phải được điều trị với iod

phóng xạ, nhắc lại mỗi 6 tháng cho tới khi
bệnh tiếp tục đáp ứng và thuyên giảm
hoàn toàn.

15
 ĐIỀU TRỊ DI CĂN XƯƠNG

 Phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn các di căn

khu trú, đơn độc sẽ cải thiện đựơc tỷ lệ
sống và nên được xem xét áp dụng,
đặc biệt ở những bệnh nhân <45 tuổi.

16
 ĐIỀU TRỊ DI CĂN NÃO
 Di căn não thường xuất hiện ở những bệnh
nhân lớn tuổi với bệnh tiến triển nhanh trên
lâm sàng có tiên lượng xấu.

 Phẫu thuật cắt bỏ và xạ trị ngoài là phương

pháp điều trị chính.

 Có ý kiến cho rằng hiệu quả của iod phóng

xạ vẫn còn tác dụng.

17
Tác dụng phụ của điều trị
– Căng đau vùng cổ
– Viêm tuyến giáp
– Viêm tuyến nước bọt
– Buồn nôn, nôn
– Nhức đầu
– Mệt mỏi
 LIỀU ĐIỀU TRỊ

1. Sử dụng các tiêu chuẩn quy ước, liều 131I là 30mCi. đối với mô
tuyến giáp còn sót sau phẫu thuật sẽ loại bỏ thành công xấp xỉ 95%
tổn thương còn lại

2. Di căn hạch nhiều nơi : Liều từ 100 – 150mCi 131I

3. Di căn Phổi : Liều từ 150 – 200mCi 131I

4. Di căn Xương : : Liều từ 150 – 20mCi 131I

19
 KẾT LUẬN

 Việc sử dụng xạ hình toàn thân 131I sau phẫu thuật cắt
bỏ giáp toàn bộ trước khi trị liệu 131I đầu tiên cho ung
thư tuyến giáp là không cần thiết, nhiều nguy cơ gây
trơ làm giảm khả năng hấp thu xạ khi trị liệu.

 Sự cần thiết phải điều trị những ung thư thể nhú nhỏ
(<1,5 cm) với 131I nếu có GPBL là tế bào biệt hóa kém
dù không có bằng chứng di căn hạch hay di căn xa.

20
21
XẠ HÌNH TOÀN THÂN I-131 XẠ HÌNH SPECT-CT I-131
K GIÁP DẠNG NANG TRƯỚC ĐIỀU TRỊ 131I (9-1994)
 K GIÁP DẠNG NANG
BỆNH NHÂN TRƯỚC ĐIỀU TRỊ 131I
 K GIÁP DI CĂN HỐC MẮT
Rectilinear scanner Gamma Camera
SAU ĐIỀU TRI LiỀU SAU ĐIỀU TRỊ TỔNG LIỀU
860mCi 131I 1060mCi 131I
SAU ĐIỀU TRỊ TỔNG LIỀU 1060mCi 131I
K giáp di căn mất tiếng 5 năm,
nói trở lại bình thường 2013
TRẦN THỊ TH.
Tran thi T. - KG di căn
Trần thị Th.

Ngày 24/01/2011
Xạ hình giáp
Trần thị Th.

Ngày 25/02/2011
Xạ hình xương
Trần thị Th.

19/3/2011
Liểu 10 mCi I-131
chẩn đoán
Siêu âm cổ :Hạch cổ 2 bên
dạng hạch viêm
TSH 0,075
Tg 662,4
Trần thị Th.

Ngày 30/5/2011
Điểu trị lần 1 liều 30mCi
Siêu âm : bình thường
TSH 0,024
Trần thị Th

Ngày 1/10/2011
Điểu trị lần 2 liều 200mCi
Siêu âm : bình thường
TSH 0,347
Tg 664
Anti Tg 34,2
Trần thị Th.

Ngày 2/03/2012
Điểu trị lần 3 liều 200mCi
Siêu âm : bình thường
TSH 0,005
Tg 112,9
Anti Tg 89,7
Trần thị Th.

Ngày 20/10/2012
Điểu trị lần 4 liều 250mCi
Siêu âm : bình thường
TSH 8,54
Tg 99,24
Anti Tg 20,63
Trần thị Th.

Ngày 20/05/2013
Điểu trị lần 5 liều 200mCi
Siêu âm : bình thường
TSH 38,69
Tg 5,74
Anti Tg 24,41
Trần thị Th

Ngày 9/12/2013
Điểu trị lần 6 liều 200mCi
Siêu âm : bình thường
TSH 13,13
Tg 1,14
Anti Tg <10
 Nguyễn V.Th.Tr 12F - Xạ hình Xương
N.V.T.Tr. KG WBS 30 mCi I-131- Di căn phổi (T)
Ng V Th Tr. 12F WBS 30mCi I-131 – Tg cao
 Ng.V.Th.Tr. 12F WBS 30mCi I-131 (3)
 Ng V Th Tr. 12F WBS 02mCi âm tính
Ảnh chụp 20/6/2012 bướu ở trán

45
Ảnh chụp BN N.V.T 41M KG di căn, tái khám 20/6/2012
46
47
48
49
50
53