Republic of the Philippines

DEPARTMENT OF EDUCATION
Region III
Division of City School
SAPANG PALAY NATIONAL HIGH SCHOOL
Fatima V, Area E, Sapang Palay, City of San Jose del Monte, Bulacan

FILIPINO 8
IKALAWANG MARKAHAN

Pangalan: ___________________________________
Baitang: ____________________________________
Pangkat: ____________________________________
Petsa: ______________________________________

GAWAING PAMPAGKATUTO
Modyul 2: Kontemporaryong Programang Pantelebisyon

Panimula

Alam mo ba na isa pang mahalagang midyum sa larangan ng balitang

panghimpapawid (broadcast media) at hindi maikakailang bahagi ng buhay ng bawat
Pilipino ang telebisyon? Naging bahagi at sinasabing kasama sa araw-araw na gawain
(daily routine) ng mga Pilipino ang panonood ng mga palabas sa telebisyon, simula sa
paggising sa umaga sa mga programang pang-umaga (morning show) hanggang sa oras
na bago matulog sa mga programang panggabi (prime time) na mga panoorin kabilang
na ang mga teledrama, balita at mga dokumentaryong pantelebisyon.

Ano ang programang pantelebisyon?

Gaya ng pelikula, ang mga programang pantelebisyon ay maituturing ding isang

uri ng sining na nagsisilbing libangan at gumigising sa isip at damdamin ng isang tao.
Ito’y mahalaga at mabisang sangay ng kabatirang panlipunan, pang- espirituwal,
pangkultura, pangmoralidad, pang-edukasyon at iba pa. Malaki ang nagagawang
impluwensiya nito sa katauhan ng isang nilalang. Ang mga kaisipan, ugali, kabuluhan at
pananaw ng isang nilikha ay maaaring maimpluwensiyahan ng pinanonood na mga
programa sa telebisyon.

May tinatawag na infotainment na isang uri ng media na nagbibigay ng mga

impormasyon at kasiyahan sa mga tao sa pamamagitan ng iba’t ibang programang
pantelebisyon. Ang mga programang ito ay nagsisilbing libangan na rin ng mga tao
sapagkat naaaliw sila sa panonood ng mga game show, variety show, at iba pang
programa tulad ng panonood ng teleserye. Panandaliang nawawala ang kanilang
problema sa pamamagitan ng panonood ng mga ito. Sa kasalukuyan, ang mga milenyal
ay nahuhumaling naman sa panonood ng dramang mula sa South Korea. Samakatuwid,
may kani-kaniyang audience ang mga programang pantelebisyon: may pambata,
pangkabataan, pangmatanda, at iba pa. May mga programa rin sa telebisyon na
nagbibigay ng serbisyo sa mga tao na malaking bagay para sa masang Pilipino. Sa
ganitong paraan, natutugunan ng telebisyon ang iba’t ibang pangangailangan ng mga
tao.

Katulad ng mga programang pantelebisyon na ang layunin ay makapagbigay ng

totoong kalagayan ng mga tao sa isang lugar tulad ng mga dokumentaryong programang
pantelebisyon. Ito ay mga palabas na naglalayong maghatid ng komprehensibo at
estratehikong proyekto na sumasalamin sa katotohanan ng buhay at tumatalakay sa
kultura at pamumuhay sa isang lipunan.

Ngayon, telebisyon na ang pinakaimplumwensiyal na pinanggagalingan ng

entertainment sa Pilipinas. Ayon sa isang sarbey ng AGB Nielsen, telebisyon ang
pangunahing pinagkukunan ng mga balita. May higit 200 estasyon na rin ang umeere
dito sa bansa na kasama sa Kapisanan ng mga Brodkaster sa Pilipinas (KBP) na
karamihang pagmamay-ari ng tatlong pinakamalaking network sa Pilipinas, GMA, ABS-
CBN at TV5.

Karagdagang kaalaman:

Ang paghihinuha ay pagbibigay ng iyong sariling haka-haka o opinyon tungkol sa isang

bagay o sitwasyong naganap. Ito ay maaaring magmula sa iyong sariling paniniwala at
pagkakaintindi sa isang konteksto ng pangyayari.

Paksa- pangunahing pinag-uusapan sa isang programa, ito ang pangkalahatang

tema na nangingibabaw sa palabas.

Layon - itinuturing na dahilan kung bakit ginawa ang programa. Magbigay

impormasyon, magturo, magbigay aliw, manghikayat o magpakilos ang ilan sa
mga layon nito.

Tono - tumutukoy sa saloobin ng may-akda sa paksang kanyang isinulat.

Nakikilala ang mga ito sa pamamagitan ng pagsusuri sa mga tiyak na salitang
ginagamit ng may-ada.

Iba’t ibang uri ng tono ng may-akda:

- masaya - mapagbiro - nagmamakaawa

- malungkot - mapangutya
- seryoso - naghihinayang
Ang pagsusuri ay proseso ng paghimay ng isang paksa sa maliit na bahagi upang
magkaroon ng mas mainam na pagkaintindi sa paksa.

Pagpag for Sale

ni Howie Severino at ulat ni Arnold Clavio
Pananaliksik ni Mayeth M. Salvacion
Mga Tauhan:

Arnold Clavio - tagapag-ulat Rebecca - suki ng pagpag

Boy Ignacio - kumukuha ng basura Tagapanayam- nag-iinterbyu sa
Amy Ignacio - kumukuha ng pagpag mga residente
Aileen Ignacio - kumakain ng pagpag Romeo Halocon- District Officer
Domeng Villanueva - kumakain ng pagpag Sanitation Department
Jeffrey Flores - kumakain ng pagpag Eloisa Donor - Nutritionist
(dalubpaniya)

Arnold: “May pera sa basura” naniniwala ang magkapatid na Boy at Rey sa

kasabihang ito. Ito kasi ang kanilang pinagkakakitaan gabi-gabi sa loob
ng dalawang taon, ang magkapatid dedma sa masangsang at
nakasusulasok na basura para sa kanila ito ang amoy ng pera, ng pagkain
sa lamensa at ang pang-araw-araw na gastusin.
Boy: Kahit hindi na ako lumabas pa sa iba, dito sigurado kikita na ako.
Tagapanayam: Magkano po kikitain ninyo diyan?
Boy: Mababa lang.
Tagapanayam: Mga magkano po estimate (tantiya)?
Boy: Mga 200. Tapos ikakarga ko na pauwi. Duon ko na pagpipilian sa bahay.
Tagapanayam: Ano po ginagawa ninyo sa mga iyan?
Boy: Pinipili at hinihiwalay ko lang yung mga kaps, kutsara, mga takip tapos
yung styro.
Arnold: Pagdating itinali na ni Boy ang kayamanang nakuha niya sa gabi.
Boy: Uuwi na ako, matutulog na.
Arnold: Kinabukasan, kasama na ni Boy ang asawang si Amy, pagkakalkal sa tabi
ng kabundok na basura naman ang kanilang pinagkakaabalahan sa
pagkakataong ito hindi mga plastik, styro at kung ano-ano pang gamit ang
kanilang misyon, mga tira-tirang pagkain mula sa iba’t ibang mga kainan,
ang tawag daw dito, pagpag.
Amy: Nandito yung mga pagpag kung tawagin. Yung ganito yung mga manok
na tira-tira na mga kinain, mga kinain ng tao, tapos binebenta namin.
Arnold: Bakas man sa laman ng manok ang kagat ng mga kumain nito, marami
pang laman. Ayon kila Amy hit (patok) raw ang pagpag sa kanilang lugar.
Amy: Sigurado na po ito kasi kung baga may permante ko na siyang kinukunan,
 hindi katulad nung kumukuha ka sa labas, kumukuha ka ng karton,
nakikipagsapalaran ka pa, ito siguradong may hawak ka na talagang hindi
ka na magugutom.
Arnold: Sa tabi mismo ng kalkalan, nakilala namin ang mag-inang Aileen pati ang
kanyang isang taon na gulang na anak, pagpag ang kinakain.
Tagapanayam: Ano po kinakain niya?
Aileen: Piniritong pagpag po.
Tagapanayam: Matagal na po ba siyang kumakain niyan?
Aileen: Matagal na po.
Tagapanayan: Wala po siyang nararamdaman?
Aileen: Wala po.
Arnold: Inaabot sila ng dalawang oras sa pag-iipon ng pagpag. Dadalhin na ito sa
karinderya ng kanyang biyanan na si Rosalina para ipagbili. Ayon kay Amy
ang pagpag hindi lang laman ng tiyan nila, ito rin ang bumubusog sa
kanilang gutom na bulsa. Singkuwenta pesos din daw ang isang kahong
pagpag, matapos ang bentahan inihahanda na ito para lutuin.
Tagapanayam: Ano po ang ginagawa ninyo?
Boy: Tumutulong.
Tagapanayam: Ano po iyan? Bakit ninyo po tinataga?
Boy: Tinatanggal yung mga hindi napapakinabangan.
Tagapanayam: Yung buto po?
Boy: Oo, yung buto.
Arnold: Dalawang beses na binabanlawan ang mga ito sa mainit na tubig bago
lutuin.
Tagapanayam: Nanay, ano po ang niluluto ninyo ngayon?
Rosalina: Heto pong pagpag.
Tagapanayam: Ano pong luto iyan?
Rosalina: Afritada. Ewan ko ba ito ang nahiligan ko kasi mabili. Nuong subukan ko
mabili talaga.
Arnold: Sa isang buong araw nakakatatlong malalaking kawali ng afritadang
pagpag si Aling Rosalina, sa dami nang kumakain, pagkatapos ng araw
simut’ sarap ang mga kaserola ni Aling Rosalina. Sampung piso ang isang
order ng pagpag, mas mahal lang ng limang piso ang piniritong pagpag.
Ayon pa kay Aling Rosalina alam naman ng mga parokyano na pagpag
ang kanilang binebenta, pero dahil mura kusang binubura nila sa isipan ang
pinaggalingan ng mga ulam.
Domeng: Hindi naman madumi iyan.
Tagapanayam: Bakit po?
Domeng: Kasi iyan mga kinakain ng kostumer na konting kagat lang tapos sigurong
hindi na kayang kainin.
Jeffrey: Huwag nilang sasabihin na kahit ganito lang ang pagkatao namin, yung
marurumi ang mga pagkain namin hindi, pantawid gutom para makatipid
kami para makaipon kami para sa pamilya namin.
Arnold: Ang tingin naman ni Rebecca masustansiya ang pagpag kahit galing pa ito
sa basura kaya inaaraw-araw niya ito.
Rebecca: Hanggang maghapon kami iyan ang inuulam namin.
Tagapanayam: Wala po kayong nararamdaman na kahit ano?
Rebecca: Heto at tumataba pa nga ako, ang lakas ko pa bumubuhat ako ng dalawang
container (lalagyan) na tubig. Pampalakas itong pagpag, kapag hindi ako
nakakain nito, humihina ako. Kailangang kumain ako ng pagpag.
Arnold: Masaya man silang kumakain, naalarma kami sa sitwasyon. Ligtas ba sila
sa pagkain ng pagpag? Nagdala kami ng dalawang nutritionist
(dalubpaniya) mula sa Makati Medical Center upang ipaliwanag ang mga
sakit na maaaring makuha sa pagkain na mga pinupulot sa basura.
Eloisa: Yuon ang ibig naming iparating kasi kung maiiwasan din lang yung mga
sakit na galing din sa pagkain kung pagkain din lang naman ang solusyon.
Arnold: Paliwanag nutritionist (dalubpaniya) ang mga ganitong klaseng pagkain ay
may dalang matitibay na bakterya na hindi namamatay sa init nang
pagluluto. Ilan sa mga bakterya ay ang Salmonella, Staphylococcus aureus,
at E. Coli, nakukuha ito sa mga basurahan o kahit mismo sa mga laway na
mga unang kumain na mga pagkain.
Eloisa: Yung salmonella in a big amount (malaking halaga), actually wala siyang
specific (tiyak) na sakit as in sakit na kunyari Hepatitis, walang ganon,
salmonellosis lang pero yuong symtoms (sintomiya) niya dehydration o
panunuyo, pagtatae, pagtatae, lagnat.
Arnold: At kapag hindi naagapan maaari itong humantong sa kamatayan.
Rosalina: Kaya wala akong piligro na ano, bukod sa nabanlian na ipipirito pa ulet sa
mantika kaya wala namang piligro dahil nuong una pa lang hindi na ako
nagtinda.
Arnold: Tugon naman ng nutrinionist (dalubpaniya) sa tindera maaaring malakas
na ang immune system (sistemang imyuno) ng mga residente kung kaya’t
wala pang nababalitaan na nagkakasakit nang malala.
Eloisa: Kasi young immune system (sistemang imyuno) ng tao would by duon sa
environment (kapaligiran) na ginagalawan niya.
Arnold: Gayon man hindi nangangahulugan na ligtas na ang kalusugan ng mga
kumakain nito. Dahil ang ibang bakterya nananatili sa loob ng bituka at duon
ito naiipon at dumarami. Hiningi rin naming ang opinyon ng Manila Health
Department Sanitation Services tungkol sa panuntunan ng mga maliliit na
karinderya.
Romeo: Meron kaming guidelines (mga patnubay) na sinusunod sa sanitation code
(kodigo ng sanitasyon) at saka sa implementing rules and regulations on
food safety (pagpapatupad sa panuntunan at regulasyon sa kaligtasan para
sa mga pagkain).
Arnold: Ayon pa kay Romeo, dapat malinis ang tubig na ipanglilinis o ipanghahalo
sa mga pagkain. Mahalaga rin daw na may suot na hairnet at apron sa
tuwing maghahanda at magluluto ng pagkain.
Romeo: Para yuong cross contamination from the cook duon sa kanyang pagkaing
inihahanda mapoprotektahan.
Arnold: Panatilihin ding mainit ang pagkain kung galing sa init at malamig naman
kung galing sa lamig para maiwasan itong mapanis. Dapat din magkaroon
ng kitchen counter na ginagamit sa paghahanda ng pagkain upang
mapanatili ang linis ng pagkain. Matagal ng problema ang pagpag pero ang
pagbebenta nito sa karinderya ngayon lang daw nila nalaman.
Romeo: Meron pa lang ganito na ginagawa yung ating mga kababayan na nakukuha
pa nila na ibenta ito for General Consuming Public.
Arnold: Aminado rin sila na kulang ang imbestigasyon pagdating sa kalinisan ng
mga pagkain sa karinderya sa kanilang nasasakupan.
Romeo: Kasi may mga areas (mga lugar) hindi na natutukan ng mga sanitary
inspector (inspektor sa kalinisan). Mahina ang aming monitoring
surveillance (pamamatiyag).
Arnold: Pero nangako naman sila sa amin na simula ngayon tutukan nila ang
pagpapalakad sa mga karinderyang nagbebenta ng pagpag.
Romeo: Ang dapat nating mabigyang-pansin itong problemang ito. Siguro duon sa
aming pagpapatupad sa food safety (kaligtasan para sa mga pagkain).
Arnold: Tulad ni Aling Rosalina, sa pagpag na kumukuha ng kabuhayan ang ilan sa
mga residente rito. Pero kung hindi ito mabibigyan ng pansin ng mga
awtoridad, sa lalong madaling panahon imbis na laman tiyan, ang pagpag
ay makapagdulot ng kapahamakan sa kalusugan. Hahantayin pa ba natin
na may mapahamak bago matakot at gumawa ng aksyon?

• Maaari ding mapanuod ang kwento ng “Pagpag for Sale” sa link na ito:
https://www.youtube.com/watch?v=XOaVzEOnDrU
Kasanayang Pampagkatuto at Koda: nahihinuha ang paksa, layon at tono ng akdang
nabasa (F8PB-IIIe-f-31); natutukoy ang mga tamang salita sa pagbuo ng isang puzzle na
may kaugnayan sa paksa (F8PT-IIIe-f-31); at nasusuri ang isang programang napanood sa
telebisyon ayon sa itinakdang pamantayan (F8PD-IIIe-f-31).

Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na gawain. Isulat ang sagot sa iyong
sagutang papel.
Pamaraan:
Gawain 1
A. Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Isulat ang titik ng
tamang sagot sa iyong sagutang papel.
1. Ano ang pangunahing kinabubuhay ni Aling Rosalina?
a. pagbebenta ng pagpag c. pamimigay ng pagpag
b. pangunguha ng pagpag d. lahat ng nabanggit
2. Anong klase ng luto ng pagpag ang kinakain at mabenta sa mga risedente?
a. Adobo c. Inihaw
b. Afritada d. Tinola
3. Alin sa pagpipilian ang hindi kabilang sa uri ng bakterya ang maaaring makuha
sa pagkain ng pagpag?
a. E. Coli c. Salmonella
b. Mycobacteria d. Staphylococcus aureus
4. Anong klase ng karneng tira-tira ang tinatawag nilang pagpag?
a. baboy c. isda
b. baka d. manok
5. Kung hindi raw mabibigyan ng pansin ng mga awtoridad ang ganitong klase ng
pagkain ng pagpag, ano raw ang maaaring maging dulot nito sa mga
residente?.
a. kaligayahan sa buhay c. kapahamakan sa kalusugan
b. kalungkutan sa pamilya d. kasaganahan

B. Panuto: Isulat ang salitang TAMA kung ang salitang may salungguhit ay wasto at
MALI kung hindi.

1. Ang Infotainment ay isang uri ng media na nagbibigay ng mga impormasyon at

kasiyahan sa mga tai sa iba’t ibang programang telebisyon.

2. GMA, ABS-CBN, at TV5 ay ilan sa mga halimbawa ng network ng programang

pantelebisyon.

3. Ang paghihinuha ay paglalahad ng mga ideya at saloobin na batay sa

katotohanan at mga pananaliksik.
 4. Saloobin ng may-akda na nangingibaw sa akda ay tinatawag na layon.

5. Milenyal ang tawag sa kabataang nahuhumaling kapanonood ng mga Korean

Drama.

C. Panuto: Tukuyin ang kasingkahulugan ng mga salita sa ibaba na bubuo sa

crossword puzzle na matatagpuan sa tinalakay. Gawing gabay ang paglalarawang
ibinigay sa pahalang at pababa.
5

1
2 3

Pababa: Pahalang
1. humantong 2. nakasusulasok
3. parokyano 4. patok
5. pinagkakakitaan

Gawain 2
A. Panuto: Basahin ang mga sikat na linya ng mga palabas at tukuyin kung anong
tono ang nangingibaw sa pahayag.

1. "I deserve an explanation! I need an acceptable reason!"- Piolo pascual

(Starting Over Again, 2014)

2. "Pero bakit parang galit ka? Pero bakit kasalanan ko? Eh… sa totoo lang
eh ako yung ingot na inggit sa inyong lahat. Kasi meron kayong mga bagay
na sana meron din ako. Sana meron ako nung maternal instincts mo. I wish I
had your charm and innocence. Sana naging adventurous din ako kagaya ni
Alex. Sana nagkaroon din ako ng sense fo humor mo kasi bentang-benta iyon
sa akin eh. Bentang-benta din kay mama. Kaya siguro lahat ng attention niya
na sa’yo." - Bea Alonzo ( Four Sisters and a Wedding, 2013)
 3. "Yun ang pangarap namin. Sana nga ganun kadali iyon. Kaso hindi. Walang
tigil ang takbo ng utak namin, pinipilit sagutin ang maraming tanong. Bakit
kaya niya nagawa iyon? Am I not enough? May kulang ba sa akin? May
mali ba sa akin? Pangit ba ako? Pangit ba ang katawan ko? Kapalit-palit
ba ako?" - Liza Soberano (My Ex and Whys, 2017)

4. "Mas tragic yung hindi mo man lang naranasang magmahal, mamamatay

ka nang hindi mo man lang nakikilala yung taong laan para sa 'yo."
- Maine Mendoza (Imagine You And me)

5. "E, kung sardinas nga may label, may BFAD pa. Relationship pa kaya?"
- Nadine Lustre (This Time)
B. Panuto: Tukuyin kung anong layon ng programang pantelebisyon ang mga
palabas na makikita sa loob ng tsart sa ibaba.

1. _____________ 2. _____________ 3. _____________

4. _____________ 5. _____________

C. Panuto: Punan ng wastong impormasyon ang tsart sa ibaba sa pamamagitan ng

pagbibigay hinuha ng paksa, layon, at tono sa iskrip na binasa o napanuod na
“Pagpag for Sale”. Kopyahin ang pormat at isulat ang sagot sa hiwalay na papel

Paksa Layon Tono

Gawain 3

Panuto: Suriin ang binasang iskrip ng isang programang pantelebisyong pinamagatang,

“ Pagpag for Sale”. Kopyahin ang pormat at gawing gabay ang inihandang pamantayan.
Isulat ang iyong sagot sa hiwalay na papel.

Pamantayan sa Pagsusuri sa Akda

I. Pamagat:
II. Mga Tauhan:
III. Banghay ng mga Pangyayari (story grammar)

a. Tagpuan
b. Suliranin
c. Mga Kaugnay na Pangyayari o Mga Pagsubok sa Paglutas
ng Suliranin
d. Mga ibinunga

IV. Paksa:
V. Tono:
VI. Layon:
VII. Repleksyon:
Paglalahad kung paano maisasabuhay ang aral na natutuhan sa
pinanood na dokumentaryong

Pamantayan
1.Naibigay ang wastong impormasyon sa 5 puntos
pagsusuri
2.Walang mali sa gramatika at mahusay 5 puntos
na nakagamit ng mga salita
3. Nakitaan ng husay na pagkaunawa sa 5 puntos
palabas na nabasa/napanuod.
Kabuuan 15 puntos

Repleksyon
Bilang isang mag-aaral, tama at dapat lamang ba na magkaroon ka ng kaalaman
tungkol sa paksa ng iyong nabasa/napanuod? Ano ang magiging dulot nito sa iyong
pang-araw-araw na buhay?
________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Sanggunian

https://filipinomatuto.wordpress.com/tag/dokyumentaryong-pantelebisyon/
https://prezi.com/cx7dos5ddzhx/pagtiyak-sa-damdamin-tono-at-pananaw-ng-teksto/
https://www.youtube.com/watch?v=pIOT-BFWPew
https://www.rappler.com/entertainment/movies/list-famous-lines-filipino-movies
https://www.pep.ph/guide/movies/25225/10-memorable-hugot-lines-from-2016-pinoy-
movies

Susi sa Pagwawasto
(Ang sagot ay depende sa mag-aaral.)
Gawain 3

Tono- Seryoso
Layon- Magbigay impormasyon
Paksa- Kahirapan sa buhay
C.
5. Magturo/magbigay impormasyon mapangutya 5.
4. manghikayat seryoso 4.
3. mang-aliw malungkot 3.
2. magbigay impormasyon malungkot 2.
1. mapang-aliw nagmamakaawa 1.
B. A.
Gawain 2
5. uso 5. T C 5.
4. napakabaho 4. M A 4.
3. kabuhayan 3. M B 3.
2. kustomer 2. T B 2.
1. mapunta 1. T A 1.
C. B. A.
Gawain 1

Inihanda ni:
Vanessa Z. Antiporda
Teacher I