Earl Dominic I.

Porcincula
BSGE-1
Fililipo –pagsasalin ng iba’t ibang disiplina (Reviewer) - Obispo sa Lungsod ng France.
Plutarch - ay isang historyanong Griyego, biograpo at manunulat
Prosesong Segmentasyon na pangunahing kilala sa kanyang isinulat na Parallel Lives at
- Pagtitilad ng mga salita upang makuha ang kahulugan. Moralia.
Naturalisasyon Bible – (Reason ng Pagsasalin)
- Inaangkop ang salita sa wikang Pagsasalinan. - Highest form of book
Kasaysayan ng Pagsasalin. 1. Dahil ang bibliya ay tumatalakay sa layunin ng tao, sa
1. Adelard kanya pinagmulan at sa kanyang destinasyon.
2. Ennius at Naevius 2. Dahil hindi mapapasubaliang kataasang uri
3. Andronicus nagpapasulat nito
4. John Dryden Bible – Aramaic (Original na wala na)
5. Martin Luther Origen – Septuagint – griyego
6. At iba pa Jerome – latin
Sa Aramaic Bible nakabatay ang salin ni Origen sa
English – national language wikang Griyego na kilala sa tawag na SEPTUAGINT.
Ngunit dumating ang panahong nawalan ng sigla ang
Genesis – tore ng Babel – igawa natin ang ating mga sarili ng tagasaling mga iskolar sa Baghdad sapagkat napabaling ang
isang pangalan baka tayo, magkahiwa – hiwalay sa balat ng lupa. kanilang kawilihan sa iba namang bagay na pang-intelektwal,
tulad ng pagsusulat ng mga artikulong pampilosopiya .
“Igawa natin ang ating sarili ng isang pangalan, baka tayo
magkahiwa-hiwalay sa balat ng lupa.” (Henesis 11:4). Sl – simulaang lenggwahe
TL- tunguhang lenggwahe
You are the apple of my eye’ 3 dakilang salin ng Bibliya
- Ikaw ang paborito ko 1. Martin luther – Aramaic to Aleman
Sleep tight 2. Saint Jerome – Aramaic to Latin
- matulong ka ng mahimbing 3. Haring James – Aramaic to ingles
Sing softly Douai Bible – bibliyan ng katoliko romano
- kumanta ka ng mahina John Wycliffe – unang nagsalin ng bible sa Ingles. (20 years)
Like father like son William Tyndale - Griyego to Ingles
- kung ano ang puno syang bunga. - Masalimuot, footnote (talababa) Reson, explanation
Take a bath references (Erasmus)
- maligo ka John Dryden
 Siya ang kauna-unahang kumilala na ang pagsasaling-
Ingles wika ay isang sining.
- Anglo – Prisian
- West Germanic William Shakespeare
- Europe - Ang kanyang mga tula at palabas ay patungkol sa mga
Filipino nararamdam ng mga tao tulad ng pag-ibig, pagka-inggit,
- Malayo - Polinesyo / Austronesian galit at marami pang iba.
- Siya ay pinag-aaralan ng mga bata sa mga paaralan sa
Ang PAGSASALIN ay sinasabing kasintanda na rin halos ng buong mundo. Sinulat niya ang kanyang mga likha sa
PANITIKAN . pagitan ng 1585 at 1613.
 Theodore Savory (The Art of Translation, 1957)
Livius Andronicus - europa 3 kinilalang bersyon
- Libro ni Theodore Savory 1. Geneva Bible 1560
- Art of Translation - Naglalayong palaganapin ang protestantismo.
Odyssey – patula na tungkol sa mga diyos at diyosa - Breeches bible – pagkakrron ng kamalayan ng mga tao
sa totoong pananampalataya.
Andronicus – Roman drama - Genesis 3:7
- Unang nagsalin ng panitikang latin 2. Authorized Version
- Greek to Latin - Salin ni Haring James
3. New English Bible (Revision ng Authorized Version)
Cicero, Varro, Horace - Inilimbag ng Oxford University
– Ayon sa ilang sa mga batikang manunulat na gaya - Hindi na nasundan.
nina Varro, Cicero at Horace, ay ipinagtitibay na si Livius 3 dahilan ng retranslation
Adronicus ang pinagmulan ng “Latin literature”. 1. Maraming nang natuklasan ang mga arkeologo na naiiba
sa diwang nasasaad sa maraming bahagi ng mga unang
Ennius and Naevius – kasunod ni Andronicus salin.
- Mga gawa ni Euripides (Tao) isinalin sa Greek to Latin. 2. Naging malalim ang pag-aaral sa larangan ng
Sinundan ito ni Cicero, tinagurian bilang mahusay na tagasalin linggwistika sa maraming malabong bahagi ng bibliya
at manunulat. 3. Ang sinaunang wilang ginamit sa klasikang English Bible
Baghdad – paaralan ng pagsasalin ng wika (Iskolar) ay hindi na halos maunawaan ng kasalukuyang
Aristotle, Plato at Hippocrates mambabasa bukas sa kung minsan ay iba na ang
- Arabic to Latin inihahatid ng diwa.

Adelard at Retines – pinakatanyag na tagapagsalin. Pagsasalin ng mga akdang klasika

Adelard – mga likha ni Euclid - Ika 19 hanggang 20 siglo
- Arabic to Latin. - Greyego at latin
Retines – Koran (1141) How to I love thee – sonnet xliii ni Elizabeth Barret Browning
- Arabic to latin Alfonso Santiago – sinalin ang akda ni Elizabeth
Jacques Amyot - Pagpapaunlad ng gramatika at balarila
- Prinsipe ng pagsasalin ng wika
- (The lives of famous Greek and Romans ni Plutarch Ano Aking Pag-Ibig
- Aleman to Latin 1559 Ibig mong ibatid, ibig mong malaman
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
Virginia Woolf
- Walang makapapantay sa orihinal sapagkat ang wikang
griyego ay isang mahilkahing uri ng lenggwahe.
- ayon kay Gng. Virginia Woolf, ang alin mang salin ay
hindi makakapantay sa orihinal sapagkat ang wikang
Griyego ay isang wikang maugnayin, mabisa, tiyak at
waring may aliw-iw na nakaiigayang
pakinggan.
Pangkat ng Tagapagsaling wika
1. Hellenizers o makaluma
2. Modernizers 0 makabago
Hellenizer
- Maging matapat sa pagsasalin sa paghahangad ng
mapanatili ang orihinal na diwa.
Modernizers
- Anumang salin ay dapat mahubadan na ng mga
katanguian ay idyoma at nabiihisan nang kakanyahan
ng wikang pinagsalinan.
Robert Browning
- Kailangan maging literal hangga’t maaari maliban kung
ang pagiging literal at lalabag sa kalikasan ng wikang
pinagsasalinan.
Robert Bridges
- Higit na mahalaga ang istilo ng awtor.
Samuel Butler at Edward FitzGerald
- Natural ang daloy ng mga salita, madaling basahin.
FW. Newman (Francis William) akda ni homer
- Pinilit niyang mapanatili ang kakanyahan ng orihinal
hangga’t maaari.
- Kailangan maging matapat sa orihinal
Matthew Arnold
- Pagsasaling literal ay hindi kasinghalaga ng
pagpapanatili ng bisang pang-estetiko ng orihinal na
salin.
Cecil Day Lewis
- Tono at damdamin. Kinakailangang magkaroon ng
ispiritwal na ugnayan ang awtor.
- 1 timothy 4:12
Pilipinas
Panahon ng Kastila – unang yugto
- Akda na makakapagpalaganap ng kristiyanismo
pamplets
Panahon ng mga amerikano – ikalawabf yugto
- Dula, edukasyon
PAtakarang Bilingual – ikatlong yugto
- Teksto sa wikang Filipino
Pagsasalin nng mga katutubong Panitikan di – tagalog –
ikaapat na yugto.
Dalawang Bahagi
Pagsangguni
- Cebuano, Ilocano, Samar-leyte, Hiligaynon, pampango,
Pangasinense, bicolano, tagalog.
Pagsasalin
- Isinalin sa wikang filipino
Galing sa Internet
Kasaysayan ng Pagsasalin sa Daigdig
Livius Andronicus
- Ang kinikilalang unang tagasalin at siyang nagsalin ng
Odyssey ni Homer sa anyong patula (240 B.C.)
Sinundan ito nina Naevius at Ennius, gayon din nina Cicero at
Catulus.
Sa pagdaraan ng maraming taon ay dumami nang dumami ang
mga tagasaling-wika na siyang nagdulot ng malaking pag-unlad
ng mga bansa sa Europa at Arabya.
Baghdad
- isang paaralan ng pagsasalingwika sa pamamagitan ng
isang pangkat ng mga iskolar na nakaabot sa Bagdad at
isinalin sa Arabiko ang mga isinulat nina Aristotle,
Plato, Galea, Hippocrates at iba pa.
Toledo naman ang sumibol sa larangan ng pagsasalingwika.
Adelard at Retines
- Ang mga tanyag na tagapagsalin. Ang sinasabing
pinakataluktok na panahon ng pagsasalingwika ay ang
panahon ng pagsasalin ng Bibliya.
martin luther
- Ang kinikilalang pinakamabuting salin ng Bibliya ay ang
salin ni Martin Luther (1483-1646).
jacques amyot
- Ang kinikilalang “Prinsipe ng Pagsasalingwika” sa
Europa ay si Jacques Amyot na siyang nagsalin ng
“Lives of Famous Greeks and Romans”(1559) ni
Plutarch sa wikang Aleman.
john Dryden
- Si John Dryden ay ibinibilang din na isang mahusay na
tagapagsalin dahil pinag-uukulan niya ng maingat na
paglilimi ang gawang pagsasalin sapagkat naniniwala
siyang ang pagsasalin ay isang sining.
Noong 1792, sa aklat na “Essay on the Principles of
Translation” ni Alexander Tyler, binigyang diin ang tatlong
panuntunan sa pagsasalin. Ang mga ito ay ang mga sumusunod:
1. Ang isang salin ay kailangang katulad na katulad ng
orihinal sa diwa;
2. Ang istilo at paraan ng pagsulat ay kailangang katulad
ng sa orihinal;
3. Ang isang salin ay kailangang magtaglay ng “luwag at
dulas” ng pananalitang tulad ng sa orihinal upang
hangga’t maaari ay magparang orihinal.
Matthew Arnold
- ang isang salin ay kailangang magtaglay ng bisang
katulad ng sa orihinal.
F.W. Newman
- ang isang salin ay kailangang matapat sa orihinal, na
kailangang madama ng bumabasa na ang kanyng binabasa ay
isang salin at hindi orihinal.
A. Ang mga Pagsasalin sa Bibliya
Septuagint o Oregin
- Ang orihinal na manuskrito o teksto ng Bibliya ay
sinasabing wala na. Ang kauna-unahang teksto nito ay
nasusulat sa wikang Aramaic ng Ebreo at ito ang
pinaniniwalang pinagmulan ng salin ni Origen sa
wikang Griyego na kilala sa tawag na Septuagint
gayon din ang salin ni Jerome sa wikang Latin.
Ang tatlong itinuturing na pinakadakilang salin ng Bibliya
Jerome (Latin),
Luther (Aleman)
Haring James (Ingles-Inglatera).
John Wycliffe
Samantalang ang kauna-unahang salin sa Ingles ng Bibliya ay
isinagawa.
Douai Bible
- Ang unang salin ng mga Katoliko Romano.
binuo ni Haring James sa pagsasalin ng Bibliya, naging
panuntunan na ang pagsasalin ay maging matapat sa orihinal na
diwa at kahulugan ng Banal na Kasulatan, dito nga nakilala ang
“Authorized Version”.
Ang maituturing naman na pinakahuling salin ng Bibliya ay ang
“The New English Bible” (1970) na inilimbag ng Oxford
University.
Sa dinami - dami ng mga pagsasaling isinagawa sa Bibliya,
kinailangan pa rin ang muling pagsasalin dahil sa mga
sumusunod na dahilan:
(1) Marami nang mga natuklasan ang mga arkeologo na naiiba sa
diwang nasasaad sa maraming bahagi ng mga unang salin;
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
(2) Naging marubdob ang pag-aaral sa larangan ng linggwistika
na siyang naging daan ng pagpapalinaw ng maraming malabong
bahagi ng Bibliya;
(3) Ang sinaunang wikang ginamit sa klasikang English Bible ay
hindi na halos maunawaan ng kasalukuyang mambabasa bukod sa
kung minsan ay iba na ang inihahatid na diwa.
luther bible
B. Ang mga Pagsasalin sa mga Akdang Klasika
- Ang kalakhan ng kinikilalang mga akdang klasika ay ang mga
orihinal na nasusulat sa Griyego at Latin,
Gng. Virginia Woolf
- ang alin mang salin ay hindi makakapantay sa orihinal
sapagkat ang wikang Griyego ay isang wikang
maugnayin, mabisa, tiyak at waring may aliw-iw na
nakaiigayang pakinggan.
Dalawang pangkat ang mga tagapagsaling-wika sa Ingles ng
wikang Griyego
makaluma o Hellenizers
- ay maging matapat sa pagsasalin sa paghahangad na
mapanatili ang orihinal na diwa at katangian ng
kanilang isinasalin kaya naman pinapanatili nila ang
paraan ng pagpapahayag, at balangkas ng mga
pangungusap at idyoma ng wikang isinalin sa wikang
pagsasalinan.
makabago o Modernizers
- na nagsasabing ang salin ay dapat nahubdan na ng mga
katangian at idyoma at nabihisan na ng kakanyahan ng
wikang pinagsalinan.
Robert Browning
- ang tagasaling-wika ay kailangang maging literal
hangga’t maaari maliban kung ang pagiging literal ay
lalabag sa kalikasan ng wikang pinagsasalinan.
Robert Bridges
- na higit na mahalaga ang istilo ng awtor kung ang isang
mambabasa ay bumabasa ng isang salin.
Pareho naman ang paniniwala nina Edward FitzGerald at
Samuel Butler
- na alin mang salin ng mga akdang klasika ay dapat
maging natural ang daloy ng mga salita, madaling
basahin at unawain.
F.W. Newman sa mga akda ni Homer,
- pinilit niyang mapanatili ang kakanyahan ng orihinal hangga’t
maaari dahil naniniwala siya na kailangang hindi makaligtaan
ng isang mambabasa na ang akdang binabasa ay isa lamang salin
at hindi orihinal.
Sumasalungat naman sa paniniwalang ito si Arnold na
tagapagsalin din ni Homer.
Ayon sa kanya, ang katapatan sa pagsasalin ay hindi
nangangahulugan ng pagpapaalipin sa orihinal na wikang
kinasusulatan ng isasalin.
Cecil Day Lewis
- C. Day Lewis sa kanyang pagsasalin ng “Aeneid” ni
Virgil (na siyang pinakapopular sa panulaang Latin) sa
wikang Ingles, upang mahuli ng tagapagsalin ang tono
at damdamin, kinakailangang magkaroon ng ispiritwal
na pagkakaugnayan ang awtor at ang tagapagsalin.
Kasaysayan ng Pagsasaling-wika sa Pilipinas
Limang yugto:
Panahon ng Kastila;
Panahon ng Amerikano;
Panahon ng Patakarang Bilinggwal;
Panahon ng Pagsasalin ng Panitikang Di-Tagalog
Panahon ng Afro-Asian Literature
A. Unang Yugto – Panahon ng mga Kastila
- Ang pagsasaling-wika sa Pilipinas ay nagsimula sa
pangangailangang mapalaganap ng mga mananakop na Kastila
ang relihiyong Iglesia Catolica Romana.
- Kinailangan ang pagsasalin ng mga dasal at mga akdang
panrelihiyon.
- ayon sa kanila higit na nagiging matagumpay ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa pamamagitan ng paggamit
ng wika ng mga katutubo at naging mas katanggap-tanggap sa
mga katutubo ang marinig na ginagamit ng mga prayle ang
kanilang katutubong wika sa pagtuturo ng salita ng Diyos.
Ang ikatlong dahilan na hindi lantarang inihayag ng mga Kastila
ay ang pangamba na kung matuto ang mga Pilipino ng wikang
Kastila ay maging kasangkapan pa nila ito sa pagkamulat sa
totoong kalagayan ng bansa.
B. Ikalawang Yugto – Panahon ng mga Amerikano
Thomasites
- Sa panahong ito, naging masigla ang pagsasalin sa
wikang pambansa ng mga akdang klasikang nasa
wikang Ingles.
- Edukasyon ang pangunahing patakarang pinairal ng
Amerika kaya naman “bumaha” sa ating bansa ang iba’t
ibang anyo at uri ng karunungan mula sa Kanluran lalo
na sa larangan ng panitikan.
- Ang pagsasalin sa panahong ito ay isinagawa sa paraang
di-tuwiran, ibig sabihin ang isinasalin ay hindi ang
orihinal na teksto kundi ang isa na ring salin.
Rolando Tinio
- Isa sa mga tagasaling marami ang naisaling klasikong
akda. Ang mga dulang isinalin niya ay ipinalabas sa mga
piling teatro sa Kamaynilaan lalo na CCP.
Isang magandang proyekto rin ang isinagawa ng National
Bookstore (1971) kung saan ipinasalin ang mga popular na
nobela at kwentong pandaigdig at isinaaklat upang magamit sa
paaralan. Ang ilang halimbawa ay ang mga kwentong “Puss N’
Boots”, “Rapunzel”, “The Little Red Hen” at iba pa.
Ang Goodwill Bookstore naman ay naglathala ng koleksyon ng
mga klasikong sanaysay nina Aristotle, Aquinas, Kant at iba pa.
Ang Children’s Communication Center naman ay nagsalin at
naglathala ng mga akdang pambata tul ad ng “Mga Kuwentong
Bayan Mula sa Asia, Rama at Sita”, Palaso ni Wujan”, “Mga
Isdang Espada” at iba pa.
Rama at Sita
C. Ikatlong Yugto ng Kasiglahan – Patakarang Bilinggwal
Ang ikatlong yugto ay ang pagsasalin sa Filipino ng mga
materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles tulad ng mga
aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa. Kaugnay ito ng
pagpapatupad sa patakarang bilinggwal sa ating sistema ng
edukasyon. Ayon sa Department Order No. 25, s. 1974, higit na
marami ang mga kursong ituturo sa Filipino kaysa Ingles.
Nangangahulugan, samakatwid na lalong dapat pasiglahin ang
mga pagsasalin sa Filipino ng mga kagamitang pampagtuturong
nasusulat sa Ingles. Ang ilan sa mga halimbawang isinalin sa
panahong ito ay ang mga gabay pampagtuturo sa Science, Home
Economics, Good Manners and Right Conduct, Health Education,
at Music. Isinalin din ang Tagalog Reference Grammar, Program
of the Girl Scouts of the Philippines at iba pa.
Ikaapat na Yugto ng Kasiglahan – Pagsasalin ng mga
Katutubong Panitikang Di-Tagalog
- Kinailangan ang pagsasalin ng mga katutubong
panitikang di-Tagalog upang makabuo ng panitikang
pambansa. Ang tinatawag nating “pambansang
panitikan” ay panitikan lamang ng mga Tagalog
sapagkat bahagyang-bahagya na itong kakitaan ng
panitikan ng ibang pangkat-etniko ng bansa. Upang
maisakatuparan ito nagkaroon ng Proyekto sa
Pagsasalin ang LEDCO (Language Education Council of
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
the Philippines) at SLATE (Secondary Language Teacher
Education) ng DECS at PNU noong 1987 sa tulong ng
Ford Foundation. Inanyayahan sa isang kumperensya
ang kinikilalang mga pangunahing manunulat at iskolar
sa pitong pangunahing wika ng bansa (Cebuano,
Ilocano, Hiligaynon, Bicol, Samar-Leyte, Pampango at
Pangasinan. Pinagdala sila ng piling materyales na
nasusulat sa kani-kanilang bernakular upang magamit
sa pagsasalin. Sa proyektong ito, nagkaroon din ng
pagsasalin sa ilang Chinese-Filipino Literature, Muslim
at iba pang panitikan ng mga minor na wika ng bansa.
Ikalimang Yugto ng Pagsasalin – Pagsasalin ng Panitikang
Afro-Asian
- Ang panahong ito ay nakatuon sa pagsasalin ng mga
panitikang Afro-Asian. Kinailangan ang pagsasaling ito
dahil kasama na sa kurikulum ng ikalawang taon sa
hayskul ang pagtuturo ng Afro-Asian.
Isagani Cruz
- “Para tayong mahihina ang mga matang mas madali
pang makita ang malayo kaysa mga likha ng mga
kalapit bansa natin.” Ang pagsasama sa kurikulum ng
panitikang Afro-Asian ay masasabing pagwawasto sa
pagkakamali sapagkat noong mga nakaraang panahon
mas binigyang halaga ang pagsasalin ng panitikang
Kanluranin at hindi ng panitikan ng mga kalapit na
bansa.
Rolando Tino at Behn Cervantes
- ang pagsasalin ng banyagang akdang nasa larangan ng
drama.
Samantala, may ilan ring pangkat o institusyong nagsasagawa ng
mga proyektong pagpapaunlad ng wikang pambansa, ito ay ang
NCCA (National Commission on Culture and Arts) at PETA
(Philippine Educational Theatre Association). Isinalin naman ng
Komisyon sa Wikang Filipino ang mga karatula ng iba’t ibang
departamento at gusali ng pamahalaan, dokumento, papeles para
sa kasunduang panlabas, Saligang Batas at iba pa. Sa kabila ng
mga kasiglahang nabanggit, ang pagsasaling-wika bilang isang
sining ay hindi pa gaanong nakakalayo sa kanyang kuna o duyan,
lalo na kung ihahambing sa antas ng kaunlaran sa larangang ito
sa ibang kalapit-bansa natin sa Silangang Asia. Ang isa pang
hindi naisasagawa hanggang sa ngayon ay ang paghahanda ng
isang talaan ng mga tagapagsaling-wika o registered translators.
Maaaring isagawa ng Komisyon sa Wikang Filipino ang
paghahanda ng kinakailangang mga instrumento sa pagsusulit at
sistema o prosedyur sa pagwawasto at iba pang bahagi ng
proseso. Ang pagtatatag ng samahan sa pagsasaling-wika ay
maaaring makatulong nang malaki sa pagpapasigla ng mga
gawain sa larangang ito.
Riot – Khushwast Singh
- short story
Gulo – Salin ni Pat V. Vikkafuerte
A gift from Above - Tula
Kahulugan ng Pagsasalin
Ang disyunaryo ng wikang Filipino Sentinyal
edisyon, 1998 ng komisyon ng wikang Filipino ay nagbibigay ng
4 na kahulugan.
1. Paglilipat ng lalagyan
2. Muling pagsulat
3. Pagkahu ng dugo sa isang tao I hayop at nililipat nito sa
iba upang mapalitan ng nawalang dugo.
4. Paguslat o pagsasabi ng anuman sa anumang wika.
Dizon (1998) – Ideolohiya at pagsasalin
- Ang gawaing pagsasalin ay kinasasangkutan ng paglipat
ng isang tekstong nakasulat sa isang wika patungo sa
iba at particular na wika.
Roman Jacobson
- Gawaing pagsasalin sa tatlong larangan
1. PAgsasaling interlingual – o paglilipat ng mga tanda ng
isang wika patungo sa parehong wika.
2. Pagsasaling Intralingual – kapag ininterpreta ang mga
tanda ng batayang wika batay sa mga tanda ng isang
wikang ipinagsalinan.
3. PAgsasaling Intersemiotic – paglilipat mula sa wiaknf
pasalita tungo sa sistemang di pasalita ng mga tanda.
Silapan
- Ang pagsasalin ay ang paglilipat ng kahuluhan ng teksto
sa ibang wika sa paraang ayon sa intension ng awtor ng
teksto.
Nida at Taber – reproduksyong ito ay tagatanggap ng wika ng
pinakamalapit sa natural at katumbas ng orihinal na wika, una
ayon sa kahulugan at pangalawa ayon sa estilo.
“Intended and pressumed to convey the same meaning
equivalent textual material, a text w/c communicates the same
message equivalent thought.”
- Ang pariralng ito au tumutukoy sa salin/ Maliwanag na
sinasabing ang salin ay dapat naghahatid ng parehong
kahulugan, katumbas ng teksto, parehong mensahe at
katumbas sa diwang materyal na Isinasalin.
- Mula sa mga kahulugan na binanggit sa unahan,
mapapansin natin na sa pagsasalin ay mayroong
nasasangkot na dalawang wika-ang wikang isinasalin at
wikang pinagsasalinan, mayroong nagaganap na
paglilipat ay ang kahulugan ng isinasalin.
INTERLINGUAL – text to text
- Pagpapababaw sa malalim na salita (isang wika)
Hal. Maalinsangan - mainit
INTRALINGUAL – translation
- Pagsasalin sa ibang lenggwahe (2 wika)
Hal. Maalinsangan - warm
INTERSEMIOTIC – verbal to non-berbal
Hal. Painting
1.2 Kahalagahan ng pagsasalin
Ano ang kahalagahan ng pagsasalin? Bakit
kailangang magsalin? Kung pagbabalikan natin ang kasaysayan,
makikita natin ang mahalagang bahaging ginampanan ng
pagsasalin kahit noon pa mang unang panahon gaya ng sinabi ni
Roman sa kanyang artikulong pagsaslin tungo sa pagpapayaman
ng wikang pambasa (1998). Ayon kay Ramos:
Bago pa man dumating ang mga tagakanluran, sigurado
nang umiiral sa kapulunan ang impormal na pagsasalin sa oral
na komunikasyon. Mahalagang ito sa interbarangay at/o inter-
etnikong komunikasyon upang ayusin ang mga gusot sa pagitan
ng mga magkakaaway na tribo at barangay. Mahalaga rin siguro
ito sa kanilang kabuhayan tulad ng barter sistem o pagpapalitan
ng mga kalakal hindi lamang sa pagitan ng mga katutubo kundi
sa mga taga-ibang bayan sa silangan, tulad ng mga tsino na
napadpad sa kapuluan ng pilipinas.
Nang dumating naman ang mga kastila, kinakailangang
ang pagsasalin para sa dalawang layunin – (1) ang pananakop
at (2) ang pagpapalaganap ng kristuyanismo. sa aklat ni venuti
(1998) ay kanyang sinabi sa pamamgitan ng pagsasalin ay sabay
na nagaganap ang pagbibinyag at pananakop. Ang kanyang
paliwanag ng batay kay Rafael (1998) ay ganito ang isinasaad:
ang mananampalataya na tumanggap sa diyos na kristiyano ay
nagpapasakop din sa haring kastila na banal na itinalaga, lalo na
sapangkat iniuugnay ng mga misyonero ng pampulitikang
pagpapsakop dito sa lupa sa kaligtasan sa kabilang buhay.
Kaya, ayon pa rin kay Ramos. “Bilang bahagi ng
layuning mapalaganap sa bansa ang kristiyanismo, isinalin ng
mga misyonaryong kastila sa tagalog (at iba pang wika sa bansa)
ang mga aklat-dalasan, awit pansimbahan, sermon,
pagsasanay sa mga gawaing pangkabanalan.”
Sa pamamagitan ng pagsasalin ay naitanim ng mga
mananakop na kastila sa isip at damdamin ng kanilang sinakop
ang kanilang mga ideoloiya, paniniwala at pananampalataya.
Ayon pa kay Santiago (1994): “batay sa kanilang karanasan
(mga kastila) sa timog at hilagang amerika, higit na nagugung
matagumpay ang pagpapalaganap ng kristiyanismo sa
pamamagitan ng paggamit ng mga wika ng mga katutubo.”
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
Ang panahong ito ang pananakop ng mga kastila ayon
pa rin sa huli ang maituturing na unang yugto ng kasiglahan sa
pagsasalingwika sa pilipinas.
Mula sa mga nabanggit, makikita ang mahalagahan ng
pagsasalin sa ugnayan pangkomeryo ng dalawa o mahigit
pang bansa sa pagpapairal ng kapangyarihan at kamulatang
panrelihiyon.
Bukod pa sa mga kahalagahang ito, may malaking
bahaging ginagampanan ang pagsasalin sa paglilipat at palitan
ng kultura’t kaalaman sa buong mundo. sabi ni Almario sa
kanyang artikulong pagsulyap sa kasaysayan ngpagsasalin:
“kung ang pagkaimbento ng papel ay napakahalaga sa lansakan
at matagalang pag-iimbak ng matatayog na karunungan at
dakilang panitikan ang pagsasalin naman ang naging mabisang
kasangkapan sa pagkakalat at pagtanggap ng mga naturang
paman ng sibilisasyon sa iba’t ibang lugar sa buong mundo.”
- Pasalita
- Pasulat
- sulatroniko
Isang halimbawa na ng dakilang panitikang naipaman
dahil sa pagsasalin ang epikong Odyssey ni Homer na sinasabing
pinakamatandang nakaulat na salin. Ang mga karunungan
isinulat nina Aristotle, Plato, Galen , Hippocrates at iba pang
mga dakilang Griyego ay naipamana rin sa daidig dahil sa
pagsasalin.
Mula pa rin sa artikulong huling binanggit ay sinabi ni
Almario na “kasangkapan ang pagsasalin upang ganap na
makinabang ang isang bansa o pook sa mga impluwensya mula
sa isang sentro o sulong na kultura” ibinigay niyang halimbawa
dito ang pagagap at pakikinabang ng mga kulturang Latin at
Arabe sa kulturang Griyego sa pamamagutan ng salin.
Ang ating sariling kulturang Pilipino ay sumagap at
nakinabang din sa mga kuktura ng mga kolonisador nito sa
pamamagitan ng mga salin. Ayon kay Ramos: “Sa mga
kolonisador nito, ang mga kastila ang may pinakamalaking
impluwensya sa bansa lalo na sa basehan ng unang wikang
pambansa natin, ang Tagalog.” nalaman natin ang mga batayang
aralin sa kristiyanismo sa pamamagitan ng Doctrina Christiana
en la lengua Espanola at mula sa iba pang mga salin tungkol a
simbahan o eklesyastik. Nagkaroon tayo ng kaalaman sa pulitika
dahil sa mga salin na pampulitika ang nilalaman at layunin.
Kabilang ditto ang Huling Pahimakas na salin ni Andres
Bonifacio ng Mi ultimo Adios(kataksilan ng kastila) ni Jose
Rizal.
- Pelikula sa Pilipinas
- Mainstreams
- Sinehan (Pinapalabas)
- Indifilms
Kung noong panahon ng pananakop ng mga kastila ay
krus o relihiyon ang naging isa sa pangunahing kasangkapan ng
pananakop ng mga kastila; ayon kay Santiago (1994) “noong
panahon naman ng Amerikano ay aklat o edukasyon sa
pamamagitan ng wikang Ingles.”
Ipinaliwanag pa niya na sa panahong ito nagsimulang
makapasok sa pilipinas nang lansakan ang iba’t ibang uri o genre
nng panitikan at naging masigla ang pagsasalin sa wikang
pambansa lalo na ng mga akda klasika. Ang pakikipag-ugnayan
intelektwal ng mga Pilipino sa ibang bansa ay naging liberal sa
panahon ng amerikano at wika nga ni Santiago, ”bumaha sa
ating bansa ang iba’t ibang anyo at uri n karunungan mula sa
kanluran”
Mahalagang din ang pagsasalin upang madaling
maunawaan, matutuhan at sa gayon ay mapakinabangan ng
masang Pilipino ang mga bagong teknolohiya mula sa mga
dayuhan. Ito ay mapatutunayan ng karanasan ni Teo Antonio,
isang manunulat at tagasalin sa Technology and Livelihood
Resource Center na kanyang inilahad sa artikulong pagsasalin ng
kaalaman panteknolohiya (1995). Sa artikulong ito ay kanyang
sinabi: “Pinatunayan ng maraming tagasubaybay na mamamayan
na dumagsa sa pagbili ng mga babasahing at nagamit sa kanilang
pag-unlad ang mga babasahing naisalin.”
Hindi rin dapat kaligtaan ang kahalagahan ng
pagsasalin sa pagsulong o pagyabong ng wikang pambansa o sa
intelektwalisasyon nito. Mula sa artikulo ni Fortunato na
pinamagatang pagsasalin: Instrumento sa intelektwalisasyon ng
Filipino (1991) ay kanyang sinabi:
Importanteng- importante ang pagsasaling wika upang
mailipat ang mga ‘nakaimbak’ Na karunungan nasa mga aklat na
nasusulat sa Ingles at iba pang intelektwalisadong wika.
Tumutulong din ang pagsasalin na magkaroon ng mga bagong
impormasyong kultural ang mga iskolar na babasa ng salin. Ang
pag-introdyus ng mga bagong konseptong produkto ng
pagsasalin ay nakatutulong sa intelektwalisasyon. Yumayaman
ang kultura ng Filipino sa daragdagang ng mga bagong leksikon.
Sa ganitong paraan napapayaman ang wikang Filipino at
nabubuo ang kultura ng syensya at mga asignaturang abstrak sa
pamamagitan ng behikulong ginamit.
Mula pa rin sa artikulong ito, inilahad na mayroong
itinuturing na mahahalagang laranagn na pinaggagamitan ng
diskursong intelektwal at elegante at nangangailangan ng
mataas na kasanayang pang wika lalo na sa pagbasa at
pagsulat. Ang mga ito ay edukasyon (lalo na sa hayskul at
unibersidad), mass media, syensya at teknolohiya, gobyerno,
batas, hukuman, komersyo at industriya, propesyong
pangmedisina, abogasya, at literatura. Ang mahahalagang
larangang ito ang dapat gamitan ng intelektwalisadong Filipino
na naghahangad na makaganap na dominanteng midyum sa lahat
sa larangan sa paggamit nito at makatungo sa mga
pangangailangan komunikasyon tulad ng kasangkapan ng ingles
, at gaya ng siniping pahayag sa itaas, makikita ang mahalagang
bahaging ginagampanan ng pagsasalin sa Gawaing
intelektwalisasyon.
- Intelektwalisasyon – ang pagsasalin ay nakatutulong
sa pagyabong ng wikang Filipino.
Bilang pagwawakas, mainam na malaman natin ang
sinabi ni Theodore H. Savory (1959) tungkol sa unibersal na
Gawain ng pagsasalin. Ganito ang kanyang sinabi na isinalin ni
G. Almario “Sa lahat ng dako, isinagawa ang mga salin alang-
alang sa mga dalisay na layunin utilitaryo at walang iabang nasa
ang tagsalin maliban sa pag-aalis ng hadlang na naghihiwalay,
dahilsa pagkakaiba ng mga wika sa manunulat at sa
mambabasa.”
1.3 Pagsasalin: Agham ba o Sining?
Kung ang mga awtor at dalubhasa sa laranagan ng
pagsasalin ay nagkakaisa sa pagsasabing diwa, kahulugan o
mensahe ang isinasalin sa ibang wika, tila nagkakaiba naman
ang kanilang opinyon sa katanungang kung agham ba ito o isang
sining. tingnan na lamang halimbawa ang pamagat ng mga
sumusunod na aklat: Toward a Science of Translating ni
Eugene Nida (1964), The Art of Translation ni Theodore
Savory (1959) at sining ng pagsasaling-wika ni Alfonso O.
Santiago (1994).
Inilahad ni Gentzler (1951) sa kanyang aklat na
Contemporary Translation Theories na ang pagdevelop ni Nida
ng agham ng pagsasalin ay udgok ng personal na hindi
pagkagusto sa nakikita niyang classical revival sa ikalabinsiyam
na dantaon, pagbibigay-diin sa katumpakang teknikal, pagsunod
sa anyo, at literal na pagpapakahulugan kaugnay ng kanyang
gawaing pagsasalin ng bibliya na noong una ay ‘practice-
oriented’ ang kanyang sistemang sinusunod. Ayon pa kay
Gentzler, batid ni Nida ang walang sistemang katangian ng lapit
na practice-oriented kaya tinangka niyang maagham na ivalideyt
ang kanyang metodolohiya at gamitin ito sa pagsasalin sa
kalahatan. inilahad pa rin ni Gentzler na ang Toward a Science
of Translating na naging “bibiliya” hindi lamang para sa
pagsasalin ng bibliya kundi para sa teoryang pagsasalin sa
kalahatan ay nabuo sa paggamit na batayang panteorya ni
Chomsky ng kanyang mga tuntuning transformasyunal at ng
kanyang terminolohiya.
Art – creative, imagination, design.
Ang pagsasalin ay isang proseso ng pagpapakahulugan
sa mga salita.
Ang pagsasalin ay proseso, pag-aaral systematic.
Agham – Science (Data, Facts, Sources)
- Experimentation, study, descriptive science,
katotohanan, may pag-aaral.
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
Ito ang ipinahayag ni NIda (1964): “……. Thought no
one will deny the artistic elements in good translating, linguists
and philologists are becoming increasingly aware that the
process of translation are amenable to rigorous description.”
Ang pahayag na ito ni Nida ay may pagpapaliwanag sa
aklat ni Santiago na ganito:
Ipinaliwanag niya (Nida) na kapag pinag-usaapn natin
ang agham ng pagsasaling–wika (science of translating), hindi
natin maiwasang mapasuong sa aspekto ng paglalarawan. kung
ang linggwistika, aniya ay mauuring “descriptive science”, ang
pagpalilipat ng mensahe mula sa isang wika tungo sa ibang wika
ay maaari ring ituring na isang syentipiko o makaagham na
paglalarawan.
Ipinalliwanag pa niya na ang isang taong nagpipilit na
ang pagsasaling-wika ay isang sining at wala nang iba pa ay
maaaring nagiging paimbabaw ang kanyang pagsusuri sa
kanyang ginagawa. Hindi siya lumalalim nang husto upang
malimi niya ang mga amakaagham na aspekto ng pagpasasalin at
prinsipyo. gayunpaman , tinggap din niya ang katotohanan na
mga na ang isang taong yumayakap naman sa paniniwalang ang
pagsasaling wika ay isang agham at wala nang iba pa ay hindi
marahil napag aralan nang husto ang kanyang ginagawa upang
mapahalagahan ang makasining na aspekto ng pagsasalin-isang
di dapat mawalang sangkap sa isang mabuting salin lalo na sa
mga obrang pampanitikan.
The art of Translation (Theodore Savory)
Pagkakatulad ng Sining at Agham
- Ito’y parehong ngangailangan ng skill, ng karunungan o
kahusayan.
Pagkakaiba ng sining at Agham
- Ang sining ay nakatuon sa mga bagay estetiko, sa
kagandaan na resulta ng malikhaing imahinasyon.
Teorya sa Pagsasalin
Tala ni Savory sa aklat nyang The Arts of Translation (1968)
1. A translation must give the words of the original.
2. A translation must give the ideas of the original.
3. A translation should read like an original work.
4. A translation should read like a translation.
5. A translation should reflect the style of the original.
6. A translation should possess the style of the translator.
7. A translation should read as a contemporary
(kapanahonan) of the original.
8. A translation should read as a contemporary of the
translator.
9. A translation may add to or omit (dagdag/bawas) from
the original.
10. A translation may never add to or omit from the
original.
11. A translation of verse should be in verse.
12. A translation of verse should be in prose.
E.Getzer
- ang pagsasalin ay kinakailanagan ng emosyon.
2 panahon ng mga akdang teoritikal ni pormal
1. Early imagist phase
2. Second late imagist or vorticist phase.
Ponciano B. pineda
- Isinasaalang–alang ang mga salita ng batayang wika
kung nagkaroon ng katiyakan at kalinawan ng salita sa
Filipino.
- Maaaring humiram sa iba pang katutubong wika kung
wala sa batayang wika.
- Maaaring hiramin ang bahagi ng salita o pariralang
banyaga at baybayin sa ortograpyang Filipino.
- Maaaring hiramin buong-buo ang salita o pariralang
banyaga ang hindi nagbabago ang baybay.
- Maaaring gamitin pansapantala ang mga likhang salita
na ginagamitan na hanggang lalong lumaganap at
maging palasak.
Mga gabay sa Pagsasalin
1. Isagawa ang unang pagsasalin.
Isaisip na ang isasalin at diwang isasalin at hindi salita.
2. Alamin muna kungmay akmang salita o terminoholiya sa
tagalog.
3. Suriin Kung may akmang aalita mula sa mga
pinakamalawak na wika.
4. Kung wala akmang salita o terminolohiya mula sa mga
wika ng Pilipinas maaari mong TRANSLITEREYT ang
mga salita mula sa Ingles papuntang Tagalog.
5. KUNG TALAGANG MAS MAGANDANG HINDI ISALING-
WIKA ANG MGA TERMINOHOLIYA SA SALITANG
GAMITIN ANG INGLES NA SALITA.
6. BASAHIN AT SURIING MABUTI ANG PAGKAKASALIN
7. REBISAHIN AY SALITA UPANG ITOY MAGING TOTOO SA
DIWA NG ORIHINAL.
Katangian ng Tagapagsalin
1. Sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot sa
pagsasalin.
2. Sapat na kaalaman sa paksang isasalin.
3. Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang bansang
kaugnay sa pagsasalin.
Prosesong Makaagham
• Tinalakay ni Larson (1984), isang praktisyuner at
iskolar ng pagsasalin sa pamamagitan ng isang
dayagram.
• Kahulugan ang siyang inililipat at hindi dapat magbago.
Anyo lamang ang nagbabago.
Pagsasalin Agham o Sining (Powerpoint ni Maam)
• Toward a Science of Translating ni Eugene Nida
(1964)
• The Art of Translation ni Theodore Savory (1959)
• Sining ng Pagsasaling-wika ni Alfonso O. Santiago
(1994)
Gentzler (1951) Contemporary Translation Theories
• Sinabi ni Gentzler na ang pagdevelop ni Nida ng agham
ng pagsasalin ay udyok ng personal na hindi
pagkagusto sa classical revival nong ika-19 na siglo.
Paliwanag ni Santiago:
• Sa agham ng pagsasaling-wika hindi maiwasang
masuong sa aspekto ng paglalarawan.
• Ang paglilipat ng mensahe mula sa isang wika tungo sa
ibang wika ay maaari ring ituring na isang siyentipiko o
makaagham na paglalarawan.
• Ang taong nagpipilit na ang pagsasaling-wika ay isang
sining...
• Ang taong yumayakap naman sa paniniwalang ang
pagsasaling-wika ay isang agham…
Ipinaliwanag ni Santiago ang pahayag ni Savory
• Sa pagpipinta ang maling kulay o laki ng guhit ay
katumbas ng maling salita sa pagsasalin.
• Ang pagkakamali sa sukat, dimensyon at proporsyon sa
isang larawan ay pagkakamali sa pagbibigay kahulugan
sa tunay na diwa ng orihinal.
Kung papipiliin kang magsalin ano ang pipiliin mo?
Mga akdang pampanitikan (Hindi makatotohanan) o mga
tekstong teknikal (mga akda/libro na ginagamit sa
paaralan)?
Pagsasaling Teknikal: Pagsipat sa Praktika at
Pagpapahalaga/ Technical Translation: Revisiting the Practice and
Essentials
ni Raquel E. Sison-Buban
Pamantasang De La Salle, Pilipinas
• Dagsa sa merkado ang mga gawaing nangangailangan
ng pagsasalin.
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
• At dahil walang anumang ahensiya sa bansa na 1. Pagkuha sa katumbas sa kastila ng hiniram na
nangangasiwa o nagpapatrol sa mga gawaing salitang ingles at pagbaybay dito nang ayon sa
pagsasalin, hindi matiyak ang pamantayang Filipino kung hihiramin palabaybayang
gagamitin sa pagsipat sa isang wastong salin. 2. Paghiram sa katawangang ingles ‘’pwedeng ibahin
Sapat na ba ang maisalin ang kaalaman? Ano nga ba ang ang spelling” o Christmas tree.
pagsasaling teknikal? 3. Panghiram sa katawangang ingles na di naiiba ang
HINDI!!! spelling
Katangian ng Tagasalin Hal. Sa awit inadopt yung tono ngunit hindi nayon ang salita.
1. Sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot sa Mga Kondisyon/konsiderasyon bago magsalin.
pagsasalin. 1. Layunin
2. Sapat na kaalaman sa paksang isasalin. 2. Mambabasa
3. Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang bansang kaugnay sa 3. Anyo
pagsasalin. 4. Paksa
5. Pangangailangan
Mga pamamaraan ng Pagsasalin Layunin
1. Salita sa salita - Mahalagang malaman ang layunin ng isasalin.
- Isasalin sa pinakapalasak na pagsasalin (Hidni Mambabasa
ginagamitan ng NA, NG) - Dapat maging malinaw sa tagasalin kung para kanino
2. Literal ang isasalin.
- Konteksto – labas sa kahulugan Uri ng Mambabasa
- Ang gramatikal na pagkabuo ng wikang isinasalin ay - Mambabasang sumasang-ayon – naniniwala sa
hinahanap sa pinakamalapit (Ginagamitan ng NA, NG isasalin
ngunit literal parin) - Mambabasang di sumasang-ayon – di naniniwala sa
3. Matapat isasalin
- Naipapahayag ang kahulugan ngunit walang pakialam - Mambabasang Galit – magulo ang pag-iisip
sa naging salin 1. Nagagalit dahil totoo
- Faithful maging matapat sa Ingles 2. Nagagalit dahil alam nya hindi totoo
4. Semantikang Pagsasalin - Walang pakialam
- Higit itong pinagtutuunan ng pansin Anyo
5. Komunikatibong salin (Able to Communicate) - Alamin kung anong anyo ang isasalin
- Karaniwang salita / payak lang Hal. Kung tula
- Laging nadidinig sa pang-araw-araw MArapat na isalin din ito ng patula
6. Idyeomatikong Salin - Descriptive
- Unawain ang kailaliman.
Mga hakbang at Paraan ng Pagtutumbas sa alpabetong Paksa
ortograpiya - Kailangang alamin ang paksa upang maisalin ito ng
1. Huwag Maghiram maayos.
- Ihanap ng katumbas sa Filipino ang konsepto Pangangailangan
2. Huwag paring maghiram - Hal. Ibuod pero isinalin mo.
- Ihanap ng katumbas sa mga lokal Pagsasalin: karanasang KWF–Komisyon sa wikang Filipino
3. Maghiram na - Nilikha ng batas Republika BLG. 7104
- Mapreserba ang mga wika
Panghihiram - Paunlarin ang wikang Filipino
1. Panghihiram ba Dayalekta Proseso ng pagsasalin batay sa KWF
2. Panghihiram na Kultural 1. Pagbasa muna sa material na isasalin
3. Panghihiram na Politikal - Paulit-ulit na ginagawa upang mas maunawaan ang
isasalin.
Estilo ng Pagsasalin sa Wikang Filipino ng mga Teksto sa 2. Pagtatala o paglilista ng mga salitang mahirap
araling makabayan. tumbasan.
Sa pagsusuri sa pananaliksik na ito, ginamit ang paraan sa 3. Pagsusulat ng unang draft ng salin, inihahanda ang
panghihiram sa pag-aaral ni Enrique (1985) na may kaugnayan mga kagamitang kailangan sa pagsasalin gaya ng
din sa kategorya ni Haugin, Weinreich Rodman at Bynon. mga sinauna.
(Villegs 1997; Fortunate 1998; Sayas 1998 tunghayan ang mga 4. Binabasa muli ang draft bilang pagrerepaso at upang
sumusunod. malaman kung madulas ang pagkakasalin.
1. Hirap Ganap, saling angkat, direktang pang-aakat. 5. Panghuli, iwinawasto, ineedit na ang panghuliing
2. Hiram paimbabaw saling paimbabaw kopya.
3. Saling panggramatika KWF
4. Saling hiram, hiram salin 1. Masusing pagbasa ng kwento
5. Hiram sanib, salitang sanib 2. Pagtatala/paglilista ng highlight
6. Saling likha, hiram likha 3. Pagsulat ng unang burador
7. Salitang daglat 4. Pagrerepaso/revising/editing again
8. Salitang tapat 5. Final na salin.
9. Salitang taal, salitang angkop Hakbang sa PAgsasalin
Adaptasyon A. Preliminaryong Gawain
- Ang ibang katumbas nito ay adoption, transcription o - Dapat isaalang-alang sa pagsasalin
loan words (salitang hiram) ng ibig sabihin ay ang I. Paghahanda
paglilipat o panghihiram. II. PAgsusuri
- Ito rin ay itinuturing na pinakamalayo ng salin dahil B. Actual na Pagsasalin
kong minsan ay nalalayo na ito sa orihinal. I. Paglilipat
- Ginagamit ang paraang ito upang maparating ng II. Pagsulat ng Unang Burador
maayos ang isang salita. III. Pagsasaayos ng unang Burador
- Kung anong bigkas siyang baybay. C. Ebalwasyon ng Pagsasalin
Mga paraan ng pagsasalin I. Paghahambing
II. Balik Salin (Back Translation)
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
III. Comprehension Test
IV. Naturality Test
V. Readability Test
VI. Consistency Checks