Barayti ng Wika

Dapat na Makilala Muna

• Heterogenous na Wika – wikang
iba-iba ayon sa lugar, grupo, at
pangangailangan ng paggamit
nito, maraming baryasyon na
wika
• Homogeneous na Wika –
nagsasabing ang wikang
“pormal” ay iba sa
“naimbentong” wika
 ANO ITO?
• Ito ay ipinaliliwanag ng
teoryang sosyolinggwistik
bilang batayan ng
heterogenous na wika.
• Nag-uugat ang mga barayti ng
wika sa pagkakaiba-iba ng mga
indibidwal at grupo, maging ng
kani-kanilang tirahan, interes,
gawain, pinag-aralan at iba pa.
• May dalawang dimensyon ang
baryabiliti nito: heograpikal at
sosyal (Constantino, 2006)
Dayalek ang barayti ng
wikang nalilikha ng
dimensyong heograpiko.
Tinatawag din itong
wikain sa ibang aklat. Ito
ang wikang ginagamit sa
isang partikular na
rehiyon, lalawigan o
pook, malaki man o
maliit.
Sosyolek naman ang tawag sa
barayting nabubuo batay sa
dimensyong sosyal. Tinatawag
din itong sosyal (pamantayan)
na barayti ng wika dahil
nakabatay ito sa mga pangkat
panlipunan.
Ang sosyolek ay maaari ring
may okupasyunal na rehistro
na tinatawag na jargon.
Ang jargon ang mga tanging
bokabularyo ng isang
partikular na pangkat ng
gawain
 Idyolek
• Indibidwal na paraan/
istilo ng paggamit ng wika
 • Ang pidgin ay tinatawag sa
P Ingles na nobody’s native
I language. Nagkakaroon nito
kapag ang dalawang taal na
D tagapagsalita ng dalawang
G magkaibang wika na walang
I komong wika ay
nagtatangkang magkaroon ng
N kumbersasyong makeshift.
• Ang creole naman ay isang 
wika na unang 
naging pidgin at kalaunan ay 
naging likas na 
wika (nativized). Nagkaroon 
nito sapagkat may komunidad 
ng mga tagapagsalita ang nag-
angkin dito bilang kanilang 
 Iba pang Barayti
• Ekolek – wika sa bahay
• Etnolek – wika ng mga 
etnolinggwistikong grupo
• Register – wikang ginagamit sa 
isang partikular na domeyn na 
may tiyak na pagpapakahulugan