Professional Documents
Culture Documents
ეკონომიკის კონსპექტები
ეკონომიკის კონსპექტები
1) უპირატესობის მინიჭება
2) მომხმარებელთა რაოდენობა
3) მსგავსი პროდუქტის ფასი ( კონკურენცია, შემცვლელები)
4) შემოსავალი
5) მოლოდინები ( მაგალითად, თუ ვიცი, რომ რძის ფასი შემცირდება მომავალ კვირაში,
დღეს ვიყიდი ნაკლები რაოდენობით, ანუ მოთხოვნათა რაოდენობა შემცირდება.
ხოლო თუ პირიქით, ველოდები რძის ფასის ზრდას მომავალ კვირაში, ახლა შევიძენ
გაცილებით მეტს, ანუ მოთხოვნათა რაოდენობა გაიზრდება )
A დაB ერთი მრუდი, C - მეორე. ცვლილება A-სა და B-ს შორის არის მოთხოვნათა
რაოდენობის ცვლილება, ხოლო ცვლილება A-სა და C-ს შორის არის მთლიანად მოთხოვნის
ცვლილება.
თავი 3
ფასების ცვლილებისას მოთხოვნის რაოდენობის ცვლილება მით უფრო მეტი იქნება, რაც მეტ
ხანს გაგრძელდება შეგუება.
თავი 4
შესაძლო რესურსებს და, შესაბამისად, მზად იქნებიან გაზრდილი რაოდენობა უფრო მაღალ
ფასად გაყიდონ. თუ იმ რესურსების დამატებითი რაოდენობა, რომელიც საჭიროა
განსაკუთრებული საქონლის დასამზადებლად, დაუყოვნებლივ მოიპოვება იმავე ან უფრო
ნაკლებ ფასად, საქონლის მიწოდების მრუდი უფრო ახლოს იქნება სრულიად ელასტიურთან.
ამ შემთხვევაში ფასების უმნიშვნელო ზრდა გამოიწვევს გაყიდვისთვის მიწოდებული
საქონლის რაოდენობის დიდ ზრდას.
მივაწოდოთ უფრო მაღალი ფასი, რათა დავარწმუნოთ ისინი წინა საქმიანობაზე უარის თქმის
შესაძლებლობაში.
თავი 5
თუ ფასის მცირე ზრდა იწვევს მიწოდების რაოდენობის დიდ პროცენტულ ზრდას, მიწოდება
ელასტიურია. ამ შემთხვევაში მოთხოვნის დიდი ზრდა ხორბლის ფასს მხოლოდ მცირედ
გაზრდის, მაშინ, როდესაც გასაყიდი ხორბლის რაოდენობა მნიშვნელოვნად გაიზრდება.
მეორე მხრივ, თუ ფასების მეტად დიდი პროცენტული ზრდა იწვევს გაყიდვის რაოდენობის
მხოლოდ მცირე მატებას, მიწოდება არაელასტიურია და მოთხოვნის დიდად გაზრდის
შედეგად დადგინდება ბევრად მაღალი ფასი, მაგრამ იმავდროულად ხორბლის შესასყიდი
რაოდენობა მხოლოდ ოდნავ გაიზრდება.
თუკი მიმწოდებლებს შეუძლიათ მოგების ნახვა ფუჭი ხარჯებიდან, ისინი მოისურვებენ ამის
გაკეთებას ყოველთვის, როდესაც შეუძლიათ პროდუქტის ფასის ზრდა. მათ ხელთაა ასეთი
გარდაქმნის მარტივი საშუალება.
ფასების სისტემის იდეალურ ფუნქციონირებას ხელს უშლის ცოდნის უკმარისობა, საბაზრო
ძალაუფლება, ფარული შეთანხმებები საკუთრების უფლებების შესახებ, შეუთანხმებლობა
და არათანასწორუფლებიანობა.
ფასების კონტროლი ქმნის დეფიციტს (თუ ფასი დაბალ დონეზე დაფიქსირდა) ან სიჭარბეს
(თუ ფასი მაღალ დონეზე დაფიქსირდა)
თავი 7-11
7
124(გრაფიკი) 127(გრაფიკი)132(ფიუჩერსეის ბაზარი)
ყველა ვინც გადაწყვეტილებას იღებს ისე რომ არ გააჩნია სრული ინფორმაცია მომავლის
შესახებ სპეკულანტია,აქედან გამომდინარე ყველა ადამიანი სპეკულანტია.
ადამიანს რაც უფრო მეტად შეუძლია საკუთარი შეცდომები სხვას გადააბრალოს , მით უფრო
ნაკლები სტიმული გააჩნია ინფორმაციის შეგროვებისათვის.ის ვინც იძულებულია თითონ
აგოს პასუხი საკუთარ შეცდომებზე ეცდება თავი დაიზღვიოს მათგან,ეს კი ასევე
ხარჯებთანაა დაკავშირებული,მაგრამ ადამიანები ძირითადად მზად არიან ეს ხარჯები
გასწიონ.
8
149(გრაფიკი)
რაც უფრო მეტი სუბსიტორი გააჩნია პროდუქტს მით უფრო ელასტიურია მისი მოთხოვნა და
მი უფრო ნაკლები ძალაუფლება გააჩნიათ მიმწოდებლებს.ეს გამოწვეულია იმით რომ ამ
შემთხვევაში მყიდველ ნაკლებადაა დამკიდებული ამ პროდუქტზე და მცირე
უკმაყოპილების შემთხვევაშიც კი შეუძლია შეცვალოს ის მისი სუბსტიტორით.
9
160(ცხრილი)
ფასის შემცირებას მოაქვს გარკვეული შემოსავალი რადგან უფრო მეტი ადამიანი ყიდულობს
პროდუქტს და ასევე მოაქვს გარკვეული შემოსავლის დანაკარგიც რადგან მყიდველები
უფრო ნაკლებ ფასს იხდიან.
ფასთმაძიებლები ცდილობენ ისეტი ფასი დაადონ პროდუქტს რომ სწრაფად გაასაღონ ისეი
ერთეულები რომელთა ზღვრული შემოსავალი ზღვრულ დანახარჯზე მეტია.
10
ერთადერთი რაც აბრკოლებს ბაზრის წინასწარ დაყოფას და კონკურენციის მოსპობას არის
ძალზედ დიდი დანახარჯები რომლებიც საჭიროა ამის მისაღწევად.
11
მოგება=წმინდა შემოსავალი=დანახარჯების ასტუმრების შემდეგ დარჩენილი თანხა
ჩვენ გადავიხდით სარგებელს იქამდე სანამ მისი განაკვეთი იქნება იმაზე ნაკლები რა მოგების
მიღებასაც ჩვენ ვვარაუდობთ ამ რესურსის გამოყენებისას.
PV=FV/(1+i)
FV=PV*(1+i)
I= interest-ინტერესტი(სარგებლის განაკვეთი)
აუცილებელია
თავი 11
მოგება
არც ერთი ჩვენგანი არ იხდის სარგებელს იმ ფულზე, რომელიც ხელიდან ხელში გადადის.
სარგებელს ვიხდით მხოლოდ მაშინ, როდესაც ფულს ვსესხულობთ. დაბრუნებული თანხისა
და სესხად აღებული თანხის შეფარდება განსაზღვრავს სწორედ სარგებლის განაკვეთს.
სარგებელი ფასია, რომელსაც ადამიანები იხდიან იმისთვის, რომ რესურსები დღესვე მიიღონ
და არ ელოდონ, როდის გამოიმუშავებენ იმდენ ფულს, რომ ამ რესურსების შეძენა შეძლონ.
ყველაფერს აჯობებს, სარგებელი განვიხილოთ, როგორც დანამატი იმისთვის, რომ გვქონდეს
საშუალება, რესურსით დღესვე ვისარგებლოთ. მსესხებლებს არა იმდენად ფული, არამედ
მსყიდველობითი უნარი სჭირდებათ.
თუ დღევანდელ 1000 დოლარს იმავე ღირებულებას ანიჭებთ, რასაც მომავალი წლის 1250
დოლარს, მაშინ თქვენი დროითი უპირატესობების მიმდინარე ნორმა 25 პროცენტის ტოლია.
თავი 13
ადამიანებს იმდენი თავისუფლება უნდა მივცეთ, რომ მათ პირადი შეთანხმების გზების
არჩევა გაუადვილდეთ.
თავი 15
ყოველი ქვეყნის მშპ, რომელიც დათვლილია ამ ქვეყნის ეროვნულ ვალუტაში უნდა გაიყოს ამ
ქვეყნის მოსახლეობის რაოდენობაზე და შემდეგ მიღებული შედეგი გადაყვანილ იქნას აშშ
დოლარებში მიმდინარე გადაცვლის კურსის მიხედვით.
ის მრუდი, რომელიც გამოხატავს მშპ-ს დეფლატორს უნდა დაეცეს ნულის ქვევით, რომ
ასახოს რეალური დეფლაცია, ან ფასების დონის ვარდნა. თუ მხოლოდ იკლებს, მაშინ ის
დეზინფლაციაა.
იმის გამო, რომ ყოველი დახარჯული თანხა ვიღაცისთვის შემოსავალია, ხოლო შემოსავალი,
თავის მხრივ, განსაზღვრავს რამდენს დახარჯავენ ადამიანები, ამიტომ გადაწყვეტილებამ
დახარჯო მეტი ან ნაკლები, რომელიც სავარაუდოდ ნაკარნახევია მოსახლეობის
მომავლისადმი შერყეული რწმენით, შესაძლებელია გამოიწვიოს სპირალისებური ეფექტი.