ОСНОВНИ ПРОБЛЕМИ И ПРАВЦИ ВО ФИЛОЗОФИЈАТА

1. Основно филозофско прашање „Што е прво и примарно?“ материјата или духот

2. Онтолошки аспект – што е прво и одредувачко во настанувањето на светот, дали е тоа
материјата или идејата.
 Идеализам - идеалисти
 Материјализам - материјалисти
3. Поделба на идеализмот
 Идеализмот е филозофски правец според кој во основа на светот е идејата, духот
 Објективен идеализам – духот посоти реално, основа е на се (Платон, Хегел)
 Субјективен идеализам – за се е основен духот во личноста
4. Поделба на материјализмот
 Филозофски правец во кој материјата се самета за основа на постоењето
 Антички – наивен, стихиен
5. Монизам – монисти – сфаќање дека постои само еден принцип во создавањето на
светот
 Дуализам – дуалисти – сфаќање дека постојат два принципи во создавањето на
светот
 Плурализам – плуралисти – сфаќање дека постојат повеќе принципи во создавање
на светот
6. Гносеолошки аспект
 Дали може да се сознае светот?
 Догматизам – неприкосновен став, неменлив принцип или теза кои се сметаат за
суштествени и несоборливи
 агностицизам – ја негора можноста за доаѓање до сознание за светот и до
вистината
 скептицизам – учење дека кон се треба да се има воздржан став, дека во ништо не
треба да се верува, дека нема сигурни вистини и морални принципи

 Како го спознаваме светот и кој е изворот на познанието?

 Сензуализам (сетилата)
 емпиризам (искуството)
 рационализам (разумот)