თავი 4: დასაქმება და უმუშევრობა

1. ქვემოთ წარმოდგენილ ცხრილზე მოცემულია ინფორმაცია შეერთებული შტატების

დასაქმების მაჩვენებლების, სამუშაო ძალისა და მოსახლეობის რაოდენობის დინამიკის
შესახებ ათწლეულის ინტერვალებით.

წლები დასაქმებულები უმუშევრობის სამუშაო ძალაში სამუშაო ასაკის

ს რაოდენობა დონე (%) მონაწილეობის მოსახლეობის
(მილიონი) კოეფიციენტი რაოდენობა
(%) (მილიონი)
1980 107,4 7.2 63.6 168.9
1990 126,16 6.3 66.4 190.0
2000 143,1 3.9 67.0 213.7
2010 138.4 64.8 236.8

უპასუხეთ ქვემოთ მოცემულ კითხვებს:

a. არსებულ მონაცემებზე დაყრდნობით შეავსეთ ცხრილი;

b. დავუშვათ, არსებობს პროგნოზი, რომლის მიხედვითაც 2020 წლისთვის
შეერთებული შტატების სამუშაო ასაკის მოსახლეობის რაოდენობა 236.8
მილიონიდან 265 მილიონამდე გაიზრდება. ამ დაშვებით, თუ 2020 წლის
უმუშევრობის დონე და სამუშაო ძალაში მონაწილეობის კოეფიციენტი
გაუტოლდება 2000 წლის შესაბამის მაჩვენებლებს, რამდენი ადამიანი იქნება
დასაქმებული ამავე პერიოდში?
c. გამოიყენეთ b ქვეკითხვაში წარმოდგენილი დაშვება სამუშაო ასაკის მქონე
მოსახლეობის 265 მილიონამდე ზრდის შესახებ. ამ დაშვებით გამოთვალეთ
გამოთვალეთ დასაქმებულთა რაოდენობა იმავე წლისთვის, თუ უმუშევრობის
დონე 5%-ს, ხოლო სამუშაო ძალაში მონაწილეობის კოეფიციენტი 60%-ს
გაუტოლდება.
d. გამოთვალეთ c ქვეკითხვაში მოცემული სიდიდე იმ შემთხვევისთვის, თუ სამუშაო
ძალაში მონაწილეობის კოეფიციენტი 60%-ის ნაცვლად 70%-ს მიაღწევს. თქვენი
აზრით c ქვეკითხვაში მიღებული პასუხი უფრო რეალისტურია თუ d ქვეკითხვაში?
ახსენით თქვენი პასუხი.

2. მოსახლეობის ასაკის მიხედვით განაწილება დროთა განმავლობაში იცვლება.

შეერთებულ შტატებში გაუმჯობესებული ჯანდაცვის სისტემის და შემცირებული
შობადობის ხარჯზე მუდმივად იზრდება 16 წელზე უფროსი ადამიანების პროცენტული
წილი მთლიან მოსახლეობაში. ამასთან ერთად, მრავალი ადამიანის პენსიაზე გასვლის
გამო მოსალოდნელია სამუშაო ძალაში მონაწილეობის კოეფიციენტის შემცირება. მე-3
 ქვეკითხვაში გამოყენებული მეთოდით დათვალეთ მთლიანად დასაქმებულთა
რაოდენობა და დასაქმებულთა შეფარდება სამუშაო ასაკის მქონე მოსახლეობასთან.

წელი უმუშევრობის სამუშაო ძალაში სამუშაო დასაქმებულთა დასაქმებულთა

დონე (%) მონაწილეობის ასაკის მთლიანი შეფარდება
კოეფიციენტი მოსახლეობა რაოდენობა სამუშაო ასაკის
(%) (მილიონი) (მილიონი) მქოდე
მოსახლეობასთან
2000 3.9 67.0 214 143,38 0,6
2010 9.8 64.8 237 153.576 2.3
2020 5.0 62.0 260 161.2 2.6

a. ახსენით რა მოსდის დასაქმებულთა მთლიან რაოდენობასა და დასაქმებულთა

რაოდენობის შეფარდებას სამუშაო ასაკის მქონე ადამიანთა რაოდენობასთან.
b. არის თუ არა შესაძლებელი ისე შემცირებულიყო სამუშაო ძალაში მონაწილეობის
კოეფიციენტი, რომ დასაქმებულთა მთლიანი რაოდენობაც შემცირებულიყო?
რამდენად დაბალი უნდა ყოფილიყო სამუშაო ძალაში მონაწილეობის
კოეფიციენტი 2020 წელს საიმისოდ, რომ დასაქმებულთა მთლიანი რაოდენობა
2000 წლის შესაბამის სიდიდეზე ნაკლები იყოს?

3. ქვემოთ წარმოდგენილ ცხრილზე მოცემულია სხვადასხვა საათობრივი ანაზღაურების

შესაბამისი მოთხოვნა და მიწოდება კვალიფიციური მუშახელისთვის.

შრომაზე მოთხოვნა შრომის მიწოდება

ხელფასი რაოდენობა ხელფასი რაოდენობა
$12 75 $12 47
$14 68 $14 54
$16 61 $16 61
$18 54 $18 68
$20 47 $20 75
$22 40 $22 82

უპასუხეთ შემდეგ კითხვებს:

a. დახაზეთ შრომაზე მოთხოვნის და შრომის მიწოდების მრუდები;

b. მიუთითეთ წონასწორობის შესაბამისი შრომის ანაზღაურება და რაოდენობა;
c. წარმოიდგინეთ, რომ ახლად ინიცირებული კანონი კრძალავს შრომის საათობრივი
ანაზღაურების $20-ზე მეტად შემცირებას კრძალავს (მინიმალური ხელფასი). რა
რაოდენობის (საათებში) შრომითი რესურსი იქნება დაქირავებული ამ პირობებში?
ვინ მიიღბს სარგებელს და ვინ დაზარალდება ამ კანონით?

c-ფირმები დაზარალდებიან და მომუშავეთა რაოდენობა საგრძნობლად იკლებს